Spicilegium Romanum a cura di Angelo Mai Sedulii Scoti, Aug. Card. Valerii, Ant. M. Gratiani, Card. Ioh. Commen doni et P. Bembi, A. D. Sennazarii, Iul. Valerii, Ant. Galatei, Iul. Caesaris Capacii, Onuphrii Panvinii, Procli Lych, Sancti Augustini ep

발행: 1842년

분량: 757페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

511쪽

v ILLAE IULIANAE INSCRIPTIONES.

IULII III. PΟΝΤ. MAX. AUSPICIO

Baldu inus olus frater praediolum suburbanum Pro pe Flaminiam , ab Antonio patruo Cardinale olim animi causa comparatum, silva, hortis, villis, vinetisque contiguis, et cuiusvis Plantarum generis numero paene in sinito a se auctum , novoque ac Politiore cultu nullo non loco directum atque illustratum , aqua virgine et sontibus saluberrimis o latebris terrae in accessis , non minus ad commune omnium quam ad privatum commodum in lucem eductis, undique irriguum factum , salientibus , Piscina , aviario , atque hoc quasitheatro admirabilis picturae , statuarum , Emhiematum

splendore construetis, temploque in primis Deo optamax. , ac divo Andreae ab ipso Iulio pontifice erecto atque dicato, sibi, Innocentio Cardinali, et Fabiano

comiti filiis, et eorum posteris , in ampliorem et augustiorem formam redegit. Praedium autem lioc ipsum,ac quicquid uspiam in eo ortum , cultum , Structum , ampliatam , ornatum , vel in praesenti cst, vel erit in posterum, sive totum sive aliqua ex parte, cuiusque modi et quantula ea cumque fuerit, praeter ipsos Ductus, uti nullo Prorsus Precio , nullo pacto , nullo iure , Cui quam uti tuam alicubi vcndi , obligari , donavi, aliove quovis modo alienari possit, testamento in Perpetuum ab eodem Balduino omnibus est interdictum , ne de nomine exeat familiae suae.

512쪽

atis esto. Sed ne sorte quis gratis ingratus siet, iussa

haec ante omnia omnes Capessunto.

Quovis quisque ambulanto , ubi vis quiescunto , verum hoc citra somnum. Circum septa passim quidlibet lustranto , ast nec hilum quidem usquam attingunto. Qui secus saxint, quidquamve clepserint aut xa'serint, non iam ut honesti moribus, sed ut surtis

onusti in crucem pessumam arcentor.

ollis vero qui florum , Boudium, pomorum , Morum aliquid petierint, villici pro anni tempore, pro

rerum copia et inopia, Proque merito cuiusque, Iam gi uiator Aquam hanc , quod virgo est, ne temeranto ἔ sitimque fistulis non flumine, poculis non osculo aut volis extinguunto. Piscium lusu oblectantor, cantu avium mulcentor ἰat, ne quem interturbent interim , cave uto. Signa , statuas , lapides , Picturas , et cetera totius opuris miracula, quamdiu lubet, obtuentor, dum non imio stupore in ea vertantur. Si eui quid haud mirum videbitur, eorum caussa, quae nemo mirari sat quivit, aequo potius silentio , quam sermonibus iniquis, Praeterito. Dehinc proxumo in templo Deo ac divo Andreae gratias aguuto , vitamque et salutem Iulio III poni. Diax, Balduino eius fratri, et eorum familiae universae plurimam et aevi ternam precantor. Haic autem suburbano speciem atque amplitudinem pulchriorem in dies maioremque, ac tu eo quidquid inest, felix , faustum , perpetuum OPtanto. Hisce actis valento, et salvi abeuuto.

513쪽

INSCRIPTIONES.

laeteravis tulianae villae inscriptiones in Lastomarsinii schedis: g m ego villam quum hos anno 1842. forte inu serem, mirabar potentiam temporis Omnia transformantis; Cacuum nempe palatium, atque uni commissum seni custodi; pictuma quidem parietum partim certe superstites et amhue floridas, sed statum pleraaque ablatas, aquae eius magnam partem effractos, cavaedia silentia et herbida, inculta nae ora, vineas ad dominos varios translatas e ubi vero in stabulis aurati currus et bullata ephippia olim nitebant, atque equi regii alebantur, ante hos p tremos annos boum nos omium eollaeatum fuit; et nunc demum, hoc quopue amoto, tristes ibi evitodiuntur sandapilae, quae cadaveribus efferendis cholerico morbo, heu guam straviter saevientes sum runt adhibitae.

Nune commendonide Mura UIRGINE, et de VIRGINIS

simulacro ibi recubantis, venuSta epigrammata, Si non O-nia, partim saltem recitemu3. Ouibus Stremo pauca aliaearminum cardinalis erusdem specimina subiungemus.

1a loci niveosque sinus pectusque pudicum Tecta iacet, crines lasa, Supina caput.

Virginei flos oris hiat, patulisque labellis

Halat inoffenso blanda sopore quies. - Dextra iniecta humero tereti labentia tergo Colligit in parvos lintea pressa sinus. Laeva comes lateri pronae superincubat urnae , Qua nitidis virgo desilit unda vadis. Et fovet algentes latices levis halitus almi Pectoris; haud alio mitior aura loco est.

514쪽

C BD. COMMENDONI

Εde diu molles animas, genialia sontis Fluminal Sic solix irriget ora sopori

Sic et nympharum princeps celebrere choreis lSic tibi perpetua defluat amnis aqua lRex luc Paterque hominum totum qui temperat orbem Saepe suam dicat, semper Iulus ameti II. Tibure ducta, patris sub Iuli montibus aureis, Foeta undis virgo delicias Pario.

Casta verecundis oculis pete virginis hospes Limina , virgineas et Pete Purus aquas. Labitur, una vadis virgo, cubat altera virgo, Sacra vides geminis marmora virginibus. Labilis in blandos dum murmurat unda Susurros.

Sub Iuli dormit munere nympha loci. Et somnum et violare sacrae vada virginis, hospes, Parce, bibe , et domino laeta precatus abi. IV. Quisquis ab aurorae populis et Iuminis ortu, Quisquis ab occasu Pelagoque, ruente quadriga , Sive aestu nimio , sive ustis frigore ab oris, Cernis inexpletis oculis haeresque tuendo Εximia forma recubantis virginis Ora, Compositosque in somnum artus , Propriumque quieti obrepens per membra decus, placidisque Iabellis Μolliter halantes tranquilli flaminis auras ἔΗoc volo te monitum paucis, ignarus Iuli forte in legem commisso , principis iram

osseudas, graviter teneros violare SOPOres , Uirgineosque manu latices temerare profana Ausis, oreadum cum sit castissima princeps. Virgo est quam spectas esilautem pectore Somnum,

515쪽

Virginis ad blandae crepitantia murmura lyn phae. Scilicet haec olli pater ocia secit Iulus.

Sum sons virgineus, nuenta Pura , Aqua virginea virgiuis puellae, Nitori sacer , et sacer pudori. Immundi procul oste et impudici. VI. Virgo puella , virgo aqua est. Aut purus hospes adi , aut abi. vII.

AD CARDINALEM MALETUM.

Quemnam ogo te appellem 3 vel quo te nomine siguera Divitiis sapientis aquae pleno ore sucritum , Vasta animae memoria vi omnia circumplexum occanum , vetque ipsa oblivia capta trahentem Sirletum , Lethes iterum submersa palude Victorem Qui euncta unus monumenta virorum Sive Srris Latiisque olim seu scripta Pelasgis Praesens mente tenes, collectasque undiquo condeus Semper inexhausto depromis Pectore gemmas. Anne tuos potius castae pietatis amoros Utque Iicet Dimis et contempto forsitan auro Fortunam superante manu mirer te animo amplo Aurea sacundae manantia numina linguae Aequantem Innocuos an nullo crimine mores Exemplo Promptuque pari sermone loquentes, Allicientem homines in caecae oblivia vitae , Perque salutares divinitus aetheris auras Monstrantem certi cursus compendia caelo ΤSalve , oti l Hesperiae , et nostri decus ordinis ingens lThesauro rerum et verborum sente Perenni,

516쪽

486 CAn D. COMMENDONICongestisque opibus tantis, locupletior lieres Scriptorum, quos Prisca tulit suecuudior aetas. Viribus aucte novis, o terque quaterque beate Salve , nosque diu donis caelestibus Orna, Temporaque heroum monitis expressa repone.

v III.

Sancto heros, mundi columen Iabentis Averno , Quem veterum exemplar morum , quem relligionis Pervigilem excubiis custodem , et Pectore sirmo , Casto assertorem eloquio Pietatis avitae,

Admirata diu , demum dedit oscula plantis

Roma , iubente Deo et nostros miserante labores a Quam nos in tanta rerum caligine, et Orci Praestigiisque dolisque ruentes erigis in spem l Salve heros atavis , heros heroibus Orte , Quasque tibi proprias superi fecisse dederunt Caelestes curas , et relligionis amore Esserventem animum factis ingentibus exple, Immensique laboris opus res postulat) urgens' Aggredere, excelsae menti datur aequa Potestas. Solis inextincti sublimis regia , solis Aeternum geuiti, quam tu , Pater optime, terris In genus humanum summi pietate parentis Structam Opere immenso, et pretium superante labore, Caelesti eloquio radiisque salubribus orbi , Virtutisque tuae exemplo et pietate serena Exprimis incolumem propriisque coloribus ornans, Pandis inexhaustos puri candoris honores etc. IX.

DE VICTORIA CHRISTIANORUM AD ECHINADAS.

Ut crucis elatum sublimi e vertice classis

517쪽

CARMINA.

Τerris et caelo semper venerabile lignum Fulsit etc. Procubuere, omnes pretiosa in vulnera fixo Eminus obtutu , gemebundi et pectoris iciuDux procerumque cohors pugnaeque accincta iuventus.

N OBITU PII v.

Ergo ne tanta ruunt flammato fulmina caelo Ergo ne caelitibus tantae clementibus irae Orbis Atlas, caelestis Atlas, quo publica firmo Cardine nixa salus , et quo stetit ardua virtus, Cana fides , populi cultus, reverentia regum, Et castae incolumis maiestas relligionis; Concipiens caelos , terrarum margine maior, Par Superis pietate Pius , sublatus olympo est ΤΕrso ne in insensas astris

Lunatas acies , et vero sole Carentes,

Perpetuumque piorum hostem immanemque tyrannum Collatis signis rerum discrimine lauto Commissa est Europa Asiae felicibus armis,

Sospes ut in cassum cedat victoria retro

o pietas, o prisca fidest decussa magistro Classis iter repetat victrix Quis publica curet Commoda 3 ne primis studiis dilapsa satiscant Foedera , quae nixu nimio et duro edita partu Vix tanto studio, tanto aegre iuncta labore Et probitate sua , et vi invicta relligionis Fortiter una Pii dextra indefessa tenebat. i) etc.

tr in Postrema haec tria poemata sunt satis prolixa.

, Hecatesque triformis

518쪽

CARMINIBUS ALIQUOT.

o tico cardinalis Commendoni specimini, maioris multo Iamae ae suavitatis poetam subi ere pitacet Petrum B bum, qui fuit aeque romana purpura ornatus. Ab hoc enim plurimos iuvenili praesertim aetate dictatos versus scimus, qui non omnes aia typographorum manus venerunt; veluti ematium heroicum de Sarra surio, quod in vindobonensi eodice contineri nuneiavit Apostolus Zenus Epist. ed. seo. T. III. p. 30. Do vero exemplar huius in Italia nactus, novum hoc b binae elegantiae documentum diuusare non si trectari. Est autem ingeniosissimae fabulae argumentum hoc.

Sarea fluuius sis qui e tridentinis alpibus in Benaeum insui ty filiam Gardam quod est nune oppidum ad eius laeus

ripam testitimam sibi coniugem a Bonam patre impetravit. Connubii eomlitiones fuerunt, ut Sarca aquas suas cum B Naco, qui tunc tantum rivulus erat, misceret; ita ut inde lacuscisceretur qualis quantusque nune cernitur, eique Garda nomen imponeretur. Parantur igitur nuptiae, ad quas finitimi relebrancias tum terrestres tum fluviatiles Dii coneurrunt. In

his satidica Manto, futura fata ad thalamum praecinit, nempe quod e Garda naturus sit filius, id est fluvius Mineius,

is qui Mantuam a silio vatis Mantus aediscatam sim ntidiustiquis civit. Porro eae hoc Mincio et Maia nympha anclina nempe oriunda pago dicto An Psy oriturum poetam maximum Vir9uium, cuius poemata summatim recensentur. Hunc autem in Calabris eatinet ι;n et Neapoli in colle Pausi posepultum imitaturos fore postremis saeculis Iovi anum praesertim Pontanum, et Actium Syncerum Sannazarium , quorum muss/ι sis laudibus carmen suum Bombus concludit.

Bembi memati subieci in dita aliquot Sannazarii pram dicti carminia, quae in eius autographo vindobonensi scuius esto ualum vidi eae plar adhue latebant.

519쪽

PETRI BEMBI

Pierides magno gelius ab Iove , qticis labor alto

Asserere interitu clarorum gesta virorum, Longaque consulere involvant ne saecla tenebrae, Neu subeant animos priscarum oblivia rerum ἰLinquere si golidas Permos si numiuis undas, Murmuraque Aonii sontis rupemque potestis , Alato quam excussus equo sacer abluit amnis ἰHuc, precor, huc nou sit grave concessissur fluenta Hic quoque sunt vir Idos inter labentia ripas , io Hic quoque perspicui sentes et nmoena vireta. Noc procul umbrosae valles, tacitique recessus, Prataque nec pictis distincta coloribus absunt. Benaci ad ripam dulces captabimus umbras , Antiqui donec reseram connubia Sarcae . Et Gardae liquidas translatum nomen ad undas. Sunt ignota quidem , et multis haec obsita saeclis ;Vos meminisse tamen , vos et memorare Potestis. Εia agite , ipse lacus sternit cantantibus undam , dico Demitu assurgens, nec fluctu concitus ullo.aο Sarca i) erat alpinos inter clarissimus amnes, Qui montana 'ruens inter fragmenta sonanti

Gurgite praecipiti spumatis delabitur unda. Hie dum sorte Arci per vallem et pinguia culta Mitior allapsu leni rigat arva , suasque

i in De Sarea fluvio, qui superae in laeum Benacum influit, Cluverius Ital. antiq. T. I. P. 4I4.

520쪽

Attenuans vires per prata virontia landit, Tectus harundinea madidum caput extulit umbra Gurgite de medio , circumspectansque subinde Hinc atque hinc laevae deflexit lumina ripae. Atque hic umbrosam prope morum visa fluentes 3o Pectore nympha comas ad solem, quas modo sontis Εgelidi intingens secreta laverat unda. Benaco hanc olim rapta de Balbide nympha Progenitam, dici Garda in voluere Parentes, Cedentem nulli vultus formaeque nitore

Quac nemora alta colunt sontessque aut stagna Dearum. Sed tunc non magis o a aliens Benacus ab ortu

Bivus erat i), modico qui stagnans gurgite laevam Vallis ad apricae partem secesserat, alta Dum timet ad dextram labentis flumina Sarcae. Huius ut ad roscos defixit Iumina vultus, Si me, virgo, tuis rion dedigii abere taedis , Ne me aliquem credas , inquit , de plebe creatum. Ille ego sum adreis qui nascor in alpibus , in quem

Innumeri exonerant nivium sua Pondera montes et Qui convulsa trahens non uno ex verti CP Saxa

Vorticibus vallem rapidis hanc Sarca pererro. Omnia cum libuit sterno sata , votaque spemque Agricolarum eludo; at cum libet, arva remisso Humine perlustro, et florentia rura Peragro, 5o Humorem glebis tacitum atque alimenta ministrans ,

Ut poma evincant ramus, atque horrea messes ,

Emeio: sic sinitimis dominamur in agris. Dicere plura parabat, at illa rubore decentes Interfusa genas, veluti perfuderit ostro Si quis ebur, roseis vel candida lilia sertis,

tiὶ De hoe Fracastorius in epigrammate quod incipit: laurum et

citrum.

SEARCH

MENU NAVIGATION