Schola canonica seu Universum jus canonicum nova methodo digestum a f. Bernardo Sannig, Ordinis Minorum s. Francisci Reform ... Tomus 1. 2. Tomus 2. Continens Librum tertium Decretalium. Librum quartum Decretalium. Librum quintum Decretalium

발행: 1692년

분량: 403페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

201쪽

1 8o Lib. III. Decretilium D. Gregorii Pspar IX.

TITULUS XLV ΙΙΙ.

Ecclesiis aedificandis vel reparandis.

CAP. I. De Ecelesturtim cita catione.

ri perioribus iit. egit de Ecclesiarum

Conlecratione, earumque ac Sanctorum veneratione; merito proponit hunc tu. de earundem aedificatione Ec restauratione.

Venit autem nomine Ecclesia hic non collectio Catholicorum, de qua procedit captit Ecclesia δ. de Consecrat. vis. I. Sed temphim materiale, seu ipsae aedes sacrae, constructae ex lapidibus & lignis, ad quas populus Orationis N Sacramentorum s 1cipiendorum causa accedit. Hod:e variae sunt Classes Ecclesiarum; uti notat Baria

bos. nam aliae sunt Basilica, & sunt illae majores ac principes Ecelesiae; cujusmodi sunt Romae Basilica Salvatoris, BasilicaeSs. Apostolorum Petri & Pauli, &c. Aliae sunt Cathedrales, M sunt illae, quae Sedes Episcoporum constitutae sunt. Aliae sunt Aegiae, in quibus scilicet adest aliquis Clericus ut Caput, M aliqiu Clerici Caenonici ut membra, 'ui congregantur capitulariter, habentque Sigillum N aream communem. Alliae Regulares, quae erectae

sunt pro habitatione Religiosorum, sub certa Regula a Papa approbata viventium; de qu.bus potissimum procedit titulus de Musis domibus. Et titulus de Capelta

Monachorum. Aliae Matrices quo nomine alias etiam veniunt Cathedrales cap.

venerabiti, de verb. signif) quae alias E eles1s sibi habent subjectas, suntq; instar Matrum respectu illarum ut filialium; de quibus procedit rex. in Trid. sieg. ar. de fori cap. 7. Aliae demum Baptismatis, in quibus sunt sontes Baptismi pro baptizandis parochianis.

Fideli absque consensu & facultate Ordi tintia privatum erigere Oratorium in aedibus propriis OrMaonis caula; uti conflati

ex ca8. unIcuιPe 93. dis. I. de Consecrat. Modo in eo nou exponatur campana,

uae publice pulserur, cap. Rusentibus Io.e rem l . In limus modi tamen Ora Lorio nequit regulariter celebrari Mista; nisi prius sit ad Divinum cultum dedica tum, ae ab Ordinario designatum , ab eoque visitetur, juxta Tndemr.st aa. in Decreto de Observan. evis. in celebrat. Musa. Quid autem circa hoc operentur Privilegia Regularium, vide quae dico in Schola Theologica, tom. 3. ιυ I. de Sacramentu dist. F. q. La. 3. Nora tertio: pro licite autem aedificanda Ecclesia nova in loco publico accedere debet consensus ordinarii, id in caveri, ne alteri Ecclesiae piaejudicium afueratur; uti habetur cap. nemo ρ I. dist. P. de Consecrat. Et cap. ad haec de Relig. rim. Et putat Azor. Abbas, Piria. &c. Sufficere consensum tacitum ordinarii, si videlicet is scivit Ecclesiam consimi,& non impedivit; cum tamen facile potuisset. Ut autem regulariter procedatur

in aedificatione Ecclesiae publicae, debet Episcopus accedere ad locum, in quo construenda est Ecclesia, ibidem publice atrium dc signare, Crucem figere, Iapudemque primarium ponere, cap. nemo, st. dist. a. de consecrat. Quae tamen omnia

etiam per alium delegatu praestare potest 4. Nota quarto: Ecclesiae Clitistianae communiter aedificandae sunt ob rati nabiles causas; puta primo vel ob nimiam dis antram, vel aliam magnam dissicultatem , aut incommodum adeundi Parochialem Ecclesiam ad percipienda Sacramenta ac Divina ossicia audienda; quibus casibus intra fines prioris Parochiae alia Ecclesia de novo construi potest, cap. ad audientiam 3. hoc tit. Et Didenti sis a I. e. q. de Reformat. quod procedit i metsi Episcopus tali Parochiali Ecclesiae veteri praestititIet juramentum, de rebus

do similiter nova Ecclesia construi potest ob necessitatem leprostrum; sine tamen gravi praejudicioEcclesiaeparochialis, intra

cujus limites nova construitur, cap. cum dicat a.hoc tis. Tertio ob alias quoq; rati nabiles causas, ab Ordinario approbatas. s. Nota quinto: forma Ecclesiarum Christianarum ex antiqua traditaone cO suevit esse oblonga, indicans naviculam D.Petri inter flucius hujus Mundi salvantem. Item testatur Clemens lib. a. Apost. Constit.cap. I. Apostolos instituisse, ut Altare principale venus Orientem erigatur. 6.Nota

202쪽

Tit. XLVIII. De Ecclesiis

6. Nota sextii: ut nova Ecclesia Parochialis debite erigatur, varia praeter supra recensita requiruntur. Prim, ut eidem competens dos a lignetur, cap. ρ ist. r. de Consecrat. etiam ex redditibus Ecclesiae Matricis, si iis abundet, ita ut non obstan. te aliqua subtractione eorundem, Rector Ecclesiae competenter ali possit, cap. ad au- mram 3.hoc tit. Sec-L, ut citeturRector Ecclesiae Matricis; quamvis enim Ec-Hesia nova simpliciter constati possit ipso

invito est. cap. ad audientiam; non tamen eo non citato arg. cap.3. Tertio requiritur,

ut in circuitu talas novae Ecclesiae constimendae adsint ad minus I o. Parochiam arg.

ctionem novae Parochialis Ecclesiae faciat Episcopus cum consilio & consensu Ca pitula sui. Ratio est; quia erectio talis Ec clesiae causat dismembrationem reddit um Eoelesiae Matri eis, sicq; habet speciem alienationis, quae fieri nequit absque consilio & consensu Capituli, cap. Cum nos a. δε his, qua fiant a Praelat. sine cons. Orc. 'sinio, ut Ecclesiae Matrici in Ecclesiade novo erecta pro facultate loci, praeter

patronatum, servetur quoque competens honor, cap. cit. ad audientIam. Sextὸ, ut

jus praesentandi in Ecclesia nova servetur Rectati Ecclesiae antiquae, si ex talis E elesiae redditibus fundata fuit, cis. capta. 7. Nota septimo: Episcopus attendere

debet, ut Ecclesia nova erigatur pietatis intuitu ; non quaestius cupiditate, cap. squis Basilicam, dist. r.de Censecrat. Item ne vicinis aedibus noceatur, puta lumen earum demendo, vel legitimia spatium constringendo: quamvis enim favor Religio nis sit summus; nihilominus ad justitiae normam est revocandus uir iotat Vallens Si Ecclesia aliqua sit aedificata omissa dote, ejus aedificator nomine dotis recto conve niri potest, cap. msicut R. de Consecrat.

Aut in subsidium ad EpiscopumConsecra.

torem recurritur, ar'. cap. a. de Praeb.

De Ecclesia reparandis.

I. Tota primo: Ecclesiae Paroiniales

ruinam minitantes restaurandae sunt ex quibuscunque redditibus ac fructibus earum; oti paetet ex can. r. ct a .causIo. q.I. Et Trident.Ielsa r. cap p. de Resor. ii vero dicti redditus de fructus Ecclesiaruminosarum non fuerint sufficientes; tune omnes Patroni earum N alii, qui Ductus aliquos ex dictis Ecclesiis provenientes

aedificandis et et reparandis. 18 I

percipiunt; aut in eorum defcctum Paro chiam omnibus remediis opportunis ad praedictam reparationem cogendi sunt; quacunque appellatione , exceptione Mcontradictione remota; uti habet cit. Trident. Et demum in desectu praedictorum etiam Rectores dictarum Ecclesiarum, ac alii Clerici beneficium ibi habentes, adigi

possunt ad earum reparationem, ars. can. Decrevimus L o. cos. IO. q. I. Et cap. qu cunque r. hoc tit. αa. Nota secundo: Ecclesia vero Cathmeralis ruinosa restauranda est ab Episcopo

ex quarta reddituum suorum, can. quaIuora Z. caus I a. q. a. Nisi consuetudo aliud obtinitisset. Quod si autem illa quarta pars non sufficiat ob egestatem Episcopi; tunc Canonici tenentur ad reparationem,& compelli possint ad contribuendum ex reddatibus superabundantibus praebendarum, imo de distributionum quotidianarum , cap. uli. de his quae fiunt a majolam Capit. Et demum in casu paupertatis utrorumque Clerica inferiores ex suis fructibus superabundantibus contribuere debent ad fabricam dictarum Ecclesiarum; uti notat Abb. Pith. N DD. . Nota tertio: quando ob notoriam egestatem nemo plane contribuere potest ad reparationemEcclesiae Parochialas; nec sit spes futurae reparationis; tunc Ecclesia

talis ruinosa poterit destrui; ac ejus aura Miundi dotales ad Matricem Ecclesiam, si filialis sit; vel ad aliam viciniorem auth ritate Episcopi transferri: in tali autem Ecclesia Matrice erigi debet Altare sub ea dem invocatione, sub qua fuit Ecclesia di ruta ; uti habet Barb. Engel. Sec. Lapides vero de ligna destructae Ecclesia, quamvis

olim non licuerit ad alium, quam Ecclesiasticum usum converti, scilicet ad fabri cationem alterius Ecclesiae cap. signa 3 3. de Consecrat. dist. I. hodie tamen Triden tinum concessit insular de Reso . 8. . facultatem, eadem uta Aloeum ipsum E clesiae in profanos usus etiam transserendi , non sordidos; erecta tamen ibi Cruce. . Nota quarto: Ecclesia saecularis Collegiata potest converti in aliam Collegia tam , vel Conventualem Regularem, cum consensu Ordinarii; ita tamen ut Clericis saecularibus in illa Ecclesia, dum supersit tes sunt, nullum fiat praejudicium, cap. ad

203쪽

I 8 a Lib. III. Deere ullam D. Gregorii Pape IX.

TITULUS J LIM

Immunitate Ecclesiarum, Coemeterii, dc Rerum

ad eas pertinentium.

CAP. I. De Quid tute Divisione Immm

n Iatu Ecclesia cae , ae de Gratim specie.

aedificindi, & obligatione reparandi Ecelesti; hoe tis. Ponti sex continuattractatum de iisdein Ecclesiis, & praeseratim agit de Immunitate earundem ac coeterorum ad Ecclesias pertinentium. Describitur autem Immunitas in genere In cap. I hoc tis. ω ι. quod sit exemptio 4 mineribus publicis, quae alioquin sint communia. Sed clarius ad propositum. a. Dico primo: optimc deserabitur Immunitas Ecclesiastica, quod si jus, quo loca, res mel persona Geses asscae ah eri bi cist os iis se Iaribtis liberae δεικι. aIque exmpii. Ly jus est genus; reliqua ponuntur pro differentia. 3. Nota secundo: immunitas Ecclesia mea quae etiam vocatur tiberius, seu Eme ps OEcclesiastica alia est localis ; alia rea lis; alia personalis. Immunisus locutis est, quae concessa est Ecclesis, Coemeteriis, Monasteriis, aliisque locis Ecclesiasticis Malis est, quae eoncessa est rebus, seu bo nix ad Ecclesam vel Clericos pertinentibus. Persenatis est, quae concesta est ipsis personis Ecclesiasticis. Citea localem 4. Nota tertio: Immunitas Ecclesiastica localis consistit in variis, quae exerceri prolii bentur in E lesis & aliis locis Ee Uesiasticis, ob reverentiam loci. Et primὸ in eis tractari nequeunt causae criminales, in quibus agitur de sanguinis estusone vel corporali poena, cap. cum Ecclesias. hoc tis. Secundo prohibentur quoq; in iisdem locis Ecclesiasticis tractari causae civiles, ad se rum saeculare pertinentes; cujusmodi sunt

contractus emptionis N venditionis, Omnesq; negotiationes, nundinat, profanae societatum conventiones, consita, publica partamenta; & omnes processus ac sententiae in eis factae earent omni robore firmitatis, cap Decet.a hoc tit. Et a sortio ri prohibentur ii, memoratis locis exerce

ri profana, steda colloquia, ac omnia illa, qtae Divinum possent turbare ossicium. Tertio vetantur fieri in Ecclesiis & aliis io eis sacris comὰdiae profanae, ludi theatra les, choreae, eonvivia, aliaeq; smiles acti

Ones indecentes, cap. cum decorem, de vis.

hones. cient. Denique secundum Tri dent .sesso a. in Decrero de obse νυ semi ianae in Iussa ita statuitur ad propositum ras Gelsis muscus eas, ubi sive organo, ecunia lascivam, vel impurum a vird miscetor; rtem saeculares omnes actiones, pro- ε

ana costo vita, deambalationes, strepitus es

Domus DEI videatur; & Divinum Numenae Salvatoris nostri eum reverentia ia de votione ad retur, cap. a. hoc tit. in s. s. Nota quarto: Praeterea quarto con sistit Immunitas Ecclesiastica localis in hoc, ne Domus Ecclesiarum vel habita cula Clera corum, quae actu incolunt, de utentur, vel a Laicis eonducamur proospitibus escipiendis cap. IIvot tis. in io ne in iisdem Ecclesis recipiantur Suin pellectiles pii vatorum; nisi tempore graia vis necessitatis, cap ia. de cap. char. Semia, ne in castellentur seu muniantur, M in servitutem redigantur a laicis, eam. Sancto

ram, cans Io. q. I. praeterquam tempore

necessitati de consensu Episcopi. Septi mo, quod Ecclesa& alia loea Eeelesastieasnt asylus reorum eo eonfugientium; M tales non possint inde extrahi, cap. Inter alia 6. Me tu. de quo Iure pono ex professo sequens Capitulum.

CAP. II. De Immunitate AFIL

r. π Ico primo: Iure Ecelesiastico & ICivili competit Ecclesiis, aliasque locis piis Immunitas seu Asylus, qui etsi

Iure Divino introductus non sit; ei tamenia Legi naturae valde consormis est. Ita Dei bene, Herinex, Gym.&c. contra Decium, Lupum Gonni,Sc alios quoad quam tum membrum. Et primum sancitur m Concilio Arausicano I. can. s. Et can. Id constituιmus, r7. qu. . Et cap. Inter Aia, de Immunιr. GAU. Secundum patet ex

C. de his, qui ad SMessam cons aeni. Et Auth. de Mundatis 'incipum. Tertii, quod scilicet non sit de Iure Divino, Ratio est; quia etsi in veteri Lege capia o α δ o H. aliquae

204쪽

Tit. XLIX. De Immunitate Ecclesiarum, 1 sty

aliqua: Civitates & Templum Hierosolymitanum a DEO constituta fuerint pro Asylo; illa tamen Lex Divina Vetus introducta nova expiravit; nec in Nova legitur ullibi restauratus Asylus; Unde in Le ge Nova sola Potestas humana Ecclesia 1tica & Laica solum ad imitationem S nagogae, aliqua Loca sacra asstcit benefi

cio Asyli. Quartum tandem etiam osten ditur; quia aequitas naturalis & Sanctitas, ac reverentia Locorum sacrorum, postulare videtur, ut illa immunia sint a coa ctiva potestate Laica , circa extractionem malefactorum. a. Dico secundo: Immunitas N Asy lus locorum sacrorum est adeo fixe radicatus in sacris Carionibus, ut nulla consuetudine post it contra cum praescribi. Ita Delbene, Gulier. Farinacius, Rebust. Baconus, Sc plures alii; contra Barbosam, Covarr. &c. Et constat ex Bulla Coenae,

quae singulis annis reclamat contra omnes

Consuetudines introductas in praejudici um Immunitatis Ecclesiasticae. Et ex Bulla Urbani VIII. Romanus Pontifex, edita an. I 6 9. die s. Junii, in qua annullat, reprobat & declarat semper fuisse nullas& reprobas omnes consuetudines, invectas contra Immunitatem Ecclesiasticam. Idem patet ex cap. Clericis , de 'diciis. Tandem consuetudo non potest praescribere id, quod Lex non potest statuere sicut determinavit S. Rota Romana, die 26. Novembris , uti habet Delbene &Farcinacius) sed in materia Immunitatis Ecclesiasticae, maxime quoad loca sacra, nec populus, nec ullus Princeps Laicus, nec ullus Praelatus infra Papam quidquam statuere potest , defectu Iurisdictionis; uti patet ex cap. solitae, de Major. 9 Obed. Et ex cap. I. de Constit. ergo Mo. 3. Dico tertio: Privilegio Immunitatis Ecclesiasticae, gaudent omnia loca sacra, authocitate Episcopi erecta; et si necdum consecrata vel benedicta, sed alia rationeV. g. Crucis erectione ad publicum Sacri ficii & Sacramentorum usum deputata, quamvis necdum in eis Missae lectae sint; aut alia Divina celebrata; cujusmodi sunt Ecclesiae, Capellae M Oratoria publica. Ita Abbas, Delbene, Laym. HerincX, Bac. Sylv. & communis Carion istarum. Et ita sancitur in cap. Ecclem, de Immunit. Sccles ubi dicitur ; Obsequiis disinis dedicata , nullis sunt Iemerariis ausibus profananda. . Dico quarto: etiam domus Religiosorum cum toto Claustro, gaudent Jure

Asyli; uti & Hospitalia Episcopi facultate

constructa; Ordinaria domus Episcopi, Cardinalium Palatia ;& Sacerdos actu deferens SS. Eucharistiae Sacramentum, quo proinde Reus confugiens nequit avelli; item omnia habitaculaEcclesiae vel Oratorii, cujusmodi sunt Sacrastia, Poriaticus, Atrium, Cccmeterium, Turres,Valvae, & alia quomodolibet Ecclesiae ad haerentia. Ita Delbene, Herinc Laym Glossa, Sylv. Clarus & communis Canoianistarum. Et Primum colligitur ex cap. Ligna. dist. r. de Consiecrat. Confirmatque perpetua consuetudo. Secundum de Hub talibus habetur cap. Ad haec, de Retidi sis domibus. Tertium de Domo Oiscopi

constat ex can. Id constitu m- , II. qu. . .

sive hujusmodi Domus sit intra quadraginta palIus ab Ecclesia, sive extra; uvtea et Abbas, La ym. Guar. Diana. &c. De Ordinatium Palaιιis intra vel extra Uriabem sitis, idem habet longa rationabilis consuetudo; M tenet Barbos. Tusch. &c. Quarti de Sacerdote deferente Eucharistruam, Ratio est; quia praesuntitur de menia te Summi Pontificis, eum Privilegium Immunitatis Ecclesiasticae etiam permittere extendi ad talem Sacerdotem; eo

quod Corpus Christi longe dignius sit locis sacris imo ratio fundamentum quali imnuinitatis concesIae Locis Sacris: quidquid in contrarium dicat Glossa. Quintum de Habitaculis patet ex can. Si quis contumax, caus II. q. M. Et ex can. I uisquis. Et can. Desin Uit. eadem μ. qu. ubi extenditur Ius Immunitatis ad domus, atria , es quaecunque loca adhaerentia & existentia in circuitu quadraginta passuum in majoribus Ecclesius, in mano ribus vero triginta passuum servit solummodo Reo jam existenti in loco Immunitatis , Sc ex eo progredienti: non autem eo primo fugienti; uti habetur can. cit.

Desinivit. dicente; EcclesiaS petunt, per omnia licuum est eis in trigima passus, ab EcclesiM januis progredi. s. Dico quinto: Praefata Immunitat8t Asylus etiam remanet in Ecclesia; etiamsi Interdicto subjiciatur, violetur,

polluatur, etiam ante reconciliationem;

item tametsi sit diruta casu ,& imperfecte constructa; modo non desinat construi. Ita Abbas, Sylv. Azor. Delbene, &c. Ratio primi, secundi .& tertii est; quia per Interdictum, Violationem & Pollutionem Ecclesia non perdit suam Sanctitatem;

205쪽

r Lib. III. Decretalium D. Gregorii Papae M.

eum hoc nullo Iure expressum i eperiatur. Praeterea, hujusmodi Ccnsurae & impedi menta sunt poenalia & odiosa: adeoque extendi non debent ultra casus a Iure positos, &c. Quartum habetur L. ad n cra f. de contrah. empl. Et L. In tantumst . ae verb. divis. Quintum tandem patet ex dictis; quia Ecclesia imperfecte con structa, authoritate Episcopi designata est ad Cultum DEI, &consequenter sortita est rationem Loci Sacri : ergo gaudet Immunωate Ecclesiastica. 6. Dico sexto: Regulariter quaevis persona, expresse in Iure non excepta, sive Mas sit, sive Foemma, sive Liber, si ve Ser vus, sive Nobilis, sive Ignobilis gaudet

Immunitate Ecclesiastica. Ita commuianis Canonist. ta colligitur ex cap. Inter alia, de Immunitate Ecclesiastica. Et can.

Frater. can. MIror. can. Desinavit. can. Id conssiluimus. Et can. SI quta contumax.

ca f. II. q. . Estque Ratio; quia Ecclesia non est acceptatrix personarum : Mqualitas Maris, Foeminae, Liberi vel Servi, Nobilis vel Ignobilis per accidens se habet. Ex his ulterius.7. Dico septimo: Privilegio Immuni talis Ecclesiasticae gaudet Suspen. sus vel In terdictus ab ingressu Ecclasiae: item Ex

communicatus etiam hon toleratus: item Haereticus in aliis criminabus, praeter haeresim: Imo M Infidelis in criminibus, quae contra Fideles non comma sit. Ita com munis Canoni starum. Ratio pruni est; quia Suspensus vel Interdictus ab ingressu Ecclesiae censetur solum removeri ab Ecclesiae introitu ad audienda Divina; non

autem arceri ab ingressu materiali, ut

gaudeat ejus Immunitate. Deinde Ec clesia interdicta gaudet adhuc Immunitate Ecclesiastica: ergo M persona inte dicta. Ratio laeundi est; Excommuni ratio inter suos effectus in Iure expressi,s, non habet hunc, scilicet privare Immu nitate Ecclesiastica. Praeterea Clericus Excommunicatus non perdit Privilegium fori & Canonis: ergo nec Laicus Ex communicatus Immunitatem Ecclesia sti eam. Ratio tertii est; Haeresis respe mi aliorum criminum per accidens se habet: & ex alio cap. ubi crimen non est exceptum, non habemus fundamentum excipiendi personam ab Immunitate Ec clesiastica : sed alia crimina Haereticorum , praeter ipsam Haeresim, non sunt excepta in Iure: ergo nec ipsa persona Hae retici. Ratio quarti est; Canones citati pro Immunitate Ecclesiastica loquuntur indistincte; unde Privilegium Immunitatis Ecclesiasticae non tam est personale, quam locale ;&in reverentiam Loci sacri concessiim: Locale autem Privilegium extenditur ad omnes in loco existentes: adeoque & Privilegium Immunitatis Ecclesiasticae ad Infideles ad Eccusiam confugientes ob aliqua crimina. Deinde Pti vilegium Immunitatis est favorabile: ergo late interpretandum, etiam pro Infidelibus, Saracaenis , Iudaeis M similibus. Dixi

in criminIbus, quae confra Fideles non com

misit: quia si Judaeus, Saracentis vel alius Ethnicus flagitia committat in populum fidelem, & ideo confugiat ad Ecclesiam;

nequaquam gaudere debet ejus Immuni tate; ut bene docet Covarr. Clarus, Ambros Delbene,&c. quia par non est,

quod ab Ecclesia defendatur, qui ejus membra infestat. Et licet talis Reus con fugiens ab Ecclesia puniri non possit;

gaudere tamen aliquo Privilegio non meretur ; uti habetur L. Pravιlegia C. de Haeret. ct Manich. 8. Dico Octavo : Praeterea eodem Privilegio Asyli gaudet captus ,& fugiens ex carcere vel exilio; item condemnatus ad mortem, & eripiens se e manibus Ministrorum Iustitiae, vel ab alio ereptus, iaconfugiens ad Ecclesiam; item condemnatus ad triremes, & confugiens ad locum sacrum; item qui praestito juramento de redeundo ad carcerem, se recipit ad Ecelesiam; item Clericus delinquens, comparative ad Iudices saeculares; item alieno aere gravatus & decoctor; verbo omnis alius gravis peccator Jure expresse

non exceptus. Ita communis. Ratio

horum omnium est; quia Privilegio Asyli , cum generale sit, gaudere possunt omnes personae, iis demptis, quae expresse in

Iure Pontificio excipiuntur: perlonae auritem nominatae in Conclus non cxcipiuntur inJure Pontificio: adeoque illae omnes gaudent Privilegio Asyli. 9. Dico nono et Non gaudet autem Immunitate Ecclesiastica publicus Latro;

neque depopulator nocturnus agrorum; neque homicidae vel mutilatores in Locis sacris, aut Coemeterlis; nec Viarum gras. satores; proditorie occidentes proximum; assasinus; Haereticus qua talis; nec committens crimen laesae Majestatis humanae. Ita Abbas, Sylv. Herincx, Laym. Farrinac. Hostiens. N communis Canonis . Primum, publico Latrone, constat ex ca8. Inter alia, de Immunit. Eccles ubi adimitur Asylus. Nomine latronis publica

206쪽

l it. XLIX. De Immtinitate Eccles artim, Uc. I 8 s

comprehendatur omnis depraedator, qui palam, vel cum violentia, sive in mari, sive in flumine, sive in domibus, sive invia spoliat, ut liabet Ambros. Det bene, Abbas & alii. Secundum de nocturno depopulatore agrorum constit per cap. cit. Et Con L s o. Leonis X. Et alia Grego iii X lv. hae de re ex professo emanata, quae passim resertur a DD. signanter a

Dei bene; esique septima in Bullatio Ro

mano. Censetur autem esse nocλώνnus

depopulaior agrorum ille, qui in alienis campis nocte non autem de die) sege

tes, vel in vineis uvas, similesque fructus deVastat vel surripit; ut dicitur L. r. c. 2 ando liceat. Tertium de hamicissis

G mul lusoribus pariter constat ex Con- t. Gregori a. Et ex cap. . de Immmnis. Mesel ' Estque Ratio; quia ut ha bet cap MIer aha r Et can. Ad Eriscopos. II. . b. delinquens in Ecclesia, indi sirus est Lnmunitate Ecclesiae. Et quia

frustra ut ait cap. ubi fra a. de Usuris,M L. Atix Fum, δε Misor legis auxilium invocat. qui Legem contemniti Nomane mΛI latoris venit solus ille, qui truncat aliquod membrum, ad uncta nes corporis necessarium . A quod proprium hibet munus ab aliis distinctum; uti sunt pes, manus, oculus, auris, lingua, membrum vitile, mamillae scemi Harum , ut observat Ustolin. Regines d. Sayr. m. non qui aut vulnerat, vel debi litat, vel aliquid abscindit, vel destruit, quod ita necessarium non est ad munus corporis, nee habet mimus distinctum, cujusmodi sunt dentes, capilli, digiti ali qui , copia sanguinis, barba, cartilago aurium , mamillae masculi. ungues & testes;

uti habent cit. DD. M Delbene, Molina, Autla, Rilluc. &c. Quartum de grassa

toribus habetur in cap. cit. Inter alia tibi, qui dum i inera frequentata mes stibi eris aras ob dent, aggressonis insiti. Et in C in . Gregorii XIV. ibi: Daram aegrassatores, quι dum itinera frequentura mei passos stratas ob dent, ae murores ex in iis aggrediuntur. Sunt autem gras. satores aliqua species Latronum, in hoc tamen a Latronibus distincti, quod La

tro vocetur is, qui extra urbem vias publicas obsidet; grassitor vero in ipsa urbe, L. Capita I. Grassis de panis. Quintum

de proditorre occiden utis proximum de terminatur per cap. I. δε Homiciri illis

verbis: Si quis per Industriam occideris proxumam suum, oper in dias; ab ulla,

Tom. II. betur in cin I. Gregor sub hoc titulo comprehenditur Omnis occisor, occidens per insidias proximum suum incautum,

nulli bi sibi praecaventem ab insidiis, ut dicitur L. PHpter insidias C. quι accusare non possunt. Sextum de asse nis colligi .

tur ex eadem Constis. Gregotiana recepta ; ia continua praxi Ecclesiae, atque communi DD. sensu, privante omnes actis nos formales Asylo. Sunt autem assusni illi, qui pecunia vel alio aequivalen te conducti , incautum aliquem oeci dunt; ut habet Menoch. Gutterer, Cla rus, Dei bene , Imola, &c. Septimum H Haereritis patet; quia hi pertinaciter discredentes Ecclesiae pro stionibus, indignos se reddunt, ut Ecclesiae gremio recipiantur, sugientes ad eam ob crimen haeretis, ob quod alias morte plecterentur; habetur enim horum excluso ab Immunitate EcclesJastica in cis. Constit. Gregoni XIV. Ultimam tandem de com II ensibus crimen Iase M saris hamanae ; inde constat, quia & isti a privile gio Immunitatis Ecclesiasticae excipium tur an dicta Consit. Greg. XIV. Et me rito; quia tale del)chum in Principis petasonam eommissum est atroeassmum . ita ut infamis mors Reo propterea infliga tur, sequatur bonorum eonfiscatio, & de

eo etiam post fata possit fieri inquistio, ae Rei memoria damnari; ut habetur L. Icilius C. ad L. r. Iuliam MUM H

jusmodi crimen censetur committere, quisquis actionem damnosam in perso nam Principis exercet v. g. eum Occiden. do , vulnerando, percutiendo, conjurando, machinando hostiliter insequendo, vel revelando hostibus secretum Rancipis, ut ab iis capiatur. Idem esto judicium de constilentibus, saxorem praestantibus, ut habet Dei bene, M alii DD. o. Dico decimo: Immunitat Ecele fastica, de qua hic, operatur sequentes effectuit Quod nullus audeat confugiem res ad Aelesam, vel res dentes inde ab strahere: neque quisquam impedire potest, quo minus eis praestentur alimenta, vestes, & alia necessaria vitae. Ita com munis Canoni starum. Primum decidi tur in cap. Inser atia, de Immo t. Eccles Et si De his, ad Messam confugiant. Et can. Definivit. caus ι . q. δ. Unde si Reus per vim a Laica potestate abstraha tura loco sacro, debet eadem, aut atque tuto, commodo, ac sacro loco restitui; uti habet Herinex, Delbene, Corare. &communis Canoni starum et habeturque

207쪽

a 86 Lib. II l. Decretalium D. Gregorii Papae M.

CAP. III.

De Immunitate reali Uper

sonali.

cap. Luter alia, de Immunitat. Eccles Et extrahens potest excommunicatione

compelli ad restitutionem; uti habetur can. si quis, cavs. 7. q. . Secus dicendum si Reus sua sponte, vel inductus blanditiis falsis promissis & dolis egxςssi, Ieo primo Ecclesiae, ac personae

sacro loco capiatur a Laica potest xei ut UEeclesiasticae, earumque res, re-

I conssummu . Gu . II. q. . Caenonis arum ac Legisperitorum. Etit. Dico undecimo: Reus saecularis primo de Dre Canonico constat ex cap. in Asylo constitutus, non potest in loco Non minio. Et cap. Adversus, de Immu- sacro incarcerari, neque vinculis ligari. Eccles Et cap. αuamquam, de Censneque alio modo vexari; neque spoli ri 6 Et cap. r. de Immunit. Eccle- rebus secum in Ecelesiam allatis, neque flar. eodem lib. Item in Clement. Praesten- altis damnis assici; neque ad mortem si, de Censibus. Et Bulla Coenae: quibus ut poenam aliquam corporalem damnari, sive per Iudicem saecularem, sive per Ecclesiasticum. Ita Couar. DecIan. Bonae. Dei bene, Abbas, Carteil. 8ec. Primum, Secundum, Tertium, Quartum de Quintum aperte vctatur L. Praesenti. C. de his, qui ad Ecclesiam confus Et can. Degnivit, cos. 17. q. . ubi indefinite locis etiam infiguntur Excommunicationes Sc Interdicta, exigentibus Vectigalia ab Ecclesiasticis. Accedit novissime dentifessas. e a o. Secundo de Dre Caesareo sancitur L. Sancimus, C de S S clesiis. Et Auth. Rem nusia communita , C. de Spis. r Cleris. ex qua cape sequentia formalia: Item nulla communitas, vel prohibetur, ne existenta in Immunitate persona μιblica, vel primata, curitas, vel Declesiis lea , aliqua vis, inocibilitas vel exactiones angarias , vel parangariin Eces damnum inferatur. Sextum habetur p. flis, id aliis pus locis, aut Ecclesiasticis pe Inier alia, de Immunit. Eccles Ec cψ . Id senu impen re praesum.it. con tuimus. cit. caus ZZ. q. Ia. Dico duodecimo : Infringentes Immunitatem Ecclesiasticam, extrahem do Reum ex loco sacro , vel hoc mandantes , committunt Sacrilegium , incurrunt infamiam, poenam pecuniariam triginta librarum argenti, M Excommunicationem. Ita Delbene, Gulier. Sylv. Farinae. Zerola, Se plures alii apud Del-hene. Primum constat ex ean. Sacrat

Pum , caus II. q. . Et quia infringentes Immunitatem Ecclesiasticam per extractionem Rei ex loco sacro, in re gravi laedunt sanctitatem loci sacri, in cujus honorem ab Ecelesa est invecta Im.

munitas : 8c consequenter gravem faciunt injui iam loco sacro: ergo commi

tunt Sacrilegium. Secundum habetur in Lege Caroli IV. quam vide apud Scora. Dico seeundo: Exemptio Ecclesiarum 8c Ecclesiasticorum agabellis 8c tria hutis habet radicem & fundamentum in Lege Divina 8e Naturali, volente, ut a Summis Pontificibus se Principibus saecularibus Status Ecclesiasticus, bonaque ei adjudicara per Leges humanas, omniis no immunia reddantur; Et si Iure Divino expresso eo ipso immunia non siiti Prumum est Lug. LesI. Bonac. Laym. H moboni, Hagolin. Bec. Secundum est Lenii Me. Tertium Couar. Mald. Victoriae, Arragon. Ledesmae &c. contra Lug. Bonac. Laym. NC. Primum colligitur ex

s. c. ac dicente; Mesesia, personarum Ecclesiasticarum immunitarem DEI ordi nesione or CanonIcis Sanctionibus constitu.

tam esse. Et deducitur ex Veteri Testatiam Orsia ρ. Tertium ordinant anti. mento Gen. 7. ubi Ioseph a Gabellis Sequi Canones, renovata per Trident. sus tributis exemit terram Sacerdotum. Itemast. cap. ao. N per Constit. Gregor. cit. Quartum habetur in cap. verit, desenti commun. Et can. Simi antIquitus. Et can. Frater. Et can. Misor. Et can. ΣΤ, quis Et can. Si quis contumax, caU. IX.

X. Esdrae . Artaxerxes immunitatem Voctigalium praestitit Sacerdotibus Ad Levitis: ergo, bcc. Secundum de Lege Naturali patet; quia Personae Ecclesiasticae Di vanis rebus sunt addictae, orationibus se Sacrificiis Regnorum calamitates Poten-

208쪽

Tit. XLIX. De Immunitate Ecclesiurum, fidie. I 87

ter avertentes, & Regna conservantes: Beneficio vel Obsequio alicujus Aelesta ut proinde dixerint Constantinus & Con- carentes; modo conjugati non sint; No stans Imperatores; Strenies magis Religio vitii Regularium; praeterea Omnes Eeele nisus, Pam ostiis O Ialore corporis, mel sa, omniaque Loca pia & Monasteria fidoris Rempubticam nostram conliseri. Regularium, quoad sua bona. Ita Lugo, Raeterea ejusmodi Personae communes Less Guar. Mala. & communis Cano Principum laseularium, aliorumque Chri- nistarum. Ratio , de Ceteriris Sutro msti Fidelium Pastores M Iudices anima. Ordiruum s Eoopiaris ; item is RPMissis, rum efficiuntur, plurima eis beneficia sa- Ecel sis, Mnasteriis, Loris piis, is horam lutis conserentes: quare Ius naturale di- omnium bonis, est; quia praefata personae. stat, eas eximendas per Imperatores . a Loea & bona, Iure Canonicosunt pro Leeularibus oneribus gabellatum N Tri prie per nae Beelesameae, loea & bona hutorum, in gratitudinis vicem Quare ricles astiea: sed per nae Eeetes,meae. piissimus Imperator Constantinus, primo loca & bona Ecclesiastica gaudent prixi Omnium exemit Ecclesialicas personas legio exemptionis solvendarum gabella ab oneribus personalibus censuum publi- rum, uti habetur cap. amaam; da corum ; uti habetur ean. inualuet. cos. Cens s in o. Unde S in Aiata Caeni ex

as P. I. Iustinianus immunitatem prae- communicantur imponentes, ediagentes.stitit in Causis civilibus & quibusdam trita & cooperantes his, onera similia civilia, butis; uti habetur Miedgis o ras. Et his verbis: Excommunicamus omnes. qui tandem alii Imperatores totaliter eos en absque speciati or expresa Amms rivisi si emerunt; ut viciere est in diversis eorum cis Beensia, imponunt coiis Lyri, deermis, Sanctionibus es ordinationibus. Ratio talias , prasisAtris, aut atia aruera ρομαι

tertii est; Tum, quia nullum Ius extat LGl asticis, dat eortim lonis , o Aries Divinum, expresse ipso facth eximens ram aut Manaserioram ipsorum; ali ιm Eeelesiasti eas personas. N Ecelesas a so- pesia exigunt, aus a stante viasibin rem lutione Tributorum Regiorum. Tum piaris, aus his ambin quodammodo es ope quia in principio Christiani sini erant rantiare ergo. &e. De ci rici, Miaseam subjecti piincipibus saecularibus; uti dea cia iam cr initiaris prima isAsaia colli ducitur ex illo Apostoli ad Rom. 13. Om- gitur ex cit. cap. rasamquam. Et L. 'e nis anima Dusari sestimioribus subd.- Hieros, C. de Episc. orta te. Et quia hirusi; in quem locum ait Chrysostomus: censentur esse verae personae Ecelea iasti . Os dens sa omnibus imperari, o Deen Dixi: modo conjugata non ι; quia tales dolisinor Monachis an solam se Iarastis; ex cap. unis. de clerico eo, io, in s. Et

quae iubjectio utique se extendebat ad Q. Trid. sessam cu' ι. de deformat. solvere lutionem Tributorum; Quare hujus Ω- tenentur. De Nomitiis patet; quia hi inlutionis praxis vigebat in primitiva Eccle- favorabilibus pro Relagioss hahentur, &sa; ut colligitur ex can. svrbutam, rg. gaudent eorum Privilegiis, ει consequen q. r. dicente: Si πιιnt m perit Imperator, ter exemptione a solutione gabellae. non ei negamus, agri Eribsi s ans et L 4. Dico quarto: Eeelesastici tamen baram. Et ex ean. v aliam, a . qu. l. obligantur seruere tributa in sequentibu uod in ara pistis laevenitar pro Petro es casibus. Primo ἔs negotientur; quo easu Domina dari ψ ιών ; quia δε exterioribuι ex rebus emptis vel venditis tenentur sol Desinia, quod consistitiam aritiquiιus ea, vere Vectigat Secundis 'i quando'aequi pro pace in quine, qua nos defenso δε- runt bonum aliquod, cui prius annexum Oent, Imperasoribus persolmeario eu erat onus reale perpetuum, v. g. Census Quam praxim non observasset Eeclesia. servitutis. etenιο ', quando exactio com

si extaret expressum Ius Divinum, exi- munis tributi aeque cedit in partieulare mens Ecclesiasticas per nas, earumque commodum, etiam Ecclesiuieorum; Zebona, a solutione Tributorum quando Laicorum facultates revera non 3. Dico tertio : Privilegio exemptim sunt sussicientes, in ordine ad succurren nis solvendatum gabellatum tributo dum publicis Reipublicae neeessitatibus tum gaudent omnes , M soli sequentes Ita Less Lugo, Castro Palao. Bonae. par Ecelesiastici; videliret omnes Clerici Saia bos Suarea, &e. Primum constat ex arorum Olmnum , M Beneficiati, Reh- cap. Iriamquam, de censitas in o. quod os & Religiosae, sive perpetuo Claustra- caput Ecclesia Ordinavit, in ordine aci de , sive Mendieantes sint; Clerici etiam terrendos Clericos a negotiatione luenta Minotum ordinum,&Τoniurati, etiam tiva et quare eosdem negotiatores spoliatum. II. ris a etiam

209쪽

Lib. III. Decretalium D. Gregorii Papae M.

etiam Privilegio clericali, cap. Ex Gierisas de vita es honestate Clerici si ter mo niti a Superiore non desistant a negotiatione. Secundum deducitur ex cap. R floralis; De Decimis. Et quia dicit communis Regula Iuris, cap. cum non sit , RI. Res quaecunque cum suo onere transit. Tetatium patet; quia aequitas naturalis dictat, ut qui sentit commodum, sentiat & onus; quare si Ecclesiasticus aeque primario sentiat commodum ex apertura alicujus fossae, in quam defluere debent superfluae humiditates in suos& totius alicujus Castri agros, sterilitatem inducentes: vel quando aquaeductus trahendi sunt ad irriganda prata , tam sua, quam Castri; Ecclesiasticus pro rata Tributum dare de hei ad horum facturam; & ejusmodi onus subire; cum ipse sentiat commodum particulare. Aliter dicendum est; si facienda essent aliqua , quae directe &primario respiciunt bonum Communi tatis; ia secundario tantum commodum Ecclesiasticorum: puta si pontes publici, muri, vel fontes Castri alicujus essent re parandi; uti tenet Bart. Panor. Sylv. Barbos. Salon. &c. Quartum tandem conia stat ex cap. Adversus. Et cap. Non miniu; de Immunit. Ecclesiari ubi ctiam dicitur,

quod ad hoc requiri & accedere debeat Episcopi de Cieri consensus quoad capita

maiora, V. g. Decanorum Foraneorum,

Praelatorum Exemptorum, & Capituli Episcopalis, &c. Imo modo accedere debet regulariter consensus Summi Pon tificis; uti patet in Bulla Coenae: praeterquam quando periculum est in mora:

uti habet Less Sylv. s. Dico quinto: Quando in dictis qua

tuor casibus Ecclesiastici reluctantur, Msunt negligentes in solvendis Tributis elsabellis, non possunt cogi ad solvendum a potestate saeculari; sed ab Ecclesiastico Judice. Ita Sylv. Panorm. Felin. Lugo, Lope et, Hostiensis, &c. contra Bardum, Olanum, Mardam, Richardum, &c. Ratio est; quia Ecclesiastici per plura capita

empti sunt a Iurisdictione potestatis saecularis, ita ut ab ea nec molestari, nec conveniri possint: adeoque etiam in casu reluctationis solvendae gabellae, & ubi vi coercitiva, seu coactiva contra eos proceis

di debet. Γ6. Nota autem: In Iure graves poenas

esse statutas contra violantes Immunitatem Ecclesiasticam per Impositionem collectarum & aliarum exactionum super Ecclesias, vel personas Eeelesiasticas. Et

Primo excommunicari possunt, cap. Non minus φ. hoc sit. Secundo quicunque collectantes Ecclesias vel Clericos ipso facto incurrunt Excommunicationem ricis 3. hoc ris.

TITULUS L.

Ne Clerici, vel Monachi saecularibus negotiisse immisceant.

CAP. UNICUM.

Quae ministeris N Ucia Dotilaria

snt prohibita Clericis.

i. Tota primo: Superiori tit. ostendito Papa Immunitatem triplicem Clericis concessam a Sacris Canonibus; nunc isto ultimo risi hujus tertii libri in me dium affert illa opera, quae dedecent statum tam insignem , Immunitate Eccle fastica munitum, eaque prohibet; & sunt varia: Unde a. Nota secundo: Primὸ itaque prohibet cap. r. hoc rit. ne Clerici vel Monachi munera iniusta accipiant; vel etiam dent: nec pro aliquo saesulari quaestu pretio aliouem conducant: contentiones, lites vel rixas non ament: in plateis cum sarcularibus non disputent, ekcepta d sensione Orphanorum aut viduarum: conductores saecularium rerum, aut prOcuratores non sint; nec turpis verbi, vel facti joculatores, vel alearum lusores: nec gulae & ebrietatis sectatores; nec pondera injusta, vel mensuras habentes; nec negotium injustum exercentes, &C. Secundo prohibet iisdem cap. a. ne sint laicorum ministri , vcl procuratores. TertωVetat ca8. R. ne Religiosi profiteantur Leges ; vel Physicam, id est Medicinam; Mqui egressi ex claustris ejusmodi professu

. i. .

210쪽

LIBER LIBER

mensium non redierint, excommunican

di sunt. Nota tertio: praeterea quartὸ inhibet cap. M. hoc tit. ne Clerici vel Monaehiassumant, vel exerceant procurationes villarum, aut jurisdictiones saeculares sub

aliquibus Principibus seu judiciis praesint; sub poena depositionis ab ossicio; aut graviori, si Religiosus sit: cum hoc inquit

cit. capitulum ) sit contra doctrinam Apo stoli dicentis, nmur militans DSO. implicat sescularibus negotiis. ciuisib iisdem interdicit Papa cap. F. hoc tIt. eXercere judicium sanguinis; sub eadem poena. Sextὸ similiter cap. L hoc tit. prohibet ipsis Omnes negotiationes lucri causa; & hoc sub

interminatione anathematis. Septimὸ etiam vetat Papa cap. R. hoc tit. Clericis

& Monachis practicare munus Tabellionis seu Notarii. Octavi per alios can nes inhibentur ipsis generaliter omnia illa opera & ossicia, quae avocant a con templatione M spiritualis vitae instituto, cui mancipati sunt, can. duo sunt, caus . Nota quarto: Religiosi habitum Religionis malitiose dimittentes in sciam

lis, vel alibi, incidunt in poenam e comis municationis ipso facto, cap. o. hoc tis. Eandem incurrunt accedentes ad studia sine Praelati licentia, cap. a. hoc tu. in Monachi saeculariter viventes, & alios suo exemplo corrumpentes, ad Obseruvantiam Regularem compelli debent. Quod si tales ausu temerario restiterint,

illis ejectis alii inducendi sunt in Monasteria ductorum Religiosorum, cap. 7 hoc tit.

Finit Liber III. Decretalium; quem humiliter

submitto emendationi S. Matris Ecclesiae.

SEARCH

MENU NAVIGATION