Hesiodi Theogonia librorum mss. et veterum lectionibus commentarioque instr uxit David Iacobus Van Lennep

171쪽

p. 150. 30 seq. α πιτηρτισμένα καὶ τέλEια λέγουσαι. Cons. Eustath. p. 1269. 37 seq. Hesychius T. I. P. 557. 5. v. 30 seqq. Dederunt Hesiodo Musae lauri virentis ramum egregie speciosum foliis, ut Ilaec decerpta sibi sumero t. nudatumque sic soliis ramum porro sceptrum haberet; simul autem ei inspirarunt vocem divinam atque ita poetam iactum iussorunt cantu celebrare Deorum genus, Primoque ac postremo ipsas. Tria igitur suerunt Musarum dona, quibus eum e rudi pastore poetam in marent, folia, sceptrum, inspiratio. Quod soliis lauri manducatis excitari vis metica crederetur, δαένηφαγον Cassandram induxit etiam Lycophron v. s. Sceptrum insigne erat vatum. Apud Aeschyl. Agam. 1237 eadem Cassandra moriens sceptrum proiicit de manibus. Hesiodum non ad citharam cecinisse, sed επὶ ραβδοδ ad virgam, quam manu tenebat, ex ipsis eius camminibus liquere ait Pausanias IX. 30. Morem cantandi επὶ ραβδω memorat etiam Callimachus D. 138, maximoque eum proprium fuisse Deorum hymnos cantantibus indicat Hesychius in v. Meraμος. Hesiodum eum lauro sive Iauri ramo donum poeseos aC- cepisse, dicunt huius loci memores Archias sive Asclepiades

Epigr. supra cit. Dio Chrysostomus or. LV. pr. Aristides T. II. p. 26. p. 370. Ed. Iebb. p. 32. p. 498. ed. Dind. Lucianus adv. Ind. 3. Disp. cum Hesiodo pr. Demostli. Encom. 12. Max. Tyrius XXXVIII. 2. p. 447. Themistius Or. XXX. 1. p. 348. Libanius T. I. p. 503. 16 seq. Verbis Archiae sive Asclepiadis in Epigr. cit.

usi sunt Iortinus et Wolfius ad probatam ipsis lectionem heφαμεναι vel δρε νασαι firmandam. Sed veremur, ut hinc

172쪽

II HESIODI THEOGONIA .

satis firmum argumentum petatur, cum in hoc Epigrammate alia quoque insint ab Hesiodi narratione diversa: tum

pro vulgata lectione facit Iocus Aristidis T. II. p. 370. Ed. Iebb. p. 498 Dind.) ἐν υπερβολη δὲ σεμωανων τὰ ερασου τι φησι; δρεψ/ασλαι θηητὶ ν' ως οὐδὲ τον τυχοντα κλα-

δ:ισκον λαβαω, αλλα πολλῶν οντων τον μαλιστα περιμ πτὸν εἴνω τὸ σκηπτρον 'Hσιοδου. Apparet eum, δρ εψα σθαι θηητὸν iungentom, sceptrum ideo θηητὸν, h. e. περιβλεπτον, existimasse, quod multa ad decerpendum solia praeberet. Sed rectius iungas ἔδον ωστε vel εις τοὶ δρέ- ψ-θαι. Folia in hac narratione rem praecipuam se habere ostendit etiam Lucianus Rhet. praec. 4. 'Hσἱοδος -ολιγα φυλλα εκ τού 'Eλικωνος λαβων, αυτικα μάλα ποιητὴς εκ ποιμιενος κατεσrti et hinc quoque Maximus Tyrius I. c. factum poetam e pastore dixit Hesiodum λαβόντα δαφνης κλαδ οὐ ς, quippe qui, ratione etiam του Eριθη λεος habita, ο ν intelligeret luxuriantem surculis et &liis, non tantummodo Tamum, quo Pro sceptro uteretur.

Neque aliter illum sibi insormasse Archiam sive Asclepiadem, arguunt eius verba καλλι ars τηλον ερυσσαμενα περὶ

πατα, quamvis ille folia decerpsisse Musas velit Hesiodo, non Hesiodum sibi ipsum. Quod si id, ut vulgata docet,

poetam ipsum facere Musae voluerunt, verbum decerpendi notione positum inter εριθηλεος et θοστὸν magis etiam e clarare Videtur, causam iis, cur εκ πολλων ramum ei soliis luxuriantem et spectabilem eligerent, hanc fuisse, ut e foliis etiam utilitatem aliquam pereiperet. Nam, si nihil nisi sceptrum ei dare voluissent, potius erat, ut eum immunem sacerent laboris του δρεψλατθα, nudum soliis ramum tradendo. Wolfius autem in Musarum dono nil nisi sceptrum spectavit, solia rem Hesiodo inutilem putavit,

quibus tamen acceptis maxime factum eum e pastore Poetam haud temere cum Luciano statuas. Folia autem ea Diqiij so by Corale

173쪽

vi in demum habebant docorpta et manducata. Vid. SophOcles apud Scliol. ad li. l. Fragm. inc. XCVIII apud Brutich. Lycophron v. 6 ibique Τgetet. Tibullus II. V. 63 seq. Iuvenalis VII. 19 seqq. unde et Nicephorus Churimus in Boissonadii Anecdotis Gr. Τ. III. p. 385. 'Hσίοδον he τῶν Mου- σα)ν δ αφνοφάγ ον θρεμμα vocat. Τgeries etiam in Praes. p. 14 Gaiss) ενθεν τε παντες νεοι πονελε, κρ θάπερ 'Hσίοδος, και δωρα δ ρ ει α tr θ ε νουσαν, ως εκεινος, και δάφνας αααράντους 'Eλικωνίτιδας: αλλα ταυτα - τοι μωθοπλα- στουμενα περὶ τῆς του 'Hσιοδου δ αφνηφαγ ία Haec autem notio inest in δρεψασθω sibi ut decerperet, non item in δρεψαμεναι, quamvis Proclus in vita Hesiodi p. 5 Gaiff. scribat: φασὶ δὲ, ώς ἐννέα τινὸς ἐλθουσαι γυνα&ες καὶ δρει ά μ εν α ι κώλώνας εκ δαφνης 'Eλικωνίτιδος αυτὸν επισιτισαν. Nicephorus ad Synesium p. 373, Musas exhibens Hesiodum

δάφνη: φύλλιν θρεψάσας, iudice Boissonadio ad Hesiodum

p. 163, nihil ad loci lectionem conferre putandus est, quippe qui memoriter scripsisse videatur, Cithaeronometiam pro Helicono memorans; quod iudicium Viri oruditissimi ut sequor, ita miror, eum ad Chumnum P. 385. ex huius eo loco verbis colligere, Chumnum θρεψασαι legisse. cum potuerit ille vel vulgatam in hunc sensum cum aliis interpretari. Itaque nec Mueigellio adsentior statuonti p. 376. Scholi lam h. l. similiter interpretantem ad I clionem nonnullorum θρεψασα respexisse et e nata inde traditione ortum quoquo esse Procli επατίτιπαν. Nam videntur mihi quidem antiquiores Proclo et Sciroi iasta, Ex

quibus hi sua hauserint, illud de decerptis ab Hesiodo in suum usum foliis ex ipso δρεψασθα collegisse. Quomodo

autem illis uteretur vates, notissima res erat, Unde Dec

disortius illud a poeta declarari necesse fuit. v. 3l sm. ενεπνευσαν δέ μοι αυδ θειαν, ἴνα κλ. τά τ' Disitigod by Cooste

174쪽

Lucianus Disp. cum Hesiodo Pr. 'Aλλα ποιητὸν εὐεν αρισπον iam σε, 'Ησίοδε, καὶ τουτο παρα ταυ Μουσων λαβειν μετατῆς δαφνης -τος τε δεικνυεις, is οἷς ποιεῖς' ἔνθεα γαρ καὶ

εξε 1νοχας, θων τε γενέσεις δινοουμενος - ἐπι δε γυναι- κων α ρετας καὶ παραινέσεις γεωργικας -- θατερον δὲ - λέγω δε το των μελλοντων προαγορευσιν, ουδὲ τὸν αρχην

Recte animadvertit Muetetellius p. 37s. ex Aristidis ali rumque probatissimorum auctorum locis et Codicibus Theogoniae omnibus emi, sola Musarum inspiratione laurique dono Hesiodum poetam esse factum; at vero datas ei insu-Per a Musis aquas Heliconias potandas, ut volunt Archias sive Asclepiades A. P. IX. 64. v. 5. 6. Antipater ibid. XI. 2. v. 1. 2. Schol. ad Prolog. Persit v. 2. illud igitur Dusquam testatum videri poetam ipsum, sed eius historiae

astinxisse recentiores. v. 32 τα τ' Eσσομενα, ut labαντις, quo tamen murici Unulla carminum suorum parte sunctum Poetam criminatur Diuitiaco by Cooste

175쪽

COMMENTARIVS

Lucianus Disp. cum Hesiodo l. c. ot in seqq. Vide tamon Ἐργ. 180 seqq. v. 33 καί με κελονθ' υμνειν μακαρ- γένος respicit Libamus T. IV. p. 874 οἶμαι γαρ καὶ τοῖς πρυδας τουτοεγνωκεναι, ως μιαλστα δη των ὐμνουμένων ποιουτων 'Ησίοδος ὁ Mρυσξλωττος γένοιτο καὶ παρ εκείνων π ροστ αχθείη γένος τ ε θεων' και αλλα πολλα καὶ χρη-ὰ τoli ανθρω-οις αδειν. Huic igitur parens praecepto 'Ησίοδος ἡδε θων καὶ νουωων γενη, κατοχος en Mου γενομενος, ut ait Lucianus Rhot.

Praec. 4.

v. 35 αλχα τρη μοι ταυτα περὶ δρυν ἡ περὶ πετρον Gl. Par. G. τoli αναισθητοις καὶ μωροις ἔλεγον εκ δρυος ε α

τρης γεγεννῆσθαι. Vero traditum hoc esse potest, sed nihilud hunc locum pertinet, ut neque memorata in editi Scholii ad h. I. fine traditio de insantibus, quos olim in quercu Vel rupe deposuerint, et altera, etiam ab Homem Od. T. 163. memorata, de antiquioribus hominibus e quercu vel saxo natis. Gootllingius Hesiodea ad voces o Dodona quercu vel specu Parnasola proditas reserens, sic explicat, ut dixerit Hesiodus: sed quid en renuntio hominibus, quocut dioina orneum mihi erant concredita a Musis, pio silentio premendast Hermatinus in Goeti lingianae Censura incentra . inania, futilia interpretatur, quod ignorarent homines, cla- ius essent V es de quercu vel rupe editae. Mihi reputanti Homerica Il. X. 126. quibus lux accedit e coli. The T.

III. 8. Ovid. Hor. V. 13. περὶ δρυν ἡ περὶ πέτρην λέγειν

nolare otiam hic videtur: ita garriro, ut rure amarales s lent iuxta iambrosam quercum vel rupem. Namque aliud,

ni nitor, sunt περὶ δρυν ἡ περὶ πετρην λογοι, aliud περὶ δρυὸς κω πετρης, vel, ut Macario ap. Arsenium Walκ ii l3. 185 dicuntur, δρυὸς καὶ πέτρας λογοι, quod ille dictum

176쪽

vult επὶ των αδολεσχούντων καὶ μυθολοουντων παραδοξα. mllyrius in Vita Plotini c. 22. versum liuno in se convenire dicit, qui digroessus a Plotini laudibus, quas

celebrandas sibi proposuerat, do se quaedam locutus esset. Quidni cum illo versum in liunc sensum accipiamus, ut Poeta, qui, cum Μusas sibi celebrandas carminis principiosumsisset, hinc digressus ad sui mentionem fuerat, hoc iam

ipse in se carpat dicens: τίη μοι ταυτα περὶ δρυν ἡ περὶ πέτρην; Sic quoque Scholia edita pr. ω Tu ακαιρος εφα 1 Minoa η ομιλια, ῆν ῆρξατο λέγειν, οτι αἱ Mουσαι

eδωκαν μοι , καὶ ταλλα. v. 36 seqq. Poeta semet ipse quasi increpans, Age, inquit, Hesiode, ordiamur a Musis. II inc statim subiicit Musarum praeconia: Iovem illae in ipsius regia sv. 37. 40.

cariendo oblectant, Concentu suo praesentia, futura et Pra terita celebrantes. Musarum voce candida v. 41.) exhilarantur Iovis aedes, resonat Olympi vertex , resonarit immortalium ibi domus. Facit autem poeta Musas ea maxime celebrantes v. 44 seqq. quae sibi quoque ipse celebranda sumserat, antiquissimum Deorum genus a Terra ac Coelo

originem ducens, hinc illo genere Prognatum Iovem, Deserum iuniorum in homines beneficorum patrem, quem celebrantes Musae ab hac re initium ducant, in hac desinant, ut eum celeris Diis omnibus praestare dicant potentia ac principatu . Porro Poeta Musas Oblectare etiam Iovis mentem ait commemorando genus hominum ac Gigantum. Scilicet portinebant illa quoque vel maxime ad laudes Iovis, hominum putris atque regis, eiusdemque Gigantum domitoris. Quomodo suam in homines praevalere potentiam, nequicquam adversante Prometheo, Iupiter ostenderit, d claratur infra v. 535 seqq. quibus similia sunt in Em. v. 47 seqq., ut paFsi in in illo carmine celebratur Iovis in Diqitigoo by Coos e

177쪽

homines imperium: fuitque item in carminibus proximo Theogoniae subiectis arctiusque cum ea coniunctis Plurima hominum generis mentio. Gigantum nonnisi brevior m moria exstat Th. v. 185 seq. attamen ut bellatorum; unde videtur etiam Giganismachia nota fuisse Hesiodo, quamvis, an uberius eam alicubi memoraverit, haud constet. v. 36. τύνη Mουσαων αρχωμεθα.) Exstat τυνη etiam Εργ. I 0. apud Iloin. Il. E. 488. Z. 262. M. 237. Π. 64. T. 10. Ω. 465. semper pro συ, quemadmodum etiam explicatur a Grammaticis, Apollon. Lex. in V. de Pronom. P. 69. Elym. M. p. 335. 4 l. ZOnara, aliis. Scholia quoque ad h. I. item Gl. Par. C. τυνγ1' σὐ M. Plerique etiam interpretes o tu reddiderunt; ergo primus Sciamidius, d

inde Wintertonus et alii, nescio, an his unice secuti, Miconcinnior esset sententiarum nexus. Nam τυνη id significare timuit. Propius ad verum accedit interpretatio Guyetive, agedum. Attamen ille mendum subesse censuit, Eo

rigendum scribens τοίνυν, quod merito improbavit Wolfius. ut Atticis scriptoribus conveniens, nou antiquioribus Poetis. Visa tamen etiam Wolfio durior Scholiastae interpretatio. Sed quidni τύνη dictum videatur ab alloquente et oditoriante semet ipsum 7 Contulit iam Goetilingius haec Vlyssis apud Homerum Od. T. 18. τετλα θι δὴ κραδίη, Theognidis 997. τολμαου, θυ ίε, κακοισιν, ομως ἄτλητα. TE'πονθώς, Archilochi apud Stobaeum XX. p. 170. θυμ, θυμ.', ἀφ1χανοι κηδεσιν κυκωαενε, Aristoph. Acti. 450. 480.ώ-ανευ ορανδικος ὲl πορευτέα. Aristo t. Polit. VII. G.

'Aρ λοχος - τοu φίλοις εγκαλων διαλέγεται πρὸς τὸν θυμον' συ γαρ δὴ παρα φίλων οπτα γχεαι. Quibus praetercitatum iam ab ipso Wolfio Pindarum Ol. I. 5 sin. addi inprimis poterit, de quo optimus monuit me Geelius,

178쪽

ubi mireris inde ab Scholiastis usque ad recentissimos commentatores, neminem vidisse Boeotum et hic sit v. 861. seipsum alloqui. Sed addantur etiam Latina haec: Serv. Sulpicius in Ep. ad Cic. IV. ad Div. 5. Virarer tu te, Serpi,

cohibere et meminisse hominem te esse natum. Terentius

Andr. I. 111. pr. Enimoero , moe, nil loci est se iticle, neque socordiae, ubi sequitur intelleii, ut hic ἀρχωμεθα, etiam Adelph. V. N. 23. me, ve, evertamur, ubi Solus secum Demea loquitur. Scilicet, quando quis secum loquitur, sunt quasi duo colloquentes. v. 37 εντὸς 'Oλύμπου abhorrore ait Goetllingius ab aetate Hesiodi, qua nondum Olympus coeli notione usurpabatur. Vid. in D. 42. 62. Fassus tamen ipso est, Od. A. 313. dici εν 'Ολυμπω : verum haec additamenta esse putat serioris temporis. Sed, quamvis sortasse nondum illa aetate Olympum usurpaverint Pro coelo, tamen certe Olympi nomine

significabatur Deorum in Olympo sedes, sive dicta mox δωματα πατρὸς. Itaque haec significare mola potuit dicendo εντὸς 'Oλυμπου. v. 38 ει ρευσαὶ Hesychius εἰρευσα' λάγουσα' ειρω γαρ

ἄντα τα τ' εσσ. πρό τ' εοντα, Homeri versum cum Hesio- deo confudit. Fuit autem huius versus, non minus, quam versus 32 memor Aristides I O supra citato.

179쪽

Se ilicet ab όμου et αρω factum ὀμηρης coututus, hinc Φη- ρέω covis, concor re et concinere facio. Apud Hom. Od. Π. 468. ωμηρησε δέ μοι - αγγελος i. e. concurrit mecum in unum locum, occurrit mihi nuntius. Cons. Harpocration v. oμηρευσοντες, Apollon. Lex. in πιηρῆσε. Pertinet eodem ZOnarae ομηρω' εντυγχανω. Pliotius habet ὁμηρεύειν, συμφωνειν. Sed hoc apud Euripidem et alios notat obsideme o ab ομηρος. Vid. Harpocration d. I. Τgeletos autem in Scitoliis ad Exegesin I. c. p. 147. sic ait: verba a nobis suppleta dabimus: ομηρευσαι οἱ πλειονες επὶ των Moυσων

ωe οἱ 'Aτρικοὶ τὸ αint παλινJ' παραγουσι γαρ α ro το υ σε Jκαὶ ποιουσι σελαι ζω καὶ απο του νεμεσω, νεμεσI καταλλαJ ομοια. Itaque construxit homo ineptus -πτε Ομηρευσαι ἐμεὶ φωνὴν, idque significare credidit communi rares. v. 40 γελα δέ τε δωματα πατρος. Gl. Par. C. διαχέονται καὶ χαυρουσὶ, φησι , οἱ οἰκοι του Δίος. COD s. l. II.

Mius ad II. in Cer. V. 14. v. 41. οπὶ λειριοεσση) Noce lilia ea, quod si ad candorem lilii reseras, commodo expones orandida, cum familiaris Diuiti oti by Cooste

180쪽

haec sit a coloribus ad vocem translatio. Aristot. in Τopic.

I. 13. φωνὴ γαρ λευκη καὶ sub λαινα λέγεται ομοιως δὲ καὶ τὸ χρωμα et sic Latinis candida Mox opponitur fuscae. Vid. Plinius XXXVIII. 6. Quinctil. I. O. XI. 3. Sane χρόα

λειριοεντα apud Homerum Il. N. 832. rectius accipias λευκὸν, quam, ut Apollonius απαλὸν. Quod addit Apollonius οἱ δε τρο προ m ii. 'A-N δὲ τὴν ἡδείαν ad οπα λειριόεσσαν. Il. Γ. 152. pertinet. Ex his Apionis explicatio pra forenda alteri videtur et candida νOX eadem est suaseis. Etymologo M. p. 562, 35. λειριόεσσα simpliciter est γλυκεια, ηδεῖα. Photius λειριοεντα primum απαχον interpretatur, sed hinc sτα λειριοεντα) προσηνη, τερπνα, ηδεα, Mnaras λειριόεσσαν, ηδυτατην, γλυκεῖαν. Heynio ad Il. I 152. repetenda suavitatis notio videtur ab odore lilii. Alii λείριον universo florem accipiunt, itaque ora λειριοε ταν exponunt ευανθη, ανθηραν. Vid. Lucianus in Herc. 4. Schol. ad Apollon. Rhod. I. 879. Eustath. ad Il. p. 395. Gl. etiam Par. C. h. I. ηδεία και ανθηρα καὶ θαυμαστη. Ausonius Ep. 17. soridissimus tui sermonis agylalus.

v. 44. θεων γένος αδοιων) De θεων monosyllabo disputat

Μueigellius p. 37. haud levi nota perstringendum censens, eamque licentiam esse inter eas, quao faciant ad illustrandam huius prooemii conditionem et dignitatem, cum in Hesiodeis reliquiis nulla vocis θεὸς tale quid usquam praeter hunc locum experta sit. Sed nimis puticae sunt H siodi reliquiae, quam ut inde satis tuto colligatur, quid in

talibus licere sibi putaverit. Apud Homerum quidem similiter invenias Ιl. A. 18. 'Tμιν μῖν θεοὶ δοιεν, Od. E. 25 I. in init. Θεοισιν τε ρεζειν. Cons. Spitier. de versu Gr. hemico c. VI. S. 3. v. 52. Mουσαι 'ολυμπιαδες dictae, vel quod ossent in

라틴어 텍스트