장음표시 사용
331쪽
pro eo, qui in consilium adhibetur. Tranquillus in Claudio: Cognitionibus Magistratuum, ut v-nus e Consiliariis, frequenter intersuit. Quem locum de Centumuiris capio .Cicero ij. de Natura Deor. Augures vocat Deorum Consiliarios Ndem pro domo sua de Sexto Clodio:Hoc tu Scriptore, hoc C5ssiliario, hoc Ministro omnium non bipedum solum, sed etiam quadrupedum impurissimo Rempub. perdidisti. Vsurpauit & Plinius cm auri lib. . ad Gallum Consiliatorem pro Consiliario nouo more: Ille meus sinquit) in petendis honoribus suis agator, & testis, ille in inchoandis deductor, & comes, ille in gerendis consiliator, &rector. Ausonius ad Gratianum Caesarem:Oprofundi altitudo secreti, habes ergd consiliator, Mnon metuis consilium proditorum.IdeoqueCen consilii . tumuiralis Consessus proprie consilium vocatur. Plinius lib. 6. Sedebant Iudices centum & octoginta,tot enim quatuor consiliis conscribuntur. Vlpianus in i .ij. E. de ossi c. eius cui mand. est iuris d. Mandata iurisdictione a Praeside, consilium non potest exercere is cui mandatur. Hinc ma Iudicium. numittere apud consiliu, nam iudicium frequentius est apud auctores pro publieo. Valerius de Licinio Repetundarum reo:Cum M. Ciceronem qui id Iudicium cogebat praetextam ponentem vidisset. Sed scio confundi s epillime. Porrd ut Decuriae sunt honestiorum,Ceturiae in seriorum, concilii . consilium magnificum nomen est, concilium sordidum & abiectum:Illud enim ad Iudices, Senatum,& Magistratus pertinet, ut cogere consilium, mittere in consilium,ire in constitum: Hoc ad Plebeculae temere coactae turbam fer) refer tur
332쪽
tur. Laelius scelix ad Mutium apud A. Gelia sit illum lium:Is qui non uniuerium populum, sed partem .
aliquam adesse iubet, non Comitium sed concilium edicere debet: Sic enim legedum per c contra fidem multorum exemplarium. Est concilium concio Plebis coactae Comitiis Curiatis per Tri bunos & minores Magistratus , quibus ius non est aduocare Patritios, sed Tributa Comitia edicere solum.Liuius lib.ij.ab urbe condita, Dimissi, concilio Plebis, Senatum Consules habebant. ,
Cic. pro domo sua de seipso doquens: Consulari
homini P. Clodius euersa Repub. ciuitatem ad mere potuit concilio adliocato,conductis operis non solum egentium, sed etiam seruorum Sedulio Principe, qui se illo die confirmauit Romae non suisse. Vbi subscribit Laelio & Gellio usu
pans in malam partem pro tumultu plebeio. Idem in eadem oratione de Paganis & Montanis loquens:dicit sibi in eorum couenticulis & conciliis decre a facta esse. Curtius lib. s. de Dario concionaturo apud exercitum, ubi gregarij simul cum illustribus conuocabantur. Concilio deinde aduocato, si me inquit cum ignauis, &c. Vt consilium partem sanissimam e Plebe, concilium totam Plebem dignos iuxta ac indignos capiat,quod SE verum clim concalantur per Praeconem aut Cornicinem. Idem lib. vi. Concilium in posterum diem remisit. De militibus loquens : Idem lib. vj. Ad uocato tamen consilio amicorum Nicomachum introduci iubet.Ided dum cogitur recth Catholica Christianorum Ecclesia concilium VO S)n iis re camus , sed quam re et Et Concilium re tam seria, peram concia
dc concessu tam augusto sacroque indignum. Ad
333쪽
haec non cepit uniuersum Populum ex Gellio, sodin limae conditionis censusque secem, vi idem sic concilium, 1 quod conciliabulum. Itaque impo- ni non potest Sacrosanctis Synodis , quibus Catholica Ecclesia, id est,uniuersus Christianisinus
cogitur mam ii unius tantum prouinciae conuentus peragantur, iam tum concilium nedum recte dicitur , propter rei maiestatem. Est ergδ conci lium vocandum, cum Principes omnium ordinum totius Christianismi conueniunt, ad componendos religionis fluetus, ubi uniuersa Ecclesia per capita, & syndicos considet. Fortassis Mconuenitis. Comitia Sacrosancta & Cori uentus remus dicentur.Plin. lib. x. adTraianum:Clim citarem Iudices,Domine, conuentum inchoaturus,Flauius Archippus,&c. anqtiam Vergilius,&Ouidius concilium Deorum vocarunt: Concilium, vocat Diuum pater , atque uom
Et sequutus est Vitruvius in praefatione suae Architecti irae ad August um:Cum aut concilium coo lestium in sedibus immortalitatis eum dedica uislet, &c. Vbi sortassis & haeresim nostram tueri possumus,quod proprie & Grammatice hoc vo icabulo vii sint tales auctores , ad significandum tDeorum omnium gregem,qui tit in conuocaban- tur, non solitio maiorum gentium, quorum consessus consilium appellatus suillet, sed etiam minorum gentium, gregariorum & Semideorum: Sunt enim, ut in Romana politia, in coelo coelestium ciuium plures ordines,ut habetur lib.ij. de Natura Deor. apud Ciceronem, & in diuinis In-
titutionibus Firm.Laetanti j .Quia autem ad hu- ν iusta r
334쪽
I ILLA III. id iusmodi negotia tractanda supremi iuxta ac insimi ex Diis omnes cogebantur, id eb recte concilium vocarunt auctores conuentum illum promiscuum & uniuersum.Centumuiros alij vocant
priuatos Iudices.Tranquillus in Claudio: Iis qui apud priuatos Iudices plus petendo formula excidistent, restituit actiones, habebantque modi cam animaduersione in delictis priuatis , ut furto, rapina, Aquilia, & caeteria, quae publica non sunt. Nam quod apud Fabium 6 legitur lib. iiij. capite de exordio, paradoxum mihi est, cum utique Centumuiralia a publicis separat. Sic habet: Nam id sine dubio ab omnibus, de quidem optime praeceptum est. Verum aliquatenus temporum conditione mutatur,quia iam quibusdam in iudiciis maximeque capitalibus , ut apud Centumuiros ipsi Iudices exigunt solicitas , & accuratas actiones. Vbi sortavis legendum, maximeque capitalibus,&apud Centumuiros: Alias quomodo cum ratione veterum iudiciorum conuenire possit non video.
i. Iustinianeos dixit In epist. liminari Digessη-rum ad Antecessores f. r. Vnde autem dicantur Du-pondi' explicat quiatus libro quarto,de ve .signia scat in principio. a. Vt ante adnotauimus tis.1.c.9.noserae Histo. 3. Est enim hoc vocabulci Latinissimum) -- de eiusdem Suetonil aliam auctoritatem in Tyberio cap.33. Et M. M. Atibus pro tribunali cognoscentibus plerumque se offerebat Considiarium assidebari mixtim et cl exa erso in parte primori a deo l. s.
dices. Locus Fabii rectisutus.
335쪽
i88 HISTORIAE FORI ROM. de offA uos ubi Pydcessores Consiliar, dicuntura
. Apud Gellium lib. iscapite a . ni Atride
concilio autem quod in prouinciis Proconsule aut Prastae pro Tmibunali sedente,cum viginti Recuperatoribus , aut a Praetore Roma die aliquo Conuentus,assidentibus ei quinque Senatoribus quinque Equitibus Romanis lege apud Theophilum Inimi. quibus ex cauis manuMit non lic. Aliam interpreta tionem verborum Lael' Foeluis tide apud Reuard. lib.singulari Protribuna. .i6.Sed utra ad mentem Gelli' propius acci edat Ledlor iudicet.
1. Vt idem sit concilium quod conciliab. in Sic
Liuius lib.2. concilia appellat nociturnos coitus, quos
Plebs perseditionem in diuersis urbis regionibus fa-
Llitabat. Dem Liuius tamen hoc discrimen non semper seruauit, quippe concilium pro Comitiis, Comitia pro conribo indistincte usurpat,quibus quidem Comitiis de centuriatis autem loquitur, quae maxime iunia eranto uniuersus Populus aeonuocabatur. Sic enim lib. 3. Iudic, die cum excusaretur solum vertisse exit, causa , nihilominus Virginio Comitia habente Collegae appellati dimisere concilium. Idem alio in loco Cum ad causam orandam venissent, on cibo Populi a Magintratibus dato. Item de iudicio Manlii: In Lucum Petilinum concilium Populi indictum est. Plura vide apud Nicolaum G mcchium in praefatione lib. de Comitiis. De Conciliabulo autem supra lib.I.aliquid attulimus.
6. Nam quod apud Fabium lib.iiij.) Sic idem
Fabius alium scrupulu ponit lib. s. cap. io. Proprium est,inquit, illud causa quod Amphictiones iudicant, ut alia apud Centumuiros , asia apud Iudicempr
336쪽
Italu ER III. natum in iisdem quaeritionibus ratio sit. Ex quo loco et superiore eiusdem posito in textu,videtur a priua
ras iudiciis causas Centumuirales , tanquam pulliacas , di pinxit. Huc pertinet etiam quod ponitnius lib. 6. epi L ad Rom. Interuenit, inquit, acribus sitis , erectis frequens necessitas computandi , ac pene calculos, tabulamque poscendi, ut repente in priuati iudici' formam centumuirale vertatur. Sed
ad singula rari onderi potest , quod priuatum iudi
cium in illis locis significet prauum veluti dome- v iis, is sicum, ut aduersetur publico insuapropria signi Publis,m. catione , non qua publicum iudicium pro capitali Ocriminali accipitur , ut hi isensus apud Plinium, ram frequens computandi, tabulas in piriendi necessitas, ut videretur quaedam domesHO, C=- priauata ratio habita potius , quam iudicialis, publica, magnifica. Ex ipsa enim viatola Ptinti apparet eum loqui de quadam oratione, quam tabuit pro seria hi nota nobili, qua ab octogenario patre intra undecim dies , pos tquam ille nouercam Accia auxisset, exhaeredata fuerat , quae quidem omnino prauata causa fuit. Sic etiam accipitur in loco F hq a nobis allato, ut priuatus Iudex delegatum Asehitrum , aut aboqui amicabilem Compositoremsiam et: nam quorsum dicit in iisdem quamonia us 8 Atio autem loco Fabr a Socero in textu positocv6 particula non est exemissicatiua immediate
praecedentium , sed declarative sat pra vel c quemadmodum P quasi dicat , , Capitalibus O
Centumuiralibus iudiciis ipsi Indices exigunt solliaritas actiones. Hac tamen nostra diuinatione nil a- Aorum iudicio detractum velim , hoc modo tamen
textu; obicem tolli posse existimo.
337쪽
Amplius de Centumuiras, nominis ratione, ordine creatione,collebo horum quadrupli iud o,ac de Decemuiris.
s Ed quoniam ae ratione nominis , & ordine ex quo sumerentur nihil adhuc diximus paucis expediamus ex Festo Pompeio , qui sic habet:
lim essent Romae xxxv.tribus,quae & Curiae dictae sunt,terni ex singulis tribub.sunt electi ad iudicandum, qui Centumuiri appellati sunt,&licet quinque amplius quam centum fuerunt, tamen quo facilius nominaretur Centumuiri sunt dicti H c ille.Hoc faciunt f pius Latini auctores:nam cohors Mili4- in re militari prima Legionis cohors Miliaria nuru cupatur, habet tamen teste Flauio Vegetio supra mille,centum,& quinque pedites,equites autem centum, triginta duos. Ita secunda Legionis co- ng maria hora quingentaria eidem auctori vocatur, cum tamen contineat in numeris quingentos,& sexagenos pedites, sexagenos senos equites. Ex illo ergb Fessi loco fuerunt Romae triginta quinq; tri bus, I quas Cicero interpretatur Curias : Ideo in Or tione pro domo su a locus forte est corruptus
ubi loquitur de Clodi j adoptione,quq fiebat ege Curiata, id est, Curiatis, Tributi sique Comitiis Q ero ait Cicero) si negasses, aut si tacuisses, sit tum id trigintaCuri iussissent,num id iussum
esset ratum. Legendum triginta quinque, nisi id dixerit obiter commodiore appellatione , aut se- qmatus Vetustatem , cum aetate Romuli tantum triginta fuerunt. Idem tamen vj.Philipp. triginta quinque tribus numerat: Aspicite illam a sinistra statuam equestrem,inauratam in qua inscriptum i
338쪽
est, quinque O triginta tribus Patrono Populi Romam. Caeterum ciam Curiae& Tribus ad omnes Ordines pertineant, vide atur non ut Iudicum Decurrae ex certis ordinibus & collegiis, ut Patritiorum aut Equitum , aut confusis his cum illis, sed primum temere ut oblati forte per sortes essent , cooptati in eum ordinem: nam nihil de creatione legere adhuc memini tantum ex Pompon. I. C. In iuris enchiridio mihi collat, si seriem temporum ex historiae contextu colligere licet, eorum Collegium constitutum cum Ptaetores li- ιtibusdefiniendis inipares essent,ium quod nimis,
mul e essent, tum quod iidem bellis distineren- ὰ b H licarnasso adducit me ut su--e
spicer aliquid simile Centumuirorum institutioia comem . nunarrat enim quomodo Romulus Senatum Centumuirorum coegerit. Imperauit singulis tribubus, ut ternos eligerent, qui in sua quique tribu prudentia & generis splendore praestarent:atque ata cum idin iginta selum tribus essent,nonetenti electi, quibus addati Iouemuiri collectis Cumarum sustragus, & tandem unus, cui cum foris esset Romulus Ciuitas tanquam Proregi commie teretur. Sed illa pertinent ad Senatum,ex quibus
tamen coniicere possumus argumentum ad originem Centumuirorum deprehendendam, quae
mittit, cum quinque aliis tribubus aucta fui e
Ciuitas. Fuerunt centum & quinque,rotundiore oa tamen nominetentumuiri vocati. Deinde nuta merus auctus est, ad ed ut sederent centum &o- P Romanum : Foemina centumo ocpWnuiue nata quadruplici iudicio bona repe . tebat. edebant Iudices centum dc octoginta, t a
339쪽
tot enim quatuor consiliis conscribuntur, id est,
in si noulis quadrageni quini. Erant namque qua- tuor fibunalia in Basilica,in qua cognoscebant, de quadruplex consessius. IdeoQue quadruplex iudicium supra kPlin.dicitur.Fabius cum de Thracalo loquitur: Certe cum in Basilica Iulia diceret
primo Tribunali, quatuor autem iudicia, ut moris est,cogerentur.Et sorte auctus est perFlurum Vespasiatium numerus supra cente limum. Tranquil. in eius vita: Litium series ubique maiorem in modum excreuerat, manentibus antiquis Intercapedine iurisdictionis, accedentibus nouis ex conditione tumultuque temporum, sorte elegit,per quos rapta bello restituerentur,quique indicia Centumuiralia, quibus peragendis vix iur- sectura Litigatorum aetas videbatur, extra ordinem diiudicarent,redigerentque ad breuissimum numerum. Fabius tamen,qui fuit sub Domitiano silio minore natu Vespasiani,cap .ij.lib.V.duarum hastarum tantum meminit, ubi sententia lata in uno consessu Centumuirorum, apud alterum e
habitura vim praeiudici j, si Reo repetito obiiciatu ciEt de partibus salt) Centumuiralium,quae in duas hastas diuisae sunt. Neque video quomodo cociliari possit locus ex ouinto cum loco ex duodecimo,nisi diuinetur 3 sub Domitiano scriptum fuisse quintum,neq; hastas adhuc quatuor fui ite, duodecimum tum , cum duae aliae additae essent. Sed idem libr.xj. repetitur:Succurret ait ii apud alios Iudices agetur, ut in secunda astertione ut lin Centumuiralibus duplicibus parte victa. H sta enim pro Iudicio Cent univirali per metony
miam capitur, quia quo die litigaretur,ante ubi
340쪽
sellia hastile erigebatur , symbolon cognitionis futurae. Valer.lib.vij.Notae insaniς Tuditanus testamento filium instituit haeredem, quod Titus Longus sanguine proximus hastae iudicio subuertere frusti a conatus est.Pomponius l.ij. de orig.iu ris : Cum esset necessarius Magistratus qui hastae praeesset, Centumuiri litibus iudicandis constituti sunt.Martial lib.vis .de Silio:
Hunc miratur adhuc Centum grauis ha Za virorum Hunc loquitur grato plurimus ore Cliens.
Hastae usus a Romulo prosectus est, & ad poste- Hariae in. ros transmissus , vi solemnia multa tam in auctionibus, & publicis bonorum proscriptionibus,quam in foro interuentu hastς peragerentur: Quirinus enim dictus est aSabinis ab hasta: luem morem retinent, qui Decurionibus Municipio rum praesunt, Marij, 3c Burgi magistri vocantile, cum dici deberent Magistri Ciuium,ut olim Romae. H astile,id est,oblongum scipionem gestant, qui idcircb Rabdouchi vocari possent,nisi id no- Rabdouchi. minis a Grςcis translatum esset in Theatrum, ubi virgula, & quasi radio, more Mathematicorum, designant ludorum apparatum, Latinis Designa- Designanoctores Vocantur,auctor Donatus in Adelphis Terentianis.Tranquillus in Augusto:Auctor fuit vi Centumuiralem hastam , quam Quaestura funes iconsueuerant cogere, Decemuiri cogerent .Quaestoriorum non fit mentio apud Fenestellam, eius enim sunt haec verba:Cum oellorum munera caeteris Magistratibus non sufficientibus ad Praetores deserrentur,quorum munus administratio iuris praecipuum fuit, creati sunt Decemviri, qui ius in urbe dicerent,Pr torumque partes eo tem