장음표시 사용
371쪽
discessum e vita manet sciam enim vis amoris omnis sit in animo, nihil amicitiae ossiciat interitus eorporis ac si non manet modo, verum etiam perficitur et expletur , quid est quod deseri existimemus ab amicis , qui migrant e vita Equidem te non deseram, si decedere maturius, quam naturae legibus pracsinitum est, contigerit; sed ut nunc tecum absente cogitatione sum, ita tum mente illis ipsis animi tui bonis , quibus nunc delector, fruar eo commodius , quo ero ab omni ter Pae contagione liberior; donec nam illud quoqtie tempus futurum est ) in beatorum sedibus caritate iungamur sempiterna. At inquis ita tecum agis, qui
nondum XXV annum excessisti , ut cum eo , qui exacta aetate prope sit occasum. Maxime et quid enim interest utrum annorum numero quis, an corporis imbecillitate sit senex Z Sed viderit ipse Deus. Nos modo
operam demus , ut eum vocabimur, non imparati onsendamur e quia, ut ipse nos sapientissime monuit, H
quo diem scimus neque horam. Philosophari me dices. Quid ni Deiam 3 cum philosopho enim loquor. Novi quod est allatum e Gallia , quia in hanc ipsam turbam litterarum et occupationum incidit, scribendi mihi tempus non erat e proximis tabellariis perscribam tibi omnia. Olice usium Ducem animum Studiumque in catholicam fidem quotidie magis declarare intelligo. Postquam rediit in Lituaniam, Vilnae nondum suerat, quod prius paterna oppida obire voluit, in quibus extinctam veram religion Pin ad vitam revocavit, et ut ad pristinum quoquo cultum pictatemque restituat enixe dat operam. Dixisse serunt, sibi certum esse nihil prius agore ubi venerit Vilnam , quam sacellum a patre pro sanum factum , expiare , restitutisque Dei divorumque simulacris, sinae ille sustulerat,
372쪽
d latio consecrare. Miranti cuidam atque accusanti, quod cum Romae fuisset, et romanae urbis si Deo placet foeditates oculis ipsis suis perspexisset, ab iis non a horreuot et respondit, suisse tempus eum talia sibi persuaderi Passus Esset et quae Cum salsa compererit, ac Romae nihil alienum a clivistianae disciplinae rationibus viderit, atque lite maxime Extare veteris exempla et monumenta Pietatis , hortim se sidem quae cum antiquitate consentiat cupide amploxum esse. Iuvenis bono ingenio in optima mente videtur Perseverare. Sed cluia parati adsunt corruptores, confirmari interdum illum abs te per litteras velim, ne impiorum consiliis de verae nou solum gloriae, sed salutis cursu deducatur. CPacoviae Volschium, interpretem illic ne doctorem philosophiae , quod cum Blossicischii summitia orpii et mnus duceretur, Provocatus a quodam , quis uti eri operam dabat, verbum iniecisset, quo mortui religio laerstringo batur , Misco vii praesecti urbis iussu Captum et raptum ad supplicium scribunte erat enimis multo ante Misco vio hac reticorum principi invisus Propter Og regium in catholicam fidem studium. Huius
indigna morte consternatam iuventutem , quae studiorum causa Craco viae est; ac verendum esSe, nequa
seditio pei iculosior inde existat. Vale. Idibus decem. bris i 567. Romae.
Ardet Gallia eo bello, quod nisi brevi insigni Regis victoria extinguitur, vel Eudum est ne non ipsa modo universa incendio pereat, verum etiam ad vicinas quoque Dationes sunestae illae si ammae adhaerescant. Nunc quidem res videntur ita esse comparatae , ut tam di D
373쪽
sielle sit futuri quid iudicare , quam facile iii tolligere
magnum ac Iaestiferum id esse bellum , et quo res Galliae niterantur necesse sit. Re ad divi Dionysii tem-Plum prospere gosta, plus existimationis hostibus quam virium cst ademptum. Cessere enim illi quidem , sed integra copiarum summa , quae et genere et numero et animis instructa ad dimicandum videtur. Aureliam petebant, sive ut eo totius helli sedem transferant, sive ut Germanorum auxiliis obviam proficiscantur, quae transisse Rhenum, et Galliae sines ingressa dicuntur, ducibus acerrimis iuvenibus Palatini, Land gra- gravit, et Viricinia 'rgii regulorum filiis, quorum singuli duo equitum milia ducunt. Horum motu omnes Germaniae principes liberaeque civitates esse in armis seruntur; sed non tam, ut quidem putatur, iniuriam
cuiquam inserendi , aut se ullam in partem huic bello immiscendi, quam sui defendendi , si quid hostiliter
quisquam moliretur, gratia. Constat enim illa gens variis, atque ita inter so cohaerentibus multorum regulOrum et civitatum imperiis , ut dum pro sua quique vel potentia vel libertate intent; s animis excubant, nullus armorum strepitus existere in iis possit, quin omnes eodem sonitu excitati arma expediant, seque ad sua tuenda Paratos ostendant. Qui Germanos transitu nr- Ceant, Et ne se Cum hostibus coniungant, prohibeant, uisius et Tavanius cum iusto puditum numero a Rege missi sunt. In cuius castra nuper Arembergius cum Belgarum auxiliis venerat, in quibus esse scribunt nobilium iuvenum Ogrogiam manum , qui Oxtra ordi- .nem duce Bea voto Ar inhergium secuti sunt, ut prima militia tirocinia maximo pio et legitimo adversus Communes Omnium hostes I)ello susciperent. Rex ipse
Condetum firmo exercitu insequitur, in quo totius
374쪽
Galliae nobilitatem habet, praeter eos qui cum Condeio et ceteris impiorum ducibus consenserunt: et quidem regii omnes proelii cupidissimi, quo uno aut patriam, liberos, templa, aras, Dei religionem, fortunas omnium, atque ipsum Regem ab importunis parricidarum armis in perpetuum vindicent, aut pro his omnibus
non honestam modo sed otiam salutarem mortem oppetant. Huius animi indices saepe in Bogis castris audiri voces nunciant, qui inde venerunt; et nihil pacis mentione, quam nullam cum Iatroni hus et fidei aesacramenti desertoribus esse posse intelligunt, gravius
aut odiosius esse omnibus. In lioe ardore cxercitus et tanto victoriae omine,
non desunt tamen Regi puero domestici hostes , qui pactionum consilia Clam misceant, ad quas Reginam Bogis matrem his dissidiis rogiam sibi potetitiam mu-Dientem descensuram facile sperant. Et haeretici non aspernaturi conditiones Pularituret tum quia spoliatos se existimatio uc superiori proelio sentiunt, et ne ab soGermanorum auxilia excludantur timent; tum quia nova Pa Ctione interposita universam nobilitatem ab extremis regni suibus ovocatam , et decernendi cupidam, alienatum iri a Begu putant, quod Se contemptam ct delusam arbitrabitur. neque eam posthac si usus serat dicto nudientem suturam: sibi vero renovandi belli, et patrandi consilia, hoc rerum statu, neque occasiones alias , D que facultates de suturas. IIaec disputant, quibus res Galliae ct ingenia Gallorum cognita sunt. Itaque timere magnopere videmur Posse, nequa Coussetur exitiosa et plena insidiarum pax. Verum moderahitur haec ipse Deus , euius tanta causa agitur. Regem Poloniae lustrato exercitu, qui Constat innu-- mei abili equitatu, Moscoviae sines ingressum esse, et
375쪽
perenni vestri nominis hosti magna vi bellum inferre scribunt; sed, quo nihil in i bello perniciosius, dissidere duces, milites nulla disciplina contineri. Tantos Regi conatus fortunet Deus i In Polonia pestilentia
multa loca occupavit, atque eadem morbi contagio Per Germaniam quoque oppido magnum mortalium numerum Consumens Per vadit , in qua prohibenda utritus que gentis mira est negligentia. Misco vio, quod quaeris,
non solum qui successurus sit, sed an successurus omnino quisquam sit, ignoratur. Muidem quod coniectura provideri possit, Casinium puto e sunt qui PrZemis-liensem episcopum arbitrantur, virum bonum et utilem rei publicae; alii alios et certus nemo. Craco viae Volschium iuventutis doctorent ob dictum indigno supplicio innocentem periisse intellexisti. Multa indigna locis omnibus. Sed hoc nihil iniquius , haereticos non incessere modo verbis optimum quemque impune, sed etiam multos ab iis vi possessione. ccclesiarum expelli, ecclesias ipsas non pro templis in quibus sacrorum mysteria fiant, et iustis precibus placetur Deus, sed pro scholis impietatis, pro perditorum ac sediti sorum hominum receptaculis haberi, ea tholico ob dictum capitis ilico poenam luendam esse. Sic oves , ut aiunt, lupis committuntur. In convolatu, quem Caesar Austriae habuit, magno studio a provincialibus efflagitata est sacrorum libertas ἔ quod cum Caesar pauco. rum factiosorum potentia si eri intelligeret, iis obiurgatis, illorum postulata reiecit. Orticones Neapoli redierunt. Cona hor eos Romne ad iciunia retinere , quo tempore huius urbis religio et pietatis studia maximo
Haec scripsEram manu, Cum allatum ost nobis venisse Romam Theodorum Sangi orgium nobilem tu
376쪽
venem, quἰ narrat Ferrariae dixisse sibi Ducem, redditas tum sibi a Rege Galliae litteras, quibus rursum se cum hostibus secundo proelio conflixisse nuneiat. Id Theodorus Romam veniens cum amicos an verum esset Pereunctaretur huc prius nunciatum existimans)mirantibus iis, quod sibi dixerat Dux retulit. Consestim totam urbem rei fama Pervagatur, atque omnes ingenti laetitia esse cit; quae deciderunt, cum intellectum est, nullas noque Pontifici , neque cuiquam litteras ea dero esse allatas, et Theodorum nihil affirmare, sed
tantum dicero se a Duce audivisse. Eodem tempore ex genuensibus litteris ad mercatores scriptis confirma tu in est commissam pugnam , hostium magnum num Tum caesum , Permultos captos , Omnes dissipatos esse.
Verum de re tanta , rumoribus et auditionibus fides non habetur. Solent enim haec interdum ab otiosis hominibus confingi et pro voris disseminari. Quamquam spem aliquam facit Theodorus auctor Ox serrariensis Ducis verbis. Itaque suspensis animis expectantur ita singulas horas certiores nuncii. Deum Precor ut in salsum gaudium coniecti non simus. Vale. Romae XII cal. ianuarii 1568.
Omnis amoris tui et eurae, qua de mea salute sollicitus angeris , imaginem quandam et simulacrum penicillo atque coloribus expressum spectavi in tua
epistola. Simili pictura ingenii tui Pogianum quoque
huius artis eii principem delectatum esse , ex eius litteris, quas piroxime ad te dedit, cognovisti. An suaque inqua in gloria tam putas laetari , quam ego, ini
Thomici , tua hac laude et facultate triumpho y Ma-
377쪽
cto virtutet te enim ad summa et natui a finxit, et vocat Deus. Venit hisce diebus Romam ex Polonia Metellus Venturelius patris tui familiaris , qui sermones de te deque nobis cum eo habitos retulit. Mirum narrat eius in me studium, summum et maximum in Cardinalem , sic ut maius esse non Possit. Laetor, quorum alter natura , alter voluntate, pari uterque amore tibi est pater, eorum quoque extare inter se benivolentiam. Nam hic quidem noster illum lia animo com Plectitur , ut pro eius salute saepe supplicet D O. Itali cuiusdam ox Brixia urbe, homitiis nequissimi, levitate et perfidia paene magnum incommodum in Lithuania est acceptum , quod tamen Dei beneficio in ipsius et hostium caput omne vertit. Venerat is Vienna in Lithuaniam, ductus belli, quod geri a Rege cum Ioscis acceperat fama , et spe, quod esset urbium muniendarum peritus , militaris alicuius pra oscetura et quae cum illum spes sesellisset, adscriptus tamen militiae Lioplovium ita praesidium cum Ν. praesecto est missus. Id est oppidum in sinibus Mosco viae , a quo circitur viginti milia passuum S Eue a Moscorum castellum distat , ubi hostium satis magna multitudo stationem habebat. Brixianus si vo dolore in iiiviae, quod Se Contemptum arbitrabatur , sive pravitate ingenii incitatus , Dactus occasionem , quod palus, qua oppidum circumfunditur, et cuius aquis Popletur lassa , hieme duruerat, et quod accidero illis locis saevitia frigoris solet, repente non solum hominibus pervia , sed etiam Plaustris erat et mnonium vitiis diligetitor animadversis noctia ad hostes profugit. Hic qua parte infirmior sit miluilio , ot quam facili negotio capi oppidum Ρossit demoti strat. Probatur res e con stim quatitur milia hominum ad Lieplo vi uni oppugnandum ducuntur. At
378쪽
qui Polonoriam praesidio praeerat, ea die sorte consi-
Ilii in habuit, in quo cuni non adesset Brixianus, quaesitus, nusquam inventus cst. Praefectus id quod res erat
suspicatus, glaciem perfringi , milites in muro disponi iubet: quingentos ipse selectos equites totidemque scio. potarios in proximam silvam ex oppido deducit atque ibi in insidiis collocat.
Hostes post mediam noctem silentio ad oppidum n cedunt, ne primo impetu ignem eorum moro sagittis ot iaculis alligatum in nodisicia gentis consuetudine lignea coniiciunt, ac multis Iocis inceladunt. Miscetur acre initio certamen. Vorum intentos oppugnationi hostes , poloni equites ad itinctis scinpetariis repente a tergo sublato clamore adoriuntur, atque eodem tem poro ex oppido signo accepto sit eruptio. Mosci circumventi, protinus in fugam dantur. Nostri caedendo terga usque ad SE vcZam persequuntur, siC ut ex omni illo tinnaevo X modo Moscorum evaserint. Reliquin ut intersecti nut capti omnes. Ex quibus electi sexaginta nobiliores ad Rogom missi , ceteri per oppida distributi. Soptimum iam hoc anno cum illis hostibus solicitor pugnatiam est. In huius nuncii laetitia dolorem coepi ex improbo nostri hominis conatu , quod illius
turpitudine facinoris, nspersa macula videtur italico nomini apud vestram gentem. Rex motu hostibus iniecto, linam se cum rogio comitatu recipiebat, Oxercitu logntis tradito , qui tripartito ad devastandam M sco via in discedant, deniquo opePam ni superbissimi hostis contumaces spiritus refringant. Ipso de adiun- gelida Polonorum imperio Litia uania conventum Prin-eiptim Lui, lini habiturus ante cal. aprilis Putatur.
Caesar principibus Germaniae primum pro imperio into in lixit , ut Regis Gallia hostes nulla re iuvarent.
379쪽
Deinde cum equites scribi a Palatino, Virtembergio, et Landgravio intellexisset, quos Condeio auxilio initterent, eos commonuit quam alienam ab eorum dignitate rem iacturi ossent, quantumque turpitudinis et invidiae apud omnes claristia iros Reges subituri , si seditiosos homines, et suo ipsorum Regi nefaria conspiratione caedem molitos , suis tuendos at Iue defendendos copiis suscepissent. Postremo dc nunciari illis iussit, contra imperii romani maiestatem esse facturos,
si adversus Gallorum Regem milites in Galliam traducerent. Caesaris dicto obtemperaturi non putantur. Rumor, quem tibi perscripsi de novo proelio a Rege Galliae eum hostibus facto , plano e silii xit atque Exiiii eius est. Res nunc verti illic in eo videtur iit se Germani, qui Rhenum transierunt, cum Hiagon Otiis Douco uiungant, quos regii speraro dicuntur excludi posse, et rem ante ad proelium deduci. Si hoc fiat, explorata victoria r si hostium copiis Germani acc ggerint , auceps bellum. Regii interdicti, quo haeretici omnium magistratuum administratione privantur, latinum e gallic Osactum hulo Epistolae subscripsi. Matiscona in Hoditis, quam initio belli propter loci oppo et unitatem ha retici occuparant, a Niverni duce ad dediti otiem compulsa
est. Is oppugnatione instituta, ubi crebris. maximorum tormentorum ictibus concutere moenia coepisset, ala Iue ea disiici hostes animadverterent, Catholicos homines, quorum intus magnum numerum habebant, in moenibus collocant, atque ipsos ingentium globorum Petitionibus sic expuuia ut, ut sine illorum omnium miserabili caede peti tormentis muri non possent. Motus misericordia optimorum civium dux oppugnationem intermittit. Hostes ad eum de deditione mittunt. Qiii
sive negotii disticultate deterritus, sive quod ad Regem
380쪽
properans detineri ea oppugnatione diutius nolebat, indignantibus militibus oppidum in deditionem accepit,
pactus ut praesectos militum numero XV ΙΙ cum equis atque armis, ceteros cum singulis gladiis abire salvos pateretur , side ab iis atque iureiurando accepto contra Regem eo bello arma non laturos. At Genevam petentos ab agrestibus hominibus, qui se ab his male acceptos meminerant, passim iniquis locis circumventi, ipso coti-Divente Niverne usi, ad unum omnes direpti atque iu- tersecti sunt.
Carolus Galliae rex omnibus qui haec legent S. D.
Cum regni nostri totius status maxime duabus quasi columnis innixus sulciatur omnis et sustineatur, religione et iustitia , iisque ita inter se Connexis atque eo u- iunctis , ut dividi aut separari nullo modo possint et et cum Galliae universae unus sit Rcx, veluti in caelo divino consilio unus est sol constitiatus , pari quoque ratione divinae religionis unam complecti sententiam, iisdem legibus, eadem iustitiae regula ab cod in ducta rite , regi atque contineri omnes debent, ut Deo cul-tiam , Regi honorem tribuentes, pravis Opinionum dissensionibus sublatis , uno omnes suus u , una mente iustitiam colant. Itaque cum intelligeremus, quantum Confusionis omnibus rebus in regno nostro , quantuinque
detrimenti attulerit religionis et sacrorum novitas ista et discordiarum plena disceptatio ς et cum plerosque doloso ad magistratus consequendos , ct Publica munera admi Histranda trusos, qui non modo Catholicae. fidei non cultores, sed etiam eius quam ipsi tuemur