장음표시 사용
161쪽
Lib. IN. Decretalium D. Gregorii Papae fr
tale, cui ex Papae voluntate, annexa est authoritas dispensandi in votis: ergo Jureordinario haec cis Competit.
6. Ex Conclusione dulia cape sequentia Corollaria. P, δ; Episcopos habe.
re authoritatem relaxandi omnia vota
simplicia Castitatis non perpetuae; uti habet Palud. Soto, Sanch. de Navari. Secundὁ ; Episcopus dispensare potest UO-
tum Religionis non approbatae; uti ha het Los. M alii. Tertio; potest dispensare in Voto de ingredienda stricta Reli-ligionis , sculin eius circumstantia tu modo. Idem esto judicium de Voto peregrinandi pedibus Compostellam, ut peregrinus pergat in equo. Quarth; in Voto strvandi perpetuam Castitatem conjugalem dispensare potest ; uti habet Sancti. Laym. Herincx; Quinu; in Voto non petendi debitum coniugale, idem potest; uti habet Rodriqu. Sa, He-rincae, Λ C. Sexto; in voto non contrahendi Matrimonium i uti habet Arrag. Herinc Navarr. Valent. Septimo; in Voto non fornicandi; uti habet Leis.
HerincX de Dyman. Octa vis; in Voto suscipiendi Sacros Ordines. &aliis similibus, quae striiste M integre non sunt unum ex quinque reservatis si apta recen-stis, etsi sint aliqua pars corum. Ratio est; quia cum rclervationes a Iure communi, dc ordinaria potestate Episcoporum exorbitent, stricte anterpretandae sunt; ideoque dum v. g. Votum Castitatis Papa: rclervatur, explicare debet de Castitate perpetua, de sina pliciter dicta; quales troia sunt Castitas Coniugilis, de aliae iam recensitae; et si aliquomodo ad eam reducantur, Ut i ne ex Sylvestro, de SuareZ, notat Laymannus. Puto etiam
probabile esse, quod plures tenent RR. DI . Episcopos polle dispensare in voto perpetuae Castitatis integrae de persectae
Papae reservato in se uentibus casibus.
mb; si votum Castitatis sit emissum
ob metum; cisi non omnino gravcm, de alias irritantem votum; ut habet Angel letinox, oc Navarr. Ratio est i quia re servatio, utpote odios i , interpretanda est stitiste de voto omnino voluntario.
Secvndb: si quis post editum Votum perpetui Coelibatus incat Matrimonium, idque consummet; limo etiam ant con .sui nationem, potest Episcopus dispensare in petitionc debiti ; ob periculum m-gione, utrosiit ingredi inimis strictam, uti haber Rodriqu. AZor. dc Sylv. quia hic non dispensatur in ipsa lubstantia Re- contitientiae ; si dii sicilis sit accestus ad
Papam ; iit habet Leis Soto, de Angel.
Tertio ; ob idem periculum incontinen tiae, porcit dispensare cum Coniugibus, tui consummato Matrimonio vCucrunt astitatem; iit habet Angel. Tolet.Ltsi
periculum, & dum tract., turde incundo Matrimonio, potest cum quacunque persona Laica obsti icta Volo Castitatis per-Petuae, etiam extra Matrimonium dispensare, quando ad Papam, vel elus De- legatum non est facilis aditus: uti docet Sylv. Lest . Soto, Navari. Acc. Quia tunc Papa non censetur sibi reservare tale votum Castitatis. Quinto i si Volunt Castitatis sit accessorium, Zc dependens ab alio voto non reservato Episcopo; quale est et, si quis voverer non nubere. liab poena servandae Castitatis; ut diacci Navarr.
modificatum aliqua conditione, necdum
in re posita; ut habet Soto,Lest.&Victor. Septimo. Si votum sit modificatum aliqua poenalitates iit habet Medita. Lopez, Covarr. 6cc. Ohiamo; Si Votum sit a sectum disiunctiva aliqua, v. g. si cs et i le : voveo pcregrinationem, vel leJunium ; quo casu Episcopus dispensare de una parte eligenda; uta habet Herincx,
Leil. dc alii AA. Nonb ; in votis dubiis
perpetuae Castitatis; uti habet Suar. La'Inan. Sancti. 7. Dico quarto: Etiam in Superioribus, seu Praelatis cxemptorum Regularium residet authoritas ordinaria dispensandi cum sitis subditis iii iis Votis, ita quibus disj ensare pollunt i piscopi cum suisDio cesanis. Iia Sylv. Navarr. L. il. Herincx, At communis Canon istarum. Ratio sumitur primo ex praxi omnium Religionum. Sccundo; quia P lati Regulares sunt Ordinarii Pastores suorum subditorun , cum Jurisdictione spirituali, sicut Episcopi: ergo circa Vota suoruni si abdi. torum possiuit Jure ordinario, ca omnia dispens indo praestare , quae pollunt Epiruscopi circa Vota sitorum Duxcelano.
8. Dico quinto: Consessuit etiamOrdinum Mendicantium, virtute suorum Privilegiorum, postulat dispensare in Vo: tis saecularium, in quibus pollunt Episcopi; de consequender in omnibus eorum votis, praeterquam in quinquo rcserva tis Summo Pontisci: idem a sortiori dic de commutatione votoruin. Ita He rincx , Nauarta Lest. LopcZ, Roari qu. Λί
162쪽
Τit. XXX lv. De Volo; UVoti Redemptio re
communis Canoni starum Regularium. Et constat excor quod ita cis . Iuro delegationis concessum sit a diversis Summis Pontificibus; ut videre est in Compendiis Privilegiorum Fratrum Minorum, Dominicanorum, Carmelitarum, Socictatis, Benedicti norum, &c. Unam alteramve solum adduco. Prima est Innocentii VIII. quam fecit vivae vocis oracu
Io nobis Franciscanis- Secunda est Iulii II. quam fecit Benedictinis, 3c Cisterciensibus. Tertia Martini V. facta pariter Benedictinis. Quarta Eugenii IV. facta Congregationi S. Justinae. Quinta Clementis VIII. data Carmelitis Viscalcearis pro Missonariis, quae est amplissima Comprehendens etiam Vota simplicia Castitatis perpetuae, dc Religionis: in qua
concessione participant omnes aliae Religiones M cndicantium. Quas Concessiones de Privilegia Regularium Creti, sors, Basaeus, de alii putant valere non solum pro Votis illis dispensandis, quae jure ordinario ab Epistopis relaxari pollunt;
sed etiam pro reservatis Papae, quae pro 'pter extraordinariam necessitatem, v. g. ob incontinentiae periculum , ob difficilem accessum ad Sunium Pontificem,&C.
Episcopi possunt dispensare , Quae paulo
ante recensui. Ratio praetcrea est: quia Concessiones hujusmodi, utpote favorabiles, possunt late interpretari, non minus quant Jus Episcopis tunc concessum. Et quia refert Bassaeus, hanc sententiam An. I 629. relatam ad Consistorium Cardinalium. visam S toleratam fuisse. Et tandem, quia aut horitas delegata Episcopis di ipensandi vota,alioquin Papae reservata,in circumstantia extraordinariae nccellitatis, manet perpetuo annexa dignitati Episcopali; adeoque Iure ordinario
eis competere videtur et ergo cum Con-
tellarii Mendicantium possint dispensare in omnibus Votis, quae Episcopi Jure ordinario dispensare possunt, poterunt ocin similibus Votis Papae roscrvatis dispensare cum saecularibus in circumstantia necessitatis extraordinariae.
pc Summum Pontificem, Episcopos, Regularcs , aut alias speciali modo a Papa privilegiatos , vel delegatos, nullus di-ipensare valet in Votis, etiam minimae considerationis ; quacunque dignitate Archidiaconati, Parochiali, dcc. fulgeat; ni sillegitima consuetudine similis fortassis acquisierit Jus ordinarium Episcopale.
Ita Lest Palud. Alchid. Sylv. dcc. Ratio est; quia aut horitas dispensandi in votis
est fori externi; quam censentur haberis
soli illi, qui jure ordinario, ves iure Privilegii, vcl delegationis pollent; non vero qui sola Jurisdictione , pro foro Sacra mentali praediti sunt, quemadmodum se habent Archidiaconi, Decani, Parochi , SIC. io. Dico septimo : Ut dispensatio debitum sortiatur valorem, requiritur prse
via aliqua justa eausa. Ita S. ThQmas, Navarr. Lcss. Herincx, Calet.&C. Ratio est; quia DEUS nullam condonatio nem ratam habet, quae est sine causa facta; sicuti patet in absblutione Poenitentiali, quam DEUS ratam non habet, si fiat absque praeviis dispositionibus necessariis: de in Indulgentiis datis sine causa ;& dispensatio est etiam quaedam Con- donatio : adeoque DEUS eam rata non habet, si finὰ causa justa fiat: ergo ad ejus valorem requiritur causa justa. II. Dico octavo: Iustae autem causae dispensandi sunt sequentes: Utilitas Eccletiae,& honor DEI; item utilitas Vo. Ventis, ejusdemque magna fragilitas ad violandum Votum: difficultas adimplendi votum; item necessitas,& utilitas magna Reipublicae, vel familiae; inconside
ratio, ira, timor . moeror, Vclatia perturbatio animi, vel tenera aetas VoVCn
tis. Ita Navarr. Le T. Herincx , Laym. Abbas, Sotus 3c alii. Primum, Secundum, Tertium, Quartum dc Quintum parci; quia si Dispensatio Voti cedat in
DEI honorem, Ecclesiae bonum, & utilitatem spiritualcm voventis. aC Vovens difficultatem adimplendi sentiat, cense tur DEUS cam acceptare, & debitum,
Contractum voventi remittere , &C.
Sextum ostenditur; quia si v. g. unicus Filius Regis emissi et Votum Religionis, qui tamen Rci publicae esset valde neccssarius, de utilis pro regimine civili, praesumitur, DEUM velle condonare obligationem talis voti, dc permittere, ut valido ctim eo dispensetur in tali volo; Colligitur ex cap. r. de moto. Idem dic de aliquo Magnate, Voto peregrinatio nis longinquae obstricto , cujus tamen praesentia,& Reipublicae, &juae Familae
regendae ossici valde necessaria : Septimum tandem etiam ostenditur; quia inconsideratio, ira, moeror, de similes pas
siones, uti δc circumstantiae tenerae aera iis, valde minuunt rationem Voluntarii:
adeoque sufficiunt ad inducendam dispensationem in emisto voto.
163쪽
I 2. Dico nono: In Dispensationibus Votorum faciendis haec servari debet forma: ut primo cognoscatur justitia &gravitas causae: Secundo; ut Dispensatio peragatur actu aliquo externo percepti- Diti: Tertio ι debet Dispensatio vere acceptari a vovente: Ita Lest. Sylv. Palud.&c. Ratio primi est ; quia nisi dispensans praevio inquirat de justitia, sufficientia, & gravitate causae , exponet se peccato & periculo faciendi invalidum con-rra Ius D Ei, vel Superioris, S involvendi subditum multis peccatis, salicio male rialibus, quae omnia devitare debet dispensans. Ratio secundi est ;l Dispensatio Voti dehct innotescere voventi; cum sit quaedam condonatio, & remisso debiti: scd non innotcsccret, nisi actualiquo externo , V. g. Verbis, vel Opere ipso, quo jubet dispensans contrarium heri, ipsi significaretur: ergo hoc requiritur. Ratio territ; quia DEUS non remittit obligationem debiti, nisi volenti eo solvi: adeoque nec dispens ins nomine DEI nisi volenti, &vere acceptanti. Circa reliquos modos auferendi obligationem Votorum
I 3. Dico ultimo : Desitione conditionis appositae ad votum; item desitione materiae ; vel lapsu temporis praefixi
voto temporali, etiam evacuatur obli.
gatio emissi Voti. Loss. Sylv. Abbas, Layman. Angelus, &c. Ratio primi est; quia dum evanescit conditio Volo appΟ- sita, evanescit causa finalis, & principalis ipsius voti : adeoque & ipsa obligatio Voti. Ratio secundi est ; quia si materia prius subjecta Volo erat V. g. possibilis, vel licita, postea autem desinat esse talis, & fiat hic & nunc impossibilis, vclillicita, censetur absolvi ab annexa obligatione ; sicut deducitur ex L. Pluribus
ν. de merb obligat. dicente: Obligatio extinguitur, si in eum casum incidat, a
quo incipere non est. Ratio tandem tertii est; quia Vota non obligant ultra intentionem voventis: adeoque dum cIapsum est tempus, cui vovens affixit suum votum, censetur absolvi ab obligatione Voti.
I. Ico primo: Fratres Minores Con- I fessores obtinent facultatem redimendi Vota quaecunque Saecularium per commutationem Corum in foro Conicientiae in aliqua opera pia; exceptis Votis Religionis, Castitatis, peregrinationis ultra marinae, Romam, & ad S. Iacobum. Ita Sorbus, Rodriqu. Gulier. Cord. &C. Et constat tum ex concessione Sixti IU.
Et Innocentii VIII. pro Minoribus edita. Tum ex Bulla Pauli III. edita pro Patribus Soc. I E S V, in qua communicant Minores. Vide plura circa hoc punctum supra cap. I. concl. I. 1. Dico secundo : Superiores pariter maiores Ordinis nostri Franciscant possunt redimere Vota dispensando cum Subditis suis regularibus in omnibus illis Votis, in quibus postunt Episcopi cum suis Diceceianis.Ita Herincx, Sorbus, &c. Et constat ex concessione Sixti IU. quam
rcfert Sorbus in Compend. Primit. Ord. fin. verb. abolutio quoad Seculares,n. dio. Et est Ratio; quia dicti Superiores
sunt Ordinarii Pastores suorum bubdito. rum regularium, cum iurisdictione spirituali, licut Episcopi; adeoque circa V ta dispensancia dictorum Subditorum possunt ea omnia, quae possunt Episcopi cum suis Dioecesanis. 3. Nota primo : quando Confessores
Minores dispensant, vel commutant Vota Saecularium virtute suorum Privi lcgiorum, vel alicujus Bullae: tunc non possunt hoc agere, nisi in Sacramento P enitentiae. Quando vero Silperiores Minores non virtute Bullae . vel Iubilaei ; sed per Viam authoritatis cum suis Subditis dispensant, Vel commutant eorum Vota; tunc id fieri poterit in foro exteriori & extra Sacramentum ς uti observat Sorbus verb. Hotum.
164쪽
Statii Monachorum; M Canonicorum
cos Regulares Resolutiones. I Ota primo: postquam Papa in priori ri titulo tractavit deVotis,quae Ple
rumque zmittuntur ab illis, profitentur vitam monasticam 3c fitilamonachi, vel Canonici; conte luenter in praesentitit. agit de eorundem statu Monactiali, seu Religioso , id est conditione vitae. Sunt aulctra hic Monachi illi Religiosi , qui strictora Regulae subiiciuntur: Canonici vero, qui laxiori. Dicuntur Alava
Hii Graeco risonos, id est sbius, seu a solitaria vita. Cavonici vero Regulares a Regula, quam profitentur;& hi distincti
sunt a Canonicis beneficiatis, eo quod rimi emittant Vota i non vero secundi. ζonachorum nomine in favorabilibus veniunt omnes Religiosi; etsi non omnes stricte Monachi sint, sed Regula res,Mendicantes, ut FF. Minores, Praedicatores, Carmelitani, dcc. a. Dico prirnia: recte describitur Status Monachorum, de Canonicorum Regularium , quod sit conditio mitae Aknasticae immobilis. per quam obfinguntur suis superioribus, ac Regulae, orn
hunt probe sub triplici moto scilicet Cu
sitatis Paupertatis, fisobedientiae. Qualiter autem in varias classes discriminetur Status Monachorum, & Canonicorum Regularium, vide dicta stipratit. I.
s. Nota secundo: circa Statum Mo. nachorum varia esse eonstituta a factis
Canonibus. Et imis, Monachi ac Canonici Regulares idem dicendum de aliis Religiosis 3 ex Jure communi prima vosunt subjecti Episcopis; posteriora tamen Iure plerique ab eorum subjectione
exempti mere per varia Privilegia Apostolica. Ita communis D D. Primum constat ex cap. I. De tit. & pluribus Ca nonibus priscis. Secundum patet ex
es. Nimis iniqua 16. Et nimis pravai . de excesi Praelat. Et Clem. I. dc 2. Et Trident. fess. χ s. de Reg. cap. 2 o. Et nos Fratres Minores,de Praedicatores specialiter per Bullam, quae dicitur AsareaAMagnum Minorum fior Praedicatorum.
Et per Bullam aurcam KQHini, &c. ex empti sumus a regimine, visitatione, dccorrectione Episcoporum. . Nota tertio: Secund tenentur omnes Monachi, SI Canonici Regulares vivere, de vitam componere secundum praescriptum suarum Regularum, cap. Cum ad
Monasterium 6. hoc tit. Et Trident serus.
2 s. de Reg. I . cap. I. Quare obligantur specialiter colere Castitatem, Paupertatem, Sc Obedientiam. Tertia, inhibetur omnibus Monachis indui camisiis lineis, seu indusiis; quibus tamen uti posisimi CanoniciRegulares cap. cit. 6.Quarto, prohibetur Monachis omne peculium privatum proprie dimina, id est tale, quod tanquam situm Proprium posside-rct, cap. Monachi x. hoc tit. Et qui tale
habuerit, ab altari S communione removeatur: si verocum eodem inventus fluerit in extremis, dc dignam poenitentiam non egerit, nec oblationes pro eo fiant, neque inter FratresEcclesiasticamSepulturam habeat, cit. cap. 1. Imo cum eo mortuus A sepultus debet exhumari cap.
. Nota tamen quarto : quod Monachi possint habere peculium improprie dictum, id est, quoad solam eius administrationem, ipsis ab Abbate concessam, vel quoad ultim iacti dependentem ab ad. bitrio de nutri Superioris; uti notat Abbas, AZor.& Uallens. Item aliquam pecuniolam pro peregrinatione, vel itinere consciendo stadiorum causa ad Acade. mias, vel prosui sustentatione habere possisunt: quod etiam procedit de vestibus, libris, S aliis utensilibus; uti notat Pith. Layin Scc.ε. Nota quinto: Qtiint ὁ, Monachi non debent recipi ad Monasterium pro pretio cap. AIonachi et boe tit. Nec singuli, seii soli in Oppidis, aut villis per Patocli ales Ecclesias quascunq; habitare permittcndi sunt absque speciali privilegio Ordini
concesso; vel nisi consuetudo vetus Regionis aliud permittat; sed in Conventu commorari debent; cit. cap. 2. Sexti Mona
165쪽
Lib. III. Decretuliam D. Gregorii Papae IX.
Monachi in claustris certis horis servare debent silentium;Jc abstinere a carnibus, cap. 6. hoc tit. Circa quod tamen plures modificationes sunt factae. Plura alia salutariter statuuntur in cit. cap. 6.Septimo. Monachi nequeunt propria authorita te migrare ab uno rnonasterio ad aliud, cap.Danu ess. de Regular. Nec indiversis Monasteriis liabere ccllas cap. in. hoc tit. Monachis nigris interdicitur nΟ-tabilis oc superfluus excelsus, & exquisitus Ornatus in vestibus, Cibis, potibus,te quis,& lectis. Clim. ne in agro I. hoc til. . Nota sex to:Canonici Regulares possunt praefici parochiis, & curam anima- Tum CXercere, can. DParochia ali. is, calis I 6. q. I. Sed nec hi, nec Monachi possimi sc transferre ad curias Principum, ut Praelatis suis damnum aflerant; Sc hoc sub excommunicationis poena, cit. Clem. s. quia vero. 8. Nota septimo: Monasteria Monachorum,& aliorumRegularium exempta
a gubernio Episcoporum, eu non habentia sitos Visitatores Regulares, tenentur singulis trienniis celebrare Capitula Provincialia, cap. insingulis T. Gcap. ea quae 8. hoc tit. Et Trident. bess. a s. cap. 8. de Rigulari In memoratis autem Capitulis
tractari debct de correctionc morum Monachorum Regularium, creari Vi- statores, S alia peragi, quae ordinantur
in Clement. Attendentes. Ad ejusmodi
Capitula obligantur venire omnes Abba. tes, de Priores, seu Praepositi, non haben . tes proprios Abbatcs; & plura alia in cis observari,quae referuntur cap.Ad ocent. pen. hoc tu. Varia etiam circa visitatio nem & correctionem in dictis Capitulis observanda ordinantur in cap. 8,& ult.boc tu. quae vide ibidem,
I. Tota primo : Occasione Monacho rum placet quoque apponcre hic
nonnullas resolutiones Canonicas Circa
Moniales, seu personas foemineas DEO Consecratas per statum Religiosum. Pri-mb itaque ordinatur in Trident. stis as. cap. 3. de Reg. Et cap. Periculoso i, de R gular. in o. nc ad Monasteria Monialium
plures personae recipiantur, quam ex redditibus ordinariis eorundem commode sustentari valeant. Secundo, Moniales omnes tacite, vel expresse protessae obli. gantur dc Iure communi ad clausuram.
servandam. cap. Periculoso linic. de Statu Regular.Et Triden tius a s. cap. I. de Reg.
2. Nota tamen secundo: ob nonnullas causas Moniales excusari ab observantia clausurae. Prima est, sit in claustro gras iari incipiat lues cpidemica; vel alius contagiosus morbus universalis ; ita concedit Pius v. in Bulla Decori. Secunda, si aliqua Monialis efficiatur lepro-sa,vcl aliam talem infirmitatem contrahat, ut cum aliis absque gravi periculo , vel scandalo cohabitare nequeat, cap.Pericvloso tintc. de Reg. in o. quo casti ad
tempus pro cura exire potest; scd secuta curation iactur redire. Et observan-Quod adum est quod ad egressum in tali casia non susticiat, quod morbus sit molestus &periculosus ipsi soli Moniali infirmae ; sed etiam; aliis Sororibus. Tertia, si oriretur aliquod periculosum magnum incendiu, cit. Bulla Pii V. Addunt DD. alias quoque
causas;puta si haereticorum, vel alioru hostium irruptiones proximae tin cantur,ut tenet AZor. Barb. San. &c. Si aliqua Monialis eligatur Abbasissa in alio Conventu : vel emittenda sit ad fundandum Con- Ventum ; Vel transferenda sit correctionis Causa, Vel sic Velit transferre ad strictiorem ordinem ; vel si Monasterium fabricandum sit ita commodiori loco; uti habet Barb. Sanch. Pirh. &c. Sed consultius est, ut Sedes Apostolica in similibus rogetur pro facultate egredicndi e clau
3. Nota tertio:Licentiam Monialibus est ediendic clausura ob dictas causas da.rci potest & debet Episconus solus, respectu Monasteriorum sibi subiectorum ,' respectii vero exemptorum tum Episcopus, tum Superior Regularis, scilicet Generalis, vel Provincialis in danda facultate unitim concurrunt; uti constat ex cit. Bulla Pii V. Moniales sine sufficienti causa, S facultate debita egredientes extra clausuram sui Monasterii ex cit. Bulla Pii V. incidunt in Excommunicationem majorem ipso facto, sine alia declaratione, reservatam Papae; ilcm in privatio. Dem dignitatum, administrationum, δίossiciorum obtentorum; nec non inhabilitationem ad illa de alia imposterum obtinenda. Idem dicendum de Superioribus concedentibus facultatem ogredi endi ob alias, quam supra relatas causaS.
. Nota quarto: Tridentinum sus a s. cap. s. de Regularibus cohibet omnes
prorsus personas, etiam foeminas ab ingressu intra clausuramMonialium dicens;
166쪽
ingredi clutem intra septa Asina sterii ne
mini liceat, cujuscunque generis, alit con
ditionis , sexus , mel aetatis fuerit, siue Episcopi mei Superioris licentia in Jori
piis obtenta, sub excommunicationἰs paena , laso facto incurrenda. Dare autem tantum Episcopus mei Superior licen tiam debet in casibus necessariis; neque alius vlla modo possit. etiam metore cujus cunque facultatis, mel indulti hactenus concessι , mel impo serum concedendi. Per
hoc tamen decretum non prohibetur pueris vel pucllis, usum rationis non assecutis, ingi cssus in clausi iras Montalium. Pcr idem dccrctum etiam non prohibe tur ingressus puellis ustim rationis habentibus , si ad educationem c o ingredian
tur; modo ultra 2 s. aetatis annum non retineantur ; dc non egrediantur durante
educatione ; & scmel cgrcstae non recipiantur: uti habet Rodriqu. Mirand.&c. . Nota quinto: nomine clausurae hic Venit omnis locus, in quem alias Mo- malis potest ingredi, sive sit area , sive hortus,stuc cella, ambitus; & constat excit. Trident. illis verbis, intra Septa. Facultas quoad ingrcssum cxtraneorum In tra claustra Monialium excinptarum dari potest a solo Superiore Regulari ; uti patet cx cit. Trident. quod disjunctivo loquitur; quoad egresbim vero ipsarum Montalium, ctiam Episcopi licentia re quiritur; uti notat Sancti. Suar. Pirhing. Et Episcopus, vel Superior Regularis qui aliis personis in certis casibus potest dare facultatcm ingrediendi cla ultra Monialium; in iisdem calibus pariter de ipse ingredi potest; uti patet ex Bulla Gregorii XIII. Dubiis Montalium Con- Ventus non exempti debent quotannis Visicari ab Episcopo : exempti vero a Superiore majore Rcgulari , Clem ent. -- tendentes 1. hoc tit. Plura de Monialium Abbatissarum clectione . & benedictione, vide tom. i. hujus operis lib. I. tit. 5.
De inomalibus subjectis Ordini
Reform. a. Tota primo: OmnesMoniales etiam1 primae Regulae S. Clarae, quae sub jectae sunt Ordini FRMin. de Observ. S
Rcsorm. quotannis canonice visitandae sunt a Ministris Provincialibus, tanquam
ordinariis Visitatoribus t & s quae Monasteria earum dictos Visitatores recipe- Tom. II.
gistr.itus, vel tribunalia externa recurre rcnt pro auxilio: excommuni centur pri'
mo, deinde dimittantur a cura ordinis ἔaut aliis opportunis Iuris re tacti modis,
ac poenis carum contumacia coerceatur.
Ita habent Constitutiones generales Ordinis modernae cap. o. g. Σ. D'β. Io, Fram tres Observantes Sc Resormati absque speciali facultate nequcunt accedere ad
Monasteria dicta ruin Sanctimonialium ordini nostro subjectarum ; nisi ratione muneris publici id cis permistum sic, ibidem s. Σ. Nec licet cisdem Fratribus, imo S: ipsis Superioribus comedere in aediculis, quae pro Confessionibus &Vmtationibus dictarum Montalium sunt deputatae; nisi tempore Confessionum generalium, ibidem. 2. Nota secundo: quicunque necessariam ob causam quandoque admittendi sunt intra claustra Monialium ordini Seraphico de Observant. Se Res stibjectarum, specialem habere debent facultatem Supcrioris Localis Franciscant : penes quem erit ponderare diligenter casus necessitatis ingrediendi; S is extra hos nominem co licentiarc potest, ibidem 3. .
Ingredientes autem liccntiarum ejusmOdi praetextu, & extra casus urgentes ne cestitatis, incurrunt co ipso excommunicationem, dc privationcm dignitatum,
bcncficiorum, & Ossiciorum; uti Sc Moniales admittcntes; ut habent cit. Constit. generales. Et Bulla Gregorii XIII. ubi gratiae. Generalis ingressurus Clausuram Montalium pro ejusdem visitatione, aut ob alia negotia urgentia, habere dcbet in comitatu 4. Socios; Provincialis vcro duos ; quos semper comitcntur Praefecta, dc antiquiores Moniales Monasterii, ibidem, ubi etiam pluribus numeris praescribitur idea , & constructio Clausurae totius, pariatoriorum , rota rum, S fenestrellarum S. Cum munionis: eaque quotannis accurate visitanda a Provincialibus ordinantur. g. Nota tertio : Provinciales debent bona quaecunque immobilia Monialium ordini de Observ.&Re r. subjectatum diligenter recognoscere , dc in inventa rium Provinciale redigere , ut futuris fraudibus obvietur, ibidem β. 7. n. r. uti de bonorum accessiones, quae Vel via emptionis, vel venditionis, vel obventio
167쪽
temporanei. Zec. acquirit Monasterium, annotare, ibidem n. a. Praeterea iidein Superiores debent immobilium locationes recognostere, quas si sine legitima Superioris facultate factas deprehende rint, adhibito peritorum consilio δc auditis Monasteriorum Syndicis, seu Procuratoribus, vel illas dii lolvant, vel confirment ; prout conscientia dictaverit, ibidem, tr. 3. Nec possunt Moniales praefatae ullas pecunias sive ex dotibus, sive ex legatis , vel reddituum redemptione , vel
quacunq; alia via Monasterio obvenientes Ditis usibus, etiam instaurandae clausurae
Superioribus inconsultis applicare . sed ex eis bona stabilia, vel reddatus,vel cen. sus legitime compensare : minus possunt absque eis hona aliqua alienare, sub nullitate actus ibidem, v. l. 4. Nota qMarto: Omnes Moniales stri. cto Franciscano Ordini subsectae debent
agere vitam commvncm in victu de ve- situ; nee ulla cariam pcculium proprium
habere possit; unde quidquid alicui do
natur, vel quocunque alio ritiato Ohve.
nit, id asservari debet communi capsulacleenrosynarum Conventus, ut Abbati Lia, vel Praefecta iamluam communis mater ex eis ac aliis Monasterii bonis cunctis Sororibus provideat. Ita Constituriones generales cap. II. f. II. n. r. eri, In faciendis muneribus, emptione , ω Venditione quacunque rerum Moniales subditae requirere discnt assensum Superiorissae, ibia. n. q. Uti&in alloquendis extraucis, mittendis literis, dc iisdem recipiendis, ibid. g. . n. I. G2. s. Nota quinto: Confestarii Monialium nostrarum habere debent ad minus annos Debent institui inCapitulo,uel Congregatione, & approbari ab Ordina. rio, ibid. g. I7. n. I. D. Σ. Durant tantum triennio, de sivit subiecti Superiori Loc
li, ibid. iis. ει 6. Quotannis dictis Moniatibus exhibendi sunt his aut ter extraordinarii Confestarii, ibid. n. II. Plures aliae valde salutares Ordinationes, quα carundem iniit tuta reddunt laudabilia, de bene reformata, videri possunt in cit.
Religiosis Domibus, ut Episcopo sunt
Domibus. I. Tota primo ; Discusta in Superiorii, bus titulis prosessiOnc Religiosa, de statu Religioso; apposite Papa proponit hunc tit. de Domibus Religiosis. Et quamvis nomine Domi=s Religisse in ampliciri significatione intelligi possint
Ecclesiae , aedes quaecunque sacrae , quae ad DEI cultum dedicatae sunt: in proposito tamen in arctiori significato veniunt sola Monasteria, de Collegia Religiosorum ; nec non Hospitalia c sic dicta ab hospitibus excipiendis & tractandis authoritate Episcopi fabricata ; uti sunt nodochia,in quibus peregrini seuPauperes recipiuntur : de Orphanotroptia in quibus orphani educamur : de Geronto O-mia, in quibus senes collocantur:&Benotrophea, in quibus enutriuntur pert,narum egentium proles: de Mosocomia, in quibus aegroti sustentantur; cle quibus in can. in qualibet, cavs. 23. q. s. Item Confraternitates , & alia Collegia pia,
quae constriici a sunt pro cxercendis variis operibus misericordiae, & adiacent plerumque templis.
a. Dico primo; De Iuri communiveteri cuncta Monasteria & Ecclesiae Parochiales cum annexis filialibus ac Capellis, sunt subordinata gubernio de jurisdictioni Episcopi Dioeces ani ; nisi probetur aliquam ex memoratis Religiolis domibus vel via praescriptionis, vel privilegio
Apostolico esse exemptam ἔ uti exceptae sunt hodie Regularium Ecclesiae 3c Con- VentuS maxima ex parte. Ita Glossa de comia unis DI Et constat ex eo. Omnes
Basilicie I o. caus I 6. q. 7. Et cap. cium olim i8. iuncta Gloss. verb. procriptione munitum, de praescript. Et cap. ci metu nerabilis r. hoc tit. Et can. AIonasteria,eans I S. q. 2.3. Dico secundo : Similiter de eodem Jure omnia Hospitalia,Collegia ad picta tem erecta, ac alia quaecunque loca pia aut horitateEpiscopi fundata subjacent lurisdictioni ciusdem Epucopi Dioecesani Ita
168쪽
Ita Vallens. Zoel. Pith. dec. Et habetur cap. 3. . D's. hoc tit. Unde ad Episcopum
pertinet providere, ne e usmodi loca ad alios usius convertantur , quam institutum sit a piis Fundatoribus eorundem: M constituere viros prudentcs, ac pios, qui instar tutorum S curatorum iurato Ium iuramentum praestent de fideliter
gubernando de administrando eadem loca ; qui & quotannis rationes reddant de tali sua adiministratione, Clement. Quia contingit x. hoc tit. . Dico tertio: Si contingat aliquam Ecelesiam, vel Monasterium, vel Hospitale ob factam ruinam, mortem incolarum, vel aliam causam uniri alteri Ecclesiae, vel Monasterio ; censetur eiusmodi Ecclesia, vel Monasterium, vel Hospitale manere subiectum illi Episcopo, in cujus Dioeces est fixum. Ita communis DD. Et constat ex cap. Quia AIou serium α.hoe tit. Unde talis Episcopus Dioecesimus potest illud visitare, M alia jiirisdictionis
opera ibidem ex rccrc. s. Dico quarto . Quamdi ii domus Religiosae Monasterioruin inhabitantur a Regularibus,nequeunt ab Episcopo trans.serri ad Clericos Saecii lares; cisi iueis Disciplina Regularis collaps, elici: si tamen deficerent totaliter Rcligiosi incolae eorum; tunc in ipsisClericiSaecularcs constitui possiti t. I ta communis DD. Et habetur xpressu cap. inter quatuor s.li c. tit. 6. Dico quinto: Episcopus potest vili tare omnia fiolpitalia , Salia i ta loca, ac Coniratcrnitates, aut lioritate Episcopi c- recta, & intra suam Dioeceum sita ; tametsi sint alias cxempta, & corum administratio prtineat ad Laicos,non obitante quocunque privilegio, vel consuetudia ne in contrarium. Ita statuitui in Conc.
Trident. Fef. χχ. cap. 8. de Reformat.
ImO & rationcs quotannis exigere ab Ot-ficialibus eorundem potest, ibidem cap.m Excipiuntur hospitalia, quae si int si ab immediata protectione Regum, cit. Trident. cap. 8. Vel nisi in lege fundationis
eorum Cautum sit, ut talia loca non visitentur ab Episcopis; uti collitur ex Clement. 2. hoc tit.
. Dico sexto Hospitalia vero Se alia pia loca absqueEpiscopi facultate instituta, non subiacent Episcopi iurisdictioni; nccabeo visitari postunt. Ita Fagn. Pith.&C.
Et colligitur cae cap. Ad Me 4. hoc tit.
per sensum contrarium. Estque Ratio ;quia talia loca non reputantur pro Religiosis domibus. etiamsi haberent c-
nexum aliquod oratorium ; non enim. concessum est cuilibet privato, crigere iudomo suo Oratorium. Dummodo non habeat formam Ecclesiae ; nec Missa ibi. dem celebrentur, can unicuique 3 a. taseq. dist. r. de Consecr. CAP. II.
i. Tota primo: Post Concilium Latent ranense celebratum sub Innocentio III. nulla Religio nova proprie dicta cum suis domibus Religiosis institui potest, sine facultate, de approbatione Sedis Apostolicae ; uti cmstat cap. Ne nimia 94πult. hoc Iit. quod cst depromptum cxcit Conc. Lateranensi. Et idem patet ex cap. ReligIonem unic. hoc tit. in 6. quod est desumptum ex Concilio Lugdunensi. Unde si quis profiteretur aliquam Relisionem , seu collectionem virorum, sub certa regula, ritu, & habitu sinant degentium; sed non approbatam a Papa, is non obligaretur ad ca, quae promisit in suo profestione ; uti constat ex cap. I. Climm-
a Nota secundo Non esse tamen per praedicta prohibitum. quin tam viri sep ratim de privatim solitariam vitam exer-ccre possint, edito etiam voto castitatis, ac obedientiae, in manibus v g. Episcopi quam etiam famina: scpar vim in suis α- clibus siit, certo ritu , de modo vivendi DEO deservire valeant ; uti constat ex
Clemcnt. i. in fine hoc tit. Et notat Glosisa, ac DD. communiter
De Religio is domibus f F. inino
r. 1 Ico primo : Omnes Domus Reli-L giosae v. Minorum de Observ. ScReform. id est, Ecclesiae, Capellae. Oratoria, Monasteriavi alia loca Regularia. uti de Confraternitates sunt exemptae a Iurisdictioneordinariorum , dc lege cOrum,quoad regimen. Ita Bri noli, de communis DD. Ordinis ponti. Et Constat ex Mari Magno Minorum, Ac Praedi catorium Sixti IV. Et ex Bulla aurea Regimini me. Item ex Clement. Et cap. Mimis iniqua a 6. Et cap. Mimis pram i p. de excest. Pr M. E. Nota pruno : Ex dictis sequitur quod nullusordinarius posIi t visitare per sonas; Ecclesias. Oratoria, Altaria, S cristias, paramenta, hospicia, aliave loca T i regia δ
169쪽
T 8 I ib. I l I. Deeretritum D. Gregorii Papae In
regularia Instituti nostri; uti ulterius eandem visitationem vetuit Pius U. Bulla
Etsi Ahn icantium. Et Martinus V. Bulla Sedes Apostolica. Excipe nisi aliqua E
clesia nostra habcrct annexam Curanti
animarum, in qua Episcopus potest visitare illud altare , quod est Ueputatum procura; de baptisterium, ac tabernaculum Sanctissimi Sacramenti; uti habet quaedam deciso Romana An. I 63I .dic s. Aprilis emanata. 3. Dico secundo: Praefati tamen Minores pro erigendis sius novis Domibus Religiosis Conventuum Se Ecclesiarum
dependent ab OrdinaritS, Ita ut corum consensum requirere teneantur. Ita Lant. de communis D D. Et constat ex constit.
Urbani ulli. Bulla Romanus Pontifex. Et Clementis VIII. Quoniam ad institu'tam ; ubi etiam ordinatur, ut Ordinarii locorum non concedant ulli ordini Meta dicantium facultatem erigendi novo Conventus; nisi vocatis & auditis aliorum Conventuum Procuratoribus, ac aliis interesse habentibus. . Nota secundo : Ad faciendam vero
tantum translationem, seu mutationem
novi Conventus Franciscant in eadcm Civitate, vel Oppido de uno ad alium locum, non requiritur licentia Episcopi; ad hanc enim instituendam iuificientem habent facultatem ipsinet Superiores Ordinis, ex privilegio Clementis IV. uti habet Compenae pri et ulig. Ordinis nostri;& iciaci Lantusca, Miranda, Rodriq.&GP.uctq; ulterius ex Sixto IV. de Sixto V.
Capellis Monachorum, Maliorum Reli
Monachorum.1. I Ota primo: Progreditui Papa traetarc de rcbus Monachorum, inter quas a tiam sunt Capellae. Nomen autem Capella m iaciis Canonibus aliquando usii reatur pro altari crecto in aliqua sacra aede; aliquando pro Oratorio, sive sacra aedicula a lcmplo sejuncta, vel ipsi templo adhaerens; aliquando pro sacra aedicula in ipso templo extructa, de cancellis ferreis, vel ligneis septa, unum vel plura altaria continenti; aliquando denique pro tota Ecclesia etiam Paro. chiali per se de seorsim existente, dumis nodo non sit Collegiata. Sed hic usiurpatur C pclla pro aliqua Ecclesia Parochiali unita, seu incorporata Monasterio, seu Ecclesiae Regulari. 1. Dico primo: quando Monasterium, vel Ecclesia Regularis habet sibi unitam aliquam Ecclesiam Parochialem cum cura animarum dc populo, eidem praescidebet non Monachus; sed Capellanus saecularis, authoritate Episcopi instituendus ; de Consilio tamen de praesentatione Monachorum. Ita Glossa, Abbas&c. Et habetur cap. In Ecclesiis i. hoc tit. 3. Nota tamen secundo : Si delectus sit Sacerdotum Saecularium habilium; aut consuetudo Regionis contrarium Cbtinuerit tuti obtinuit in pluribus Germaniae Provinciis) vel Ecclesia talis Parochialis, seu Capella sit plenissimo Iuro
unita Ecclesiae Regulari alicuius Monasterii; tunc Capellae prafatae ab Abbate praefici potest Monachus de illo Monasterio , cxaminandus tamen ab Episcopo, de approbandus; uti notat Pirb. I.ayin. dcc.DD. Et consonat Trident. Id . a . cap. II. de. Regular. , Dico secundo: In Capellis,vel Prio ratibus Monasserio unitis, ubi Abbas plenissimum aus habet collocandi suos Religiosos, non potest collocare Monachos singulos, seu solitarios; sed pluribus associatos. Ita Glossa, Vallens. Pirh. M communis DD. Et ordinatur m cap. 3. hoc tit. Quorum visitatio, δί correctio primo loco pertinet ad Abbatem; quamvis Episcopus possit supplere eius negligenti am, cap. quanto 7. de QR. Judic. Ordin. In pluribus autem Provinciis praelatus canon citati cap. de astbciandis Mona chis in Prioratibus,vel Capellis existenti bus, abiit in desuetudinem; ita ut Mona chi Curati in Parochiis suis unitis,vel soli
tarii, vel cum uno tantum socio collo
170쪽
derogatione Iuris Patronatus. 3 αδ ota primo: Praesentem titulum de l. Iure Patronatus profert Paparanquam appendicem ad plures alios superiores titulos huius 3. libri, in quibus egerat de dignitatibus Ecclesiallacis. Ec.
jam erectam quae tamen sindo su Riemi δε- te fuerit) desuis propriis, ct patrimonialibus bonis competenter dotamerit; Jus Patronatils impetrare,aut obtinerepost; sui institutio refermetur Episcopo. De
quarta patet ex eodemTridentiis. is de Res mat. cap. y.6c statuente: Decernit
S. Θnodus,ut titulus Iuris Pas1onatils sit ex fundatione, fidie. & paulo post εἰ stet eclesiis Parochialibus, de Domibus Reli, etiam ex multiplicatis praestentationibus,siosis, in quibus frequenter fiunt institutiones Clericorum ad prauentationem Patroni, cui competit Ius Patronatus hic examinandum. Dimissis autem variis ejus usurpationibus, quas vide apud Ah-bat. Δ alios DD.
a. Dico primo trectὰ describitur Ius Patronatus, quodsi legitima authoritas nominandi is praestentandi Claricum instituendum in beneficio realiater vacante. Ly authoritas est genus 1 reliqua subeunt
3. Nota secundo: Ius Patronalias duplex est; Ecclesi isticum scilicet, &Laicum seu Civile ; uti constat ex eap. chmautem L . hoc tit. Ecclesiasticum est, qxi competit Collegio Ecclesiastico, aut per sonae Ecclesiasticae, ratione Ecclesiae, aut dignitatis, seu beneficii Ecclesiastici,quod obtinet. La cum leti Civile, M saeculare est, quod competit Collegio saeculari, vel personae privatae, sive Gam,sive Clerico, non ratione Ecclesiae,vel Ecclefialtici beneficii ; sed ratione proprii patrimotu . per antiqvisimum te poris cursum, qui hominum memoriam excedat. Ratio quin tae tandem est; quia hoc deducitur ex plenitudine potinatis Summi pontificis, qui potest Ecclesiain, Capellam, vel Beneficium non esiectum ulla dependentia ad aliquem Patronum, ob liberam sui e rectionem, subiicere alicui Patronatui, pleno Iure acloptando aliquem potentem Patronum . qui authoritatem habeat ab eo . propulsandi occurrentes injurias. Et hac via, puto Imperat zm , Leges , Principes, ut milesque Magnates Ius Patronatus acquisivisie, super Cathedrales, aliasque insignes Ecclcstas , dignitates, Personatus, aliaque eminenciora beneficia. quae olim Constructae, ac dotatae fuirunt communibus Fidelium largitioni bus, de donatis Copiosis facultatibus. s. Dico temo οῦ si contingat plures simul concurrere ad erectionem Ecclesiae,
vel Beneficii, ita ut unus fundet,alter dolet; vel omnes simul fundent, etsi inat qualiter ι singula ei sciuntnr in solidum Postet etiam addi tertia species, videlicet Patroni illi in uti habetGlossa Gyni.Less. Ius Patronalus mixtum, quod ex utroque Abb. Garcias, &c. Et colligitur exenninconstat,leu quod partim rationeEcclesiae, filiis, cavs. l6. q. 7. Quare stante tali Con vel Clerico ratione benescii Ecelesiastici, A partis a ratione patrimonii ComP tit alicui.
. Dico secundo : quinque de caussduntaxat acquiritur Ius Patronatus n mixum vel ob Fundationem , vel ob AEdificationem ὲ vel ob Dotationem; vel ob Praescriptionc legitimam, ortam ex mul tiplicatis praeseivationibus; vel specialem concessionem Summi Pontificis Ita communis DD. Et sumitur ex pluribus CanOnibus. De primis tribus causis constat ex Trid. bess. 1 . cap. 11. sic ordinante : Ut
remo cujusmis dignitatis Eccl si lieae, mel secularis , quacunque ratione, nisi Ecclesiam, Beneficium, aut Capellam denoetio fundaverit, D construxerat, seu
cursu praesentatio capienda erit a singulis. 6.Nota tertio: In casu plinaIitatis Patronorum, actu praetentantium, collationem
fieri sequentibus mod Primo; si duo Patroni veri duo diversa praetentent subje cta. liberum erit ordinari a conferre beneficium, cui voluerit. Imo putat Lest. ex Sylv. Ze Panormitano, ordinarium in et iusmodi eventu post, collationem bene. ficii facere in tertium. Secundo ; si eadem persona sit jam ordinario praesentata a duobus Patronis, uno Ecclesiastico, altero Laico, non est in potestate Laici postea aliam personam de novo praesentare: sed prima institui debet in beneficiti. ita Lessi Panorm, Jcc. Quod verum est,etiamsi illa alia persona a Laico de novo praesentata,