장음표시 사용
21쪽
exempli redita est, exercitu conscripto Rem p. in periculum aut discrimen conjicere. Atq; hinc apud plerasq; omnes gentes id demum bellum pronusto habetur, quod geritur autoritate ejus qui summum in Rep. tenet imperium ino etiam pertinet Lex Platonis lib.ult de legib. Si qpis privarim sine publico scitupacem besiumνὶ fecerit, capital esto. Et quomodo privato alicui tale jus competere dicamus, quippe qui judicia habet superioris, in quibus contendere
cum adversario possit' Cur enim ad arma lixam procedere patiatur praetor, quos potest jurisdictione sua componerest l. b. s. f. deus ruct Inter Principes autem ex necessitate bellum ideo introductum est, quoniam illi judicem superiorem non habent; neq; inter eos fori disceptationes esse possunt, nisi inter volentes. Alberi Gentes. dejur.besi lib. I. ed. Hactenus ergo dum ultima disceptatio non nisi per arma expediri potes , inter solos eos bellum juste geritur, qui sic summi sunt, ut publicorum appellationem mereantur soli. Ubi tamen simul id moneo, tentanda prius esse omnia, quam ad arma deveniatur. Tunc enim utile solum est ad arma concurrere , cum locum apud adversarios justitia non potest invenire. Modos vero, quibus vitari potest, ne controversiae in bellum erumpant, en uoleate tradit Hugo Grol. deIur. bessia jac. lib.a. cap.2I.
XXX. Quandoquidem igitur illi soli competit belligerendi potestas,qui summum tenet in Rep.imperium, eadem illa Pontifici quoq; Romano, cujus majestatem aliquoties contemplati sumus, praeter eum aliis quoq; personis Ecclesiasticis, si quidem το κυριον in territorio aliquo obtineant, tribuenda videtur. Sed enim ingens ea de re sese illa ingerit dubium Antiquis enim canonibus, quorum plurimos recenset Gratianus c.as qP.S prohibitum est Clericis, arma movere aut secularem militiam exercere. Illana veterum disciplina prolixe exponit Claudius Espencaeus I a.diere .c. LEt deplorat ibi statum Ecclesiae hodiernum, quod dum Abbates,
Episcopi Archi-Episcopi simul Comites hodie sint, Duces atq; Principes, ea potius ab illis suscipiantur gerantur, quae ad ampliandam provinciam spectant, quam quae Ecclesiae possint esse utilia Simm sane, inquit, Domini temporales simul lirituales, Ab alciatqve Parones, Episcopi, Archi-Episcopi, comites, dia
22쪽
Principes, Reges denique,siquidem Dominin voluerit, principi de-neficio Vargitate. Nihil enim vetat alit Hus civitatis aut propincia dontinum creari , si idonem reperirtur, Episcopum. - in haec
per me omnia Geloiastici sive ex hereditate, sive Principum liberalitate merum imperium habeant, omnem . urisdictionem sive ira,
De eorum nomine alii exerceant. - Sed optandum, ea ne guberna tio a stiritali eosprocuratione avertat, Ubcem gerantpersonam,
sed ne neglecta propria funemone profana, mulio miniss vel potius omnium minime cruenta e bellica tractent, nisi orte necessitateplusquam urgente. c. Et post pauca A tam ita g. multa, qnae Clericis omnia omninὰ arma bellica negant scio cum Gratiano litum responderi propria ridem eos manu non debere arripere, sed alios, pibus
hvusmodi incia commissa sunt, ut adoppressorum mensionem,
inimicorum DEI oppugnationem arripiant , Sacerdotibus hortari licere. - Ideo tamen,veterem sanislorem 2 clerum ab armis aedibus non manus modi, sed animum quoque cohibuisse, Te Et post aliquam multa, cum enumerasset, in priore Ecclesia non armis, sed precibus pugnatum fuisse ab Ecclesiae ministris, ita concludit Et tales quidem fuerunt in utroq. DEI populo Sacerdotum inermium crpacificorum erga seculi dominos fidele infideles,mites 2 barbaros
victoriae non minus gloriosae quam incruenta e quibus non contenta posteritas eteris gentilismi ritu, togas in saga mutavit. Posqvam enim exlex semel necessitas clero ad praeha non tantism animum, sed manum etiam exeruit, factum es , ut cum tempore omnia deterente eundem ludum exercerent, simulati receptum es, ut profanas cum fueris ministeriis ditiones tenerent oegererent. Nec tantism conistra barbaros crincredulos, si ejusdem quoque nunc sanguinis,nunc
patriae, aut certae fidei, Priscipes,Domini nos i Deipacis quidam mini s pacifici vicarii bella indicerent e gererent exemplo scandalis infinitis gravido, crinusta Scripturarum aut canonum autoritate pro bai Pe Subjungit deinde historiam Pontificum Romanorum, qui bella vel ipsi gesserunt, vel hortatu suo aliis ut gererent, autores fuerunt.
XXXI. Nolo hic disputare, quousq; 'vibus eonditionibus Clerico armis uti permissum sit. Id en in ana olim praestitit ICtus famigeratissimus Dr Tabor de armat. c. . . raseq. Id ta- ι mer
23쪽
tamen notatu dignum est; quod saeptiis decisum iraclicatum . scribit Ioli Aloysius Miccius deci Neapolimn. I. num. p. tum demum ob corporis sui tutelam insultatum Clericum armis uti posse, quando in actu defensionis aliunde arripit arma secus vero sit ipse portavit arma, eisque postea usus fuit in actu defensionis, nam tune videri cogitasse de bello dc rixa. Sed enim etiam hic forte plus tributum ivit Clericis, quam licuit olim per jus Canonicum. Quaesitus enim NicolausPapa de his clericis, qui se defendendo paganum occiderunt, si po te per poenitentiam emendati possint
ad gradum pri si inum redire, aut ad altiorem conscendere, respondit: Scito, nos nullam occasionem dare, necutam tribuere eis ficent
am quemlibet hominum . OLIBET MODO Occidendi orat suadet deinceps, ut Clericus, qui paganum se defendendo occidit, ab onsscio sacerdotali recedat. c. 7.diligo. In canone antecedente4 diserte dixerat idem Nicolaus Papa, discretos est e milites seculi a militibus Eces csae, nec convenire militibus Ecclesiae militare seculo, per quod adess,isionem sanguinis necesse sit pervenire. XXXII. De Clericis in genere cum ita constitutum sit jure Canonico, Sacerdotem summum , qualem se acta Pontifex Romanus, cur exemptum dicamus, causae nihil subest Ut maxim Eigitur Majes atem tribuamus Papae, propter provincias quas summo Mabsoluto imperio gubernat, non videtur tamen exercere pos
se iis belli, quippe quod ex principiis uris Canonici incompatibile
videtur cum Sacerdoti, Clericatu Agnoscit istud discrimen potestatis civilis de Ecclesiasticae ipse Papa Nicolaus cum ad verum fidist. ρε.ubi utramque potestatem suis propriis actibus, dignitatibus Mosse iis ita sejungitin separat, ut neque potestas temporali jura spiritualis potestatis, neque haec illius ustirpare sine injuria. possit. me qua re videri possunt uberius Renatus Choppinus lib.
XXXIII. Nec quicquam facit commentum Pontificiorum de duplici Papae potestate, temporali spirituali, quam per duos istos gladios, ab Apostolis ostentatos Luc.A MIHI. innui, falso actitat Bonifacius It X Papa ext .ag.unam sanctam de major. πο- eae Fatetur enim Franciscus a Victoria reDE. t sect L num G d
24쪽
l duobus gladiis in sensu literat nihil ibi haberi, sed Christum osten
disse, Apostolos habituros conti adictionem, dc necesse esse, habere defensionem ipsos vero errantes dixisse: Ecce duo gladii hic c: Cons. quae ex sententia Vice Cancellarii Imperii Georg. Sigism. Sel dii notat Ludovicus de MonteSperato in miclacis. O .rbrug. numJI Eleganter autem totum hoc de armatura Papae clericorum ex Lucae verbis extruetu κρησ*υ γῆν convellitErasmi Moria, cujusverba hic adscribere non erit alienum Magnin inquit, tolum, intelligre autem Nicolaum de Lyra ex Lucae verbissententiam expressit, tam consentaneam animo Chrsi, quam igni cum agra
convenit. Etenim cism immineret extremumpericulum,quo temp.
resolent clientes maxime suis adessepatronis, quanta valent ope συμααχῶν Christus hoc agens ut omnem hujusmodi praesidiorum=duciam eximeret ex animis suorum percontatu es eos, numquid rei defuisset usquam, eum Pos emisisset, adeo non infructos viatico, ut m calceis muniret adversuPinarum saxorum inguriam, necpedium adderet adver famem. Ubi negassent, defuisse quicquam σψecit: Se nunc, inquit, qui haset sacculum rotat, ilite penim: G qui non habet, vendat tunicam suam, matgladium. Cum tota risi domina nihilaliud inculcet, qpam mans tudinem , tolerantiam, vitae contemptum, cui non pers icuum /νid hoc loco sentiat
nempe ut magis etiam exarmet suos legatos, ut non tantum calceos
negligant drperam, erum unicam insuper abjiciant, nudine σpromus e expediti munus Evangelicum aggrediantur, nihilsibi rent,nsgladinm,non sum, quo gnusantur latrones, e parricidae, sedgladium =iritiis, in intimos quos pectoris sinus penetrantem , qνi semel assct ius omnessi ampumi, ut nihil m issis cordis,praeterpi ratem. At videte, paeso, quorsum hae tor reat celebris de Theologus. Gladium interpretatur defensionen adrersus persecutionem sacculum, si cientem commeatῶspropsonem perinde qrasi Christucommutata in dipersum sententia, podomtores suos parum tamλικῶ instructos emisi se ideretur, superioris insitutionis palinodia canat, aut velut oblitin, quod dixerati beatosfore, cum probris; contumeliis c uppliciis afficerentur,prohibens ne quando resiperent malo imites en m beatos esse, non feroces1oblitu Gqvod ictis adpasserum liliorum exemplum vocaνit m ne adeo noluerit eos absque gladio
25쪽
proficisci, ut eum rei tunica ripendita jubeat emi, malit j nudos ire ,
qP.rm non accinctosferro. Ad haec, quemadmodum gladii nomine
contineriputat, quicquid ad depeliendam vim pertinet, ita marsupii titulo complectitur, qvicquid ad vitaepertinet necessitatem. At ita divinae mentis Interpres apostolos lanceis, balistis,fundis Ombardis instructos educit adpraedicationem crucis i. oculis item vidulis farcinis onerat,neforte non liceat illis e diversorio disce ertinis impransis Me velisiud commovit hominem, quod ensem, quem tantoperejusserat emi, mox idem objurgansjubeat recondi, quodque nun-qv.im fandosi auditum apostolos ensibus aut clypei usos a persurim Echnicorum, utis usuros, si Chrism hoc sensisset, quod hic inrese
XXXIV. Caeterum omnis controversia in his duobus maX me consistit, utrum personae Ecclesiasticae sacro officio destinatae recte tribuatur majestas civilis L imperium politicum: posito, tribui eidem, utrum salvo statu suo jus belli exercere queati De priori non multum laborabimus, cti mea sit seculi insolentia, ut se non
patiatur ad pristinama candidam simplicitatem reduci. Si tamen dicendum quod res est, arbitror ego divinis desapostolicis institutis Clericorum imperia politica minus convenire inod ne frustra dixisse videar, videri velim ea, quae congessit Hugo rotius
8s inter vetustos illos, qui dicuntur Apostolorum, celebris etiam canon 83 synodi Chalcedonensis, quo utroque ποί ue interdic, turillis, qui semel in clero cooptati sunt. Vocant autem πέει non militiam quidem armatam, aut praefecturam militarem,quanquam etiam haec Clericis ut inconveniens prohibita sit, sed civilem militiam h e magistratum vel dignitatem, , αξλ. ut benEnotat Christophorus Iustellus in Observat ad Cod canon Eccles Africansaa s. Atque ista cum probe secum ventilasset Georgius micelius,Vir Sixti Senensis judicio L .L Moth variae eruditionis, Hebraicae Graecae ac Latinae lingvae peritissamus ingenio excellens& sermone disertus, cum multa alia tum hoc imprimis reprehendit in Episcopis suae aetatis, quod propemodum pudeat eos Episcopos dici,&audire tantum principes gaudeant, imo quod illorum
aula non sustineat ratienter audire, si quis roget, ubi Rev. Episco-
26쪽
pus sit; praeeis dicendum esse ubi reperiam meum gloriosusta Dominum principem. Dicit autem, re iste notari illorum opiis
nionem, aut potius assentationem, qui commiscuerunt in Pontificibus ac Episcopis Ecclesiasticam pariter ac politicam potestatem. Quid enim, inquit, choro cumforo Zquid gladiostiritus cum gladio carnis 'Profectὸ posol de Apostolis es horum successoribu aperia negat,armatasiorum esse carnalia. es societas Christo cum Herode, aut Paulo cum Agrippa Zarat magnoperὸprobamin sud discrimen, sicut discrimen ponimus inter coelum terram. - . Verum Ulutetur ad vivum investiganda veritatis ergo rutrum idem exsereposis Pasors iritualis es miles plin qnam carnalis 'Acjurenegeset a tera manuperimpontificale seu Disicopale in simul altera ensem cruentum, galeam thoracem1 martialem'Verum haec cra non ali re consant: mnio dissicilius es, contra tractum fluminis niti, o cum suo depugnareseculo cri: Videantur plura in libro, quem inscripsit Viam regiam sub titisdartis.de potesat Eccles Tam parum convenit
institutis Ecclesiae primitivae&ipsi verbo divino potestas Papaein Episcoporum temporalis sive civilis. XXXV. Sed fruantur tamen illi imperio aliquo politico, &summo etiam,quantumcunq; in Rep. fingi potest certumnihilominus hoc est, propriis suis principiis uri Canonico insertis
eos convinci, jus belli, se exercere non posse. Et hine monstruosum videtur Cardinali Baronio ann. ΤΙΙ. n. a. quod tam Episcopi quam Abbates armati ad bella procederent, in hostes irruerent, caederent ipso sin caederentur ab ipsis, tanquam sacrorum Canon uiri violatores dc muneris pastoralis lano minis desertores detestandi. Eodem modo Cardinalem visium notat Gabr. Bart. Gramondus hisor GalZlib.δ. quod ex purpura Romana dc sacro charactere rara in eum laus, eo quod militiam affectaverit, impatiens sui. Non miles, inquit, quia Cardinalis, non item Cardinalis, quia miles erat. Indebitum certe characteri, rod in Engeriaca obsidione spe forum in hostem strinxit, immemor Ecclesiam nescire sanguinem. Nec aliud de Romano Pontifice, sicubi is bella gerere velit, aut potest aut debet ferri judicium. Et certe Leonis X. proterviam atque bellicosum animum gravi censura notavit Hermannus Contractus in Chronito, post eum Petrus Damiani in Epis. ad Firmin, Vir
27쪽
Bellarmini lib. de Scriptor Eccles judicio valde sane us de devotus,
sed qui propterea a Baronio annaoT num. I . haereseos nota inuritur inam promptos sedc alacres bello praestiterint Pontifices alii, res notior est quam ut hic prolixius exponere oporteat,&vel ipsum hodierni Papae Alexandri VII exemplum abundesostendit; sed ei profecto impune non fuit, lilia lacessere,ila magni Galliarum Monarchae iram in se concitare. Taceo jam Pontificum per sicarios procurata homicidia, de quibus videri poterit Marcus Areto n. d. Domi ni, ep. Eccleslib.F. cap.gatur. ad is erio cum sit Sacerdos summus, non alii erunt inferiores, ne minus sibi correspondere consentire videantur caput d membra Scilicet Praesul ut a truat, inde ost redem ruat os. Sed de si nativus tandem camarinam istam ulterius movere Susticit enim id observasse, statum Pontificis Romani majellaticum minus convenire cum ejus ossicio sacerdotali in adhuc minus potestatem belligerendi. Caeteris omnibus, quibus majestatem tribuimus, etiam
jus belli, quod non minimam majestatis partem constituit, tribuamus necesse est.
XXXVI. Proximum nune est, ut quibus ea si bus id exercere liceat, quasi per summa capita dispiciam iis, cum in hoc articulo
non unis vicibus erretur a principibus, quibus,cum potentiam suam&robur intuentur, facile persuadetur, ut hollem sibi quaerant,
bellum incipiant plane extra necessitatem, ex sola animi libidine. Quandoquidem autem nihil tam naturae adversum est, quamvis externa, in hac tamen belli illati moles quam maxime consistit, ipsa ratio suadet,non eligendam esse aut inferendam ejusmodi vim, nisi causa vehementissime urgeat, di aliud non suppetat i medium, quo declinari bellum possit. Hi ne igitur beIla, quae absque causa suscipiuntur, pro ferinis habentur,ri mera dicitur insa. nia, si quis in bella fertur, periculorum propter ipsa avidus Hug.
Grot.dejur bel7. Pac. La. cap.aa.n. a. quin nec justis quidem ex cau- si bellum semper gerendum esse, ostendit idem cap. I . ubi num. optime cum Theologis concludit, Regem qui ob causas leves&non necessarias bellum suscipit, teneri subditis ad reparationen ita damnorum, quae inde oriuntur Romani equidem famam justitiae in bellorum causis obtinuerunt, certe affectarunt Ceri ρ i- iam
28쪽
dem inquiunt Rhodii apud Livium lib. T. Vos estis Ronrani, quodeo felicia esse beta,esnu,qpia jusasint, prae vobis fertis, nec tam exitu morum, qvod vincatis, quamprincipiis, quodnon sim causa suscipiatis, gloriamini. Et tamen iidem illi bella saepe manifeste injuila susceperunt, uti de bello in Sardiniam dc Cyprum dissimulare ipsi methaud possunt. Vid. Flor. l. y. s. Polyb historibδ. Add.Christoph.
XXXVII. Nec vero dubitari debet, aliam nonnunquam palam proferri ct praetendi causam, aliam revera subesse. Illam justificam vocat Grotius dejur. b. πρLa.c. aa. S cum Polybio mese φασιν; hanc suasoriam ω et . Causa prima dc praecipua plerorumque bellorum est cupiditas habendi aut fines dilatandi libido. Nec tamen ea unquam publice profertur, sed praetextus aliunde sumitur, isqve tanto cum elogio, ut justitiam strenue mentiatur. Quod si nulla alia sese offerat causa, ad religionem confugiunt militantes,in omnium suarum actionum autorem EuM faciunt, religionis & justitiae titulo ambitionem suam velantes. Suum quisque bellum sacrum praedicat, hostes quisque suos impios dictitat, suam quisque causam sani tam nominati In ore omnium sanctum piumque versatur consilio, conatu animo secus agitur. Liceat, inquit Dia. Hulsemannus p.m inpraefat. diast .s . hoc libe- mihi profiteri,me,s Davidem,si Salomonem hodiὸ in terris, ventes a mare audiam,sesolo puros ac nudo amore religionis movere hoc an Hud betam, cssumere arma in Naassum Hanonem icimo Reges submi ιὸ rogaturum deliberandisfactam, ad indagandiam e prophetico an politico fi liuida rmassent 'crio Tam fallax scilice a hodie est nomen religionis, ut D Em M pietas, cultus divinus in speciem praetexantur. His enim sanctissimis nominibus multi non alio fine utuntur,' tam ut unius populi animos dividant, inimicos debilitent, in sociis Regnis sibi factiones parent, animum atq, O
morem alii debitum sibi furentur. XX XIIX. Quandoquidem autem multae variae occur. runt belli causae, universas illasd singulas exacte considerare nostrum non seri institutum. Nonni illas tamen earum,quanta fieri poterit, brevitate recensebimus Et quidem cum bellum vel Lfensivum sit vel defensivum, fieri potestin plerumque solet, ut
29쪽
raiisa bellum de senstrum justum faciat, quae bellum offensivum plane injustum reddit Quod enim quisqve ob tutelam corporis
tui fecerit, jure fecisse existimatur. Et cum inter nos cognationem quandam natura constituit, consequens est, hominem homini insidiari nefas esse Ly.1.dejus.c ur. Nefas est alterum alieri insidiari, non autem nefas est, contra insidiantem se defendere. Itaq; si servum tuum latronem insidiantem mihi occidero, securu ero: nam adversus periculum naturalis ratio permittit se defendere. .
ad ad L. Aqui Ita ergo religionis, extensionis imperii, opum cumulandarum causa non licet bello alterum infestare, infestanti tamen an vadenti ex ea causa, licet bello resistere,suamque religionem , fines imperii, bona fortunas defendere , Et quod probe notetur, multo latiorem habet ambitum defensio, quae fit bello publico, quam quae privatis permittitur in aggressione privata. In privata enim insultatione jus quasi momentaneum est, cessa , simulatque judicem adiri res patitur. At publicum bellum tractum habet , Publica enim offensio semper in hoste praesumitur,4 metuitur, etsi adhuc non sit in actu, imo nequidem in potentia nocendi proxima. Iusta ergo erit adversus hostes defensio, non ea tantiim, quae adhibetur nondum expectata offensione speciali. sed etiam ea, quae hostem fugientem persequitur propter violentiisam scilicet successsivam, quae etiam in hoste fugiente juste metuitur. inibus accedit porro, quod in insultatione privata mera consideretur defensori a publicae potestates eum defensione simul ulciscendi jus habent, propter quod praevenire illis vim non praesentem licet. Hu Grol. deIur2e2.σpae .a. c. . num. 6. Sed hoc tamen casu necesse est, ut constet non tantum de armatura i tentia hostis, quam metuimus, sed etiam de animo, quidem ita
constet, ut certum id sit ea certitudine, quae in morali materia locum habet. HugGrot La. aar . Alias enim ad anticipationem ,
praeventionem non suis cit metus, quanquam suficiat ad apparatum defensionisin constribendum militem .in Strauci exerc.
XXXIX. De eausis belli offensivi justificis multum disputatum fuit superiori seculo propter Hispanorum in India expeditio item, quo jure scilicet Hispani Americam subjugaverint, alit sub in
30쪽
subjugare potuerint. Et quia tum temporis conquisita scierunt omnia , quae quoquo modo causam Hispanorum adluvare posse credebantur, ista hic veluti in Tabella proponemus, quidem verbis Francisci a Victoria Viri, Bellar mini judicio egregie docti qui
Reti I.s tribus integris sellionibus argumenta ista admodum erudite examinat. Omnia autem ad verbum exscribere cum prolixum sit, iraeter institutum nostrum, summa inde excerpemus capita adjuncta quandoque , ubi opus fuerit, per intercalarem commentarium nostra Epicrisi.
L. Prima sectione istas defendit propositione : Indis
non debere auferri dominium, ideo quod sint peccatores nJ.E Cnec ideo quod sint infideles n. r. nec ideo quod sint amentes aut insensati . aa. seq. Sectione secunda contendit, primo, Imperatorem non esse totius orbis dominum n. I. CVid.quae dixi exercisat.a-ιh. I . . f quamvis dominus es et, non tamen posse occupare provincias barbarorum & constituere novos domino n. a. facquirendae enim de amittendat possessionis jura etiam in provinciis integris imperiis locum habent, qua ratione alienari possunt integrae regiones' popuIli, possunt pro dereli lis haberi,possunt usucapi possunt alteri auferri c. id Cl. Contang. definit . imperii lib.a pd .seq. se uiuo papam non esse dominum civilem aut temporalem totius Orbis, loquendo de dominio: potesate civili oppositam sententiam esse contra praeceptum Domini Lur. XXII v. T. non convenit et go Victoriae cum Angelo Carerio , Thoma Boetio, Abrahamo Betovioin aliis, qui Papam Romanum in temporalibus&spiritualibus directam in univers Orbis terrarum dominia habere potestatem frustra renitente Bellar mino contendunt θ nec
Papam habere jurisdictionem spiritualem super insideles dici clamen Henricus Segusianus Cardinalis Ostiensis, referente Beliaris mino J. de Rom.Pont. c. . per Christi adventum omne dominium
Principum infidelium translatum esse ad Ecclesiam, residere in summo Pontifices, desideo posse Pontificem regna infidelium jure suo donare, quibus voluerit fidelium valere argumentum a potestate Christi adpotesatem Papae n.3 Sed in Concilio Tridentinue placuit, pro determinato esse habendum , sicuti Christo data est omnis potestas in collo' in terra , ita pari potestate munitum