장음표시 사용
731쪽
P A R T I s I. A p p E M D I x. C A P. I. 6r tus, Dun erbam commodissimum & permu- A. rsu. itum Flandriae portum expugnavit, Cardinale Maetarinio , Richelii quasi successore, omnia ' Τμ' 'iam aulae 8c regni negotia curante, non sine magna praecipuorum Principum indignatione, uorum conatibus omni modo vicillim obabat. Caeterum soli hoc tempore omnem Turco- s.lluirum potentiam sustinebant Heneti. Rerum a-
pud illos potiebatur Arahimus, qui anno I 64o. fratri suo Amarathi successerat. Is Melitensia r bus infestus, quod navem Turcicam cum una ex concubinis suis intercepissent, ingentem adornavit classem, quasi in eos moturus. Sed de improviso Turci Cretam insulam quae in potestate Venetorum erat, Ut receptaculum Melitensium, anno I 6M. invaserunt, & Occupata post operosam obsidionem Canea stabilem in ea pedem saxerunt. Utque Venetorum Vires distraherent, Dalmatiam quam hi etiam tenebant, infestis incursionibus vexarunt ,& anno I 646. in ea Novigradum ceperunt: quamvis etiam palantes eos tu incautos saepe rustici militibus juncti trucidarent magno numero , aut in captivitatem abducerent. Sed me neti , licet mari bis vel ter classem hostium vicissent impedire tamen non potuerunt, quominus Turci plura Cretae loca caeso insuper in sulae praefecto, caperent, praesertim cum clas. sis Veneta per tempestates valde tunc esset Ia Cerata. - Sequenti anno I64 . vario A farte bellum ibi est continuarem, caesis primo quidem Henetis in Creta, sed qui tamen postea Turcos ab obsidione Candia repulerunt, Tecuperato insuper Mirabello. In Germania Bavarus , Victricia Sue um Baiam, arma reveritus, anno I 647. inducias cum iis fe- induetur cit; quare 'angelius vim belli in Bohemiam fηcit cum ConVertit, &, cruenta licet obsidione, 'ram , ε inspectante Caesariano exercitu, cepit, quo tem-
732쪽
ei, M ' Po re Caesar in castris praesens in poriculo lal iue s. fuit, ne caperetur ab legionibus quibusdatra Sue. I.
s.d m,ae corum, qui summo mane in castra Casariama ir- eas inflati ruperant. Evasit tamen, repulsis ab acc urrente milite hostibus. Interim Bavarus ab induinciis, quia eas aegerrime ferebat Caesar , relatuit; iquare 'angelius, relicta Robemia, ut perfidiam lBavari ulci1ceretur, in Germaniam rediit, sed lob instantem hiemem in Luneburgicum agrum ideflexit, dilata in sequentem annum ultione. Haud felicior hujus, quam superioris, an- ini adversus Ilerdam Gallorum expeditio fuit.
Histant enim En imum, qui jam post patris
obitum Condaeus dicebatur, ab ejus obsidione imagna cum clade repulerunt. In Flandria quo- lia... que Leopoldus Guidelmus, Ferdinandi III. Ini iperatoris frater, Belgica gubernator, varia i-- .ri . . terum Gallis oppida eripuit. Gravi tamen petiis, auia. riculo per Idem tempUS implicita, Sc vix demnis ie. θώ- cta est res Hispana. In urbe si quidem Neo νμα litana immanis orta est seditio, quae totum ifere resnum corripuit. Plebs, gravissimis ve- ixata tributis , duce Thoma Agnesto, Masa- :niellum vulgo vocabant homine vilissimo, rebellavit, & ad nutum i litus adeo graviter tu ἰmultuata est, ut Prorex se castello includere idebuerit. Homo iste post paucos quidem dies lest occisus, plebs tamen in furore suo perstitit: & Gallos ad auxilium vocavit, adscito lsibi Principe Gusio duce. Sed mox prodita est a quibusdam ad id corruptis porta lper quam intromissi' milites Hispani omnia spristinae tranquillitati restituerunt. In praecipuos tumultus auctores animadversum ; GLlica classis, quae post sedatas demum turbas aderat, re infecta domum recedere debuit. Similis paulo ante seditio Siciliam pene totam M. ,s L invaserat, sed & illa brevi composita. d.=ἰri Mortuus hoc anno apud Batavos Demicus Priης' Fredericus Princeps Arausiacus, Reip. Βαστε
733쪽
PARTIs I. APPENDIT. CAP. I. 6Is gubernator felicissimus, in qua dignitate suc- A risii cessorem habuit filium Gui stelmi i I. Christi Exoritur tandem annus I 648. qui optatam di . Germania pacem reddidit: Sed ut morientium ferarum morsus letiferi esse perhibentur, sic
etiam extremi Martis conatus acerrimi & tantum non exitiales exstitere. Vrangelius quippe ad instar fulminis Caesarianos ex hibernis, quae in Hagsia ceperant, & in quibus etiam num stertebant, non sitne clade illata expulit,& in Franconiam usque perseqUens , castra sκ- cum Turennio junxit. Tum vero transmista ica. . Danubio , victisque hostibus , cadente etiam riam ira ipsorum duce Melandro, Licum trajecit, at-st' 'que ita in Bavariam irrupit. In ea autem obviolatas inducias jus victoris acerbe exercuit,
& resistentes sibi ubique fudit, donec fluvius
Oenus, & Venientes in auxilium Casariam Sue corum progressus utcunque inhibuerunt. tDe G balia eodem tempore H. Sc Ca- Ηasic sariani certabant Marte vario. Victi primo Dr Ham mox Lambojum sis Caesaris copias du- '
cebat ab Seseca Ves halia oppidulo insigni
cum clade repellunt. Postea idem Hasiorum castra haud procul Colonia Ubiorum aggres.sus vincitur, amisso sere omni peditatu, sed non incruenta tamen victoria. Ultimum Beialona opus Bobemta exhibuit. Mnusmarchi' Hrae agenti Odovati ius quidam , qui sub Caesare olim stipendia meruerat, nunc autem privatus vivebat, consilia suggessit, quo pacto partem aliquam urbis Pragensis subiro stratag
male posset intercipere. Dictum factum. intempesta nocte ea pars , quae Paret a Urbis nomen habet, cum arce regia in VaditUr ,ca- p .pitur & diripitur , parta ingenti praeda, multisque captivis , viris primariis. Jamque ad rat majoribus cum copiis Carolus Gu avus, cui hoc tempore summa in Suecicum eXercitum potestas .erat demandata, ut reliquas
734쪽
62o RATIONARII TEMPORUMA- 36 . urbis partes etiam subigeret, cum ad conse-- istae pacis dulcissimum nuncium arma omnia '''ponerentur, quae per triginta jam annos horrendum in modum universam Germaniam d vastarant, usque adeo ut vix amplius Germania in ipsa Germania possiet inveniri. Scilicet ab aliquot jam annis de pace actum
.erat, sed ea nondum matura omnes hi conatus irriti fuerant. Anno tandem 164I. coninpak m P Venerunt utrinque, Ut innabruga cum Suecthphalica. Monasterii cum Gallis de pace ageretur. Caeptum autem de ea demum anno I 644. tractari sed post id tempus tam variam pro seris
tuna partium induit ea res faciem, ut pleri- ique, quibus publica tranquillitas cordi erat, non sine causa vererentur, fore, Ut penitus abrumperetur haec pacificatio. Post multas , tamen altercationes pax tandem sub finem Octobris primo cum Suecis , pauloque post
cum Gastis est sancita, qua Protestantibus suae Religionis libertas asserta , Palatinus Elector trestitutus , Suecis ad resserciendos belli sumptus conces e Dioeceses Bremensis & Verden sis, Rugia, Visenaria & pars Pomerania, pro qua aBrandenburgico Electori Magdeburgica, ML iber ladiensis, Mindensis & Caminensis Dioecesis idatae , Gallo AOtia , quantum e gustriaca ierat, cum Brasiaco cessit. Paulo ante etiam, irenitentibus nequicquam Gallis, diuturno bello Hispanos inter & Batavos finis est impossi- tus, pace Monasterii facta , qua Rex Hispa- inia Batavos tandem in perpetuum liberos es- i
se jussit, & juri suo in eos plane renun-
Ciavit. ' Nondum tamen universa Europa in pacem convenire aut voluit aut potuit, durante Hispanis bello cum Gallis, tum etiam cum Lusitanis. Itaque inter illos quidem arma acriter adhuc moVentur, quo Hispani Cortraco, Galli
contra oris potiuntur. Lotos , quaddo
735쪽
PARTI s I. Ap PENDIT. CAP. I. 62I per Hispanos licebat, languide & remis ebellum gerebant. Civilibus codem tempore motibus Gallia turbabatur, e la aetaranio Cardinale praeter omnium animi sententiam regnum administrante. Factum ita, ut turbae istae anno sequenti in apertam eruperint seditionem, & Rex Lutetia fugere coactus fuerit.
Sed paulo post, Hispanis frustra ignem isthim
fovere studentibus , omnia iterum in quietem sunt composita. Celeium annus hic I 648. duorum Re- -ri sum morte insignis fuit, quorum alter Dania, ch μηλChristianus IV. fuit, qui pridie Kalendas i V. Apriles, vitae II. regni 6o. obiit ; successorem nactus filium Fredera cum ΙΙΙ. qui Archiepis.copus antea Bremensis fuerat. Alter Uladisia laus IV. Polonia Rex erat, denatus cum Vixisset s3. fere annos, regnasset I 6. Subiectus ei in regni comitiis frater Ioannes Casmirus, Cardinalis, qui, deposita Purpura, regnum anno eodem sit scepit. Addendus est his Turcorum Sullanus, Ibrahimus, qui quod uxorum imperio nimis estet obnoxius, nec ex sententia civium ac praesertim militum rem ger ret, in selici chorda ab Janietariis anno Imperii'. est strangulatus, substituto ipsi filio Mahu- mete. Bellum tamen cum Venetis perduravit, quod his satis feliciter hoc anno cessit, si illud excipias damnum, quod class ab furentibus r, jι ventis est inflictum. Ea tamen moX Helle sponti h πώρ- fauces tam arcte custodivit, ut Turcica in carum mare prodire haud potuerit. In Dalmatia quoque iidem plerumque 'Iuperiores, Gisia iniu- per potiuntur. CAPa
736쪽
De civilibus in Anglia turbis sub Rege Carolo. L. r. h. I 'Empus est, ut Anglicis etiam turbis,
de ovibus hactenus siluimus , agamus quae in Regis tandem caput eruperunt. Mortuo Jacobo I. anno I 6as. succellit filius Carο-b itidem primus, qui eodem anno uXorem
duxit sororem Ludovici XI i I. Regis Galba, ad quam legatos suos postea misit Papa, sicut ipsa vicissim ad Papam , quod quidem Anglica genti displicuit valde. Coeperunt
deIn tumultus a Scotis, quibus invitis jam olim Iacobus I. quatuordecim Epitcopos imposuerat. Filius ejus Carolus ulterius progredi voluit,& ritus Anglicanos in universam Scotica gen-tlS Ecclesiam, quae ad exemplum Geneven in s . . constituta, inducere. Hujus rei auctorgi maxime fuit . Laudus Archiepiscopus e. Pa. Cantuariensis. Is ergo novam Liturgiam aut ipse componiit, aut sub auspiciis certe suis ab alto componi curavit, diversam aliquantulum ab Anglicana, 6c magis, ut accusabatur, ad Romanum accommodatam, qUam Rexa ocotis omnino recipi volebat. Sed cum anno I Edimburgi eam ex Mandato Regio publice praelegeret Episcopus, tantus subito eXOrtus est tumultus, ut Episcopus iste ViX lalvus inde evaserit. Deprecabantur tum
eam Scoti enixissimis precibus, Rex contra id c. a ipsum indignissime ferebat. Itaque illi, ut reinnamum bUS suis consulerent, foedus inter se iniere pro tuenda Religione & libertate, quod Convenaη-rum appellaverunt. At Regis animuS ea re eX cerbatus est multo magis, adeo ut rebellionem, i . us , imo exercitum contra illos
colligeret. Hi vero, habita Synodo, foedus . tuum confirmarunt, abrogata etiam Episcopis
737쪽
PARTIs Ι. APPENDIX. CAP. II. 623 sua dignitate. Ut vero contra vim, si inferre- t dy 'tur, se tuerentur, colligendo eXercitui ducem adiis a. constituerunt Alexandrum, Comitem Lesium. Rear veritus, ut par iis esset, pacem proponebat, quam hi lubentes recipiebant; Paria lamentum etiam Scoticum convocavit, ut in eo TeS componerentur. Verum id, cum ad arbitrium & voluntatem Regis omnia decernere nollet, moX dissolvit, incusans Scotos non ex pacto agere. Decrevit ergo illos vi armorum cogere, eumque in finem eXercitum conscribere. Verum destitutus erat pecunia , quam ut impetraret, coactus fuit Partamentum Anglicum convocare anno I 64o. quod jam per Iz. annOS factum non erat. In eo, cum primum congregaretur, ReX invidiosam plane in Scotos olationem habuit, petiitque a
Partamento, ut sibi ad domandos istos rebelles, quantum satis esset pecuniae, dare vellet. Sed responsum haud gratum sibi tulit. Volebat siquidem Pai lamentum prius mederi intestinis turbis & populi querelis. Bellum illud praeterea plane aversabatur, imo auctores ejus ad dignam deposcebat poenam. Itaque haud diu post Rex, nihil se consecuturum cernenS, instinctu Laudi & Str ordii Comitis, qui haud ex vano sibi metuebant, illud iterum sustulit.
Bellum tamen, Undecunque poterat, corrasa pecunia, contra Scotos movit, eique Stras
fordium illum praefecit, sed praevaluerunt hostes. Quare intervenientibus quibusdam Ahia uia Proceribus, induciae cum Scotis factae sunt,
is honesti dimae. Eorundem vero Procerum hortatu Rex in Anglia convocare Partamen-
tum promisiit, & paulo post indixit, ut in eo
omnes dissidiorum causae tollerentur, & In in Ulἰa pristinam quietem cuncta restituerentur. Conia per ειuum
sedit illud mense Novembri anni I 64o. nec quievit prius, quam extorsiisset Regi promissionem, fore ut non distatueret , antequam omnia
738쪽
ὐ4 RATIONARII TEMPORu MA.u 1. nia Regni mala essent composita. Verum ea re Vbiisti Rex se suaque omnia pessum dedit. Praevale qΑ- bant enim in Partamento ii, qui eandem, quam Scoti, sacrorum formulam sequebantur. Ii , simulac Rex jure suo in Partamentum cessisset, Convenantum, seu foedus illud Scoticum, statim suffragio suo comprobarunt, Pontificios Lon divo ejecerunt, &, omnia alia arbitratu suo agentes, insuper Guisielmum Laudum, Archiepiscopum . Cantuariensem , ut Sc Comitem Strassordia, Hiberata tunc Proregem , a quo rum maxime consiliis Rex penciebat, in carcerem duci jusserunt. Accusati illi sunt per stra ρη' duellionis crimine , & Laudus quidem in A . ,. . alia dilatus tempora, Strassordia Comes autem anno I 64I. damnatus & securi percussus, est publice, coacto prius Rege, multum licet reluctante, charisti mi ministri sui damnationem manus suae subscriptione confirmare. Ceterum mi serat Partamentum in Hiberniam acerrimum contra Pontiscios edictum, cui eo irritati, & simul conditione temporum . in vitati, ausi sunt horrendum scelus, sed cum doctrina sua atque odio in Haereticos appriis me conVenienS. Duce etenim quodam Phele- . .. mone Neale, de improviso Protestantes invastastum. Tunt, eor Umque multa millia, nulla aut inatatis aut seXUS ratione habita, interemerunt.' Itaque hostes judicati, & bellum contra eos
l .is,c decretum, eXercituS 'uoque eo missus, sed viles in Anglia in apertum erupere bellum, qua re utra que pars, quantum potuit, collegit militem ; sed quia Rex pecuniae inopia labor bat, facile plures Partamento adhaeserunt. Hos inter etiam praefectus nulla fuit, quod munitissimum Sc portu commodissimo instructum est oppidum Aorthumbriae , qui illud Regi . negavit, nec obsidione ad obsequium potuit re trahi.
739쪽
PARTIS I. APPENDIX. CAp. III. εις trahi. Inde mense Octobri acie jam decertatum A- ε 3. est in agro Vovicensi, dubio Marte, paulo tamen magis in Regias inclinante partes. Uerum inde nihil animi sui abjecit Partamentum,
quin anno I 643. cum Scotis in foedus eorum
coiit, Sc solenniter juravit, atque ita etiam in Anglia Episcopis omnem dignitatem & au- ritatem abrogavit. Varias quidem urbes hoc anno cepit Rex, & Hibernorum, postquam inducias cum iis fecisset, auxiliis auctus est; sed foedavit iterum haec prospera graVis ad Novum Gisellum accepta clades. Haud parum etiam momenti ad causam Partamenti promo Vendam attulit Alexander Lesius, qui sub finem anni cum 2oooo. Scolorum in auxilium ilistarum partium advenit. Adjuti ergo his subsidiis Angui anno I 6 4. Regios cum alibi, tum' ad Eboracum, quod hi ab obsidione liberaro studebant, ingenti praelio superant, captis aut occisis omnibus serme peditibus. Itaque
Eboracum haud amplius resistere ausum, G
ditionem hacere debuit. Ex illo fluere ac retro sublapsae referri res Regis magnis coeperunt passibus, cujus animum etiam haud leviter
affecerunt matura nunc Laudi fata, qui dam- .H,; . natus a Partamento, Londini anno IM . publice fuit capite plexus. Accusatus est vel ma-πime , quod Pontificiis faveret, imo stud ret eorum sacra quasi postliminio in Angliam reducere. Quicquid illius sit, id certum est, addictissimum fuisse Ecclesiae Anglicanae ritiis bus, & idcirco Regi violentorum indissentientes consiliorum auctorem exstitisse. Majorem in toto Procerum consessu adVersarium non eri M. habuit Cromvello. Dederat hic antea ope- L 'ram Theologiae, & jam munus quoddam Ecclesiasticum petierat, sed a Laudo Purit anus esse arguebatur, atque ita ab tali munere exinclusus fuit. Hinc acerrimum ille concepit odium in hunc Laudum, cui cum aliter noce
Petavii Ration. Tem, Tom. I. Rr re