장음표시 사용
231쪽
quamobrem quibus responsurus non videtur, mentio deIege nulla fiebat. ibid. Quod si ab Apollonio aliquid eo- missum esset/ quamobrem iure in eum animaduerteretur . idem de finibus bonorum & malorum: Satis argumenti e s se videtur, quamobrem illa quae natura prima sunt adscita natura prima diligamus. Alphaenus , Locati& coaducti, l. Habitatores. Ea conditione habitatorem esse,qt si quid aduersarium incidi siet,quamobrem dominum aliquid demoliri oporteret, aliquam partem paruulam incommodi sustineret.
Cicero pro M. Caelio: An vobis aliam eausam esse ubi am putatis, eur in tantis praemijs eloquentiae, tanta voluptate dicendi, tanta laude, tanta gratia,tanto honore, tam sint pauci semperque fuerint, qui in hoc labore versentur 3 idem pro Cluentio: Quid est in Naso , cur tu inhoe loco sexto sedeasὶ ibidem: Quae causa Habito fuerit cur interficere Oppianicum vellet ρ idem pro Sexto Robeio Amerino: Quod si tibi nulla causa est,cur hunc miserum tanta calamitate assici velis' idem, Attieo:Sed erant causae,cur hoc tempore isthie esse nollem. idem pro ROGeio Comoedo: Non fuit eausa, eur tantum laborem cape res, & ad me venires. Alphaenus, Loeati &eonducti,LH bitatores : Si iusta eausa fuisset, cor periculum timeret Catullus:
Nam quid feci ego,qusd ut sum locutus,
Cur me tot male proderes politis Erinpropter.
Plautus in Bachidib. Sed quid est quapropter nobis malum imitemini λE Plautus in Menechmis: Quid de te merui qua me causa perderes t Cicero pro lege Manilia: Satis mihi multa verba seeisse videor , quare hoc bellum esset genere ipso necessarium Paedianus,qui tam et si sub Augusto Caesare storuit bonaque multa, atque elegantia seripsit,licuri libello , siue potius fragmento, quod ante hos annos repertum est,eolligi potest,multa storuit ac scatet barbarie. Quam tamen barbariem,non ab illo certE,qui bono etiatunc tempore eruditus est, prouenire puto: sed potius a
aliquo insulso,atque ineleganti Grammatico; qui inter
232쪽
pretis vice functus, inepta multa conseruit, quae postea uua eum bonis autoris verbis descripta sunt. Is inquam Asconius: Magnopere, inquit, me haesitare confiteor, quid sit quare Cicero , Placentiam municipium esse dicat. Quid sit quare, dixit, quod eleganter posuit,& modo i storum veterii usus est. Gn.Pompeius L. Domitior Miror quid causae fuerit,quare consilium mutaris.
MAxime abstrusum hactenus lut arbitror) quid signi
fieet residere, subsidere, desidere. Quod cum ex multa variaque lectione deprehendissem,nihil aliud esse terra desidere, nisi cum terra magnis imbribus, vel ignota alia causa hiatum faceret: ita ut terra deorsum descenderet, et subtraheretur. Quae res melius ex subiectis autoritatibus eolligetur. Cicero de Osfieijs: Hine ille Gyges inducitur a Platone,qui cum terra desedisset, magnis quibusdam imbribus in illum hiatum descendit. Idem de Diuinatione Delata etiam ad Senatum Iabes agri Prive natis, eum ad infinitam altitudinem terra desedisset. Ibid. Vt multa oppida corruerint, multis locis labes facta sit, terraeq; desederint. Titus vero Liuius idem dixit de bello Maeeaonico:Terra linquit Velitris triumlugerum spaci o cauerna ingenti desederat. Non tamen dicendi moda seruauit, mutato fere & obsolescente iam bono dieendi modor eum dixit ab urbe condita: Arpini terra eampestri in agro in ingentem sinum consedit.Ipidem: In Veliterno agro terra ingentibus cauernis consedit, arboresque in profundum haustae. Consedit igitur dixit pro desedit, eum considere sit simul sedere. Virgilius: Dicite,quandoquidem in molli consedimus herba. Varro de re Rust. Quod inane natat, plenum desides. Ibi demi ubi stramentum desedit in aperto loco palam a quo nominata potest esse palea.
Residere:ea paulatim deorsum inclisere. . Plaut.in Capt. Itaque venter, gutturque resident. Horatius:
Nostrisque ductum seditionibus , Bellum resedit protinus. Ide Iam iam residunt cruribus asperae pelles. ET
233쪽
Ex epistola Sabini pro Helena: Flamma recens parua sparsa resedit aqua: Subsidere es fere idem quod residere: sed consid/rantibus
aliquod discrimen omnino occurrat,quod mebus seideatur,quam δε- monstretur.
Virgilius in quinto Aeneidos subsidunt vadae,tumidumque sub axe tonanti, - Sternitur aequor aquis. Ouidius de Fastis Quod simul emersum est fragor aethera terruit ipsum, Iactaq; subsedit pondere molis humus. Ibidem: Iam leuis obliqua subsedit Aquarius urna. Ibidem: Pondere terra suo subsedit & aequora traxit. Idem in Metamorphosi: Iussit & extendi eampos subsidere valles. Ibidem: Flumina subdunt, collesq; exire videntur. Ibidem: Paulum subsedit,& insta. Quam solet esse fuit. Idem in Ibin: Sie tua subsidens deuoret ossa canis. Idem ad Corinnam: At vos qua veniet tumidi subsidite montes. Paulus de damno infecto,i Atheniensis: Si vitio loci pars aliqua loci subsedit. Titus Liuius ab urbe condita: Subsidunt Hispani aduersus emissa tela ab hoste, inde ad Omittenda ipsi eo surgunt.Hircius in Commentarijs: Aqua quae paulatim spaeio temporis liquescit ae subsidet.
OVisquam quantum distet ab aliquo, a quoquam, a
quocunque, a quolibet,a quopiam, exijs cluae infra adduxi,melius cognoscetur.Interrogat enim fere semper, de cum indignatione requirit. Cicero pro Cluentio: Est quispiam qui cum hoc cognouerit, suspicari possit odipianicum iudicio oppressum,& circumuentum esse inno centem Z Idem in Verrem: In eiusmodi re quispiam tam impudens reperietur, qui ad alienam causam inuitis ijs, quorum negocium est , accedere aut adspirare audeat Ibidem: Num aut in uilitate nummum arator quisquam dedit aut in charitate de stimatione frumenti questus
esti Ibidem. Quid enim quisquam ad mea pecuniam me inuito adspiret ZIdem pro lege Manil. Et quisquam dubitabit , quid virtute prosecturus sit, qui tantum autoritate
234쪽
profecerit3Ibid. Et quisqua dubitabit, quin hoc tantum bellum transmittendum sit 3 Idem pro domo sua: Haue deam quisquam violare audeatὶ Idem in Philippi. Ab hoe igitur quisquam bellum timet 8 Virgilius: Et quisquam numen Iunonis adoret Z
QVa itineris, qua de Bruto, modus est dicendi, quo inepte dicunt: Ea parte qua itineris , vel de Bruto mentio fit. Cicero. At ico: Atquam honesta, quam expedita tua consilia, quam e gilata tuis cogitationibus, qua itineris, qua nauigationis, qua congressus, sernaonis se eum Caesare. Eid. Cum video te distentissimum esse , qua de Butroeijs, qua de Bruto.
quanto metis, tae. EDisseendus est & hie loquendi modus, quo Cato, diali j veteres si sunt. Idem enim de re Rustica: Quam plurimam brassicam ederit,iam citissimum sanus fiet. Illi terati vero hunc quoque dicendi morem non curantes dicunt. Quanto plus, aut quanto magis ederis ex brassica, tanto citius sanus fies.
ET hie modus alter, non inelegantior superiore, non est praetereundus. Idem Cato: Quam citissime conficies, tam maxime expediet. Ibidem. Quam acerbissima olea erilitam oleum optimum erit.
LV OD TE ORO.Modus est etiam Romani candoris plenus in particula Quod. Cum enim aliquid timentes narrabant,ae deinde ne quid tale eueniret, obsecrabant, Quod te oro dicebant: quod Perinde est quasi . Quare te oro.Terentius in Hecyra: Male metuo , ne Philumenae magis morbus aggravescat:quod te Aesculapi, & te salus, ne quid huiussi oro. Horatius in Epistolis: Pol me miserum patrone vacares. si velle ,inquit,verum mihi dicere nomen, Quod re per genium dextramq; , deosque penates Osfecto,& obtestor, itae me redde priori.
235쪽
RE NUNCIA RE.'OVam diuersum est quod in bonis autoribus legimus in Verbo Renuncio, ab eo sensu qui passim vulgo rei lebratur ZEst enim renunciare legationem,idem quod referre quid in legatione gestum sit. Cicero in Philippie.
Cum enim legati renunciarint,quod certe renunciabunt,
non in vestra potestate, non in Senatus esse Antonium. Ibidem: Nec vero dubito quin si ille vir renuneiare legationem potuisset, & reditus eius vobis gratus fuerit, &Reipubliea salutaris futurus. Varro de re Rustica : Lati stabalis sortitio fit ii ibuum, ac coepti sunt a praecone renunciari, quem quaeque tribus fecerunt Aedilem. Titus Liuius ab urbe condita: Haec cum legatio renunciaretur. Ibidem QAi iussi erant,legationem renunciauerunt. Renunciatur praeterea Consul,Tribunus, aliusve Magistratus, id es declaratur factus Consul,Tribunus,&e. Cicero pro lege Manilia: Nam cum propter dilatione Comitiorum ter praetor primis centurijs cunctis renun- elatus sum. Tit Liuius ab urbe condita Nec me contra Senatusconsultu in Consulem re Runciari patiar. Asinius Pollio Ciceroni: Comitia bieniiij biduo habuit,hoe est renu-
ςi hix,quos ei visum est. REDIRE IN GRATIAM. REdire in gratiam,modus est dicendi,quo significatuς
aliquem ex discordia reconciliatum, in pristinam a micitiam redire. Cicero de Senectute : In gratiam iam cuvoluptate redeamus.Idem QAinto Cieeroni:Pompeius a me valde eontendit de reditu in gratiam, sed adhuc nihil profecit.Idem de prouincijs Consularibus:Iurauitque in concione se in gratiam non redij se. Ibidem: Absens me' eum summo suo benefieio redi jt in gratiam. Idem ad At lieum. Cum Luceio in gratiam redi.
REsPONDERE AD ROGATUM. II Espondere ad rogatum,id est quod satis per se nori se itur cum quis rogat,quaerit, petitve M alter ad ea quae rogantur, respondet. Quod multi peruerso dicendi' modo, respondere ad propositum di eunt. Cie. pro L. Flaceo:Nunquam nobis ad rogatum respondent, semper ac
236쪽
Roget quis, modus est loquendi politus, id est, quod
multi inepte die unt, si aliquis me interrogaret, peteret, diceret. Terentius in Eunucho: Roget quis, quid
hoc modo: Feci amicitiae respectu, Feci tes pectu iustitiae:quo locoLatinius diceretur: Feci amicitiae causa, et Tatione, Feci, ratione iustitiae. Respectus autem nome est, a Respicio veniens,ut Conspectus a Conspicio, Per pectus a Perspicio, Circumspectus a Conspicio,Alio dicedi modo a Cicerone eloquentiae principe usitato, qui de Diuinatione:Remigem, inquit, quendam ex quinqueremi Rhodiorum vaticinatum,madefactum iri minus triginta diebus Graeciam sanguine,rapinas Diracliij,& conicensione in naues eum fuga,fugientibus miserabilem respectum incendiorum sore.Idem in Philippica quinta: itaque cum respectum ad Senatum,& ad bonos no haberet, eam sibi viam ipse sibi patefacit ad opes suas amplificandas,quam virtus liberi populi ferre non posset. Respecta dixit non haberet, hoc est, non respiceret.
REsECARE AD VIVUM. I Esecare ad viuum, est per translationem dictum ab
ijs,qui vel ungues usque ad viuum, vel arbores usq; ad radices resecant. Id postea dictum & ad eos transfertur, cum quid nimium ad regulam reuocamus. Cicero de amicitia:Neque id ad viuum reseeo,ut ij, qui hoc subtilius differunt.
nu non propria. SCribere mea manu ,sua manu,no propria manu, quod nusquam apud bonos autores reperitur. Cicero, Attico:Antequam aliquo loeo c5sedero, neque longas a me, neque semper mea manu literas expectabis. Eidem: Obsignaram iam epistolam meam, quam puto te modo per legisse, scriptam mea manu. Eidem. Ipse in Tusculano me Te ferre in commentarium mea manu voluit, quod idem
in Asia mihi sua manu scriptum dedit. Eidem, Nunquam
237쪽
antὶ arbitror te epistolam meam legisse, nisi mea manu scriptam .Eidem:Haec mea manu. Eidem: Noli putare pigritia facere me quod non mea manu scribam. Fidε: Alteram tibi eodem die epistolam dictaui, & pridie dedera mea manu longiorem. ibidem: Accepi aliam alia tueundiorem quae quidem erat tua manu. idem QIratri: Cum scripsissem haec infima,quae sunt mea manu ibidem:Hse inter coenam dictaui Tyroni, ne mirere alia manu. idem in Catilinam. Legimus literas & scriptum ipsius manu. Idem Appio Pulchro: Ad te statim manu mea scriptas literas misi. Brutus Cice. superioribus literis mea manu scripsi Scaevola de Donationibus,t. ad eum. Hac epistola mea manu scripta notum tibi facio. Idem de legatis,l. Cuquis.Testamento facto manu sua ita cauit .Paulus de Publieanis & vectigalibus, i. si publicanus. significentur ipsi libello manu sua subscripto.Calistratus. Ad legem Corneliam, de falsis, i. Diuus Claudius: si modo post eam seriapturam manu sua testator testamento codicillisve subscripserit. Marcellus : sit quis aliquem testari prohibue. l. Diuus Seuerus. sua manu signatos Codicillos valere velit Papinianus de Testamentaria tutela, l. Ex sententia: Patris voluntas hoc ipsum manu sua declarantis. Vitruvius. Quod etiam ipse sua manu dicitur fecisse. Titus Liavius de Bello Punico. Foedera Amilcaris scripta manu .Ide de bello Macedonico: Polisenidas sua manu scripsit. Ibi d. Iudicia manu sua testata daret Ibidem: Ausa dicere se omnes manu potius interfecturam.
Ouidius in Epistola Didonis. Ipsa sua Dido concidit via manu.
ST udere illi rei, vulgare est: studere autem illam rem,
minus obseruatum, non caret gratia & venustate .Plautus in Milite. Magis metuant, minus has res studeant. Ciae ero in Antonium: Vnum sentitis omnes, unum studetis.
Idem de Reditu suo: Clim vero literas studere in ei pit, dihelluo immanus cum Graeculis philosophari, tamen est Epicureus. idem de Finibus bonorum & malorum. Vel illud quod studet,facere possit ornatius. idem in Tuscul nis: Haec cum disputant,haec student. Horatius Hoe studet unum.
238쪽
is p HADRIA. CARDIN. svBsCRIBERE.SVbscribere causae. & subscribere causam, apud bonos
illos autores frequenter reperitur. Differentiam autem quae interst,pauci ut arbitror)considerauerunt. Ego vetaro quid de haere ex multa lectione collegerim, paucis perstringam.Subscribere causae certo modo loquendi id
erat: cum nomen alicuius deferebatur, accusatores apud
iudices reorum accusationibus subscribebant, ut qui se subscriberent, ad talionis poenam tenerentur, si inique accusassent,& nisi intra spacium triginta dierum caulam prosecuti fuissent.Iudices vero subscribebat causam, propter quam rei accusabantur. Quae omnia infra scriptae autoritates apertius demonstrabunt. Cicero de arte Rhetorica: Cuin venefici cuiusdam nomen esset delatum,& quia particidi j eausa subscripta esset, extra ordinem esset acceptum, Id infra id autem si damnaretur, fieri necesse esset, quoniam R id causae subscriptum, & ea re nomen extraordinem sit acceptum.
Ouidius de Tristibus: NJve precor magnae subscribite Caesaris irae. Paulus de accusationibus, i. Libelloium . item subselibere debet is, qui dat libellum, vel alius pro eo, si literas nesciat,& sub ait sed intra quod tempus videt, mus:& utique XXX dies utiles obseruandi sunt. Vlpianus de accusationibus M inscriptionibus: si cui erimen Obijciatur, praecedere debet in crimen substetiptio, quae res ad id inueta est, ne Deil E quis prosiliat ad accusationem, cum sciat inultam sibi accusationem non futuram. Asconius Paedianus: subscripserunt Triario in Scaurum Quintus Marius L. Filius, Sc in Pacuui j saties cognomine Claudij,qui inquisitionem in Sardiniam Jtemque in Corsicam insulas dies triceno I acceperunt. Idem, Deinde post paucos dies apud
Confidium duastorem lege Plautia de vi, subscriptione
ea quod loca occupasset,& cum telo fuisset, nam duces opera ruin Milonis recusauerunt, Caius Fid:us, Gneus Ap ponius GDei filius. Marcus Seiug. Subsci ibete causam.
Plautus in Penblo: Cras subscribam homini di eam. Idem tamen dimisit praepositionem Sub, cum dixit in Aulularis: Ad Praetorem hodie te rapiam, & tibi scribam dicam.Cicero Pro Cluen. Video igitur iudices animad
239쪽
uertisse Censores in iudices quosdam illius consilii Iuniani, cum istam ipsam causam subieriberent.Idem in Diuinatione in Verr.Censor Caium Atheium notauit quod ementitum auspicia subscriberet,ergo fuerit hoc censoris,si iudicabat ementitum.Idem pro Aulo Cluent. Nam ecquidem qu et de iudicio eorrupto subscripserunt Ibidem Leue est quod Censores de caeteris subscripserunt. Vlpia. de Prauatis delictis l. si quis.Tune subscribere eum crimen oportebit. Asconius Paedian. Hunc Antoniu Gellius & Lentulus Censores sexennio quo haec dicerentur. Senatu moverunt, causamque subscripserunt , quod socios diripuerit, quod iudicium recusauerit, quod propter aeris alieni magnitudinem praedia manciparit, bonaque sua in potestate non haberet. subscriptores. Cicero in Diuinatione in Verrem: At venit paratus cum subscriptoribus citatis,& disertis: est tamen hoc aliquid .tametsi non est satis. Omnibus enim rebus is qui princeps est,in agendo ornatissimus & paratissimus esse debet. Verumtamen. l. Apuleium esse video proximu sub scriptorem hominem non aetate, sed usu forensi, atque exercitatione tyronem. Ibidem: Ex illo grege oratorum,
qui subscriptionem sibi postularunt ,& subdit. Vt mihi non
ex ijs, quos mecum adduxerim,sed de populo subscriptor addatur. Ibidem Accusabat M. Aquilium subscriptore C. Rutilio Ruso. Idem ad Quintum Ciceronem fratrem Gabinium tres adhue factiones postulant, Lucius Lentulus Flaminis filius qui iam de maiestate postulauit, Titus Nero cum bociis subseriptoribus, C.Memmius Tribunus plebis Ad eundem Gabinius absolutus est, omnino nihil accusatore. Lentulo, subseriptoribusque eius infantius, nihil illo consilio sordidius.Idem pro Murena: Successionem subscriptorum animaduertebant. Sed quid sint subscriptores, apertius declarat Asconius Paediatius: subscriptores,inquit dicuntur, qui adiuuare accusatorem causidici solent,quos oportet submitsius agere quam dicit ille quem sequuntur.
. Q Iccus, per translationem non est id, quod exhaustus Oaut exercitus, ut nonnulli volunt, sed eis ieiunus, sobrius. Plautus in Asinaria: Ego praeter alios meum visum
240쪽
sui rata secum, frugi,eontinentem. Cicero in Aeademi eis quaestionibus: Dormientium & vinolentorum,& furios tum visa imbecilliora esse dicebas,quam vigilantium sc-corum, sinorum. Idem pro lege Agraria : Haec per deos immortales virum esse voles consilia siccorum, an vinolentorum somnia,& utrum cogitata sapientum, an optata furiosorum videntur Horatius. Forum, putealiive Libonis,Mandabo sceis. Idem. Aecedes siccus ad unctum. Idem: Siccis omnia nam dura Deus proposuit. Idem: Libertinus erat,qui circum eo inpita siccis
Lautis mane senex manibus currebat.
STomachi notum verbum, est enim indignari, & quasi
ex aliquo facto dictove offendi, ita ut stomaeus inde moueatur. Hinc est alius ortus dicendi modus, cum dicitur: Non sine stomaeho illum vidi. Sed in verbo Stomachor praecipue obseruandum est, accusativo id quandoq; iungi, quandoque absolute,quandoque cum propositione
poni.Terentius in Eunuchor Id adueniens mecum stomachabar. Cicero. Attico:Stomachor omnia. Eidem:In quo tamen ille mihi risum magis , quam stomachum mouere solet. Eidem. Ille vero . sed stomachari desinamus.
iusmodi: hoc numero utebantur literati viri stat cesseculi illius, cum infinitum, aut praegrandem numerum explicare volebant. Plau tus in Aulularia: Sexcenta sunt quae memorem si sit ocium. Idem in Bacchidib. Sexcantatama reddam, si vivam Idem in Trinummo: Sexcentae ad eam rem causae possunt colligi. Idem in Menechmis: Qisensuspirabo plusquam sexcentum dies. Terentius in Phormione: Sexcentas proinde potius scribito, iam mihi dicas. Cauar in Commentariis: Cum sexcentis deuotis. Cicero Attico: Sexcentos habes tabellarios. Fid. Ne Sapsiceranij nostri merita in patriam ad annos sexcentos maiora viderentur, quam nostra. Eidem: post a Pompeis procuratoribus sexcentis premi coeptus est. Idem: Multa molesta, discessus noster,belli periculum, militum improbitas, sexcenta praeterea. Ibidem : venio ad epistolas tuas , quas