장음표시 사용
251쪽
animae suae, se credere mulierem esse esse habilem, vel inhabilem ad copulam carnalem, cap. 6. boctit. Viro tamen δr mulieri creditur, sistent ia confiteantur pro Matrimonio inter se contracto, cap. 2. de cland. desponsat. 2. Nota secundo : Vir, vel foemina potest allegare impedimentumImpotentiae etiam primo post multos annos; uti constat ex illis verbis cap. 6. hoc tit. per multos annos morata Dd.ubi mulier post octo demum annos alle- pavit Impotentiam viri. Et est Ratio; quia Matrimonium invalidum non convalidatur tractu temporis; uti notat de Naevo. Dum Judex Ecclesiasticus ad impenimentum Impotentiae hinnius Conjugis instituit separationem Matrimonii, debet is quantum Potest , inducere impotentem ad ingrediendam Religionem M servandam
Perpetuam continentiam ; Uti constat ex cap. 6. boc. tit. Ratio etiam est;
quia Matrimonii vinculum, si quod forsitan subsit eo ipso distatuitur ; sicque altera pars separata citra Periculum potest transire ad secundum Ma.
3. Nota tertio: Si foemina arcta post separationem Matrimonii cognita fuerit Sc penetrata ab alio viro , cui deinde nupserat It is sit priori similis in aetate, robore, ac membro virili; tunc praesumitur talis foemina Potuisite cognosci, M penetrari a primo Viro : quare primum Matrimonium fuit validum ; de talis foemina excUDso posteriori Matrimonio tanquam nullo tenetur redire ad Primum maritum ; aut ingredi Religionem, cap. 6.
hoc tit. Quod si tamen vir prior Seposterior lint disii miles ; puta quia
Prior erat senex, vel debilis aut defectum patiens in membro virili; posterior versu venis, robustior Se carens illo defectu ; tunc facta semel separatione non restauratur primum Matrimonium ratione impotentiae
mulieris arctae dissolutum a Iudice Ecclesiastico ; si per concubitum pri mi viri non possit reddi habilis ad co-
Pulam carnalem consummandam cum illo, lichi per concubitum msecundo sit effecta habilis; uti tenet Sancti. ia Pirh.
4. Nota quart6 : Spadones strictELi accepti Sc Eunuchi castrati utroque teste carentes habent impedimen tum impotentiae: Unde inval ide contrahunt Matrimonium ; uti resolvit Sixtus v. in suo motu proprio citato . Gutiereet. Estque Ratio : quia hi
nequeunt emittere semen verum et
neque satisfacere possunt fini secundario,qui est remedium concupistentiae. Similiter viri senes id ita exhau
sti , ut nullo medio juvari possint ad
consummandam copulam, invalida ineunt Matrimonia; uti ia taminae ita arctae, Ut non nisi incisione Dericulosa, vel miraculo dilatari porimi; uti habet Sancti. Laym. Sce. Ratio primi est; quia tales senes ccnsentur
laborare perpetua ImpotenIiri , antecedenti, absoluta. Secundum constat excY. g. Si tamen viri senes adhuc possint exercere actum Conjugalem Sc verum semen emittere, etsi
per accidens impeditum D intacundum ratione caloris deficientis , tales poterunt valide contrahere latrimo nia. Ratio est; quia defectos cMoris deficientis potest arte medica in similibus viris subinde restaurari,i2 . Ut etiam interdum generent. Et quia Ecclesia tolerat in praxi similia Matrimonia: idque in solatium hum
. Nota quinto: Hermaphrodisi: shcbeant sexum aequalem, i a ut copulam peragere Possint. possunt id- mitti ad Matrimoni avi contrahere sa-cundum sextam,quem elegerint praestito juramento, se nunquam Usuros altero sexti, durante Matrimonio.cqu. Presbyteros, cavs. ro. q. r. Quod si hi facti fuerint vidui, possunt etiam secundum alterum sexum contrahere. Si praevaleat unus sexus, aptus ad co linulam, possunt pariter secundum ilum admitti ad contrahendum M arrimonium L. qmeritur J. de flaiu homi num. Si vero deficiat sexus unUS V. g. virilis, ita ut copulam exercere ne queant, repellendi sunt a Matrimonio contrahendo secundum illum sexum deficientem M si contrahant secundum eundem, dirimitur Matrimonium: uti colligitur ex L. Quaeriatur, ubi dicitur, si prae valeat in Heramaphrodito
252쪽
monium foeminae cum foemina diri artitur: ergo&c.
Tit. XIV. De Consanguinitate N E sinitate. 29I
maphrodito sexus foemineus, cense- constat ex cap. Quanto 7. de Divortiis, tur forinina; sed contractum Matri. Ubi dicitur: Si alter Conjurtim ad bilem
c c a. ' Catholicam conmertatur; altero, vel
nulla modo ; vel non sine blasphemia
Dimini Muminis; mel ut eum pertrahat ad peccatum mortale , ei cohabitare molente; qui relinquitur, ad secunda, si voluerit, mota transbit. Circa
l tit. variis impedimentis diri. s. Dico tertior Raptus bene descrimentibus Matrimonii, propter con- bitur, quod sit violenta abductio D Lnexionem materiae ; judicavi quoq; na renitentis de loco ad locvm , cavsdapponere reliqua duo, de quibus hoc explendae libidinis , vel contrahensilio. Papa ex professo non tractat; sed Matrimonii. ita passim DD.Dixi mo- alibi tanguntur. Et sunt cultus dis- lenta adductio: nam .si mulier abdu- paritas; id raptus. Circa primum catur 1 Parentibus consentiens, nona. Dico primo e recte describitur est raptus proprie dictus. disparitas cultus, quod sit diversias 6. Dico quarto: Etsi jure antiquo duorum Conjugum in Religione Iristia- Raptus non dirimeret Matrimonium,na obfermanda.Ly dimersitas est genus ita ut metia Sc violentia cessante, pos- reliqua ponuntur pro differentia. sit foemina, etiam non restituta loco
3. Nota secund5 r Matrimonia In- tuto, contrahere cum raptore: Jure fidelium habere tantum rationem pU- tamen novo dirimit. Ita communiri contractus, rigorosi tamen Sc ultro ter D D. Primum habetur ex cap. Pina-
citroque parientis obligationem, or- li, de Raptoribus. Secundum constat dinati ad ossicium M propagationem ex Tridentin. sesi. 2 . c. b. de Reform. Naturae humanae; non tamen esse Sa- Matrim. dicenter Inter raptorem recramentum , ob defectum ingres- rotam, quamdiu ipsa in potestate rapane januae Sacramentorum per Ba- toris manserit, nullum potest conuereptismum. Hujusmodi autem con- Matrimonium. Et addit deinde S. Sy- tractus eorum fit tunc demum Sa- nodus particulares poenaS pro rapto cramentum, quando suscepto Bapti- ribus, dicens: Quod A rapta a raptoresino conversi novUm eliciunt consen. Jeparata,ρο in loco tuto ac libero consim ira, vel Priorem ratificant voce, aut tuta, istum in mirum habere consenserit, aliis fgnis; uti habent Ledeis. Bel- eam raptor in uxorem habet,bnibilomi- Iarm. Brug. M Henriq. Advertendum nus raptor ipse, ac omnes illi consilium, autem, quod ad hoc ut antiquus ille auxilium Dfamorempraebentes sinti oconsensus tr.inseat ad rationem Sacra- facto excommunicati, ac perpetuo infamenti per consensum novUm , Vel ra- mes, omniumque dignitatum incapaces , tiliabitionem , non requiratur Prae- es fl Clerici fuerint, de proprio gradu sentia ulla Parochi, vel testis; uti ha- decidant in. Tenetur praeterea raptor het Rebellus,Sanch. Gulier. de Matro mulierem raptam, sive eam uxorem δε- e. ψ2. n. 6. Uc. Ratio est quia Triden. xerit, sive non duxerit, decenter a Llinum praesentiam testium Sc Parochi trio judicis dotare Jure vero Civili ra- tantum requirit, ut Contractus valide ptor morte debebat puniri, si puella celebretur; hic aute supponitur con- ruit honesta, Per L. un. de raptu Virgistractus jam olim valide celebratus. 7. Nota denique tertio: si mulier 4. Dico secundo: disparitas cultus rapiat virum , non dirimitur Matri- intercedens inter fidelem baptigatum monium ς'Uti tenet communis DD.& infidelem non baptiZatum, etsi ca- quia Tridentinum tantum loquitur techumenum ponit impedimentum de viro rapiente, loco cit. adeoque dirimens matrimonii contracti: non
quidem Jure Divino ; sed Ecclesiastiaco. Ita Scotus ia communis DD. Et sum odiolia sitLex citata,est restringenda ad Raptum solius mulieris.
253쪽
usu Lib. IV. Decretalium D. Gregorii Papa IX.
De Matrimonio contracto contra interdictum
Ecclesilae. C A P. I. cβη nol oportet cavs 3I. q. ψ. Et cap.
pus modicavit reducens ad duo tantum intervalla, fess. 2. . cap. IO. de re form. matrim. inquiens : ab Adventu
Domini nostr EblIChristiusq; in diem
Epiphaniae; re a seria quarta cinerrimusque in Odavam Pssebatis inclusi eantiquas solemnium nuptiarum prohibitiones diligenter ab omnibus observari S. Synodus praecipit.
. Nota quarto: Secundum impedimentum tantum impediens est contractus prior validus Sponsalitim cum alia Sponsa priori, qui ante sui leg timam dissollitionem impedit Matrimonii contractum cum alia Sponsa faciendum. Nam qui alicui mulierisdem pactionis fecerit, non debet aliam ducere, inquit cap. I. de Sponsa duorum. Tertium est Cognatio Spiritualis, orta ex Catechismo, cap. contracto , de cognation. bpirituali Haec Cognatio putatur per Tridentinum totaliter sublatas f. 24. cap. a. de Res , Iatra uti docui supra lit. II. cap. I. not. 5. Quarιum est votum simplex castitatis perpetuae; vel Religionis ingrediendae; vel suscipiendi Ordines sacros; vel Matrimonii non ineundi, cap. 3-- minimus. Et cap. Consuluit. Et cop. Rur fus,qui Clerici vel moventes etc. Quintum sunt crimina nonnulla , propter qUae quasi loco poenitentiae prisci Canones criminosos impediverunt alicita connubiorum celebratione: Talia autem sunt crimen incestus cum Matre , Vel filia, can. si quis cum matre q. caus. 3 . q. 2. Similiter thcsus cum consanguineis suaUxori sal Em adhuc viventis , qui intra secundum gradum impedit, cap. I. R M. de eo , qui cognovit Consa u. Iten crimen
uxoricidii clim. admovere. Facian. inter
fecta calis 33. q. a. nisii accessisset simul adulterium ,.cum priori conventione , quo casu evadit impedimentum dirimens. Item caedes
Presbyteri, si de eo fuerit in judicio
Impedientia Matrimonii. I. Ota prim ὁ: Postquam PapaIα-
periori tit expedivit assignationem impedimentorum dirimentium ἰdemum prosequitur boc tit. impcdimenta impedientia tantiam Matrimonii; Κ signanter interdictum Ecclesiae : quibus Matrimoniorum cele-hrationes vetantur & redduntur illi. citae ; interea tamen si celebrentur, valida evadunt, cap. I. hoc tit..Ejusmodi autem impedimenta tantum impedientia Matrimonii sunt varia, uti patebit ex sequentibus. Unde a. Dico primo : Interdictum Ecclesiae ponit impedimentum impediens celebrationem licitam Matri. Fonti. Ita communis DD. Et constat
trimonium contrahatur contra inter
dictum Ecclesiae, vel Judicis propter
hoc solum non dimittitur, cap. 2. hoc tit. imponenda tamen est contrahentibus poenitentia condigna M separandi sunt,donec cognoscatUr de causa interdissi, cap. I. M 3. boc ιit. 4.Nota tertio: praeter praefatum interdictum Ecclesiae impediens Matri monium,assagnantur complura alia a Sacris Canonibus Jure Ecclesiastico introducta; quae tamen putat NaVar. N Sancti. hodie per diuturnam con Detudinem esse sublata, quoad hoc, ut in eis opus non sit dispensatione Α-postolica vel Episcopali, quam alias Episcopus praestare posset; excepto voto sinplici Castitatis Sc Religionis;
uti arbitrantur DD. Verumtamen haec opinio universaliter in omnibus Pio-V.nciis non verificatur. Primum a Utem eorum est tempus feriarum, quod olim erat tempus AdventuS US-que ad Ephiphaniam; it Quadragesimae usque ad Octavam Pentecostes,
254쪽
Tit. XVI. De Matrimonio contracto contra interdict. m. Iconvictus cap. Qtui Presbyterum , depae . re remi s. Item Matrimonium initum cum Moniali professa, can. hi
ergo II. catis. 27. q. I. Item solemnis
de publica poenitentia quam diu du
rat, cau. debis II. cavs q. 2. Item
susceptio proprii filii de Baptismison.
rein fraudem debiti conjugalis, ne scilicet alterConjunx pollit petere de
l potest dispensare in omnibus impedimentis, solo Jure Ecclesiasti.
co dirimentibus Matrimonii; non autem in dirimentibus lege naturae. Ita communis D D. Ratio primi est; quia res per quas causas nascitur, Per easdem etiam dissolvitur , secundum regulam Iuris in s. Cum ergo impedimenta loto Jure Ecclesiastico dirimentia sint a Supremo Conditore Ca- nonum Summo Pontifice statuta, per
eundem etiam poterunt dispensari. Et quia Papa qua vicarius Claristi in
terris habet summam potestatem dispensativam circa Canones, adeoquela circa impedimenta dirimentia Matrimonii a Canonibus conitituta. Secundum inde patet, quod Papa nequeat dispensare in lege naturae; adeoque nec in impedimentis lege naturae irritantibus Matrimonia, . S. in ter patrem Si filiam. 2. Dico secun db: Summus Ponti- sex regulariter debet habere justain causam dispensandi in impedimentis Matrimonii. Ita communis DD. Et constat ex Tridentino sess. 2ή. cap. s. de Reform. Matrim. Et quia omnis
dispensatio petit justam causam; ut havet idem Tridentinum hesi. 2 s. cap. II. adelique la dispensatio impedi.
mentorum Matrimonii. 3. Nota autem pri md: Sequentes causas numerari ao Henriq. Sa, Sancti. Reginal. Lede . Gutier. Navarr. Sccaeteris Doctoribus. ut sum cientes Mjustas. Trima, est Bonum pacis per tale Conjugium obtinendum. Huc
refer extinctionem inimicitiarum ca ritalium, litium civili uiri M aliarum discordiarum M pr ventionum simi lium. ne fiant; D ne homicidia, in. famiae , pericula subversionis in fide
Sc incontinentiae oriantur. Secunda
est desectus partisConjugii in hoc loco, niti cum sanguine juinctis. Tertia , est exigua aut nulla dos, ratione cujus quis nequit inireMatrimo uiri cum extraneo a quali. Quarta, est Conservatio splendoris la magnarum opum, quas nae res alioquin transse rei ad extraneos, nisi sanguine junctam ducat in Conjusem. Quinta, est
Recognitio excet entium id memorabilium meritorum in Ecclesiam ex
parte petentis dispensationem ; vel raro quo petitur. Sexta. est Con. itio Matrimonii, bona fide celebrati , saltem ex una Parte, quae dete- 15 impedimento dirimente Matrimonium , supplicat pro dispensatione. Septima, est Resarcitio honoris ablatia muliere violata Si legitimatio,ac de bita educatio prolis antea susceptae. Octiva, est acceptatio notabilis mulctae, vel alterius pii operis, quod supplicans vult praestare ob obtentam dispensationem. Hoc medio frequenter petuntur dispensationes a Papa sub clausula sine causa; subintellige, ex illis septem. antea numeratis; sed non sne hac octava.
impedientibus tantum , potest di spensare Episcopus . excepto voto simpllai Castitatis S: Religionis. Ita communis Dostorum. Et Ratio est: quia ita habet Praxis Episcoporum, a Summo Pontilice tolerata. quae jam videtur Jus consuetudinarium introduxisse in Favorem Episcoporum ; ut notat Typae iis in Analys Iuris Pontic
posse dispensare in Impedimentis, quae superveniunt Matrimonio, impedientibus petitionem debiti, cujusmodi sunt affinitas 5: Cognatio Spiritualis Ita Sancher, Sa, Henriqu. &c. Et est Ratio; quia nullo Jure leguntur
prolubili Episcopi ab hujusmodi
255쪽
as Lib. IV. Decretalium D. Gero ii Papa, Ly.
CAP. I. mi fuerint; attamen per subseqirens
qui isse . . , Abbas S: communi S DD. Et habetur 1. - - Ota primo: tametsi bΠς- - b tu. Ratio ut j it. solum loquatur de flus . legitimis; in eo tamen etiam tractatur de illegitimis. Et quia proles legitima est effectus ex legitimo Ma. trimonio prodiens ; idcirco Papa post discussa in praemisiis variis titulis Maiatrimonia legitima, id eli illa, quae absque impedimentis Canonicis contrahuntur; subdit hune tit . de filiis, filiabusque legitimis, quorum variae limi species; de quibus pono sequentes conclusiones.
a. Dico primo : legitimi filii cen. sentur esse inprimis iis , qui procreati sunt ex legitimo Matrimonio , seu iustis nuptiis. Ita Vallens. Et habetur in cap. cavsam 7. Et cap. PermenitII. hoc tis. Et ejusmodi filii dicuntur
naturales Sc legitimi, Utpote quos natura Sc lex aPProbati . . 3. Dico secundo: praeterea legitimi
filii pariter habentur illi , qui. stat
sunt cx putatilio Matrimonio, id est
cali, quod publich bona fide utriusq;
vel saltem unius parenti S,Se fine contradictione celebratum fuit; quamvis illud revera erat nullum ob latens im. pedimentum dirimens , V. g. Con sanguinitatis, vel alteriuS ea supra recensitis, Si propterea deinde dii solutum a Judice Ecclesiastico. Ita Puti. vallens Sc communis D D. Et habetur cap. cum inter a. hoc tit. Et cap. Perlatum s. Et cap. Per enit II. eod. Ruare si contigat aliquem conjuga tum vivente prima uxore solemni. ZareMatrimonium cum secunda,li cignorante, proles ex tali Matrimonio secundo natae erunt legitimae quoad omnia Se habiles ad succedendum in laudis M haereditates; idque concedit Ecclesia favore proli. cap. Ex Ω-nore I .. hoc tit. 4. Dico tertio : proles Progenitae ex soluto Si soluta, qui poterant inire legitimum Matrimonium tempore
soPulae, quamvis ab initio illegiti-
Matrimonium subsequens abstergit omnem maculam Sc vitium ; quare praefatae proles ita legitimae haben-cae sunt, acii Procreatae fui 1lent ex legitimo Matrimonio.
s. Dico quarto: sed la illae proles
reputandae sunt legitimae, quae quidem generMae sunt extra justas nuptias; sed deinde debite legitimatae a Papa, vel alio Principe, habente potestatem legitimandi. Ita vall. Ze comunis DD. Et habetur .Per venerabilem. Et authent. quibus modis natur. sic.
6. Dico quinto : etiam filii in fide.
lium conversortim ad fidem Christia nam reputantur leSitimi,quamui Sparentes ipsorum inlecundo, Vel tertio gradu prohibito Matrimonia contra xerant. Ita Glolla Si communis DD.
Et habetur eap. Gaudemus I s. e vlt.boe tit. Quod itatutum est in favorem fidei, ita suadente publica utilitate, ut alii infideles citius convertantur.
7. Dico sexto : genui quoque ex Matrimonio clandestino sed postea ab Ecclesia approbato , legitimi iudicandi sunt. Ita Glossi, Vivian dc communis. Et habetur e . Quod nobis y. hoc tit Quod procedit . et lipostea rationabili de e lilia Ecclesia faciat divortium inter tales coniuges. Est a Ratio; quia approbatio Ecclesiae superveniens rein trotrahitur. decensietur in favorem Mattimonii adfuisse ab initio. 7.Dico septim/:demum etiam censentur esse legitimae illae proles. qt,ae per debitam adoptitionem,naturae imitatricem, in filios, vel filias assumuntiir. Ita communis DD. Et est Ratio . quia leges proles adoptivas pro legitimis reputant.& ad haereditates ad mittunt. Circa alterum articulum huius c. 9.Nota secundo: filiorum illegitimorum, quosGraeci una voce generali appellant 3 thos. pariter diversae sunt species omnes patiuntur desectum natalitisi, eo quod ex il- legitima coniunctione prodierint. Et alii
sunt naturales tantsi; alii non naturales scia spurii:alii aliis nominibus appellantur. Haturales tantum de Jure Canonico dicuntur illi. qui nati sunt a paren ibi is soluti , inter quosMatrimonium tempore cc cepi ionis.
256쪽
Tit. XVII. Gui Filissint legitimi. oss
velialtem nativitatis citra omne i m. Pedimentum dirimens contrahi poterat. I. ou naturales, seu Spurii Jure Canonico nuncupantur illi, qui pro creati sunt cx parentibus, inter quos tempore conceptionis, vel nativitatis non poterat fieri Matrimonium;
Dura qui i crant jam alio Matrimonibligati. vel alio impedimento laborabant Hi dicuntur est e toti ex damnato concubitu, seu damnabili complexu.Io. Dico octavo : Omnes niti sub quacunque specie illeg timi reputantur inhabiles ad succedendum in haereditatibus Se ad consequendas dignitates , atque beneficia Ecclesiasticala ordines suscipiendos; nisi prius debite legitimentur. Ita communisDD. Et constat ex variis Legibus Civilib' ac Canonicis,quae sub tuis titulis sparsim in hoc opere allegantur. CAP. II.
x. λ Ota primδ': I egitimatione raillegitimorum posse fieri tribus modis; icilicet per subsequens Marsimonium: per rescriptum Papauper rescriptum Principis. a. Dico prim5 r per subsequens Matrimonium legitimantur soli filiin ,turales tantum , seu illi, qui nati simi ex soluto & soluta, inter quos
Poterat consistere Matrimonium tempore conceptionis vel nativitatis. Ita communis DD. Et habetur cap.
liquestus r. hoc tit. Et cap. Tanta 6. I. tit. Estque Ratio; quia Matri monium subsequens purgat vitium Praecedens, ita ut filii prius geniti fictione, seu dispositione deinde repti tentur ac si ex legitimo Matrimonio prodi illens. 3. Nota secundb: nequeunt autem Per praefatum modum subsequentis Matrimonii legitimari filii non naturales , seu spurii nati exsoluto Sc conjugata , inter quos tempore concc ptionis . vel nativitatis non poterat ibsistere Matrimonium. cap.Causam. . Et cap. Tanta 6. hoc tit. Unde ejusmodi illecitimi ex damnato coitu nati repellenA sunt ab haereditatibus, cit.
V. d. I no V ab alimentis eos Lex Ciuria. II. vilis excludit, L. ex complexu f. de tu cest. nupt. Jus tamen Canonicum moderatur hunc rigorem Juris Civilis Scordinat, ut Pater necellaria alimenta proli si uriae admi mi et, cap. cum ba- heret ; de eo , qui auxit in fatrimon. Estque Iuri naturali consonium, Ut gQ- nitor genitam prolem alimentet.
. Dico secundo : similiter filii te. gitimantur per privilegium seu rescriptum Summi Pontificis . qui Po est legitim ce uoscunqtie filios illegitimos , non sol una quoad ordines sed etiam quoad beneficia 1c dignitates Ecclesiasticas; imb Si ad successionem haereditatis in bonis temporalibus . in terris sibi jurisdictionaliter
subjectis. Ita communis DD. Et lia' betur cap. Per venerabilem I 3.hoc tit.
s. Dico terrib: legitimantur quoq; fit. i per rescriptum Imperatoris, R -gis,vel alterius Supremi Principis: iui omnes potestatem habent quoscunq;
illegitimos legitimandi se purgandi
natales. Ita communis D D. Et lia hetur matheni. qui tu modis natur. efm esse. g. illas. Quamvis autem mea morati possint legitimare n.iturales tantum M spurios ad taculares digni. nitates, honores M ossicia publica; non tamen ad obtinendas Ecclesi sticas dignitates, beneficia Ecclesiasti .ca, vel Ordines ; uti habet Aror.Tan-ner, Pirh. Ex hoc defectu potestatis circa spiritualia 6. Dico quarto: tametsi ad probandam lesitimationem natalium
valeat multum fama commUnis viciniae, asserentis aliquem eme spurium, attamen sola non praebet sum cienter Probationem , siad aliis adminiculis te praesumptionibus; quare debet
accedere confessio parentum, cui statur. Ita Covarr. Abbas, Sec. Et habetur cap. TranImissa 3.hoc tit. 7. Nota πτυ': Non invalidatur te
gitimatio pro iner hoc , qudis pro
Fetur Matrimonium inter tales Mnitores non substiti me; sed oportet pro hare , ipsos parentes Matrii noni uni mala ficie iniiste, cap. Pervenit II. hoc tit. Nam semper in favorem prolis standii est, quousq; mala fides contrahentiu probetur. Et quia tale Matrimoniti est contractu in facieEcclesiae.
257쪽
29s Lib. IV. Decretalium D. Gregorii Papa IX.
quod proinde censetur esIe validum; nisi ostendatur mala fides praedicta. 8. Dico quinti, et Legitimatio prolis efficaciter probatur per dicta uniformia testium debitE deponentium aliquem esse legitimum; quamvis fa
ma viciniae M tractatus parentum habeat contrarium. Ita Abbas clam a
liis D D. Ratio primi est; quia quando adsunt duae praesumptiones sibi
contrariae hinc inde concurrenteS;
tunc standum est illi, qu* potentior D illi, quae in dubio est, favorabilior:
Probatio autem per testes est Potentior; est enim plena Stium ciens, 3. cum Causam. 37 de testib. probatio vero a fama viciniae desumpta est debilior, quia insum ciens , cap. Tam literis 33. eod. Ratio secundi est; quia probatio per testes est vera probatio; probatio autem Per tractatum Paren tum est tantum praesumPtiva; Sc talis tractatus potest esse fictilius: adeoque probatio per testes emcaciter probat legitimationem ; etsi tractatus parentum habeat contrarium. 9. Dico sext5 : Quando suboritur quaestio natalium, seu de legitimatione filiorum , opposta petenti haereditatem coram Judice saeculari, talis remittenda est ad Judicem Ecelesiasticum , ut ab eo cognoscatur; quamvis de illa non principaliter, seclincidentaliter Agatur. Ita commUni SDD. Et habetur cap. Laetor s. hoc sit. Estque Ratio : quia causa natali uni est merE spiritualis; cum sit accesso rih annexa Matrimonio, quod est spirituale; idebque Judex saecularis nec principaliter, nec incidentaliter potest de ea cognoscere, cap. Causam p. hoc. tit. sicut nec de annexo spirituali, cap. Quanto 3. de judic.
Qui Matrimonium accusare possunt ; Vel contra
De accusationibus f testimoniu
ει superior iit. terminavit tractam tum de validitate Se invaliditate Matrimonii ; demum hoc it seq. tractat de ejusdem dissolutione Se divortio. Quia vero ad instituenda rith divortia Prae requiruntur debitae accusationes ac testimonia; idcirco isto tit. de eis agit. Est autem luc accusatio idem,
quod actio contra Matrimonium non subsistens.
seu ad agendum coli subsistentiam Zi valorem Matrimia i tanquam nullum ob impedimentum dirimens Consanguinitatis,prinab omnium admittendi sunt parentes; his deficientibus propinquiores cognati ; post
hos demum extranei; 1t inter tales Praeferuntur maturiores δc antiqUiores h vicinia, qui notitiam exactam Consanguinitatis habent. Ita vall. 'M
Pirh. lac. DD. Et constat ex cap. Videtur s. hoc tit. Et can. I. Θ2. caris. . s. q. 6. Estque Ratio; quia memoratae personae stirpis genealogiam ac con sanguinitatem inter contrahentes optime norunt : ac proinde merito praeferuntur aliis in favorem Matrimonii, cit. cap. I.
3. Dico secun db: Ad accusandum, seu agendum pro instituenda separatione tori duntaxat propter adulte rium solus Conjunx innocens ; similiter ad dirimendum Matrimonium ob impotentiam , soli conjuges admittuntur. Ita Abbas Canis. Pirh. lec. Et Ratio primi est: quia solius Conjugis innocentis interest agere ad tori separationem Si non alterius; aded-que ipse solus debet admitti ad accu
sandum. Secundum ccnstat ex cap.
Consultationi δ. defrig. Gmalci. 4. Dico tertio : Omnes peti s nod Ilias habiles ad accusandum Matrimonium,pariter admitti possunt ad testi. ficandum contra idem ; si ex alio Capite non impediantur a testimonio
258쪽
serendo. Ita Abb. Innoc. Pirh. Src. Et colligitur ex cap. Videtur 3. boctit. ubi parentes & consanguinei censentur cile idonei ad accusandum, Si adtestandum pro conjungendo, vel dis sol ndo Matrimonio. Et observa, quod incausa matrimoniali idem Possit este accusator M testis, can O .. Eo . e parentelas. Et can. Episcopus p. c. f. ys. q. 6. quando scilicet quaeritur de consanguinitate Coniugum. s. Dico quarici: Ab accusando Μαtrimonium repelluntur illi, qui accusant ob quaestum; Se illi qui tempore
denunciationum Praemissarutra ante
copulationem publicam habentes notitiam de impedimento dirimente futuri Matrimonii, tacuerunt ; nisi Praefatas denunciationes probabili. ter ignoras lent; vel nisjurent se postea priino talis impedimenti notitiam
assecutos mille. Ita Glossa Sc communis D D. Primum habetur cap. Significanti I hoetit. Secundum extat determinatum e. Cum in tua 6. revit hoc tit.
6. Dico quinto: Pro impediendo frituro contractii Matrimonii sufficit restificatio unius testis integrae aestimationis. deponentis se cerib scire impedimentum; uti bc fama publica.
habetur cap. super de testib. Et cap. Praeterea de 3ponsal. Estque Ratio; quia agitur de peccato vitando, ne aliquo impedimento impediti agant in contractii suturo Matrimonii contra Ca
nones. Secundum constat ex cap. 2.
Matrimonium requiruntur duo testes jurati omni exceptione majores; nec inicit confessio utrilisque conjugis. ita Loes. Couarta Sarach. Pri .mum h ibetur cap. I. de Consane Secundum constat ex cap. 3. Et s. de eo qui cognovit. Et est Ratio; quia conjuges confitendo adversus Matrimonium, agunt in causa Propria; agens autem in causa propria nequit testari pro eadem; Uti tenet communis DD.
8 Dico septimo': Regulariter accusatio M testificatio personaliter fieri Sc proferri debet. Ita Glosia, Loes. Pirh. Sec Et habetur cap. A nobis 2. hoe tit. Ratio est; quia securius proceditur per accusationes be testimonia personalia praesentia; nam accusatores la testes facilius calumniari posisunt per scripturam, quam Per voces seu perlonalem praesentiam, can. DILeatis a. q. S. Huic tamen dispositioni
Iuris videtur longa consuetudine in quibusdam regionibus derogatum fuisse; uti advertit Gail.
m ti tit. resolvit Papa, quinam
possint, x non possint accusare Ma trimoniuκδt contra illud testificari in ordine ad instituendum Divortium ejus; consequenter hoc tit. discurrit de ipso Divortio, id est separatione, seu Dissolutione connubii. Accipitur autem Divortium a Canonibus dupli citer; aliquando pro dis lutione Ma. trimonii quoad vinculum substantia
tingit, quando separantur duo Conjuges Propter aliquod impedimen
tum dirimens , praecedens contraactum matrimonialem; quo casu Judex Ecclesiasticus declarat Matrimo nitam eorum ob ejusmodi impediens fuisse statim ab initio nullum, Undela coniuges tales sunt separandi. Dixi precedens impedimentum dirimens snam ob superveniens non potest institui Divortium. Aliquando accipitur pro distatutione Matrimonii
tantum quoad thorum S: cohabblationem, ac mutua obsequia, cap.
Qui calli re aliis boe tit. Et de Di
vortio in hac secunda usurpatione Procedunt capitula istius tituli. a. Dico primo: Divortium, prout
de eo hic agitur, recth describitur , sit legitima mariti b uxoris separatio
259쪽
PI Lib. IV. De res alium D. Gregoris Pana I .
uoad thorum, cohabitationem, o mu-ua obst quia, manente vincula conju- ali ini r eos. Ly Separatio est genus: eliqua ponuntur pro disserentia. 3. Dico secundo : quamvis secun-um Jura Civilia ob certas causas, Ctim extra casus impedimentorum dii mentium potuerit institui Divorum Christianorum , etiam quoad inculum Se poli consummationem latrimonii ; secundum tamen Saros Canones non dissolvitur ullo ca- a verum legitimum & consumma-am Matrimonium; praeterquam in ala secutae mortis alterius conju-is. Ita Vallens be communis IID. rimum constat ex toto tit. . de Di. ortiis. EGit. Cod de repudiis. Unde ib longam captivitatem mariti , velliam gravem causam uxor sumCivit poterat separari a viro M transii red alias nuptias. Sesundum habeturop. Gaudemus hoc tit. Et can. puto ac his, cillis. 32. q. I. Nam quod DEUSonjunxit, homo non separet, cap. it. de translat. Episcopi. Estque R io; quia Matrimonium repraesentatinionem Christi cum Ecclesia per haritatem id per naturae conformiatem: quare sicut illa inter eos inlissolubilis', ita ia Matrimonium tuoad vinculum debet esse indisso- ubi e; uti recte notat vaticias.
imi Divortium M uisiblutio Matri nonii quoad vinculum ejus ob com-
nissum adulterium duntaxat alterius o ijugi S. Ita communis D D. Cathoicorum , contra Haereticos recent. aec resolutio constat pi imo ex S.I iteis Marci Io. 1e Luc. I6. proferentibiasn dissolubilitatem praefatam Matri nonii, illis.verbis ; qui dimiserit v- , orem is aliam duxerit, moechatur. Et . ad Cor. 7. praecipio non ero, sed Domnus, uxorem a viro non discederet
viodst discisserit manere innuptam; avt viro suo reconciliari. . Et ad Rom. I. uae sub miro es mulier, vivente viro illigata es legi. Vivente viro vocantur adultera, si fuerit cum alio viro. ieciundo idem constat ex Trident. I fχώ. can. 7. anathematirante opposi-
um dogma Haereticorum. Oppositas rationes Frronum modernorum rc Cthsolvit Loes b.t MTT p .ssit in . Sentis. Dico quartb: potest tamen conjunx innocens ob adulterium alterius revera commissum M probatum, instituere divortium, seu separationem quoad thorum Sc cohabitationem; Ira Glossa bi communis DD. Et h. betur cap. Sion O sh .. hoc tit. Quod si autem te conjunx prius innocens fornicetur Post separationem praedictam, tunc cessat Divortium factum, bc Matrimonium redintegratur , ita ut conjuges separati sibi cohabitare
teneantur, cap. Literis s. hoc tit.
6. Dico quintd : potest etiam ritEinstitui Divortium, seu separatio tho ri ac cohabitationis non tantum Prompter adulterium alterius conjugis Patratum , sed etiam ob exercitum quemcunque alium illicitum concubitum consummatum cum de citione seminis cum alia persona; cujusmodi sunt Sodomia cum activa, qt a passiva : 81 besti alitias completa: noctilem ob actum mollitiei cum alia Persona commissum ; vel propter turpesta inisti amplextis. Ita Sancti Pirh. bcc. Ratio primi est: quia Divortium, seu separatio thori L cohabitationis rite fit tunc, quando alter coniunx dividit carnem suam in aliam carnem, contra fidem Matrimonialem, expli. catam Gen. r. illis verbis; relint duo in carne una. sicq: infertur notabilis in. juria Matrimonio: contingit autem ejusmo 'filio carnis non tantum
per adui iam alterins conjugis; sed
etiam P quemcunque alium illicitum concubitum sodomiae vel bestialitatis: quare per ejusmodi concubitum potest rith institui Divortium thori 3c cohabitationis. Ratio secundi de mollitie, seu pollutione, tactibus te amplexibus est; Qia in hii. jusmodi alii bus peccaminosis non fit diviso carnis propriae in aliam
carnem; neque insertur notabilis in. iuria Matrimonio, Se consequenter ob eos nequit institui divortium thori 1e cohabitationis. . Dico sexto: Potest praeterea etiam institui Divortitim tho & cohΛ-hitationis , si alter coniunx labatur in haeresim, vel gentili sinum. llaCloS. vallens.
260쪽
vallens. Fcc. DD. Et constat Ox can.
idololatria I. Sc ean .von solum 6. Et ibi
Glos . ver. recede caus. 23. q. I. Et cap.
sic. de converis conjuhat. Et cap Quaestvita. boetit. Quod staturum est propter periculum pervertionis Catholici conjugis Et quidem sit uxor Per judicium Ecclesiis ob lapsum mariti inhaeresim, vel gentilismum se se se-
Paraverat a thoro se cohabitatione ejusdem, non tenetur reverti adeundem,quando reversus fuerit adCatholicam fidem ; secus si authoritate Propria ab eo recesserat, uti habetur cap. Deilia 6 hoc tit. 8. Dico septi md : Si unus conjugum alterum nitatur inducere M pertrahere ad gravia peccata v. s. in fide. litatis , poterit liciti: institui Divortium thori u cohabitationis. Ita Sarach. de communis D D. Et constat ex cap. Q uesivit r. hoc tit. Estque Ratio ; quia Ius naturale M Divinum permittit, ut quisque periculum corporis evitare possit: ergo a fortiori periculum animae: imo ad hoc tenetur; juxta illud Matth. 18. Si oeulus tuus hcandalizat te, erue eum re profice abs te. Caeterum praeter periculum inductionis ad peccata ob nullum aliud crimen, quantumvi S grave Draeter fornicationem carnalem Sc lpiri.
tualem, id est lapsum in haeresim vel
infidelitatem, licitum est inter conjugesDivortium facere ; uti constat ex
9. Dico octav b: Similiter, si unus conjugum nimium saeviat in alterum, ita ut periculum vitae M salutis corporalis ei immineat ex cohabita tione , permittitur metum pasta in stitui Divortium, donec cesset periculum,St praestetur ipsi sufficiens cau. tio de malo in posterum non inferendo. Ita vallens. Sancti. Occ. Et constat ex cap. Transmissa δ. Et cap. Litteras
II. de restit. spoliat. Estque Ratio;
quia non videtur ex quo capite quis obligetur cum ejusmodi Periculo cohabitare Conjugi saevo. Io. Nota secundὼ : Divortium tho. ri, seu separationem quoad thorum 1c redditionem debiti potest coniunx
innogens Propria aut horitate facere, negare alimenta At dotem. statim ac
rtitudinem moralem obtinuit de al. terius adulterio: at pro separatione quoad cohabitationem instituendat nex dicta causa, expectare debet Eccle. saejudicium; ini hibet Abbas, Armilla. Conink.Sa, lac. Et constat cap. Porro g. hoe tit. Estque Ratio ; quia
talis separatio est publica, M potest generare scandalum, nisi Ecclesiae judicio fiat. idem dicendum de aliis ca-sbus . in quibus ex dictis institui pota
est Di vortium quoad thorum 8c cohabitationem. Excipitur tamen casuS, qu6 adulterium alterius esset omnino
publicum Si notorium cap.stu casti
.. Me tit. ob quod conjunx innocens propria aut horitate recedere Poteli ab adultero. it Nota tertiae: Secut 5 Divortio inter aliquos Conjuges liberi educari Sc ali debent penes conjugem innocentem : Si quidem expensis Patris, si is dedit causam Divortio: si verό mater cam dederit, tunc apud patrem expens s matris locupletis rexcipe nisi pater non sit idoneus Aleos educandos; tunc enim apud matrem educari debent; uti habeturΛullae n. st Pater C. Di ortio facto. Ir. Dico notab: Potest etiam institui Divortiti mutuo consensu conjugii ob causam honestam M sancta. Patet ex S. Augustino Epist. Iρρ. ad Eediatiam. ex S. Gresorio, Hilario, Si aliis Pi'. qui pastina laudant separationem Conjugum, facta mutub consensu ob
continentiam, quam DEO voverant. Imo ipsemet Christus Matth. I9. eam recommendat dicens; omnis qui relinquerat Fratres, aut Sorores, aut Patrem,aut Matrem, aut uxorem m. Et Λpolioli uxorati separarunt se ab uxoribus,sequentes Christu;ut expresse docet D Hieronymus Ep. so. adm macbium. Et lib. I. adversus Iominiaum I3. Nota quartb: Causas honestas Scsufficientes pro instituendo Divortia mutuo consensu posse esse: Si scilicet
PerPetuam continentiam uterq;Con
jugii colere velit; uti habet can DeDracusana d. II.VItem si unus suscipias Ordinem sacrum, M alter ingrediatui Religionem . vel votum de colenda Pariter continentia emittat:uti habet Concilium Agathense, cap. Icl. Et capConjugatis Rem si uterq: Religionem velit intrare; juxta c.de C D. Coniugt4. Dicu