장음표시 사용
271쪽
gratam iis rem se facturum existimavit Editor hujus libri integeriarimus , si scriptores aliquot insignes nec passim obvios, qui hiis
storiam numariam tim sacram . tum profanam eruditis eo mentariis illustrarunt, atque umorum eterum apud Hebraeos, Graecos ii Romanos usitatorum pretia potissimum, juxta monetae, quae nunc in diversis civitatibus in usu est, alorem metiridi designare operam dederunt, hoc volumine comprehensos denuo evulgaret. Primu horum est Matthauim in in Academia Maniscosordana superiori avo Professo clarassi min, qui historiam rei nu- mariae non tantum, sed mensurarum4 ponderum smul, tribus t .mis constantem, ante hoc secutum jam elapsum Franeo fordiae ad
oderam primum publicaverat. In quibus, quicquid ad numorum, quorum in sacriso profanis scriptoribus mentio extat, notitiam facit, quinque libris erudite exposuit Deinde tribus libris veterum mensuras tondera, accurata ratione primum inter se conruiniit,deinde ad mensuras Germanicas, quoad fieri potuit,exegit isu lunctis tertio tomo quibusdam opusculis de definitione sex hydriarum eapacitate Ioh. II de fabrica arcae Noacti Genes. VI de assis partibus ejusque partium usu in declaranda usuri de chom ce Graeea; de numeratione Logistica emendanda de monomachia Davidis & Goliathia Fam XVII. Alter est vir incomparabilis, helmu Budain, Parisiensis Consilia ius Regius, Liator librorum V. da vise, quos propter variam atque reconditam eruditionem, nova imis pressione dignissimos judicavit LRechenbergim qui operi huie praefationem addidit. Tertius est Iohannes Seirinus Anglus doctissimus cujus liber de Numisin pretio antiquae pecuniae, Romanaeo Graecae, ante hos septem annos Edinburgi impressus, propter argumenti
cognationem hic recuses est,cum Bibliotheca Numam, sive Ele cho auctorum, qui de antiquis numismatibus Hebraeis, Graecis,Romanis, nec non de monetis, ponderibus4 mensuris scripserunt,et jus autor est Philippuι Labis, Bituricus, Soc. IESU Presbyter non incelebris Hos, inquam,scriptores ingratiam studiosorum antiquitatis, uno volumine comprehendit Bibliopola jam laudatus.
272쪽
MENSI IUNII A. M DC XCII. mmcisiones uris Matrimonialis controversi.
Franco furti et ipsi ae apud Augustum Boetium Io92. M.
absolvuntur quinque dimidio Alphabetis. IN Praefatione ad Lectores Auto consultissimus occasionem hujus Scripti enarrat postquam scilicet a Serenissimis Principibus, n. BERNHARD &mn. FRIDERICO Iaxoniae D
cibus lineae Gothanae, fratribus germanis, successive consiliars officio admotus fuerit,& simul negotia Consistorialia ae in nis praecipue Matrimonialia factanda susceperit, se Archivorum Henne- bergici aridensteinensis Aeta perlustrasse, atque Casus Matrimoniales ratiores exce=psisse, hos deinde in certa capita digessisse, aepe modum Decisionum Iuridicarum enucleasseri cumque per
triginta proximos annos multae controversiae in Matrimonialibus inter Eruditos ventilatae sint, has simul examinasse, in ad scopum
In prooemio agit de variis Iuriscli Legum Disserentiis &Diis visionibus, in divinas 'umanas, naturales&postivas Iuris in naturale, gentium & civile naturalis in primarium secundarium a Gentium in universale particulare, proprie improprie ita di-etum; Civile autem sus a Positivo distinguit Legum Mosaiea.
rum in morales, ceremoniales, Forenses quas omnes partim ap probat explicat desexemplis illustrat, partim corrigitin emendati leges autem divinas morales positivas, totum humanum genus ob. ligantes, data negat, te inductionem demonstrat.
Cap. I. ostendit differentiam sponsalium & nuptiarum. atque refutat divisonem sponsalium Iutis Canonici in ea, quae sunt de praesentio futuro. Praeptimis autem plurimos esse eius dio versos utrorumque, inter hos, quod sponsalia ex pluribus e ausi quam nuptiae vulgo ditalvantur, recenset.
Cap. It clandestina sponsalia respes defectus tum testium,
tum consensus parentum pertractat, atque de istorum probatione per tutamenta, horum vero vel rescissone, vel confirmatione, ac suppletione consensus paternite magistratum, pro circumstantiarum diversitate, late agit, 3 simul Cleri pontifieii arcana domin tionis in Laicos, dum in Concilio Tridentino liberis frena in matris moniis contrahendis contra parentes laxavit, perstringit.
273쪽
Cap. III examinat casum, ubi Pater Nobilis cujusdam post sponsalia cum Avunculi Vidua cum ejus consensu rite contracta dc Nudispensationem, dissensu suo ea iterum dissolvere frustra laboravit. Cap. IV. ostendit, quae in concursu plurium sponsalium alteris praefirri,in quibus poenis temeritas cinconstantia talis
Cap. V. explicat prohibitiones matrimoniales divinas Levitai8. ro. Exliis non nisi eas,quae lineam rectam concernunt,naturariis, reliquas vero positivi tantum juris esse, adeoque in certis catabus, praeprimis ubi res non amplius integra est, dispensationem admittere, evincere conatur, ita tamen, ut per analogiam et-jam affinium ejus generis c fratrum ac sororum nuptiae casis fortuito coalitae in quas proaeretice contractas Deus mortis poernam constituit divortio dirimi debeant. Rationem vero prohibitionis legum matrimonialium divinarum non selum consanguini talem vel affinitatem, sedis alias esse contendk. Cap. I. Leges divinas Matrimoniorum prohibitivas grad um paritatem quidem non respicere, extensionem tamen ad alios quosdam casus ex aliis rationibus pati, Autori persuasum est. Prius per rationum diversitatem inter persenas unius gradus ratisne linearum, item consanguinitatis δ affinitati, posterius per exempla ex Iure Civili ostendere nititur, Cap. VII. improbat arrogantiam Pontificum Romanorum in correctione computationis graduumJuris Civilis,4 substitutionei gularum pessimarum trium pro una bona, ac prohibitione matrimonii secundum regulam unicam, ex qua absurda quaedam sequantur. Cap. Vti . nec conjugium cum defunctae uxoris sorore: Cap. IX. nee iote comprivignos Lege divina prohibiturn esse, Autor contra Dissentientes asserit, suamque sententiam rationibus praejudiciis firmat. Cap. X. etiam in gradibus Jure tantum Provinciali prohibi'tis,non temere, sed tantum ex causis rationalibus quales Autor octo recenset matrimonia admittenda esse docet.
Cap. XI. Eunuchoiresdensi sortis quondam recte conjugium permissum esse, adhuc sintilibus eunuchis idem permitti posse, late deducit Autor.
274쪽
Cap. XII. nec Hermaphroditos, etiam qui nullo sexu praevalent, a lacris conjugii plane arcendos esse, ex rationibus pro iis admductis probare sustinet.
Cap. XIII ex primaeva conjugii institutione insolubilitatem quidem ejusdem,non tamen prohibitionem polygamiae, elici posse
existimat. Divortia autem hodie, pro conditione hominum in statu lapsus, interdum ex necessitate ad vitanda majora mala concedi.
Cap. XIV. polyandriam, non item polygyniam simultaneam luri naturae repugnare. Licet autem ex eo, quod haec juri divino naturali prohibita non sit, absurde a Lysero colligatur,quod hodie omnibus libere permitti debeat dispensatione tamen a Magistratu sepremo in certis necessitatis casibus eam tolerari polle. Cap. XV. licet polygami successiva statui innocentiae non conveniat, propterea tamen hodie eam improbari non posse recte etiam a Iure Civili viduis, sub poena infamiae, prohibitum esse, intra annum a distblutione prioris matrimonii nubere, nee prohibutione ista remedium contra incontinentiam ipsis adimi. Quod si vero vidua statim post mortem prioris mariti alii viro nupserit,in intra septimum usque ad undecimum mensem ab eo tempor partum vivum ediderit,ex duobus maritis eum patrem haberi, quem ordinarium hominis nascendi tempus, i. e. nonus mensis, indic
Ca XVI plures divortiorum causas,quam adulterium elimalitioiam desertionem dari, Autor ex praxi Consistoriorum Statuum Evangςlicorum communi ostendit, secundum qua etiam ob bannum
conjugis ex delicto, abortumo impotentiam dedita opera procura tam furorem seu delirium cum malitia aut desertione conjunctum, concubitum pr*ternaturalem&praeposterum, desex aliis causis infra recensendis , divortia decernuntur. Nec tantum Imperatores
Christianos, sed& alias gentes Christianas, ex diversis aliis, quam duabus istis causis, per leges sitas divortia permisisse. Cap.XVII in quibus casibus hodie divortia ob adulterium lo- eum babeant vel non,disquiritur,cum rejectione opinionis communis quod per adulterium solvatur conjugium ipso jure, nec non uni
CapAUX, malitiosae desertionis, divortium parientis, exten-
275쪽
siones hodiernas ad varios alios ea sus, veluti ad fugam metu poenae ob delictum, pertinacem debiti conjugialis denegationem, saevitiam intolerabilem , insidias vitae struetas,& alias causas, non nisi per interpretationem authenticam a Legislatoribus politicis horumque Consistoriis fieri posse. Cap. XIX. divortia etiam vera non declarationes tantum matrimoniorum pro nullis xhodie absque ulla difficultate apud Evangelico fieri ob dolum: errorem, non tantum circa personam,sed &interdum circa fortunam:
Cap. XX. item ob errorem circa virginitatem: Cap. XXI. nec non propter vim metumque injustum: Cap. XXII. ut propter impotentiam tum naturalem tum a eis
eidentalem, ante matrimonium existentum.
Ca XXIII. propter impotentiam matrimonio supervenientem etiam,vel divortium vel bigamiam permitti posse, tum ex Luthero ejusque coaetaneis, tum ex rationibus, contra communem opinionem probare conatur Autor:
Cap. XXIV. imo etiam ob coitum extraordinarium magris
Cap. XXV separationem quoad horum&mensam, tanquam remedium provisorium, ad corrigendos malos mores conjugum disicordium, recte quidem adhiberi, sed non recte ita ea subsisti, si correctio non sequatur; tunc enim divortium etiam quoad vinculum
Ca XXVI. matrimonium ob nullum plane delictum in totum prohibendum, sed delinquentes aliis poenis assiciendos, matriamonium vero liberum illis relinquendum esse. Cap. XXVII. in concursu duorum matrimoniorum, prius praeferri posteriori, si hoc absque praevia rescissione judiciali prioris, ex errore forte facti, fuerit contractum posterius vero praeferri priori, si hoc aut horitate judicis per processum desertionisin sententiam judicis fuerit dissolutum. Ca XXIIX. quoniam copula sacerdotalis non sit de essentia, sed tantum decoro conjugii Christiani, praeferri etiam interdum posse conjugium copula sacerdotali destitutum illi, ad quod ea ac cessi, si nimirum Mna pars fuga dolose eluserit copulam saccrdora Di it eo b Coral
276쪽
lem per sententiam judicis ipsi injunctam,&alibi cum alia persona nuptias celebraverit. Cap. XXIX a principe vel ejus Commissario CComite Palatino legitimationem in praejudicium liberorum legitimorum aut agnatorum, neque in altodialibus, neque in seudalibus bonis fieri posse. Cap. XXX. liberos ex putativo tantum matrimonio modo uterque vel saltem unus conjugum fraudis aut doli expers fuerit J, natos, ratione successionis aliorumque beneficiorum, per omnia aequiparari liberis ex vero matrimonio natis. Haec duabus partibus comprehenduntur, quarum quaelibet quindecim capita continet. His tertiam adhuc adjuncturum se Autor nobilissimus in praefatione promittit,& hoc ipso Leetores,liarum re
rum amantes,per nos rogat,ut casus matrimoniales rariores,aut con
silia dc responsa huc facientia, nondum typis edita, ad promovendam hanc ejus intentionem, ipsi communicen
MIS IRE DES ALBIGEOIS ET DES VAndois o Barbeis,par levi. P. Benos c. id est;
Iohannis Benedicti Monachi Dominicani,Historia a Albigensium&Valdensium.Tomi II. Lutetiae apud Iacobum te Febure , IDI. incia.
Constat plag. 3. V Aldensis vallium Subalpinarum,quae in Sabaudica ditione
sunt, incolas in societatem exitii ante paucos annos traxerat
fatum Reformatorum in Gallia, quos Rex, obsequium Deo se praestare putans, ut satis notum est, evertit, magna quidem , si scriptoribus illi obnoxiis credamus, cum gloria sua. Hujus str nuus sonorusque buccinator etiam est Monachus hic, prodigiosam imprimis celeritatem Regis efferens , qua paucis mensibus plus quam quinque ex Antecetaribus ejus,integro seculo Albigenses persecuti, praestiterit, idque, ut ait, absque sanguinis etffusione. Cumulum vero Eastigium operi impositum ab eo putat, quod Κ i non Diqiliae by Orale
277쪽
non selum in sua provincia, quae Delphinatu nomen habet , reliquias Valdensum per inaccessas Alpium valles indagatas, in latebris suis obruerit, sed ridem suis auspiciis dc auxiliis apud Sa. baudiae Ducem procuraverit. Neque hic subsistit Autor, sed etiam foedus ab Imperatore nostro plerisque Europae Potentatibus pro
defensione initum,acerbe insectatur, dc conspirationem ex invidia admirandi operis pro religione suscepti conflatam esse criminatur, nempe ut neglecta prosecutione victoriarum contra Turcos,Galliae Rex, unicus ille vera fidei defensor, armis peteretur. Non minus proterve Serenissimini Angliae Regem Guilhelmum cum tyrannis, veteris Ecclesiae persecutoribus,comparat, cujus potentiae destruendat Deus Regem Gallorum, ut brachium suum dextrum opposive istit. Huic igitur Heroi,in soli sacrorum vindici, omnium Scriptorum labores vigiliasque consecrari debere contendit, cum nullum sub coelo nomen sit, a quo majus decus conciliari iis possit. Ex his ficile conjici potest, quid ab autore hoc in historia , quam exhibet, sperari debeat, magnam tamen industriam & fidem profesib. Ex centum & quinquaginta Scriptoribus Catholicis maereticia nullum a se repertum esse ait, qui originem Albigensium satis diligenter investigaverit plerosque eos cum Valdensibus confudi se se vero deprehendisse ait, multo vetustiores esse Albigenses, nee eadem cum Valdensibus, qui non tam longe a Romanae Ecclesiae placitis abierint, doculisse, quanquam successu temporis in unam sententiam coaluerint.
His aliisque praemissis, ad rem accedit, neque tamen quid- qi iam certi aut novi de Albigensium origine arseri statuit potius, obscuram esse, & sectam cum filia comparat quae patrem ignoret, aut cum monstro ex variis particulis coalescente. Succrevisse scili
cet ex Arianorum, Alanichaeorum, Petrobrusanorum, Henricianorum
8 Valdensum erroribus, ut Hydram multorum capitum, tantoque dissiciliorem superatu. Recte factum esse jactat, quod Pontifices Cruciata sve sacras expeditiones his haereticis opposuerint, cum non minora damna, quam Saraceni & Turci, ecclesiae illaturi fuiLsent, nisi pontisces potentiam principum, speciatim Regum Galliae, contra rebelles illos armassent. Inter Scriptores primum omnium
laudat sanctum, quem vocant, Bereardum, Abbatem Claravas lensem
278쪽
tim, ex quo probare nititur, nihil certi constare de stelae autore , quanquam postea eadem cum illis,quas Petrus frusus, Henricus 3Ionachid Petrus Valdus formaverini,habita fuerit; aegre etiam detectam esse ait, quod non nisi clandestinoseonventus desinter paucos celebraverint, Clero potissimum infesti dc Sacramenta spernentes. Nomen a civitate Albia seu A ira Occitaniae in finibus Biturigum adeptos esse, cum ibi anno Laris concilium traberetur antea Manichaeos cli Bulgaros sive Vasconum pronunciatione Vulgares Voca ri solitos Bulgarorum nomen Petrum de Marca in Historia Bearnensi secutus, inde deducit, quod Manichaei ex Armenia pulsi, in Bulgariam, paulo post quam ad fidem Christianam gens illa
conversa esset, seculo nono irrepsissent, suosque errores novitiis Christianis instillassent. Statuisse autem duo principiat rejecisse Sacerdotium magines,Eucharistiam;negasse Christum ex Maria corpus sumsisse, aliaque non minus insana sparsisse Da Bulgaris tamen Betomitos, id est, Deo charos nominari consuevisse. Ex Bulgaria, occasione bellorum a Gallis in Oriente gestorum, in Franciam delatos, atque in sectas Arianorum Manichaeorum divisos esse, ex quibus tandem Albigens um secta coaluerit. His accesssse Periri a Valdoi vico prope Lugdunum sectatores,dc Petrrarusi, qui in Provincia Arelatensi circa annum mo dogmata sua denegato baptismo infantibus, rejectoque te implorum usu Tacrificio Missae,
propalaverit, propter haec&alia vivi comburio punitus Post annos quosdam ,eorundem dogmatum autorem aliorumque renovatorem Henrictim Monachum Tolosanum invaluisse, cujus doctrina in con-
mnata fuerit. Postea in Synodo combis=M Lomber prope Albiam, A. D 76 in dissentientes istos omnes serio inquit coeptum, iliconde
Innationem eorum secutamdicet objecta prope omnia inficiarentur, iuramento tamen illis renunciate, religione ducti,abhorrerent. Hor
renda utique cli foeda imputat illis Autor, secutus Rogerium de Ho-veden aliosque illorum temporum scriptores addi citque&in fine Iibrorum subjungit documenta quaedam vetera, quibus confirmari posse existimat. quae scriptores illi tradiderunt quorum fides non ab omnibus agnoscitur. Licet vero ab anno tiro, ad finem fere istius seculi, multa in Synodis ix Romae dectet contra sectam illam essent,
279쪽
non caruit tamen, ut Autor porro memorat, incrementis , patronosque invenit Comites Tolosanos,item Albienses aliosque Dynastas. Sub initium sequentis seculi, anno nempe roa, Inno fucentius III Pontifex, pro reto suo satis decantato severius agere coepit, primo quidem per Missionarios sive Legatos ex Clero, qui persuasionibus uterentur, deinde adhibita vi remedium etiam ab exemplo quaesitum fuit. Cum enim Albigenses de corruptis Cleriacorum moribus maxime quererentur, in Synodo Moni essulana
anno Iros Didaea Episcopus Osinensis Alphonsi Regis Castiliae
Legatus ut Dominicus Monachus Calaguritanus, magna jam tum sanetimoniae fama celebratus, reformationis cujusdam initium fecerunt. Abjecto enim omni luxu comitatu, vili habitu assumtisque baculis per oppida licos circumeuntes, haeresin verbis opopugnabant, parum tamen proficientes; quanquam etiam miracula
accessisse se in agro Carcasionensi culmi festo die Iohannis Baptis resecti sanguinem stillasse ferebantur. Anno tro6 disputatio inter delectos ex utraque parte, voce scriptis habita eli,
in oppido Montisregali condemnatis per arbitros Albigensibus, qui Ecclesiam Romanam a Christo defecisse,& Diaboli sponsam scholamque esse dicebant,&Missam impugnabant. Etsi vero con versi tum pauci fuere, Dominico tamen post discessum & obitum
Osinensis aliorum allaborante, centum hominum millia ad obsequium pontifici praestandum reducta esse dicuntur Peaque occasione institutus est novus Monachorum ordo, qui Praedicatore r&Inquisitores haereticae praνitatis, ab autore vero Dominicani nomia nati sunt. Plus scilicet excommunicationibus cli suppliciis quam concionibus&persuasionibus effectum est. Sane gloriam inventae Inquisitionu, oua illa promovetur, violentiae,Autor Dominico vel soli,vel communem cum Innocentio III.assignat. Vid. Tom. II. lib. V l. p.I29. Non deerant tamen, qui rigori sese opponerent, ita ut anno Iro Legatus Pontificis Petrus de Coiro-novo, Ra ymuniui VIComitis Tolosani, ut creditur, insidiis interfectus fuerit. Hoc facinus ultus est Pontifex non solum excommunicationis fulmino in Comitem vibrato, sedet promulgata, quam vocant, Cruciata,
sive indicto bello sacro, ad quod speciatim invitabatur Rex Galliae, quanquam is tunc bello cum Germanis i c Anglis implicitus parum praestare
280쪽
praestare potuerit. Multa tamen hominum millia, non secus ac contra Saracenos Turcosque,in Albigenses arma ceperunt,nisi'ood, qui contra hos militabant, erucem in pectore , adversus barbaros vero in humeris a siti tam vel pictam gererent. Haec fere sunt, quae ex libro I recensenda esse duximus, qui:
ideam & compendium quoddam historiae exhibent;cum in libris sequentibus nihil aliud aut parum admodum tradatur, quam bella vastationes regionum clades multiplices, quarum finis tandem seculo XIII is fuit, ut Albigensium secta, unctis Pontificum
Regum viribus, ad incitas redigeretur. Inter eos vero , quo rum ductu prostrati sunt Albigenses, acerrimus facile ruit,&a Pontificiis Scriptoribus vehementer eo nomine laudatus Simon Comes Mon fortius. Hujus.& aliorum illustrium virorum Genealogias
diligenter collegit& descripsit Autor , Comitum imprimis Tolos.
Tom. I. enim pag.3ood seqq. eorum familia a Caroli Calvi temporibus deducitur, cujus duae lineae, Comitum nempe Tolosanorum Carcassonensam, hujusque nova propago I xiras, , quae ad Re gnum Navarrae evecta est, distincte ad pag. usque 3 recensentur. Dein Momsortii, de quo dictum est, genus explicatur,&inter descendentes ejus, qui domicilium in regnum Neapolitanum transtulerunt, refertur Nicolain Comes de Campobcisso, qui Carolum Burgundum anno I 76 proditione sua in exitium praecipitavit . Comingiorum non parum illustre olim stemma habetur pag. N.quorum ditiones tamen&tituli dudum per matrimonia aliasque muta tiones, ad alias familias transierunt. De Pontificum apiscoporum Monachorum gestis,in extirpandis,quas vocabant,haeresibus, multa narrat laudatque Autor , quae seculorum illorum genium repraesentant, cum spiritu tamen Christianismi parum conveniunt. Eo etiam referri possunt statuta conversis praescripta, inter quae est,
quod in Synodo B terrensi teriers conditum tuit, quod nemini permitti debeat lectio librorum sacrorum lingua populari. Id Au tori apprime placet, licet hodie sint in ip tb quoque Clero Gallicano,qui rigorem illum non probent. Valdensium historiam, quam in titulo promisit, Tom. I lib.. VIII breviterin tenuiter proponit Autor, cujus tamen causa Vete
ra illa de Albigensibus, multis tradita, repetiisse potissimum ido'