장음표시 사용
261쪽
rsa Fundamema salia scripserunt. 'γ Eminent in hisErasmira , in rius V Vinsemius, EE. Spanhemius, Aug.
et quidam, quos nostra hac aetate in hae arte excelluisse constat 'I. Non una exstat panegyricarum 'rata
num collectio. Praecipua aliquot volyminibus prodiit Hanou. cIῖ Iocxi I i. g. sed orationes non omnes his toniss comprehensias euistam esse cominatis, recte obserirauit Morias. Pol hist. A6. s. ρ. 2ῖo. T. L. . Exstat huius Erasmr oratIo pa gyriea ad Burgundum principern, optima, nrultaque eris ditione resem , in evius etiam stris ni poterit desiderari, iudice e Mem Moinoso Le. Exstant huius oratoris panegyrici varii . Splendido adinodum ex plane antiquo stilo Eg. Spanhemius Iaredauit Christinant, Sueetae reginam, Gen. eis Iae Lir. 4. Exstat eiusdemi panegyrieus genethliaeus de nato Electori Brata aenburg. filis.. Buchneriana oratione nihil potest esse splanta didius, nihil ubertas, nihil grauius. Nonnum quam tamen paullo longius a puritate illa eastitateque tersae Lati taris discedit, quod timab aliis est obseruatum . Huius varie exstant orationes panegyricae Tomo III. d errat. academicarum. Sed Ume
facile ducit illa in laudern Christinae reginae Viermn siimmam suseipientis, M aliae habita. Huius praeemur laudandae mi orationes brunae, quarum atara in laudem Christinae, re gmae Deciae , conseripta, subriiugo Pallas e- ea; inera in laudent Ludoviei XIIIL regis Franciae, prodiis Mener, eI. Dc xv r. φ
Exstat huius luculentissimus panegyricus Cos
262쪽
Partis II. Caput III. mo Medieeo 1 Magno Heminiae mei, dictus, de quo multi iudiearunt, ita in eo omnem artis oratoriae adparatum exhausisse Danielen Eremitam, ut, si iterum ipsi dicendi obtigisset occasio, nihil sibi eloquentiae ae artis superes se suisset intellecturus. Sed edidit tamen et auterum panegyricum in laudem Ferdinandi Mediaei Reeusos illos cum aliis eiusilem opusculis habemuς Vltras. cI IaccI. 8- cum prae fatione Graevii. Prodierunt Malagonelli orationes Romae cDDcLxxxxvi I. I a. sed facile adparet, eas non tam Ciceronis aliorumque castae orationis scriptorum lacundiam , quam argutum illud Plinii dicendi genus, quod florida sententiarum varietate aures permulcet, sapere- Uid. Morbia Pol h. l. c. p. 2OS. Plures aetate nostra prodierunt panegyrici, quos omnibus his facile oppositeris. Praecipue tamen in Belgio Io. Ge. Graeuiu ς, et P. Burmannus. Helm stadii Casp. Coecterus et Iust. Christophorus Boehmerus. Vitem bergae Conr. Sam. Schurzfieischius et I. G. Bergeriis, Altorsit Noricorum C. G. Schv varetius. Hallae Christopliorus Cessarius et Nic. Hier. Gundlingius, magnam h c dicendi genere laudem sibi. pepererunt, quamuis fatendum sit, Gundtingit dictionem non ubique veterem illam ' puritatem atque elegantiam , quam in Cellario aliisque miramur, redolere . Unde merentur variae illorum orationes , quae et colligantur, et diurna noctumaque versemur
Vt. Vero, quomodo scribendi sint panegyrici, tanto magis pateat: sciendum est , eos esis duorum generum. Alii enim AN4
263쪽
vocant , methodo conseribuntur . vositus emetium genus addit, quod mix voeat , M. L. cap. 9.
euat Aam methodum *quimur, qui ses viri euiusdam illust is historiam ordine tenseporis perem iis . sie finius auspieatus a Traiani adoptione, quae is dein in impetis Resserit, paullo adeuraeivs exponit. Sie et L tinus Paeatus laudaturus Theodosium, primum de patria Hispania, . deinde de patre, tum de dotibus fortunae, hine porro de virtutibus d tibusque animi, denique de rebus gestis agst . Et ita qui ni plerique silent elaborari eam: gyrici, qui adeo nihil aliuA simi, quam hist,
viae vel vitae magnorum virorum, multis sententiis atque Ioeis communibus, tamquam gem' iinis quIbutiani, illuminat e- . . l' ' ) vniheticos panegyricos vocamus, in lquibus thema queddam tractandum siueipitur, quod deinde ex vita historiaque viri cuiusdam illustris illustratur. Exempla esse potest pandi pyrieus CL Μamertini Maximiano HercuIeo
dictus, in quo demonstratur, Herculeum, quum ad restituendam remquόNeam a Diaetitiano voearetur, pias fribuisse beneficia , quam acceperis . vid. panet. vet. I, M Hoc thema deinde petitis ex eius historia vitaque amumentis demonstrat. Ita et Buchnerus Henricum a Frisen laudaturus, magni eaneelIarii sistit imaginem, eumque' et genere nobilam, et virtute om tum, et auctoritate conspicuum, et doctrina prudentiaque insignem esse debere, exemplo eius demonstiat. Ceterum thetiea haee laudandi ratio ab ipsi Cieerone inuenta videtur, quir qui in Oratione pro lege Manilia eadem sere methodo Pompeium Magnum eollaudae.
264쪽
et nae ' ); ita panegyricis historia adpa- zz I
ratum suscit ' ): neque quisquam scribet storia p. p se ricum, nisi qui interiorem viri lau. - dandi istam atque historiam in numerato habet. ) vid. sepra e p. z. . Sive enim analytἔea, sive syntheti amethodo panegyrieus sit elaborandus, utrare que paginam saeti viri IIIlus, eui eon eratus est, historia. Unde primo omnium sislieitum de ea esse oportet oratorem. Puemadniodum vero iuperiore eapite declamationem scriptu - , ros res e disciplinis collectas in eertas elas eslae argumenta dispeseere iussimust ita et hie historia viri, quem Iaudaturi stimus, in eeffas . periodos de ribenda est . Et quidem, sithetieam methodum eligimus, argumenta iam nota sent . Quamvis et hic loci. eommunes saepe ex intima phiIo' hia niorali, iurispr dentia naturali, et ciuili maxime prudentia depromendi sitn r Deinde ψcto dispieiendum, quid ex historia veI vita viri Iaudandi ad probandam i IIam orationis partem aliquid eons rat. Sin magis pIaceat methodus analytiea rlaudandus erit heros noster a patria, parent bus, educatiane, dotibur eorporis, fortunae , o mi , rebus restis, eer. Puoteumque ergo mishi laudabilist in historia eius osteruntur, totudem nasei mihi intelligo panegyrici argumenta. v I L
Collecto igitur ex historia admatu, eo
demque in partes aut argumenta distribum eo nucoto, lingulae partes erunt elaborandae. 'LIum
265쪽
rum caue hic eodem modo, quo in deel γ mationibus procedas. Quum enim in his argumentum unumquodque per syllogismum . . Vel enthymema oratorium disponatur iin panegyricis singula argumenta uni et ipsa historia conitant '' .' Vide eaput antecedens a ' γ Locus communis ostendit , rem esse laudandam i h oria vero, laudem istam in virum illum illustrem cadere, demonstrat. Solet tamen Monnumquam locus communis vel omitti, vel brevi certae sententiae includi. Non, numquam etiam locus communia historiae , nonnumquam haec illi praemittitur, aliquando inter se miscentur.
Quomnia Zoeus communἰs facile inuenietur, conside-do loci rato paullo adcuratius argumento . Quomodo vero elaborandus disponendusque ut, vorandi Iam priore huius opusculi parte docuimus '' .'ὶ E. g. si quis laudandus esset a genere , loci communes tractari possent, splendidos natales multum conserre ad auctoritatem: illustris anguini inesse quosdam virtutis igniculos: ii , citatrices ad res magnas gerendas esse virtutes exemplaque maiorum. Porro si de peregrin tionibus eiusdem dicendum esset, locum inuenirent tractationes de peregrinandi prudentia ., 'de utilitate peregrinationum, cet. Vide supra lib. I. c. 3. nism. II. seq.
onomo. ipsa non nuda recensenda, sed do histo. intermixtis sebinde Iudicim politicis et moralibus, nec non variis similitudinibus, ex-
266쪽
testimoniis illustranda . Nihil enim occurrere debet in panegyricis, nisi illu- ire, sublime, magnificum.
' θ Alias enim nihil interesset inter histo- viam et Pan Picum. Aine vita varus iudiciis et illustratiὀnibus tamquam gemmis , distinguenda est.
Stilus panegyricorum sit sublImIs ' , Qualis se prauis ), acutus ' ' , nonnumquam et- . amaam, si ita ferat materiae ratio, con latus' ' ). Obsentandum tamen, sublimis etiam stili certos veluti gradus esse. Vnde quo illustrior est, quam laudamus, pers na; eo sublimiorem grauioremque esse st, tum oportet ' ' - . ') Vide silpra para. L eap. 2. ) Maxime haee gravitas in locis commvnibus et iudiciis, quae historiae immiseei da esse diximus, elucet. Vide iuria pari. I.
Attamen ut in omni vita, ita et hie illud adprime utile est, ne quid nimis. Vianius et sequentes panegyricorum scriptores, in primis Ausenius, plus iusto indulgent ingenii
acumini, quod etiam ubique ouentant Io. ' V vverus et Ant. Μalagonelius . Castiores 'ea in re M. Ant. Muretus, Auς BM erus , ' M. Geo. Graeuius, C. G. Schvva lux, quos merito imiteris. Cous pari. L c. 2. Stilus concitatus panegyrieorum praeeipue in exordiis et eo lavonibus loeum habet, quoties adsectus imouendi simi vehemetistiores. Conf. pari. 1. num. i
267쪽
13 1 a Midammea farindissisimus, , ipsamque orationem quiundan ve, uti proportionem esse oporteat et *ile patebit,sbblimiorem esse debere stilum in panegyrico inagno alicui principi consecrator paullo renat morem vero , si viri vel rerum seriarum νvel eruditionis scientiaeque gloria conjicut svirtutes sint celebrandae. ix I. crisia ἔn Ad exo tam et eonelus Onam quod attinet .eκordiis nihil singulare habent panegyrici, nisi quod esusia in utraque parte vehementiores moueri s rhus lent adfectus, quam qui in de elainationi, seminudut lorum habere potant.
Nam stene in panegyrieorum us exordiis vel conelutionibus uti solemus. apostr is , ' sermoeinationibus, prosimopoeiis , exclamationibus, aliisque figuris pauietaeis , quae in declamationibus non solum intempςuluae, X
summis Graeeormn philosephis ea sex, L strenium merentur dialogi , qui Vm Fnon modo e 1, verum etiam ulli aemi
strinoribus quibusdam fuere in demcii . est uuamuis hodie paene 3b v
serint i digni tamen Iunt rab lucunditatem
268쪽
hendi methodus mirifiee. plaeuit . Ilodienum exstant Platonis , Aeschinas et Xenophontis di lagi plane egregi Nee. ignoti sunt Athenaei ιτα, Luciani diasigi 1 aliaque huiu Seneris. opera. E Latinis in dialogis scribendis
excelluit Cicero , qui et philosophica et or toria scripta pleraque hae methodo composuit. Exstat. etiam Corn. Τaciti vel potius incerti auctoris de caussis eorruptae eloquentiae dia, logus Hegantulimus , eui iungendus Minucii Felicis insignis dialogus , quo Christianae rei, gionis eauuam contra gentilium calumnia perorauit. Omitto Macrobium , qui Athenaeum non in seliciter imitatus est, et alios. Recentioribus paullatim vel displie re, vel ignota esse coepit haec scribendi ratio. Neque tamen nulli aliquid iis ea re ausi sunt. Nam ut eolloquiorum scriptores omittam, et qui in vernacula eiusmodi. quid tentarunt Inon invenusti sane sitnt dialogi quidam M.
Anton. M lorasti, Iani dicit buthraei, Iusti ipsit
I Quemadmodum enim omnis imitatio habet, quod nos capiat atque oblectetr ita non potest non dialogus cum voluptate legi, qui doctorum. virorum mores, urbanitatem diς serendique rationem veluti in theatro sistit. Nee iucunditate sqlum, sed et utilitate sua, no numquam se eommendant dialogi. um enim veritate nonnullae ita sint eomparatae, ut si nudae ae sine inuoluero sistantur, animo parum composito duriores videri poLmt: eonsii Ltissimum erit, argumentis in utramque partem
adlatis, de iis diseptare, et lemri permittere iudieium. Cui rei maxime inseruient di logi. de saeile patet, cur Galilaeus. a Galilaeis librum de systemate myndi dialogistica, quam dogmatica, methodo si ibere maluerit. Et
scio satie, an pod i innuere voluerit Qui
269쪽
24o Fundamenta Siria qctilianus quando dialogis liberiatem adsertiit,. Iib. X. e. suapropter bsoriae nonnumquam,heνtas in aliqua exercendἰ psit pote inenda , et dIaletorum libertategestisndum. -- vis enim ibi pro libertate Vossiani eodiees h heant uberta e r tamen quum' id voeabulum iam paullo ante adhibuerit scriptor elegantissimus, non sane verosimile est , eum illud hie repetere voluisse . .' Equidem iam olim elegm 1 de dialogo librum edidit Cari Sigonius ad Io. Iloronum. cardinalem , excussim Venet. cIγI Lxu. et Lips cI.IaLxxxxv r. in 3. Sed ille historieus potius et eriticus est, quam rhetoricus , quod et de Georgii Paschii diatriba de usitata vel . Tum exemplo' rmione tradendi per dialogos , Εἰsinis eIOIoce. . edita, dicendum videtur.
'θ Plero ue ergo dialogos. se annes Per
sonis tribuere, quos numquam inter se haburre, satis constat. Ac proinde Socrates, viis Platonis Lysidet Proh Dia immortales, Inquit, quam multa. de me mentisur adolescensi DND. Iaere. . III, 3s. Non misis veras esse, quae in Luciani, Cieeronis, aliorumque veterum dialogis viris silmm. tribuuntur , orationes , sicile unusquisque, qui in ius non plane hose pes est, intelliget.
Exstant etiam dialogi , in quibus Dii
Vel mortui in eampis Elyseis inter se e fibulari finguntur , quales e veteribus Lucianus
270쪽
consecit. Hos Poeticos dicere possis ob inge- niosam fictionem , quae hic vesainque vaginam facit. Sed quum ob sutiles libellos nostra memoria hae methodo scriptos hi dialogi fere ridiculi sata sint: iis iam quidem non immora-
Equidem, quemadmodum familiares de rebus variis inter . se cadunt se mones; ita et dialogos de rebus omnibus conscribi posse, nemo dubitauerit. Sed quum hic de iis potissimum agamus colloquiis, quae inter viros er ditos habita finguntui, hi vero non videantur de lana caprina sermocinari: aptissimam dial sis materiam suppeditabunt quaestiones dubiae, de quibus in utramque partem selet a viris doctis disputari . Sic Cicero modo diversas de Diis sententias, modo ancipites veterum de dia uinatione disputationes, modo quaestiones de fato, vel de summa hominis felicitate, exambuat paullo adcurassus. m.
Quamquam autem multiplices sint dialogi ): praecipue tamen lic obseruandum , siae alios HISTORICOS sse , alios-CO- ad ICOS ' . Quae diuisio non ab obiecto, sed a forma vel scribendi ratione, desumitur.
J Sic Platonis dialogi vulgo diuidi ta
lent in , qualis est Timaeus qualis est Apologia Socratis: quales sunt Theages , cra lux , Sophista , Laebes ;-,