장음표시 사용
171쪽
solis cursum ordinatos; & quemque anni solaris suisse pariem duodecimam. Verum conveniunt viri u cti menses Hebraeorum a primis temporibus suisse lu
Initium autem mensium suorum non sumebant a
coim luminarium, sive ab eo temporis puncto, qu luna conjungitur cum sole, sed a phasi sive prima
visione lunae. Cum luna solem assecuta est, noea potest a nobis statim conspici, radiis ejus adhuc tota immersa latet aliquandiu; quia vero celerius movetur quam sol, protinus ab eo sejungitur . versus orientem properans, ita tandem post solis occasum conspicitur in oecidente. Prima illa lunae visio initium erat me sium Hebraeorum, quod dicitur Neomenia, id est, nova luna. Novissinais temporibus Neomenia five n va luna censita est cum de novo conjuncta fuit cum sole. Apud veteres Hehraeos Neomenia erat cum luna jam incipiebat a sole separari, emergere e radiis ejus, & jam sensibili splendore illuminari. Elongatio
lunae a sole quae necestaria ut oculis conspicua sit, appellatur ab Astronomis artus visioni ἔ qui cum oculis deprehenditur, mensis initium est. Vulgatus interpres initium mensium aliquando appellat xHendas, more Romanorum loquens; Kalendas enim Latini appellabant mensium suorum primam diem. Tempus coitus, sive conjunctionis luminarium dignosci non potest, nisi calculo astronomico: non enim apparet luna soli conjuncta. Ideo cum Hebraei rudes essent Astronomiae, eo praesertim tempore quo in Rempublicam congregati sunt, voluit Deus ut a sola visione lunae initia mensium sumerent: & quoniam intererat sacra suis peragi temporibus, & totius Reipublicae tempora esse ordinatissima, cum illa pendeant ex mensium initio, voluerat Deus illud religi se observari, simul & omnibus innotescere. Idcirco
172쪽
Liber L Capus κ. Iospraeeeperat ut mitterentur in altos montes legati qui
prima lunae cornua deprehenderent, ex quorum te. stimonio indicarentur tubis neomeniae. Bueeinata in
neomenia tuba , in insigni die solemnita is ves a suas. So. q. sive in tempore instituto, & die solemnitatis vestrae. Praeter tubarum sonum solemnem, tum peciliare sacrificium praestituitur in Numeris scap. IO. v. io. I & Levitico p. 23. v. in Unde prae caeteris diebus sanctificati dies neomeniarum, qui principia,
sive capita mensium nuncupantur ah Hebraeis. Huic e rei, quae tanti momenti videbatur, pr erant magni synedri i Senatores. Erant inter eos, qui ea de causa studio Astronomiae vacarent, & in ipsa Synedrii sede extabant descriptae omnes lunae phases. Multo cum delectit eligebantur speculatores idonei.& irreprehensibiles testes, qui ubi instabat tempus primae apparitionis lunae, mittebantur, ut dixi, in lo. ca montana & editiora; & ubi novam deprehenderant. id est, eam apparuisse adverterant, celeri cursu rem ad Synedrium referebant. Senatores qui in Synedrio horum speculatorum expectabant reditum, ubi lunam nascentem visam audierant, succlamabant Mechuris,
Mechuris. Hoc est, sancti steria est, sanctificata es
Neomenia; quae illico tubae clangore indicebatur. In Iudaea purior aer est, ut dissicile sit lunam latere permultos dies; quod si contingeret, aut error sesellisset,
mensem retexebant, & sic calculos corrigebant, ut error unius mensis non refunderetur in alterum. SO-lum autem Synedrium jus Neomenias indicandi habebat, cujus decretis, etsi erraret, standum esse Iudaei credebant.
Luna orbitam suam sive circulum suum peragrat diebus viginti septem, horis septem, cum aliquor minutis. Hoc intervallum temporis dicitur mensis Iunae periodicus. Alter est onoclicus, quo luna a sole digresi
173쪽
digessa, eum denuo at equitur spatio viginti novem dierum, horarum duodecim & η . minutorum cum
aliquibus seeundis. Menses periodicos soli possunt Astronomi observare & calculis suis notare. Populi nium tur synodicis, quorum initia, progressus, & finem diversis lunae figuris distinguunt. Cum ergo sint viginti novem dierum 3c horarum duodecim, emcitui ut alii esse debeant dierum viginti novem, alii triaginta dierum. Olim, dum stabat Synestium magnum, definiebant hujus consessus judices quot diebus quisique mensis constaret. Cum autem ista definitio statim
pervenire non posset ad omnes extremas orbis partes,
per quas dispersi Iudaei, sanciverunt eorum doctores. ut per biduum sestum quodlibet celebraretur, ut saltem in aliquo convenirent cum populo Hierosolymitano. Ita non solus dies, in quem piaecise incidebat neomenia, habebatur pro festo, sed & tricesimus dies, ut patet ex hoc ce versu Horatii Lib. I. Satyra 9. Hodie trices a sabbata. Videlicet hac-ce die tricesima Iudaei diem festum agunt in synagogis suis. Postquam
desiit Synedrium; nec habuere judaei per quos prima
lunae phasis observaretur, aliam rationem inierunt in inchoandis & finiendis suis mensibus. In novissimo, inquam, computo suo constituerunt, ut menses sint alternatim 19. dierum & triginta dierum; hos pie nos appellant, illos cavos, quibus unus dies deest. Rem diligentius tractare non est hujus loci, nec quomodo caveant ne in certas quasdam ferias incidant
sesta, religione quae priscis ignota suit. Iam de anno ut agamus, iciendum quδd Iudaei satagerent imprimis, ne eo tempore quo annus solaris revolvitur, bis easdem solemnitates celebrarent; ita annum inchoantes, potissimum rationem habebant
aequinoctiorum, quae aequalitate dierum oc noctium facile distinguuntur. Antequam Israelitae exirent de
174쪽
AEgypto, domo servitutis, inchoabant annum ab ea prima lunatione, cujus Plenilunium sequeretur aequinoctium autumnale post collectas fruges; quo tempore mundus censetur conditus. Illa ergo lunatio ha bebatur pro primo mense. Postea cum egressi sunt de AEgVpto, ea tempestate qua aperitur terra & segetes Crescunt, in memoriam accepti beneficii mensem i irim statuerunt primum mensium, nempe illum cujus plenilunium subsequitur aequinoctium vernum . Spati illo anncio, intra quod fiunt duo aequinoctia, duodecies luna renovatur; sed cum duodecim menses lunares non impleant numerum dierum quo sol revolutionem suam absolvit, singulos annos Iudati constituebant duodecim mensium; sed post tertium annum
addebant unam lunationem, sive unum mensem, ut modo dicemus.
Menses ab ordine suo appellabant, ut qui primo
succederet diceretur secundus e alter tertius, & sic
de reliquis. Primus tamen ille quo virescere inciapiunt segetes, appellabatur Atio aut Abib, id est. spica virens. Pariter & nomen proprium habebat mensis ille, qui secauitur fruges collectas, quique primum dicebatur Ethanim. Circa tempora captivitatis Babylonicie , hisice sequentibus nominibus menses appellati sunt. Primus eui nomen Adiis dictiis est Nisan, secundus Iar, tertius GDam, quartus Tam- mus , quintus Ab . sextus Elul, septimus Tisti cui
olim nomen Ethanim, octavus Mareheo , nonus xisleu, aut Lasleu, decimus Thebet , undecimus ne-bet , duodecimus Adar. Cum annus fiebat tredecim
mensium, qui addebatur, appellabatur Headar, quasi dicas, ct Adare sive secundas Ada . Non solum diversa tempora distinguimus motu siderum, sed de ipsa rerum diversitate. Diversae tempestates sibi invicem suceedunt; etenim postquam ter
175쪽
et M Apparatus Biblisus. ea gelu constricta et t. solvitur, aperit se, de herbas
producit, deinde, alluat calore, quo maturescunt segetes Sc fruges, ut possint colligi, antequam hyems redeat. Has tempestates efficit sol, prout accedit aut
ecedit, & longior vel brevior est mora illius supra
His & illis Horizontis partibus oritur & occidit,
eundem tamen tramitem insistens, nempὸ percurrens Zodiacum, cuius obliquitate eis citur, ut per aestatem dies longiores sint. & breviores tempore hyemis. In Zodiaco notantur quatuor puncta. quae illud inquatuor quadrantes dividunt. Astronomi inter duos polos sive puncta circa quae vertitur mundus, excorgitant circulum in duas partes secantem coelos, quem
ideo nominani AEqviuorem. Ille bis secat Zodiacum duobus in punctis, quae ut sol attigit bis in anno ,
Primum punctum initium est veris, aliud initium Autumni. Cum ab his punctis sol remotior est, si nobis tunc proximus sit, aestas est. Si ultra AEquatorem tunc versetur, fit hyems. Illa vero duo puncta Zodiaci, quibus sol magis aberrat ab AEquatore dicuntur solstitia; aliud aestivum, aliud hybemum est. Olim annua solis conversio, qua circulum suum integrum peragrat, habebatur 363. dierum & sex horarum I quae horae collectar quarto quoque anno diemessiciebam, quo ille annus erescebat. Scilicet cum alii anni statuantur 363. dierum . ille fiebat 366. &hic dies quo crescebat annus, inserebatur sexto die ante kalendas mensis Martii, sive bis dicebatur sexto Kalendas; propterea annus ille dicebatur Alfenilis a Romanis, illi sic solebant partiri suos menses, ut pri
ma dies calendae vocarentur, quia ealebantur populi hac die ad urbem, nempe convocabantur V CO. Monebantur de die altera, qua iterum convenire
176쪽
Liber L. Caput M. Iosdebebant ad urbem. ut disterent novum ordinem s erificiorum per reliquum mensem; ideo dicebatur illa dies, nona quasi nova. Alii censent, ut videtur melius, qubd naee dies novem diebus praeeederet idus mensis, id est, medietatem; Huare enim idem est quod d ridere. Sic diversis diebus mensis nomen adseribebant Romani ab illis tribus partibus . Prima dies Ianuarii dicebatur ealendis. Deinde secundus dies
quarto nonas, tertius tertio nonas quartus pridie, quintus naris. Deinde subsequentes dies idas g.P.6. . 3.
deinde pridie. tandem idibus; & usque ad ultimum diem qui dicebatur pridie eatendas, prout antecede.
rent , appellabantur vel quinto vel sexto calendas. Seiore intererat scalendarium Hebraeorum quoad rationem anni convenire cum Romano; sive utriusque mens ram pendere ex vera anni quantitate, quam tandem elapsis multis saeculis Astronomi deprehenderunt olim malorem habitam quam par erat, nempe undecim minutis; quo fiebat ut initia mensium tam non re ponderent iisdem anni tempestatibus. Erectim aequinoctiuin vernum quod tempore Concilii Nicaeni o tinebat diem aci. ac ar. Marii, decim sexto saeculo
in dies Martii Io.& II. incidebat; quippe cardo ille propter bissextilem diem ultrb citroque fluctitat aebiduum occi pat. Ne autem aliquando incideret in hyemem mensis Mareius & Aprilis, qui ex eo nomen habet, quod terra tunc se aperit, expunctis decem diebus, ad pristinas metas saeculi Nicaeni relatum est dictum aequinoctium. Et ut deinceps evagari desineret, si ve non elongaretur a Mariti ao.vel a I. quia annus 36 . dierum cum sex horis .major est, ut diebam est, quam par est, nempe undecim minutis, quae imira centum triginta annos conficiunt unum diem.
Constitutum, inquam, est ut post centum annorum numerum non billextili die cresceret annus; quo tamen
177쪽
non careret quartum quoque subsequens saeculum, quia in quatuor iaculorum intervallo undecim mino ta non quatuor dies integros, sed etiam paulo plasquam tres dies conficiunt, ut explicam qui de illa anni correctione ex presesso disserunt Apud Hebraeos primus menia debebat concurrete
cum ea tempestate anni, qua novae segetes virescunt,
qui ideo in Seripturis appellatur mensis novarum se gum . M eae duabus legibus. quarum haec praecapi hat, ut postridie sessi Paschatis offerretur manipulus
ex segete hordeacea, non quidem semper matura, sed virenti , torrebantur enim 'ieae. ut suo ineo ει cetur, cum de sesto manipulorum sermo fies. Altera lege innumeri agni in Paschate erant mactanda, quos hyemis tempore dissicile fuisset reperire. Igitur sat gendum erat, ut primus mensis, in quo Pascha in Bandum , non omnino antecederet aequinoctium. Ut eum iisdem anni tempestatibus semper concurrinrent iidem menses, ex tribus anaas ille qui desinebat,
augebatur uno mense, ita ut haberet tredecim menses.
Duodecim mmiles lunares. sive duodecim lunationes, non effciunt, nisi 334. dies cum horis B. minutu M. Cum aliquibus secundis. Ita annus lanaris qui talis Constat duodecim mentibur lunaribus, minor in anno solari undecim diebus, horis duabus & minutis albquibus . Dixi Iudaeos non tam ex scientia, quam eΕ lunae visione distribuisse tempora. Cum ergo ex ipsis rebus intelligerent abesse vernum tempus, in quod necesse erat . ut mensis primus incideret, lunationem quae Adar mensem duodecimum sequebatur, non habebant pro Nisan maria primo, sed pro decimo tertio mense. Scilicet statutum erat, ut hujus lunationis, quae primum mensem faciebat, plenilunium semper
contingeret post aequinoctium, id est , post diem in quo sol primum Arietis gradum ingrediens, facis diem Diqitirociny Cooste
178쪽
elem nocti parem. Sie ab hieme removebant inest. - primum sine ulla alia λservatione Astronom ea. Mensis ille interealatus . sive additus, appellabatur Emlolismeus. quasi dicas insititius. Annorum initia, sive conversiones 4 sive revolu.tiones Iudaei appellant te bat. Quatuor autem in annis solaribus observant initia, sive est upiat. Prima reis at statim statura est in autumno, initici
mensis se primi Tisti. qui olim primus erWὸ postea enim Moyses mensem NUM , ut notat Iosephus Lib. Antiqvit. e . . in primum in sitis fastis ordinavit, quod per hunc Hebraeos ex AEgypto eduxisset,
eundem etiam omnium, quae ad rem divinam pertinerent, exordium fecit: alioqui quod ad nundinationes rerum venalium, resiquamque dispensationem anni attinet, nihil de pristino ritu innovavit. Ergo quantum ad fessa Be res Ecclesiasticas . annum o
diuntur Iudaei a Nisanr in politia vero mensis Tisti
habetur primus. Duo autem illi menses concurrebant cum aequinoctiis. In altero inchoabatur messis palius incipiebat post collectas fruges. Aliud duplex anni initium assignatur a Talmudistisi unum in prima die Hai, a quo numeratur n vus annus decimandi pecoris , scilicet quot ab illa
die nata essent pecora, ut decimum quodque consecraretur neci . Prima vero die meain Shebis, vel quinta decima die est novus aucus plamationis a horum . Ex lege non comedendi erant fructus ex ambore , nisi post tres annos, quo toto tempore arbor
censebatur immunda s Levi . es. I p. in Tres illi anni munerahantur ab isto tempore quo cinxit SM- εν , de quo Blent arborea sulcis deponi.
Anni multiplices erant. Primus annus, constansd Odecim mensibus lunaribus, vel tredecim, si intercalaris esset: Sis inariau, constam septem annis:
179쪽
pararus Biblicus. tertius Iub as, post transactos septem sabbatarios
annos. Post sex annos, septimct rerra quiescebat': agri inculti relinquebantur: Iudaei non sementem 1 ciebant hoc anno, neque metebant, Pineas non P rabant, nee uvas colligebant. Quicquid sponte n scebatur, id omnibus erat commune, & Indisserem rer a quibusvis colligebatur. Per sex annos qui agricolationi destinati erant, R praecipue sexto anno tantum colligebant & rem condebant Iudaei, ut trium annorum spatio, a sexto videlicet anno usque ad nonum, de repositis vitam tolarare possent. Annus praecedens erat facundior.
ut promittit Deus in Levitico p. 23. ao. in Quod si dixeritis: quid comedemur anno septimo, si non δε-υerimus, neque eollegerimus fruges nostras Dabo benedictionem meam vobis anno sexto, re faciet fructas
trium amorum. Sabbatarius ille annus cum sex annis praecedentibus constituebat hebdomadem annorum . Insuper praeceperat Deus Mosa, ut numerarentur septem hebdomades annorum, id est, septies septem. quae simul faciunt annos quadraginta novem. Annus ille quadragesimus nonus, ut vidimus, dicebaturJbilaus, & erat annus remissionis, quia in eo unu quisque revertebatur in possessionem suam ex qua fuerat ejectiis, sive quam vendiderat ultrδ aut co che, ut aes alienum solveretr servis restituebatur libertas. Dicebatur Iubilaus, quia annuntiabatur cor nu arietis ; sic sentiunt qui volunt arietes ab Hebraeis
appellari iobelim; sunt qui putant jubia antiquitus
idem significare quod tuba canere, unde Iubal Genes 4. ar. dictus est pater eanentiam Othara ct emgano . Viri docti non conveniunt de etymo Iubilci . Ex Iosepho libertatem significat vox illa, deducique potest a verbo Hebraeo labat, quod sonat afferre , adducere, scilicet quia annus Iubilaeus afferebat libe
180쪽
Liber Caput Fc 1 fitarem, Ac in eo patebat accestus sive reditus ac prustinas possessiones. Romae cum egentiorem quemque ditior aliquis pretio expelleret, atque is, dum rura in immensium spatiis supervacuis extenderet, alios necessarib excluderet, cautum fuerat ne quis plusquam' quingenta iugera haberet. Haec lex dicta est agraria , quia cavebat ne quis in agros vicinorum irrumperet. Verum avaritiam melius retundebat lex Iubilaei a Deus instituens has annorum hebdomades, nempe annum sabbatarium de jubilaeum, renovabat me morIam creationis quam abQlverat septima die: tum& imaginem aureae aetatis, sive conditionis hominum si non peccassent. Nam in anno septimo omnia erant communia; quidquid sponte nascebatur in quocumque agro permittebatur ustii omnium. In jubilaeo servi recuperabant libertatem, & in avitas pocsessiones, quisquis fuerat nectus, redibat. Ita jubilaeus coercebat cupiditatem: nam quidquid quis eripuisset, seu vi scis coemptione . excidebat manibus cum jubilaeus advenerat . Quomodo Zc quando fieret agrorum & libertatis restitutio docet nos Maimonidest Ab initio anni usque ad diam Expiationum neque dimittebantur servi, nee serviebant dominis suis; sed nee agri restituebantur. Quid igitur Edabant biboamque serta, atque hilares eram, σcoronam Pisque eapiri suo imposuit. Mox cum dies Expiationum venisset, Senatores se ed in tusis elanxere, atqne e vestigio Δεeri abierint serta, ct redita miris praedia sunt. Quemadmodum Graeci olympiadibus, Romani lustris. ita Iudaei tempora numera bant Iubilaeis. Cum in Scriptura sint hebdomades multiplices , quoties in illa de hebdomadarum numero sermo fit janimadvertendum an simplices sint, seu hebdomades