장음표시 사용
261쪽
16o HADRIA. CARDIN. quia igitur aliud in iudicium venit, nisi uter viri insidias fecerit Z profecto nihilo si hic illi, H ne sit impune : si ille
bule, tum nos scelere soluamur Idem Thermo: Operam des quoad fides tua patietur, ut socius adolescentis reane fiat. Idem ad Brutum: Quare omni studio a te mi Brute contendo , ut Ciceronem meum ne dimittas . Eidem. Vt eum a magi stris ne abdueam. Idem Attico: Tantum igitur nostrum illud solenne servemus,ut ne quem istuc tutem sine literis dimittamus. Idem de Offici js i Modo hoe ita faeiar,ut ne ipse de se bene exi stimansseseq; diligens hanc eausam habeat ad iniuriam ' Idem de arte Rhetorica r Vt ne alterius defendendi causa hunc accusare, sed hune aecusandi causa defendere alium videatur. Idem pro Cluentio: Me obsecrare coepit,ut sese lege defend rem . Idem pro Publio Quintio: Ita possideto, ut Qui tio ius ne auferatur. Idem pro Populo gratias agit de reditu suo:At de me valerent semper Senatus flagitaui .Idgpro domo sua : Ut Marcus Tullius in ciuitate ne sit. Ibi deme Primum vi ne poena capitis cum pecunia eoniunctatur. Idem pro Sexto Roscio Amerino. Ut ne plane illuamur ab accusatoribus. Idem pro Rabirio Posthumo: Vos obsecro iudices,ut huic optimo viro,quo nemo melior unquam fuit, nomen equitis Romani, de v suram huius lucis , & ve strουm conspectum ne eripiatis. Ide pro L. Murena: Obsecro Iudices, ut ne hominis miseri,& eum
corporis morbo, tum animi dolore confecti, L. Murenae recentam gratulationem noua lamentatione obruatis.
Idem pro Gneo Rabirio: Vt ne plura de pudicitia dieere.
Idem pro Aulo Cecinna: Secundo, ut ne eum tam improbo homine: Tertio, ut eum tam stulto haberet. Varro in libro rerum Rusticarum: ut ne plus quarta pars eximatur mellis. Vitruvius . Vt ne plus pateant palmam. Idem: Vt ab aquae vino di Gluantur. Titus Liuius de bello Macedonicor Id v e fiat uno modo,cauendum arbitror. Modestinus de Confirmando Tutore,l. Vt ne de eonfiimandis quaerentibus tutoribus relinquamus.
TEgligendus non est hie quoq; dieπdrino Jus, apud
1 optimos autores celebratur. Dicebant enim, cum
262쪽
mihi in mentem venit illius tem poris. Quem multi imitari nescientes immutant, i rudi ac vulgato modo dieant Cum mihi illud tempus venit in memem Cicero, Mario: Solet venire in mentem illius temporis, quo proxime fuissemus uni. Idem in Verrem, Cum illius temporis mihi venit in mentem, Ibidem:Non dubito,quin in tanto tuo periculo,tuorum ibi scelerum veniat in mentem .lbidem: Facite ut vobis triennii totius veniat in mentem.
Ibidem venit enim mihi sani ,loci religionis illius in metem. Idem pro Pub. Sylla: Sed eum mihi patriae imaginis
eum vestrorum periculorum,eum huius urbis , cum illorum delubrorum,atque templorum, cum puerorum, infantium,cum matronarum,ae virginum veniebat in metem. Idem pro Sexto Roscio Amerino: Venit enim mihi
VEL, Ovanta gratia, & venustate splendet haec partieula, Vel ,modo illo dieendi in libris persecti illius seeuli
ita abstrusa, ut data opera ab diuinis illis viris oecultata videatur,quo rimantibus maiori cum reperireturi voluptati esset. Non enim coniungit aliquid disiungit, aut disecernit,aut copulat, aut adfirmat, ut aliqui dicunt: Sed id proprie significare videtur, quod interrogantes dieimes: Quid tibi de hoe videtur aut quid nunc dices 3 Sed melius ista ex subiectis eonsiderabuntur. Plautus in Men elimis: Vel herae illae,quae pallio me comprendere, Obs crauerunt, ut te hodie quasi pompam illac prererducerem. Ibidem: Dij vestram fidem, vel hie , qui nune inta-nit, quam valuit paulo prius. Idem in Rudente: Vel papillae euiusmodi Z Terentius in Andria: Vel hoe quis non credat,qui te norit, abs te esse ortum Z Idem in Eunucho Vel rex semper maximas mihi gratias agebat, quidquis esse eeram, alijs non itidem. Idem in Heautontimor. veIme hare deambulatio, quam non laboriosa ad languorem dedit 3 idem in Heerra sVel hie Pamphilus quoties iurabat Bacchidi,quam sancte, ut quiuis facilῆ possit eredere, nunquam ista viva ducturum. Iirgilius: Vel eum se pauidum contra mea iurgia lingitὶHorati et ' mea cum saeuis agitat fastidia verbis tClarus est eius particula alius siensius quo significatur etiam. Cicero ad Atticum.Vt vel perire malaerit, quam re
263쪽
dere omnia. Ad eundem. Occupationum mearum vel
hoc signum erit,quod epistola librarij manu est.
1 TSque dum, haedu particulae compositae aridem signi-V fieant quod usquequb, vel quoad . Abierunt tamen per incuriam a communi sermone fere in desuetudinem. Cicero in Verrem: Fatetur id,quod negari non potest, se I riuatum hominem, praedonum duces vivos atque inco-umes domi suae, postea quam Romam redierit, usque dum per me licuerit tenuisse. Catullus : Hic me grauedo
frigida . & frequens iustis quassauit, usque dum in tuum sinum fugi.
Villa rudis,terra rudis,quid esset, pauci ut opinor aduerterunt. Est enim quae prius procista non fuit, sed intacta,&i ut vulgo dicunt noua.Cicero Q . Fratri: In villam apertam, ac ne rudem quidem ducere nolui. Varro de re Rustica: Terram rudem proscindere oportet. Ibidem: H-lud quoque multum interest in rudi terra, an in ea seras, quae quotannis sit obsita, quae vocatur restibilis. Ouidius in Metamorph. Rudis indigestaque moles. Catullus in Argonautica: Illa rudem cursu prima imbuit Amphitridem. Quae simul ac rostro ventosum proscidit aequor
gentium: obirentium ter rum, quid rerum,dcc.
TNdequaque patet Latinitatem nil aliud esse, quam V eertum modum loquendi. Vbiuis gelium, quisquam gentium,ubi sit gentium, ubi terrarum, aliquo terIarum, quoquo gentium, ubi loci, quid rerum,quo locorum, α huiusmodi praecipua sunt obseruatione dignissima. Plautus in Mercat. Vbi nam est is homo gentium 3 Ibid. Minime gentium. Iqidem. Nusquam gentium. ibidem: illam. quaerere, quoquo hinc abducta est gentium. idem in Pse ut dolo: Neque Iabellae ulla spes sit usquam gentium. idem in Asinar: Vnde gentium 3 idem in Aulular. Neque ligna ego usquam gentium praeberi vidi pulchrius.idem in Mitit et Conueniam illum ubi erit gentium. idem in Bacchi. : Diis : Sequere hac me. Respondetur. Quo gemium
idem in Asinaria: Perij ego oppido, nisi Litanum inuenio
264쪽
iam ubiubi est gentium 3 Terentius in Hecyra: Cui quanto fuerat praestabilius, ubiuis gentium aetatem agere ibidem: An quisquam gentium est aeque miser Cicero in Catilinam: O dij immortales, Vbinam gentium sumus 3 Plautus in Amphitrione Non aedepol nunc ubi terrarum sim scio. Idem in Mercatore: Vbi loci res summa nostra publica Z Terentius in Phormione: Quoquo hinc asportabor terrarum, certum. est prosequi, aut perire. Cicero
Attico: Et si mihi nihil erat propositum ad scribendum, quia quid ageres, ubi terraru esses,ne suspicabat quidem. ibid. Neque adest istic, neque ubi terrarum sit, scio. De- eius Brutus Bruto & Cassio Sortunae cedendum,ex Italia migrandum Rhodum,aut aliquo terrarum arbitror. CNeero in Philipp. Qui ubi terrarum sit,quid agat,vivat denique,an mortuus sit, quis aut curat Z Ibid. Vbicunque terrarum sunt, ibi est omne Reipub. praesidium. Idem pro Rabirio Posthumo: Nunc vero quid agimust ubi terrarum sumus 3 Horatius: Mitte sectari rosa quo locorum
Titus Liuius ab urbe condita: Quo terrarum velint traij ciant. Idem de bello Punico : Percontatur ubi terr-rum esset. Idem de bello Macedonico: Se tacitos abire, quo terrarum possent in animo habuisse. Plautus in Rudente: Sed & Grippus noster quid rerum gerit3 Catullus: Quid rerum geritis λ Plautus in Aulularia. : Sed quid hoc clamoris oritur hic ex proximo 3 Horatius: Quid hoc veneni saeuit in praecordijst
gitur enim plerunque a perfectis illis cum alijs prς postionib' A,ab, ad, ante,e,ex: Interdum etiam cum aduerbio, pridie, postridie, dum,istinc,magna cum 'enustate. Quem dicendi modum qui non tenent,errorem, aut m
lae Latinitatis esse,aut scripturae peruersitatem putant. VsMevic . Cicero Attico: Ibi esse volo usque ad pridie Ca Iendas. Maias: ibidem Nos in Formiano esse volumus usque ad pridie Nonas Maias. Fidem de Quint. Fratre. Nuncij
vobis tristes, nec varij venerunt, ex ante diem Nonarum
Iuni j,vsque ad pridie Calendas Septembris. Titus Liuius
265쪽
antem illi vaeuum a culpa,vacuum a periculo,& vacuum a dolore,& huiusmodi addita praepositione dicebant. Cicero in Verrem: Nam ipsa Mess ana, quae situ moenibus tortuque Ox nata sit, ab ijs rebus, quibus iste delectatur, anc vacua ac nuda est. Idem Yttico : Sin eris ab isto periculo vacuus i dem de ossi ijs: Adhibenda est vacuitas ab angoribus.Idem de finibus bonorum & maloium: Quod is locus ab omni turba id temporis vacuus esset. Idem Quint. Fratri: Sin eris ab isto periculo vacuus, ages scilicet, si quid agi posse de nobis putabis. Idem de arte Rhetoricarii animus a talibus factis vacuus & integer esse dicetur, Idem pio lege Manilia. Ita neque hic locus vacuus vii quam ab ij qui nostram causam defenderent :& meus labor in priuatorum periculis castὸ integreque versatus, ex vestro iudicio fructum amplissimum est consecutus. Idem de Prouincijs consularibus.Nam quis hoc tempore non sentit omnia alia esse vobis vacua ab omni periculo, atque etiam ab omni suspicione bellit Idem pro Deiot ro:Sed tamen quicquid a bellis Popul. Roman. vacabat, cum hominibus nostris consuetudines, amicitias,res, rationesque iungebat. Idem ad equites Romanos:Profecto istis hora nulla eiecto M Tullio vacua E periculo: Salonius in Catilina: Quod si quis etiam a culpa vacuus in amicitiam eius liber inciderat,quotidiano usu atque illecebris facile par, similisque exteris essiciebatur. Titus Liuius ab vibe condita: Ne quando a me, ac periculis va
VENIRE HAEREDITAS.VEnire haereditas Latine dicitur id, quod multi dic sit,
In haereditatem succedere. Cicero in Verrem: Cuius filiae edin a propinquo haereditas permagna venisset.Ibidem: Praesertim cum tibi illo ipso anno e Chelidone venisset haereditas Ibidem: Hic Verres haereditatem sibi venisse arbitratus est,qubd in eius regnum ac manus venerat iste. Ibide ixi: Quam pridem sibi haereditas venisset, do cet.Ibidem: Omnibus ijs,quibus haereditas venerit,eohς- redem praetorem esse oportere. Ibidem : Quid haec haereditas,quo praetore Dionis filio venerat3In eundem:Audiuit Dioni cuidam Sieulo permagnam venisse haereditate.& paulo post: Hule haereditas facile ad sextertium tri-
cito venit, testamento propinqui sui Heraclij Ibidem Se
266쪽
de haereditate velle cognoscere,quae eius filio a propinquo homine Appollodoro Laphicone venisset. Idem in Phil picis. Haereditatem mihi negasti venire. Idem.de arte Rhetorica : De haereditate quae venit pupillo. Idem pro Lucio Flacco: Tu Tite Victi si qua tibi in Africa v nerit haereditas usu amittas. Ibidem: Quid ab ingenuis mulieribus haereditates lege non ven inritὶ Idem pro Aulo Cecinna Mihi .credite,maior haereditas venit unicuique nostrum in ijsdem bonis a iure,& a legibus, quam ab ijs, a quibus illa ipsa bona relicta sunt. Idem pro L. Flacco: Maximas audio tibi L.Lucelle,qui de L. Flacco sentetiam
laturus es, pro tua eximia liberalitate,maximisque bene-fieijs in tuas venisse haereditates. VI C A RIVS.'T Iearium eum esse, qui alicuius vices gerat planissi- mum est, at quas ijs subdam autoritatibus palam fiet quod multis absconditum in eo voeabulo fuerat. Est enim alio sensu vicarius,seruus qui serui vices gerit. Ab eo tarbitror,postea in alios quoque vis vocabuli transfusa est. Plautus in Asinar. Ex persona Leonide serui, mihi scio vicarium esse neque esse seruum in haeredibus,qui sit pluris quam ille siet. Cie.in Ver Peculia omnium, vicari,
Sive vicarius,qui seruo paret,ut est mos vester ait, seu conseruus Paulus de Noxalibus actionibus, i. si in re: si
seruus tuus nauem exercuerit,eiusque vicarius seruus, &idem nauta in eadem naui damnum dederit. Idem de Manumissis,l.s peculium praelegatsi est,& viearius liber esse iussus sit.Vlpianus de institoria actione,l. sed & s: si a seruo tuo operas vicarij eius conduxero. O Vae cum versum vel versus, composta sunt , mirificam in latinitate elegantiam obtinent, suntque et praecipua obseruatione dignissima. Quoquo versum, adverbium ad locum, id est, versus quemcunque locum. Caesar in Commentariis : Eius imperio classem quoquo versum dimittunt: Ibidem:Quoquo versum quo pabulandi mihi adire posse videantur, Ibidem . Rates duplices quoqud versum pedibus XX X. e regione solis collocabat. Cato de re Rustica: Pedes denos quoquo versum habeat.
267쪽
Quaqua versum,id est per quemcunque locum. Caesar in Commentarijs: Legatos quaqua versum di
Aliquo versum,id est,uersus aliquem locum Plautus in Casina: Ego pol istam iam aliquo vers umregulam dedero. Alio versum, id est,uersus alium locum, vel pertrans- letionem,ob aliam causam. Plautus in Aulularia: Atqui ego ictuc Antrax alio versum dixeram. Vtroque versum,id est,uersus utrunque. Plautus in Captiuis: Vtroque versum rectum est ingenium meum ad te atque ad illum Deorsum versum, id est,uersus inferiorem locum. Varro de lingua Latina: Deorsum versum ad singularia perueniunt. Sursum versum,ia est, versus superiorem locum . . Cicero in Partitionibus oratorijs: Et idim quasi sursum versum utroque dicatur.Idem de Oratore: Cum gradatim sursum versum redditur. Cato de re Rustica, Vites, propages,sulcos sursum versum quoad eius facere poteris, vites facito uti ducas. Ibidem: Sursum versum semper adducito.Ibidem:Vitia dicta a vinciendo, quod item ca- Ireolos habet,ut vitis,quibus sursum versum serpit. Pau-us de gradibus adfinit. l. Iurisconsultus : sursum versum, vel deorsum versum tendens, subdit: Primo gradu cognationis sunt sursum versum duo, pater,& mater: deorsum versum duo,silius & filia.
Terentius in Adelphis: Clivus deor tam versum hane te praeeipitato. Varro libro secundo rerum Ruiticarum: Linulis deorsum versum pressis.
v s P IR M. VS piam quasi scint illa quaedam in oratione resulget,
cum a recte considerantibus obseruatur. Nec quicquam meo indicio magis sermonem illustrat, quam Pa uul; hae clausulae,quae a plerisque quoniam sunt omissa, illaudata eorum ae sordida surgit oratio. Loco huius par ticulae uspiam, multi inepte, ta aliquo loco, dicunt Cice ro, Attico: sed tamen hoc me ipso consolabar, quod noradubirabam, quin te ille aut Dirraehu, aut in istis locis v seiam
268쪽
uspiam visurus esset. Eidem:Inde utrum cons stere uspiam velit,an mare transire nescitiIdem in Academicis: siue est illa scripta uspia in ,siue nusquam.
1 praestare, dare fieri ,esse habere, ire agere. DVo verba, eorumque infinita, nulla eo puta coniuncta saepenumeris apud antiquos reperiuntur , nulla ratione, sed solo modo loquendi,uti sem, dare legare, dare praestare, dari fieri, esse bibere,ire agere. Vtifrui. Caius de Aequirendo rerum dominio,i. acquiritur: Habet ius utendi frueudi
Iabolenus de statu liberi,i. stichum: Titio do lego. Paulus ad Legem Falcidiam, l. r. Easque res quibusque dare legare volet. DareprUAE . scaevola de statu liberi, l. sticho. Iubeo det praestet filio, xxxori meae.
Dare Leri. Idem de inofficioso testamento,i.Titia: Quae supra dare fieri iussi. dc dari fieri volo.
Vlpianus de actionibus empti & venditi, i ex empto: Qui iumenta vendit, solet ita promittere, esse habere, ut
Celsus deseruitutibus,t .s eui: Ire agere licebit. Ibidem eodem titulo, l.Per fundum. Qui plurium est ius mihi esse eundi agendi potest .Paulus eodem titulo,l. seruitutes Per arcam tuam in domum meam ite agere cessisti. Idem eodem titulo, l. si prius ius esset mihi ire agere. idem de A qua pluuia arcenda,l. supra iter. sed pontem quo possit ire a
Fecerunt negocia cum forensia, tum domestica, quibus posteaquam Romam redij, valde destineor, ut non singula ripar erat accuratE seduloque regcstauerim, de suo quanque rem loco disposuerim: Quare legentes quaeso,vitio mihi ne dent,si quid praeter ordinem, aiat serperam notatum repererint.
269쪽
Non abs re, neque superuacaneum putaui aliquid etiaseribere de modis dicendi, quibus proferuntur verba in tendo, siue contendo,& remitto, quae cotraria sunt: α adstringo siue denso, ae relaxo, quae item diuersa sunt.& contraho, ac dilato similiter contraria. Quae a diuersis diuerso quidem sensu accipiuntur. Quare qui tot in unum congestas autoritates legerint, dubitare deinceps, & variare desistent.Primo de intendo & remitto. Cicero in Tusculanis: Vt onera eontentis corporibus facilius feruntur, remissis opprimum:simillimE animus intelione sua pretasum depellit omnem ponderum,temissione autem sic urgetur, ut se nequeat extollere. Idem de Oratore: oeulissent, quorum intentione, tum remissione, tum coniectu, tum hilaritate, motus animorum signifieamus. Titus Liuius ab urbe condita. Remisso fune quo suspensa erat,eataracta magno sonitu cecidit. De astringo et relaxo. Cieero de natura deoru: Eaque tum adstringitur, tum relaxatur. Ibidem: QAemadmodum autem reliquiae cibi propellantur,tum astringentibus se intestinis,lum rela xatibus, haud sane di melle dictu est. Idem Attico:Vellem suscepisses iuuenem regendum : pater enim nimium indulgens,quicquid ego altrinxi, relaxat. Idem in Actonium: Neque tamen vos urget mandatis pluribus, remittit aliquantum, & relaxat. Virgilius. Densa erant quae rara modo,& quae densa,relaxat.
Cicero de natura Deorum: Partes quae sunt infra quam id deuoratur, dilatantur, quae autem supra contrahuntur. Ibidem : Pulmones icm se contrahunt adspirantes, tum spiritu dilata ni,vt frequenter ducatur cibus animalis. Per translationem autem dicitur remittere & relaxare animum, hoc est, non semper curis intentum esse. Cicero
in Philippi ea Σ. Tamen si modo homines sunt, interdum
animis relaaeantur. Idem Bruto : Tantam spem attulerat zxplorata tua victoria, ut omnium animi relaxatisnt. Idem de Legibus: Et eum remittit animos, tum contrahit.
O Vod multi inscite quidem , & minus latine dicunt
-Vsque nunc, usque tu ue,vsque ad id tempus, perfecti
270쪽
DE sERMO. LATINO. α73 etiam nune poenitet belli suscepti aduersus Romanos .
Plautus in Menechmis: ibo etiamnum. Varro de re Ru stiea: Cum etiamnum Platanus nouella esset.
Terentius in Hecyra: Me educit foras, narratque ut vir go ab se integra etia tum siet.Cicero de Oratore: Omnes etiam tum retinebant illum Periclis succumbente. Ibidem Cum etiam tum in lecto Crassus esset.Varro de re Rustica Vineas veteres iterum occare, & nouellas etiam tertio,sisnt etiam tum glebae. Iam tum,iam nunc,aliud certe est,signifieatq; id quod ex nunc inepte dicunt.Cicero pro Aulo Licinio:Ita se iam tum gessisse pro cive ijs temporibus, quae tu criminaris. Idem in Verrem: Iam tum cum bello fugitiuoru tota It
lia arderet Idem pro Cluctio: Qui omnes in iudieijs publicis iam tum storente Romano populo floruerunt. Virgilius: Iam tum religio pauidos terrebat agrestes.
Cicero de diuinatione Iam nunc mente & cogitatione perspicio quem tum studia hominum, qui concursus saluti sint. Ibidem: Quae cum cogito. iam nunc timeo. Virgilius in Georgicis: Et votis iam nunc adsuesce vocari. Propertius: Iam nunc me sacrae Dianae. ι 'Suscipere & Veneri ponere vota iuuat.
dens legum. OB seruandus est & hie dicendi modus,Prudens, imprudens legum,& in legibus iuris, caetera. Cicero de arte Rhetorica . Imprudentes legis eum exissent, vitulum immolaverut Idem de Amicita: Quia prudens esse in 131-xe ciuili putabatur.
ie honori ,habere praedae,liabere voluptati. HAbere quαstui,habere honori ,habere praedae, habere voluptati, modi dicendi elegantissimi non solum inter missi , verum etiam veluti de indust ita omissi. Cicero de Oilic ijs: Habere enim quaestui Rempublic. non modo