장음표시 사용
301쪽
occasonem dedit, de qua Virgilius:
parva motu primo , mox sese attollit in auras) ut additis ut fit, nonnullis circumstantiis, formaret illam historiam, quam Plinius refert. Possibilitatem autem faciendi vitrum malleabile quod attinet, nihil rationis , praeter hanc Chymicorum relationem invenio, qui ratiocinando per circulum ab Elixire ad vitrum, &a vitro ad Elixir argumentantur. Et multo certe' alterum altero factu facilius esset. Etenim ut Elixir producatur, necessum es , ut in ente non tali sat ens tale, non reptagnante, nec inhabili existente materia ex qua. Sed in vitro aliter sese res habet: etenim res omnium natura sui maxime fragilis vitrum est, & ut mallea bile fiat, necessum est introducere qualitatem
naturae suae contrariam. Praeterea
nullum malleabile diaphanum est , quis vitrum vocaret, quod diaphanum non est Eodem sane jure quis aurum vocaret, id quod ponderosum
302쪽
& malleabile non est, quo vitrum, id quod malleabile, sed diaphanum non est . Adde naturam malleabilitatis consistere in areta & perpetua cohaesione partium, nec non capacitate recipiendi quamcunq; figuram, quoad minutas partes, id quod cum natura vitri non convenit. Materialia enim vitri, sat scilicet & arena, istiusmodi figuram habent, quae cohaesionis i lius incapax videtur. Sal prae aliis omnibus determinatam suam figuram habet, quam etiam cum maxime sol vitur, & igne urgetur, servat, nisi totalis ejusdem destructio accedat, id quod pluribus argumentis evincere licet. Et haec figura pro ratione cujusque salis varia est. Sal nitrum, &quodvis alcoli satum sal acuminatum est, & quia acuminatum de causticum est, ex infinitis acutissimis acubus
constare videtur. Arenae autem figura varia, imo, ut in micros copiis videre
licet, infinita est. Jam quis sibi persuadeat, hanc tansam figurae in arena
303쪽
N O Tvarietatem ita quadrare ad determinatam figuram salis, ut cohaereant in
malleabilitatem necesse est cum econtra ut vitrum fiat, setis sit, ut partes in hoc vel illo puncto sese mutuo tangant, ex quo contactu istiussmodi unio oritur, quae formam vitribsolvit, & malleabilitatis omnis incapax est. Atque ab hac unione invi Pro Pori sunt, quibus mediantibus, uti ex Lucretio didicimus,diaphanum eli . praeterea, quod jam dictum est apra, utrumque in composito id est
remanet, quod erat antea. Conci clam hoc argumentum, dicendo, me
De fornacibus. Ab artem ipsam a pre-
- , diamur, necessum est, subministrare
304쪽
praecipua instrumenta, nec non modum elaborandi metalla, ubi jam excocta sunt, id quod ab authore nostro
praetermissum, nec tamen eo minus
scitu necessarium est. Ac tres quidem fornaciam species sunt, ita distinguen. te Agricola de re metallica. Prior Cal caria vocatur, & ad modum furni fabricata est, longitudine decem, latitudine, ubi quam maxime patet, septem , & profunditate duorum pedum. In uno ejusdem latete fossam habet sex circiter pollicum, quadratam, cujus superior facies cum superficie fornacis in eodem plano jacet,&ab eadem prope orificium lateribus, novem circiter pollicum latitudine,
secernitur. In hanc sossam carbones suos conjiciunt, quorum flamma omnem quaquaversum fornacem pertransit & a fornice in fritiam reflectitur , cujus superficiem fumus ater supervolitans, per orificium calcariae egreditur. Et vitrarius quidem frit-
305쪽
N O T AE. apytam antea non commovet, quam fumus omnis abierit. Carbones, ut in aliis fornacibus, super ferreis cratibus recumbunt, unde cineres in cinerarium, quod in eodem cum pavimento vel area plano jacet prolabuntur. vitrariuS, quem in ossicinis vitri vul- garis Fusorem vocant, ille est, quidebitum sali , cineribus & arenae pondus assignat, atque vehementi igne
ita a coeant, &i albedinem acquirant: quod sit metali tum iusto durius, atque adeo fragile it, sal vel cineres; sit tenerius vel mol- talus, arenam addit, miscendo, usquei dum illud temperamentum assequa- I tur, quod non aliter quam operando, digno icitur. Ubi fritia jam praepa- rata est, e calcaria illam eximit, &rerrigeratam ad usum seponit. Apudi nos fritiam aqua non perfundit, nec
dixivIO, ut author noster vult, made-
Jacat,sed exaetis aliquot diebus operi accingit, ut ex fritia metallum Ct, tuque tibi iam liquatum est, rastro
306쪽
s carrit, commovet, miscetque, di ubi rastrum incaluit, in situlam aqua plenam illud immergit, ne Vitrum ei adhaereat. Tudicula sal Athali eximit, vel metallum ex olla in ollam transfert, atque cum suo vitrum despumat, & exemta cum suo Spiei (ferro, quod in extremitate uncum habet , atque acuminatum est
aliqua metalli particula, dispicit, an
color respondeat, & metallum operi iaptum siti. Nonnulli ollas in hac sor- , Te suas calefaciunt, ut Agricola. Secunda vel operaria fornax illa gest, in quam ollae reponuntur, & quae cum adjunctum habet atque cinerarium. Haec sornax rotunda, trium lin diametro ulnarum latitudine, &duarum profunditate, nec non circa fastigium fornicata est, ad cujus internum latus octo vel plures ollae, &inter has operariae collocatae sunt. Numerus ollarum pro ratione uocetrum vel orificiorum ad opus desis-
gnatorum semper duplex est, scilicet
307쪽
N O T 1 i ut operarius quisque ollam unam h lieat, metallo repurgato & operi apto plenam, itemque alteram , purgando metallo dum in opere est, dicatam. In duas haec sornax divisa est partes, quarum inferior ollas a foco dividit,& in centro suae superficiei forament habet rotundum, ferreis cratibUS IDU-nitum , quatuordecim in diametro vel plurium digitorum , per qUOdi famma transiens . fornicatis lateribusi & fastigio in ollas reflectitur. Alterat & superior pars fornacem a Leera dii vidit. Foramina istiusmodi fornacis haeci stant: I. Bocca , os vel orificium erga sterii, per quod metallum ex ollas majoribus eximitur, & ollae in sornacem mittuntur. Hoc orificium operculo obturatum esst, quod ex luto & lateribus constat, & removeri, ubi ita visum est, potest, atque huic usui in servit, ut oculi operariorum praeservari ab aestu foci possint. In medio hujus operculi palmo majus foramen
308쪽
N O T AE. est, calefaciendis, ubi id opus requirit, utensilibus. Ad hanc Boccam pertinent Ha inessa, quae nihil aliud sunt, quam unci quidam in latere sornacis firmati, in quibus utensilia, dum
calefiunt , vertuntur & quiescunt. a. Boccaressa vel orifcia minora , ad utrumque Boccae latas Ianum, eidemque ut plurimum hori Zontale, quo mediante ministri metallum tinctum vel magis repurgatum ex ollis, qUas
naces vel foramina proxime Leeram duo lquae in eodem cum Bocca plano ja- cent, in quibus tartarum, serrumo c. calcinatur. Atque huc focus pertinet, qui Tiet conos vel praefurnia duo, in unoquoque fornacis latere unum habet, per quae minister nocte dieque carbones injicit, ut hunc Vestalem ignem conservet : N haec quidem praefurnia lateritia sunt. Hi fornaces alibi aliter fiunt, ma- 3orisque munimenti causa quinque plures quandoque arcus habent;
309쪽
tres tamen ad instruendam crystalli ossicinam necessario requiruntur. Varias earundem formas apud Agric tam de re metall. lib. io. Libavium
Comment. Alchem, past. I. cap. 2SoFerrant, Imperatum l. I 2. c. I , Iso& Portam l. 6. c. s. vide.
Fornaces vitri viridis quadratae sunt, scum priores sint rotundae, sed
quarum unum arcum Leera occui pat) & in unoquoque angulo arcuml habent, in quo vasa calefiant. Lee, squae apud Agricolam ter. t tiae fornacis loco est, in qua vasa calel fiant & refrigerentur, quaeque ea iami dem cum secunda formam obtinet, i in qua metallum funditur, de in fluxul conservatur) duas partes comprehen- dit, quas Angli vulgo the tomer &Leer vocant. The tomer, vel turris illa pars est, quae directe supra fornacem tu seriam posita , septo transverso, pedis unius crassitie , ab eadem secer Mitur, in cujus septi medio, & in ea-cem cum ibramento inseriore perm
310쪽
18 N O T A. pendiculari foramen est rotundum s Imperatus & Agricola quadratum
illud & angustum faciunt) per quod
flamma calorque in fornacem transit. Hoc foramen Occhio vel Lumesia Vo- catur , & annulo cingitur ferreo, iquem vulgo Cavatit vel CoronamVO- cant; atque in hujus turris area veLipavimento vasa, ubi jam sermata lsunt, a vitrario ut calefiant seponUn- tur. Boccas vel orificia ex adverso iduo habet, per quae vitra, statim ac lparata sunt, a ministris furca in pavi- imentum turris, & paulo post in pa- ltellas, quas Agricola argillaceas facit, re apud nos ferreae sunt, & Vulgo lVocantur, ac tandem ab homi, lne huic operi dicato, quem Saro mara Vocant, gradatim & successive per Universam Leeram , quinque Vel sex cubitos longam , deseruntur, Ut sensim refrigescant, id quod in fine demum Leerae fit. Orificium Leerae in locum quendam desinit, in quo vitra, ubi refrixerunt, deponuntUr.