Epitomes omnium Galeni Pergameni operum, vniuersam illius viri doctrinam, & methodu[m], quàm accuratissimè contine[n]tis, sectio prima-[quarta]

발행: 1548년

분량: 608페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

71쪽

venam,arteriam Arteria duplici tunica constat quaru Arteriam con,

altera obliquas habet fibras altera rectas. Quas fibra st x duplici

non ampluas in aliau quamplam speciem partim pollumus utpote minimaso idiuiduas specie. Ex eis autem numquodi instrumentorum cotextum est. Pro isti itaq; eκemplissimilitudine punctoriam sumissionum a Punctoria armeena,ralem Vniuersae artis Medicae partem existimabiritus, quali ea est curporis pars, quam instrumentum sim organum appellamus. Viti Unaquaecra particula, proportione respondet senisibilibus corporis elemen. tis. Huiuscemodi artis parte sunt, theoremata ,simem Theoremata, tiones. Quarum prima est cognitio illius instrumenti, quod est pugendum. Secunda, illius particulae huius in frumenti Vbi pungere oportet. Tertia est, mensurae, Sustusioni cu Pro affectus ratione. Quartacouersione respicit. Quin RV V VfΠQ ta remot1onem iustutioi e loco quem occupabat. Sex es tiae. ta circa astrictionem Versatur. At is hae sunt notiones

VI imae, minimae, quae in alias simpliciores haud quidem secari sustinent. Universa tamen ratio curandi suffusii5es aliis quibusdam notitiis eget:& illis quidem duplicibus secundum genus. Sunt autem hae prima quidem praeparatoria. Secunda Ver illa, quam apothera molina praeopeuticem Graeci vocant. Siquidem siquis Velit aliquem paratoria, nimis repletum, aut prauis plenum humoribus, vel Qxxxi pQ Ctiam dolentem secundum caput, ad huiusmodi opera ' Η''tionem deducere,is innammatioes in membranis quae puristi debere punctae fuerint, facile excitabit,&mal Uninersum caraenitne exsurputassiciet. Qu9dnenat,arte praeparatoria erit opus fusis,a uacuacilius institutum est, totum corpus ab excrementis,suestiQRς VmQx cis P exundatibus Vacuum, im etiam caput ab omni Py δη μ' dolore immune,reddere. Nec Verb eodem modo se habet notitia inflammationis curandae,quo illam se habere diximus, qua succurrendum est suffusionibus . Quinetiam alia est ars curandae inflammationis secudum genus: alia eius,quae ex certa particula definitur: Vt oph.

72쪽

ῆς GAL. PER. DE

Cphthalma thalmiae, quae inflammatio externae oculorum tunicae ' d . exis st: aut peripneumoniae quae pulmonis: aut pleuritii, , quid. dis, quae membranae costas ambientis . Porro u secun- Pleuritis iid dum corporis affectiones Velit quis ipsam artem partildedi ins PM ri,primar,maximae J, eius parte Periit, Curatri X, Salate se m Vm bris Prophylactice Analeptice cienum custodiendo πctiones ratio,EdUcatriXantantIum,necnon optimi habitus cociliatrix. Est tameno alia partitio, quae a ratione ope- Medicini par rationu, Dearuditis depromi potest quemadmodum res secundum Chirurgice Pharmaceutice, &Diaetetice, esse primas pQ si atm praecipuas Artis Medicae partes pronuciant. Quae partitio quibusdam penes materierum different ias fiePaties seruari r Videtur. Nam quum Omnis particula corporis iuuauidius ratione ri&seruari possit,aut Victus ratione,aut medicamen- medicamenti tis,aut manuum opera inde tres illas Medicinae partes

M'. ζ'δημμη distinxisse videntur. Dicamus itaq; primas, proprias haedicini paY, ImmaXim esse artis Medicae partes eas , per quas

res maximia, ipsius artis finem c6sequimur alias aut esse his superio Pria mi, per res Ac tot quidem secundum numerum primae proxi

hs hirici' maem sunt,quot sunt maximi propriae ratioes meden Medicini par, di Licebit porrb Medicam ipsam artem in suas partestiti, Nec diuidere duplici modo:vno quidem,si sumanans initiuab ipsius artis prima ac maxime propria materia: Vzconstat per multimembrem illa diuisionem, quam assi Corpus tam gnavimus. Altero verb,a secunda materia, nec ita pro

isti rulsu, pri/,nQς ς' corpore humano quod quidem per acci

Iectum Media densi eatenus 1 Artis Medicinalis, necno Philosophiae cinae philoso materia existit,quatenus sanitatem,&morbii ,recipit,pbi , generatione liti interitum subit inito diuissionis exondio. Caeterum non modo partitio quae ex huiusce materiae sectione elicit ad ultimas usque deducitur elementares ipsius artis particulas, Verum Milla etiam, quae apcipua totius artis materia oriebatur. Praeterea autem & alio modo fieri haec artis partitio pol si Vnu-

quodcv morborum propositum genus, per prOXimas

73쪽

differentias ad Vltimas Vsi particulas animus sit diuidere Quae partitio si recte fiat, consequenter etiam pertieni et ad elementa res Vsi notitias. Nihil igitur est, cur ex multiplicitate partitionum turberis. Quin potius te Medicinae di culpende an nihil sit praetermissum ex iis quae occur uisione indicii o. Q. amess. amarere possunt Optimum tamemdicio meo fuerat, Vini siue piopriatium a maxime propria sumpserimus ipsius arti mate ipsitus artis maria: cui mox eκsdicti methodo addiderimus caetera. teria.

de Elementis Liber primus.

O Vandoquidem elementum est minima rei, qua Fiemrnini qcostituit,portio nec id ipsum quod videtur, est Traetiam re vera minimum manifeste sane liquet. sensium fio. minime eorum fore iudicem, quae vera, Mex ipsa na Sensum n5es

tura sunt rei uniuscuius' elementa. Iccirco nos cum 'l' Hippocrate, neglect is iis , quae prima , sensus iudicio. iiii, 'simpli cissimast; habentur,illa statim quae Uere sunt naturae humanae elementa, quae t in alia dis tui non possunt, nec minus curadis morbi eX Usu sunt, qua haec, quae sensui talia videntur, summo studio inquiramus: nempe an Vnum tantum specie, an plura potius Hista similia sint. Qused si non tandam Vnum, sed plura int, ait Varia elementa, quaerendum rursus, quot nimirutat illa,sicutio quae,& qualia, quamq; inter se adem comunionem sortiantur. Qu9d igitur primum id elementum, ex quo tum nostrum, tum aliorum omnium corpora constant, nec forma, nec potestate sit num, hac docet ratione Hippocrates. Si homo esset nume Esementueora iatiqdoleret. Quod sit doleret,Vnicum necessario medi porum non in

cament udesyderaret recte quidem illeo breuissime RVRRm totam rei summam demonstrans . Nam si homo esset Vnum hoc est,Unico κ elemento conflatus, non esset ex quo dolorem posset accipere. Quyd si aliquo dolore corriperetur,Vnica tantum ei Et medendi ratio. Naquum a nulla caussa externa perpeti posset, necessario

74쪽

a sua ipsius natura, interne pati deberet. Quum auteri, Unica tantum fuerit niuscuiust natura, Unicus erit affectus, ratioq; redeundi ad naturalem statum, Unica id quod absurdum est quum infinitae fere stat, Vt morborum, sic praesidiorum species. Eadem quoq; ratione li-ntomos haud et eorum sententias conuellere , qui atomos, omnis PQT qmdςm proruas qualitatis at halteratiotari experteS, necno in h. b.hi ' compa j lia corpuscula introduxerunt, uniuersae ge- Doliturum. ne nerationi Sprin)Ordia QViippe nec homo doleret, 1 tacessario debe lis emet natura illius. Siquidem necessim est, ut id quod re esse a seu dolet quum sensus tum etiam alterationis sit capa X.

io Peaba QSSUM in δ' si an penitu sit alteratione alienum, eundem omnino statum, quem ab initio sortitum est,pe ;petuo seruabit. Iam Verε,ssi transmutetur quidem, seci nulla illissit innata sentiendi vis, nihil propterea magiς affectiones ipsas sentire poterit , quam ipsi lapides sentiunt. Qiatim igitur trul horum in alterni illis, corpulculisq; desyderetur, certe sit ex eis, aut alia quapianaisimili rati niformi natura, pcreti essemUS, non Utim doleremus dolemus autem, nequaquam igitur sum uxex ulla sinaplici uniformist, substantia conditii porro Instrumetam, quum duo sint instrumenta, quibus omnia ingeniuturhus omnia in dogmata, ratio Videlicet, ait experieria neutrum houeniuntur do runt unquam ita illis inseruiet, Vt aliquid sint reper ruris δ concretum ex iis quae mariter impatibilia δε sine sen-

experientiam in Hiit quod Ipium deinde patibile sit, almaenius particeps.Immb Verb, quatumlibet illae omnes atomi nisi tum haberent sensum, essent tamen impatibiles, impenetrabilesq; ita Vt ex solo mutuo earum compleXU , ipsa caro generaretur, nihilo magis impactam acum visentiremus, quam quum acu ipsa digitos iunctos disiu-gimus. Reliquum igitur erit, Vt sentiens corpus Vel exiisssit, quae pariter Vim habeant sentiendi &patiendi et vel ex iis, quae pati quidem possint, sed nullum deinde sensum habeant. Nos autem mox perpendemus, tria

75쪽

horum sit Verum. Si igitur elementum non potest eme Elementu non

impatibile,no erit etiam specie Vnum. Si quidem quod pQ m est unum semper est impatibile quum ni ij reljquum Titii Miciis,

sit,in quod trasmutari,aut a quo pati queat Q Uicquid nem fieri in aenina trasmutatur,in alterum trasmutatur 4 quod a terum. ritur ab altero patitur. Quare plura esse elementabam Passionem fie-

prius tamen lectis omneis eorum, qui Vniuersum dein de elem his elementis differunt,cliis inguamus. Redigutur enim in il unt, e quatuormitarum prima est, qhiae ex sentii Vacuis pari quatuor. ter&impatibilibus altera, quae ex sensu quidem praeditis, caeterum impatibilibus, conssistere quae sunt alte rationi obno Aia, pronunciat. Quae ambae in hoc con- leniunt, ne impatibilibus statuunt. Quare quum impossibilia tradat eas missias faciamus. Supersunt itam duae. Altera, quae corpuS sentiens, exprimis elementis facultatem cum patiendi, tu sentiendi habentibus, conuiuiuit altera, quae ex patibilibus,sed sensu expertibus. Inter quas item ea est comunio, up ambae ex patibilib' aiunt. Quarum sectarunt tral possiibile quid pronte tur. Nam si ipsas particulas explorare, rationeq; examinare Volueris, eae quae corporum sunt Vim sentiedi

habentiu , omneso patibiles sunt,4 facultate sentietidi praeditae. Qu*d sit prima respeκeris elementa, facileneri poterit,Vt quavis ea nullum habere sensum dicantiar, modo possint In se mutuo,multifariam a & agere, Apati, aliquod inde multis intercedentibus particularibus alterationibus,sensu praeditum corp' ignatur duptiescum enim ex pluribus qui cci componitur,

si ea quae in compossitionem Veniunt, qualia sunt, talia ad extremum durauerint,nun profecto id, noua ali quam,aduentitiam ue adipiscetur formam , quae in iis non praefuerit, ex quibus constituebatur. Atii ea niuitifariam Varientur, transmutentur, Comisceantur,

poterit tunc in coposito aliquid suboriri, quod ab iis

76쪽

quae prius in primis illius elementis reperiebant ur, sit De Elementis generis altere. Quare qui ex igne,aqua,aere,& terra, opimo Q ς'V inuicem trasmutaris atm alteratis & ad temperamen

tum quoddam reductIS,gigna corpus Volunt lenturice fiscultate praeditum,hi consentanea pronunciant ,Qu, vero ex illis ita ut sunt permanentibus,o permistis tatum modo,perinde Yt triticum, hordeumque o falsae sunt in aceruo,ii nimirum, ea quae fieri nequeut sectatur. His igitur, quod Vno plura omnino sint elementa, di a pati etiam postar,monstratum est id quod cos LD . Iirmas Hippocrates ait. Qui obsecro fieri potest, ut ext Uno quicquam constit atur, quum ne ex pluribus quidem possit, nisi ea probe fuerint cotemperata,An Verbe iis primis elemetis, quibus omnibus vis insit seratiendi, constentianssilia corpora an ex illi potius quae illa careant,nondum monstratum est .Porrb nonnulla quidem omni carere sensu inde perspicium est , De ccompolitis etiam quaedam huiusmodi sint. Fatua tacta est haec tam naturalium phiIosophorum, PMedicor opinio qui Vnum Vel hominis Vel etiam ipsitus Vinuersi elementum asserunt Thales etenim , AnaximeneSά Anaximander, cum illisque etiam Heraclit' ex elem erratorum transmutatione mutua, a sinagula in vicina alia cernant degenerare,unumquod Rex illis esse elemeiatum Vniuersale prorsus demonstrare conantur sic ta Materiam pii, ςn Vt alius auud statuat. Qiti sane mihi videntur oesinam unicam comunem illam somnIasse materiam primam, omni- quatuor elem bus elementis subiectam quam ut unicam viderui, sicri subiῆcim etiam unicum esse elementum putaruio aeterum qui uniuersa pronunciant unum,tam ipsius naturalis philosophiae, quam Medicinae principia destruunt. ob idq;

contra eo S disputandum non est. Id autem ab omni ratione est alienum,si propterea ετ nullum ex elementi&quatuor,solum syncerum 1, in corpore cernitur, Velie quis inficiari ,ea omnia simul in eo reperiri. Na cur vis

77쪽

tu in animantium corporibus reperire terram, exempli gratia impermistam, cypuram, quum ne in uniuer Elementa piuio uuidem eiuscemodi a te ostendi queat Quamcuncti μ' nu N tam Posse.

enim particulam eiu acceperas, ea statim erit alicuius

caloris humorisq, , , aereae substantiae particeps quutamen ea terra, quani opinamur eissi elementum, sit si Tena hiemem maxime densa grauis is, ac praeterea frigida ,sicca. Matis cuiusmo Quod si tu in miliado 1Dihi ostenderis lapidem , terre dii debeas. sane corpus ego tibi aliquid illi simile in animantium corporibus, Sisium nempe, chartilaginum, pilorum, testarumq; genus ostendam. Ne igitur amplius impermistum cuicquam exquiras in animalium corporibus, quandoquidem nec in ipso orbe id reperies, adulterio carens. Sed quotiescunc aliquam videris particulam Eiςmo'xorum frigidam sicca J,ck densam, ea satis sit, ad reuocadam gi s. 'uri. tibi inmemoriam terram. Satis etiam sit humidum ali mantium cor quid conspexisse, rartaq;, k fluens, ad cocipienda men Poribus. te aquam. Calor quot animantis ignis tibi represen

te memoriani . necnon naturaripiritus, citra quem animal constare nequaqua potest, aeris inprimis, ac mox '

ignis, tibi memoriam refricet: Nec vero inficiari pote ris uniuersos fruchig ex terra gigni, c ex aqua quum inde suum habere ortum Videatur. Quod autem aeris 'μ ' ' Ny

igni sit, per tota limul temperatorum etiam participe hikest x is sint hinc plane licet cognoscere, g si aqua maceraue aqua. ris terram, nihil praeeter lutum essicies. Fruae autem lutum no sunt. Si igitur fructus omnes ex elementis niuersiitatis suam ducunt originem, non est o de ipsiis animalibus dubites quum nimirum d ab illis alantvi in Remenis mdenteritam profitendum est terram aquam aerem ' '

ignem,prima elle, comunia q silmpliciSisima reru-imem. omnium elementa,& primordia: ex quibus Vtici tum stirpes, tum animalia omnia, gignuntur,aluntur alc Elementis se Rugmentum suscipiunt. In ipsiis enim solis summas qua l. ama qua

lx-xes reperies,ab illa mictura, aut teperie. In igne si xς- ς

78쪽

nempe, imma caliditatem & siccitatem. In terra suimma frigiditatemo liccitatem. In reliquis rei quas qualitates pro Vinui cuius m natura postulat Assirmare aut Aqua esses in tem cite aliquod elemetum summe humidum, simulis; me humidam arbitrari illud esse q*ppia ab aqua diuersum, eXtremae cuiusdam ineptiae est. Porro Mummiis calor ignesiim

2.4 a plicior sit, quod filio accedete ad materiam,ignis gi-

materiam con gnatur, pro Ofellis ab Omnibus habetur philosophis situi ignem. Qui quidem in niuersum fatentur, materiam quanda prorsus qualitatum expertam quete omnibus elemen Materiam in iis ubiicitur atq; etiam calore summum, qui Lea pro F ' ducitur,igni existere suzegenerationis principiti. Quilalem j. etiam materiam ipsam ei te ab omni penitus generatio

Qualitate i neo interitu immunem qualitatem autem id esse a gni in materia in illa tum gignatur, tum pereat . At elementum eo aysi. hi principio dissert minime sit necesse principia in eo principii fisci dem eme genere, cum ii quorum sunt principia elememen ta Vero,ad idem sena genus pertineat Simplexnaq; qualitas compositae, o simplex corpus, corporis compositi elementum eYistit tuum igitur calidum, frigi- Calidum m. dum humidum, atq; siccum dicantur tripliciter nembuini, fisit te vel sicut qualitas ines sicut impermistum corpus, ieisicut illud quod mistum est nec ipsa deinde qualitas esse elementum videatur nec etiam mistum, temperatum, corpus reliquum est, telementum id elle corrumissi quod pyi dicamuS, quod est Omnis temperamenti, ali mi, esse corpus di sturae eXpers,necnon qualitatibus implex . Quare ad

catur ipsum ignem, aerem,aqUam,c terram, tandem ac necessiarib deuenimus i quibus primis summus est calor, summum frigus summus humor, sc summa siccitas Nemetati uni Quibus etiam elementis niuersalibus Vel synceris. D

ipsos peis e .rpς Vtimur: quemadmodum aqua quotidie, quum biuti biINUS,aut lavamur Daere, qui nos nati ambit, da illum inspirando attrahimus. Igne etiam, dum frigemus,Vt caleamus,Vtinatu Ammantia praeterea, quae

79쪽

vel arena , Vel terra, et lapidibus Vel etiam luto, ossibus iae Uescuntur, terram inanifeste introducti in corpus. QDarem Video eqde, cur dicat nonulli nec igne, nec aerem, nec aqua, nec terra,vel detrahi ex corpo . xei Tostro Vel illi etiam apponi ac pronade ea minime nostri corpo velemeta existere. Quscis qui ob id noputent Ullum nos corpori elem etUm offerre, cr nemo eatenus calfiar, donec ratur: Vel bibat, quoad disrum Animal vatem paturcii non intelli sunt si Vel unum elementum om RUM , si uel

vino intereat, statim etiam teriturrim dialmaI. Inter nihil intereat.

hit autem frigidum elementum si comburatur Cali. dum si nimis refrigeretur. Humidum,si arescat impen Elementu senas . Siccum denii, si plus quana parciit,humectetur Via per aut Xuni. 4 de aliter se habet res quam illi sentiunt. Semper enim φδPPQRlςψη

aut eximitur elementum aliqUOd, aut apponitur cor

portud quod moderate fieri debet ab is , qui seruare a tementorum

colume animal ipsum conantur. SiqUidem immodera usuin immode tu elementorum Usus ad iteritum ducit. Ergo quum ratum,adiit nulla qualitas reperiri seorsum a substantii queat, com Vm Vς ς gimur eas na cum substantiis assumere , at cita cor poribus, quae illis eget, Orserre. Quaessi illa summa ex in dissoli , poscant ipsum elementum administramUS ignem in stantus potest. quam, aut aquam, aut terram, alit aerem. Ubivero mediocri op est qualitate, misto ex elementis medicameto, atq interdum nutrimento timur. Nem sane nuceu medicina elementum ex su est , nisi dum corpus

summa qualitate diget Q Dd autem Hispocrates no limine qualitatis, corpus sun ima praeditum qualitate si

penumero intellegat ex dictione illius licet nobis colli gere. si quidem Vbi ait, quum interit homo , necessum su eme Unumquodvi ad propriam naturam reuerti,siccuta siccum, humidum ad humidum calidum ad calid stori frigidum denim ad frigidum,non solas profecto qualitates, siccum,humidum, calidum, Μ frigidum Vocat, sed substantia illas dia quibus qualitates eae reperiun-

80쪽

44 GALE. PER. DE

Suhstatias ela Ipta enim sunt,quae animali vita functo abeur quae mmento , m elementis uniuersitaris miscentur Qualitates autem mali uita Vn diis ius animante mortuo interire ad propriam cto, reuem ad propria eleme Vero e S naturam TCUerta, non Item Quare non citra quod quispiam amplius persuadere conetur , illum Qualitate et ecqualitatibus, quae ne seorsum quidem ac FPO-men QIVM V sibi consistere possunt . animalia igni arbitrariu

intereunte sedeX corporibus, quibus ummae illae qualitates se Elmeta secu sint .Ea quippe sunt comunia elementa omnium QNa dum substan vertacalidum, frigidum humidum,ati siccum,ob alitia 'Uς quam excellentiam horuni,dicvtur,proprias Hr Vn Hominis con cuit. Homo igitur constat ex simplicissimis,senubilisti MnQ- usq; elementis, quae similaria uocatur. Ipsa autem Aquatuor humo cibus. Qui rursus ab esculentis potulentis suam ducunt originem . At haec, ex aere, igni, aqua, terra gignuntur. Quae sane ex nullo amplius corpore constituta sunt sed eκ materiain qualitatibus matria ei tua Ri tum quas ipso m esse principia concedimus ele litatibus 5sti menta autem nequaq tametsi elementa,ablpus qualitu dunt at talibus habeant, i elementa sint. Siquidem sit summus Elementa e calor materia accedat,iam id totum elementum ignis

tanta es in euaderissimiliterqide caeteris qualitatibus tribus,dicerita sint dum .EX ntilla aut qualitate alia praeter quam ex his quatuor,iudicat esse elementum 'At vero de propriis Elementa ani animalium elementis hoc est de ipsis humoribus in sem livm IR quenti comentario tractandum est.Ex eis enim part huisbi , ' similares gignuntur. His rursus simul coeuntibus, pri- Similares par mum id,ac simplicissimum inurumentum absbluitur,tes quod unius functionis gratia,anatura productum eae Instmmeni δ' o autem, quum haec item Vna componuntur,aliud iiiiiiij a iio, maius instrumentum perncitur. Ac dein,uniuersi inte nis gratia est gritaS corporis .Ergo, Vt totam repetamus disputatio productum nem,si nos dolemus,neq; specie Vna erit,nec impatibi has m tym lis nostra Qbstantia Atqui dolemus io igitur erit specie na,nel impatibilis.Rursus, sit patiatur, oportet

SEARCH

MENU NAVIGATION