장음표시 사용
221쪽
et Oo Lib. IV. Decretalium D. Gregorii Papae M.
bile , ut in nullo casu, praeterquam tribus modo converti ; quo casu post certum infra specificandis quoad vinculum possit tempus Conjunx conversus potest cel dissolvi. Ita Catholici Doctores. Et primo brare licite Matrimonium novum, disso-hoe constat ex Conciliis Generalibus, sta- luto priori, etiam eonsummato: circa tuentibus graves excommunicationes quod ramen consulatur Papa; vel Ordi-
contra solventesMatrimonia consumma- narius Loci. Tertius erat in veteri Lege, ta: sic in Concilio Liberi.can. .ordinatur: in qua referente mutem. cap. a . con-
Mulier , quae ob viri adulterium alteri cestit DEUS Iudaeis libellum repudii, innust, non recipiatur ad communionem 7s certis casibus; quo secundum DD. passim post mortem prioris Manti. Et in Canoni- & probabiliter Scotum in . d. 33. dissol-
communicari jubetur ille, qui uxore di- ad vinculum: etsi reclament aliqui Interia missa, aliam ducit: Tandem novissime pretes, & Theologi dicentes, per repudi- Tridentinum I 'I .can.s. 9 7. Conclusi- um non fuisse solutum Matrimoniumonem clare definit, & QCa . in principio quoad vinculum , neque unquam repu- apposite sic dogmatizat. Matrimonii per- dium licuisse; sed fuisse tantum a DEOpetuum indissolubilem i nexum,primus hu- permissum, ob duritiem cordis Judaeo mani generis parens Divinis ritus instinctio rum, tanquam minus malum, ad evitania pronunciavit, cum dixit: hoc nunc os ex ossi- da majora mala. Prima tamen Doctri bus meis, se caro de carne mea; quamobrem na est receptior & verior. relinquet homontremes Matrem,ctarin II. Dico octavo : Matrimonium t rebit uxorisuae; es erunt duo in carne una: men ratum est dissolubile per solemnem adeoq; Matrimonium consummatum est Religiosam Professionem unius Conjugis; indissolubile. Constat idem secundo ex item per Pontificiam dispensationem. illo Apostoli I.ad Cor.7. Mulier asigata est Primum est communis Theologorum Legi, quanto tempore vir ejus vivis, quod si apud Scotum , Couar. Sanch. Pontium, dormierit mir ejus, liberata est, cui vult nu- &c. Secundum est Navarr. S. Antonini, bat. Et illo qui Matrimonio junctisunt, prae- Reginaldi, Coninh, Bellarm. contra He cipio, non ego ,sed Dominus, uxorem a viro rincx, & alios A A. Primum definit Tri non discedere, quὸ discesserit, manere in- dentinum sess a . can. o. Et deciditur nuptam, aut viro suo reconciliari, O vir sub Alexandro III. cap. Herum, & cap. Ex uxorem non dimittat. Constat tertio ex SS. publico, in Extra I. Ioannis XXII. quae Patribus, signanter Aug. lib. a. de Adulteri incipit Antiqua. Secus est, si tantum Conjug. cap. M. dicente. , Haec verba subin- VOVeatur continentia in saeculo, etiam intellige modo citata ex Epist. r.GRI.)toties manibus Episcopi: Aut si alter Conjunx repetita, toties inculcata, verasunt, viva suscipiat tantum ordinem Sacrum ; ut sunt ,sanasiunt,plena siunt; nullius vira po- declarat idem Ioannes XXII. Extrav. cit.
serioris mulier uxor esse incipit ; nisi prioris Et ex his DD. deducunt; qudd quivis esse desierat, esse autem definit uxor prioris si Conjugum post quodcunque etiam lon
moriatur vir ejus, non se fornicetur; liciiὸ gum rempus, quo tamen Matrimonium itaque dimitti3ur Conjunx ob causis orni. non consummat, possit ingredi Religio carionis; sed manet vinculum prioris, pro- nem; quod secundum cap. Ex publico, de pter quod fit reus adulterii, qui dim iam conVers. Conjug. non tenentur consum duxerit, etiam ob causam fornicationis. mare per reddationem debiti intra bime Eadem verba Apostoli explanans S. Chry- stre. Hoc tempore si Conjunx meditans last. sierm. de libesio repudii est: ΔΤuando Religionis ingressum vi opprimatur adigitur licebit Egi secandas nuptates contrahe- consummandum Matrimonium, non rettunc, ubi a catena liberata fuit, quando quidem solvitur Matrimonium per Pro vir morietursolum. fessionem; potest tamen ingredi Religi 11. Nota tunc quarto tres particulares Onem. Ratio est; quia hic per alteriugeasus, in quibus tantum Matrimonium injuriam non debet spoliari suo Iure: Seetiam consummatum dissolvitur. Primus alter debet sibi imputare ; quod tunc est, si moriatur alter Conjunx; Zc hunc debeat in coelibatu permanere. Ratio exprimunt Concilium Liberet.& Aposto- secundi dicti conclusionis est; quia te. lus citatus I. ad Cor. 7. Parres ac Theo- gimus Summos Pontifices quandoque logi omnes. Secundus est casus conver- ob bonum aliquod insigne Ecclesiae; velsionis unius Conjugis ad fidem, altero ad tollenda scandala, dispensasse in si- remanente in infidelitate, & nolente ullo milibus Matrimoniis ratis; sic fecit Pau lus
222쪽
Tit. I. De Sponsulibus UMatrimoniis.
lus III. Martinus V. Adrianus IV. M P:us II . teste D. Antonio I. 8art. tu. I. f. I. 8edocet Nwar. SInch. Gulier. Con. Regl- naid. Rc bellus, Sce. Ratio petitur ex suprema facultate , quam habet Summus Ponti sex ad facienda ea, quae sunt neces.saria bono Regiminis Ecclesiae. Et quia Ponti sex poteli dispensare in voto solem ni Religionis, quod majus est; & defaetbdispensatum fuit cum Nicolao Monacho, dem Rege Artagoniae : Et cum Constam via Moniali Filia Rogeri Regis Siciliae radeoque a sortiori in Matrimonio rato id praestare potest. Circa Polygamiami . Dico nono: bene deseribitur Po lygamia, quod sit pluralitas uxorum, vel maratorum ut, vel huccesssis. is piar ωπι est genus; reliqua ponuntur pro Δfferentia.
rs. Dico decimo et Polygamia plurium uxorum, vel maritorum successive post mortem prioris Conjugis non . eIt prohibita, sed licita, Ita Catholici, contra Montanum M Cathaphryges, appellantes secundas nuptias fornicationem. Et constat ex D. Paulo ad Rom. I. Et r. ad Cor. r. Si dormierit vir ejus, liberata est, μι vult, nubat. Accedit communis Ecclesiae coiissensus, tolerans secundas nuptias. Et doctrina S. Augus mi bb. de Eono I iduit.
c. 6. conclusionem asserentis.16. Dico undecimo: Polygamia plurium uxorum, vel maritorum simul est omnibus Christianis Iure Divino prohibita. Ita communis Canonistarum, & TT. Et constat ex Tridentino sess. a . can. a. Et deducitur ex illo Matth. 19. uisu bdimisierit uxorem siuam, tam arum duxerit, moechatur. Et ex illo Gen. Σ. uamobrem relinquet homo Patrem suum Matrem, ad risu uxora suae, es erunt duo m cariane una; ubi nota, quod uxori dixit, & non uxoribm. Estque ratio; quia unitas uxoris magis congruit educationi prolis,lincerio
ri inter Conjuges affectui, Sc ut evitentur rixae ac discordiae domesticae : Unitas etiam virorum magis prodest generationi prolis, aliisque bonis Matrimonialibus. Concessit nihilominus Deus in Lege veteri Polygamiam, quoad uxores plures simul; sicut refert vetus Testamentum de Abraham, Ioseph, Davide Sec. &hoc permisit Deus, ut electus populus, & Deum
sus multiplicaretur post diluvium; maxime quando homines amplius non atti gebant tam longam annorum seriem.
ruriae Resoluti es circa Sponsalia
I. Tota primo : Priori tit. generi cotrachxnte de Sponsalibus N Matrimonio in genere subnectit Papa istum specificum tractantem de Sponsalibus &Matrimonijs impuberum in specie. Intelliguntur autem per Impuberes illae personae, quae necdum sunt assecutae talem corporis habitum, seu aptitudinem , ut generare possint, cap. 3. hoc tit. Per Pube res vero intelliguntur illae personae, quae assecutae sunt memoratum habitum ;quod censetur fieri in scemina anno Ia.
aetatis; in maribus vero anno I . cap. a.
hoc tit. Dicuntur puberes a pube, id est arim. II.
pudentia, seu pudore corporis; eo quod haec loca primo lanuginem ducant, cap. R. hoc rit. a. Dico primo: ut Sponsalia Impube rum vallida sint, requiritur septennium completum an utroque Sponso. Ita com munis DD. Et habetur cap. .QF. hoc cit. Estque ratio ; quia in ejusmodi contra chum requiritur usus rationis Se aliqua prudentia, ac consequenter aetas septenis nis, in qua usus rationis & aliqualis prudentia post transutam infantiam ahue ni re solet, L in Sponsalibus I . . de Sponsa Qv d si tamen unus Spontoriam finito septennio necdum esset assecutus usum rationis, Sponsalia evadunt invalida, est.
. Nota secundo : si duo infantes in ter se, vel unus major septennio, alter vero minor, Sponsalia contrahant ipsi, vel eo. Cc rum
223쪽
Lib. IV. Decretalium D. Gregorii Papae m.
rum loco parentes; ejusmudi Sponsilia bertatis, cap. Dei , . hoc tit. nisi metu sunt invalida, nec tractu temporis post gravi coactus ea feci fiat, cap. Ex luem, Ir.expletum septennium convalescunt, nisi e i. nam sicut metus gravis Mattim appareat liquido ex verbis, Vel signis em nium dirimit, ita N Sponsalia de futuro; tum puta si Sponsos se nominens, vel ur uti notat ex Abb. Pirhingus. Si contingat Sponsos osculentur, vel aliter Sponsalia aliquam puellam impuberem desponsari, latificent; uti notat Vallens. ipsos Post M traduci in domum Sponsi, eaque esse septennium in eadem voluntare perdur - Eta pubes postulet facultatem celebrandite; uti diciturcap. Minfantei β. hsic tisi nuptiaς cum altero; non est audienda, si . Nota tertio : Si ambo λmpub et Sponsus mor juret, se illam carnaliterco eontrahant Sponsalia, neuter potest rςi gnovisse, cap. Continebar, o. hoc tit. Nam lite ante pubertatem I post pubcxx xςm credendum est viro cit. cap. cum pro eo vero uterque potest, uti habetur V siet praesumptio; nisi puella contrarium istis . hoc iit. Ratio etiam primi est ἰ qui plene probaverit. Impubes qui per ver- merito hoc statutum est, ne propLer Via' ba consensium Confugalem exprimenti, ineonstantiam saepius contrahant, & tia contraxit Sponsalia, etsi saepius cona iterum rescindant Sponsalia. Ratio ist- tus sit Sponsam carnaliter cognoscere, sed eundi est; quia impuberes non Ommn irrito conatu; potest nihilominus adve- intelligunt quid agant; adeoque adζp - niente pubertate resilire a Sponsalibus; uti pubertate uterque eorum resilire PQ est. colligitur ex eap. intestitiones Io. hoc tit. Et quidem is, qui citius pubertatem si Sponsalia contracta cum impubere mino quitur, non expectata altera pubertate al- re septennio, convalescunt, N inducuntietius resilire potest; uti h bex V r. justitiam publicae honestatis per cohabit Zoes. sed talis, qui prius assequitur pube - tionein mutuam post septem annos, cap. tatem, illico reclamare debet, De videatur Duo puera tr. hoc tit. Ratio etiam est; quia eonsentire in Sponsalia, cap. 7. ἡ i . post septennium praesumitur consensus Sustieit autem, si talis reclamatio fiat in mutuus intercessisse inter Sponsos, uti no- triduum a pubertate obtenta, AErg. L. δε- tat Vivan. Pith. &c. c. dZ νιdie. quia illico dicitur fieri, qu d 7. Nota sexto: Sicut ad Sponsalia con- intra triduum fit. Si contingat, impub trahenda aetas legitima est septennium je, juramento firmare sua sponsalia, tunc eompletum, cap. hoc tis. ita ad contraia neuter Sponsus etiam adepta puberta e hencium Matrimonium legitima aetas est silice potest : uti tenet probabilius Gloss- pubertas, sive annus I . completus in maLCovare. Sancti. Zoes. Et colligitur ex cap. t . Nota quarto : Parentes pro filijs puberibus nequeunt valida contrahere Spon- no pacis, ut impuberes Matrimonio junissili, de futuro; nisi tales filii in Spos lia gaentur; uti constat ex cap. a. hoc rit. Imo se contracta tacite , Vel expresset, Ver- putat Couarti Matrimonium ante puberisb6, vel facto consentiant, cap. Tua, δ. hoc talem initum valere simpliciter; dum iii. Possunt tamen pro filiis impuberibus, modo adsit exercitium generanda, & dis- quorum voluntas necdum discerni potest cretio rationis ad se obligandum. Valet contrahere, est. cap. L. Quamvis nulla im etiam Matrimonium, quod celebratum ducatur obligatio ex parte ratium filiorum est a pubere, qui nedum potest cum fota adimplendi Sponsalia; quia desectu con- mina eommisceri carnaliter, nec genera- sensu; ejusmodi Sponsalia fuerunt inVali- re e cum alias adsit aetas legitima. Matrida, can. non est caus 3ο. q. a. Unde qu)Π- monium pariter contractum, etiam ante do in cit. cap. r. hoc sis. dicitur, filium assim pubertatem, si malitia suppleat aetatem; euta aetate debilia teneri adimplere Spom nisi violentia intercesserit, cap. De istis p. fili, contracta a Patre, id intelligendum hoc tu. Censetur autem tunc malitia sup est, nisi reclamaverit illico mpQxς Dp- plere aetatem, si ante annos pubertatis ad portuno; uti notat Barbos. sit aptitudo ad copulam con)ugalem, ess Nota quinto si pubes contrahat prugentia, cap. n. hoc tu. id est discretio, Sponsalia cum impubere, tene ur hunc Sr judicium rationis sufficiens ad cogno- expectare usque dum venerit ad Annos pu- scendum statum comugalem.
224쪽
CAP. I. De Matrimoniis Clandesinis.
di tere materiam de Matrimonio, Massignare Impedimenta dirimentia ejus. dem; & hoc tu. agit de vitio clandestinae Desponsationis, quod quandoque solet afficere quaedam Matrimonia, & ex quo resultat impedimentum dirimens Matrimonii contracta. Capitur autem hic clande a Desson satio, pro ipso Matrimonio
clandestino, seu clam contracto, can. Con-jμπ p. caus a Z. qu. a. Censetur autem
clandestina Desponsatio, seu Matrimo. nium clandestinum esse illud, quod cel bratur omissis solemnitatibus a Jure requisitis, scille et praesentia proprij Parochi, testium,& denuntiationum; quae alias faciunt Matrimonium solemne. a. Dico primo: clandestinae Desponsationes, seu Matrimonia clandestina etiam Iure antiquo fuere prohibita & illicita ; si tamen aliqua ejusmodi contra Ecclesiae prohibitionem contracta fuissent, erant valida. ita Sylv. S. Thomas, & com
munis DD. Primum constat ex can. nuLias a. ac aliis, tota caucyo. q. s. Estque ra
tio; quia clandestinae Desponsationes fovebant frequentia peccata adulterjj, ac alia; nam quidam viri cum una foemina clam contrahebant, M cum alia palam, cumque ea in perpetuo adulterio vivebant. Insuper in hujusmodi Matrimoniis clancularibus intercesserant quandoque impedimenta dirimentia; quae defectu publicitatis Matrimoni j ignorabantur. S cundum constat ex cap. a. hoc tit. 3. Dieo secundo: sed Iure novo D sponsationes clandestinae sunt irritae, ac invalidae : unde hodie clandestinitas ponit impedimentum dirimens Matrimonij etiam contracti. Ita communis DD. Et constat ex Tridenti sessi a . cap. r. de R form. Murrimonii dicente: qui aliter,quismpraesente Parocho, vel alio Sacerdote,de ipsius Purochi vel oriunani licentia ; se duobus,
vel tribus testibus MatrimonIum contrahere attentabunt, eos S. Synodus adsic contra
hendum omnino inhabiles reddit, O hujuso
modi contractus irritos, se nullas esse deceranit. Itaque Ecclesia irritavit Matrimonia clandestina ob rationes conclus T. tactas :nec tamen per hoc mutavit esIentiam Sacramentorum a Christo institutotum ;cum in directe, per a cidens & mediate annullaverit tantum contractam hum num, qui in Matrimonio adesse debet; quo an nihilato irritum redditur Sc Sacra mentum, quod fundatur in ejusmodi com
a. Nota secundo: validae tamen actua ho4ie sunt clandestinae Desponsationes in illis locis celebratae, ubi citatum Tridentini decretum vel non fuit promulgatum, vel non receptum; uti notat Zoes. Sanch. Rebell. &c. Et colligitur ex ipso Tridentino, quod cit. loco decernit, ut hujusmodi
decretum robur non habeat in unaqua
que Parochia, nisi post 3 o. dies a prima die publicationis in eadem Ecclesia factae
numerandos. Peccant tamen sic cland stine contrahentes in illis locis; sicut etiam peccassent,si ante Tridentinum clam conistraxissent: cum ex dictis concc r. cland
stina Matrimonia semper fuerint prolubita& illicita.
De Solemnitatibus, quibus clande s in ae De sonstiones eva
cuantur. I. ri Tota primo : tres Solemnitates, uti
l l dixi iupra, requirit Matrimonium.
ut non censeatur esse clandestinum; sed solemne, scilicet praesentiam Parochi, t stium,&denunciationes. De prima a. Dico primo: Validum est Matrimonium , sive celebretur praesente Parocho Sponsi sive Sponsae, si sint sub dispositione diversarum Parochiarum. Ita communis DD. Et declaravit S. Congregatio teste Rebello lib. a. q. δ. Et est ratio; quia quilibet Parochus habet potestatem administrandi Sacramenta suis ovibus-3. Dico secundo: Etiam extra Dioec sin, & propriam Parochiam, potest proprius Parochus suos Parochianos valide eopulare; licet a Curato Loci, ubi copulat, non obtineat facultatem. Ita Gulier.
225쪽
et o Lib. IV. Decretalium D. Gregorii Papa IX.
Coninh, Regin. &c. Ratio est; quia Pastor potest oves suas pascere Sacramentis, ubicunque existant ; cum administratio non sit actus Iurisdictionis contentiosae, sed gratiosae , qui secundum Doctores ubique potest exerceri. Ut tamen omnia licite fiant, ordinarius salutandus esset. . Dico tertio : Validum erit Matri monium, cui assistit Parochus proprius; etsi non sit Sacerdos, imo etsi sit suspensus, interdictus, vel excommunicatus, Ο-leratus tamen. Ita Henriq. Ledeis. Ro-driq. Sancti. Coninh. dis'. 27. dub. I. Et Ratio est : quia assistere non censetur esse actus Iurisdictionis, vel administrationis Matrimonii; sed tantum actus testimo- nq, qui a praefatis valide praestatur; Unda
Tridentinum tantum petit verum Paro-
ehumpraesentem, abstrahendo ab aliis modificationibus ; sed Parochus necdum Sacerdos,suspensus, & interdictus, & excommunicatus toleratus, adhuc censetur esseverus Paroclius, nisi aliter in sententia suspensionis exprimatur: ergo &c.
s. Dico quarto: Matrimonio Vagorum quilibet Parochus valide propria authoritate astistit; non tamen licite. Ita Sancti. Laym. &c. Ratio primi est; quia vagorum quisque censetur esse Parochusi i loco, ubi pro tempore eopulationis de-g mi, & nulla jura hujusmodi Matrimo
nia invalidant. Secundum constat ex GL
dent. HL I . c. 6. ubi Parochis praecipit, ne Vagorum Matrimoniis intersint, nisi prius diligentem inquistionem fecerint, se re adorianarium dilata, ab eo licentiam id saciendi OMinuerint' 6. Dico quinto: Invalidum est Matri
monium, celebratum coram Parocho illius loci, ad quem Sponsus vel Sponsa aliquoties tantum in anno, ad modicum Iempus accedit, pro colligendis fructibus, vel causa recreationis. Ita Nauar. Sancti. Gulier. &c. Ratio est: quia ille Parochus non censetur esse proprius Parochus Sponsi, vel Sponsae : cum in ejus'Parochia
Sponsus, vel Sponia principale vel stabile
per notabilem partem anni non figat do micilium. . Dico sexto: Sacerdos quisque etiam Regularis, qui non est proprius Parochus,& tamen auistit Matrimonio sine licentia
proprii Parochi vel Episcopi, incurrit ipso
Iure novo Tridentini suspensionem; antiquo Veio excommunicationem. Ita Carionistae omnes. Et constat de suspensione ex Trident. I . . c. I. Et de excommunicatione ex Clementina, de Privilegiis : quae tamen modo putatur abolita.
1ecundum Rebellum,& caeteros DD. De secunda Solemnitate Nesium 8. Nota secundo : Duos saltem testes debere esse Matrimonio solemni, & quidem ita moraliter praesentes, ut intelligant, quid agatur, ut vere testificari possint, Matrimonium utriusque consensuesse celebratum; arg. Laoq. f. de Ierb.
signis Quod etiam de praesentia Parochi
dicendum. Item debent esse contestes, id est, simul praesentes. Non est tamen necesse, ut sint rogati, vel vocati: sed ius ficit, quod adlint, & ad hoc adhibeantur , sive metu, sive dolo adducti sint: uti habet Nauar. & colligitur ex L. r. A. de Newbus. Quod etiam de praesentia Parochi
9. Nota praeterea tertio : Quod testes Matrimoniales possint esse quaecunque personae, doli capaces, cujuscunque aetatis
Se status, etiam Impuberes, se minae, conis sanguinei, pater, mater, infidelis, excommunicatus , Sc similes; qui alias in aliis causis Civilibus & contractibus repelluntur. Ita Conink, Ledesm. Sancti. Vera- crux, 8cc. Ratio est: quia Tridentinum nullum excipit. Deinde causa Matrimo- tib eli favorabilis, & conseciuenter amplianda quoad testium adlubitionem.
i o. Nota quarto : Eas omnino debere praemitti Matrimonio ex ordinatione Concilij Lateran . Sc Tridentini cap. r. de Re form. Matrimonii; & quidem trinas: tribus Festis continuis, vel Dominicis sibi laecedentibus, hac de causa, ut detegantur impedimenta Matrimonij, si quae adsint. Quae proinde denuntiationes secundum DD. sine peccato mortali non possunt omitti a Curato, sine habita remissio ne ordinarij. Dicunt tamen bene Can nistae, & Theologi apud Sancti. Gym.&α has denuntiationes non spectare ad substantiam MatrGonsi; unde si omitterentur, etiam malitiose, validum esset Matri
II. Nota quinto: Episcopos possedispensare, ut nullae praemittantur denuniatiationes , si Matrimonia celebrentur inter Magnates, Senes, Sponsos disparis conditionis , ob pudorem Sponsorum,& similes rationes ; uti habent Coniny, Ro-driqu. Laym. Henriq. &c. Imo debet quandoque dispensare, si ex denuntiationibus praemissis tumultus probabiliter oriretur inter consanguineos, malitiose vo- dentes impedire Matrimonium, aut time
226쪽
sit. I. De Sponsulibus HADtrimoniis. 2 o s
ietur sterilitas sponsae inducenda; si con cubinarius, qui publice putatur fuisse ve rus maritus, copulandus esset; si Matri monia tempore Adventus, vel Quadragesimae sint necessario celebranda, &c. quae omnia Tridentanum prudenti Ordinari rum judicio relinquat.12. Nota sexto: si periculum mantia. stum in mora, εἰ ordinarius non possit accedi; tunc potest Parochus Sponsos coapulare sine denuntiationibus tribus, vel facta lina pro tribus; uti habet Sancti. Con. Rodriq. Sor.&c. Ratio est; quia potest tunc Epikeia uti,&declarare, hie cessare legem denuntiationum; ut inquit
Laym. hic, M alij DD. I 3. Nota septimo : duas a Iure statui
poe. ias ipsis clandestinis Matrimoniis. Pra ma est illeptunatio prolium, ex clandestiisna desponsitione progenitatum : nam quamvis alias fili j ex invalido Matrimonio nati quandi, uterque Parens, vel saltem alter bona fide contraxit ignorans impedimentia sint legitin I cap. tenore Ι . qui
si sui legitimi. Nihilominus si illud Ma
trimonium invalidum sit ratione Golideiastinae desponsationis; tunc filij ejus occasione prodeuntes erunt illegitimi, non obstante bona fide parentum ignorant . ia tale impedimentum; uti habetur cap. cum imhibiID 3.hoc tit Secunda poena est,ut ilii, qui scienter praesumserint clandestine contrahere intra gradus prohibitos,separentur, Scspe dispentationis Apostolicae consequeniadae careant, ex Tridentino fessas. ω'F. de Reform. Matris. Sunt pariter ordinatae duae poenae pro sacientibusDesponsationes Elandestinas. Prima est, quod tales redduntur inhabiles, non absolute ad ineundum Matii monium ; sed ad sic eontra hendum, id est clandestine, uti habet Tridentin. fessa . cap. r. de Resrem Marrim Secunda est arbitraria Episcopo ex cit. Trident. Tandem etiam Sacerdotibus Illegi. time assilentibus Matrimoniis cland sit nis, imponitui poena suspensionis triennalis ab officio; vel alia euam graVior cap. Cum inhibitio I. hoc rat.
Resolutiones variae de Sponsulibus
I. Tota primo: Progreditur Pontifex
in eadem materia matrimoniali,
Et hoc tu. adducit impedimentum dirumens Ligaminis, quod intervenit in geminatis Sonsalibus de praesenti. L. Dico primo : Ligamen prioris Ma trimonij ponit impedimentum dirimens Matrimonij; unde successive contrahens sponsalia per verba de praeleni cum dua bus mulieribus, debet adhaerere prin ae. Ita communis DD. Et habetur cap. r. hoetis. Estque ratio; quia vinculum erroris Matrimonij est indissolubile. Si vero prius contraxerit Sponsalia tantum de futuro cum una; se postea per verba de praesenticum altera, debet adhaerere secundae; uti habetur ibιdem. Et Ratio est; quia Suonsalia de futuro per Sponsalia de praesenti, tanqu1m perfectius vinculum dis Iolvvn
3. Dico secundo : Sponsalia de prae senti, seu Matrimonium prius actu conistractum, seu ratum, sed non per copulam carnalem consummatum, per aliud subsequens Matrimonium copula carnali consummatum non dissolvuntur. Ita communis DD. Et habetur cap. 3.ors. hoc sit. Et Ratio est; qui vi primi Matrimoni j translatum est in uxorem primam dominium corporis ad petendam copulam; unde nequit vir, qua non est amplius dominus sui corporis, illud transferre in aliam uxorem in orat ne ad eandem copulam; uti observat Faenan. . Dico tert:o : lite pendente super Matrimonio, sive sit interposita appellatio, sive non, nequit celebrari aliud Matrimo-mum cum alia. Ita communis DD. Et habetur cap. μ. hoe tu. Estque Ratio; quia si lite pendente in causa matrimoniali primum Matrimonium pronunciaretur ra. lidum ; tunc secundum Matrimonium foret adulterinum Ze invalidum; ac propterea pendente lite nequit celebrati aliud Matrimonium.
227쪽
Conditionibus appositis in Desponsatione, vel in aliis ContractibUS.
CAP. I. De conditionibus appositis in Con- eructibus Sponsalium, UsIa
trimoniorum. r. Tota primo : prioribus titulis Spon-m salia & Matrimonia concernentiis bus recte addit Papa hunc de Sponsalibus
sub conditione factis, resolvendo varios Ius circa ejusmodi & alios conditionatos contractus. Per Conditionem autem intelligitur suspensio contractus in futurum tempus, es eventum incertum, s.sub conditione, Instit. de P. O. explicatur plerumque per voculam,s v. g. destondeo te mihis pater tibi dotem misie aureorum de derat. Sponsalia ergo conditionata sunt, quae celebrantur cum appositione alicujus conditionis per verbum s expressae. Conditiones porro aliae sunt generales; aliae speciales.cunmitra sunt, quae asticiunt omnes Contractus, & ipsis tacite insunt, licet non exprimantur; talis est in hoc contractu; contraho tecum Matrimonium, si Cixerimus. Speciales sunt, quae certos duntaxat contractus modificant; M aliae sunt intransieca, quae nimirum necessario insunt contractui Matrimoniali, ita ut
absque ipsis non subsistit; talis est in hoc
Contractu Matrimoniali, accipio te in uxorems non es mea consanguinea. Aliae sunt extrissime, absque quibus potest subsiste recontractus Matrimonialis: talis est in hoc, accipiam te in uxorem, sipater consenserit. Rursus ex liis quaedam sunt con ditiones possibiles M contingentes, quae scilicet non possunt evenire unquam; talis est in hoc contractu Matrimoniali; accipiam te uxorem, testas ex Ormamento de traxeris ; vel si chymeram interfeceris. Quaedam necesariae, quae scilicet infalli biliter evenient; ut in noc contractu, conarraho tecum, si cras Sol orietur. Iterum quaedam conditiones appossibiles in De sponsationibus possiant elle honestae, qua eam turpes, quaedam indisserentes seu im percinentes. Et ex turpibus quaedam sunt contra substantiam ia bona Matrimoni j, talis esset in s li contractu, accipio re in uxorem, sprocreationem prolis evitaveris:& in isto, dessondeo te mihi, quou*Πe v nustiorem , aut locupletiorem te reperero. Veis adulterata fueris. Quaedam vero ex turpibus non militant contra substantiam es bona Matrimonij; talis esset in isto contractu, accipio te in uxorem, si furtum feceris. Demum sunt etiam conditiones relatae in tempus praesens, relatae in prRt ritum,& relatae in futurum. a. Dico primo : Matrimonium conclusum cum addita conditione turpi, incompatibili cum ratione Matrimonij, seu
ejus indissolubilitate: item incompatibilicum bono prolis & Fidei conjugalis, est
nullum. Ita Doctores communiter. Et habetur ex cap. D. de conditionibus appo
dicente : s conditiones contra Fubstantiam Matrimonii inferantur; puta s alter dicat
alteri , contraho tecum,s generationem prolis evites, vel donec inveniam digniorem, aut si pro quaestu adulterandam te tradas; MatrimonIalis contractus quantumcunque sit avorabilis,.caret esse .
3. Dico secundo : subsistit nihilomita
nus Matrimonium celebratum cum turpi
conditione compatibili cum substantia Matrimonij, licet illa conditio nondum sit adimpleta, vel sub conditione impoLsibili. Ita Les Gutier.&c. Et habentur hujusmodi conditiones per cap. ult. de com dition. appos pro non adjectis; modo adhuc in contrahentibus sit verus consensus: adeoque subsistit Matrimonium cum ijs
. Dico tertior Matrimonium modificatum conditione honesta, ut neuter c 'pulam Matrimonialem petat, sed in perpetua castitate vivat, vel uterque Religionem amplectatur, est validum. Ita communis DD. Et Ratio est; quia Matrim nil essentia consistit in dominio mutu unius in alterius corpus ad usum generationis; cum tali autem dominio consist re potest obligatio non utendi corpore
ad hunc finem; cum usus distinguatura dominio. Et hujusmodi Matrimo nium celebrarunt Beatissima Virgo, & S.
228쪽
Ioseph; ut docet Paludanus, Rebel. L
s. Dico quarto: s apponatur in Maiatrimonio conditio in futurum , v. g. cst
trabo tecum, si dies Dditu uniuersalis sit
futurus, statim oritur valor in Matrimonio. Ita Perra, Sancti. Brug. Rebelli. M
Ratio est; quia Sacrae Literae infallibiliter attestantur, diem Iudici, Universalis fuaturum ; adeoque cum eventus ejus per modum conditionis Matrimonio aritactus sit infestibilis, statim debet exsurgere valor Matrimonii. 6. Dico quinto: si apponantur conditiones, relatae in praesens, vel praeteritum , dicendo : Concludo tecum Matrimonium,s ei persona nobilis: me,si fusi conmersa ad
fidem , pariter Matrimonii valor eo ipso inducitur. Ita S. Bonav. Laym. S. Thomas Sec. Et constat per L. Cum adprasinus' de rebus creditis. Et accedit Ratio; quia
quilibet contractus ex partium contra. hentium conventione voluntaria vigorem acquirit : adeoque Sc contractus Ma
trimonialiς Conditionalis, si conditiones
. Dico sexto: si conditiones appositae ipsi contractes Matrimoniali sint relatae in
futuru, v. g. Contraho tecum dotem Ioco. aureorum obtinueris a Genitoribus: vel si parentes consenserint in meum contractum
Matrimonialem : suspenditur Matrimonqvaliditas, usque ad conditionis eventum, Si ea adimpleta statim validum censetur Matrimonium, sine iiovo consensu. Ita Abbas, Laym. Navarr. Coninh. 8ce. Primum constat aperte ex eap. SVer eo, de conae apposi. Et est ratio; quia conditiones hujusmoὸi suspendunt alium Contra ctum, cui apponuntur; iuxta cap. De Istis,
ligat. adeoque Sc Matrimonialem. Ratio secundi est; quia quivis contractus, celebratus cum conditione honesta, relata in futurum, ea adimpleta purificatur, ac peris ficitur: sicut habetur in L. Potior, si aeui potiores in pignore : adeoque & contra eius Matrimonialis.
tronilla, & Paulina, per verba depraesenti, sub conditione de futuro coturaxisset, fit marius illius, cujus conditio prius adimpletur ; uti habet Brugnoli. Ratio est; quia Sponsa, cujus conditio prius adimpletur , censetur esse potior jure. Si vero utriusque concilio simul adimpleatur;
tunc neutrum matrimonium validum c
lebrare potest ; uti habet Sylvester, Le deis. Coninh, &c. Et Ratio est; quia ex cap. Uteris, de Sponsalibus, incertitudo vutiat Matri momum.
De Conditionibus appositis in aliis
I. λ Tota primo: tangit Papa in hoc tit o etiam quosdam alios condition tos contractus, & ponit resolutiones canonicas super eos. Et primo dicit, si insundationibu Ecclesiarum, aut Collegiorum Ecclesiasticorum, vel benefici rum , & similium, quae pietatis εe Diviani cultus causa sunt instituta, a iciatur in donatione modus, statim valet don tio ; lxmelli non servetur modus: neque potest agi ad revocandam donationem . sed solum ut modus impleatur: nisi id sit cautum expresse in fundatione, cap. V ram, . hoc tit. Estque Ratio; quia modus adjectus tali donationi non est principalis causa finalis talis donationis; quippe quae censetur facta principaliter in honorem DEI, Sc pro salute animae, vel remisia sone peccatorum donantis. Quod si tamen modus adjectus esset finalis principalis causa ipsius donationis; tunc recte agitur ad revocationem ejus, quod donatum est; quamvis non esset adjecta clausula revocatoria L. Cum te, o. C. de paci. interem . o endit. a. Nota secundo : praeterea resolvit Papa cap. Cismsit, a. hoc tit. si servus ideo manumissiis sit sub conditione,ut fiat M nachus; is autem ante professionem deserat Monasterium; tunc iterum servituti subjiciendus est: si vero talis professus fuerit , deinceps cogendus est, ut in Mon
sterio maneat, ne voluntas manumitentis praetereatur.
229쪽
l ο 8 Lib. IV. Decretalium D. Gegorii Papae IX.
Qui Clerici, vel Voventes Matrimonium contrahere possunt.
CAP. I. De Impedimentis instrimonij in
geuere. i. mTOra primo, hec εκ aliquot siequentibus tit. agit Papa de aliis impedimentis, ob quae nequeunt celebrari contractus matrimoniales validi. Et inprimis asto tit. adducit susceptionem ordinis Sacri ; de emissionem voti solemnis conti nentiae, quae dirimunt Matrimonium, ac invalidant. Priusquam aut an ad eorum specificorum examen descendani, praemittam doctrinam generalem de Impedimentis Mitrimonij. Unde a. Nota secundo:Impedimentum M trimonij generali sua acceptione est obex quidam Mitrimoni j rite contrahendi. Et discriminatur in dirimens, Ec impediens. Dirimens impedimentum est, quod non tantum illicitu est, sed N irritum facit M
trimonium tam contractum, quam contrahendum. Impediens tantum est, quod
quidem illicitum reddit Matrimonium
contrahendum; contractum tamen non invalidat. Numerum ac Naturam utri
usque sequentibus explanabo. Unde 3. Dico primo: In Ecclesia Catholica est potestas statuendi quaedam impedimenta Matrimonij,tam dirimentia,quam impestientia tantum. Ita Catholici contra Haereticos. Et sic definit S. Tridentina SH nodus siess. a . can. R. O . Patetque ex vetusta Ecclesiae praxi, in diversis Conci lijs dia Canonibus determinante quaedam Matrimonij impedimenta. Et Ratio idem suadet; quia si Principes saeculares, & Res publiea certis contractibus Civilibus pos
sunt licite apponere quasdam conditiones, ob bonum commune; cur pariter Eciacus 1 non haberet potestatem apponendi contractui Matrimoniali certas conditio nes Se Impedimenta eum destruentia, aut
impedientia ob considerabilem Fidelium utilitatem Z Cui Christus reliquit omnem Authoritatem, prudenter de utiliter sta tuendi ea, quae saluti Fidelium expedire judicarit.
. Dico secundo : Summus Pontifex, Concilia Generalia, de probabiliter etiam Episcopi in sua Dioeces, possunt introducere impedimenta Matrimonij. Ita communis TV quoad primum M secundum, tertium habet Bonacin. Couar. Avers. Mastrius, Sancti. contra Suar. COn. 8cc. Ratio primi, & secundi est; quia in praxi hactenus observatum est, diversa Generalia Concilia N Summos Pontifices, utpote capita Ecclesiae, apposuisse Matrimoniis ea impedimenta, quae hodie extant. Et Ratio idem suadet: quia in omni Republica bene instituta quaelis est Ecclesia Catholica supremi Magistratus, ia Summi
Principes possiant abusus Contractuum Civilium tollere, M conditiones rectas eis apponere I adeoque & Concilia Genera lia , ac Pontifices contractui Matrimo niali , cum sint Supremi Magistratus, de Summi Pontifices Ecclesiae. Ratio tertij
est; quia Episcopus vi octieb sui est perfecte Pastor, M Princeps in sua Dioecesi; adeoque plenam habet potestatem condendi leges in sua Dioecesi pro suis civibus M subditis; ia consequenter statuendi impedimenta Matrimonij, si sic requirat salus subditorum. s. Dico tertio: Nullus purὰ saecularis Princeps potest statuere Impedimenta Matrimon8 Fidelium. Ita Victoria, C
ninh, Henri'. Mastr. 8c communas Canoianistarum. Et Ratio est : quia Ecclesia causas Matrimoniales, eo quod Matrimonia essent elevata a Christo ad ratio nem & dignitatem Sacramenti, stibi reseravavit: uti patet ex Tridentino se C. a
Et ex perpetua Ecclesiae praxi. 6. Dico quarto : Potest tamen Primceps, vel Magistratus fidelis, vel infidelis, statuere impedimenta Matrimonia respectu suorum subditorum Infidelium. Ita communis DD. Et ratio est: quia Matrimonium Infidelium subditorunt, sunt m
rus contractus humanus, carens ratione
Sacramenti: adeoque circa hos possunt plene disponere Supremi Principes & Ma gistratus, sicut circa alios humanos contractus
230쪽
Tit. VI. yi r. Oel Vovent. AIairim. contrahere possunt Io '
sit conscius impedimenti teste Di tractus , apponendo eius impedimenta di ramentia M prohibentia. 7. Dico quinto: Princeps infidelis non potest statuere impedimenta Matrimonii pio suis subditis Fidelibus. Ita Caspensis UOnis a Jumce cccleuameo annagendae. Malitius, Aversa Me. Et Ratio est, quia Ita Sylv. Mastr. Medina, Nav.Victoriaste. Matiimonia Fidelium subditorum sunt a Et constat ex eap. Inquisitioni, de stat. Ex Christo elevata ad Sixtum Sacramenti comisi cap. Luera , de restitutione istoli sublimiorem, Be consequenter non cen- torum. Et accedit Ratio; qui fornicatio sentur amplius comprehensa in potestatet nunquam est licita, etiam ad vitandam N Lege cujusvis Principis saecularis. quamcunque Iacturam; sed in easu Con R Dieo sexto: Probabilius solemniter clui. esset fornicatio; cum nullum mi sit mortale inobedientiae SrSacrilegi j. Ita LG impedimenti dirimentis, caute se pruden de sma, Mastr. LVm.&c. Et Ratio est λ tenter se debere gerere, ad evitanda speci quia taliter solemnietantes Matrimonia ficata pericula & damna ; unde debet pe abutuntur ritu M nomine Sacramenti, tere statim dispensationem, abstinendo cum ejus irreverentia Sc injuria , N in re interun ab omni copula Camesi; Si di spem ravi agunt contra Ius Ecclesiasticum. satione obtenta debet procurare conserus. Nota deinde tertio : In universum sum novum ab altera parte, nullitatem Impedimenta dirimentia, moderno Iure Matrimonii aliquomodo alteri parti igno Tridentini esse et . sequentibus Versibus ratae notificando; uti habet recepti ordo completa et chrma Scotti . d. 3 s. q. r. Adrian. Nati. - COR. Sancti. Herin . &c. contra CGetiraris, Conritis olum, Cegna Φρ, Sotum, Cordubam Sc c. eo quod alioquinctilius ossaritinc, Ris, Oro, DP pars ignara nullitatis per suum novum
Honesto, consensum tantum intenderet confirmansis Uinis, si forte coire Π h re eontractum prius lactum, quem crede. si mraebio dulicu desic pr mi sim bat esse validum , sed interim fuit invali Raptaisit Mulier, nec part ' dus.& qui qui talis non validatur per hunc
Hac IMιanda vexant con usi σιν approbativum tan in consensum. Ego macrant. tamen arbitror susticere ad convalida Impedimenta vero solum impςdienti ς dum Matrimonium, s alteri parti dicatur erimine non orta sunt numero S. iisquςΠ per modum cu)usdam ligni amoris ; si nomtibus V ersibus inclusa: essem conjugatu reacciperem in Conjugem, Gelasiae vetitam, nec non te se Aeae nunc accipio; tu altera pars ignara nultum, litatis respondeat: Et ego ιe acciperem, O Atque Catechismus, Sponsalia jμπιπε mod)-Hic enim intervenit verust m, novus Consensus, in novum etiam M Impediant fieri, permiti uet Dora te trimonium. Alia veto Impedimenta 1mpedienti t, Sed quidscon unx ignarus nullieri ne orta numero 7. his Vcrsbu ςQ- tatis. M repetem modo dicto novum communiter referuntur: . sensum esset ita dispositus, quod si sciret Incessus, rapti Sponsali α, - M nullitatem sui Matrimonij, N qualitatem Sine in propria Sobol , μυ 'GL impedimenti. quamvis jam sublati, nutiralis, latenus tunc contrahere vellet; sed quia ni faeniteat si emiter, mi πιπμtem ideo suum consensum repetit 3 R Aecipiat, prohibent haec ceri P sese *ondeo cum distinctione; si sit ita dispo-ciundum. situs in aetii secundo, habens scilicet acti
1 o. Dico septimis : quando duo com aliter talem voluntatem, cum tali r eti- trahunt cum impedimento dirimente, eo eo consensu Matrimonium non perticit; deiectu debent separari, quoad cohabit uti bene docet Mastrius, Aversa tac. quiationem. Ita communis Canonistarum haec voluntas directe repugnat intentioni Et Ratio est; quia in his adest morale pe- conditionatae: si autem sit ita dispositi riculum earnalis commercii denuo pra- habitualiter tantum M in actu primo, M ehicandi, quod amplius licitum non est. trimonium subsis lit; cum haec non repti xi. Dico octavo et Si unus Conjugum gnet intentioni conditionatae.