장음표시 사용
41쪽
quenti comitatu Mediolanum rediens, tot rerum secundo successu elatus, ad insina consilia reuerti, secreto hostilia moliri. & cogitare denuo coepit , quibusnam artibus Othonis existimationem conuellere, circumuenire hominem iam plane senem.& denique urbis Imperium pocset inuadere. Homo ingenio procaci, auido . inexplebili, Reipublicae accumulatis tot sumptibus grauis, inuisus est e omnibus coeperat, quum sibi arroganter ascriberet recentis praelii victoriam, ' Othoni& ciuibus pacis ab se partae beneficium obiectaret, ob id inflatius atque superbius quam antea se gerebat, ut non omnino dissimulanter ad
principatum aspirare videretur. Ante omnia Bosium Doariam veterem aduersae factionis ducem, Cremonensiumque tyrannum, in cuinstabernaculo Actio linum expirali edocuimus, Soncino oppidi dominum Othone frustra reclamante constituit, utque familiam illustrem atque opulentam imperii utique aemulam Othoni opponeret, Sore1inas incitauit, ut sese efferrent , & his ciuibus aequarentur qui nobilitate pares, nec omnino virtute &diuitiis superiores libertatem opprimere niterentur. Postremo postulauit ut Ioanni Pogio ipsius familiari praetura conserretur: Inde sibi gradum facere ad dominatum maturans. Itaque Pogio praetore duae sunt exortae factiones, magna pars ciuium Ot noni fauebat, in altera erant Guliermus ipse S Pogius praetor atque item Soresina familia,& quanquam occulte Castellioni duce Guia done , cuius opera per id tempus auro corrupti custodes d carcere Baradellae arcis Guidonem Turrianum eduxerant, Musca & Here
cus eripi nequiuere. Ea res Othonem quidem grauissime pupugit, sed serentes id iniquiore animo Comenses sibi a Mediolanensibus capit leni iniuriam indigne fieri querebantur. In id graue salutis imperiique discrimen intestini hostis perfidia coniectus Otho, dissimulatione in praeiens opus esse exi stimabat, adeo ut cuncta iniqua S immode rata petenti, perblando ct familiari ore condonaret: Caeterum intentissime vigilabat ut consilia & progressus eius notaret, multaque pollicendo, amicos hosti detraheret, ct sese , repentina vi domestici hostis tueretur. Interim Guliermus domestico bello in Montem ferratum reuocatus Vercellas proficiscitur. Ita celeriter adhibitis in consilium amicorum fidelissimis , non deest occasoni Otho , quid
faciendum sit Matthaeum admonet, correptisque armis ipse equo prouectus ad praetorianas aedes contendit. Pogius do tuo magistratuque& urbe excedere cogitur : creatur nouus praetor Vbertus e Becha ria familia, siue, ut ait Merula, Iacobus Summari pa Laudensis in reliquos scilicet menses ut coniectari lubet. Ita breui in tutiorem statum
restituta Republica S depulso omni metu Iacobus & Carolus Soresinae in exilium aguntur, nonnulli porro ex Terzaghis S Balbis qui cum Gulielmo consilia miscuerant, extra decimum lapidem relegantur, α
42쪽
s GVLI I OVI ISores narum domus quam illi ex ruinis Turrianarum aedium condiderant, incursu plebis solo aequatur. His consectis rebus Otho, ut sese aduersus vim acerrimi & potentis hostis confirmaret, in Germaniam ad Rodulphum Caesarem legatos cum muneribus amplissimis misit, obtulitque ei amicitiam liberalemque operam venturo in Italiam ad recipiendam Romani imperii coronam. Caesar tametsi Turrianis antea fauerat, ex usu tamen rerum suaru cum Othone certo amicitiae λdere coniungi maluit, quam profligatarum partium quarum principes caesi captiq. essent, inane nomen tueri. Itaque Othonem missis ad eum amplissimis literis in clientelam fouendum ac tuendum recepit, misit q. ad eum Germanos equites qui in specie praetorianae alae corporis custodiae adessent. His de causis Guliermus, bellum quod parabat auertit in Derthonensesct Alexandrinos. Sed non multo post Turriani in spem renouandi belli, repetendaeque patriae stant erecti, initio a Comentibus exorto, qui quum veteres laxiores agri terminos sibi reddi, uti antea ex avorum memoria possedissent a Mediolanensibus postularent,& ab his nequaqua pro iureMderis & amicitiae benigne responderetur,armata iuuentute agros Leucensum & Cliuatensium expugnatis castellis occuparunt, finesque eos protulerunt victricibus armis, uti ex iure & aequo antea petierant. At Mediolani quum haec essent nunciata, senatusque Comentes arroganter l, si literque fecisse iudicasset, in eos numerosus exercitus est eductus, cui praefuit Matthaeus Magnus, a quo Comeses superati & castris exuti sunt multisque caesis,compluribus captis, onusti Comensum praeda Mediolanenses domum redierunt. Hanc cladem grauissime tulit Comensis, quod in se atrocius quam in barbarum hostem; Mediolanenses gladium exercuissent, isque potissimum & dux & author cladis extitisset, qui paulo ante ciuitat is ipsorum Praetor & imperator fuisset, cuius recentis beneficii memoriam uti superbus & saeuus, amisisse videretur. Itaque in eo dolore grauius decernitur, aduersus cnim Vicecomites repente coniurant, vinculis exolvunt Muscam ct Hereccum Turrianos, eos praeturae dignitate exornant,pecunia armis'. instruunt,& bellum vehementibus animis in Matthaeum di Othonem parant. Ad id etiam ipse Guliermus, eo Comensu decreto magnopere laetatus, opes atq. opera pollicebatur : cuius viri vim tanquam pugnacis, S ab recenti iniuria concitati,grauem S periculosam Othoni futuram intelligebant. Eo modo Turriani iuuencs acerbo carcere post septimum annum & mensem undecimum educti, acre bellum & tum Othoni ,& Matthaeo deinde, eo pullo & in exilium acto, variis successibus intulerunt, quae quoniam ductu Magni Matthaei gestas int, in eius vita aptius atque illustrius perscribentur. Iam enim in eum ab eximia virtute S rebus feliciter bello gestis, praeclaris ducibus parem Otho senex, omnia humana iura contulerat, adeo ut utrunque Magistratum unus occuparet impleretque.
Nam S gerebat bellum uti dux atque equitum Magister,& e tribunali
43쪽
praetorio patientissime ius dicebat, ut ipse omnium litium discepator &iudex ex arbitrio iudicaret, & omnis subinde prouocatio tolleretur res graui ciuium incommodo ad serendas lites excogitata. Sed mirum in modum eius nomen atque potentiam adauxit Guliermi inexpectata calamitas qui Turrianis Comensibusque coniunctus, iam Oisoni graue bellum intulerat,atque id tum vehementiore studio reparaturus esse videbatur , qubd & Guido Castellionus Turrianis adhaeserat,vir inter primores consilio, clientelis, atque opibus insignis, erat is Guidonis Turriani qui e Baradello effugerat avunculus. Igitur Gulier mus quum nefario
scelere Derthonensem episcopum necasset, in manus Alexandrinorum ex insidiis captus deuenit, apud quos serrata in cavea, atrocibus corporis atque animi tormentis excruciatus interiit. Gratias igitur Otho Diis immortalibus agens, qubd se votorum omnium compotem fecissent,uti
iustam ab omni labore vacationem nactus, apud Clarae Vallis coenobili religiosa quiete fruebatur, apprime confisus praecellenti prudentiae virtutique Matthaei Magni; hunc enim ipse li tenera aetate seuerὰ & diligenter educarat , institueratque his moribus,quibus in omni bellica vel ciuili actione ad certam laudem semper illustris tanto imperio dignus esse videretur. Magnitudine quippe animi, patientia, humanitate. religioneque S domestico splendore cunctos anteibat. Nemo ei corporis aut ingenii vigore par erat, altitudine verb cosilii, facundia,& oris atque habitus dignitate antiquis heroibus aequabatur. Nec eo quisquam prole selicior fuit. In quinque enim eius filiis Otho ipse peracri iudicio, miram certamque indolem ad propagandum imperium quasi diu mans prouidebat;& iam ex his Galeacius& Marcus cui Balatroni cognomen fuit, ad militarem aetatem peruenerant,& in Iohanne atque Luchino optimorum principum indoles elucebat. Postremus Matthaei liberorum S te phanus fuit caeteris prole quam vita felicior, quum ad hunc filii, nepotesque,&qui nouissime imperarunt pronepotes recta serie respiciant. Eo modo quum ad Claram Uallem amoenissimis in hortis Otho tuendae valetudini operam daret, frequentique comitatu insignium philosophorum,& sacratorum virorum oblectaretur,saepe de diuinis humanis. que rebus iucundissime disputans, senio potius quam morbo confectus e vita discessit, Augusto mense, eius anni qui fuit a partu Uirginis non gesimus quintus,supra mille & ducentos. Impleuerat septimum & Oct gesimum annum, nullis paulo molestioribus morbis obnoxius,ita ut mihi proculdubio omnium Principum longe felicissimus decessisse
videatur. Vsque eo enim paucis concesso fati munere vixit,
ut summa gloria plenus, quod ambitiosa cupidaq.
mortalitas maxi me optat,posteritati suae laetissimus interfuisse
44쪽
42 PAVL I Io v I sTumulatus est in templo maximo ad maiorem aram marmoreo sepulchro, in cuius seonte haec carmina leguntur.
Inclytus ille pater patriae lux gloria patrum, Fulgor iamiae, fidei basis, arcasiphiae ,
Largitor veniae, portus elatis egenis, Intrepidus passor, quem moles nulti laborum Uua deuicit ,populo latura quietem.
Ide prius princeps, mprout amabilis, in quem
altus virtutumspendor conuenerat omnis;
uo Megistinum rassiabat lampade tanta, Totaquefulgebat regis; nunc Pallit adempto; clara vicecomitum oles venerabilis Oitim dolor, si vulnus, cinis est hoc marmore sussus. Christeparer vitae requiestasiritus in te. nnis viaenis, tersenis, terque diebus Fraesuis ecclesiaepastor bonus Ambrosianae, Π i Mige tacentem quinto, mutesque iceno,
arto his Augum bis liquit gaudia mundi.
si v E LIBER sECUNDUS. EMO si Fortunae ludos spectare lubet, certiore utriusque sortis merit O MAGNI cognomen adeptus eii, quam hic ipse MATTHAEUS Uicec mes, cuius imagini ad veram oris effigiem ductae, insignes etiam excelsi animi dotes breui elogio expressas appendimus. Nec titulus, uti reor, vel summae virtutis atq. potentiae Regibus insolens S gr uis huic ad inuidiam cesserit, quum illi superiores Alexander Pompeius & Carolus, tanquam humanae virtutis modum supergressi inter Heroes reserantur. Hic vero intra patriae fines parta laude contentus, id tulerit,quod ciues post inuidiam morteextinctam, prae- Elara etiam hostium confessione detulerunt. Natus est Masino, in pago ad Uerbanum lacum, eo forte insigni die quo Federicus secundus, dirus Italiae Caesar, 1 filio Manfredo rege coniecta in os stragula veste suffocatus interiit.Tradiit autem non in suis annalium scriptores armenta eius vici sponte soluta proripientiaq. se magno tumultu e stabulis domum,in qua Anastasia mater infantem noctu enitebatur, inusitato mugitu edito quasi salutasse, adeo ut experrecta tota vicinia puerperae magnus timor incuteretur. Sed id Theobaldus pater pro laetit simo osten
45쪽
MATTHAEUS MAGNVS. M 3to accepit, gratulatus vel ob id uxori felicem partum, quod mirae magnitudinis infantem ad ingentis spei fortunam edidisse videretur . Erat Anastasia Vberti Pirouani nobilis atque optimi Mediolanensium Antiastitis ex fratre neptis. Haec puerit rara inter matronas charitate propriis uberibus aluit, adultumq. usque adeo diligenti N plane virili cura hone stissimis moribus instituit, ut Othonescio quid egregium&verem a gnum in pueri indole se conspicere fateretur. Caeterum Matthaeus iam plane vir quanquam impubes, orbatus patre viro sortissimo, a ru noli q. exilii Othoni patruo comes, ita corpus pariter atque animum exercuit,
ut utrunque Viriliter aduersus rerum omnium contumelias indomitum.
inuictumque voluptatibus praestaret , & duris atque asperis gaudere, nec aduersis unquam frangi, nec secundis eskrri videretur, quod nihil unquam aut demissum aut insolens ore gestuque eius excideret, praealtaque semper atque ardua ad imperium & gloriam intentus agitaret. Summum adeo decus in clementia & moderatione reponebat, quibus virtutibus Turrianos omnino caruisse ideoque celeriter excidisse principatu, praedicare erat solitus, oderat enim gladios extra aciem cruentos, quum in neminem Turriani sanguinis,vel nunquam paternae caedis oblitus, saevierit, neminemque ex infensissimis hostibus bello captis occiderit uti videre licuit, quum omnes fer 8 aduersarum partium liamnia duces atque ei capitali odio inimicissimi mira perpetuae victoriae telicitate in potestatem eius deuenissent. In his fuere Simon Ad uocatus, Gulier mus Brucatus, Philippus Languscus, Antonius Fifraga, Albertus Scotus.
qui Vercellis,Nouamae, Ticini, Laudi Pompeia , & Placentia: Gibelliuni nominis hostes tyrannidem exercebant. Ad hanc quoque generosi
δ clementis animi laudem moderati nomen addiderat; quum in omni bellicarum & ciuilium rerum actione, cupiditatum excellus iugeret, ct nul quam timore aut superbia praepeditus, cucta consilia certis temperatiae finibus terminaret, & id quidem eo diligentius, quod vel in speciem
religiose pius existimari vellet.Sed ei inter tirua arma nato atque educato nihil potius unquam suit, quam augere factionis opes, aduersarios
persequi, & latb imperium proferre etiam si id non facilὰ sine caedibus
atque incendiis patraretur. Plura tamen se tectis consiliis & occulta largitione, lulini vi & cruenta manu cosecisse, & plura denique auro quam ferro feliciter expugnasse disserebat,ut scilicet prodigis atque ad manem sumptum facile effusis,& natura pugnacissimis filioru ingeniis utiles tr nos imponeret. Henricum iam Caesaris fratrem ab inimicis aduerti imie e Germania in Brixianum agrum cum ingentibus copiis euocatulumulto auro aggressus auertera:tparique felicitate Philippum Ualesium, qui postea Galliae regnum tenuit pontificis impulsu formidololium exercitum ad Vercellas adducentem, multis legationum artificiis, magnis denique muneribus pervicerat,vi amicus quam hostis eiu mallet, in Galliamque rediret, quum Galeacius filius,pugnae quam pacis auidior vig u
46쪽
ti peditum & septem galeatorum equitum militibus transituro hosti ob-
lactis, quin praelii aleam subiret,paternis monitis aegerrime paruisset. Imterauit Matthaeus ab Othonis morte septem annos, nouem in exilio tois rauit, quum malignitate propinquorum S subita nobilitatis conspiratione atque Alberti Scoti perfidia circumuentus, ut inuidiae cederet, Mediolano excessisset. Sed eum post patriam frustra armis sepe repetitam deformis exilii incommoda constantissime tolerantem,nec unquam despondentem animum in spem non dubiam erexit Henrici Caesaris aduetus. Fatali tum insania Turriani inter se dissidere coeperant, & Guido. patrueli Muschae morte extincto succedens, consanguineis & ciuibus usque adeo, superbia intolerandus euaserat, ut Muschae liberos, ad quos paterni auitique imperii haereditas redibat, cu stodiae traderet. His cognitis Matthaeus,agresti habitu auiisque itineribus Asiam ad Caesarem contendit, ubi Cassonus Turrianus Mediolanensis Antistes cum Napino fratre, atque item principes Guelpharum partium conuenerant. Quis crederet sexagenarium senem, venerabili canitie, & male tecto frontis honore, ipsoque praesertim arduae ce ruicis habitu conspicuum,sed pedibus iter habentem, tot insidiantium oculos fallere potuisseZ Proiecto ad podes & ex iure & aequo opem imploranti, admiratus facundiam & oris decus Caesar, spem dedit ut reduceretur, atque id egregia fide praestitit. Philippo Langusto, Antonioq. Fisiraga qui aderant atroci oculo intuentibus,acerbaque voce eum totius pacis & quietis turbatorem appellantihus. Sed Matthaeus frequenti concursu,liberalique studio veterum amicorum & clientium, qui prodeuntem ornatissimo comitatu deducebat. iam pristinae sortunae suae persimilis, pacificatore Caesare cum Turrianis scedus percussit, his legibus, ut beneficio Caesaris reducti in patriam antiquae libertati restituta aequo iure viverent,& paternis bonis, ciuili actione partis, utraque factio potiretur. Nec multo post Henricus Mediolanum venit,eique obuiam egressus Guido cum insigni ordinum omniupompa, ct ab equo desiliens,Caesarem salutauit,sed vultu non occulta bile perturbato, quod Germani equites Turrianum vexillum signifero vi extortum, solo amixerant, indignati quod aliud insigne quam Romana. Aquila praesente Caesare praeserretur. Caesar eum humaniter alleuans ct equum conscendere iubens, renidenti ore, Guido inquit noli contra. stimulum calcitrare, atque ita medius inter Matthaeum & Guidonem vehem intrauit, Guidone de Principatu plane desperante, quum aspectu
tanti hostis qui dextrum Caesaris latus tegebat,& propinquorum qui aderant rebellione conterritus, omnem vim expediti consilii penitus amisisset. Caeterum Henrico de more coronato atrox in urbe tumultus incertum casu an fraude exortus est,quum populus arma caperet,excitiq.
ad arma Germani, ra ct compita cohortibus & turmis occuparent, &Galeacius cum globo equitum discurrens, & veteres clientes ad arma vocans,Germanos ut nihil timerent hortaretur. Sed ea vis armatae ple
47쪽
bis,quum nec causa nec author tanti motus extaret, repente versa est in i Turrianos nihil tale timentes, momentoque temporis eorum domus expugnata direpta que sum. Guido equum nactus aegre profugit,Ca1
nus Antistes per hortos vix ereptus est: Reliqui Turrianae factionis inter se dissidentes eandem improuili mali fortunam tulerunt. Iam propereum patrati facinoris apud iratum Caesarem rumor Matthaeum secerat, nisi senem quietum pacata familia domi epulum parantem Prael riani Caesaris inuenillent, ipseque digressus ad Caesarem falso credita multiplici testimonio diluisset. Relegauit tamen eum Caesar Ticinum vide ea re certius cognosceret,& Turrianis per summum populi scelus omni honore omnique lauta suppellectile spoliatis, aequi iudicis officium praestare videretur. Sed ea disceptatio hunc habuit exitum, ut Matthaeus singulari Caesaris studio Mediolani praeficeretur. Henricum enim ut Romam ire pergeret, Caesariani nominis studiosi in Etruria, frequentibus literis euocabant,& ipse quantum Guelphis fidendum foret, praeclarc in-itelligens certo fidelique praesidio factionis opes confirmandas arbitrabatur. Itaque Matthaeus summa potitus potestate iterum decem annis imperauit, quo spatio aliquot subactae urbes, capti hostium principes,Turrianorumque opes attritae deletaeq. sunt. Ipse domi ab inueterata prudentia consilio pollens, ct foras filiorum ductu sit enim clarissimi duces euaserant multis praeliis victor ad consumatam gloriae laudem peruenerat. ita prorsus ut iure Magni pariter atque felicis nomen mereretur. Sed qui longa infracti animi patientia rerum omnium difficultates egregie superarat, inuidiam verae virtutis comitem superare non potuit. Praecipui enim amicorum gloriae eius splendore ostensi ab eo desciverant, quum Robertus Neapolitanus rex Guelpharum partium suscepta causa in Liguriam venisset, Belirandusque Ualco Cardinalis, pontificius legatus,
Matthaeum diris persequeretur. In eam nanque unam curam animos inritenderant, ut comminuta Caesarum authoritate Guelphos tot aduersis
praeliis profligatos contra Gibelli nos erigerent, Matthaeusque in primis
tanquam maxime validus aduersarum partium imperator, dominatu pelleretur. Dimicaram superioribus annis in Etruria ad campum Aldinusemel .iterum ad Arbiam flumen, nouissime autem ad montem Catinum
Guelphicum Gibellinis funesto illis euentu, quo praelio Roberti regi
frater fuerat interfectus, & Luchini Matthaei filii paternorum auxi hostrum ducis mira indoles enituerat, ipseque demum Robertus a Marco Matthaei filio pro Spinulis atque Auriis exulibus depugnate Genuae ob- sellas ct misere circumuallatus, in multo rerum discrimine multum dignitatis amiserat. Quibus de causis acerbissimo consensu bellum atrox Matthaeo parabatur. Ipse porro Belirandus conflato ingenti exercitu.& receptis ad se Turrianorum proceribus, diuini iuris tela contorquens
Matthaeum tanquam impietatis reum aeternis inferorum cruciatibus deuouit, ct Mediolanetabus eo nomine Sacra ademit, ut populum di o
48쪽
piaculo consternatum in authorem tantae labis concitaret. Nec legatum ea res fefellit, nam haec emissa tela aliquanto grauiore mole quam promoti ad portas ingentes exercitus, hostibus inciderunt. Clausis itaque templorum foribus expers sacrorum populus duodecim legatos ad
Beliranὸum decreuit, ut expiationem accuratisPrecibus Impetraret.
Sed in eo delectu de industria plures fuere Matthaeo infensi & ante alios
ex amicis veteribus, effecti noui hostes, atque ideo acerbiores maximeque pestilentes, Leodrisius vicecomes patruelis, & Franciscus Garba- gnatus,quo authore Matthaeus in amicitiam Caesaris fuerat receptus. &. Simon Cri bellus numerosa familia potens,vir atrox & inquietus, propterea alienati quod minime paria ingentibus meritis praemia retulissent. Ad hoc superbos animos naturaq. pronos ad leuitatem atque perfidiam inuidia alienae felicitatis, inuaserat, ut perinique serrent, quod non iam secus atque ex merito sperauissent, ipsis Matthaei filiis dignitate atque opibus aequarentur . Verum Matthaeo alioqui moderato tardante que senectute parum expedite liberali, praecipua cura inerat, liberos eximiae virtutis duces amicis & propinquis omnibus anteferre, augere diuitiis, ac bellicis honoribus honestare, quum caeteris propinquis S a micis proximas spes maturae liberalitatis relinquendas existimaret. Itaque legati , Bel trando redeuntes, referunt, nihil a viro acri, iracun-
do & validis copiis instructo impetrari potuisse, nisi Matthaeus ob conceptam haeresim aqua & igni interdictus urbe pelleretur . eo pulso ciuiis
talem expiatam fore, & creatis Decurionibus qui aequo iure gubernent. ad pristinae libertatis decus deletis factionum odiis, continuo redituram . Nec mora inconditae Plebis fremitus auditur, pacem atque Coniscordiam postulantis,& coniurati ad augendum tumultum idoneos homines subornant, qui specie religionis inducti exclament, non esse omnibus propter unum deuotum caput aeternas poenas apud in seros subeundas. His vocibus Matthaeus perpetuisque inimicorum insidiis circum uentus ad consilium summae prudentiae, quod ei supremum S ad salutem expeditum fuit, extemplo decurrit, ut a Galeacio filio qui tum Placentiae imperabat licet ab se ex aemulatione Marci fratris alienato opem imploraret, nec dissert ille vir impiger de summo reru periculo certior factus, quin statim coactis veteranis equitibus ad patrem aduolet. Eius aduentu inimici maxime perterrentur,dubii deprauatiq.ad antiquam fidem redeunt, confirmantur clientium animi:Duodecim etiam legati occupante metu tecti primo latebris, mox intempesta nocte elapsi urbe diffugiunt. Nam Galeacius bellici vigoris plenusnobili q. facundia insignis,
uti erat propter memoriam editorum toties ludorum, & totius Regiae magnificetiae populo charus populari q. humanitate percelebris, aduocata passim concione ciuium propc omnium studia, quae sorte nutabat. ad se conuerterat: quum praeclare doceret unam eam esse mente Pontificis
atq. Roberti regis,ut Guelpho nomini latum stabileq. imperiti in Italia
49쪽
MATTHAEUS MAGNVs. Ioppressis Gibellinis adstruerent,quod facile cosequi possent, si Turria
nos viros crudeles implacabilique odio omnibus aratos in urbem reducerent . Confirmatis eo modo ciuium animis, accitisque undique vel ranis militibus, sedatoque tumultu Matthos duorum S septuaginta annorum senex,uti administrando bello viribus impar,& ut plerunq. accidit in concursu alperrimarum rerum mente perturbatus, sed virtuti filiorum plurimum fidens .Principatu sponte se abdicat, Galeacioque militaris imperii vexillum tradit, deducique se ad templum maximum iubet , inustam enim sibi vir contumeliae insolens, ct egregie pius haeresis notam ferre non poterat, ita ut ad aram aduocatis sacerdotibus Christianae fidei symbolum praeclara voce recitaret, testareturque iureiurandos bi immerenti sacra eripi, quod nusquam 2 cacrosancto dogmate discessisset. itidemque Dei maximi ultoris numen inuocabat, postquam iniquissima factios legati sententia condemnatus patria excedere cogeretur . Sequenti porro die Mogunt iacum, quod hodie Modoelia dicitur, ad diui Ioannis Baptistae templum, ob memoriam Longobardicae pietatis venerabile S 1 se multis donariis exornatum contendit, ibiq. eadem' professus in se brem incidit. Accurrerunt illico filii quum ad Crescentia- cum coenobium lectica deferretur,id enim templum triginta fer f stadiis Mediolano distat. Suprema autem morientis verba ad circunstantes quinque liberos haec fuere. STABIT Incolume vobis carissimi atque optimi filii, hoc imperium quod relinquo, s concordibus animis cum
virtute tum fortuna vestra utemini,s vero dissederitis omnis quamlibet eximia vestra virtus frustra erit, & a vobis ad hostes illico Fortuna transfugiet. Nec eius praedictioni tanquam veri vatis euentus defuit. vii mox dicetur. Exinde quum omnibus manarent lachrymae, integris quidem lensibus. sed collabente ceruice, supremum osculum liberis dedit , moxque inter amplexus eorum expirauit, eique tot superstites liberi uti maxime optarat in oculos clausere. De sun etiam autem secreto ignobilique in loco tumularunt celata etiam aliquandiu morte, ne cadauer in aduersa forte belli fortuna, taui legati contumeliis estet obnoxiu. Sed destinata iusti funeris pompa, ct toto vel operosi sepulchri honore facile carere potuit,qui publico consensu illud perenne lateq. disiusum
decus excelsa virtute meruerat.
Tumulo eius hoc carmen affixum est. Matthaeus factis merito egnomine I magmvs Tempore tam lessummus quam tempore acisa ortuus ess,Gr nussum habuit subsime sepulchrum saludere nanque illum non marmora sufficiebant Sed nuncpropterea tellus ess tota sepulchrum fit totum uolitat Matthaeisma per orbem.
50쪽
SI v E LIBER TERTIVS. A L E A C i v S Matthaeo Magno genitus, nouum id nomen quod postea manavit ad posteros primus familiae intulit, b matre Burra ioco inditum.
quum ea sorte in multo galloria cantu enixa puerum apertis oculis alte vagientem Gallacium appellas let, idque arridentes ancillaesaepe repeterent. nec abnueret pater tanquam ab ave Martia militari augurio iucunde accepto idque praesertim insigni eventu, Fortuna comproban te, qubd ea nocte puerum nasci contigisset, qua felici praelio ad Decim v m i nterfectis aut captis Turrianae familiae proceribus ab Othone parta est ea insgnis victoria,quae & principatus initium sitit. Nec vero sine ullis delitiis educatus puer augurii fidem sesellit, quum singulari vigilantia. generoso spiritu ,atque indomito
vigore pugnacis animi, superbum & feroce gallum aemularetur,& conspicua quaedam alludentis naturae dona, hos mores adornarent. multo quippe rubore sustitia facies, flagrates oculi, sub crispa & fialua caesaries, ct lato in pectore erecta ceruix maximi futuri ducis speciem reddebant. Ipse porro vel plane puer tanta equorum at'. armorum cupiditate erat incensus, ut aliquanto maturius quam aetas ferre posset, thoracatu S,ga- Ieatusque ludicra certamina equestresque ludos inter puberes agitaret, querereturque admirante Othone tanquam par obeundis militiae laboribus, qu bd adhuc neque patris castra, nec hostium aciem vidisset. A bhac indole nouum quotidie maturae virtutis specimen praebens, per omnes bellici muneris ordines pluribus aditis superatisque periculis decucurrit , sic ut indies ab insigni aliquo facinore laude cumulatus, patripariter ac militi charior euaderet. Facile enim accidit impigro iuueni ut multis expeditioni b.exerceretur,quod ea tepestate nullum bello vacuti, aut ab hoste propinquo ociosum tempus ellet vigetibus odiis inter factiosas ciuitates atq. ob id rediuiuis Turrianoru studiis quibus Guelpharum partium duces nitebantur. Caeterum ei ad praealta contendentiquum saepe egregii militis & strenui equitum Praefecti nomen tulisset,
summus nonos militaris imperii deerat, cui rei Fortuna mature ianuam aperuit. Quum enim ex praetura Nouariam obtineret repentina Guel pnorum coniuratione, expulsius, summa celeritate coacto exercitu aduersarios profligauit, confugientesque Mortariam, magna vi expugna
to oppido penitus deleuit,tanto terrore hostibus illato, ut Matthaeo patre dux acrior atque felicior crederetur. Nec multo post patre Alberti Scoti perfidia patria eiecto, eandem exilii fortunam secutus in maxima pericula se coniecit, quum senem inuicto animo irrita arma circun-