Arnoldi Ferroni Burdigalensis, ... De rebus gestis Gallorum libri 9. Ad historiam Pauli Aemilij additi. Perducta historia usque ad tempora Henrici 2. Francorum regis

발행: 1550년

분량: 595페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

221쪽

nae Fuxeae uxori regnil deberetur. quasi uero uxori ipse aut posteri ei siuccesserint,no potius Fuxaei, aut 'ste Ludovicus ei usiue posteri. Ille uero regno expulsus,ad Calia confugit, ex pacto opem ad recipiendis Regnu expectus. Rex collecto exercitu cui praefecit Franciscum Lueuitianum Dunepem, Francistu Valesium futurii postea Roge, Palicium, Borbonis, alio . plures, R egnu paratus erat armis Medicare. Satis constat nunqua paratiores uisu copias.Receperunt hi paucula oppida castellas. Certabatur quotidie leuibus praelijslamq; abfuit quin Francisicus vulsus ad fanum Ioanis Pediporci, in manus hostium uenirenuel ut alii malunt,ad uicu Eustarium, dum cetu ingente inuisit. Atqui pleris ita narrat, dum e Pompeiuna Gallicae rediret copiae, ad uicu Eustarisi protrese' fas. ex eo uico praemissum copiara robur: hostes id sensif- fecitas noctu adfuisse certo consilio valesii qui eo loco pernoctabat, abducendi. Sed dii riuulum uico proximsi

tranare uolunt,conclamatum ad arma,excitos lixa ca-

Iones Cariosis aliquot milites, et nobiles adolesceres.

qui o a aerat: emissasq; in hostes machinas aliquot

bel G,quibus illi perterriti ciln paratiores Gallos crederent ceserint: valesium dii cohortes aliquot expectate Pompeiuna redeuntes,eo loco seubstitisse .proximos sequeri die integro expectasse hostes,quibus cedentibus adsinos see receperit. Erant in Gallorum exercitu Alanus Alebretis,eiusq; filius Ioannes Nauarrorum Rex. Satis constatprogressas Gallorum copias ad Pompeiunas utam moeniorum partem:impetum in urbem factum a Carolo Lilio Aquitano praefecto,ut ia uexilla Gallica e muro conlicerentur. Paratos Gallos fuisse ad irruptionem: sed reuocatos a Ioane Rege qui urbe uum stoliari di- Amol. Ferroni Lib. IIII.

222쪽

LUDOVICVs XII. REYν'Is nolebat interea subsidia uenisset. Paliciumque σab Alebreto G filio exoratum, ne urbem militi diripie-dam daret. sed munita urbem praesidio post fuiJe,nequicqua Nauarro postea instante, occasiones qua semel amisierat eplorante. Rediit igitur ex Aquitania Regius

exercitus multis admirantibus, culpas rei malegestae in Dunensem reqcietibus. Re quide uera induciae intercese ferat inter Reges post Pompeiunam munitam, ea condirationcine Gallus eo tempore Nauarro auxiliu ferre neue Ferdinandus Britannos aduentantes reciperet. Ita An-

si post maris longas iactationes, re infecta domum redierunt. Hae autem pactiones in uulgus minime emisse sunt,ne Regi Nauarrae regno ob Gallum Jobato, quiri- ωῶι ansa praeberetur. Cum logo Dune is tepore Proreae Burdigalae mansisset in castra cui Dudo nomes, accidit ut irritatu plebs obuina extera in urbem istuta tumultuaretur, redeuntemque uicinis locis e coena quibusda esuis pulsatis sequeretur. At is in arcem ingressus emissa mox machina plebem siummouit: oe perseuos sequeti die placatam blanda orationesedauit Ludou Icos qui pro deplorato eum habuerat, iubenti upplicium, creede sontibus,humansiime rescripsit,ia utrinq; iniurias uolunturia coiritus obliuione, nihil esse quod cicatrice quae iam callum obduxisse resticaret. R ex etia γ' Maximilianum per id tempus placarat,'cum Venetis foedus inieracusius ea in re consilio Stephani Poncherii Senonsi pontiscis qui etsi uidebat e e nomine parum ei gratum. non δesistebat tamen uel suo periculo prudenter Regem

admonere desineret cum tam multis contedere mihil Iulium uirtute agere. Quid cum tot cancris Ddrisue congrederetur, quibus ne unus quide Hercule utis sit' venetis

223쪽

veris placatis,adiuncto Maximiliano,imposturas Ponti- scias tande cessuras: Britannorum Helvetiorumq ; minis minori negotio occurri posse. Inde crebris principi legationibus postulatum est,ut cogeretussacrosanctum concilium, de republica Christiana deliberaturu . A cprin- ipes quidem excepto Britanno, multique e Purpuratorum numero,Regi clanculum fauentes,id agebat, ut pro contumaci habitus Pontifex Pontificatu excideret. Nec

Venetos conciliare flectere ue ullis legationibus Potifex poterat. Iulius tantam inuidiam sese uixposse sustinere uiden aestuabat dubitatione,uersarequesie in utranque partem coepit, no animo tantumsed corpore etiam, ut iafamiliares sollicitum eum uiderent, trepidare hominem intelligerent,quantamcunque fiduciam uultu praeferret. Is etiam interdit iocabatur dudu se circumrodere quod tandem deuorandum esse se in periculis cum laude cruirtute hactenus uersatum 'eposteritatis eo perductu, plures dirutas ac pene desertas, aseesse recreatas ecclesias. Narnunt paucis ante obitum diebus uocem hane ab eo auditam, Accidisset utinam iterum autem utinam ne unqua aut pontificatus infulas adeptus esset, aut arma uersa in foederatos uertisset in comunes persuasionis in sacrosanctae hostes. Nisera uero sors humanae coditio-- nix aliquando tandem,idq; sero agnoscimus morte pro- ,, ximi quid expediisset olim. Concusso orbe terrarum in-- testinis bellis magno depensem isse cupiissetagelliste mo- ,, dici potius sinibus continuisset, quam sacra arma profa-

, nis misicuisset.Haec nos θecies cogitatioq;perturba cumis in iliud animorum consilium curtumque eis dum est, dumis diesupremu diuinae ultionis instare agnoscimus. Coinu-xit tamen auxitque exercitum. Inde in morbum incidit, o Arnol. Ferroni Lib. IIII.

224쪽

eae diutina mentis agitatione contractisi: ex quo conualeficere postea usus,mox tamen extinctus e Linurum in Gallum plenus. Et haec quidem circa annum inciderunt millesimu quingentesimum decimumtertiu,cum Hericus Angliae Rex, quori; maiores Gastorum opera rem apud Britannos potiebantur celsi non me latet scriptores rersi

Anglicarum id negaro classem instruit ad Britanniam

minorepopuladam. Occurrit Britannicae clasii Gallica, numero ut inferior,ita ad tantu certamen imparata. Ε-ralpraetoria Anglorum nauis,R egens uocata, CP Re nae insignis nauis Chordiger cui praeerat Herueus Pomtimoger nauarchus. Nec territus Heraeus numero classis

Anglicae, stipatus m ipse classe Castica, pugna iniit: occurrentesque aliquot hostiles naues mergit: occurrentem etiam Regentem inuadi ac tandem in fugam uertit fugientem conuersa puppe sequitur, iamque ei imminens proximam unco detinet. Anglus ubi uidet nullum relictum fugae locuseos ad praelium excitat. misiilia utrinsiuesta sunt unumque Heru eu circumuenire parant hostes. At ille monitis sui per tiastra ut incursarent, γ' cotis cr ingestis lapidibus R egentem opprimebat. Inde utrinq; emissae machinae bellicae multos in mare praecipitarunt. sedem seu machina Gallica ex Jecula Regentis Anglos excusiit. Ids intuitus Petrus D holus praefectus 'eculae Chordigerae, unibuι arreptis celeriter occupat hostilis nauis 'eculam, nasiusq; tela π lapides obruebat Anglos: alijs Nauarchi Gallici occupantes alias ste lassistere Regentem iubebant: in uitamque iam abducebant, cum ex epibatis unus Tribunum Anglicae Hagumonet,igne in Chordigeram immitteret. Paruit ille: ηἱ-que immisso Chordigera igne concepto latius fundere

incendium

225쪽

m remos oe' caetera opera comprehendit summas tabulata iamdudu conceperat igne, cum qui in ea erat aut ab Iumebatur incendio,aut abie iis armis, in mares epraecipitabant. Id intuitus Heraeus uerso in aduersum clauo

naue sua obverti quo facilius uentus adactum ignem in Regente inferret moxq; idem ignis uento agitatus inuasit Regente: ibiq; flammae flammis additae'Chordigerunte Regente simul absumpsierunt. H emeum alii arsisse aiue inflamma Chordigerae:alij,submerseum. Anglica es u omissa Britanniae minoris oppugnatione,adsuos se recepit.

eodemq; anno Petrus Ioanes Aquitanus.que unico nomi ne alis Petro Ioanne uocant,m Carolus Arignanκs Britannicae clusit occurrentes ad Bre Hi,etsiilli numero naum superiores essent,in fuga tamen eos uerterunt.Nam tam e post aliquot dies Petrum Ioannem cu paucis myoparonibus,parii abfuit quin interciperent.Regiae enim naues aemo amnes A quitanico mari no aspueti,minus poterat.

unde isse Petrus in Britannia maiore excurres, uico quodam expilato sagitta idius, polo oculo rediit. Ad Bre tamen ille elusis quinq; nauarchis, insequentibus quisseorsi nauibus restitit,tanto impetu eas celeritate seque- tibis Anglis,eorum ut Harandus nauarchus dum nimia instat fugieti,in marepraecipitariisese ipsum. Interea Maximilianus Vortia Ludovici Vorti lius,cui Potifex Iulius Helvetios adiunxerat,pronuntiata in singulos annos ingenti in ea gente pecunia,eorii ope Mediolanu redierat. Leo Decimus que Purpurati in Iulii locum Pontifice dem gnarantie aperte ei fauebat, Helvetios tame inueterascere in Italia nolebat. σ Ludovicus collectis copiis costata agitabat de Mediolano recipiendo. eispraefecit Ludo- Arnol. Ferroni Lib. IIII. O

226쪽

piessu Iacobus Triuultius,Robertus Marcha, Ioanes Scotus, Albaniae principatus nomine notior. Hi Nouaria perueniun. ratiq; urbem paruo Helvetiorum praesidio teneri. uel eis inuitu ad iter pe accingunt. Venit ad urbe tuendam

nouus Helvetiorum delectus a Vortia submissus. Hi uix adiuncti explorata Gallorum paucitate, dein cotempta, in Gallos inuehuntur. Gallicorum equitii insignis eo die pugna fuin Italus externin s eques mox in fuga uersius. Peditum distar certame. Helvetii in Gallos effusi post anceps praelium tandem fuga eos uertere .perculsis in lantes,int pedimenra quos diripuere una cu machinis aliquot bellicis. Caesi duo ex liberis Roberti Marchae. Sunt qui putent per insidias ηοαι Helvetios Gallorum casibra aggressos: de uia his languentibus,m multι quieti se dedissent,irrupisse illos. Qui resgestas Tremolj prodidere, cu il obvigiret Helvetiis,opera Triuultii aiunt exercitum in arctiora loca Cr uiciniora quam decrem eset, uenisse: Ita colunctus eoru copias impetu facto Gallis stragem attulisse. silem qui putent eodem tepore per Sacramoru expullis Vortianis Mediolanensies Regi conciliatos, cr per Adurnior

expulsis Fragosis, Gallis Genua restituta . quae moχ recepto

Octauiano Fregoso factione ciuiu sese in libertate asse

ruerit. Mediolanesis quos territi clade Novariesiet S cra moro abeunte S fortia 'equuti sunt Petrus quoq; Sod rinus qui ingratia Regis Mediceos Florentia reduxerat. eodem tepore pupus.Tremolius maiorem copiarumpam rem in tutiorem locum perducens,bono esse animo milites

iubes.ca i paucis a Nouaria stadiis muniit: eὀ quos praecipuas machinas abduxit, paucis exceptis quibus ute5atur Mariau parantems iter ad Nouariam rusus oppugnandam,

227쪽

Pandam, literae Regu reuocarunt: qui audita Anglorum

an Picardiam eruptione, eis occurrere malebat. Circa ea.

reponu Iacobus scolorum Rex infestis copijs admonitus a Ludovico in Anglos mouit,multisque caesis inerandeo cubuit: ali3 in oppugnatione arcis Normanae aiunt casium. Est id fatale Regibus scoloris, ut diu aliis totosse dat, paris in ruto res suas collocet. Omnia sibi faciliora Rex adiunctis Helvetiis putabat. M illi ad eos Tremolium,cognitu multis qui sub eo ordines duxerantistit endias me erant. A is illi quidem munera pecuniamq; acceperuntvp cunia tamen accepta iste auxilii Gallo praeciderunt. Acci' dit id π sfortiae cr Maximiliani Caesaris opera, qui maioribus propositis praemiis,ultro etia eos ad bellum Galliae inferendii sollicitabant. Itaqferio admonitus est Tremo his ab Helvetiis aliquot centurionibus amici'mu,Bum Iudiae ut oppida praesidio firmaret. Erat Tremolius Praeses Regio nomine aut Praefectus Burgundiae. Admonito itas celeriter Rege,ipse Oxonά locum munitisiimu commeatu machinisque bellicis instruit. Diuione proficiscitur, urbe Burgussiae nobilisiimum. Erat ea olim sedes domiciliumq; Burgundiae principit: oe' domus oe sacellum eoia domui uicinii, nunc attributa Canonicis,ui litur. Proxima

urbi Carisse,insigne opus,adsodalia Canusianorii munus dicatum ubi σ eorum busta cr sepulchra adpunt nobilissima castrumTalanu nomine, munitisiimu, non Io e ab urbe, loco edito. Vrbs ut hodie munitisiima est,ita eo teporepropugnaculis carebat 'quetibus,quibus hodie referta est. Lotan de Helvetioru copiae peruenerui, moenia'

idue admotis machinis quassabant. Ipsi tamen dum domui prope seu burbia diruta moenibus f nimiusdur,ex urbe machina emissa,magna stragesiubmoti sunt. Nec cessat

Arnos Fereoni Lib. IIII. O '

228쪽

LUDOVICVs XII. REX Tr Olius diruta moenia uallo aggeribusque munire: nouos quotidie milites ad urbis defensionem recipere. Ac intuitus ex castro difficilius oppugnari hostes Ob suburbia, ea quide incenditi. uidens tame plebe insolentem belli, uel qu)d ipsi submouedum hostem quacunque uia tutismulibi persuadebatticu emisit ex urbe Gallici equites Helustios aliquot captos per uim in urbem abduxissent, captiuos remissa mercede a uos redire patitur, uiam sibi per hos munies ad hostes placidos. Nec Je rustinumπ. per eos agi coeptum de H eluetiorum cum Rege concordia. Quid enim gentem amicisiimam tantis sedibus diuulsam egisset in Galliam oppugnandam quae eos gres, quae iura ad eam oppugnanda reuocarant Helvetios Ga Porsi amicitia fultos nulla non I taliae orbus partem debellare solitos: Gallos eorum uiribus fretos ea stolia domu retulisse quae perpetuo omnes admirentur. Quid attineat tot annoru amicitia nulla causa dispui Haec Τremolli prudelisiimi hominis dicta pronis auribus accepta facile Helvetios placa-mLTantum frendebat,ex Italicis expeditionibus quibus Gallis milit et ingentepecuniam deberi,pro qua dispoluenda Rex appestatus, procra tinando eos lusisset. Erant

aute centum millia nummum auraorum.Tremouin qua-

do pecunia in proptu deerat, vade apud eos reticto Re- nato Maserio nepote,conuenit cum eis ut domum rediret. Nec multo poAredierunt: nec ullum quidem redentes lae- ferunt ac paulo poJ accepta pecunia, Mastrio recepto, opera ultro siuam Regi detulerat. Rex es primu indignatis en ob foedus cum Helvetiis pactum, admonitus tamea Tremolio de quorundam dubia side,de Maximiliani dicti factisque, iubeter quicquid id fuit aeris alieni, dissoluit. Caesar interea Maximilianus per Carolum nepotem Anglos

229쪽

LUDOVICVs XII. REX sς Io7 Anglis stimulabat ad Cassium inuadendum,adeo parum constas in foederibus initis cum Ludovico pervidis,hostem

asse eum apertum quam amicum malle Rex profiteretur. E Calerio progressi Angli, Flidriae nobilitate ad arma uocata,late Galloru agros populabatur. Contraxit m Rex copias,quibus praefecit Franciscum Longevilianum, Fr escumque valesium. Illi interea Tarauannam ciuitatem, quam alii malunt Morinoru nomine insignire, obsident. Ciues diuturna comeatus inopia laborantes diutius obsidionem ferre nequibat. Delectis ex toto exercitu fortifisimis quibusq; negotium datur inferessi in urbe commea-.tus. illi strenue mandata curantes agatim in urbem comis meatu inferat 'emtesedenteq; Anglo, nec auso intereα

impedire. sed accidit perincommode ut redeutes ante utinctorii sibi canerent triumphum: multas in hostes proferrent: ignauiamq; eorum ridentes si deuia corpus curaret, excubiisq; nullis positis in hosticum quasi in pacatu

Iocum deambularent, armorum, sarcinis sepositis. Horum securitatem Angli uidentes, admoniti ab exploratoribus quo loco res essent, nocte intepesta in eos inuehutur, nihil tale metuetes s lembus aliquot emi machinis terret, Cr resistetes aliquot obtruncant. Multi nouo caseu perterriti fugiut: multi armis arreptis obuiam eunt hosti,qui ipsi multitudine hostium circumuenti sunt. Ita reiectu omni uictoriae hye, uelutpanico terrore perculsi, omnes insulam uersi: unde pugna eam Calcarium ueteres dixere,cum solis calcaribus Gallis letes, hastis abiectu gna-uφι me fugissent. Capti sunt Longevillanus, Boarduae, Busiius,aliiq; plurimi: qui mox in Angliam classee perduei sunt. Cu autem annona ingrauesceret Noranι Britan

no ea coditione deditione fecere,ne quid illi ex urbe prae Amol. Tereoni Lib. IIII. O iij

230쪽

LUDOVICVs XI . REX sς δε attingerent. At illi recepta urbe, Cr eam expilarunt, in ciues misere grassati sunt. Christophorus Logolius commemorat Maximiliani Caesaris ad Morinos suam,

eam tamen pastim exteri ad Germanos uictoria tradant. In deTorna cum receptum est ab Anglis,uoluntaria deditione, pacto prius inito cum ciuibus salua omnia Iutura. At hi Caesarianis impellentibus nihil non compilarat, amque ita quidem, ut pleri; e ciuibus solum uerterint. Briatunni Morinis praesidio frmatis, Tomaco quoquefactione ciuium occupato, classe in Angliam ouantes rediere, a suisque magnifice excepti sunt: Gasircosique primores captos satis liberali custoata apudse habuere. Eodem tempore Anna Regina in morbum incide ctauo die extinctu incredibilesiui desiderium apud Regem reliquit. Sunt qui putent aduersa eam semper ualetudine fuisse post uurima partum, quasi parum fideliter obstetricum opera usam:tantusis fuisse moeror Regis usus est, ut pullatus nispullatum neminem admiserit, acroamataque m ludicra omnia aulae sustulerit. Hanc Quintianus ait summe in exules tar uiduas et calamitosos omnes officiosam fuisse: authoremque fuisse Ludovicone abhorreret a fouendis lueratis hominibus. Siquando irata nam inhummu laudibus eius unam excipit iracundiam) declinasset a religione officii in aliqua re. tantam postea adhibuisse uim

poenitendi, ut remunerando cumulandoque obliteraret priores offensiones, easque uolantaria obliuione obrueret: ut in Giesi accidit: seque eo nomine obiurgari cu uerborum grauitate acriori iuberet: imperaretque pontifici

qui ei erat ascriscos monibus, ne st expiatam absolu retinisi prius aut eis quos Vbendisset irata,aut liberis davna illata resarsisset. Eodemq; tempore rursus pactae sunt lagutae

SEARCH

MENU NAVIGATION