장음표시 사용
741쪽
de altercationes variae & suspiciones exortae, A. 2632. duae tantum non in bellum eruperunt. Tanem anno Angloru=n voluntati cesserunt
Scoti, & Regem illis, acceptis auooo6. librarum δεου 'Anglicarum; dediderunt, ea tameti conditione, venditur.
ut 1arta tecta esset illius majestas & Ialus. Tum vero in splendidam quidem, sed arctam tamendatus est custodiam, ex qua 'postmodum pFΟ-πactus a militibus, multo ab his liberalius est habitus. Tractatum etiam denuo do pace, sed cum nimis durae' praescriberentur tibi Ieges, noluit eas serecipere, Praesertim cum si is, ad id a quibusdam in exercitu ineitaretur, inter quos & ipse dicitur fuisse Cromvellus, cui hoc tempore sesinum in milites delatum est imperium. Inter haec Rex manibus militum elapses in Vectimiosulam se recepit : sed pariam ex ea re commodi percepit, imo ing*viores multo; quam quas fugiebat, casses incidit. . Nam praefectus istius insulae Hammo dri, qui cum Partamento sentiebat & Cromvel lix omnem tidulo dedit Operam, ne tam O- .rima sibi e manibus elaberetur praeda. Interim dum istic agebat Rex, Partamentum illi de- miri leges, sed multo jam duriores praescripsit, quas curta statim approbare nollet, in arctiorem ciet iisus est custodiam, unde jam de capite Re- .a uni sore plerique praevidebant. Multi tamen erant, qui Partamenti causam probaveranr quidem. antea, sed Regem suppIicio ci nolebρnt; idque, ut detestandum quaminaxime facinus, abominabantur Itaque plurimi tune secesserunt in partes Regias, quae etiam, collectis copiis, aliquoties victoria potitae sunt Quin etiam Scoti, quod non starent vi
Angli promi stis, quibus Regi fallitem & ma- 2.;
jestatem salvam fore spoponderant, ingenti 'cum exercitu , duce Hanustomis , in Angliam irruperunt. Sed nihil cromvello invictum erat, qui statim eum exercitu suo in occursum
742쪽
os l. ' μηρrum properavit, eosque duobus praeliis .is' i. ,. id internecionem cecidit capto ipso Hamiltonio , aliisque praecipuis ducibus, quo facto facile pax iterum utramque inter gentem convenit. Ita Carolus etiam hac spe orbatus, non habebat, unde aliquid auxilii ad tutandum caput situm sperare amplius posset. Omnia tunc ipsi in pejus ruere incipiebant. Nam ex - Recti insula retractus, castello Hor stio primum inclusus , dein Londinum ductus , apud Judices ad id delectos est accusatus. Isti tandem ipsum tyrannidis, perduellionis, Sc male administratae Rei p. reum judicarunt, &ob ista crimina publice securi percutiendum
pronunciarunt. Scotι, tum Francorum, Batavorumque legati omni ope intercesserunt, ne, tam dura sententia exsecutioni daretur, sed decretum erat Senatui Anglicano & Cromvenio, ut Rex capitis sui jactura turbas exstingueret. Itaque pridie Kalendas Februarias anni
a 6 9. ad locum supplicii deductus, & per 2.. 'larvatum hominem uno ictu capite trunc
Ceterum, occiso Rege, abolita etiam est omnis Regia potestas, perduellionis crimine& poena capitis in eum constituta, qui posthac de ea restituenda consilia agitaret. Vol bat enim Anglia omni ex parte libera jam esse Respublica , quae a Partamento suo regeretur. Verum dum Regiam abolebat potestatem, in Cromvelli tyrannidem incidit, Mi Protectoris titulo, Dictator quasi Rei p. -- glicana , per milites suos, ad exemplum P torianorum olim in urbe Roma, omnia agebat. Caratur Nec Regis sanguine satiatus ille fuit. Post paucas enim ab ejus supplicio hebdomadas ca' ' ptivi Scolorum duces, qui Regem restituero V'
luerant, capitis damnati sunt Sc supplicio iti' dem affecti , inter quos & ipse Dux Hamil tomus fuit. Vel sic tamen non quieverunt Som
743쪽
PARTIs I. AppENDIX. C Ap. II. cet' Carolum M. Caroli I. filium Regem renunciarunt. A. 63za Is vero vero statim cum copiis ebmisit Marchionem Montis Rosarum, hominem fortissimum, '''qui antea in castris Imperatoris meruerat, S
multa summae fortitudinis specimina ediderat. Sed simul ac appulit in Scotiam , victus est 3c profligatus plane, adeo ut ipse fugere& in paludibus per tres dies delitescerc debuerit. Tandem ab milite ouodam, cui se crediderat, proditus, suspenclio poenam luit, quam etiam summa cum constantia subiit, frustra exsecutioni obnitentibus Imperatore& Gallia Rege. In Hibernia Scotorum exemplum secutus est Or- 'mondia Dux, qui & ipse Carolum II. ibi publice Regem renunciari curavit. Sed ipse eo profectuscum. eXercitu Cromvellus, Regias partes moX valde amixit. Quapropter rediit inde paulo post in Angliam, & Iretonum generum suum su rrimae rerum in Hibernia praefecit, qui tandem eo adegit Regios, ut anno 166 I. tota Hibernia sibi cedere debuerint.. At in Scotia post interitum Marchionis Montis Rosarum quies necdum restituta fuit. Quin ipse Carolus II. eo prosectus , & maxi- ' a' mis populi appIausibus eXceptus, Regnum Scotiae, sub certis tamen legibus, suscepit. Tambertum etiam, Anglicarum copiarum in Scotia ducem , victum gravi praelio , insupercepit. Nec felicior Cromvesti gener Detonus fuit, qui ex Hibernia in Scotiam traiicere cum exercitu jussus, victus est & magna cum clade rejectus. Trepidatum est value eo tempore Londini, quare Cromvellus , ut Reipublicae suae consuleret, ipse cum eXercitu in sotiam tetendit, & aggredientem se cum Scotis Les
lium maxima clade affecit. Nihilominu S ta- .men Carolus, anno I 6s I. a. d. 3. Eidus Januarias Rex Scotia coronatus, cum eXercitui n Angliam penetravit, ut sibi illos jungeret, qui in ea ad suis partibus sabant. Sed Crom- Rr 3 vellia
744쪽
A-V49. vellus, citato gradu eum secutus, . ad Vigo
ChΠθι ingentem ejus exercitui cladem inflixit, ' φ'7φ' adeo ut ipse Rex , de rebus suis desperans: sndoinis, mentito habitu fugerit , & in Galliam trajec ningit. rit. Cromvello facile tum fuit, fugato Caro reliquias belli sepire , quo peracto , parta iu- genti gloria, Gradinum est reversus. Quo pacto tyrannidem sibi istic confirmaverit,&. e mcitui summam potestatem. asseruerit, videbise
ρης i. o nica, sed in cXsequendisii Mus conditionibus valde laborabatur. Restituendae erant Protestantibus multae Ecclesiae , earumquφ xu: ditus; sed Monachi omni modo tergiveri bantur, & infinitos quaerebant: praetexuuin, ut restitutionem eluderent. Accedebat Padi, qui, sicuti superiore jam anno. pacem prouuor clarat irritam , ita nunc Principes Pontiscios per Sacerdotes duos ab ejus eXiecutione Om nibus machinationibus deterrebat.' Indicti erat constituendis rebus conventus Procerum seu Legatorum Noribergam, ubi altercatis nibus & litibus continuis eo fere deventum, ut arma jam posita tantum non resumpta fumrint. Sed enituit ibi Caroli Gusavi Bipontini,.quu ecorum res curabat, summa prudentia & m deratio, qui his artibus etiam perfecit, ut, ri gentibus licet Monachis, anno hoc I 649 &s ah,ἡ Lia quenti omnia redacta fuerint in tranquillum. numisee.s Ripontinus laborum hunc tulit fructum, ut, an nitente ipse Regina Suecia, Christina, post mor- ia, tem eius successio ipsi in Concilio Procerum decerneretur, licet haud pauci etiam essent, qui rem differri cuperenti In
745쪽
. Bellum interim Veneri & Ioci summa eum alacritate utrinque continuabant O Memorabilis .ea xlades 'quam classis Veneta hoc anno Turcis intulit. Insederat : illa iamdudum Hellesponti fauces, ne Turcorum classi in Anditerraneum mare pateret adituS, suae tamen subito, custodias Venetorum latens, ain mi tum P oggranum prope Smyrnam penetr vit. Secuta issico est Veneta, & Tmicam ungenti clade in ipso portu affecit , quamplu--rim maribus captis aut, combustis. DTH hqr ii . Acivilibus motibus liberari nondum potuito Gravis erat pleri*ue Mazaxinius, ct jus potentiam Principes, imo & Partamentum, aegerrime serebant. Eruperunt illae lites. anno Turia a M'. primum inter Regem & Partamentum, O-ti H quae tamen moX compositae sunt,' sed perduravie Procerum odium 'adversus Maaaranium, cujus potentia indies fere augebatur. Nec lalluit ea res Cardinalem, qui proin praeveniri consultius sibi ducebar. Eum igitur in finem anno I 6 o. tres Principes , a quibus maXime sibi metuebat, Condam, Contium, & Ma-vimum , in carcerem compegit. Tu rennius, ne .
.andem seriem subiret, fuga sibi maluit conis sulere, & ad Hispanos se recipere ; qui hanc oceasionem haud negligendam rati summa vi
bellum tunc contra Gallos urserunt, & ita multas urbes iis ademerunt, aliquam tamen cladem ad Rethelium Campania Gastica urbem passi. Batavi per idem tempus, pacem ab eXternis kia...
hostibus nacti, domi statim collidi coeperunt. Cupiebant Reipublicae Proceres cives suos. R r 4 gra-
746쪽
RATIONARII ΤΕΜ IORUM 1 Atis , . gravissimis tributorum oneribus levari, ut ita lChristi ' respirarent aliquantulum Sc pacis fructum h/4 67λ perciperent. Volebant itaque partem militum a sacramento solvi & dimitti. Sed Arausiacas a Princeps, Batavia, dc proximarum civitatum hgubernator, omni modo obstabat, adeo ut iresistentes sibi pertinacius Proceres quosdam iin carcerem rapuerit, atque adeo AmsteisD- imenses armis in sententiam suam cogere medi- ataretur. Uerum , detecta re , Senatus amplis, a
simae istius urbis illum cum sitis militibus a
uXclusit. Ea res tanto eum maerore perculit, i
. 1 ut haud diu post, contracto morbo, obierit, irelicta uxore gravida , quae paulo post pepe- trit Henricum Guillelmum, qui quum adolevisset, ain paterna successit munera, sed & Anglia re- tgnum insuper accepit , ultimus tamen suae, agentis futuruS. . ilMayaria Turbatum adhuc in Gallia, ubi invisam in s.f. Proceribus Maetarinii ambitionem & arro-i ta. .' Mntiam Partamentum etiam retundere hoc itempore decrevit. Itaque Principes, quos car. ceri mancipatos vidimus, sub initium anni: rI6sI. decreto suo in libertatem restituit, --
Tarinium e contrario, ut turbarum omnium in , πιι lauctorem unicum, regno intra I . dies exce- 1υ,-.ἡ flare jussit, cui eriam mandato ille paruit. iSed Condam , suspecta habens omnia, in Α- lquitaniam secessit, ibique, conciliatis sibi ci-v1um animis, arma in defensionem sui para. .vit. Nec falsus Condaus fuit. e Laetarinius
namque , instigante Reris Matre, sub finem
anni hujus revocatus est a Rege, &, quan quam Condam & Partamentum armata manu Maearinii exsilium postularent , hic tamen, regio favore Sc armis nixus , facile se contrahori es tuebatur , adeo ut Condaeus , impar Viribus, anno I 634. relicta Gallia, ad Hist . nos transire debuerit.1 Hi interim solerter his turbis in rem suam utebantur , & Barcinonem,
Dis er am, viaque oppida tunc receperunt. Exarsit
747쪽
PARTIs I. Ap pEN D IX. C A p. III. 633 Exarsit per idem tempus gravissimum glos inter 8c Batavos bellum. Potiebatur jam idi': rerum in Anglia Cromvellus, qui felici armorum successu adversus Carolum II. in id fastigium adstenderat, ut etiam Partamento p tentia ejus evaderet suspecta, & coercenda judicaretur. Sed is advolans cum eXercitu
istas deliberationes in herba oppressit, & eXercitus ipsius jussu, cui supremam potestatem vindicabat, Partamentum illud dissolvit. Tum
vero, instituto, quod Remp. curaret, Consilio status, ut vocant, ipse pro lubitu omnia agebat. Batavis autem lites de halecum pis. ;.' catu movit, & vel maxime indignabatur, quod Basaina. liberos Caroli I. terris suis non exigerent. Accidit insuper forte fortuna anno I 6 P. ut naves quaedam Batavorum e ulicis obviae vela sua, ut antea factum, submittere nollent; novam esse Remp. Anglorum praefati, quae istum honorem ab antiquiore iam Batavorum Rep. pOstulare non deberet. Hinc rixae & pugna: Min ita res in apertum erupit bellum. Duravit id per aliquot annos, mutuis cladibus gestum. Magis tamen Anglis fortuna favit, quae res Crommelli gloriam adeo apud eos auXit, ut Rem Eriis, Gisgiam illi dignitatem offerrent, quam reipsa tamen jam obtinebat. Sed recusavit illam constantissime, nisi quod sub finem anni I 6 3. titulum Protectoris trium regnorum recepit, Tandem mense Morili anni I 6 4. pax inter utramque gentem eri restituta, e viis tamen quam Batavis utilior. Eodem anno Carolus lI. denuo paternum regnum affectavit , sed Cromvellus, detecta conjuratione, ejus conatum elusit,
in conjuratos autem acriter animadvertit.
Cessabant jam civiles in Gastia motus, Comdaeo, qui Majestatis idcirco reus est declaratus,
apud Hispanos agente, & Partamento non p. ἡ amplius Regi renuere auis. Itaque Ludovicus f XIV. arma tunc in hostes convertit, dc an- ηm S Rr s no tWVN.
748쪽
.. 'ζά trebat; obs idiove rejecitu Ipse Semis coronatus - - Τῖφ est Sc inunctus anno laetatis II. Eodem tempore Laeneti de Turcis retulerunt, , Delphinii, Civis sui S Senatoris nobilissimi, ductu, gregiam navali bello victoriam. Quin etiam in Creta Sc Dalmatia illorum vires noviς sub inde Icladibusi attriverunt. )lis U i, Ceterum i memorabile hoc ipso/anno christina cia facinus aecidit . Regnabat ibi Christin Gu . δ' ι flava μοί νb filia , quae in ipso aetatis flore α. . . d. 8. Eidus Iunias in publico Procerum ico .cilio reguo se ultros abdicavis , allud queuius--ὸ;, amismunx seum Carolum Gustavmn, i cui jam cὰρ antea suecessio suffragi Procri ini enat secroci avus. ta , itra uti, lit , qui Miama sequenti: dio Rer publice est renuntiatus, it pia, certo scisi redia
ter ejus , ne sanguinem quidem suum ess-εdere recusaverat, Romanas cerimonias est striari. pleXa.2Quoque magis se Pontifici mancipatam B itum ' exindei declararet , nomen suum, mutaVis Vel βμ auxit potius, & in posterum a Christina Maria i ' Alexandra vocari, voluit ; Maria quidem ubDiva Lauretana, cui sceptram, .sumi &
ne Papas Alexandra VI l. qui hoc ipso anno in lacum Innocentis X. . subiectus fuerat. Interim. novus Suecia Rex haud diu in otio egit. Fueorantisab dongo jam tempore inter Polonos 3c
ecoes simultates , quae, cum ViX annum Tegnasset unum, in bellum eruperunt. Neque tamen Polom illud tunc agitabant, satis qua P-pe contra Moscos occupati. Sed Sueci commodum exsequendis rebus suis hoc tempuS Tam ii, nec opinanti Polonia supervenerunt, eam-uue, caesis ubique hostibus, totam ferme subiugarunt, adeo ut pleraeque regiones , quum
749쪽
PARTIs I. Ae ENPIX. CAP. III. 6uetiam Cosacci ad partes Suecorum transissent, A. εεν submittere se debuerint. Quin etiam Fredericus Guillelmus Brandenburgicus Elector seisquenti anno tI636. arma sua Mecitis junxit, quando ad Harsaviam ardore tanto & pertia nacia pugnatum est, ut tertio demum die vix tandem victoria fuerint potiti. Nec segnius bellum contra Hispanos urgebat Ludovicus XIV. qui ipse in castris cum matre praesens anno I6 p Landrecium & multa alia Belgica oppida subjugavit, mari' etiam haud procul Barcinam victor. Verum hane jacturam duplici victoria anno iό . in Best ea pensarunt cinisus & vobannes Austriacus, i inal Vι nothus, qui ab hoc temporα Bel gubernator est renunciatus. n Sumiter inateram n bellum adversus Loranos gerebahur, Torcuri Rexi Johannes iv. hoc ipsbamao mena Novemhrr vivere desilit, cum se regnumque I suum: peri a I. circiters annos 'ab spanorum armiLdesendisset. Successit ipsi filius. At om-1 UL sed quia per aetatem Vin enim anu etiis eee
num aetatis tr 3. egrescis erat) rebus i gerendis dii liisndum era idolae si ideo mater ejus interim regni, Megotia administraum Qi 3Ou II PL
rerum secundi flii ni Sue rem iis Polo fisccessus Rugo rum quoque, Tran=vanta Prin ei pem, in parres pertraxerunt. Actum jam rizdebatur de Polonia 'nisi commodum Rex Daia 'ma; aeui suspecta erat tanta novi i& vicini Reia
gis felicitas bellum illi intulisset, & Exeruensem
invasisset Ducatum. Ita Caresus Gustatius, Mia Damalictis in Bor is sub fratre suo exiguis copiad propria tuenda accurrere debuit , quod Aseri. tiam haud cunctanter exsecutus est , pulsisi eκ Bremensi agro Danis, & Holsaria magna parte occupata. Quin cum Ballicum mare fiigori bus jacerer constrictum, suo cum exercitu illud transilit ,& Daniri regni caput Hasmam obsidio ne cinxit. Itaque coactias Dania ReX cum Sutris ineunte anno 1668. Rotshili pacem facere, eis quo
750쪽
σ36 RATIONARII TΕΜPORUM est; '' que Varias concedere regiones. Sed haud diu- ad 1611. turna paX fuit. Caullatus quippe Carolus Gu- pati' h- savus, haud stari pactis a Dano, bellum mens hilaifar se Augusto ejusdem anni repetiit, 3c H niam μ' sub initium sequentis denuo obsedit. Verum non cessit illi ex sententia hoc bellum, Batavis cum classe in auxilium Danorum accurrentibus. Ita factum, ut postquam tapius cum clade ab oppugnatione urbis esset rejectus ,& mari etiam a Batavis victus, obsidionem solvare debuerit. Nec diu post in Honia quoque graVem accepit cladem, amisso insuper . Neobargo, munito ejus insulae oppido, qud
se victi receperant. Ea res tanta consternatione Caroli Gustavi affecit animum, cum Prae V, G. sertiin' etiam Caesar & Brandenburgicus se Da-νοii Gu- no iam junxissent, ut, febri correptus, a. d. 6.1.... , Kalendas Martias Gothenburgi onierit, regni Carolus Vitae 38. anno, succedente filio Carolo XI. XI. sed adhuc minorenni. Pax tamen paulo post est composita, qua Sueci pleraque Rothschildi nuper sini concessa retinuerunt, cum paucos ante dies iidem cum Polonis quoque in O iavens coenobio pacem sanxissent, ova redditis, quae in Polonia aut Borussa tenebant, vici csim impetrarunt, ut Poloni omni suo juri in eciam & Livoniam renunciarent. CeterUm Dania Rex infelicis hujus belli felicissimum habuit eventum &. effectum. Cum enim cives suos variis artibus & alacritate mira in defendenda urbe sibi conciliasset, hi vicissim cum Proceribus regni litigantes, coegerunt eOS, ut regnum Dania hereditarium decernerent, adeo ut deficiente mascula prole etiam ad seminas devenire illud posset, quin imo, ut Regi absolutissimam nullisque legibus, adstrictam potestatem conferrent. Fredemus qUΟ-que Guillelmus Elector Brandenburgicus a Po-ιonis tunc solutus est nexu Mudi, ouo ipsis ra-