Georgii Buchanani ... Opera omnia, historica, chronologica, juridica, politica, satyrica & poetica ... curante Thoma Ruddimanno, a.m. cum indicibus rerum memorabilium, et praefatione Petri Burmanni, in duos tomos distributa item, rudimenta ... access

발행: 1725년

분량: 788페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

751쪽

Buchananus Tychoni Brahe.

JA M alter agitur annus. Tycho doctissime, ex quo Gulielmata Lammis

iale cum ili hinc domum rediret, librum tuum de nova stella mihi rec diadit. Quod munus multis mihi nominibus fuit gratissimum, vel quod abs te esset, i. e. ab homine summa generis claritate illustri, in enti eximia selicitate, di literis perinde expolito, qui illam Philolophiae partem, quae est, ut cecinit vester Manilius, Regales animos primum dignata movere, Proxima tangentes rerum fastigia caelo, jacentem erexisti, & e vulgi sordidis manibus in suam sedem, i. e. Regiam reduxisti. Cumulabat itiam muneris maximi gratiam tua humanitas, qui tam excelso & dignitatis & doctrinae culmine, nos humiles, &penitur penitusique jacentes, non solum favens dei picis, sed pmpe manu attollis, & hortaris exemplo, ut nos audeamus Nube vehi validisique humeris inuere Blantis: illamque , et si fallam , plurimis tamen pro vero vulgatam opinionem, tuis monumentis, labore & industria refutas, ingenia sci I. hominum sub hac languente di stigida coeli plasa, inertiae esse

a natura damnata. Igitur cum omnes populi ad septentriones publice, ec nos privatim tibi plurimum debeamus. non existit bis a rogantius a me lactum, quod ad hunc usque diem non rescripserim; 3 procul enim quod abest a meae vitae institui o& moribus, qui me non ignorant omnes norunt. Neque etiam eos clam est, quam proximo bivnn ira morbis gravissimis assidue sim conflictatus, nullam pene horam ad scribendum vacuam habuerim , adeo ut cum alia multa leviora sim coactus intermittere, tum quinque libres de Sphaera jam dimidiatos omittere, ac spem scribendi carminis in posterum penitus abscere. Quamobrem tibi gratulor istam claritatem a majoribus, ingenii facultatem a natura tributam, eruditionem a strae est, in eretrii J Ita Μ S. exemplar, in Lond. deest est. x rionselum latiem desecul Ita Lond N MS. quibusdam tamen magis sorte arari deret reostui sed nihil mutandum, quamvis enim is ius vox de 'cio pro hema vel contemno accipiatur. nativa tamen eius significatio est νει infra D postas speciales quemadmodum ovid lib. 3. Met.

Et eo hie sensu a Buchanano usurpatum monssrant quae superius dixerat, eam eaee, o dignitasia ct do erru.a eulmane. 3 Proeuienum quo J Frigide haec, nee pro Buchanani more. eum prioribus eois harent: sorte legendum , procul mιm id σι se a - vel, quam enim procul ia absu. 4 consι nania, nullam peneJ Forte legendum, ut nutiam.

752쪽

nem adhue aetate integra studio & labore comparatam. Nos in hae aetatis enetae ignavia currenti libenter applaudemus , dc si quid ossicii praeterea exigi a nobis poterit, tibi quoad potero gratificabor. Hunc Gulielmum Lammisiale, qui has tibi tradet, rogamus ut de statu rerum tuarum diligenter me certiorem faceret, quem etiam tibi commendamus, ut pro humanitate tua, studio dc favore juves, ut pecuniolam quae illinc ei debetur, si fieri potest , recuperet. Vale. Stertini, postridie Nouas Sept. Ism.

Georgius Buchananus aeno .

ACCEPI superioribus diebus literas tuas , multis nominibus mihi gratissimas; & quod abs te essent, dc quod tales ι ut quae sp

cimen quoddam ingenii tui non vulgare exhibeant, di spem prope cer- Iam promittant fore, ut in tempore maturos Ni eodem ingenii seracissimo undo patria suavissimos fructus brevi carpat. Accedit ad haec, quod hoc velut pignore te obligatum tenere videamurr neque enim nisi tua de sidia fieri potest, ut iis tundamentis quae jacta sunt, reliqua aedis eatio non respondeat: neque tu, prei reliqum tuis viri urat ira, α corporis fori meque dotibus, commissurus es. ut cum caetera tibi natura supp dit verit, tu unus tibi defuisse videaris. Quare velim ut tecum dili senter m. gites, non modo quid patriae, minis 3c propinquis debeas ι sed interim etiam succurrat, nos quoque, qui tali pignore te obitrictum tenemus, assiduos flagitatores fore, ut qui non ignoremus optima nomina plerum. que non appellando mala fieri. Quod si nostram spem fefelleris, ego, etsi cum multis, tamen tanto prae caeteris vehementius dolebo, quanto pluribus nominibus me tibi debere sentio. Sin, quod omnes cupimus, quod re dignum est seceris, rem mihi cum multis communiter gratam facies,& te genereque vestro dignam i εe vetera familiae vestrae demta renovabis, cujus gloriae tibi ut inservias necesse est. Illud praeterea velim cogi. tess

Nobili ciuiam adole .emi seoro seripia videtur baee visola: at quo anno baud ita fac lis es congeriura. Nos si mo aborum 1uiuero, eam ad annum I 77 referimus, addum praeeipue moremis i in Epistolae verbis, quibus eum ait Merarum studiis R is exemplo ae en- dira quem tacet aetate inferiorem, m saltIratoribus lamen excipiendis occupatum ilhis serabis Id Deio miti eommodius anno congruere videtin quam I 77. Octavo rati in cal. Maseeyus a s. I teo su ι I. Sestoyum Rex annum agebat reatus M. Si quis tamen amo uno a tastera enuis sem e hanc mistolam volue ιt . ea litem non movebimur, qvine qWibus non to tempus quo ea Uta est de ire qua res nullius fere es momeniij quam nos on Dissocii bi di tramis temporιι, quantum heust, rationem babu se, lectora Uendere es ριρρο tuum. corporas fortu-quel Lond. ω eo poris for una, animique dotibnsr in aut gra

753쪽

tes, qualem In eodem gloriae campo competitorem habeas , REO EMdico, cui ur caetera ingenii adminicula sint paria, certe & aetate est inserior, & in hac aetatis infirmitate vel in solis salutatoribus excipiendis tanto est oecupatior quam tu, qui in isto Musarum secessu, liberum omniabus curis animum ad litem, & tu per te debes, & aliorum exemplo pro re cogeris applicare. Plura non addam, ne ingenio tuo dissidere videar.

Vale. Stertini ad 8 Cal. M i.

Ex autographo in Bibl. Iurid.

EPISTOLA XUII.

Philippus Momaem D. Georgio Buchanano, viro clarissimo, salarem. QUAE te omnibus notum, piis vero clarissimum, secit eximia virtus

tua, vir clarissime , eadem Regi Navantae patrono meo in primis commendavit Dederat is mihi literas ad te, ut quem tua educatione omnium amore dignissimum facis, tua etiam cohortatione amicissimum ipsi essiceres. Verum ego in piratas incidi , & jacturam feci : itaque damni mei particeps eris. Interest nihilominus reipubluat Christianae, ut ista amicitia sanciatur: uterque Christo deditus, Pontificiis infestus . ad magnas res genitus eit: quos Deus, virtus, hostes ipsi conjungunt, quo-Tum eadem litata, eadem odia sunt, eos conjunctissimos iaciamus necesse est. Uides ut omnia ferme Ch istiani orbis regna in exitium prona sunt, impietas & tyrannis funditus corruant oportet. Hi Principes, si pii, si justi fuerint, ex caeterorum fere ruderibus & ruinis parietes suos ad fastigium usque extiruent. Mucabis nobis, ni fallor, alterum ex ultima Britannia Constantinum. Taedet orbem superstitionis, pertaedet tyrannidis: unum aliquem spectant omnes, qui signum det. Quae tutic temporis liberato Wm orbi peperit regio, producat etiam hoc tempore consentaneum eli: Aλεο- κω ad tot monstra evincenda nobis plane opus est. Hunc vero praemanthus habes, qui exuvias leonis vel ex ipso matris utero attulisse dicitur: faxit Deus Opt. Max. ut ista pueritiae undiquaque respondeat. Ad res nostras quod attinet, Tragoedia nostra ad septimum jam actum perinvenit, ut brevi ad Cata strophen vergat necesse sit, ni sorte magis quam v arte regamur: verum exspectandus omnino Θεος απο μηχανῆς. Quod unum te Regis patroni mei di omnium Ecclesiarum nostrarum nomine rogo, si qua in re laborantes juvare potes, fac quae & tuam pietatem & auctorita

I Ad semimum iam am/mi Ita Lond. editici, quam nos hie sequi alia ope destituti necesse habuimust mendum tamen subesse videtur . ac Pro septimum , rumis reponendum, quum una ex praecipuis Tra 3oediae legibus sit , ut non plures quam quinque habeat actus. juxta illud Horatii in Arte,

aisi forte Morinus sub hoc numero septenario aIiquid areani latere voluerit.

754쪽

tem deerant. seia nos omnes in iisdem ae libus esse. iisdem parietibus inis

cludi. Itaque et ii admoventur ad noli tam parietem machinae, non mitinus interea periclicam lut quam nos, cum universos eadem ruina oppressura sit. Falluntur enim omnino qui cum Ponti se iis foedus colere volunt, quod sane Ulyssis cum Polyphemo pacti non dissimile videtur, saltem ut ultimus devoraretur. Etenim ec nostm primum dc suo demum periculo percellentur Deus suam Ecclesiam, & pios omnes, dc te in primis, suae Gelasiae & Reipublicae Christianae diutissime conservet, vir clansiime.

Datum Londini, I s77, primo Junii.

Ex Edit. Lond.

Praestantis o viro, D. Georgio Buchanano, meni mi Scolorum Regis Praeceptori fidelissimo, Domiηo suo plurimum observando, S.CU M anno superiori meae in D. Pauli ad GaIatas Epistolam homiliae ,

serenissimo Scotorum Regi dedicatae. in publicum prodirent, pridie Calc Sept. ad te, vir praestantissime, & Domine mihi plurimum observande, literas dedi, dc duo misi ejus libri exempla. quorum unum ut Regiae Majestati meo nomine offerres, alterum in mei amoris atque o, servantiae testimonium tibi retineres. rogabam. Abeo autem tempore, nihil vel ex Anglia vel Scotia vestia literarum accepi, quibus docerer . ruid de libris illis sit sactum. Assirmavit quidem nostro typographo Lon inensis mercator, cui ille fasciculum curandum dederat, hunc certo iatuto illuc & transmissium fuisse: at mihi ejus fidem suspectam facit, patintim tam diuturnum silentium, partim illius avaritia, quae mihi pluribus aliis argumentis perspecta est. & quae hominem in iis curandis negligenistem facit, quae nullo cum lucro comu cta esse videt. Et auxit mihi suspieio. nem hanc generosus juvenis D. Georgiua Mith, Comitis Marescalli se tiae filius, q .i Sc ipse tale quid factum exilii mat, cum te sciat in amici iatiis brinrerum amplectendis facilem, Ec cum prunis ossiciosium csse Itaque eum Α gusto mense de indigna fratris tui Gulielmi caede id me literas daret, dc meum in eius memoria ac morte Celebranda ossicium requireret, atque insuper operam suam in meis Curandis p ua humanitate mihi onferret , ego occasionem tam optatam minime negIgendam putavi, & se tria Manibus ossicium prae titi , q. rate pomi inter occupationes & curas graves. quae me a Poetices studio, quo olim delictabar, avo ant: & Gmul has litero ad illum Lausannam I erferendas dedi, ut inde ctis crimsuis ad te initat. Quas ut ea fronte acet pias oro, mi doctissime Buehα- cane, qua hominis tui nominis studiosissimi officia accipere lolesi & me quaelo hae cura libera, ut num mei Ga alae ad tua. mauus Perveneralit., dc

755쪽

ut a Regia Majestate excepti sint intelligam. me tibi sancte in o me non aliud meis lucubrationi bis quaerem, quam ut Ecclesiis prosim: quod si assequor aliqua ex parte. me nullius laboris aut moletitae piget. Vale, vir praestantissime, & mihi cum reverentia obtervande. Tiguri, in die Solstitii brumalis. Anno nati Christi Is Ex autographo in Bibl. Iurid. Trae praefantis Obstruantismus,

MONSI EUR. It i a long temps que je votis honnore, comme

DE SERREM

756쪽

. EPISTOLA XX.

Buchananus Rodolpho Gualesiero Ecel a Tigurinae Ministro, S. Tl l .E literae , vir praestantissime , Tiguri scriptae pridie Cal. Sept.

octavo demum post mente, hoc est, ad Calendas Majas, sunt huc Perlatae. Ac a Rege quidem tuum munus ut erat amplum & honorificum, ita libentis & benevole est acceptum. Spes vero de eo tuae, & ali rum qui isthic sunt bonorum, non modo ipsi, sed nobis quoque qui ei instituendo sumus praefecti, longe gratissimae acciderunt. Nam si indoles, quae in eo nunc jucunde cssio reicit, cum tempore maturuerit, dc exspectaticino nostra dignos fructus ediderit, erit proficto quod ec ille & nos plurimum vobis debeamus: ille, quod ingenium ejus adhue infirmum lavdibus v stiis sustentetis,& adhortationibus labores pueris submolesto , velut ostentatis victoriae praemiis allevetis: nobis, quod oneris impositi tales viri in partem ultro lubeatis, non potest non essἡ jucundissimum, nisi nos i gratissimi esse velimus. Neque enim sola vox Praeceptoris studia distentium promovet, sed quaecunque etiam animum iacentem exsuscitant, relaborum taedia minuunt, & virtutis verae speciem ob oculos proponunt, etiam praeceptorum vice funguntur. Accedit, quod haec . quae dixi, mollius ad aures quam praecepta accidam: ut quae non velut pro imperio jubeant, sed gloriae & honoris bland simis invitamentis illiciant Habent etiam illa vestra munera, quae ex locis magno intervallo disiitis adveniunt. longinquitatis gratiam, εc adulandi sui picione carent. At domesticorum plerumque ossicia non ex horreo liberali alis depromi . sed tanquam aes alienum i olvi accipientes existimam. Sed hactenus de Rege. Poematia mea quod pr bas, est mihi pergratum : nam sive m eo erras, non iudicii infirmitate falleris . sed benevolentia abductus minus errata perspicis: sive jure id facis, ego quoque jure gaudeo, ut apud Naevi nHector a laudato viro uacari. Sed ne id mihi solidum & sincerum sit gaudium, multa impediun r. aEtatis enim nostrae ea est ignavia, ut nemo libenter magnum in eo studio collocet laborem, unde aut minimum aut nullum speret operae pretium, Nec desunt, qui non sinodod illam clari Poetae clari minam lententiam , qua virtutem ipiam luminum sui praemium esse contendit, contemnant, sed di totum hoc scribendi ge

2 Nm modo styami Hane voeem imois, 3 quae non tantum Edit. Lond. Mi di ipsi alitogr. abess, supplevimua , utpote sine qua sensat sibi Bullo modo

constare quea .

757쪽

nus, ut inutile, & ad unam aurium voluptatem comparatum injiciant. Me vero, hominem mediocri ingenio pristium , Vervecum in patris , crassoque sub aere natum, & in re tenui educatum , quae poterunt ullae satis Ex autographo in Bibl. Iurid.

EPISTOLA. XXI. Christophoro Plantino Georgius Buchananus. CUM hic adolescens in ipso discessus articulo mihi indicassci, se ad

vos prosecturum, etsi angustia temporis circumclusus essem, nolui tamen sine literis meis dimittere. Ex postrema Psalterii editione, intel- .lexi te meas literas accepisse. Reliqua opera, quae una acceperas, quan , do isthic non licet quod volebam, velim ad me remittas. Neque hoc scribo, quod de fide ac diligentia tua quicquam dubitem, sed quod unicum mihi istud erat exemplar, quod nili remittas, omnia mihi erunt magno cum labore ex adversariis colligenda. Habeo & alia, quae si res paullo quietiores fuerim, ad te mittam. Est hic apud nos adolescens probus di doctus Petrus Punias, Henrui Scrimeri hominis longe doctissimi pr

Pinouus, qui recollegit multas cum magno labore, nec sine sum tu, animadversiones in plurimos Graecos& Latinos Auctores, quas non illi benter ad te mitteret, si tibi commodum esset eos Auctores edere, sed ita ut ratio nonnulla impensarum habeatur. Praeterea complures homines docti a me petierunt, ut a te impetrarem . si quem habeas, librorum a te exaratorum Catalogum, eum huc mitteres, .ut qui cuique usui esset liber, eum per mercatores huc serendum curares. Vale, Stertini, I 8 die Nov. t s78 . , . E PLEx MS. de Edit. Lond. 1 ag die N embris Is 3 J Ita exhibet Editio Lond. at HS. in BibI. Iuridica

habet Is I. & sorte rectius. Nam, ut omittam toties & tam graviter alibi la-Isam esse Editionem Lond. ut omnem fere fidem sibi ipsa abrogaverit. verisimie mihi videtur banc Epistolam ante XII. ad Plantinum sis per eodem argumento Anno I 7s datam, fuisse conscriptain. Cum enim Hen. Scrimgerus diem fuit mobierit Novembri mense anni Isra, non Is 7r , quod Thuanus prodidit; vid. Epist. Ul I. UlII. & IX non videntur. aut Petrus Junius aut Georgius Bucha nanus commissiari . ut doctissimae in optimos Graecqs Latinosque auctores Scrim- geri animadversiones tam diu laterent. Praeterea in hae Epistola Petrum Iunium

ado. eseerum vocat, qui natus anno Is 44 tres ante Tho. Smitho in vita ejus,) anno I 7s agebat aetatis annum 34. Adoles,mti autem veteribus non ultra 3 . annum vocari solitos auctor est Censorinus de Die natali can. I 4. Non ignoro a manuvitio observatum hanc eos normam interdum n glexisse: ille enim ad Itb. Ep. r. Cicer. ad Fam. Alexandrum M. a Livio lib. aetatis anno II i Crassum a Cicer. lib. 2. de Orat. anno 34; Caesarem a Salus . in Conj. Catil. anno Io; Brutum denique a Cornelio Nep. in vita Attici anno εο , adoles neet appellatos animadvertit. 2E- gre tamen crediderim Buchananum in familiari Epistola communem loquendi consuetudinem voluisse deserere, praesertim eum biennio sere ante. 4 scit. Februarii

2 77. uxorem Petrus Iunius d isset, vide Enemendam ipsius vitae subjunctam, p. 23.

758쪽

Sis Thomas Randolphe to Buchanan.

ter Ignes seripeum Vortuna I Hνώ etitiasse βω- tbe fovimJ In Editione Lond. scriptum est Dotibων. aut nullo aut inepto fere sensu: in autographo autem Sotiter. prima quidem litera macula nonnihil obducta. Rem extra controversiam ponit Plin. lib. cap. l . Id ApellesJ perfecta ope a proponebaι nuula transeumabus, at a Fos 3 am tabulam

etiam Val. Maximum lib. s. cap. 11.

759쪽

L Ex autogr. in Bibl. Iurid.

EU ISTOLA XXIII.

To the reti morsh fuli, O very loringe Delia, Maser Peter Yonge, Scholemaister uno the Mnges Majesis of Scotlande. AFFER my verte hartie Commendaciora. Beinge latetv mouid miththe remembrance of my Maister, Mr. G. Buchanan, by the Sightos a Booke of his , De Pura Remi Opud Scotos, and callinge to Mynde the notable Actes of his Lyse, his Studie, his Travayle , his Danger,

his Wisdome. his Learninge, and to be stari. as muche as could bewished in a Man, I thougni the Κinge Four Maister more happi e thath ad Euchanan to his Maister, then Alexander the Grear, that had Arso

tali his Instructor. I thought you very luhye that had his datly Compa-ny, ioynid in Osfice os lyke Seruice, and thanchid God not a litte foe

Diuili do by Corale

760쪽

a. κου ino ba M H Lond. vatici nobis autem quidquam in autographo, nisi urgente necessitate, mutare religio fuit.

. . Euchmanus ROdolpho Gualthero. TUAS priores literas una cum libris accepi, non paucis postquam a te missae fuerant mensibus. Librum, ut voluisti, dedi Regi, quem ille quo debuit, hoc est, propensissimo in te animo accepit. Rescripsi etiam pro tempore , quae visa runt: illud videt. in primis, cum civea om nea mei tibi plurimum debeant, me non solum tibi obaeratum , sed prope nexum este volueris, ut qui in partem oneris gravissimi succedas, & nostrum laborem partim levas, partim animum adhuc rudem velut subigis,& ad semen doctrinae accipiendum, frugemque bonam proserendum p ras: di cum uiniaque nostrum labor ad ingenii spectet culium, nostrae

SEARCH

MENU NAVIGATION