장음표시 사용
31쪽
triam , ocus ob impudicitiam Themtra danmasse. 67 CAP. XVI. Ex principiis ipsus pro-hubuismi Theologi evincunt , aftores , o spectatores Comoediarum tura Ampe care mortaliter , quod probabiti ut minus periculo graυis culpae se se eripo mς. . 68 CAP. XVII. Aurim ute beniguiorum Theologorum improbaeeur 6cufatio illorum , qui se spectaro ob caeno Comum dias innoxie aiunt . Peccant iuι momi Stor, inquium beaseni Cafusae , exirio solo eapito, quod approbam sua praesentia consentiunt in precata mortalia Hiseriouam. 7a
tandum. 73CΑΡ. XVIII. n. Patres docent oecitatores turpium Comoediarum , Theatrorum peccare mortaliter , potissimum ob praesentiam , probant f Rrionum , aliorumque adseantium sagiaria. 76 CAP. XIX. cuam inepte ex principum permi Jove Theatroram honestas inferatur. 81 CAP. XX. Exploditur futilis obtestiuncula , a libertate , , Comoedis conceditur carpendi mores , ipsorum Principum lapsus corrigen-ἀi , arcessita . 89 CAP. XXI. In examen adducitur cori selium illorum , qui corrigenda Thea tra , Comoedias proponunt. Uliamst vanum , cdi c meri cum votum sud . Cl. Muratorii , Austoris Theatri Italici commenta refelluntur . 9
LI sac. Theol. J. U. Dostor, 8. Confult. 133. hodierna Theatra tum pia , o foeda esse e peccare mortaliterrum Ad ores , tum Spectatores omni amgumentorum genere Gemonstrat . Uius Confultationis Onopsis. IOI3. UNICUS. Monitum ad Lectores, praesertim Confessarios. II
graυiter illos peccare , qui hodierna Theatrin freque sui. II ZCAP. XLIV. Penes ipsum humane rationis Tribuuat falsum est , quod Pseudopolitici obtrudunt ; Theatra nempe bonum publicum promoυere γ' si vena rum accessum, divitias in Ciυitates
nis Theatris interfunt. II 6 CAP. XXVI. Aliquine occurrere eventisque aut , in quibus licitum intestdum huic, aut illi Chrsiano si adire The tra P I 19 CAP. XXVII. Doctrina LUT PRANORUM adversus hodiestra Theatra expouitur , ut legant , eo uuΔη-tur , s qui sint Catholicorum , qui Comoedias , Tragoediasque aetatis nourae
puware a sagitio nou erubescunt .
,. UNICUS. Confectarium feris media
CAP. XXVIII. Aliud sophisma repellitur: Confessarii avo uut Mimos, mas , Saltatric/s , Cantatrices, s Comoediarum Deflatores : quid ergo malis in Theatrorum frequentia Z I 27 CAP. XXIX. Thomae Tamburini, Her- manni B embaum, Leonardi Colendat , Sanchea , Filllucii, Thomae Hurtado , aliorumque opiniones refelluntur. I 293. UNICUS. Libelli inferipti : In is de dei P Arte comica discorso det Signor Dottor &c. inaudita , s lucredibilia commenta refelluntur. Eloquentis mi ARISTIDIS Oratoris P aut Oratione de Comoediis non agendis audax quorumdam Chri ianorum ignorantia retunditur. IJ I
Unioegae Dissertationis anacephaseosis et paucis perstringuntur Patrum n. re os et- fa ad ea omuia , quae Theatrorum defensores opponunt. IJy
32쪽
Ad praecedentem Dissertationem ex P. Mariacae opere de Spectaculis.
Edeukrκm genera. I a CAP. ΙΙ. De sensuum volumlare . . 143 CAP. III. Mulieres in scenam introducendas non esse. suo am scelus enommius si e Mulieres, an iuvenes mutis bri veste omatos in scenam prodi-- ὸ r43 CAP. IV. Hi Diones a Sacramentis amcendos esse. 347
CAP. VI. suid veteres Patres, ius 'miscium. ω et,nici Philosophi da iadis scenicis senserint. I49 CAP. VII. Non esse feenicos ludos per
mittendos. Spellatores lethaliter deii quunt , vs gravissmum d Iectationis υenereae periculum sese coniticiunt : aut quod grave seandalum per petrant , s infamem artem fuc pro
33쪽
De spectaculo agitationis Taurorum , & sacris repraesentationibus, quae fieri in Hispania solent.
CAP. I. π Icitane sit Taurarum ae ta- CAP. II. Quam tus' sit in Dei Templa tio, quae sieri in Hispavia Cautores Theatrales inducere. Sanctorum con esiit 8 1 34 acta in Theatris Mimorum arte referre sacrilega profanatio es. 13I
Adversus Theatra nonnullorum Regularium tempore carnis privit.
CAP. I. ulares , qui propria R Iisionis habitum exuunt ,
Iaicales , seu Theatrales veses induunt , ut tu suis Coenobiis Comoedias profanas repraesentent , peccauo mortaliter . Gravius υero peccant Superiores id permittentes , aut pro viribus nou impedientes, nulla excusatione sufffragante. 16 ICAP. ΙΙ. Retulares Comoedorum perfo-nas agentes in fuis Caenobiis , C moedias Ethnicorum fabulis permixtas repraesentantes, graUi 'me peccant,
Chry iani, Religiosi. Praelati tripli ei capite peccant , quia Chrisiani , quia Religiosi, Superiores: I 6 CAP. ΙΙΙ. Auctoritate BENEDICTI XIV. Sapientishimi Regnantis Ponti' cis Comoediae nonnullorum Clauseralium probantur . Novissimi Cousa imxam , scandalique plenam doctrἱnam in
favorem Clericorum, Comoediis assidunt, execratur Pontifex summus. I 68
CAP. IV. Quaedam sophi ata, solent , diluuntur. Ι7OCAΡ. V. sophismata ab auctoritate Casu arum quorumdam petita evem
CAP. VI. Examen iniacuntur Comtonius, Brognotas, Bordonius, Antonius a Spiritu Sancto , Octaυius a L Joseph . 174 CAP. VII. Nonnulla hoc de argumenta quaestiuncula. . III CAP. VIII. Nonnullae animadυessuestu libellum Inscriptum : SAGGIo Istorico-Canonico &c. Dedicato agit ordini Regolari in Palermo I73 I.
34쪽
DISSERTATIO TERTIA aDe Presbyteris Personatis.
laicorum vines induunt , oe υultu larva abscondito , discurrunt per vicos, in lateas , Theatra adeunt , ludentibus in choreas agentibus spectatores ad-I8a CAP. ΙΙ. Aufioritate Derorum Carionum demons tur , Presbteros larvatos pro deuntes peccare mortaliter. 183 CAP. III. Posteriores Onodi deplarant pec ara mortalitra Presbteros person ros, dum eosdem gravissima Excommum cationis , vel Suspensonis poena mi LMβης. 185 CAP. LV. Benignorum Theologorum comis ni Sententia peccati mortatis dam mtur Chrici persenni incedentes. 18 CAP. V. Nonnulla Sophismara explo
CAP. VI. Redargutio in Clericos personatos, Missamque celebrantes, & in Consessarios eosdem abselventes . D ctrina P. Pauli Oliua contra Confessa
35쪽
composuerit Librum cui Titulus est: De Spectaculis Theatralibus Dissertat i nes duae, c. yllumque praeso iubjicere desideret ψ Nos harum serie , nostrique auastoritate officii, quantum in nobis est , servatis aliis de jure servandis , paterne indulgemus; dummodo a duobus Theologis Ordinis nostri praefatum opus luce dignum judicetur, eorumque centorio calculo approbetur . In nomine Patris , & Filii . & Spiritus Sancti. Amen. In quorum fidem o L. Dat. Romae in Conventu
Nostro S. Mariae supra Minervam die S. Augusti 173 a.
Fr. Antoninus Bremonu Mag. O .Reg. fol. 4.
JUssu Reverendi mimi patris Magistri Generalis Ordinis nostri, attento, ac cenasorio oculo vidimus, S perlegimus: De Spectaculis Theatralibus Chri iano euia 9ue tum laico, tum Clerico vetitis Dissertationes duas: Et de Pres teris Personatis alteram indefessa diligentia, Telo, ac quam plurima eruditione conicriptas ab A. R. P. F. Daniele Concina ejusdem no iri ordinis Theologo, Praedicatore, & hactenus evulgatis libris Scriptore celebratissimo e easque invenimus Verbo DEI, Sy-- nodorum, cum antiquiorum, tum recentiorum Statutis, Patrum quoque nψn minus, quam Theologorum Sententiis plane conformes: ut proinde eaedem , nedum Christianae Reipublicae apprime utiles, verum etiam ad refraenandam nimiam corrupti hujus Saeculi licentiam omnino necessarium caeli famiis ', ut praeso donatae publici juris fiant, ac omnium Christianorum animis, & tabulis Cordis carnalibus Spiritu DEI vivi altius insculpantur; quatenus hi professionis suae memores , qua in baptismopompis Satanae abrenunciarunt, vanitatinus Spectaculorum Theatricorum nuncium remittentes, ipsi potius, cum Apostolo, spetiaculum fiant mundo , Angelis , di hominibuS. Dabamus Romae in Collegio Casanatensii S. Thomae de Urbe . ad S. Mariam super Minervam pridie Kalend. Augusti Anno 173 a. Fr. Cyrillus Riga orae praed. SS. Theol. in Unim me stus Dodur, T Uitans Oa analeum. F. Thomas Maria Mamachius Ord. Pr . Theologus Cafanat ensis .REverendissimi Patris Sacri Palatii Magistri mandatis obsequens Dissertationes duas De Spectaculis Theatralibus Chri bauo cuique tum Laico , tum Clorico vetitis; necnon aliam dissertationem peculiare in De Clericis personatis, attente legi, & in eis nihil offendi, quod contra Fidem sit , aut bonos mores , sed piam solidamque doctrinam, ita ut in publicam lucem prodire aut utiliter posse plane censeam, ut saltem qui ex Deo iunt, & verba e us audiunt, probe noscant quan
36쪽
tum deprecanda sit misericordia DEI. tit donet intellestam ad P a damnanda, s ectum σου fviendo, misericordiam ad ignosceuia . . Aug. narn in M. 5O. Petrus Franciscus Forainius BibL Vaticanae Coos Coadiutον. JUssu Reuerendissimi Patris Sacri Palatii Apostolici Magistri , attente perlegi ,& majore, qua potui, diligentia expendi: De Spectiaculis Theatralibus Chriuio no rei qui tum laico , tum Clerico Uetitis Dissertationes duas , atque his adjectam da Clericis Persenatis Dissertationem Tertiam ab Adm. R. P. Daniele Concina ora dinis Ρtaedicatorum Theologo celeberrimo compositas ἰ eatque Sanitionibus Euan telicis plane conformes, & ex Patrum , Conciliorum , ac Theologorum , tam veterum, quam recentiorum Sententiis, Verbisque scite conteXtas, publica luce do nari , valde opportunum censeo; ut Christi Fideles cujuscumque conditionis intel telligant, a Christiana professione quavium abhorreat , periculi , & iceleris plena Theatrorum spectacula frequentare; viri autem solemn ibus votis regularis instituti. vel sacris Ordinibus peculiariter Deo mancipati clare agnoscant , quantum ipsos, dedeceat, aut scenicos, & histriones agere , aut status clericalis dignitatem larvarum monstris deformare. Datum Romae in Collegio SS. Basilii & Caroli ad Catinaros die 6. Oct bris IIII. D. Hieroumus Bugnatus Cleri Regu . S. Pauli Congressationum Sacri Rituum , necnon Sacr. Indulgentiarum , ae Reliquiarum Confumr .
Si vi4ebitur Reverendissimo Patri Sac. Palatii Apost. Μagistro. F. M. Do Rubeis Patri Constantinopol. V;ces .
IMPRIMATUR. Fr. Josephus Augustinus Orsii Sac. Palatii Apostol. Marist. Ordinis Pra
37쪽
Lectorum praeiudicia in antecelsum pr eooeupantur . Comm uis Theologorum nou
Catholicae Religionis modo , sed Lutheia ranae quoque se Le dostrina hoc in ope re propugnatur adversus hodierna Thea
Antae invidiae, odiique plena est causa tractanda , ut antequam ipsam ingrediar , admonere lectorem magnope re intersit, me ho ce in opere non privatam aliquam, aut paucorum, sed
t'm , atque luculentissimam cujuscumque retatis Theologorum non Catholicorum modo, sed vel ipsius Lutheranae sectae , atque sapientum Ethnicorum doctrinam propugnaturum fore. Eo infeliciis mo ita. culo, omnium antecedentium faece , vitam degimus, quo vel ipse prima Evangelicae doctrinae capita , quae mores , N.
humanas appetitiones intra honestatis ter in OS coercent, opinione' aequo rigidiores quorumdam Rigoristarum , ut ipsi aiunt, intrepide reputant . Quae directe& hostiliter cum Christiana professione
pugnant, consuetudinis larva induunt, &eum reformare ad legum divinarum amus sim hominum mores nequeant , leges moribus 9 turpissimis corruptelis attem perant, Theologiae Accommodatitiae beneficio . Quamobrem germana C aristianae professionis imago, & Evangelicae doctrinae effigies in plurimis aut usquequaque Obscurata , aut penitus abolita jaeet. II. Quemadmodum autem nulla est corruptela tam Evangelicat Morali exitialis, & perniciosa , & hominum sensibus demulcendis blandiendisque tam idonea , ac Theatrica voluptas e ita nullus occurrit abusus , quem majori conatu , versutioribus cornmentis, & sagaciori astutia ab omni pravitatis labe purgare muΩ-dani homines studeant. Et eo res ista pervenit , ut vel ipsi honesti probique Ecclesi stici non pauci votorum solemnitate Deo addicti , nedum mundani homines , Theatrorum frequentiam tam quam honestum & innocens solatium existiment , & pugnacissime defendant . Quare operae pretium me facturum eXistimavi, si ipso disputationis initio altius defixa praejudicia convellerem , fidemque oppignorarem meam , nonnisi communem , certamque dostrinam hac in aontroversia me defensurum fore.
III. Ut porro obligatam fidem liberem ; hanc insistam viam. Primum Ssenopsim Theatricae Historiae paucis perstringam. Post Patrum doctrinam , qua
ipsit Theatra omnia execrati sunt, perspicue exponam . Verum quia Comoe
diarum, & Histrionum patroni & defensores, in Evangelicam doctrinam, atque in ipsam ad hoc quod attinet, profanam
eruditionem mentis aciem non satis ia- tendenteS , aetatis nostrae Theatra toto
genere ab antiquis differre , illaque tum pia & lasciva , haec pudica, & honesta asserere minime erubescunt : idcirco post Patrum doctrinam enucleatius turpitudinis , obscoenitatis , & hujuses artatis Theatrorum notiones dabo ; I evincam non minus hodierna , quam antiqua Theatra obscoena , lasciva , & turpia esse . Aliud quoque praecludam effugium illorum , qui cum sensui communi penitus
non renuntiaverint, adversari Christianae professioni Theatra nostra negare omni .
no non audenti; contendant tamen le
thalis culpae damnari Theatrorum spectatores sine temeritate non posse : quia inquiunt , trutinae istae , quibus malitiae theatricae gravitas ponderetur ς obviae minime sunt. Revera Dissertatiotiem hanc adornaVeram , quin distinctionis peccati mortalis a veniali meminissem , contentus Patefacere, peccare quidem Christia-ΠOS , qui Theatra frequentant ; missa dii putatione de criminis qualitate , gradu . Hanc moderationis legem mihi praestitueram, tum quod Scriptura: saa- me, Patres, & Concilia abstinendum a A Pe
38쪽
peccato absolute inculcent, perraro facta distinctione peccati mortalis a veniali :εnm quod ispe imbecillem mentem nostram latent malitiae confinia,& gradus, quamvis manifesta & evidens sit actionis pravitas . aeque autem peccandi periculose objiciunt qui gravem , ac qui levem in dubia disputatione malitiam definire
non reformidant. Illud vero penes omnes exploratum , compertumque est , lethaliter illos peccare qui certi de actionis inuquitate, dubii vero de eiusdem vel leviatate, vel gravitate, illam scienter, & d liberate, dubitatione non posita , eg equi
temere audent. Si porro ab eruditis oppositoribus percuncteris , habeant ne ipsibi lances quibus trutinent venialem theatricae voluptatis malitiam, obmutescant,
ut pisces, oportet , quoniam si Divinar Scripturae, si Patres, si Concilia non decernunt malitiam esse mortalem ; neque definiunt esse venialem . Peccant ergo ,
nemine dissentiente , lethaliter , si ipsi certi de malitia, & ambigui ancipitetque
de criminis qualitate , Theatra illa frequentant, quae exitiosa , & Baptismatis professioni infesta confitentur. IV. Ceterum divina providentia dispo- Mente contigisse existimo , ut ipsi hanctontroversiam excitarent. Occasioni quippe id mihi fuit , quo se verius expenderem , & documenta diligentius conquir Tem, unde cum graves Theologi , tum benignissimi Casuistae inferunt peccare mortaliter Theatrorum spectatores. Certi ergo sint, atque securi lectores benevoli,
nihil a me propria sententia & auctoritate in hac controversia decernendum fore. Quidὶ adversus corruptelae torrentem usquequaque inundantem , & secumvol ipsos probos, eruditosque viros abripientem , ego misellus homuncio insurgam, & aggeres objiciam λ Insania non
vacaret ausus adeo temerarius. In id eram dumtaxat incumbam , ut aberranti multitudini communem cujuscumque S
tatis Patrum , Conciliorum , Theolog rum tum Ecclesiae catholicae, tum Pr testin tium , tum Ethnicorum luculenti Lsimam doctrinam opponam . Ρraejudiciis igitur postis, eam indifferentiam lector
subeat, qua opus est, ut rectum proferre judicium valeat, num promissa meae Xa-p:rint Verim. V. Duo in antecessum praemitto. Primum peccata indicabo, quae commutat ter
contingere , & patrati in Theatris publicis Iolent. Num postea , evenire interdum possit, ut aliquis sine culpa sautem gravi Ipectare Comoedias valeat , sub finem Dissertationis in examen adducam . Quod ideo praemoneo , quia multi ex fortuito , & perraro eventu regulam inserunt' absolutam quod , quam sit absurdum , nemo non videt . Secundo Theatrorum spectatores tribuo in classes quatuor. In prima colloco juvenes fere omnes, & provectos plurimos , qui carnalis voluptatis amore capti , & veneris lue polluti c cedias 1pectant ut c-- cupisceutiae opportuna flabella. In secunia da eos constituo, qui illuc conveniunt , non ut concupiscentiam , quae fore jam saturata, & ob inveteratam consuetudi nem fessa, & exsucca languet , succendant, sed ut'oculos chorearum artificio , &aures musicae , cantusque suavitate demulceant, quemadmodum illi lurcones , qui post lautum convivium bene ingurgitati , aliquibus bellariis & liquoribus labia & palatum titillant . Tertiae classis illi sunt, qui Theatra adeunt , non ut cantum, vel musicam , vel Tragoedias , Comoediasque audiant , vel saltatrices spectent, sed ut amasiunculas suas elegantissime, ne di eam laicivissime comptas visitent, easdem alloquantur ,& cum eisdem in suis pulpitis velitationes insti
tuere amytorias, Videri, X videre inter dum tactiones, & tactiunculas, 'tenerrima colloquia miscere mutuo Ualeant is Isti neque cantum , neque musicam , neque choreas, neque Mimos aut Mimas
curant. Et quidem jure . Nam quis est tam fatuus, qui fictas persequi voluptates velit, cum habeat, unde saginare re-Vera suas appetitiones & sensus possis 'Quartae tandem classis sunt pauci , qui illuc conveniunt , ut tempus fallant, ut aliquod cum amicis negotium tractent , ut videant, & curiositati indulgeant , &aliquam pulchram , & dulcem cantile nam audiant. Num isti omnes , alii ex uno, alii ex altero capite delinquant, di
opus sunt, eni Ne rogo , obtestorque, ut
alterutrum praestent : nempe aut in certamen descendant , di scripto , non ore , veritatis doctrina, non linguae conviciis , & imposturis evincant, pilamque Reipublicae litterariae faciant, doctrinam hanc
39쪽
meam improbabilem, falsam , vel aequo rigidiorem esse : & ad hoc quod attinet,
illos provoco, uigeoque, sponsione facta, sincerae, non fictae Retractationis ' aut sit praestare hoc nequeant , desinant garrire in circulis , blaterare in ossicinis, mussitare in palatiis, & Matronarum , imperitorumque auribus insusurrare , doctrinam hanc ex ipso Evangelio, & Patrum choro sponte manantem , commentitii Rigorismi labe inquinatam esse . Sed , veritate deprehensa, resipiscant, & hanc se hactenus vel ignorasse, vel dissimulasse fateri ad majorem Dei gloriam non dedigniretur. Quod si praestare neutrum velint , hoc saltem non praetermittant :alto videlicet silentio contemnant librum istum . Quid quaeso est, quod contra eumdem ciere turbas , concitare barbatulos ,& caelum terramque miscere debeant i Si liber i ste miles esses , qui gladio districto Theatrorum ianuis allideret , eX-
cubi atque ageret, ut ingredientes arceret merito conclamarent ad arma. Sed iaceti ste in Bibliopolae ossicina solus , neminem aggreditur , nulli molestus est. Si displicet , illum derelinquant tamquam blattis tineisque pascendis opportunum . Arcanum nobis edisserant. Cur tot libris veneficis, qui primis Evangelii capitibus insidias struunt , benignissime parcitur Contra, adversus libros , qui Evangelicam promovent Sanctitatem , qui a ternum 1alutis negotium agunt , continenter mussitatur , & elamitatur ' Quaenam istius diversitatis ratio ὶ Forsitan quod veritas in apricum traducta percellit, momdet , angit , & iniquitatem viro Christiano, viro Ecclesiastico indignam e probratὶ Forsitan quia locum obtinuit , quod S. Augustinus lib. de decem Chord. cap. 4. scribit ὸ Sermo Dei adversarius tuus es, quia contraria iubet , quam tu facis Luia adversarius es Semmo Dei qui iubet ; times , ne eXO adis
versarius sm GUIBUSDAM , quia haς
Specimen Historiae SpectacuIorum.
I. U Ruditus P. Le Brun Gallico Idio-
male opusculum edidit , in quo originem , progressum , & vices Theatrorum describit. Hoc autem secundo capite pauca ego, ad Historiam quod attinet , delibabo. Et ut eorum , quae dies xi sumus, notio quaedam habeatur , sp ctacula sunt sensuum lenocinia, & oblectamenta . Eo enim haec pertinent , ut oculos , aures , aliosque sensus demulceant , eXcantent , fascinentque . Duo primum Spectaculorum genera. Alterum corporum vires exercebat alterum spiritus recreabat . Illud in Circo equorum
cursu, bestiarum, & Athletarum conm-ctu peragebatur . Hoc in Theatro sub umbra, unde Scenae nomen prodiit , fiebat , ubi comoedias , & tragoedias repra sentabant Actores, qui Tragoedi , & C maedi. appellabantur. Actores illos etiam Hi riones vocabant Romani, ut observat T. Livius . Qui vero solis gestibus res prodebant, Mimi, & Pantomimi denomi nati sunt , quos Horatius Satyros appellat. Generatim , qui in Theatro quidquam agebant, Scenici, Ludiones , Periti artis ludicrae , quemadmodum reipsa dicitur Ars ludicra , Ars Theatralis , Ars Scevica , Ludi Scenici voeari coepti sunt . Comoediarum aliae Togatae a Romanorum Toga , aliae Palliatae a Graecorum Pallio , aliae Atellanae a Villa Tusciae, ubi primum inventae fuere . dictae sunt. ΙΙ. Tacitus testatur ante Pompeium ludos theatrales perraros fu i stet e nec locus iisdem designatus habebatur ; sed data occasione in tempus scena struebatur . Quippe Pompeium incusatum a Senioribus , quod mansuram Theatri sedem ps-
fui et . Nam ante subitariis gradibus , sena in tempus fructa, ludos edi δε- litos, ve s vetusiora repetas , flantem populum necitavisse : ne , s consideret ,
Theatro dies totos continuaret . Caeterum
everti per accitam lasciviam, ut quod uisquam corrAmpi, corrumpere queot , iu rbe visa ur , deaeeneretque sudiis extemnis iuventus, gymnasia, otia, tum
pes amores exeicendo r lib. Iq. cap. 2
Annal. Anno itaque V. C. 699. & quinquagesimo ante Christi nativitatem , primum ex lapidibus Theatrum Roma habuit. Secundum Augusto imperante anno V. C. 743. excitatum fuit, quo tempore tertium Balbus erexit . Tiberius ,
Augusti successor , spectaculis in fenius , ni si populi tumultum veritus esset, I heatra abstulisset . Ejus imperio pulsi Italia Histriones fuere , quos Ca)us Caligola ,
40쪽
omnium impiorum nequissimus , revocavit. Claudius , Nero , Galba , Otho ,
Vitellius impotenter Theatra adamarunt. Domitianus , quamquam non secus ac antecessores sui, Theatris faverit, attamen .nterdixit Distrionibus Scenam , inquit Suetonius , intra domos quidem exercendi artem iure concesso . Cavit quoue ne Equites Romani theatralibus luis interessent , id gravi persona indignum reputans . Traianus in Theatrum redire Histriones , idest Saltatores , &Ρantomimos , )ussit . Antoninus Pius , sin sustulit, coercuit tamen Theatrorum frequentiam, Actorumque aureas pensiones diminuit . Commodus Marci Aure Iii successor , pravitatis monstrum , lu-
dog theatrales non modo fovit , sed libidine, & impudicitiis publicis foedavit . Istius profligatos, perditosque mores imitatus est Helliogabalus , qui comoedum egit, & nefanda impuritate lubrica, iachia ena in Theatro re prauentavit . At Xander Severus paullulum Scenae impudentiam temperavit , quam deinceps laxavit Carinus, homo' inquit Vopiscus )omnium contaminatissimus , adulter , equeuF corruptor iuventutis. Diocletianus dicere solitus erat, subdit His ricus, castores ese uertere ludos , spei ame Ceu-
ore. Addit Vopiscus, honestam gentem ejusmodi spectaculis semper fuisse infensam . Et haec quidem scribit cim
co ego in litteras retuli , quo Jutyros edi-rcres pudor tangeret, ne patrimonia sua ,
proscriptis legitimis haerodibus , Mimis,
III. Sed antequam ultra provehor , illud animadvertendum est , tribus hisce prioribus taculis duo obtinui se Spectaculorum genera, alterum Deorum cultui , alterum populi oblectamento dicatum ;ut scribit Tacitus tib. a . qui ludos theatrales, in divolum honorem celebratoS , sacros appellat . Quare Spectacula , quae populi oblectationi , & laetitiae destinata erant, nihil sapiebant idololatriae , quam
redolebant ea , quae sacra dicebantur , quibusque Sacerdotes praesidebant . Spectacula , ad populi voluptatem initituta , non adeo impudica erant, ut vulgus eXistimat . Impudicae mulieris Florae ludos semel tantum in anno celebrabant solae effrenatae meretrices, quibus tax populi ,& canalicolae allidebant . probis omnibus
dedecori sibi ducentibus lordidissimγ adesse repraTentationi. Hinc Scriptorum alia qui antiquitatis non satis, ut sibi blandiuntur, periti, occasion' accepta, evulgarunt, Antiquorum comoediaS , tragoediasque inhonestissimas fuisse e quod tamen falsum esse, ludis Florae exceptis ,
tum Veteres, tum recentes Scriptores testantur. Horatius in sua poetica arte Tragoediam , ceu Matronam gravem, mode
Intererit Sat=ris paullum pudibunda
Quod aliqui Imperatores Ethnici , suosnum. 2. recensui , scenas inquinaverint , id solum evincit , homines istos impudentissimos fuisse , & pro temporum Vi ci ssitudine Theatra deturpasse , secus amtem ipsam theatricam manifesta turpitudine, & obscoenitate insectam fuisse , ut fusius infra explicabitur . Quare P. Petrus Le Brun in suo citato de Theatris tractatu refert P. Rapin docentem hodierna Theatra mollia esse , & effemina ta , quaeque cum antiquis Paganorum collata inhonesta sunt, atque impudica. Et sane Senecae Tragoediae , quas solas ex antiquis habemus , recentiorum Poet rum tragoediis castiores sunt , atque honestiores. Quid, quod Plautus i pie , qui in suis comoediis prae ceteris lubricus fuit,& sordidus, ut spectatores alliciat ad Theatrum , iisdem spondet in captivorum prOlogo recitandam fabulam non esse , ut cetera sua opera impudicam , sed castam , atque pudicam. Profecto expediet fabulae htiic operam
Non pertractate ficta es , neque
Neque spurcidici infunt versus im
Plauto itaque compertum erat , majori in pretio comoedias illas in suo etiam tempore haberi , quae castitatem , honestatem , atque pudorem praeferebant . Quapropter honestiores Terentii comoedias magni semper fecerunt Antiqui, &Moderni. Qnippe eo Terentius spectabat, ut vitia corrigeret , moresque formaret, minime vero ut impudicos aste-