장음표시 사용
161쪽
, o raras Biblieas. plum sal vnonis, frequens erat. Area foederis habetur pro tertio miraculo. Quartum suit ipsa praesentia Dei inter Cherusinos', quam ipse manifestam faciebat, respondens voce et ara his a qui bra consulebatur; inde locus ubi Arca. die ebatur in Quintum miraculum fuit ignis de coelo, qui eomburebat victimas ἔquod saepius eontingebat: idcircb de praesentia Dei in Templo Salomonico nulla legitima dubitatio. Hare
autem quinque ornamenta in eaptivitate amissa sunt. In eversione Templi per Babylonios occultata Arca,& hactenus latet. Siluit vox Dei ab hoc. ce tempore, donec Verbum earci fieret, & ipse non solum sim reum Sacerdotem sed omnem populum compellaret verbis. Cum caro ne ium est, non arcam habuimus,
sed nobiscum Deus; qui victimas non inflammavit, sed corda nostra. Dum prosequeremur Historiam sacram, vidimus praeter Hierosolymitanum alia duo fuisse Templa, in quibus quidem coleretur Deus, sed falsa religione. Sannabalat, venia petita a Dario, cujus erat praefectus, deinde ab Alexandro magno post moriem Darii, extruxit in monte Garizim Samariae Temphim in gratiam generi sui Manasse. In eo Samaritani primitus Deci sacra offerebant: postea Antiochus Epiphanes, non reluctantibus multum Samaritanis, Io vi hospitali illud consecravit. Post annos autem ducentos quam fuerat conditum, Ioannes Hircanus i lud evertit cum urbe Samariae. Hanc sequentibus annis excitavit Herodes, & Sabastem de nomine Ca
saris Augusti appellavit: in ea quoque Templum exstruxit, eui montem Garizim Samaritani praetul runt. Vidimus etiam ab Onia Templum Deo Ista lis sacratum in AE evro. Sed plura de his Templis non opus est dicere; neque enim in Sacro Codice pro legitimis Dei Templis agnoscunt tr. Addam autem brevem sermonem de Synagogis ,
162쪽
quatenus loca erant, in quibus precibus & lectioiit Scripturarum Iudaei vacabant. Hinc dicuntur domu et doctrinae & orationis proseacha, hoc est oratoria. I ii scripturis σμνενχὸ nomen est ambiguum i significat enim orationem cic domum orarionis: dc in utraque significatione occurrit in novi Testamenta paginis . Nullam formam peculiarem habent synagogae, nisi quod in illis est species altaris, sive mensae, ita qua expliesitur 6c evolvitur volumen Legis. Ad orientem arca est, ubi reponitur illud volumen . Innumerae Iendent lucernae ex laqueari. Iuxta synagogam cuiculum est, ex qua mulieres prospiciunt in synagogam virorum ; etenim non illis licet in east intrare, a viris prospici. Synagoga vox est Graeca, quae idem sonat ac rengregatio , raetus. Creditur synagO-gas prii num institutas suisse in captivitates, ob inopiam Templi. Saepe complures erant etiat I in eadem urbe Synagogae . Hierosolymis Uo. numerantur ;cum enim ex toto mundo rer in anno Obligarentur
Iudaei ire Hierosolymam. quaeque natio & ejusdem
conditicinit viri aut artis amabant simul congregari.
Hinc synagoga Libertinorum, de qua in Actis Cap. 6. Wrs φ. ὶ nempe ubi servi manumissi conveniebant . Etiam Romae plures e Libertinis suisse Iu
daeos Philo memorat libro de legatione sua ad Caium. Nominatur etiam in Achis synagoga Alexandrinorum, nempὸ constans ex Iudaeis Alexandrinis. Diximus synagogas fuisse domos doctrinae, ut eas Philo libro, Psκ omnis Robus giber, appellat. Ibi loquitur de amore Iudaeorum erga Scripturas sacras. Has
t ArqMe tunc ab omnibus aliis negotiis, quoties sacrar de/, quat onagogas meant, a mi r no aetatis ord/ne, juniores ad seηioram pedes considunt, ct ad in tendum se componunt. Δι alius ex libro praetexu , H et alius
163쪽
paratus Biblicus. Mius quispiam unus e peritioribus accedens qua obsecura sunt explicat. Eadem Philo dicit libro de septe
nario, ex cuius verbis colligere est in singulis urbi-hus, quas Iudaei incolerent, maximum suisse numerum synagogarum. Septimo quoque iue, inquit, imnumera per totam urbem prudentsa, temperantia , for-ritudinis , justitia, aliarumque virtutum schola tandum ur, in quibus Hii modeste consident, quiete asplacide, arrectis aAribus, cum attentione exacta, es
quod orationum suam marum siti eorrepti sunt. Mox vero exurgens quidam e peritissimis enarrat optima re profutura, quibus omnis vita cursus ad id quod melius st proveharur. Alibi dicemus Iudaeos sic partiri biblia sua, ut totum Pentateuchum spatio annuo perlegant in synagogis suis, quibus adjungunt lectionem ex Prophetis. Cum synagogae non perinde ac Templum haberentur sacrae, etiam cuique Israelitae, qui nec Sacerdos nςc Levita esset, licebat canere, legere, doce
re ; quod providerat Deus, ut Apostoli & Discipuli
ejus , quos extra tribum Leviticam electurus erat, posset annuntiare Evangelium. Satagebant ut diebus
Sabbati in Synagogis sermonem haberent ad populum ; ut in Actis p. I 6. vers. I 3.ὶ Die autem Sa batorum egressi Mus foras portam juxta flumen, ubi videbatur oratio esse . Ibi προσευχου proseucha est synagoga, quam significationem habet apud poetam Iuvenalem: in qua te quaeram proseueha. Locabantur juxta flumina, ut commodius Iudaei lavarent se. Α- Iostoli testimonio Prophetarum Ostendebant in Ie-um convenire omnia quae de Christo praenuntiata erant. Si quidem verb multi ex ethnicis frequentabant hnagogas amplexati fidem Iudaeorum , ubi didicerunt ab Apostolis Iesum, quem Iudaei crucifixerunt, esse ipsum Messiam expectatum, facilc adducti
164쪽
tifer L Caput io 1 CHRISTI praeclleatum est, dc innotuit Gentibus ιad quod Deus usus est Synagogis Iudaicis.
De te reis mensuris apud Hebreos, de horis, diebus ι hebdomadibus, mensibus, annis , Iubilaeis . QVae sitis loeis ac temporibus non peraguntur,
casu fir temere fieri eensentur; quod in Rep vlica, cujus Deus auctor, non poterat contingere. Imo ratio temporum diligens liabita est, ut quae praeceperat Deus iteranda sacrificia, instaurandas cel britates , eae certis legibus redurrerent. Interest igitur scire quibus intervallis solerent Hebraei metiri side rum cursiis, a quibus tempus pendet . Tum etiam quia nihil magis est nisi latum omnibus Scriptoribus, quam rerum de quibus loquuntur tempora signare. minare horas, menses, annos; quae nomina inter plures populos sono quidem communia sunt, sed saepius sensu diversa; neque enim metiendorum temporum ubique eadem ratio est. Ergo multum saltum tur qui mensuras temporum Hebraeas interpretantur ex consuetudinibus nostris , chiasi ab iisdem initiis nos de Hebraei horas diei diem ipsum, hebdoma dem, menses, annos, inchoaremus. Tempus est mensura durationis rerum , quas comparando cum siderum motu, plus minus-ve durare dicimus, dum cogitamus harum durationem his vel illis siderum motibus respondere; hoc est, certos cir cultus absolvae sidera , dum res illae subsisterent . Multiplici motu moventur sidera aut videntur mo Veri I primum circa terram e quo totum coelum un, cum omnibus sideribus abripitur, aut videtur abripi. Mensura durationis rerum, dum hic motus com
165쪽
Apparatus Billietis. ii e tur, dicitur dies ἔ quo nomine non signifieatur mihin
intervallum temporis, quo sol lucet nobis conspieuus, sed illud quo totius coeli fit dicta revolutio, si verealis sive tantum apparens. Hujus revolutionis initium alii repetunt a meridie, alii a media innue, alii ab ortu solis, alii ab oeeasu ejus. Cum sol oecidit, dies incipere censetur ab Hebrarix, quibus subsequente Occasu finitur, Ita sabbatum quod incipiebat post solis
Occasum , finiebatur sole occidente; unde videre est in Evange,io, sabbati diebus , cum sol occidisset, delatos ad Christum multos aegros, quod ne antea fieret impediebat religio Sabbati. Diem civilem integram revolutam significant He-hrati his duabus vocibus mane 5e vespere: vel illis die ac nocte. Graeci dicunt in Ut, cujus vocis signi-ncatio ea est, ut sicut pars diei dies dicitur, ita nox re dies sive dicatur de parte diei. Quapropter etiam ii duae noctes & unus dies tantum cum parte diei praecedentis & subsequentis efflux rint , dum res quaepiam fieret, non ided minus trium noctium totidemque dierum intervasto, haec facta
Pendet ex hominum arbitrio , in quascumque V luerint paries dividere intervalla temporum, sicut locorum , caeterarumque rerum, quae divisionis cap
ces sunt. Olim Hebraei de Graeci non alias diei divisiones habebant quam quae sensibus deprehenountur, cum sol oritur, clim imminet vertici nostro,& postea ad occasiam vergit ae occidit. Harum dis visionum nomina sunt n me, meridies, υσθ' ad 1 veteri Testamemo usitata .nt. Nondum in viginti . quatuor horas tempus diurnae revolutionis coeli circa terram, divisuna fuerat. Romani, pariter ac Iudaei partiebantur diem in quatuor quadrantes, quorum unusqu1sque liaberet tres horas, a nostris horis
in eo divellas, quod nobis horae omnes per totum
166쪽
annum aequales lint, pars enim sunt vigesima quaruta temporis illius quo coelum ci rea terram revolviis tur . Horae autem singulae Romanorum Ze Iudaeorum pars erant duodecima temporis illius quo Bl conspucuus est: quapropter quoniam per aestatem longior tempore supra horizontem lommoratur, i ngiores erant horae aestivae hibernis. Prima itaque nora imeipiebat cum ortu solis, sexta in meridie, dc duode. cima absolvebatur cum sol occideret. Unde dicebar Dominus sJoan. e. II. vers in No-e duodetim sunt hora diei Sic tertia hora medium illud tempus indicabat , quod est inter solis ortum Sc meridiem; sicut nona quod medium est inter meridiem δέ σc salam solis. Undeeima, media intre decimam de duodeciamam . Tacita non est inaequalitas dierum Iudaeis Iarva est nobis. qui longius avimus in aequino tiali eireuis , ideo horarum hibernarum dc aesti v xum, in qum illi diem dividebam, non tantum estiast timerio Longiores enim illis dies, qui nobis sunt Parisiis sexdecim horarum, non excedunt in Iudaea tredecim horas; ideo per totum inaura videriinr s
Duplicem vesperam distinguunt Hebreia . ptima post meridiem incipit, sole i Iinante ad Occidensem , a sexta hora sive a meridie usque ad noctem. ina do, inquam, sol incipit decimare, ea est ves ara una : post occatum solis , est vespera altera. eia pus quod currit quasi medium inter Blem imclinantem Sc occidentem appellans gxod. v. 6. )M Arbaam quasi dicas liner is preM. Noctem pariter ira quatuor parres divHobant Imdaei, Ma dicehamur vigilιa , Ae quarum quaevis vres horas habehat. Primam partem , seu vigiliam prunam appellabant cap- vigiliarem . ur, in tamenta. tionibus Ieremia: p. a. - . Im) Soeundam Me. bant mediam I sic. cap. 9. vres. Im ideo
167쪽
Apparatus Biblisus. quod esset media inter tres noctis vigilias, sed quod
ea flueret usque ad adultam seu mediam noctem. Tertia vigilia nocte media initium & hora tertia matutina finem sumpsit. Postrema dicta vigilia ma- tktina oriebatur hora tertia, desinens sexta matutiana. Hae vigiliae & aliis nominibus designantur in Scriptura, quae respondent iis noctis partibus, quas
quaevis vigiliarum describit. I. Vocatur Sero . a. media nox. 3. Gallicinium. q. Mine. Septenarius dierum numerus efficiebat hebdom dem, quae vox Graeca est, indicans hunc numerum
septenarium. Per sex dies Hebraeis licebat operari; septimo quiescebant, qui ideo dicebatur μιθα- , L tind quies. Sabbati religio videtur coepisse ab origune mundi, quem cum sex diebus creasset, septinio quievit Deus; cujus rei memoriam religio Sabbati non sinebat deleri ex hominum animis . Deus nos& omnia E nihilo fecit & absolvit primo dierum septenario; postea verb nos resecit primo die hebdomadis; ideo conversa est religio Sabbati in sequem
rem diem, qua IESUS CHRISTUS auctor vu
Originem Sabbati quidam sentiunt non altius repetendam qua in a Moyse, qui illud servandum praecipit, sed his dici potest, verbis Domini ad Iudaeos apud Ioannem sCap. 8. vers. aa. 'ses vobis δε- dis eircumcisionem non quia ex Mys est, sed ex
patribus J Abraham circumcisiis est. Ante M sem.& Hebraei, imo pleraeque Gentes observaverant Sabinbata, in quorum periodo sive in his numerandis conveniebant cum Iudaeis; quod non mirum est, siquidem omnes populi ex filiis Noe orti sint. Quae dies sequitur Sabbatum , a Iudaeis dicebatur una Sabbati, quod idem sonat ac prima Sasiari. Tota hebdomas nomine Sabbati significatur . Vox autem Graeca μία, una, in novo Testamento interdum
168쪽
terdum pro prima ponitur. Ita ex ordine secunda Sabbati, rerιia, quarta, quinta, sexta, quibus no minibus singulae dies hebdomadis notantur. Sexta dies a Iudaeis Graece loquentibus dicebatut πἀρκασκαν it, parasceve, id est, maparatior, quia in ilula paranda erant omnia victili necessaria in sequens sabbatum, per quod jubebantur quiescere 3 ita trinec coquere cibos. nec etiam ignem accendere italis liceret. Quod udaeis Hellenistis, id est, Graece loquentibus, dicitur parasceis sabbati, appellatur ab iis qui non nisi Hebraice loquuntur, Eris sabbas, hoc est, vespera sabbati. Parasceves enim proprium
tempus nona hora feriae sextae incipiebat i quod constat ex illo decreto Imperatoris Augusti, quo post horam nonam in die veneris prohibuerar ne quis in jus vocaret Iudaeos; qui hoc tempore Vacare te nebafitur apparandis cibis, caeterisque rebus, quarum usus suturus erat in sabbato. In hac sexta dies iter non suscipiebant, quod ante occasum solis sa cile confici non posset. Sabbatum non denotat solum diem septimum hebdomadis , ut diximus , quod quiescendum erat ab
omni opere, sed Ac totam hebdomadem, id est, septem dies; unde illud Pharisaei apud Lucam: jejuna bis in sabbato , id est, in hebdomade. Pariter Ac
nomen Hebdomas non solum usurpatur pro num ro septem dierum , sed & septem annorum. Ita Π men illud aequivocum est, & quoties occurrit decet expendere de quo septenario sit intelligendum ;an de dierum numero, an de annorum; an denique de certa periodoquet septem annis constat: nam post septem annos, seu septimo quoque anno terra
quiescebat, qui annus dicebatur sabbatarius; septina autem sabbatariis annis, id est, quadraginta novem annis elapsis, celebrabatur Iubilaeus ipso anno qua
169쪽
v rassu Biblieas. dragesimo nono, & non anno sequenti, ut quidam sentiunt, opinantes quinquage simum fuisse Iubilaeum is Annus quidem Iubilaeus in Scriptura dicitur quinquagesimus: verum sic nominatur eodem sensu quo dies Sabbati appellatur quandoque octava dies, quin sabbatum praecedens comprehenditur ; in Evangelio
post dies acto, pro dis sabbati . Sic Olympiades
quae constabant quatuor annis, dicuntur quinquemnium , quia nomine Olympiadis significatur inter vallum in quo numerantur duae olympiades , quae hoc intervallum terminant. Ita OIim ambigui, nunc certo Lenemus annum quadragesimum nonum suisse
Jubilaeum; dici autem quinquagesimum, cum indicatur intervallum quinquaginta annorum , in qu duo anni jubilaei occurrunt; quod di postea ad
In signa & distinctionem temporum, coelo a' posita sunt linari natia illa magna, quae solem & i nam vocamus. Praeter hanc motum quo sol re Mona singulis diebus girant circa terram, ab ortu ita occasum, proprium habent, quo progrediuntur versiis orienrem.
Sol 363. diebus, horis quinque, Ac minutis i tum illum circulum, in quo situm cursum conficit, peragrat , luna verb diebus septem &viginti, horis septem, dc minutis aliq or pariter emeiatur orbitam suam, quae Obliqne secae circulum illum quem Mi amnuo motu pere arrit , & a diacum dic Imus . Ergo quem is annuo spario, luna lingulis mensibus a dia cum percurrit. Cum autem luna solis sit celerior, noti simu iter faciens , nunc cum illa CDnjungitur, nanc separa M. Una autem conjunctisve adi alaetam e junctionem
fluunt viginti novem dies cum diotis duodecim dc aliquibus minutis; quia dum emetitur orbem suum
170쪽
Liber L. Caput V. Ict luna, & redit ad illud coeli punctum in quo fuerat coniuncta cum sole, ille jam& aliquantisper progressus est in orientem, ita ut non eum assequatur M. na nisi post unum & alterum diem cum aliquot ho
Hoc temporis intervclum quo luna a sole digressa ad eum revertitur, appellant Hebraei, lania, quod iacimen significat & l-- & tempus illud quo a sole digreditur & ad illum redit. Illud temporis intervatilum a Graecis dicitur ιών a ι re luna . Undὸ factum est latinum nomen meum. Menses juxta lunaecu sum primum fuisse distributos, ided verisimile est. quod temporum intervalla lunae cursu facilius distinguuntur. Etenim quae soli conjuncta non apparet. ubi ex illius radiis emergit ab eo digrediens, sub di-vetiis figuris conspicua fit; eorniculata, falcata, dici Otomos, gibbosa, & tandem similis disco; post quod tempus iterum gibbosa, dichotomos, falcata, corniculata est, & rursus immersa radiis solis latet aliquantisper. Nunc annum , scilicet tempus illud quo sol orbem suum absolvit, parcimur, nulla habita ratione motus lunae, in duodecim menses, in quot partes dividitur Zodiacus, qui cum duodecim coeli Zώλα animalia. sive signa recipiat, inde nomen habet. Singulis mcnsibus unum ex illi sol percurrit. IIaec noramur in
u Aries , Taurus, Gnn- , G-σω Leo, Laraque, Scorpius, Ar---s , Caper j -- phora, Pistes. Hebraei menstrua tempora lunae eircuitu describebant ut indicat ipsum nometa quo misses significabanr . quos appellabant, is his ab serrae inna. Quidam opinantur-ante diluvium menses omnes suis se iuxta