Fabulae selectae Fontanii e Gallico in Latinum sermonem conversae, in usum studiosae juventutis, authore J.B. Giraud .. Tomus primus

181쪽

118 s ELECTAE PABULAE, Iis. IV.F AB ULA XIV.

Lupus, capra O Capreolus. PENDENTEM nutrix capra mammam implere parabat , Depascique herbas quas nova fundit humus , Pessulo & inserto sua prudens ostia clausit,

Atque ita capreolum praemonet ante suum: 3 Tu cave pulsanti cuicumque recludere limen , Ni misera ante diem morte perire Velis.

Ut certum fidei signum, reddi anth jubeto Haec tibi verba : lupo vae labolique Iupi. Dum mater loquitur, transit lupus ; aure fidelio Dicta Iegit, memori condita mente tenet.

Seilicet haud fuerat visus caprae helluo : limen Pulsat , ut hanc laribus sentit abesse suis. Gutture tum blaeso palpans, aperi, inquit, amice , Adjecitque : Iupo vae sobolique Iupi. 3 Iam velut exceptus gaudet : ttim pullus, ocello Ad rimam admoto, suspiciosus ait r

. Ante diem. Sed ea dat ante diem. Virg. AEnaiid. q. l. ν. 62Ο.so. Legit. Legere sermonem aIterius per translationem dic tum , pro attentius audire, accipere. Nunc huc coBcedam ut horum sermonem legam. Plaut. Pseud. I. 4. II.

13. Palpans. Palpare proprie est leniter , bland ἡ & quasi tentando tangere. Metaphorice est adulari , blandiri. Observate, . cum blande palpabitur. Plaut. Amph. 1. 3. s. Id est, juxta Festurn , cum adulabitur. Quem munere palpat Cama. Iuvenal. I. Sa3, 1.

182쪽

s ELECTAE FABULAE, Tia. IV. yyy Album porge pedem ; sin haud reserabo ; luporum

Album perrarb novimus esse pedem. Obstupuit praedo re silvis ut ventre latrantem Uenerat, in silvas ventre latrante redit. Quae lupus audierat, pactis si forte dedisses, Pulle, fidem verbis, nunc ubi, pulle, sores Sese tutandi duplex via certior una est, Si qua superfuerit, non perit illa tibi.

17. Porge. Cingite fronde eomas, & poeula porgite dextris. Virg. 8. Eneid. v. 27 .ES. PerraM,-Perraro haee alea fallit. Horat. l. 2. Sat. S. 23. Uiα Per transationem pro modo & ratione aliquid satiendi. Non tam iustitiae , qui m litigandi tradunt viam, Oc, 1.

de Legib. 18, Dicendi via. Quintil.

- . - . .

183쪽

Lupus, Mater O Pueri Hic Iupus alterius revocat mihi tristia fata, Delusit melitis quem sua credulitas. Helluo in infausta vitam statione reliquit; Qui res contigerit, pagina nostra refert. s Quidam in secessu sua tecta colonus habebat.

Fortunam opperiens stat lupus ante fores. Non semel hic septis erumpere viderat amplis . Cors alit explendae quidquid opima gulae. Gallinas turmatim indas , cum matribuS agnos, Io Lactentes vitulos, & genus omne dapum. Iam pertaesus abire parat latro e protinus audivLamentis pueri trisu sonare casam. Tunc genitrix natum voce objurgare minaci rTe trado, cesses ni modb flere, lupo. Is Iam stare accinctus, tanto pro munere multas Iam Superis grates reddere latro plus. /At mater sobolem mulcens : ne, pullule, clama pForia lupus veniat, nos perimemuS, ait. Hic ovium exclamat raptor : quidnam audio ' nunc hoem Dicere , nunc illud λ siccine ludor ego tu'en fatuum credunt 3 Lecturus amygdala posthac Se nemus in nostrum bellulus iste serat. . . . . Diim Ioquitur, famuli tectis prodire : molossiis

Excubitor cortis vertere terga vetat.

184쪽

Irruere in captum ferro Venabula acuto , Infesta & miris pungere furca modis. Quid nostros , aiunt, ad postes , improbe , quaeris Illico rem narrat voce tremente lupuS. Ah l male dispeream , respondit concita mater :Nempe tuo sobolem dente perire meam lΗunccine ego peperi, tetram, rabiose, tenellis Artubus ut posses exsaturare famem y Nec plura : Occumbit repetito saucius ictu; Rusticus exanimo colla pedemque secat. Haec jubet ante fores extare affxa toparches. Trita usu circum naenia scripta fuit :VOs, inclytum genus, lupi, Matri piae ne credite, Quae vagientis parvuli uellus retundit asperh.

3 . Toparches, a. 1 voee eraeea τ πάρπις ) qui' unius Loci, vel regionis dominium habet. Toparchas & reges ad ami- , citiam invitavit. Celian. spartianus in Adrian. cap. a 3. Hic spartianus erat scriptor Iatinus qui vixit tertio saeculo tempore Diocletiani, cui Adriani vitam dedicavit. Consule Vos sum, de historicis latinis . . et

185쪽

igdi s ELECTAE FABULAE, LII. IV.

Dictum Socratis. u M sibi fundaret quondam Sophus Atticus aedes ,

Permultus coepit carpere censor opus.

Hic faciem culpat : tanto, ne mentiar , inquit Ille , haud digna domus interiora viro. Omnes, membra domus quod si ni nimis arcta queruntur. Quae sedes λ Dominum vix capit illa suum. O veris utinam , subridens inquit, amicis Plena mihi, qualem cernitis, esse queat IEgregium sani responsum Socratis , hiscero Ampla fuisse nimis qui sua tem ratus.

Uhrb quisque tibi passim se jactat amicum ;Demens, huic oci qui putat esse fidem. Nil venit ad nostras huc nomiae saepius aures ,

Re tamen in toto rarius orbe nihil.

1. AEdes. I Quum parvas aedes sibi fundasset Soerater. Phad. 3. Fab. S. s. Membra domus. Membra accipiuntur propriὸ pro singulis corporis partibus, ut manus, pes, auris , membra dicuntur. Membrum metaphorice sumitur pro parte cujusibet rei. Adhaeret dormitorium membrum, transitu interiacente, hoe es, pars domiis , quieti corporum dicata. Plin. Epis. 17. l. a. Columella , qui de agricultura tam versu , quam prosilib. I . elegantissime scriptos reliquit , quique vixit sub imperatore Claudio , circiter anno Christi quadragesmo secundo , Columella. inquam , partem domus membrum vocat, i. a. eap. 6 , cui titulus esti Depositione villae. Modus, inquit, membrorumque nia merus aptetur unirerso consepto, & dividatur in tres partes . urbanam, Iusticam , fructuariam.

186쪽

SELECΤAE FABULAE, Lia. III. 163

Senex o ejus Filii No ω stat firma satis , nisi sit χciata, potestas I Rem Servi lector discat ab ore Phrygis.

Illius inventis mea cum libet addere , moreSPingere fert animus, me neque livor agit., Ambitio haec nostra mente altior: addere Phaedrum Permulta Asopo , Iaudis adegit amor. Hoc me dedeceat: referet jam fabula vera , Qua natis pacem suaserit arte pater. Cordatus senior, qub Parca vocabat, iturus, io O nati, natos namque monere parat Conjuncta haec, dixit, tentate effringere tela , Et retegam nodum, quo sibi nexa manent. Maximus haec sumit, totis & viribus instat ;Fortior id tentet dextera , fessus ait. Alter tela capit, frustraque obnixuS anhelat. Tertius audet idem, deficiuntque manus. Fasciculus fratrum nisus contra stetit omnes.

E junctis nullum dissiluit jaculis. Tunc infit pater, o nimium gens debili si illiediti Vis mea quid Valeat nunc videatis, ait. Subrisere omnes, haec a sene dicta jocando

Credebant, quanquam non jocus ullus erat. Sejungit calamos, frangit conamine nullo. Iam vim concordis nostis amicitiae.

Ha l precor, unanimes, o nati, vivite , fidus Vos stabili semper foedere jungat amor Nec voces iterare senex cessavit easdem, Infesta venae dum caluere febri.

187쪽

Proximus at morti : soboIes mihi cara , valete ,3o Mox patrum cineri jungar & ipse cinis. Vivere fraternis animis jurate : supremum Hoc in me vestri pignus amoris erit. Deflendo jurant. Dim dividit oscula natis Ultima, diim dextras prensat amanter, Obit. 33 Inveniqnt multos fundo cum divite nummos :Sed res multa sibi discutienda venit. Vicinus quidam lites intendit iniquas , Injicit in fundos creditor ecce manum. Ilinc primtim extricat ternos concordia felix , M Sed quam rarus amor, tam brevis ille fuit Quos idem sanguis junxit, privata repenthUtilitas coepit dis clare viros. Ambitio, livor, simul & consultor avarus Certatim fratrum depopulantur opes.

1 Dum patris nummos partiri, & praedia pugnant, Mille adhibent tricas, jurs a mille movent.

33. Iurate. Non ego cum dana s troianam exscindere gentem Aulide juravi. Virg q. AEneid. 423. 38. Injicit manum. Iniicere manum in rem aliquam . propit. est eam manu apprehendere. Metaphorice, apud iurisconsultos. est eam tanquam rem sibi debitam vindicare, nulla iudicum

authoritate expectata.

3. Consultor: Quandoque dieitur, qui dat consilium. Simul ab eo petiit, ut fautor consultorque sibi adsit. Sallust in Iugurth. sap. 1 3. Opinor, inquam , non sollam quod dicitur , malum consilium consultori esse pessimum; sed etiam bonum consilium, qui consulit & qui consulitur, honum habendum. Varro de R Uie. σv. a. pr. Ubi consultor intelligitur, ia qui petit, & qui dat

consilium. 4s. Pugnant Pro conantur. Pugnat in adveris ire nata tot aquas. Oνid. Re med. amor. Ira

188쪽

s ELECTAE FABULIE, Lis. IV. IssHos damnat judex capita ob centena vicissim ;Illinc vicinus, creditor indὸ redit ;Ille, qubd in numeros error subrepserit, iste, Debita qubd desit formula judicio.

Discordant fratres, hic vult somponere litem ψ . . Abnuit iste : trium sic periεre bona. Telorum exemplo voluerunt serius uti, Sejunxit sapiens quae sociata pater.

Haeserunt radice pedes, convellere pugnat. Idem. Metam. I. 9. 3 31. 46. Dieas. Tileae propriε sunt pul pedibus pullorum galo inaceorum involuti, qui quoniam illorum gressiam impediunt, hinc factum est , ut impedimenta omnia tricae metaphorice vocentur. Hoc posteriori sensu. Flaue. Pers act. s. scen. a. Ut me in tricas conjecisti. Hoc es, in statum intricatum , undidi quis difficilε aut neutiquam se posset expedire. Cicer. lib. 8. N. s. Ut plus biennium m his tricis moretur. Turpinius . ut citatur. apud Nonium . ait et iudicia. lietes . turbas, trica , contentiones maximas. A tricis, id est , , pilis, qui traece τριχες vocantur , dictum extricare & intricare. Varro. apud

eumdem Nonium, tricas avellanaa vocat nugas impeditissimas , tibi alludit ad pilos.

189쪽

FABULA XVIII.

Oraeulum O Impius..I E N T A T ubi tellus oculatum fallere caelam , Irrita vecordi pectore coepta movet. Intima daedaleo flexu nil corda recondunt, Quod non jam retegant Iumina acuta Deum.

1 Quidquid agit mortale genus, fit testibus illis,

Quaeque putat caeca nocte latere, vident. Paganus felix tunicam effugisse molestam , Qui dabat esse Deum, Styx modb nulla soret, Contendit Delphos scitatum oracula Phoebi. io sacratum ingressus vix penetrale , rogat :Quod mea dextra tenet, vivumne , an lumine cassum'

Sacrilega occultam dextra tenebat aVem. Praefocare manu, vel salvam reddere campis Mens erat, ut certa falleret arte Deum.

7. Maleam molestam. Tuniea molesta , tenus supplicii apud riti quoll, vestis erat e charta, eannabe, stupa ; illinebatur hi- umine, resina, pice. Ea circumdabatur iis, qui grave aliquod facinus admiserant i qua demum incensa, vivi comburebantur. De ea vide Senecam , Di in. q. De eadem loquitur Iuvenalis, Sat. 8. v. 23 . Ausi quod liceat tunica punire molesta. 8. Dabat. Dare aliquando accipitur pro concedere, fatexi. Sed do hoe vobis & eoneedo esse multos. &c. cie . in Verr. a I 8. Quod tu mihi das. i. e. concedis, ut fit in distulando. Idem 4. Acad. 68. S. Strae pro inferis. Parva petunt manes, pietas pro divite grata est Munere, non avidos Styx habet ima Deos.

190쪽

s ELECTAE FABULAE, Lia. IV. 167

1s Astum pervidit Phoebus : volucrem exere, dixit, Exanimem aut vivam , nec mihi necte dolos. Fraus tua, si me iterum tentes , tibi non benὶ vertet,

Longe ut Apollo videt, sic & Apollo serit.