Arnobii Disputationum aduersus gentes libri septem. Quibus accessit eiusdem argumenti Dialogus; M. Minutii Felicis Octauius. Geuerhardus Elmenhorst recensuit & notis illustrauit ..

161쪽

as ARNonii ADVERs GENet Esviribus:& quod Tito Tatio, molimini vi capitur collem, viam pandere atq; aperire permissum est 'dea Panda est appellit vel Iuntica. Et haec ers' nunquam fueram numina & nisi Romulusisset teli traiectione palatium, nique Tarpeiamr

pem rex sabin' potuisset acciper Rulla ellat Palmetica nulla Pr.estanaret si dolias diciti ante sit camsainfuisse cognominis, quod in priore quaesitum est capite,cui Echae derint vi, amitiis indiciae.

Pellendo u hostium dea potens Pellonia est: quorumnam nisi molestum es P edite. confligunt partes, atque hiter seco nusinuorumcώ latio,

ne decernunt &haec illi est pars hostis, cilla huic hostilis: quos erg6 Pellama,cam hinc deinde

gnabitur, pellet, aut ingratiam csi cessura est quorum cum utrique debeat parti sui nominis vires,

ossiciumque praestare. Ud si virioques, eri

est partibus si ursisq fau0rem ac sustragium coim -d rit.nominis sis vim perdet, quod vini uni fusa in ptilsione forinatum est . Nisi forte dicetis, Romanorulatuum est dea haec, & cum solis Quiritibus faciens carios semper op tulatio rub pr4sto est esse qui de hoc ita, quod nomini fauem US, optamus at quaestionem iton exiguam res Quid enim I omani deos possidet peculiares, qui aliarvi gentium non sint '' M admodum p . . terunt dii esse, si non omnit iis, cinae bici in sit gentes, aequabilitatem sui numinis exhibebunt vi

ubi quaeso iamdudum Pelioni Mofuit, cum apud furculas Caudinas decus publicum subiugatu est cum apud Thrasimenum lacuin sanguines cumir- tinctae cum Diomedis cinis, binitus -- diuieribus et usi ut cammiuo vulnera

162쪽

Li IIII. 3ps praeliorum innumeris accepta sunt cladibus do miebat, stertebat , aut quod vilia facere c0nsueta fiam capita in hostilia iura perfugerat' Dii laevi.&laeuae , sinistrarum tantum regionum sub tyrrisid Sinimici alium dexterarum. Quod qua

nam istud ratione dicatur, quove animi sensu, n

que ipsi nos aiIoquimur, nec a vobis confidimus posse in aliquam hicem commilitis intelligentiae perduo. Iam prii num enim mundus ipse per se sibi isque de teri neque heruas,neque superas regi

nes,neque imas, neque anticas habet, neque pin

'cas inicquid enim teres est,atque ex omni pa te rotundit solidiconuexione conclusum,nuulum habet initium nullum finem: ubi tinis; inia quin nullum est, esse ab qua portio sui nominis, tinitium non potest itaque cum dicimus, dextera haec, gio est,&illa laeua: non ad mundi habitum si cimiis qui sui simillimust us est,sedadpositio

nem nostram, situmque reuocamus: qui informa

ii sic sumus,ut alia doctera,dicantur esse laruatatuae tamen haec ipsi quae laeua appellamus, dextera, in nobis ubi habentperpetuum,nihil fixum sed mutatos casis, atque euentus collocauerit remporis,ita nostris sumunt ab lateribus fikura mones. Si orientem solem respexero cardo mihifrigoris, ω Septentriose laeuus, inquere sima traduxero. erit mihi sinister occasus , qui ab ole post g nem habebittit . Rursus verisiecero plagam ad occiduam lumina, Auster, meridies trahet inquam si me parii necessaria teporis circumegerit ratio filo oriensl- --sione dicat qua ex re poterit facillime recognosci,

163쪽

is ARNOM ADVERsy GENTE sporis,&prout nostri corporri habuerit se situs rerum in circunstantiam collocatus. Quod cum ita se habear, quanam ratione, quo pacto linistrarum partium dii erunt, uix sdem constiterit regio- s modo dexteras fieri, modo laruasi Aut quill

dextera meruerunt de immortalibus diis partes,

ut sine ullis praesidibus deserent, quas esse se stas, prosperis semper cum ominibus ediderunt' L teranus ut dicitis Meus estfocorum Genius, adauctu vehoc nonuite, qudd extaterculis crudis ab hominibus caminorum istud exaedificetur genus. Quid ergosirem,autia amari fuerintqu-cunque aliasabricati foci, Genios non habebunt'

' ab ossicio tutelariquisquis iste est Lato nu θ' viscedet,quod regni siti possessio non litteis con

structa est formis' Et quid quaeso ut faciat praesidatui focorum deus iste sortitus est'Per tinniam generis coquina, currit, inspiciens de explorans quibus am lignorum generibus suis ardor in se' ciuisexcite : habitudinefici ilibus cotribuit sculis,ne flammarum dissiliani vi victa: curat ut adsensum palati sitis clim iucunditatibus veniam re rum incorruptarsi sapores,& an rite pulmentaco dira sint, praegustatoris fungitur , atque experitur officio.itaneistud in foedum,quinimmo uxori .us dixerim in non columeliosem,npn impiu,ad hoc tantimi inducere deorum nescio quas fictiones' non qua dignis honoribus prosequare, sed quas rebus turpibus,& infami praeficias actionis Etiam-

164쪽

dere 'Etiamne Pertunda, quae in cubiculis praesto est .virginalem scrobem effodientibus maritis' E imine Mutunus, cuius immanib. pudendis, horrentiq; fascino estras inequitare matronas,& a

spicabile ducitis, pratis 'Qupdsi minimε vos

admonet ad intellectum veritatis res ipsae: nec ex

ipsis saltem potestis nominibus noscere inanissum superstitionis figmenta haec esse,&falsorum Nmagin tiones deorum ' Putationibus arboria Pura inquiris)praesto est,rebus per dis Pera: Deus

nemoria Nemestrinus est. Patellana numen est,&Patella,ex quib.una est patefacti patefactedis redi altera pr stituta: duris di estur deus quiaad no dos perducit res satas S quia praeest frugibus terendis, Noduterensis ab erroribus viarum dravibilia liberat: in tutela sunt Orbonae orbati liberis parentes; in amiae, quibus extrema tempora. Nam quae durat riblitae infunibus paruis ossa, Ossilago esse memoratur. Mellona dea est pollens poterisque apibus, paellis civ ans custodiensque dulcedinem: Dicite ε quae it ita vobis propitiet faueant, Peta, Puta, Patella si omnino non essent apes vllae inii , is vitii exos genus humantini v lut quidam vermiculi nasceremur, dea Mellona non esset aut Ossilago solidatrix ossium nomen ' proprium nori haberet E sim quaero, rogito, utrumne vobis videantur antiquiores dii esse natura, tempore , vetustate, an homine,,an apes, fruges, virgulta, caetera Dubitabit hominum nemo, tuininnumeris dicatis deos aetatibusa aec lis, cuncta quaecunq; suritanteire Quodsi habeat se ita qui fieri per reru natura porςst,ut ex reb pQ

165쪽

ora term Uribus 'aut tutelas sortirentur earum dilrerum,quae nondu estent genitae, in usum metallus attribritarran nunquid iamdudum 11 nemo minibus dii erant, 'ostquanire nasci, terrisque inuisse coeperunt his avobis dignati sunt signi appellarionibus nuncuparit Et unde scire potuistisquς nominasinguli, inderetis cum esseium 'raretas omnino, aut inesse potetias itis certas: cum

esset vobis similiter, um quisnam eorum quid posset,&rii rei deberet pro sui numinis potentae praeponi QEid ergo inquitis Ilios deosnus tu mi inegentium iudicatis suas diis opinnionibus con stitutos'Non istud nos soli se fueritas ipsa dicit,&iatio:&ille communis qui est cunctis inmortalia bus,sensu.Quis est eniim qui credaten deos L crios,& lucrorum consecutionib praesidere sunt exturpibus causis frequentissime veniant, Malio rum semper exilispendiis consten: A ris Libentia nam, qui Liburnum libidinum supereste tutelis, qua iubetsapientcifugere, doquas mille percies propudiosa expetit exercet obscoenitas

num gerere,& ianitorum officia sustinete cum norum quotidie vide umiλα priuatarum domo rumcohuelli Stilbruti nec site his esse flagitioses, ad lupanaria commeatus ZQuis curatores obliqui-

43 mi Lin os quis Saturnixin praesidem sationis εqius Montimini Aontium dis segnium Murcia

quis dextremum de Pecuniam eme edaliqua xelut maximu uineti vestrae indicant litere dc Daream tot aureos, loca in ludis atque in spectaculis priora bonorum suggestus sitimo an ut

166쪽

sicut a pervulantias octis, Quid si haberent in sedibus suos proprios praesides,ossa mella, dinum, caeteraque allaci quae velim sim perstrinxia mus,veInlinietatii non rigimus taedio licet con fimisi ratione mille alios deos inducere, qui rebus himimeris boni in pribere. Cur enim deus praesit melli uni tantummo-d non praesit cucurbitis,ra non cuni bet nasturi . n ficis. tis,caulibus ' Cur sesameruerint ossa tutelam,non meruerint ungues, pili, caeteravisa locispostais obstinas, dovea ecundioris.pase tibus vi sunt casibus obnoxia plurimis uram magis deorum,diligentiamque desiderant Autudebas licitis pestes innuere sub tutelati incipient totidem dii esse, quot res sunt: necexplicabitur ratio,cur non rebus omnibus diuinae pisdeant curae. Si certas res esse, quibus praesint numinavi prouideant,dixeritis: quid dicitis olatres nouarum religionum , quid potestatum obscidii. a nobis deos violari, iaegligi sacrilege clamitatis, quiritaminique contemni Larem Genium iacmrum Limentinum praesdein liniimim, pinunda. Persicam, Noduterensemi quia non supplices Muturae, 'M-bimusat itum res lapsis, atque ipsum dicitis mundum regessitasM constituta muta de Atquin videte, peripi rate nedum talia contingitis monstra, aliaq;m

Iimim,deos offenderitiscertissimos si ni o sunt Ah.qui isti Aominiu mereantur sustii iste isque habere fastigium9 nee propter aliam causam mala ista,quae dicitis WemGSquori accellimemibus uiolestarit Grergo e vobis fortasse:-

167쪽

inuocati ab haruspicibus paret, suis acciti nominibus veniunt, fidelia reddunt res insequorentibus, possimus obtinere falsum eue quod dia. citur , vel quod superstitionibus plenissima res t ta est:vel quδd inultas quotidie pr dictionu vide

mus, aut aliter cadete, a tu in contrarios exitus frustrata expectatione torqueri Sed sint ut asseritisὰ

vera, inquam tamen facietis fidem Mellonam verbi causa vel Limentinum inserere se tibi is, ad rerum,quas quaeritis, significatias Rare Nun quid illorum aliquando vidistis os habitum,facie . aut eadem haec possunt in intimonibus, aut iecit

sculis conspic 'Nonne accidere seri licetastu

simuletis potest, ut alter pio altero subea .fatiens, ludens,decipiens,atque inuocari speciem praestas' Si magi haruspicum fratres suis incantationibus memorant antitheosi pius obrepere pro veris: es . se autem hos quosdam materiis excrassioribus spiritus,qui deos se angant, nesciosque aliendaciis&simulationibustuMt:curratione non petisti crea mus hic quoque subiicere se alios pro eis qui non simit,viri vestras opinationes firment 4 sibi hostias caedi alienis sub Mimin bus gaudeant Aut si sic accipere rei novitate renuitis, unde vobis est fure,an sat unus aliquis,qui succedat pro omnibus quos inuocatis, partibusque se cunctii locorum diuisonumque supponens, multorum vobis speciem diuorum praebeat&potestatum Qui aniiste est unus'interrogabitis pol te possumus istum veris auctoribus dicere:sed ne nobis fidem ha rei nolitis, AEgyptios, Persas,Indos,Chaldaeos, Arme- auos interrogetis,omnesque illos alios, qui inter,

168쪽

p ipficto discetis, quisnam sit Deus unus, vel sub eo qui si mimi, qurdeo se fingant, humani genetis impriicientiam ludant iamdudum ossi

a sumiocumvenire,in quo risum tencre non possunt non tantum uexculi. procaces um- etiam serit .atque in mores tetricia asperitate du- d. Nam cum a doctoribus omnes nostris i mi tum acceperimus de traditum,in declinationibus deorum pluratiuos numeros non esse, quod

essent dii si iiugali, nec eomunito ire per plurimos . uniuscuius hue nonunis proprietas quiret: imme . Mores vos tacti,&,uςrilium disciplinarum, ecordationeseposta, es complures subditis, ibulis

iisdem deos, cam litis allas in eorum numero restrariores, multiplices e rursimc'gnominu starietate fecistis quam ciuidem olim partem iudicii acris 'iri, atque ingenio perspicaci, tam ferri peltalo explicuere ouam Graeco. Et dare nobis compendium potuisset resista, si noud aliquos videremus literarum esse is tarqm expertes di instim xus a nobis sermo nos quoque compelleret non Ghil de his rebus quamuis ab illis tumium, conse

gi vestri,& vetustatis absconditae conditores , tres ira rerum iratura Ioves esse ex quibus unus AEthere sit patropic enitu alie Caelo tertiusveri Sacturno, apud iuiuidam Cretam dc sepulturae traditus d procreaias . Quinque Soles. Merinvios quinque: ex quibus , c reserunt Sol primus Io-uis filius dicitur,mSuistis habemrnepos secum dus Reginad Hyperione proditiis genetrice tertia Vulcano,non Lemnio sed Nili qui fuerit sil

in Q rq ulrsi pater , quem Rhodi peperit'. '

169쪽

ARN 'BII ADVENUM OENet stoicis temporib Achanto quintus Scythici reguli. etsi essis habetur Ct: ces iam Mercurius pria inus, qui in Proserpinam dicitur genitali suid, hinnuisse subrectis, supremi progenies Coeli est. Sub terra est alter, Trophonius Milesii iactatur.' tertius matre,in Ioue procreatus sed tertiis quartua soboles Nili est, curias nomen AEgyptia gens horretri reueretur expromere. liint AG gi es interent ptor, fugitauus, atque exul Sc prodivor apud Egyptum literarii. Sed de Mineruae in quiunt sicut Soles Mercurii quinque sunt: ex quibus prima non vi go, sed ex Vulcano Apollinis ζ qcreatrix Nili altera, oles, quae seperhi . .etur AEgyptia Sais. Saturnitertia est, quivsum excobitauit armorum Iouis quarta progenies qua Messenii Coryphasiamnuncupant: quq Pali i-ic o occidit patrem, incestorum appetitorem, est quinta. Ac ne longum videatur,& nitruum minu. tim,velle capitatre per singula, aiuntiidem leo. 'logi quatuor esse Vulcanos, ires Dianas, AEla lapios totidem dc Dionysos quinque,ter binos

Hercules 4 quatuor Veneres, tria genera Castorum Qtidemque Musarum, pinnatorum Cupidinum trigas, quadrigas Apollinarium nominum quorum similitς genitor a lintiliter mines loca quibus mirisunt, indicant. originem singulorustiis cum prosapiis monstran . Quod si verum&i

certum est, Se rei cognitae alicueratione mommatur aut omnes dii non sunt , quoniam plum sub eodem nomine quemadmodum accepimus et sen*n possennaut Saliquis ollis est, ignorari tur&neicietur quia sit consimillim x nominum copiastu saecatus. Arsit AP H -

170쪽

rigere sic possit, nullis elusa ambiguitatis erroribus. Fingite nos enim vel auctoritate idonea notos vel violentiat erroris vestri, induxis se in antinum Minorvam verbi cavsa9'cris vobis is se nnibus Niritu velle adorare vulgatoaes si cum diuinas appa

Tamus, aggrCalinurque aris A. minantibus sua red

dere conuituita Mineruae omnes ad Iolen ac de sitius hominis possessione certantes poscant sibi singulae apparatam illum lacrorum reddi: quid in medio aciemus nos animal tenue, ves in partes quas potius pii muneris ovicia transferemus mirucet enim fortitan prim' illa quam diximus, incunx h.menest Minixus,tuni uineo,quae Apollinem senui , quae Dianam, ex mei uteri scit tu coelum numinibus aurci, deora n Mima cium multiplica ui.Minime,inqu: quinta Miueritatu sis, qu ma rua,& prie 'cia oues callitatis purae iii minuta es sanctitare Noture vides in Capitoliis .mnia

otarum 1is to mo ab attiacibus utiliis dari'. Desiste igitur nomen iuris tibi asciscere non tui. Nam Mineruam me est genitore ex Pallanis , re innue tisinis omni, ess poetar9m choria, qui Palladem me nuncupat, derivatota patre co-,nomine. Qui dicis ii KRiet seς unda haec au- cliens 'rgone Mineruium nomen tu ferta parri cita petulans, di amoris incesti contaminatione

polluta 'luae dum tesicis atque arribus excolis

meretriciis, iam patris in te mentem furialibus plenam cupiditaribus excitauri Perge igitur,aliud

ubi quaerere num Moab iis ivi, est, quam