장음표시 사용
171쪽
vel discessione, quod idem erat. Cicero Lentulo: Perspieiebant enim in Hortensij sententiam multis partibus plures ituros , quam aperte Volcatio adsentirentur. ibisdem: Frequentes ierunt in alia omnia. idem Planc Fr quens eum Senatus reliquit,&in alia omnia discessu.Τitus Liuius ab urbe condita: Omnes in eam sententiam
N solens. non solum id est, quod claro significatu teme- rarium dem sistrat, & audacem .sed insuetum. qui id de quo dicitur, facere non soleat. Cicero ad Atticum: Quid tu Athenas insolens idem de arte Rhetorica: Deinde natura eius euenire vulgo soleat, an insolenter,& raro. idε pro rege Deiotaro : Moveor esiam loci ipsius insolentia
T A pide qu adrato aedificare quid sit,planum est eo ipsi, vero: Sed sensum habet reconditum, alium atque insuperficio ostendit. Est enim lapide quadrato aedincare, non vere quadratis lapipibus,sed sectis, & expolitis, etias non sint 'ere qnadrati modus est loquendi illorum v
rapide structici,aut eamentitios eistructura,
Lapide autem structili, aut caementitio, vel structura aut ruderatione aedifieare, paulo etiam est remotus ab aperta intelligentia. Est enim lapidibus aedificare non quadratis, vel sectis, aut ad lineam, vel perpendiculum collocatis, sed minutis.eoncisisque frustulis ,quae caementa dicuntur.Et aedificia,vel pro vulgaribus, tenuique populo fiebant, vel in magnis potentiorum aedifici js lapides illi structiles sue eaem&iiij in mediis parietib' vel ti pro farcimine , aut medulla ponebantur, superinducebaturque postmodum incrustatio, vel marmoris vel alterius lapidis speciosi. Quod autem caementa non sint i ut multi putant omnia quae ad murum conficiendum faciut, sed tantum snt lapidum,ut dixi, fragmenta, sub ijciam de hoc autorum bonorum loca aliqua manifesta : Vitruvius: incerta vero eaementa alia super alia sedentia inter seque
imbricata,non speciosam,sed firmiorem quam reticulata praestant
172쪽
praestant structuram. Idem: Quibus autem locis hae copiae non sunt, caemento marmorea,sive a ssu lae dicuntur, quemarmorarij ex operibus dehciunt, & pilis secreis contunduntur. Idem: Tunc structura ex caementis, calce, Scarena compleatur:&subdit: Deinde tunc quadrato fixo murus ducitur iuncturis quam longissimis , uti maximi medis lapides coagmentis contineantur, tunc qui locus erit inter murum,ruderatione siue structura compleatur. Idem: Sequitur ordo de lapidicinis explicare. De quibus& quadrata saxa vi caementorum ad aedificia eximuntur copiit,& comparantur. I dem: Sed ubi sunt saxa quadrata, siue silex, siue caementum,aut coctus later, siue crudus,us erit utendum. Idem Non modo caementitio,aut quadrato
saxo, sed etiam marmoreo. Idem: Nec solum ea in quadratis lapidibus sunt obseruanda, sed etiam in caementi iijs stru cturis. Vlpianus, de Noui operis nuntiatione,l. Stipulatio: Opus autem nouum factum sic accipimus, nosi unum vel alterum caementum fuerit positum, sed si pro ponatur instar quoddam operis,quasi faeie quaedam facti operis Idem de Riuis,l. Servius: Sitiuum qui ab initio
terrenus fuerit,qui aquam non continebat,caementitium
velit facere,audiendum e siet: sed & si eum riuum qui structilis suit, postea terrenum quis faciat. Idem: Si seruitus vindieetur,l.Et si se ite lapide quadrato, vel lapide structili Idem in proxima. l. Porticum ambulatoriam facere, supersiue eam parietem columnas structiles imponere: Cato de re Rustiea : Fundamenta pedum duorum facito,
primim festucato, postea caementis minutis,& calce arenato semipedem unumquodque corium struito. Cicero pro Milone: Repentd in tribus in eam insulam materiam, calcem, caementa, atque arma conuexerit. Titus Liuius ab urbe eondita: , avo quadrato constructum. Varro de
re Rust. Aluos ubi sur,alij faciunt ex viminibus rotundas Alij e ligno ac corticibus , alij ex arbore caua, alii fict aes, alij etia ex ferulis quadratas,& lovgas,pedes circiter tres, latas pedem. Hic aperie vides Quadratum diei non quod sit quadrum , sed quod quadret, id est, conueniat. Nam quod dicit Varro Aluos fieri ferulis quadratis io gis pedes tres, latis pedem , clare ostendit quadrum eli. non posse, Hinc per transationem quadrare dicimus, hoc est Mne conuevire. Cicero Axtico: Visum est hoc
173쪽
mihi ad multa quadrare. Idem in Oratore: Et tamen
etiam coniunctionem sicuti versuum numerose sedere& quadrare,& perficere volumus. Idem in Verrem: Q omodo de eodem medo quadrarim' idem in Bruto Qua
re quoniam ita tibi quadrat omnia fuisse in Themistocle paria , & Coriolano, pateram a me quoque sumas licet. virgilius in Georgicis: Arboribus postis Iecho via limite quadret. Horatius,
T Onge adverbium,quandoque cum superlativo, inter, 'dum cum positivo, utrobique elegantissime positum obseruaui, interdum simpliciter positum. Cicero in Tusculanis: Cuius ego iudicium pace tua dixerim j longe
antepone tuo. Idem Bruto : Lucius Castronius Petus longe princeps municipi j Lucensis e st honestus, plenus officio , bonus plane vir. Idem Quinto Fratri: Longe optimum Racilium habemus. Idem in Verrem : Longe primus ciuitatis est Epicrates. Idem Planco: Longe plurimum valuit Plancus Plautus in Mostellaria: Longe omnium longissima. Idem Cicero de Oratore: Sed ego ne-ique illis assentiebar, neque harum disputationum in-u entori & principi longe omnium in dicendo grauissimo,&eloquentissimo Platoni. Ibidem: Quantum iudicare possum , longe eruditissimus . 'Ibidem: in illa pro Ctesiphonte oratione longe optima . Ibidem: Illud est longe maximum videre quonam modo. idem de legibus. Ille quidem sapientissimus vir Graeciae, longeque doctissimus valde hanc labem veretur. idem pro Cn. Rabirio : in hae ei uitate longe maxima consilia atque ingenia suerunt. idem in Verrem : Teque Ceres & Libera, quarum sacrassicut opiniones hominum ac religiones ferunt j longe
maximis, atque occultissimis caeremonijs continentur.
Caesar in Commentarijs: Hic dies nostris longe gratis- .smus fuit. ibidem : Apud Helvetios longe nobilissimus suit Orgentorix, ibidem: Sueuorum est gens longe maxima, ae bellicosissima Germanorum omnium. ibidem: Carmonenses, quae est longe firmissima totius prouinciae ciuitas . idem: Haec civitas longe plurimum totius Galliae equitatu valet. idem: Eo tum statu res
174쪽
erat, i longὸ principes haberentur Hedui. ibidem: Huius
est amplissimae civitat: s longe autoritas omnis orae maritimae. idem: Cuius rei sunt longὸ peritissimi Aquitani Sa Iustius in Iugurthi. Iugurthae tui in bello Numantino l5gE maxima virtus fuit. Horatius. Sed panis longε pulcherrimus. Titius Liuius ab urbe condita: Longe antiquissimum ratus ibidem: Longe istum erinceps Volsci nominis erat. ibidem: A pud Fabium longe antiquissimum autorem. ibidem: Longe maximum triumphi spectaculum fuit. ibides Longe primi ciuitatis erant. Idem de bello Punico: Equitum peditumque idem longE primus erat. Idem ab urbe
condita: Longe plurimos captiuch ante currum duxit.ibidem: Exercitium longe validissimum duxere. ibidem: Patre longc prudentissimo natum. MULTO. .
QIgnificat idem Multo, quod LongE, eosinque modoo loquendi gaudet,sed superlativo tantum coniunctum obseruaui in bonis illit, ae perfectis autoribus,praeterquacum comparativo iungitur, ut Multo minor numerus frumenti quam vini,&ita longὸ minor, &e. Sed id quoque utile fuerit obseruasse,quod praecipua venustate praestat, cum hoc adverbium Multo, superlativo, &cum nomine Pars iungitur: quae res nulla latione,sed solo dicendi modo introducta est. Terentius in Heaut. Multo omnium me nune fortunatissimum factum puto. Idem in Hecyra. Atque ea res multo maximὰ disiunxit illum ab illa. Cicero pro lege Manilia: Conspectus vester multo iucundisi mus ibidem: Magna ac multo maxima parte non modo utilitatis,sed diguitatis, atque imperii caruit. Idem in Catilinam: Multo veto maxima pars eorum, qui in tabernis sunt. Idem in Verrem:Nam cum omnis arrogantia odiosa est: tum illa ingent; atque eloquentiae multo molestissma .ibidem: Qui agri Acunensis multo maximam par tem possident. ibidem. Cui quemadmodum resista, multo mihi antE est, iudices prouidendum. Idem de Oratore: Qigae pars sine dubio multo maxima est. Ide de arte Rhetor. Quarum tamen rerum multo maxima pars ad commdum corporis reuertitur.ibidem : Et eorum multo maxima pars,quam praetores ediscere consueuerunt. Salust.in
Catilinatio: Si ita res esset, Rempub. multo pulcherri
175쪽
r α HADRIA. CARDI.mam haberemus. Horatius in Sermonibus. Danda est Hellebori multo pars maxima auaris. Idem: Postera lux oritur multo gratissima. Τitus Liuius ab urbe condita: Nouissimum bellum a Sabinis ortum,
QVanta eolligitur elegantia in hoe verbo,Lieet,ab illo qui non cutem tan, in spectat sed qui sedulo introlpicere&meditari cur et Nam si licet mihi per te, hocvnu significatur,id est, si nermiseris: vel si poteroa te non impeditus:alterum ab . te: ut, si in hortum meum intraueris,olera licebit lega goc est,tegere poteris: sed hoc ex ijs locis quae subitu rinelius multo cognoscetur. Plautus
in Asinaria vult eue si per vos licet Terentius in prologo Heaut. Date mihino testate stataria agere ut liceat per silenti in Idm Iecyra:Per me exquirere licet. Ide in Adelphis:Sm Ut nunciacere du per aetate licet. Cicero Octauio:Siperauas legiones licitum fiasset,quae nomini meo, Reipublici que sunt inimicissimae, venire in senatu. Idem Terentiae: Expectasset Brundusj,si esset lieitum per nautas. Idem de Oratore: Per me appellet Oratorem licet. ibiisdem:Sed hoc genere, si modo per Rempublicam licebit. non acculabimur. ibidem: Itaque Aemathiam cum primuper ipsam liceat,eram remissurus. Idem in Philippicis:Petis ut tibi per me liceat quendam de exilis reducere ademcontra Rullum. Aliquato serius, quam per aetatem ac per Ieges liceret.idem pro T. Annio Milone: Quod si per furiosum ill um Tribunum Senatui quod sentiebar, perficere licuisset,nouam qu stionem nunc nullam haberemus.
Idem ad Lentulum: Quod profecto faeiam,s mihi per
eius amicitiam licebit: idem in Verrem: Sunt homines Siculi non contemnendi,si per nostros magistratus liceat. ibidem. si per L.Metellum licitum esset. Idc Bruto: Quod scribis in Italia te moratur u dum tibi literae meae veniant, si per hostem licet, non erras. Idem Catoni: Mitto quod inuidiam, quod pericula,quod omnes meas tempestates& subieris,& multo etia magis, si per me licuisset, subire
paratissimus fueris .Pau. de Mortis causa don .l. senatus. Quabus per legem capere non liceat.Vlpia. de Manu missionibus,t. Libertas: C um per leges licebit, liber esto. Ci
176쪽
eero pro lege Manilia :Nam cum antea per aetatε nondum huius autoritatem loci contingere auderem. ibidem: An in Clodio qui ita iudicia poenamque eontempserat, ut eunihil delectaret,quod aut per naturam fas esset, aut per leges licereiadem pro Cn. birio: Quod si tu audisses, aut per ariatem scire potuisses. Lieet absolute. Cato in re Rustiea: Et si voles insuper vinum Coum mixtum bibere, licebit bibas. Cicero in arte Rhetorica: Hanc si quis partem putat esse orationis, sequatur Hermagoram licebit. Idem C.Memmio: Totam nominis vitam, rationemque suam sequitur in philosophia,derideamus licetiIdem Attico: Clodium fregi in Senatu tum alistereatione elusinodi,ex qua lieet pauca degustes, na eaetera non possunt habere eandem neque vim,neque Venustatem Eidem Qui d quaerisὶvel l p si hoc dicas lieet,lium nitatem ei meo iudicio illo die de fuisse. Eidem. Noli inquam de uno pede sororis queri, licet alterum elisam tollas. Idem pris domo sua Quare istam rationem, qua est 6sus omittas licet. ibidem: Quare disrumpatur licet ista furia. Idem de Oratore. Fremant omnes licet, dicam quod
sentio.idem in Philippica Praeci pias licet gaudia.idem de
ossic. Licet ora ipsa cernere iratorum. ibidem: Videre licet etiam plerosque non tam natura liberales, quam quadam gloria ductos .idem inTusculanis: Quare ut ad quietum me licet venias. idem in Verrem: Dicat licet Hortensus, si volet magno Verrε vendidisse. Ouidius de Ponto. Tota licet quaeras,hoc me non fingere dicet Osfieij testis Pontica terra mei. Horatius.
Si pecore,&multa diues tellure licebit. Sabinus in epistola pro Helena: Quamlibet accuses,& sis irata licebit.
Per aetatem non potui,idem est ac,per aetatem non Ileuit,quod supra diximus,quo loquendi modi nouitas,aut peruersitas potius loquendi introducta deprehenditur Cicero Cornificio: Nullam partem per aetatem sanae, &saluae Reipublicae gustare potuisti. Idem Planeo ivt primum per aetatem iudieium facere potueritis.1dem C. Mario ς Cum per valetudinem posses venire tamen noluisti. Titus Liuius ab urbe eondita: Qui per aetatem ac valetudinem poterant.ibidem omnes,qui per aetate arma ferre
177쪽
possent. Hircius in Commentarijs: Qui modo per talem arma ferre poterantiIbidem: Neque per anni tempus in mari classes sine periculo vagari poterant. LABES.T Abes,penὸ omnium ore id est,quod immundities aut macula: sed occultiore ac Latiniore significatione id certe esse videtur,quod Volenta quaedam, vel aquae illu-nies,vel tempestatis grandini, ve ruina, aut cum terra in
altissimum hiatum,vel baratrum aperitur. Plautus in Chptiuis: Quanta pestis Pernis inniret, quanta labes laridor Cicero de Diuinatione : Delata etiam ad Senatum labes agri Privernatis cum ad infinitam altitudinem terra desedisset Ibidem: Vt multa oppida corruerint,multis locis labes factast,terraeque desederint. Vlpianus Locati & conducti,t. Ex conducto: Sed & si labes facta sit, omnem. que fructum tulerit, damnum coloni non es e. Labeo eodem titulo: Si riuum quem faciendum conduxeras, & feceras, antequam eum probares, labes corrupit, tuum periculum esse Paulus respondit. Cicero pro Lucio Flacco: An innocentiae labem aliquam aut ruinam fore putabis Z Idem ad Pontifices pro domo sua. Nam si illa labes ae flamma Reipub. suum illum pestifcrum, & funestum tribunatum humana aequitate tueri non potest, diuina religione defenderit.
TIngua nuncupare, modo dicendi apud veteres idem fgm scaturi quod lingua exprimere Si declarare. Cuenim quid vendebatur,vitia rei venalis lingua nuncnpari oportebat,& vltra nuncupata vitia vcnditor non tenebAtur Leges postea addidere, ut etiam ea, quae non essent nuncupata venditor praestaret. Cicero de Oratore: Totum illum uti lingua nuneupasset, non in XIl. tabulis, quas tu omnibus bibliothecis anteponis, sed in magistri carmine scriptum videretur. Idem de Osii dijs r Nam cum ex XII. tabulis satis esset ea prastare, quae essent lingua nuncupata: quae qui insciatus esset,dupli poenam subitet. a iurisconsultis etiam reticentiae poena est constituta. Quidquid enim est in praedio victi, id statuerunt, si venditor sciret, nisi nominetiim dictum cisci, praestari oportetυ
178쪽
DE sERMO. LATINO. ars LAEVA ET SINISTRA.
T Aeua vel sin: stra, certo modo loquendi, qui solus ora- tionem priscorum cotinet, furem aliquem esse notat. Plautus in Persa:Vbi illa altera surti ficataeaa3 Catuli. Ma-rucinae asini manu sinistra. Non belle uteris in ioco atque vino Idem:Porci & socration duae sinistrae Pisonis. Asconius Pardianus tractum id dieit ab Aspendio Culiarista, qui sinistra perperam utebatur, carminaque occultabat: Graeco inde nato prouerbio.
T Imen superum,Limen inserum, raro post soelix illud saeculum non solum non dixerunt, sed ne intellexerui quidem. Cum nonnulli pro limine supero, super limin re ineptissime dieant Plautus: Limen superum, inferumque salue Varro de re Rustica In haris ostium esse oportet limen inserum altum.
, Vi Latine scit, nouit eo adverbio Latine, id quoque a ostendi quod aperte clare,plane: quae res notanda, di memoriae mandanda est. Cicero in Verremi Latine me scitote, me accusatorie loqui. Idem in Philippicis: Antonium quem gladiatorem non ita appellauit, ut interdum etiam M. Antonius gladiator appellari solet, sed ut appellantis, qui planὁ,& Latine loquuntur.Virgilius, vel alius,in obicinnis carminibus: Simplicius multo est,ea,Latine dicere.
VLrsari inter manus,conferre manus adferre manus, inferre manus, in manu,in manum, in manus, in manibus, de manibus, ad manum,ad manus, sub manus, per
manus, prae manibus,prae manu,dare ma nus, tendere ma nus, tollere manus inter manus,ini j cere manus, admoue re manus, manu adserere,abstinere manus, continere mamnus,quo modo loquendi pr statissimi illi autores si sunt, frequentissime positum reperi: id etiam obseruatione imitatione maxime dignum. In mambus est,hoc es,para: Δ in promptu est. Cicero Attico, o quo aliquid me iuuene posses quippe res est in manibus t tu autem abes longe gentium .ibidem de Libris oratorijs : Factium est a me diligenti Minerdiu multumque in manibus fuerunt. ibidem: Ex ;ja librisqnos
179쪽
quos in manibus habeo.ibidem . sic enim commutatus est torus scriptis meis,quae in manibus habemus. Idem Lentulo Clodium sic amplexabantur,sic in manibus habebat, se me praesente osculabantur, non illi quidem, ut mihi stomachum facerent,quem ego tanditus perdidi, sed ceria ut facere se arbitrarentur. idem de Amicitia, Sed ὁ Scaeuola& Fanni adfuistis,&in manibus est oratio. Idem in Bruto:Sed ecce in manibus vir,& praestantissimo ingenio, α stagrante studio,&doctus a puero D. Gracchus. Titus Liuius ab urbe condita: Dum tantum belli in manibus esset. Ibidem: Id quod in manibus erat, coegerunt bellum. idem de bello Maeedonico: Omissa de manibus res
Naevius in manibus non est,& mentibus haeret. . Plautus in Rudehte Mancipia habeo pro meis,nec manu ad seruntur, quod est vendicare, & in libertatem producere.
In menu est hoc est,in potestate est. Plautus in Amphitrione: In iliis fides est, quibus est ea
res in manu. idem in Rudente: In manu mihi est mea. idein Mercatore: Quia illi suam rem esse aequum est in manu .ibidem Quia tibi in manu est quod credas at ego quod dicam,id mihi mea in manu est. Ter in Heeyr. Tibi in manu est ne fiat. Salustius in Iugurthino: Sed quoniam paratuta per se probitas est neque in manu mihi fuit Iugurtha qualis nunc seret. ibidem verum id frustra an ob rem faciam, in manu vestra est Quirites Z Titus Liuius ab urbe cond.Vt sua cuique Respublica in manu esset. ide de bello
Punico: Cum in eorum manu res Syraeusana esset. Idem ab urbe cond. Sit an non sit, in vestra manu posuerunt. Idem de bello Macedonico: Et vos in manu,& tutela,no in seruitio debetis eas habere. Idem ab urbe cond. Laceratam Rempublicam per magistratus, quorum in manust. Caelius Ciceroni: Qgam velis eum obligare in tu λ
In manus dare. incidere, venire, notae significationis sunt, sed ij modi loquendi obseruandi sunt. Plautus in Trinummo : Quid interest dare te in manus argentum amanti huiusmodi adolescenti animi impoti Cicero in Bruto: Nunquam enim libri it Ii in manus inciderunt.sa iustius in Iugurthino: Existimans Iugurtham ob suos tutandost
180쪽
tandos in manu venire.Plaut. in Trinummo:Dedi minas quadraginta adolescenti ipsi in manum. . . . . . Inter manus, est collatis simul manibus aliquem se limem ferre. Aliquando per transsarionem, inter manus significat id quod esse in potestate. Versari vero inter manus,est in via esse. Modi sunt dicendi elegantissimi. Plautus in Mostellaria. Arripite hune intro actutum inter manus. Cicero in Verrem. Itaque erant exitus eiusmodi, ut alius inter manus e conuiuio tanquam e praelio auferretur,alius tanquam occisus relinqueretur. Titus Liuius ab urbe condita: Inter manus domum allatus. Virgil. Ante oculos,interque manus sunt omnia vestras. IdciMiraturque interque manus &. brachia versat. Caelius Ciceroni: Gener tamen quod ad ius pertineat, didascola quadam ut versetur inter manus, habeat. Pomponius de Origine iuris,l. Necessertu Denique nec Versantur omnino scripta eorum inter manus hominum, de
subdit: Reliquit XL. volamina, ex quibus plurima inter
Ad manum esse,est aliquid in promptu esse t quasi manu teneatur. venire vero ad manus, est ad dimicandum, vel ad arma veni re, Cicero de Oratore: Quem seruum sibi ille habuit ad manum Vitruviust Alia enim ad m num species esse videtur,alia in excelso: idem Si enim ita fuisset non solum laudes,aut vicia animorum ad manum adspicerentur,sed etiam disciplinaru scientiae. Titus Liuius ab urbe condita: A dde quod Romanis ad manum domi supplementum esset.ibidem: Quod cocti ad manum fuit eibi, ferre militi licuit idem de bello Macedonico: QAod cuiq; tripidanti ad manum enisset. ibidem Vt aeque magna vis ad manum esset. Cicero de Orat. Nonnunquam etiam ea res ad manus,atque ad pugnam veniebat Vlpianus de Pignoratilia actione l.Petenta mutuum: Pecuniam creditori eum ad manum debitor non haberet , species auri dedit. A frican us ad senatuscon sul.Velleianum,t. Tutor:D einde ego quia ad manum nummos non habebam,stipula ti, tibi promisi. Sub manu ,id est,quod sere esse ad latus,expeditu,promptum in usumβuceedere aut ε sub manus, eu aliquid be-α ad optatum eontingere. Planeus,Ciceroni: Adiunxi uiare, in loco eligendo sumen oppositum, ut haberem in