장음표시 사용
311쪽
tione affunditur: hinc non omnibUS hoc experimentum succeiadit . ac longe certitis futuriam est, sit aurum non liquore tar tari, sed urinae, vel salis ammoniaci spiritu praecipite ur. Quaesit causa hujus fragoris aliis excutiendum relinquo. An t e partes auri sulfureae calore rarefactae magno impetu carceres
suos diffringunt Scobs chalybea igni admota, fulgurat qui demi , non fulminat, qUod sulfure abundet, sed partes ferri non
adeo sunt compactae, atque auri partes : hinc nullus fere so ruis: tametsi peritissimus in arte Chymica Barletus pulverem exserro, SI aere fulminantem paret. Cum maes fusum ladillus con icitur adeo aes ipsum effervescit, Vt cum magno strepitu extra prosiliat : nam calor multas lapidis particulas resolvit quae magno impetu aeris corpuscula dividunt, & attollunt : hinc ebullitio, hinc sonus Oritur. Quemadmodum oleo ferventi ad mistus humor, vel et lychnium madefactum stridet: in his enim
Non vagabitur oratio mea longius: dixi de vulgata auri ab argento separatione aqUae fortis, vel regiae adminiculo. At mea quidem fiententia mixtum aurum longe majori compendio solvitur spiritu talis, Cui perpartam n irri admiscetur; facta Caecipitatione purum extrahitur. Plerique malunt viam siccam in is, i n a 'mi Ag i, Pp oti saepius repetenda, molestus denique ae diuturnias est labor. Glaub HS aul Um CX uJ CDP , o, aeque aliis metallis permixtum granu
isontriti tui furis qUartam partem adficit; una in lictillo accurate oeclus O M optime latato accendit, a leto per gradiis
agne fluit met illum; paululum nitri censim immittit, quod ali-depouit QNod sit millus exeat regulus, reddendum cst metallum tigillo, tantum scobis ferrea: addendum est, quantum se
, Lx gulum sui tui dimittae: idque tories repotitur q''uxque regulus plus argenti quam auri expromat. A Pnti Ve o regritum eadem arte evolves. Omnes demtam ret talos tigillo, scri C. Lisso impositos nitri benefficio expurgat : nitrum
312쪽
in Iorum. De Citris, mel Aman si
quippe sultarea quaeque aggreditur : antimonium vero se rum , stanniam, cuprum multo abundant sulfure: hinc facile cum salepetrae societatem ineunt: aurum vero argentum cum parum, vel nihil habeant sulfuris illius superflui,& combustib ilis, in regulos colliguntur, & ab aliis impurioribus metallis secreta vim salispetrae contemnunt, atque Ut graViOra corpora in imo subsidunt. Exposui fere ut potui, quae advenarum fusionem, metallo-rUm CXamen,& separationem pertinere arbitrabar. Ista quidem omnia ignis, vel caloris adminiculo perfici ostensum est: dum enim calor, vel ignita corpuscula (nihil hic litibus opus est) venas, aut ipsa metalla liquant, atque in minutissimas atomos comminutant, & vincula quibus metalli partes adstringebantur, resolvunt; tum quae sunt graviora ad ima delabuntur ; se autem leviora , vel essiantur in fumos, vel instar spumae
enatant. Cum vena metallo praegnans, vel siccior, vel contumacior existit, adeo ut fundi non possit; plumbum, aut venam plumbi adiiciunt, tum ut humiditate sua agrestem aeris, vel argenti Venam temperet; tum ut summo calore, qUem liquefacitam acqUirit, fusionem praemoveat ; tum demum ut si quid in vena auri, vel argenti delitescat, naturae quadam familiaritate alliciat. Cum vena liquata fluit, partes quae sunt sicciores , quaeque humiditatis metallicae sunt exprites, supernatant, crustatim coeunt; hae quidem auferuntur suis usibus profuturae. Quamdiu instar olei fusae extant, ne metallum in fumos diffletur, impediunt: nam humiditate sua tenaci, & viscosa ipsis metallis sunt quasi praesidio, ne in vaporeS extenUentur. Scoriae quidem multum de natura vitri referunt; nam fusae, Viscosum , tenacem humorem produnt; cum vero frigore induruere, tum fragiles existunt. Contrarium plane in metallis
eXperimur, quae liqua ta nulli corpori adhaerescunt, sed instar aquae in guttulas dividuntur vi coagulata ductilem, & flexibilem sortiuntur naturam. An scoriae multa terra, Ss sale ab Un- dante nam vitro consimilem naturam habent, atque ex iis vitra aspectu pulcherrima quae ipsas gemmas nitore, ac splendore vincunt, parant Chymici. Comminutae crystallo triplum san- .dycis , seu minii admiscent, conflant in vitrum smaragdo simil-
313쪽
LIB. II. CAPUT XI. 2SIsiinillimum. Hinc olim obsidiana vitra ex metallorum scoriis instar lapidis obsidiani nigerrima conficiebant: vitrum sane ex arena, vel silicibus, cum nitro permistis, re fusis conssatur; neque ullum sine sale perficitur. c d ergo causis est ut scoriae tam Ieves , tam fragiles existant Z an quod iis humor metallicus
deest, qui pondus, S consistentiam praebet an corpuscula ex quibus tum scoriae, tum vitra Compinguntur, male sibi cohae rent 3 Sunt enim velut arenulae, quae inter se misceri exquisito non possint, sed in punctis dumtaxat se contingunt; hinc fragilitas , hinc adeo levitas exstargit : nam multis poris hiant Vnde in vitro perspicuitas , &splendor in amausis, seu vitris
quae ex metallorum scoriis parantur: nisi forte hic nitor ex pingui , & oleosse humore, quo nec vitrum , nec scoriae Carentoriatur. Sed cur scoria contrita venae metallicae, & rebellis, fu-aonem accelerat an quia durae,& acutae quibus scoria con-ltat, particulae calore agitatae venas metallicas dividunt se cant, aperitant Eadem praestant omnes sales, qui suis spiculis viam sibi parant, S discutiunt corporum vincula. Hinc varia Cursalibus
lautam genera, Metallurgi, Docimastae, & Alchim istae adlii pulgent,& separent neque ullus ferδ labor citra fatem rite suscip tur. Quod si tibi aliquod minerale fugax, & volatile figere incumbi ocnitrum, hoc alii sales fixi praestabun c. Quid ipso hydrar rviro fugacius P si in aqua forti eum exsolvas, atque aquam distides ,
idque siepius repetere non taedeat, tantam adipisciitur firmitat m, Vtagnem impunu ferat. Sic aqua stygias anno affusa atque ab eo abstracta, tantam huic metallo duritiem tribuit ut Undi recuset, sed in vitrum potius candidum abeat; idem ferem plumbo contingit. Quid porro haec mollia metalla adeo fixa metit, nisi nitrum, ex quo aqua fortis parat Ur an quia super-MJungat. An ignem in se
V M-ia letalla maturat, ac digerit; sit perflua ve-OMXcernit. Experimenta proferrem innumera, nisi me Sol ouisam multum inclinatur,ve sim brevior adrnmeret. AntimO
314쪽
UiUm, arser ictam , atque alia mineralia, quae sua subtilitate nobis sunt infensissima , una cum nitro incensa , Omne Virtas una cum s a perfluo sulfure deponunt, dc fixa evadiant. Cum etiam haec mineralia multum auri volatilis conti Nea Ut, quod promere non possunt, ni prius ignem pati discant; nitrum id praeter caetera praes habit: nam in aqua forti semel, a qtae iteriam exsoluta, quae per distillationem abstrahitur , in Calcem fixam abibunt, atque una cum plumbo per cineritium fulminata, si quid auri recondant, exhibebunt. Tutius fortasse erat per viam siccam , seu caementationem procedere; modo tractandi ignis non sis imperitus. Cuprum in tenues laminulas diductum una cum arsenici, auripigmenti, dc aliorum mineralium pulvere caementant, hoc esst alternis ordinibus in pyxide, vel crucibulo disponunt, quod bene opertum, lutatum igne circulari circumdatur , donec candescat, (sic solent consus a metalla separare, caemento ex sale, vitriolo, pulVere tegularum, quae quod impurum auro inest, rapitant) cuprum e catillo extractum mineralium ingressu sit seiabile, in pulverem Comminuitur, persalempetrae pUrgatUr; atqUC Vna cum plumbo in cineritio excoctum, quidquid ipsi , Ac venenatis mineralibus auri inerat, deponit. Sic hydrargyrus quo nihil fugacitas , argento incrementum affert. Argento enim in aqua
serti dissoluto quadruplum mercurii adjiciunt: in loco fiigido
Vna manent, donec mercurius soluto argento adhaerescens praecipitetur : quod si unius saltem anni spatio simul relinquantur, Aretentia En Non mediocriter auctum iri promittit Glauberus, cujus libri cum ejusmodi arcanis sint referti, ac jam omnium manibus terantur, nihil es qubdistis formulis vos distineam. Atenim vereor, ne aut vobis dissiciliora, aut non satis certa, de explorata videant Ir. Eho ista quidem arcana non aspernor, quae maximam Vtilitatem in se continent, ac secretiorem Philosophiam non mediocriter illustrant: nec forte tanti sunt laboris, quanti viden tur , sed exercitatione, SI usu facile percipiuntur. Nolim tamen(quod mihi saepius dicendum est) quemquam in metallorum tractatione versari, nisi a peritissimo, Si longo usu subacto artifice dirigatur. Nulla est ars periculosior, nulla quae haudi,
315쪽
impos urae magis pateat. Optarem equidem ut nemo, nisi vel auctoritate publica munitus, Vel artis suae professione coactus his laboribus incumberet: nam Alchimia videtur perditorum hominum extremum esse perfugium : fili artis,&impostoribus undique obsidetur; ac plerique quibus res sunt accisae, e filrnulis suis praesidium quaerunt, & variis saepe criminibus sese illigant. Non continuo tamen ipsa Alchimia in invidiam vocanda, neque artificum Vitia artem pulcherrimam infimenc. Quis autem ignorat maximam partem artitam, qUibus communis hominum societas carere non potest , ex ipsius Alchimiae quasi fontibus derivari : his omnibus una dominatur, principia' leges, modum finem cuique arti, tamquam Architectonica praescribit. Mocum luge mentem cogitationem converteris, artifices circa res metallicas occupari comperies. Metal turgi effodiunt, abluunt, fundunt venas metallicas. Iam quis allos edocuit, vel as agrestiores una cum plumbo, vel plumbi vena eliquare, scorias addere, quo fusio sit celerior: nisi ipsa Al- chimia, quae novit plumbi m ut a Uro, M argento amicum ea ad se rapere; adeo ut aeripsum levius extet,&cria statim coeat: quod ut ab omni blas extraneis omnino liberetur, secundae fornaci iterum immittitur: si quid putent nonnihil auri, vel ar genti adhuc continere, plumbum adjungitur, quod nobiliora metalla secum ad ima deducit; tum scoria sextantes colli intors ipsum a plumbo, moderato calore secernitur ; pluinbuni
enim facilius liquest , descendit; aes vero instar pumicis spongiosum in propria fornace ad purum (ut loqui solent) ex
coquitur; cujus scoriam multis rebus utilem, diphryciem vocant. V
Quid in metallis contemnendum, cum ipsa eXcrementa, vel scorias non recentiores modo, sed etiam veteres Medici ad suos usus adhibuerint sed de his posterius. Omnia quidem metalla Ua habent recrementa, si aurum exceperis; quo Onim sunt imperfectiora, eo scorias, cum funduntur, uberiores praebent. Ferrum Itim cum sit maxime terrestre, cu impurum: non solum ubi runditur, sed cum igne emollitur, vel in chalybem CXpurgatur,1 Cortam multam egerit: e chalybe caerulea efforescit, vulgari longe praestantior . Plumbi scoria, mollem , lentam, nec fraei
316쪽
lem nacta est naturam, in aqua exsolvitur, quam Ita leo colore inscit. Cum plumbum liquatiar in fornace; vel una cum argento , vel solum : instar spumae quiddam oleosum enatat, quod lithargyrus appellatur ; est enim veluti argenti spuma: cum argentum in secundis fornacibus expurgatur, instar olei ignis ardoribus extenuatur; hinc levitatem acquirit ,xametsi in plumbum reduci possiit: hoc utuntur figuli, cum stanni cineribus permisto, ut vasis fictilibus crustam vitream inducant. Di stat, inquit Plinius, a scoria, quo potest spuma distare a tace. Alterum purgantis se materiae , alterum purgatae Vitium est. Multa olim lithargyri genera statuebant; nunc vel aureo colore fulget, cum aliquid aeris argenti venae inest, tumque squamis lucentibus distinguitur, vel argenteo colore nitet. Lithargyro
finitima est molybdaena, quae vel fossilis est, vel factitia; illa est
plumbi SI argenti vena communis, galenam Vocant; aureum praefert colorem, friabilis est, modice gravis : cocta cum oleo jecinoris colorem trahit, ut Plinius refert, haec primis fornaci
bus adhaerescit; illa granis distinguitur; haec squamis instar auripigmenti constat; a lithargyro differ quod hic in secundis,
molybdaena in primis fornacibus concrescat. Argentum denique cum a Vena plargatUr, scoriam tenacem, aliqHando caeruleam , aliquando nigriorem expellit, ac merito dubitant virum ex arctento, vel ex plumbo oriatur. Ista quidem sunt metallorum veluti recrementa, quae illis Ciam excoqUuntur innatant, nec tamen metalloriam naturam exueriant; sed in ea plerumque reducuntur; at quae in fornacum parietibus instar fuliginis ad haeresciant, praesertim, cum ceris, vel argenti Venae eliqUantur, diversam plane a metallis sortita sunt naturam. Cadmiam vocant, crassiorem fuliginem, quae variis insignitur nominibus, prout vel crustatim, vel racematim Concrescit, ac varietate CO-lorum, aut partium tenuitate distinguitur. Eam judicat optimam Plinius, quae e Cameris fornacum dependens botrytis cognominatur, haec forte nunc tutiae Alexandrinae donatur nomine I intus lenis est, & tersa, exterius vero gravis, aspera, atqUCarboris cortici non dissimilis, gravis est, & sonora: alia quidem est cadmia fossilis, quae terrae similior, quam lapidi, gravis est, pallida, fundi nequit, sed in exitiales fumos evanescit; cum
317쪽
aere caementata, illius Pondus auget, & in orichalcum Conve tit: in Germania ficquens Occurrit, lapidem calaminarem Vocant. Est aliud cadmiae fossilis genus, cujus Galenus meminit, testaceum, durum, ira Vt attritu chalybis scintillet, subniger est hic lapis, sulfureum nidorem cum aduritur exhalat, in follinis chalcanthi reperitur, atque inter pyritis species, vel mar- castitas referri potest. Postremo cum aes perficitur, vel Cadmi acrematur, tum fuligo levissima fornacis tecta obssidet, candida atque instar velleris glomerata , quae pompholyx vocitatur; Peri fuligo cramor, quae vel parietibus inhaeret, vel in pavimentum decidit, coloris cineret, & substantiae densioris, spodium appellatur; illa candida, M tenuis, & favi, est similis, cum
spodium cinerem colore, & natura referat, ac sale fixo abun
Haec quidem veteribus non fuerunt incognita ; sed qua arte metalla Tnfusa separari, atque ex imperfectis perfectiora secerni possent, Omnino ignorarunt, nam artifices longa observationum serie, S magno rerum usu peritiores facti, Veterum 1nVenta expolierunt, multa retro incognita edidere : ipsa metallorum tractatio, &vsus quotidie ex se gignit aliquid novi, quod longa dies perficit. Iam quoque Philosophi his studiis ardentes , nec solum docti, sed etiam experti, & longo usu imbuti magnam his rebus abs brusis, reconditis lucem intulerunt. Nam mirus inter Philosophiam, & ingenuas artes consensitas reperitur ; ratio ipsa artes illuminat, usus doctrinam confiro destituta, jejuna esst, exilis, Ac tota interie disputationum, & verborum concertatione VersatUr; Vs Sap C cui ratio non praelucet, in magnos errores nos praecipitat ;qUare unum ab altero non separemus; nec Philosophus artificem Contemnat, neque artifex ipsos despiciat sapientes: sibim attaaS tradiant operas, ac mutuis auxiliis subsistunt. Multa commentatio fontes rerum aperit, principia, Ss causas perVe-igui, ex quibus ad experimenta descendiinus. Longa rerum mealtatio cum multo Vsu conjuncta nos docuit perfecta merala eX partibus arctissime consertis, exquisite permistis, & diste- male colligatas , nec satis defaecatas habere, sed multo vitriolo, vel sulfure combusti-
318쪽
bili abundare compertum esset: hinc artem qua ignobilioram talia ab imperfectis secernantur, excogitarunt: sive id cupellatio essiciat: (cum aurum, vel argentum impurius, cum multo plumbo permistum, Sc liquatum , tamdiu ignis ardoribus eXercetur, qUOusque cuprum, vel plumbum admistum , in cineres , Ss scorias redigatur, ac cineritium subeat; illaeso auro, vel argento, cujus partes divelli nequeunt:) sive caementatio, quam superius exposui, sive aqua stygia, seu denique antimo
Omnis separatio, ut diximus, calore perficitur; re lutis vinculis, quae sunt congenera una coeunt, quae diversam nacta sunt naturam, secernuntur. Hinc sulfurea quaeque metalla, nitro, sulfure, antimonio expUrgantUr: nam VnUm quod giae
quod sibi simile est, quaerit; dissimile & alienum fugit, hinc
solutio in aquis stygiis, hinc oritur praecipitatio. Sic cUprum dissolutum in aqua forti, per ferrum; argentum per cUpri laminas praecipitatur: nam ut argento cuprum, sic cUpro ferrUm amiciam est, & auro hydrargyrus. Haec sane ratio latissime patet : non enim modo metalla aquis stygiis exsoluta res quaedam vel aquis, vel metallis assines, praecipitant; ut sal tartari, salcommune, Vrina, dc alia id genus: sed massa ex diversis metallis conflata, ubi cum antimonio liquata fuerit, scobis ferrear additione, tota fere in scorias convertittar, praeter aUrUm, quod instar reguli in fundo remanet : iterum fusae si adjeceris ferri scobem, argentum dimittit, & ita singula metalla seorsim ferrum praecipitat, dum quae sibi sunt cognata invadit, Sc in sco rias convertit, quae diversam ab ferro sortita sunt naturam intacta remanent. Sic sulfur metalla in cineres redigit, quae liquantur, de ferri beneficio seorsim separantur. Hac arte vena metallica Vna cum triplo,aut quadruplo antimonio fusa, metalla qUibus praegnat extrahuntur; ac nitro expurgantur. Imo si partem unam ferri cum duabus antimonii liquaveris, &: aliquantulum salii petrae identidem adjeceris, qui pro more suo scorias procreabit; regulum ex ferro, & antimonio Consequeris auri non expertem: nam cum plumbo fustis, & nitri additione iterum. purgatus, per cupellam fulminatus aurum non contemnendum
praebebit. Plumbum sit reguli triplum, aut quadruplum, quo
319쪽
plus nitri apposueris, eo plures scorias obtinebis; sed danda est
opera, ut una saltem plumbi pars in regulo remaneat, per Cta pellam probanda . Illud sane est mirabile nullam fere venam omnia fera metallicam, nullum metallum, nullum adeo minerale, auro et vel argento non ditescere, quod nitri beneficio, vel spiritu salis auri recon-s nescio an cum aliqUO emolumento) potest: extrahi, seu per
caementationem, aut aqUam fortem minerale fugax, SI auro
volatili praegnans fixetur; seu nitri adjectione impura , atque imperstilla metalla in scorias redigantur, regulo in imo remanente , qui plumbo, vel salepetrae iterum expurgatur; seu deni que sulfuris , vel antimonii beneficio idem regulus subsidat.
Verum issta, quod saepe dicendum est, non inexercitatum artificem desiderant: nam cautissime metalla tractanda sunt; magna opus est industria in furnulis, testis, cupellis, focis adornandis; magna in ignis moderamine cura esst adhibenda : cavendum inprimis est ab halitibus venenatis, quae mineralia feret omnia effare solent. Danda quoque est opera ne Carbones, in catillos, aut focos incidant, maxime cum metalla per nitriam Ieparantur; aut figuntur mineralia. Cum enim sal petrae quidquid in metallis inest impuri sulfuris aggrediatur, ac tota mineralia quae hoc abundant sulfure in scorias, & cineres convertat; si quae in Catillos, vel crucibula prunae delabantur: statim nitrum quae corripuerat metalla, dimittit , ut sulfur carbonum tibi familiarius complectatur. Hinc scoriae facile in metalla reductantur injecta ardente prunas neque, ut mihi videtur, alia est praecipitationis ratio. Imo, si bene auguror, tota fere Alchi Ula huic principio innititur et unumquodque sui similis socie-
tatem affectat. . Plura salium genera in aqua exsolVe, aqua in vapores difflata, unumquodque sal cum suo congenere, alumen cum alumine, vitriolum cum vitriolo conjungitur. Ferrum, cuprum, stibium, arsenicum nitro liquata, fixata aliquantulum auri praebent: at si una cum iis fossilibus aurum, Te argentum liquetur , longe uberius aurum educitur: partem Vnam auri, duas cupri, tres reguli antimonii funde; salem petrae, quant am utrumque, tum cuprum , tum regulUS ponderant, lensim immitte: atque in fluxu quantum poteris conserva; aurum non mediocriter auctum consequeris. Illud quippe
320쪽
quadam naturae similitudine aliud aurum volatile,male dita gestum attrahit, dum nitrum sulfurea metalla invadit , figit,& in scorias mutat, quae tamen cito pruna injecta pristinam formam recuperant; adeo ut nihil fere pereat. Quomodo fornax huic operi idonea, & focus sit parandus, peculiari tractatu fuse exponit Glauberus, quem, si libeat, consuletis: neque enim mihi est animus hic omnium Chymicorum formulas,& arcana intexere. Rationes ipsos velut fontes aperio, rivulos omnes qui ex iis ducuntur consectari non possum : id enim infinitum foret, non necessarium. Quare nisii quid vobis aliud placet, ad illa pergamus, quae ad metallorum usum pertinent. Sed ista secundum hunc diem. Satis enim multa hodie dicta sunt.
CAPUT ULTIMUM. De usu metallorum: ubi de antimonio, & hydrata gyro,&aliis rebus metallicis.
i. Omnimn ferὲ circa metalla operationum , it dissolutionis , praecipitationis, Oc. causae,s rationes inquiruntur. II. De floribus, regulo, es vitro antimonii, atque eorum usu disseritur. III. Variae mineralium praeparationes, isque visus describuntur, ubi qua arte metallorum essentiae, olea, vitriola educi queant,paucis exponimus. IV. Remedia ex hydra Iro, ara timonio, ac metallis deprompta multis oppugnantur rationibus. V uid de usu metallorum nobis via eatur paucis Ocrim S. MENANDER.
O N Ni nix etiam deesse videtur iis rebus quas exposuisti, quod sit ante explicandum, qUam illuc pergamus , quo te dicis intendere. Fontes quidem unde hauriemus, atque ipsam Viam com- moras rusti, sed volumus teipsum itineris ducem , atque ut nobis aditum, januam ad secretiora ipsius Alchimiae arcana patefacias,postulamus.Noli nos mittere ad Alchimistas, qui solo usu contenti, intimas rerum causas non aperiunt, Op im