장음표시 사용
81쪽
vi calfacta vel frigefacta,vel humectata, vel resiccata Paciatur quum nulla alia qualitate possint quae proxima stilat alae rari tota per tota Muscirca manifestiuri es caliditatem ipsam, frigiditatem , humiditatem. Substantia cisiscitatem substantia cuiusci rei costituere . Quo pacto RG VR
autem ea quae mi centur,tota per tota misceantur, O , αδ
Iis ne qualitatibus ut Aristotelas sensiles an potius ipsiis etiam substantias in sese penetrantibus mutuo, non est opus Medicum explorasse. Hoc tamen dixisse imprae m is sentiarum sit satis,lisi vinum sexempli gratia' aquae -- misceatur,particulae utrius' horum infringuntur in minima moxi inter se mutuo agunt, atq3 patiuntur Misitioni cor, eoq; facilius sibi inuicem qualitates comunicant, quo ora exacticin minutiora redacta,diutiusci, comota,& comista me sim pix uinaruit Tempore nanq, est opuS, Ut eo rum quae commi minuita 5,1centur mutuo partaeulae inter se inuice Xact agant, motione , &CxaM I, etiam patiantur: ac ita totum id unum A sibi in ipso cogrenodilo penitus simile euadat. su moraui.
Gitur ut calidum, frigidum humidu,
atm siccum omnium rerum comunia sunt elementa sic nimirum sanguis,pi Elemeta pro tuita,ac bilis tum atra tum naua,om pria. nium animalium sanguine praedito Sinusares par
propria elementi tange rei iet a r
hominum propriae sunt similares particulae: quavis hae nonnullis sanguine praeditorum etiam communes adsint ut boui,cani, & equo non tamen ' adeo humanis similesint Verb,l omneS sanguineorum anima Menstiuo eulium partes ex materno gignantur sanguine,satisim sanguine gninibus constat: qui quum sit non modo pituitae sed viri omni sanguiust viam bilis particeps,demonstratum est qua ratio ς' μ -β ne adductus Hippocrates ipsos quatuor humores m
82쪽
Humores qua teriam esse generando homini tradidit Caro porro 3c tuo sunt neruus particula similarcs existunt. Quum autem caro
V. 'hζ sanguinea sit praeterea molliso calida at neruus exan' guis durus,&frigidus: similiterq aliae particulae alias differentias sortiantur: rationi cossentaneum Videtur, in ea sum simi-gacern natura, tuo tempore ex sangui ae meri Solidio=egia struo est 'rmabat stetum, quod crassitus 1 eo erat, ad scites eX solidio lidiora quod tenuius, ad molliora sicuti quod calidi', vi eiu uilox ad calidiora & quod frigidius ad frigidiora corpora coA . V '' stituenda, attraxisse. Subsequenti autem tempore una- Rimeti,incre, quat X concreti particulis suum habuisse alimentia, mentit ratio incrementumq; ,ex propria & peculiari materia. Nani Sanguini pax quemadmodum in lacte reperituro serum δε quaeda ' λμ' eas eos substantia sic in sanguine reperire licet quenda tenuem liquorem ser' lactis persimilem, necno Veluti Saneusne ho limum quendam, si praeterea ipsas fibras quibus a sanconcrescere, si guine XemptiS,Vt non amplius ipse sanguis crescet, . eius hetae de sic etiam colore variabitur. Unde sanguis minime sim exinanim, plexerit. Alioqui in omnibus quum ani'aalibus , tum
isti,' '' nominibus esset perpetuo similis Cotrarium autem licet experientia cognoscere, cum ex Varietate coloru, tum vel maXime ex iis quae vacuant ope medicamentorum purgatium. Quae quidem si propinentur, ut decet, pridifferentia morborum, differentes ac peculiares sibi succpselicient: cotra quam Asclepiades persuadere conatum nempe medicamenta ipsa haud quidem familiares sibi succos attrahere sed transmutare illos, mesepiadis Ofrumpereq;, ac in sui naturam, qualescunc fuerint' epinio refelli illi, conuertere. Quae sane ut sunt absurdissima , sic eam circa med quae per immodicas purgati unes indies fieri Videmus, ostendunt euidentissime, quemadmodum propriurii Purgantia me/humorem quodlibet pharmacum attrahat. Siquidentdiς mςnt δ' quotiescuncti aliquis medicamentum hausetit quod
trahere,et quo Vim habet bilem lupra modum acuandi, primo quinam ordine. dem vomitu talem humorem eiiciet Mox pituitam.
83쪽
Post modum bilem atram. Postrenab sanguinem puru, quo evacuato agunt animam. Q Uod si medicamentu o ..i ituitam soluens propines, illa in primis V et Res -Dς Africuit flaua bilis: r eductu sit facilis. Postquam, atra, admo tum rebelliso contumax Ultim autem omniti seni Tanguinem ui Per educitur sanguis naturae is admodum assinis eκ xim Omnium
stat. Ubi igitur primus ille humor prorsus acuat' est, P, es hi,
non potest iana est e incolume animal quum Vnum ectura . suis elemetis amiserit sed dissoluitur prorsus, et perit. Mox autem ex reliqui profluit humor jS, qui aptior e, Vt Vacuetur. Quippe naturalis quaedam Vis rei uni cui Attractricen. inest,ea, qu 3 conuenitant sibi, trahendi. Sicuti in ma mi rium uim
Pgnete vis est attrahendi ferrum Atm per hanc facultat, hes Risitem tum nutritiones tum acuationeS fiunt ipsa qui hit ferrum. dem semper id quod expediens est,attrahente nonnu quam talanen cum hoc aliquid eius quod non est congruum Vt in purgantibus medicinis Vsu aliquando vertit. Quete quide, ubi Vniuersum id bilis,aut pituitae, qd iurgationes In corpore fluitat, attraxerint, peculiarem solidarum immodicae. Partium humorem,Violabore arripiunt,eas quasi dissoluente.& colliquantes deducentesq ad elementa, atq; animal ipsum internicioni tradentes. Violentiam vero illius attractionis alius quispiam humor consequi itur illi assinis,qui primum vi attrahebatur.
de temperamentis Liber primus.
Constare animalium corpora X calidi,frigidi, sic Iu ira dici humidi mistura nem esse horum omni pa ta es en,
xem in temperatura portionem,demonstratum antire tora miscella.
quis abunde est, tum philosophorum tum medicorum Praecipuis .Quum autem eκ calidi frigidi humidio sicci temperie conflari corpora dicunt,de iis quae summo gradu sic se habent ipsis scilicet elementis, intelligendum alui. Quum ver animal,stirpem' ue calidam frigidam,humidam,aux siccam esse,non item, Nec enim
84쪽
vllum animal aut calidum in summo esse posse, ut est unalia non ignis: aut in summo humidum,Vt est aqua . Pari modo uiri Mida in nec frictidum siccunsue in summ6 sed ab eo quod in
iscellentiaiti mistura pollet, appellationem tortiri Non polle autem differentias temperamentorum esse plures' quatuor, hinc docere conantur,cr duntaxat quatuor sint qualitates,quae in se agere,patist possunt: nempe calor, fri- -- 'gus f Lix 'humicutas e quibus quatuor tantium iudicio suo)oriuntur temperamentorum coniugatio μυο ς τμs t 3 nes, quaec6sistere possint: nempe calidum V humidu:
calidum S siccum: frigidumo humidum frigidumac
siccum. Siquidem coniugia alia duo, quae ex contrariis qualitatibus constant,calidum nempe di frigidum nec non siccumo humidum, minime cosistere posse. Quae vero illi mihi praetermisisse Videntur, nunc adiicienda Tisiphratam reor. Vnum igituro primum id est, ct temperatam a naturam esse a turam,quaeo virtute,& viribus,reliquis praestat, sine vox 'bu prs questi illis ne loqui quidem potuerunt, oino ac si nulla' '' omiserunt. Qiuppe or vel in calida temperie calidupraeualet frigido vel 1 stigida temperie frigidum prae stet calido id ne intellexisse quidem est , nisi prius po-
Temptia rha natur Cucratos,sive temperata rad quam sunt intenti, stram e re, quum Victum sanitatis tuendae inuestigant, Ecereq; la constitue temperatum quendam statum conantur . Ergo uenius uicin rnio assidue sectantur, c quo semper respicientes, intemperatos status corrigunt, hunc ego quidem primum omnium statuum censuerim. Hi autem,tantu abest, eius meminerint,Vt etiam totum praetereant. At non prae
terimus,inquiunt exiKaliqui. In calido nanque &humi do comprehenditur. Quam sententiam Athenaei sectatores follentes ipsas quatuor temperaturaS, quatuor anni temporibus comparant. Hyemem ita frigidam di humidam dkunt Aestatem autem, calidam simulac siccam. Autumnum frigidum alc siccum Ver denii, tum teniperatum,tum calidum tumidum Vocant
85쪽
Aa eundem modum et ex Natibus, puerilem quide,tu temperatam esse, tum uero calidam, humidamq;. Sed mortem aiunt animantium corpora ad frigidumvit1ccum perducere. Vnde colligunt uitanti,quum illi oontraria sit calidamo humidam eierac proinde calidum humidum temperamentum, optimumo semperatissimum escte Bifariam autem hallucinantur. Primum qipr*m in
quiaeria, Mia quatuor anni temporibus, quartam tem ea ubi is peramentorum coningationem Rueniri contendunt: nem temperia id quod non uidetur necesse. Dein ea ratione conclu mentorum.
dunt, Ver calidumo humidum esse . sit hyeme quidem calidius: aestite autem humidius. Siquidem eodem nomine dicetur frigidum simul&ssiccum, proptereae aestate. frigidius est, sicuti &ficciu hyeme Qt ore nec aestati, nec hyemi Ver comparare est aequu.sedio Ver'isepo sti
eius ipsum per e selli mare quum quodlibet anni tem
Porum, non ex alteriu comparatione, sed suapte aestiniatum natura,iudicari debeat rate, uel tale. Ad quam e ih ihaia formam si expendas ver videbitur tibi plane in omni omnis ' exceia excessius medio consistes Proinde recta ab Hippocrate sus consisti est dictum, ver saluberrimum esse, minimeque morbis ς sub iis. 'perniciosis obnoxium. Esto autumnus utri aestas ni: 'μφ δ''nus calidus sic utit thyems minus frigidus. Quare ratione hac nec calidus absoluto sermone est , nec frigidus: quippe quum ambo sit, ac neutrum ad summum. ceterum alterum in eo est incommodum, nempe in Aufumni lariaequalis ipsa temperies, quae autumnum maπime mor qualis tempe bificum facit. Qu9d Hippocrates etiam significauit di ries,illum moe .cens, quum eodem die modo calor, modo trigus inos bificum Mari lassici, expectados eise autumnales morbos. Itam non recte frigidus siccus i , dicitur me tamen aequabiliter 'est temperatus,vt ver quin potius hoc maxime ab illo tempore dissidet, et mediam temperieni vi aequalitatem perpetuo parem no seruet. Quippe naeridie multo est caudior et mane, aut uesisti: nec ii ,huiuido diis Tinmus L E
86쪽
Rimmnus ad co omnino medium statum obtinet, quemadmodurras vis ςςix ver sed adsiccius declinat. Iccirco patere arbitrorinec vel non M. autumnum absoluto sermone. citra exceptionem. dicendum ea frigiduino siccum dicendum esse sicuti nem ver caliudum eram dum atq; humidum.Ego siquidem,tatum abest ut Ver, udum aut si quid aliud est temperatum calidumo humidum eme credam,ut quod plane cotrarium est, id assirmem omnium scilicet aeris temperamelorum id pessimum
A uic humidli ramentum inquatuor anni temporibus inuenire non esse omnium possis quis id in pestilenti aeris constitutione incideroe Riram Pesti aliquando videatur: quemadmodu Hippocrates Olim .
Hii hosti si contigine in Oranone memorat, ubInimirum a idue
quatuor anni per aestum largo imbri phaerat quod calidi humidiij emporibus. status est proprium' quam intemperie aeris comitati sunt uaritin grauissimai affec tus, haud dubie dirae pu-r' nuptasti tredinis soboles. Nam ut a frigido & sicco omnia in- see bis corrupta seruatur,sic a calides humido facillime co- putrefita cc putrescunt Boreas etenim, flatus siccus,o frigidus iides humi omniari diutissime imputria conseruat Austrinus au
ditari te flatus, qui calidus&humidus est, illa subito ad cor itiei ruptionem perducit. Veritam haudquasi calidu&huis tanum fla, idum pronunciamus: quum nec tale sit , nec si esset , ea putrefacere utim salubre esset, aut sanitati accommodum. At qua- Προ/δ tuor qualitatum mistionis aequalitas, d mediae tempeis 'Utitit raturae eius; salubritatis est caussa Perperam etiam
hesiimum. faciunt, dum aetatum temperamenta, ad quatuor anni tempora transferunt quum non idem sit, aut similiter dicatur animalis temperies calida & humida, sicuti ae- smantia dι ris temperamentum calidumo humidum dicitur. Quiri esse calida error inde illis videtur ortus,que non meminerint,ani-
Iz ' is mantia ueteribus pronunciata fuisse calidi humida, collata ac sim non propriae temperaturae ratione, nec sermone absci M. . luto, sed ad stirpes ac demortua, collata Quippe demortuis di stirpibus animantia calidiora humicuora U
87쪽
sunt jn etiam eκ animantibus ipsis inter se pectatim collatis, canis quidem est sicciori homo autem hia Canis scelae missior At si formicae uel api ipsum canem comp rea, ' ' suis . illas sicciores hunc humidiorem inuenies. Ita idem ni ibi, itarnanS,prae Ut homo,siccum prae tit apicula, humidum apibus. fuerit. Rursias ad hominem collatum, calidum ad leo Temperamet. Dein friseidum erit. Calidus etiam est canis . ut uiuens VMIςςll tis nodiuere qui mortuus non amplius caliduklit non calidus autem , si ad alterum comparetur canem . Atq3haec quidem omnia per collationem inter se diciatur. Quae uexo in animantium genere conferiatur,alia ratione Sicuti etiam quaecunt in aliqua animalium pecie. Caianis nanchad formicam est humidUS in animarium ge-
nere est si1ccus . Rursus, ipsorum sipeciatim canum, hic siccus, ille humidus , alius sui fas est cani temperatus existit ous d ergo absoluto sermone, nec ad aliud ullum colhatum uocatur siccum, id in selis est elementis: Esementa bis similiter de caeteris quastatibus est sentiendunt Nuia dici absolute
lunt enim caeterorum corporum prorsus calidum aut Mida, aut D.
frigidium est, sed sola elementa. Quicquid praeter hase μ λψμμς-
coeperis,ex his missis constat. Ac propterea per secundam significationem no amplius absoluta ratione, ueluti syncerum4 amistione alienum, resiquor quod iis calidum aut frigidum dicitur. Ac duo quide significata calidi frigidi humidi,&ficci haec sunt: alieru, absiliato sermone loquentium, mistura carens atcs lyncerum alterum contrariis quidem mistis constans, cae erum ex pollentis in mistura nomine appellatu. Quo
genere sanguis humidus dicitur,sicutio os siccu Formica uerbiicca est, & uermis humidus scilicet ut sunt animalia .Dicitur porr unumquodi secudum genus, mel spectiem non modo calidum esse,aut frigidum, iis nuri alii etiam qualitatibus praeditum quum supra medio ζ- re atq3 mediu fuerit Verbi gratia animal dicitur cali mi dum, quum supra medium temperie sit animal. Equus 'ense et
88쪽
calidus, quum supra medium temperie equum sue g. media in quo At uero in quom genere specieue fiant media , quae, Mis' et summis in eo genere, specieiae,finibus aequaliter distat
cantur Ac genus quid est animal. Species equus&canis. Me ' Homo est me dium temperie in toto animalium genere est homo. m in toto Medium uero ut in hominum specie, quem Graeci eu-- -- sarcor no est quadratum appellant ab omni excessu, mi, et i se seM r ' .QS insigitur septa hunc ruerit,
is aut prorsus calidior aut frigidior aut humidior, aut siccior erit: id I, partim absoluto sermone, quia minime uni alicui priuatim collatus dicit talis : partim non absoluto symmetroo medio totius speciei compa-mmperaturae retur Ergo unuquodl horum quae talia sunt, aut cali- corpor quo dum,aut frigidum aut humidum, an siccum triplici-tvliciter is ter dicimus. Nempe aut comparantes id crilibet par ticulari indiuiduo: aut cum uniuscuiust tum generis , tum speciei medio id conferentes: uel deni summum uim impermistum ipsum eise aestimantes id quod sane alibi pertinet elementa. Quare ad tractationem de temperamentis illi duo primi modi nobis tantum sunt necessiarii. Qusniam autem multa genera sunt, quemadmodum di indiuidua, ad quae comparare possumus, poterit idem corpus multis modis calidum, frigidum, humidum, atm siccum existere, simul 1 suscipere uarias appellationes Vertim ubi stirpem animansuemlium, eucraron, siue optime temperatum dicimus, nequaquam in ea dictione, simpliciter contraria inter se comparamus:sed ad natura uel anima it, uel stirpis referimus: quum eorum quodcis pro sua natura prim sese habeat, optimeq, suas obeat functiones . Sic enim dicimus animalia ipsa δέ stirpes optimain mediam habere suo in genere temperaturam , non utim absoluto sermone ac si paritas exquisita contrariorum in iis μ' immina peri tui Urirea mediocritas, quae ad potestatem
N-- sertur,ei, adsit. Ac tale quid etiam dicimus esse: iusti-
89쪽
elam, non quae mensura d pondere, sed quae eo quod Proviignitate conum it aequalitatem explorat. Ei er ωivi quinso teperatura aequalitas in omnibus animalibus tem ieratis, stirpibusq, non ea quae ex pari elementorum commistorum mole spectatur , sed quae tum animalis tum stirpis naturae conuenit. Coimenit autem alias, ud humicium sicco,&trigidum calido prsponderet. Ita 3 sin imad interrogantem cuius temperameti sit nomo, si quidem ut in animalibus interrogatio fiat,ad id quod uieta dio est inter animesia omnia temperameto respicien tes, respondere oportet. Si uer facta collatione cum indiuiduo aliquo,utim ad illud solum conferendo lucrespondendum est. Si ablolure, at ch ut ad omnem substantiam sic iam contraria quae lunt in eo comparare Oportet, atq3 aestimare, haudquasi ad acrione reterentes temperiem, sed potius ad elementorum porciones, hoc est ad substantiam quandam, quae pariter ab extremis distet,quae prima omitissunt clementa. Siquidem . . fus supra citraue hanc tubstantiam temperies fuerit, eam simpliciter calidam, frigidam, humida, siccam ueas terentus. Vbi uero cum medio te Enperamento conserimus,non siimpliciter, sed' ad meaiocre eiusde generis sic le habet. Porrb generum omnium supremum substantssul.
substantia est, sub qua quidem tam animata et inanima ' 'L i
continentur Ultinia aurem genera, superne descedentibus nobis uni homo cornus,& ficus, eoq; pecie, dicuntur. Inferne uerba scenaenti bii:, cilicet ab indiui S 'I' dui, iubstatiis, eadem lunt prima genera in icatum l. '' '
alio opere est, meritb omnia quae media sunt, inter indiuidua & genera prima, tu genera, tum species a ueteribus nominari tam uerli,quemadmoduni nonae aiahi, tum de colore albo tu de corpore, qUod ipsum Omlorem ulcipit,enunciatur sic eriam calidi nomen,non solum de lubstantia calore praedita ded de ipsa etia cauditate dicetur. Dicitur ual ipsa caliditas calidum: si
90쪽
curis corpus ipsunt quod tamen nu quam cassidium arct
pellabitur in caeteris Ossimiliter qualitatibus e dem ratio est habenda. Qui e corpora igitur has qualitates quatuor, caliditatem quam frigiditatem, humiditatem,& siccitatem,purasin impermistas sortiundur, absolu- Elementaquet te dicuntur talia , elementa J, genitoruo pereuntiun, sim. κ1stfung. Reliqua vero uniueria corpora,in illor me dio sunt collocata, quum non sint summis qualitatibua praedita, sed prorsu, aut in medio contrariorum consisant,aut ad alterum extremorti sint procliviais proaTe m ζ' pensa. Iccirco nouem in uniuersum temperamelorum
ei nouem 'Herentiae exoriuntur QMyrum Una qua dem temperata est 3 media octi vero,non temperarae. Haruriae
sus, quatuor simplices sunt, calida, frigida, humida, dc flaca quatuor vero conapossitae, calidais humida calia
Temperata fatam enim dicimus esse in qua ills quatuor qualitato temperies ad equilibrium niticetur. Non temperarata aurem , iii Tς p ς ' qua una, aut duae qualitates praepollenti At calida terri P -- ἀμῆς peraturam pronuiicio,in qua calor vincit ipsam frigi
ripo cadit tem alterius opposition js, quae in humido &sicco est,interim paritate sociata. Sinailiterq; in frigida, hi da Sesicca temperie simplici iudicandum Caeterum calidam di humidam eam remperaturam censemus,na' qua frigiditatem caliditas, siccitatem humiditas stipe rrat. Nec secus calidas sicca, frigida & humida, frigida&sic temperies sunt aestimandae. In qualibet auteni dictaru temperaturarum permagnus est excessus, de fectu; l, modus Iccirco, si1 cui agnoscendatum illarumrest cura,incipiat exercitationem ab iis naturis in quoia libet genere oportet, quae temperatae mediae, sunt Tempta ea, quandoquidem si cum his alias comparet facile quo lidam dici uel a quavis superet, delaciat Ue,inuenerit. Quum igitur actR. uri PQte temperies calida, alia quidem actu , alia potestate dicatur,q uidelicet nodum sit,sed possit esse quod dicitur,