장음표시 사용
51쪽
Venetiis, apud Hieronymiunatistium ibi, in ramo,
Ouamquam Operis hujus titulus universae philosophiae systema
prae se fera, Claris in tamen ejus Λιιt in limine statim mod euste profitetur, brevem tantum ad recte philosophandum prodromum
apparatum a se hic propcim, quo tamen animus ad assequςndam omnibus numeris ab lutam lapaentiam rite possit praeparari ut vero de totius operis partitione Lectori constet, Philosophiam dividit in Naturalem dcMorriem illius partes tres facit, Logisam, Meta ν-ficam ad quam Arithmeticam &Mathesin Unipersalem commode r
duci posse pronunci iit δε eam, quae circa mundum corporeum , seu extensionis naturam versatur Haec si si, bstantiam extensam contemplatur quatenus sensibus subjacet, seu sensi bibbus qualitatibus a p. parentiis exornatur, Physica si xxtensipnem pure intelligibilem idealem, quatenus mensurabilis,o a sensuum perceptione ejuneraesti Geometria sident ii veritates, quae ideati extensoni compesunt, cum sensibili aliqua corporis proprietate coniungit, P sic Magi ter
Praemittit caeteris Logicam, quod viam haec sternat Philosophiae primae. in eaq;yeteris&novae Scholae placita cum suis meditatis com fert Nulli autem sectae addictus, nullam ex omni parte rejicit aulamplectitur; in exipatum tamen ejusque praecipue sectatore Schotristicos, stylum hinc inde, non sine merito. acuat Philosophiae vero naturalis incrementis plurimum obsuisse, immodicam antiquitatis reverentiam; ψibidinem innovandi diiputationum ab uim 'Ddium contentionis; methodi recte ratiocinandi desectum quo Arsotelem, Platonem, Democritum, peteresque Philosophos plurimum laborasse solumque Canesium naturalem philosophandi rationem titui multa ab Antiquis emendicaverit, excogitasse contendit, neglectum & contemtum studii Chymiae ignorantiam Matheseos praecepsi ilicium exorsum a contemplatione sensibilium, non vero intelligibilium fiduciam judicii sensuum. terminorum abstractorum Jogic
rum generalium in exponenda particularium rerum natura usum,&, Ocuui nou rerum ibiicitudinem non indiligenti exegesi ostendit, cavendisque iis debitas cautelas limitesque praescribit. Ipsam Logicam dum artem cogitandi facit,id muneris ei injungit., ut pri-Diuitias by Orale
52쪽
nt primum errores nostros detegat memendet, praeeipuas deinde mentis cogitationes, perceptionem, iudicium, ratiocinationem ordinationem dextre dirigat unde qumque libri cujus partes Mim iconsurgunt. ιK.
Circa primam duplices humanae mentis desectus notat necessarios, ex ipse natura rei finitae hoc est detectuosae pullulantes;&voluntarios, qui culpam involvant, diligentia vero adhibita caveri
possint. Ex horum genere eos tantum, qui verum res iunt, uiam, oblivionem, conrusionem 4bscuritatem in peris incertitudinem in praecipitantiam in judicium pravae ias in ratiocinium invehunt, considerat. Horum causam pro iamdi principalem constituit libertatis abusum oceatanalem quatenus homo in ordine ad se spectatur, sensus, imaginationem, an, mique affectus quatenus comparatur ad societatem, consortium. edueationem parentum praeceptorum disciplinam, lectionem librorum elici Priorum sensus, imaginationis c. occasione, quampluores infantiae, praeiudiciis eorum nimis obnoxiae, opiniones nasci, ex quihus deinde infiniti errores alii originem ducant, qui procedente aetate simul adolescant, novisque sempeν erroribus tirmenturin a mantur, laculanti exemplis demonstrati tri Conmerationem errorum excipit Pars secuMa,ae Humanamen Meis, sive semis, per quas mens immediate percipit quas αperceptiones, notiones conceptus res nominat. Tvetur his semientiam A aω, dea nihil realiter diversum esse ab ipsa pereeis p ione rei, contra Malebranchium statuentis. Distinguit tamen eam in innatas macquisitas in illas non esse imagines an simulacra seu vestigia in mentis sinu expressi sed in quadam dispositione facilitate mentis consistere contendit, qua cura excitamentum extraneum ex se pro suo placito easdem sine difficultate possit excitare. prae judiciis autem infantiae, quae quod sensum, Onassicit aut movet, pro nihilo reputat, oriri asserit, quod mentis ideae, quae entia sint realia apro figmentia alit entibus rationis pluribus Scholasticis habeantur. Ideas pias in sensationes, imaginationesin simplices intellectionea distinguit, easque a mente, non sensibus ortum trahere adseriti illudque stholarum effatum Nihil est in intellectu, quod non prilis fuerit
in sensu, falsum pronunciati adeas porro in claras E. distinctas, ac F obscuras
53쪽
obscura a confusa dispescit, omneque quod per claram, deam D srenaesentatur, velut rem, vel ut modum rei, vel uia mpdisic tam percipi saepisume autem modum cum rea Philosophis confundi e . nunciat. Res autem quae clare oc distincte intelliguntur, duorum tam tum facit generum vel spiri uale hoc est comantes; vel corporeas, hoe est extensas. Arbyrarium esse existimat numerum constituere elassium aut generum, eorum quae cIare possunt percipi unde nec in natura fundatum putat denarium Praedicamento rum numerum: in ab
aliis ad septem classes hoc disticho
Mens, mensura, quies, motus politura Dura, Sunt eum materia cunctarum exordia rerum, comptehensas, cuncta quae in univeri percipimus reterri memorat En simplieiter Intinuum vere dc proprie ut remin subsantiam inistelligi caetera vero ab eo diversa analo eice uer comparationem tantum res dici, tanquam repraesentationes, vestigia imitamenta
substantiae. Ἀd distinctiorem rei intellectum singula ejus attributa sedulo esse perpendenda, ac in elisses suas ordinatim distribuenda asque hic carendum, ne attributa positiva cum negat is consentantur: melius autem Harim rem percipi per a suta positiva dum
negativi ab Lita quam relativae probe etiam modos particulares a commanibus, recise ab apparentibus discernendos : ij num conseire ad distinetam notitiam, si eadem res pluribus ideis, diverusque eone cibus inadaequatis percipiatur. Ideas uriversaIes recte in quim e species seu praedicabilia distinguiasserit praecipuum amrem vulgaris Dialeeticae praejudicium vi impedimentum perhibet, quod ad res
ipsas transserantur, quae tantum in conceptu nostro existum Impu
gnat scalam p dicamentalem Peripateticorum seu a bo em Poγεν Hanam, pluribus ex causis , aliamque substituit, Ec ab objectionibusum sicat Tradit deinde regulam,ut vocat inconcusiam, ex qua, quae in rebus creatis ab invicem realiter distingantor, colligi possit. Ex quo porro improbat distinctiones, visi lem Thomistarum, dessormalem Seorisiarum, iisque dimcultates circa mysterium Ss Trinitatis non tolli, sed novis aliis implicatiores reddi, prolixe deducit; easque adeo nec de Deo emanciandas, neque negandas, sed iudidium nostrum e usque suspendendum esse conclussit, donec evidentia vel revelatio accesserit modum vero praebet quo praecisis his distinctionibus validius
54쪽
inus occurri possit infidelium argumentis mysterium hoc oppugnantibus. Praecipua re rite pe piendae initrumenta iudicat legitimam Definitionem Divisionem, in quarum naturam diligenter inquiriti Definitionem Hominis per animal rationale, detectuosam4 obscuram rei expressionem non unam ob causam pronunciat.Quicquid autem a mente Humana clare dc distincte percipitur ens determinatum αλ- gulare esse eaquepropter non ris, sed tantum conceptus mucria1cs diei debere existim ad Tertia pars regulas tradit recte iudicandi. Iudicium autem non tam ad intellectum quam ad voluntatem spectare inirmat: ita utetiam assensus respectu primarum veritatum non minus voluntarius ditamdus sit, quam consensiis ad bonum. Quo loco Malebranchium te .prehendit, cui intellectas facultas sit mere passi a Qua autem ratione iudieium ad intellectum rursus ad voluntatem relirri possit, ostendit. Proportionem porro seu relauonem, quae in iudicio ex parte in . tellectus percipiatur, nil aliud dicere nis psa extrema realia 6c conce .ptum comparauVum adstoque relationem sermaster consistere in Conceptitiquo extrema mutuo Comparantur. Iudicium tam diu suspendendum docet, usquedum praevio examne evidentia in perceptione consurgat unde ex lenseum testimonio de evidentia tantum determinari debeat retpectus rerum in ordine ad nos nil vero de absolina rei natura iudicari. Quarta parte, omni ratiocimo necelsario involv norat proportion aequalitatis aut inaequalitatis inter duas rerum proportioneS, ex nua illico oriatur mentis judicium,' so duo extrema invicem conis necti vel repugnare concluditur. Syllogiis Demonstrativi gene inexesarad distineta. pieta obscura extremorem cum medio cononexione derivat hujin etiam exemptim, ex Pergaeetitorum tanta pus. pro sensu cognitione brutorti me ex C 'si vero adversis eadem pro re. In phistico vero vel duplex occurrere me di m Uel alterutrum extremorum non Perse, sed per occidens, medio connecti monet insontes indicat primariori mubphisinariim,ex' ibi, innumeri ere es in scholis promanaverint quorum tres praecipi os in altera Appendice viisius petiequitur. IIbinia parte Metho rem anastricam seu nventionis appellat. cujus ope latentemveritatem onamir de ad rerum radicanadiptam 1 F a Lia as-
55쪽
ria attributa detegenda ducimur doctrina vero, obnibet; in errius beneficio inventam detectam veritatem ordinato sermone aliis invicte suademus. Pro triplici inde veritates philosoph ca quatin metaphysicam physicam comple et illar, mathematica, physicomathematica invenienda triplicem regulam praescribit, quam luculento discursu exemplisque convenientibus illustrat. In specie ratiocinium phys comathematicum elegans exhibet, sibi olim ab amicissimo
Montan.etrio Patavii obiter indicatum, quo lumen non esse corpus contra Democritea philosophiae placita , speciatim contra Gessendum
Francisium Mariam Grimaldum,demonstratur, quod compendio huc redit: in aula spatiosa,nocte profunda Omnique lumine destituta, canis dela accendatur, obterveturque tam intervallum, ex quo oculus sanus nullaque imbecillitate laborans, literas chartae impressas incipiat distincte cognoscere quam distantia oculi candelaci duplicetur deinde hae edist.intia, retentoque eodem oculi chartae intervallo, quatuor candelis, omnino cum priori aequalibusδε propc,ita tamen ne flammulae misceantur, collocatis, chara et res,uti prius poterunt cognosci ; triplicata distantia, idem ei sectus praestabitur novem candelis atque sic porro, caeteris paribus, numeri candelarum semper erunt ut quadrata distantiarum oculi a candelis. Iam si lux corpore esset substantia , a compore luminoso quaqua versum in sphaeram e filuens, oporteret eam
expandi juxta leges corporum fluidorum, hoc est spatium occupare
aequale suae capacitati: adeoque cum corpora sint ut cubi radiorum suorum, candelarum numerus deberet esse ut cubus tim dist aedongeque major quam qui experimento capto obtinetur. Ad Methodi syntheticae vim&solertiam rite percipiendam Geometriae methodum consulere jubet utriusque autem Canalytica theticae Iusum in philosephicis rebus addiscere cupienti, commendat primae suae Philosophiae quaestiones de Dei, humanae Mentisin Corporis natura; in quibus utraque via potiora fundamenta, quae ad naturailem scient
am4pectant exposita et pronunciat. Circa Methodum ingendi quae observanda sint, uti fideliter de
treque monet ita non ineruditum delectum recensumque Mathem licorum o Philosophorum instituit, qui tyronibus, ut viam regiam in studiorum suorum cursu teneant, non minori adjumento esse possiunt,
quam regulae, quas in delectuin lectione autorum observandas esse salutariter Disjtiro b c Oosl
56쪽
tariter Honet. Praeelarum timen hoc loco de Actis nostris iudieium, prolixiori elus erga nos affectui, tenuitatis nostrae probe conscii, reγctius tribuimus, quam ut laborem nostrum quaIemcunque cum aliorum Virorum doctissimorum hujus aevi scriptis aequiparari ne dum anteferri sis posse opinemur. . - tal Subjungitur Libro gemina Appendis quarum pri a qua mones aliquae in vulgari Logica , circa Logicae natura nudis cessitatam e agitata, resolvuntur. Secunda vero triplex sophismastholarum detegit expendit, quqrum primum est, quando ab idea ensibili ad rem concluditur; quo loco nec ex Dei summa veracitate infallibilitatem evidentiae sensuu colligi, nec Scripturarum testimonia, negata sila, labefactari ostendit Caree vero de corporum existentia demonstrationem, nullius roboris esse judicat reliqua duo, quando vel ab idea obscura ad rem vel a nihilo apparenter quoad sensum phantasiam, ad nihilum abselut argumentatio instimitur. triplici autem hoe sophismate singulas fere opiniones vulgarisis Scholasticae philosophia originem traxisse, singulorumque usus aut ve-dius abusus in scholis ostenditur.
P Philippus Bona ni e Soc, Iesu, autor libri de Testaceis in Actis
.Eruditorum A. 168 pag. io memorati, pus composuit de usii Microscopiorum. Dum vero figurae ad illud spectantes in aes me duntur, Historiam suam de Insectis, figuris itidem haud paucis illustratam, praelo subjeeit, qua philosophice argumentum hoc tractat, multaque proditurus dicitur, quae Aldrovando Iontano, Libro, Soammerdammo aliisque ignorata fuere. Opus vero Bonannianum de Testaceis Francificus Des ne, cui Bibliothecam Musanam in Actis anni superioris pag. 23 laudatam debemus, Gallice vertit. Unden va illius libri editio, elegantissimis nec Bonanno visis testaceis ex The- lauro Regio adaugenda, Lutetiae Parisiorum cum tempore proditura est. Ioannes a mussaepe nobis laudatus, Veteressiua Monimenta de operibus Musimis strenue Romae prosequitur quod opus quinque aut sex volumina in Blio, ut loquuntur, continebit, quicquid Mu-fivorum id genus monimentorum, quor quidem haud exigua ex Graecia nec non Constantinopoli HierosoIymis, copia ad eum jam est 3 del.
57쪽
delata,toto orbe superest, complectetur. Ejusde Dissertatio de duobus Philippis Imperatoribus, numChri tiani fuerint,propediem in lucem est proditura. in Totime Primarius Legum in Collegio Sapientiae L clor, typis commisit Nova Instituta Criminalia, figuris aeneis, quibus omnia suppliciorum genera, quae unquam in Iudicus uri dicis usu rece pia fuere,describentur exornanda i Praelo quoque proxime subjicietur liber hoc titulo Musio dii ca, e di Elyerienaei stratori Planxenuove e rare di Figure, O si restationi, Note Medicinal erauronamenti,
setondo principii de Neoterici, diffso in decade g. con due Disseraationi et e intorno alia generatione de Funghi con figure, e latro tione deIe Z ophites desie Piante marine conmure dimon Pacita
Boccone mentia omo Siciliano, alpresente Don Silvio Monaeo deror in o DNIMO Eesia congregatione d Italia. IIDustr.ibitur hoc opus in tabulis aeneis, quibus caelo insculptae exhibebuntur circiter 23 Plantae novae rarae, a nemine hactenus delineatae. Continebit praeterea o Observationes,easque cunctas super materiis novis ae utilibus, secundum principia Scholia modernae explicatis , Circa finem accedent duae Distertationes de Generatione Fungorum cum figuris, nec non de productione Zoophytorum. Perspectivae Practicae P. Andreae det Porro Soc. yes init author et Lacunaris icta concamerati ne oculos fallentis aliarumque picturarum scenographicarum, quin
exstant in aede S. Ignatii dc aliis Iesultarum templis impressio Romae ad finem pene perducta est in Bl idiomate Latino ac Italico apud Iolla Komarec typographum Bohemum. Ingentem continet hic libernumerum figurarum aeri insculptarum. Sunt autem qui censent, nodi
esse fere, nisi exscriptum exempla Perspectivae Practicae Fr. de Breus de Soc Ies Parisiis A. is tribus volitiminibus impressae. Id
tamen quod inlibm hoc singularem mereri considerationena poterit, erunt complura venultiora technasinata praetica pro depingerulis fornicibus talique specie lacunaribus planis concilianda, ut concamerata appareant instar concavi interius basilicariam tecti qua quἐ-dem in re hic ei de Pora multurn excellit prout elegantissima opera per ipsum confecta testantur. Ex typographia S. Congregatio- his de Propaganda Fide propediem proditurus est Emouelis a Stheia
'Rrte Bibliothe e Viaticanae praefecti Antiqisitatis Ecclusiae Dissertatio nitras , Animentis ac Notis illiistra arTomus I, opus Chronologicum Caesaris tinperio usque ad IustiniaruUbitulia, continens quem dei ceps Digitia i Corale
58쪽
MENSIS IANUARII A. M DC XCII. 4
eeps magni hujus operis tomi plures sequentur. Diariu- Erudus --- errariense finem invenit, cum vix una ejus alierave semo lucem adspexisseT. Nec est. ut PQmeno Diarii ulteriorem nobis continuationem polliceamur, postquam alteri ejus Autori P. Benedicto Baccinsper adversariorum vim Parma Mantuam discedendi imposita fuit necessitas; alter vero P. Gaudentius Robertus antiquioribus potius seriptoribus recudendis, quam novis recensendis oper.im sitam impendere constituerit. Denique, quod primo memorandum loco fuerat,Neapoli absolutum pene est opus Genealogicum tria in sol volumina complexum, multisque exornatum figuris aeneis, quod illustrissimartara rum gentis Genealogiam describit, allustrissimi atque E cellentissimi principis de Buteri, cujus non semel honorifica, ut par erat, facta a nobis fuit mentio, sumptibus editum dicitur. Idem Cebsissimus princeps, ex ossicina sua typographica , quam Maa rarini in Sicilia adornavit, non ita pridem His anici diomatis librum edidit hoc tituli Ocios Morales I Descripciones Simbolicas diDon Fel Imrio 'linos; quod opus autore suo dignissimum praedicatur, tametsi
id felicitatis ei non contigit, ut illud in lucem editum ipse videret, maturius nempe mundi hujus luce privatus. Nunc vero Docti sinus princeps occupatur remittendis sub praelum unoque solum volumine edendis duobus suis operibus, nimirum L Inseruitione Principi, dc L Ambissciatore obtico Crisiano Posteriori vero huic junget Ad-d amentum de statu praesenti cunctarum Europae Aulartam, i. e. de juslibet Regni origine,ambitu ac siti de origine Familia Principis nunc regentis ejusdemq; Principis ac ejus cognatoru qualitatibus per- Analibus, de potentia item ac reditibus, de Confoederati , de rina rigiminis, de Ministris Aulaeo eorum ingenio: quibus tandem accedet Catalogus omnium ejus Aulae Titulatorum atque Magnatum.
Henrici Wharioni Anglia Sacra spe cisiectioisoriarumpartim aluiquitus,partim re uter scripetarum, de Archiepiscopiso Episcopis A lia Pars I. Londini, DI fol. Cabali, sive Scrinia Sacra. Neries of State and Government, in
59쪽
Furiosi alcanto farta a Gregorio Calo est. In Napoli, Diis .msoria Ecclesiastea Seculiam, authorebh. oggango aegero.
Decenninm L. Tubingae, sista, in A.
60쪽
Admonitio gravis ad Exules de propinquo illo
Cumis editio libem hujus in Belgio rixas inter viros doctos
excitaverit, ex scriptis bene multis, quorum compendium deinceps trademus, satis constat. Itaque etsi libelli Geomanis parum aequi recensu plane supersedere conmmer mus, nonnihil tamen de eo' nunc tandem dicendum nodis visum Rit, postquam semide eo longe lateque percrebuit. me autore de materia praefatio consulenda est. In hac Admonitioliaeescripta esse perhibetur ab Λdvocato quodam Parisiensi, non in serensi solum lcientia, sed rin controversiis sacris exercitato, qui tamen Iaud tur,quod non obstante diverfitate religionis amicitiam eum Editore libri Resemato coluerit; dein, quod violentum illum converte di modum Gai gonneris non probaverit, pudere sane se illius e eessus nomine Ecclesiaevi nationis Gallicae aperte professus. Reprehenditur vero idem, quod in libello hoc totum Protestantium cce 'tum, sine omni aequitate moderatione, a cerbissime exagitaverit,&asperrima eonvitia in praecipuos Protestantium scriptores sparserit, ideo tantum, quod de saevitia in sevi Ecclesiam Reformatam exercita paulo liberius conqueri sint ausi. Nec minus protervia ejus culpatur, qua m vituperanda heroica Angliae liberatione usus est, minime parcens Serenuissimo Regi Guillelmo, nec proceribus Britannis. Λd