장음표시 사용
511쪽
Vineri. Veneti inferendi is fragiis, creatione, electio ne suorum Magistratuum, eleganterscribit Gassar
Contarenus quinque libris, quos de Magiuratibus 3 Repub.Venet.edidit. centi iuri. 3. Numerum solemnem in Centumuiralibus. Ex Plinio supra annotatum est centum oe octoginta viros quatuor consiliis fuisse conscriptos, cum antea quinque tantum supra centum essent, terni extingulis tribubus.
Editiiii. Melius legeretur delectos Fue re etiam editici Iudices , quos Accus stor ex omni Populo promisiue sumsit, atque edidit sine sortitione, neque ex
Selacii. Iudicum decuriis : hos seletilis siue delestis opponere videtur Cicero, in Oratione pro Plancio oe Murena : De quibus plura Carolus Sigonius lib. r. capa8. in s .de ore Ciuium Rom.1. Aliquando declarauimus)l de cap.9.lik3. 6. Inter se sortiebantur) Praetor autem V anus non sortiebatur, cum is de nullo crimine iudi cari rata V ret, nec uuaestor esset, sed tantum in priuatis occur si pabatur. cum aute in iudicium desiccariis ita multi
vocarentur, ut unus non sussu eret, duo Praetores ad exercitionem illius con tituebantur, ut ex orat. procon ηm''in et ero de incentu, perduellio- . isj1fra quaesiuit,ut idem docet Cicero- . Iudices in ii. iurabant) Ad hoc facit i. rem
non nouam. C. de iudi .statim in prisc. Vide Iacob.
Reuard.c.8.hb.9 Variorum. Atque etiam nunc Iudices in Principum placita iurare tenentur ex nouissimis con titutionibus nuperrime editis super Iustitia criminati,idi praescripta formula. ARGUM. CAP. VIII. De variis modis ferendarum sententiarum , Osu
512쪽
frugiorum a Iudicibus, Populo, Senatu.
ia a legitime delecti ad disquisitionem singulo
rum iudiciorum, quae lege publica continerentur,Iudices quoties enim sese noua quaestio onserebat, toties laumerus, & delectus Cognituro rum ex decuriis sortibus committendus fuit in ad diem constitutum consessuri citabantur: Ita tamen ut in habendo sortibus delectu ratio I aetatis & annorum inireretur: Nam lege Pompeia non licuit Romae cuiquam est e Magistratui, aut Iudici, qui minor estet trigesimo , ut meminit ad Traianum Plinius Nepos lib. X. Augustum tamen iudicatum concessisse & Magistratuum munus maioribus viginti duobus, auctor est Tranquill. Verum causa perorata, quid de ea sentirent non voce palam singuli nuncupabant, sed tabellis in urnas conteistis , sine ullo periculo inuidiae decla rabant. In Senatu non tabellis, sed viva voce, alias per discessionem a fiebat, unde ire in sententiam pedibus. Liuius lib.vij. se Decio Quibus h cfalutaria videntur, agitedum in dextram partem pedibus transite. Vopiscus in Aureliano ritus sententiae dicetidae per maiiuum porrectionem in Senam meminit: Deinde ait) aliis manus porris sententiam euntibus, piarrisque verbo consentientibus conditum est S. C. Vbi triplicis ritus eleganter meminit, sed manuum porrectio 3 rara apud Auctores. Itaque sententiam laturis ternar singulis dabantur tabelli, una instignita impressione elementi A.quod symbolon erat absolutionis, altera duplicis elementi N. L. id est, non liquet indicis ampliationis.Tertia literae C. id est,condemnationis,cuius
513쪽
66 H I di 1 O K l in P O KI R O M. loco Graeci sutim Sc infame Θ. assigebant certissimum thanatV dc mortis argumentum:quq ita apud Auctores sunt frequentia & contestata, ut a locorum allegatione nil fidei aut lucis possit an ferri. Tantum quod rarius est annotabo, apud Suetonium mentionem fieri duarum , absoluto ri e dc condemnatoriae, ampliatoriae minime, sed cuiusdam extraordinariae.Eius verba haec sunt in Octauio:Et cum detestamento falso ageretur,omnesque signatores lege Cornelia tenerentur, non tantum duas tabellas, absolutoriam,& condemnatoriam simul cognoscentibus dedit, sed tertiam quoque, qua ignosceretur iis, quos fraude ad signandum, vel errore inductos constitisset. Qus in loco aliud est absoluere, aliud ignos .cere:absoluuntur insontes,ignoscitur reis conuictis & confessis. Ideoque absolutoriae adiectare- mill oria tabella, suppressa tamen est mentio ampliatoriae. Ex eodem loco significatur tabellas dari solitas ab eo,qui quaestioni praeerat. Jdem fecit Pompeius extra ordinem Consul in causa Milonis , qui ante iudicium Iudicibus tabellas dedit,
auctor Asconius . cum tamen alias darentur post actiones ab utroque Oratore peroratas, pronuntiatoque illo mystico , Dixi, quod vice erat conclusionis, &renunciationis allegationum , cu iam iam mittendi esse iit in consilium Iudices. Cicero pro Flacco: Clim tabella vobis dabitur,notide Flacco dabitur tantum, &c. Liberum erat Iudicibus, quam vellent ex illis tribus, in urnam coniicere sine ullo inuidiae metu: erat enim ita occultum sust agium, ut nesciretur fauisset ne,an
nocuillet Reo, ita tutum, ut abesset suspitio ambitus
514쪽
bitus, ata' corruptelae. Cicero pro Rabyrio Post- humo: Tabella est,quae dat potestatem, occultat libidinem, cuius conscientia nihil est,quod quis quam timeat, si non pertimes cat sitam. Sed nonnunquam dolus adhibebatur, ut sciri posset, actuibus damnatus, absolutii sue Reus estes: nam sequestres appositi corrumpendis Iudicibus dic coloribus ceris in lignitas tabellas dabant, ex quibus cognoscebant, a quoque coniectam ta bellam: quod fecit Hortensius in causa Verris repetundarum est, testis Asconius in diuinationem. Erant enii tabellae illae ceratae, sicuti planissime constat ex eadem diuinatione, & actionenis. ubi sic Cicero: Huic iudicialis tabula committetur,quam aste non modo cera, verum etiam
sanguine, si liceat, notabit 3 Porrb quot erant decuriae in numeris iudicantium, tot tabellarum genera,adeo, ut cum extraherentur, facile cognosceretur qtiae decuria grauius Reum oppressisl aut quae tabellis falutaribus subleuaslet. Asco'
nius an orationem Tullianam pro Marco Scauro: bententias tulerant Senatores duo & viginti, Equites tres &viginti, Tribuni Erarii viqintiquitaque. Ex quibus damnauerunt Senatores quatuor,Equites du',Tribuni duo. Fuerunt ergbin ea causia tantum septuaginta tabellae Iudicum ut fatis apparet non ratum statύmque Iudican tium n erum, sed tantum, quantus praescribe
retur libidine Quistoris.Vbi e go Oratores er-
egiisent, Praetor palam pronii iactabat, ut Iudices in conlilium mitterentur, id est se accingerent ad mittςndam in Urnam aliquam ex
suis tabellam: nam mittere in consilium rinde G a
515쪽
est,ac calculum permittere,ac porrigere. Sed calcasti tu . cuius magis Graecorum est, qualis usurpabatur
Athenis in Ostracismis illis iniquissimis , quibus Oct -- meritissimos, etiam ad decennium, bleg ibant , pro summis beneficiis in patriam exilium reponentes: de quo est mentio in Polyticis Ari .stotelicis, Plutarcho iii Alcibiade , Aristide, Nicia , & aliis Graecorum historiis. V nde Ovidius,
M os erat antiquis niueis atris lapillis, His damnare Reos,iliis absoluere culpa. Tunc quoquesic lata est sentinua trantis et omnia Calculus immitem dimittitur ater in urnam, simul e fudit numerandos versa lapillos, Omnibus e nitro color est mutatus in album. Vnde etiam vinrpatur calculus pro sententia in l. rem non nouam. de iudic. & l. si actor. C.de appel. Caeterum quoniam Populus, clim cognOiceret, consultus a Magistratibus in publicis quaestionibus, aut vacaret decernendis suffragio ho- .noribus, vel sanciendis, iubendisque fragia tabellis aliquando reddidit, fulius historiam enarremus. Illudque primum ponatur Populum alias iudicia publici omnia disceptasse, demum Iudicum decuriis id negotij mandalle, scept Ui - ad eundem prouocaretur legibus Vale-He riis Is eroo cum siue ad Magistratus creandos,
τροφή fg siue ad Rci, iudieaudos, siue ad leges ferendas in
comitium, vel campum aduoPretur, sta iusta- ibellis suifragia mandauit, infixis in tabella pundiis, ut tot tabellae, quot Candidati, aut in quaestionibus quot sententiae genera, absolutionis & condemnationis scilicet. Asconius pro M. Scau-
516쪽
ro ad Populum repetui darum delato: Absolutus est Scaurus quidem, sed ita ut a tribus Tribubus M. Scauri damnaretur , a triginta duabus absolueretur, &in eis pauca puncta inter damnationem & abso lutionem interessent. QUO in loco male in eo exemplari , quod nactus sum, legitur triginta septem. Quis enim nescit triginta quinque Tribus
Omne tulit punctam qui misiuit utile dulci. Numerus enim maior punctoriam Victoriam an Punctoria, ferebat in ambitu Candidatorum. Ferebantur floria. autem suffragia squorum Palamedes auctor per' Palamedes. hibetud in campo Martio, ponte tabulato extructo,in quem ascendebant singulae per vicem Tribus, aut Centuriae, datisque sustragiis in aliam campi partem transibant, qui locus mons citato- Mons Uta: rum vocabatur. Tranq.in Iulio: Conspiratum est rum. in eum a sexaginta amplius, C. Cassio, Marcoque& Decio Bruto principibus coniurationis , qui primum cunctati, virlim ne illum in campo, Tribus her Comitia vocantem ad suffragia,partibus diui iis c ponte deiicerent,atque exceptum truci darent , &c. Hinc Sc para mia 6 sexagenarios de Troue immponte deiicere.Porrd referatne suffragia voce nun- cupari, aut tabella occultari, dis butat plurimis,
i iisque elegantissimis Tull.lib. iij de Legibus,quia 'res fuit olim seditionibus Popularibus iactata,
vexataque. Sunt inquit Cicervi quatuor leges ta- Tabeliariae P. bellariae, quarum prima de Magistratibus mandandis. ea est Gabinia, lata ab homine ignoto dc
sordido. Sequuta bi ennio pbst Cassa est de Popu li iudicio. ea a nobili homine lata, L. Cassio , sed pace familiae dixerim) dissidente a bonis, atque
517쪽
omnes rumusculos populari ratione aucupante.
Carbonis est tertia, te iubendis legibus,ac vetandis, seditiosi atque improbi ciuis , cui ne reditus, quidem ad bonos salutem a bonis potuit afferre. Vno in genere relinqui videbatur vocis suffragium,quod ipse Cassius exceperat, perduellionis. Dedit huic quoque iudicio Caelius tabellam, doluitque quoad vixit, sed ut opprimeret Caelius Populum, nocuit & Reipublicae. Haec ille, alia in
idem argumentum contra tabellas ratiocinatur.
Praestόtne electionem fieri sorte, an suffragiis, di- si utatur pluribus altercationibus inter M. Eprium,&Heluidium Priscum apud Cor.Tacit.lib.xx. JHorum ordo autem Comitiorum peti potest ex Ausonio, in ubi gratias agit Gratiano pro Consulatu. Cum
clarissimo collega meo honore coniunctus, nuncupatione praelatus Consul ego, Imperator Auguste , munere tuo non passus septa, neque campum,non suifragia, non puncta, non loculos,qui non prensaueram manus, nec cum salutantium confusus occursu,aut sua amicis nomina non reddiderim, aut aliena imposuerim , qui tribus non circumitii, centurias non adulaui, vocatis classibus non intremui, nihil cum sequestre deposui, cum distributore nihil pepigi .Romanu spopulus,' Martius campus,&Equester ordo, Rostra, ovilia, senatus, uria,unus mihi Gratianus, Ibidem:Te Consulem de lignatii,&declaraui,& priorem nuncupaui. Qins haec verba te docuiti Ego tam propria, & tam Latina nesciui, designaui, declaraui, dc nuncupaui non fit hoc temere, habet moras suas dispertitis gradibus tam matura cunctatio.
Paulo aute dixerat de iisdem verbis Gratiani:
518쪽
Cuius orationis ordo ilicidioriquae doctrina tam diligens propriis Comitiorum verbis loqui, vocabulis moris antiqui nomina peregrina miscere 3 Vbi significatur linguae Latinae lapsus tempore suo.Tabellariam rem ntiquam probauit Alcibiades , qui ne matri quidem per mi ilurus erat calculos, ne illa errore etiam nigrum pro albo iaceret in urnam. Sed &in Senatu aliquando tabellis proditae sententiae tanquam in comitiis
campo, clim tamen, ex more voce pasam nuncupare debeant. Plinius Nepos libro tertio ad Me sum Maximum : Meministine te saepe legisse, quantas contentiones excitarit lex tabellaria, quantumque ipsi laboris , vel gloriae, vel reprehensionis attulerit ξ At nunc in Senatu sine ulla dissentione hoc quidem, ut optimum, placuit. Omnes comitiorum die tabulas postularunt. Excesseramus sane manifestis illis apertisq; suffragiis licentiam concionum. Alias tamen ut plurimum per discessionem 6 Senatusconsulta expediebantur : dicebant enim primum sententiam primarij Senatores,&ciuitatis Principes,deinde reliqui Pedarij in sellas cocedebant eorum, quorum sententiam probabant.Plinius de causa Ia-
rq Prisci,in qua duo dixerant sententiam: Erant inquit in utraque sentctia multi, fortasib etiam plures in hac vel solutiore,vel mollioremam quidam ex illis quoque,qui Cornuto videbantur a sensi, hunc, lui pbst censuerat, sequebantur. Sed cum fieret discessio, qui sellis Consul uni affuerant, in Cornuti sententiam ire coe perunt, tum
illi, qui se Collegae annumerari patiebantur, in diuersum transierunt, Collega cum paucis reli-
519쪽
elus. Multum postea de impulsoribus suis praecipue Regulo questus est,qui se in sententia,quam
ipse dictauerat, deseruerat. Hactenus Plinius. Pedari Sena- Pollent & multa ex Gellio de Pedariis Senatoribus adferri, sed nos tritos locos ia5 consectamur, rarorum amantiores, & ut claudam rationem istam tabellariam, ii tabellis quid sentirent de causa,quae Vertebatur, exprimendum erat, & liter rum breuissimis notulis declarandum , quis non
rigidam plane & absolutam fuisse sententa
liam quae serebatur, neque in ea locum aliquem fuisse aequitati,quae ex circus antiis negotij aliud in alio statuitὶ Nam cum notam & indicem condemnationis miserant, quid aliud statuebant, quam ordinariae poenae subiiciebant λ ut Papinianus 8 dicebat, facti quaestionem in arbitrio Iudicantis , poenae verb persequutionem non eius voluntati mandari, sed legis auctoritati reseruari. Itaque qui grauius commiserant in legem,non acrius puniebantur, quam qui leuius , si uterque damnabatur, tanquam Athenis in Areopago iudicaretur,ut apparere omnibus post it,non omnino tutam, aut cum aequitatis rationibus coniunctam rem tabellariam, quae condemnatis temere
eandem poenam sine delectu commissorum irrogabat, quasi ex Stoicorum paradoxo omnia peccata sint aequalia, aut Areopagitarum exemplo, quid factum sit tantum cognoscendum, neque peristasium ulla habenda ratio, ad quas tamen velut norma Lesbia sese solet epticia tota com-l arare: Alio tamen nomine tuta erat haec tabelaria ratio ferendae sententiar, qudd latum libertatis erat in infimo,quantum in supremo, neque
520쪽
LIBER V. 473 in sententiam doctioris pudor imperitiores des.cendere cogebat, sed inscius quisque quid alius censuisset, quid sibi videretur per tabellam declarabat.
1. Ratio aetatis de annorum) De aetate Iudicum supra diximus lib.3. cap.9. Puto tamen Plinium hic loqui de Magistratibus Prouincialibus, non Vrbanis Nam ex Suetonir loco a nobis citato probariposse videtur, tragesimum quintum annum requiri. --niam verio de Magi tratuum munere sit mentio, ope precium videtur addere tantar siperpondi' ex Polybio , neminem potuisse ad Magiuratum Vrbanum a firare,nsperacitis decem gendiis militari' Doe.m Apen-bus: Cum autem primum militare coeperint Romani dia. anno XVII. certe ante annos viginti septem non poterant primum M inratum exercere.VP autem le- simatus gitima aetas requirebatur, is ordo in adipiscendis ob
seruabatur,ut non adfaritigium honorum ultim, omissis mediis, sed per i mos, medios Magistratus ad supremos honores conscenderent. Prima vero dignitas uuae tura fuit,quae anno XXV .demum peti potuit. Tribunitia autem anno XXX e Edilitas post annos XXXV .Praetura XL. Deinde Consulatus Eulmen, veluti quoddam honoristitium peti
poterat anno XLIII. quae aetas exa Ia non requirebatur,sed annum illum ingredi aut agere seu ciebat, quod quidem obseruabatur,nisi quis ob egregiam in- . dolem I quae non obscuram spem virtutis excitasset, aut propter Populi fauorrem, letibus solueretur C ei gratia aetatis eret,queadmodum in Africano Pompeio , Ocitauiano, Cab uti, ani ad litatum legi-