장음표시 사용
501쪽
tem boni & aequi definit, non vere tur subiungere, cuius cluis nos merito Sacerdotes appellet iustitiain nainciue colimus, boni & aecqui notitiam profitemur, a quum ab iniquo separantes, illici tum ab illicito discernentes : bonos non sollim
metu poenarum, verum praemiorum Ploque ex
hortatione efficere cupientes, veram ni fallor philosophiam non simulatam affectantes. quod vere asserere potuisset, si gentilitatis superstitione remota , Christianae fidei sacris , dc praeceptista initiatus,& imbutus fui siet. Huius generis suere ἔμης 'U estra controuersiam, & alij Iure cosulti maiorum gentium , quos supra nominauimus, qui in amplissimo foro R manae politiae, id est, urbis,& or- bis theatro versabantur,unde tanquam c specula' eminus , cominus actus humanos, & res mundamas intueri poterant,& de his periculum facere, - quod ex usu foret,qui denique instructi & exculti variarum artium disciplinis ad clauum Reip. tractandum non illotis,quod aiunt, manibus accedebant, si quidem rempublicam norant, quod est Senatorium , quodque latissime patet, ut ait Cic.iij.de legibus,quid habeat militum,quid valeat aerario , quos socios resp. habeat, quos amicos,quos stipendiarios, tuaqtiisque sit lege,conditione,foedere,tenere cosuetudinem decernen-ri di,nosse exempla maiorum. Quod testantur illo-α . T rum responsa omnis generis doctrinae reserta, ex
generis quibus tanquam ex quodam promptuario abun- ti'arum de depromi possunt, quae ad rem oeconomicam,s fores se in & politicam pertinent, triae etiam illustrata &vcluti sale condita sunt sententiis & auctoritatibus philosophorum,medicorum, Oratorum
502쪽
Tum,poetarum.Nam Solonem,Platonem, Aristotelem, Theophrataim, Chrysippum , Hippocratem,Homerum,Demosthenem,Ciceronem,& alios principes viros fere nominant. De xlv verd, vi de eodem Vlpiano solum quid dicam,quem Omnium fere vernarum, externaru, peregrinarum atque etiam exoticarum rerum usu, & cognitione callentissimum fuiste, vel ex eo coniicere est, qui ,d in l.ix. de tri.vin. & oleo legat. infinita feris genera vini extranei enumerat.omnium vestium, Sornamentorum virilium,S muliebrium,internorum, S externorum species recenset in l. xxiij.& xxv. de aur. & aretent. legat. L. autem xl x. 5cxxv lj . omnes auri, dc argenti facti, & infecti species refert. Instrumentorum etiam urbanorum,& rusticorum in l.xij. de inst. & inst. legat .l.xviij. locati. Esculentorum verb, δc poculentorum, id est,totius rei penuariae, tanquam Apitius d.iij dep au legat. adeo exacto omnia, ut putet quis mercaturam , agriculturam, artesque in Ecbanicas, vestiariam, fabrilem, culinariam exercuisse. Alios prudens δc sciens obmitto.Quin eti/m Vi- Iureconsulta ros bonos,integros,& cordatos fuiste,neq; Prin- iri boni.
cipibus palpum obtrusiste, vel ex Lamprid ij su fragio superilis allato probari potest, qui etiam testatur in vita Heliogabali Vlpianum ab eodem
Heliogabalo remotum ut virum bonum : Papi Papisiariiniani vero mors eius innocentiam & integrita- mori. tem manifestam facit, quem ut Spartian. auctor
503쪽
tur,vel ut alij dicunt, quod inuehere noluerit in occisum Caracalli fratrem, quum aliud parricidium putaret accusare in nocetem occisum. Non est autem quod quis obiiciat eorum responsa tanquam impia contra Christianos : Nam , ut Marcellus ait, meretricem turpiter facere , qu bd iit meretrix, non tamen turpiter accipere, cum sit meretrix. Ita accusari possunt,quia ethnici &gentiles, sic excusari,quod tales taliter contra Christianos animati fuerint. Nos tamen merito hoc philos bia unum in iis requirimus mam praeter Christianam si ima, philosophiam omnis alia fucus est. Nec ulla iustitia est,quae fundamento, qui est Christus, non innititur. Haec habuimus de optimo genere consiliariorum dicere,quibus commissionem aedificis utcunque obstruximus: tria quae sequuntur capita Soceri sunt,dein usque ad finem alia prosequimur praetermissa. Commissiones meras nos componere, & arenam esse sine calce dicet aliquis. Sed quid 3 idem obiectum est Senecae a Caligula. nos tamen tanti facere non decrevimus livorem, ut nobis sine uncto coenandum , ut quidam ait, propterea putem US.
De Citatione, Sortitione, Relestione, Subsortitione, numero oduum, item qui, quando iurati aut iniurati sederent.
RVrsus ingrediamur publicorum viam vi tandem ad destinatum finem, ubi sententiis res controuersae definiuntur, perferamur. Vbi
504쪽
LIDEN V. 17 componebat ad illius exercitationem, ut quia notio publicorum tota Populi ellet, de non sua, Iu dices, quibus iudicandi munus de legalle Populum supra narrauimus, rem expediturus adu Ccabat, nominatim unoquoque citato , Vertim ex ea tantum decuria,cuius per Orbem circunaactae vices cognoscendi redierant, ex Diui Augusti praescripto,ne iam defuncti munere rursus Oncrarentur periculo sortitionum, & ut suspitione itii dij propensioris in alteram partem liberarentur iudicaturi , quos circulus ille decuriarum , non ambitus Reorum fortuitos offerebat. Sed ut ex iis Decuriatis certus & necessarius esticeretur, id sortibus expediebatur in liunc modum. Citat O-rum nomina tabellis descripta in urnam coniiciebatur,agitata vina, tabellis lite turbatis sorte trahebantur tot, quot necessarij Quaesitori vide
bantur .Quorum nomina sorte eae iuerant,causam
cognituri conlidebant. Sed licebat Accusatori,& Reo reiicere quot vellent ex iis, ut suspectos,& quos libidinose pronunciaturos timebat. Sor tium usus apud Veteres frequentissimus,& tem- .pore belli Traiani cognitus de usitatus : Achilles enim de Hector monomachiam pugnaturi apud Homerum lib. iij. Iliados in galeam sortem mittunt , uter priorem ictum infligat. Fuit de vetus magnaque religio sortium Praemellinarum , ut etiam inter mantices genera locum haberent, te stis Cicero in Dialogo de Diuinatione, & Sueto nius in Tyberio. Sortes usurpatae in Prouinciis' decernendis,Qusstoribus adiungendis,unde sortium religionis mentio creberrima passim,ecma
xime in Verrinis. Cicero ad in ratrem Asiae Pro
citatio radiacum a Petime Sortitis Iudia
Praeneri aesuries Sortes at thibiatae in decernendisProuinciis.
505쪽
In legesndis I esaribus. In dubiis tui si
consulem: Quaestorem habes non tuo iudici0 delectum, sed eum quem sors dedit. In legendis Vestalibus. Tranquillus in Octauio Sacerdotum
eu numerum,& dignitatem, sed & commoda auxit,praecipue Vestalium,cumque in demortuae locum aliam capi oporteret,ambirentque multi ne silias in sortem darent, abiurauit si cuiusquam neptium suarum competeret aetas oblaturum se fuisse eam. In dubiis iuris articulis,& nimium rigidis ut difficile sit sectere in hanc vel illam partem sortes recipiuntur, ut in Optione Legatoriim .neque quondam Apostoli rem omnino contemserunt: nam cum penderent dubi j, utrum ex duobus in locum Proditoris Iudae substituerent, placuit ut sortibus committeretur, alioqui plurimum serium negotium. Et sacerdotium sorte datum iiij. Aetione in Verrem his verbis: Iubet ille sibi legem legi .recitatur, in qua scriptum erat, tquot essent renuntiati, tot in hydria sortes coniicerentur, cuius nomen exiit et,is ut haberet sacerdotium.Vbi sortes pro tabellis quq sorte educebantur: nam in negotio dini natorio aliud sunt sortes sculptae in robore literarum priscarum nutis. Tranquillus in Tyberio, de Cic.ij. de Diuinatione . Plautus In Casina:
sunt,qua imperilsi omnia, I xor, ortes, lauti,atque egomet.
Paulo post: Num inta aut populna sors , aut abie
C L E. tu id curas ' C Π Α L. cuia enim
Pori o quod est apud Asconium, pilis inscribi Iu
506쪽
LIBER V. AES'dicum nomina corruptum est pro tabellis,aut lia bellis , alterum etenim reponendum cst, malim autem reponi libellis propter Ciceronis locum in ij.Verrina Praeclare res se habebat, libelli nominum vestrorum, consiliique huius in manibus erant omnium, nulla nota,nullus color,nullae sordes videbantur his sentetiis allini polle. Urnam sortium in loco proxime citato Tullius retento Graecoquia de 1 Siculis mentio est,qui Graece loquebantur, hydriam vocavit. Primo de natura Deorum, & j. Rhetoric. ad Herennium situlam Siti M.& stellam,in Diuinatione cistam vocat. De forma nihil mihi constat, S forrasse bene fuerit inquirere , Videtur forma fuisse a turriculae, quae pyrgos dicitur , in qua agitati taxilli subducto T stem. . scindo in alueum lusorium decidebant, ne quid
doli committeretur a Veteratoribus, si manu ia- cerentur, sed omnino alea aleam suam haberet.
hius meminit Martialis in Apophoretis : Ita &ctile,ut sortitio iuste succederet,verisimile est cautelam adhibitam. Hoc clim semel δ primum feret , sortitio, vel sortitus vocabatur, unde apud Soratius.
Tullium ad Pontifices pro domo sua: Quid ibi etiam pluribus de rebus uno sortitu retulisti Qui
locus difficilis est, tamen nos uno sortitia, id est, Ciceroni Acts semel interpretamur : nam de uno legis capite V-na rogatio ferenda erat, per leges Liciniam, Di diam , Caeciliam. Vocabantur autem Iudices, eductis ex urna tabellis, Ad quem morem videtur allusisse Seneca in Hercule furente: Nulli iusso cessare lis et,
507쪽
6o HISTORIAE FORI ROM. Et Statius in Sylvis:
Ibimus, mensis urnam quatit i acus umbris. HVna rogatio sortitu unico absoluebatur, cum Po fpulares & Tribunitiae leges sortibus , id est, sus- fragiis in urnam coniectis , & sorte eductis fer- rentur.Cic.j. de natura Deorum de lege Agraria, auctor ad Herentum j.& nos alias fusus enar- trabimus. Neque licebat per easdem leges de re- 'bus coniunctis, & pluribus articulis referre, ne Populus uno sust agio,& sortitu id, quod nollet, acciperet, aut id, quod vellet, repudiaret. Sorte Iergo educebantur ex urna tot ta Dellae, quot re- quirebantur ad implendum numerum a chiae sto- re praescriptum : hi ut plurimum ascendebat ad septuaginta & quinque. Cicero in Pisonem : An ego expectem, dum de te septuaginta de quinque tabella: diri beantur λ Qu anquam in caula Milonis Domitium Praetorem septuaginta & uno contentum fuisse scribat Asconius. Ita liberum fuit
quotum vellet numerum praestituere, aliaq; mul ta contra morem nouare, dc recipere pro auctoritate meri sui imper ij. Alium numerum solemnem fuisse in Centumuiralibus ante 3 annotauimus. Peracta prima sortitione, Reis licebat quot& quos vellent reiicere, & totidem in eorum locum altera sortitione , quae subsortitio vocaba- tur, substituebantur.5 qui reiecti non erant Paedi auus selectos vocat, quamuis meo iudicio me
lius legeretur delectos,quia delectio eodem in loco opposita est reiectioni, ut aduersi sint dele cti & reiecti: Nam selectorum alia ratio est in re iudiciaria, ut & nos ex Plinio aliquando ue declarauim
508쪽
rauimus. Admonuit me ut mendam obseruarem,
Alocum dispungerem,quod non semel in eodem scholio repetatur. Subsortitio in alio etiam negotio usurpabatur, ut in stipplendis Cens torum Decuriis.Tranquillus in Dictatore:Ac ne qui noui caetus recensionis causa quandoque moueri possent, instituit quotannis in demortuorum locum ex his,qui recensiti non essent,subsortitio a Praetore fieret. Et cum Romae plures essent Praetores praeter prouinciales, iudiciorum publicorum exercitationes inter se 6 sortiebantur. Cicero secunda Verrina:Ecce autem illis dieb. cum Praetores designati sortirentur,&M. Metello obtigisset,ut is de pecuniis repetundis quaereret. &caetera. Nonnunquam reiiciendorum Iudicum numerum dictabat Praetor, ut in causa Milonis
per legem a Domitio iudicij illius gratia datam,
quini tantum ex sngulis ordinibus ab utraque parte reiici poterant. Quod si ita est , clim eisent
tres Iudicantium ordines,Senatorum, Equitum,& Tribunorum ex lege Aurelia, quam aliquot ante annis Aurelius Cotta Praetor tulerat Aidite Marco Cicerone.& Caium Verrem Repetundarum accusante,& in eo fuerint Tribuni usque ad
Dictaturam Iulij Caesaris , si quini ex singulis ordinibus reiiciebantur, necesse est ab Accusatore quindecim,& alteo totidem reiectos Si ergo auserantur de septuaginta & uno triginta, reliquierunt quadraginta unus. Quare Asconij codex iterum corruptus est,ubi legitur quinquaginta,&Vnus pro quadraginta δί uno, nisi AErarios Tribunos ad Equites vel Senatores retruserit. Sed quod etiam animaduertendum,ut multa alia que
509쪽
rara fuerunt, in Miloniana causa non sinatio substituti, quot reiecti sunt, cum subsortitio parem reiectis numerum substituere deberet.Cele bratis ita sortitione Sc subsortitione, Iudices in leges 7 iurabant omnes, ut oblitieti sacramenti religione iudicarent: Cum iurassent,nomina eo rum in libellis & arca reponebantur,ne pro delectis Iudicibus,ut fit in multitudine,aliqui suppositi,corruptique iudicarent,testis Asconius. Hinc est, quod apud Ciceronem toties religionis admonentur Iudices. Praetor autem solus non iurabat. Tullius ij. Verrina de QPetello: Quem ego hominem, ii eius fidei diffisus essem,Iudicem non
retinuisi em, nunc tamen eo animo sum,ut eo Iudice, quam Praetore hanc rem transigi malim, Miurato suam, quam iniurato alioru tabellas committere. An notant & quidam apud Asconium in Diuinationem, quod in his controuersiarum ge-ς μ neribus,quae Diuinationes vocanturaudices in iurati sedeant. Veteris forma Iurisiurandi non extat quod sciam: Verisimile est Praetorem conceptis verbis praetutile,ut quondam Imperatoresse ioni, I, militibus,Vt Pub.Cornelius Scipio suum magni On i. sicum iusiurandum ad patriae salutem conseruandam his verbis nuncupauit. Ex mei animi sententia iuro, ut ego Rempub. non deseram, neque alium ciuem deserere patiar, si sciens fallo, tum me Iupitet Opi.Max. domum, familiam, remque meam pessimo leto asticiat. In laaec verba L.Caecili iures expostulo,cteteriq; qui adestis. Qui non iurauerit, hunc in se gladium strictum este sciat. Haec apud Livium lib. xxij.Vnde constat quid sit in verba iurare alicuius, id est, in formulam ab
510쪽
alio praescriptam, nuncupatamqtie, cuius multa sunt exempla apud Plinium Nepotem lib. X. Epist. adTraianum. Iustinianus Imperator dictauit nobis in Novella de Iudicibus formam iuramenti praestandi a Iudicibiis , dc Theodosius Imperator praeivit voce Praesidibus de Rectoribus Prouinciarum iuraturis. l. vlt. C. ad i. Iuliam Repetun
darum. COROLLARIVM AD CAP. VII.
i. De Siculis qui Graece loquebantur IIbcsN S Armone usam olim Sicilians , Gymneque Latinus esset neque omnino Graecus intelligi potes ex Plautimus mis Serbis in Menaehmis Atque adeo hoc argumentum Graecissat tamen, Aon Atticissat,verum Sicilicissitat. si dis annotat Antonius noratus variarum lectionum lib.3. p. I3. a. Forma fuisse turriculae) De turricula meminit Tilrrimi sis A fartialis in Apophoretor rit compositos manus improba mittere talos,
Si per me misit is nisi vota facit. Sunt qui putent turriculam a fritillo nihil di ferre Pyrgi .
Intus autem habebat pyrgum gradatim excavatum γ' exsculptum , ut agitati, concu2pse tau insinuum supercitia ossendentes incertius caderent, confusi essent , unde Horatius in sermonibus mittere in Umgum talos cuius etiam meminit Ausonius. Triplex autem estsors Husoria,consultoria, diuinatoria, de quibus abunde tractant Theologi scholastici, rol. Mollinaeus Ilarte Consura. Paris. Andreas Ti-raquel.de iure P imogeniorum quae .TI. P I.opinione. De sortibus O sortilegy forma , quam adhibent