장음표시 사용
501쪽
nam esse, Epiphanii Socratis autoritate, & styli UMLMRm AEn tini epistolis consermitate probat, eamque eum homousii o Conis cilii Nicaeni mentionem non faciat , ante eoncilium Nicaenum scriptam esse censeti Qua in re, ut in multis aliis,Baronii coniectu ras sequitur. Eustathii Antiochen orationem a Gregorio resisbytero Caesariensi memoratam, suppositam eue statuit cum non ιverisimile videatur, in ipso Concilii Nieaeni auspicio, eum nondum
Arii causa ventilata esset, Eustathium tam graviter in Arium inve octum fuisse I etsi Hieronymus eum in ep. t 26. Eustathium tiarissima tuba bellicum eontra Arium eecinisse scribit, ad hane Eustathii ora tionem respexisse videri possit. rationem a Coni tantino inis Concilio Nicaen habitam fidelius a Gelasio quam ab Eusebio reis citati arbitratur, cum verba, quae Theodoretus ex Constantini nraa tione excerpsit, non in Eusebiana sed in Gelasiana Constantivi or licine inveniantur. In notis ad subscriptiones Episcoporum ex eo tro de Marea probare nititur quodviosius Sylvestri loco Concilii Nicaeni Praeses fuerit in eo tamen a Marea dissentit, quod locum νEusebii L . desit. Constant e. . ubi Episcoporum in Concilio Nicaeno frequentia recensetur, a libratiis corruptum ex Gelasio ' sapplendum statuit, quod Autori nostro probatura cile merito videtur Haec ex secunda tractatus hujus parte notasse sum
sequitur tertia, quae Gallieam symboli Nicaen deseanonum
Nicaenorum versionem continet. Exhibet autem non solum ea nones illos U. qui ab omnibus ut genuini recipiuntur ' epit umen illorum canonum, quam Rufinus historiae suae eclesiam inseruit, in ar capitula distributam,verum etiam eanones sci qui inbgo Arabici appellari lent, ab Alphonso Pisano Francisco Turria-noc Abrahamo Eechellensi Latine quondam tactos,& nune Gallico idiomate donatos. Ad finem horum canonum notat,quod Abraham Ecchellensis praeter illos canones Arabicos ediderit re capitula Concilii Nicaeni ad vitam monastieam spectantia, item 1 constitutiones ecclesiasticas varii argumenti, nec non as alias constitutiones Constantino Imperatori dedicatas, una eum praefation quadam concilii Nicaeni, quae omnia Labbeus suae Conciliorum
collectioni interuiti Verum haec in Gallicum sermonem comve
502쪽
MENSIS OCTOBRIS A. MDCXCII. 46r
tere noluit Autor noster, sussicere ratus, si titulosis argumenta istarum constitutionum breviter indiearet, suumque de illis udiiscium annecteret. Statuit autem constitutiones illas una cum praetatione subjuncta ita comparatas esse, ut eum probatis Autordi hus & sana antiquitate dissiculter eonciliari pollinii nec opus video atur, multis argumentis probare quod sint suppositae, cum ex ipsa lectione id tali manifestum fiat. Commemorat postea numerum oli ordinem canonum Nicaenorum, quos Alphonsus Pisanus in prima sua Concilii Nicaeni editione vulgavit, d quam debili fundamento innitatur ejus de o canonibus Nicaeni Concilii sentenistia, exponit. In eo autem cum tachellen QPisiano consentit, quod plures quam a canones a Patribus Nicaenis onditos sibi persuadeanquorsum refert decreta Concilii Nieaeni de festo Pascha. tisi de Meletio, de sacrificiis per jejunos offerendis, de consuetudine examinandi in posteriori Concilio, quae in priori decreta sunt: neque repugnat iis, qui canonem de bigamis non ordinandis, de appellationibus ad Romanos Episcopos ad Concilium Nicaenum reserunt. Canonem vero de libris eanonicis: apocryphis,ean nem de clausula doxologiae eeelesiasticae addenda,in canonem deliteris sermatis, absque solido fundamento Concilio Nicaeno a nomnullis tribui affirmat. Tandem etiam mentionem facit Diatypo seon, quas Gelasius Cyricenus a Patribus Nicaenis sancitas mem rat. Tertiam hujus tractatus partem iterum notis nonnullis Autor illustrat, quarum pars maxima genuinos Concilii Nicient eanones concernit. Eas recensere supersedemus, id modo notantes, quod in observatione et .animadvertit, solidas probationes ab antiquitate ii lis suppeditari, qui non plures quam ao. canones a Nicaenis Patribus conditos assirmant, unde mirum videri possit quod hae sententia . deserta disientientibus accesserit Arabicis canonibus notas non iadjicit, sed rationes tantum adducit, quibus Turrianus Malii eanonisbus istis colorem aliquem sinceritatis obducere conati senti as vero infirmis conjecturis niti judicat. Postremo Haramannum perstringit, pro quo Ruelium nominare debuisset quod in eonciliis illustratis Tom. r. pag. 3Iρ dicat se Arabicos canone Io p ponere per Teilonem &Thearistum Constantinopolitanum e Graeco
in Latinum versos, cum tamen tantum o canones genuinosa duo
503쪽
M illis vitis Latine redditos uita, ex eoru lio cuthaginensi
VI. deibuit dicere circa annum celebrato constet, ris ante seculis factum fuerit, quam Arabici canones prodirent. -- cepit serte Rusium collectio conciliorum iniana, ubi Tom. I. D. 3ιχ. edit. I fit 3 et Pisano ita referuntur canones Arabici, ut sui glocis etiam canones 2 a Teilone&Thearisto Latine versi &ir Caris thaginensi Concilio memorati inserantur,in talis titulus praefigatur rcapitulis Nicani Concilii e Teilonem eth risum Constantinosin sanum de Graeco in Latinum ero Arabici canones Lo. Quamvis enim verba hunc titulum proxime antecedentia innuant primam ιν euli partem ad canones Nicaenos in Carthaginensi Concilio lectos
spectare ipse tamen titulus linea interpositain majusculis literis a verbis praecedentibus ira separatus est, ut illa coilutio Ruelium faciis te confundere potuerit. --
bam cave γenaal Gor Saomon Bor c. id est:
ilbrim Cave Tractatus de Primaevo Christis
nismo rex Anglico in Belgicum sermonem tra' ductus a Salomone Bor Accessit praefatio H. Witsii.
ultrajecit apud Dane Halma offa iura. Constat Alph. a. bc plag. 2. Opus hoe novum non est, sed jam ante viginti elaster innoxa Reverendo Autore, saepius a nobis meritoque laudato hodieque per Dei gratiam superstite, Anglico idiomate ed, tum, oc in Actis Λ.4686 p. 44 sqq. eum quarta ejus editio ad nos
Pervenictet, recensitum. Nova tamen est , quae nunc demum clarissimi Ultra jectinorum heologi Hermanni Mi sui consilio lum malpexit, utilissimi libri versio Belgica, quae vel ob Praefationem gravissimo hoc Viro adjectam, silentio a nobis transmittenda non fuit. Rus itaque Praefationis cum de opere ipso prolixe satis dicto loco actum jam fueritinummam paucis exhibemus. Fat Diuilias by Cooss
504쪽
MENSIS OCTOBRIS A. 11 DC XCII 63
Fatetur που tu, Christianam Ecclesiam, quanto minus Hira
Christi Apostolorum temporibus remota, quantoque fuit simplicior, tanto puriorem sanctioremque extitisse postquam excogitata humano ingenio aut ex Iudaismo&laganismo adoptatae cerimoniae invaluerunt, corruptum paulatim Christianismum fuisse , charitatem pietatemque refrix e staque eorum laudat studium, qui primorum Christianorum intemeratos mores ex Antiquitatera Ecclesiastica seculo repraesentant cla speciatim praesentem Tractatum cujus autorem scriptis pluribus aliis non in Anglia tantum, sed ubicunque terrarum bonis litteris decus suum constat, celebritatem nominis adeptum memorat ab exquista eruditione,elegantia judicii, stylique acumine magnopere commendat. Se utique ex Ioctione libri multum ait profecisse, veterisque Christianismi vivis in et coloribus adumbrati memoria intime affectum fuisse, indeque digniisimum reputasse hoc opus, quod in linguam Belgieam, uti
tionalium suorum omnium, quibus erudi io pietas curae eordique est, usibus pateret, trans fiunderitur. Ra enim persuasum se habere , neminem, euicunque iam inter Christianos lectae sit addictus . futurum, qui non hic reperint, quo cor ad fidei communis ac iosita
tem excitetur. Huc nempe rem redire, ut tametsi veritaspretiosum
sit cimelium, quod pari non debeamus a quoquam nobis eripi, Omnis tamen de Deo notitia fidesque inanis sit censenda, nisi quam praeces lentes virtutes illae comitentor, quibus a pharisaeisno pariter Iudai- eo, ac Gentilium Philosophia Christianisinus discernitur. Nulli quisdem aevo tantum in scientia rerum divinarum obtigisse lumen,quantum vel habet, vel prae se fert hoo nostrum essed omnem illam sapi entiam parum nobis prodesse, si mens sit frivola, si Deo vacua, , nusque capax sanctarallius innocentiae, qua tanquam pueruli regnum coelorum jubemur ingredi. Tanto beatiores primos illos Christia nos depraedicandos qui tametsi veritates multas cogitationibus nociaeque sublimibus fuerint complexi, nec aeque fit,iliter terseque Divina Foedera sciverint distinguere, eorum tamen, quae divinis edocti erant, vim ac robur in cunctis actionibus suis Macerbissimis inprimis cruciatibus, Novi Testamenti gratia abundantissimi expresserint. Hareae similia primaevi Christianismi strutinitam, doquo ille
accurate depictus est,itaesens hoc doctussim Angli opus Lectora
505쪽
commendaturus, eum graviter Theologus Batavus di emussiet, ad extremum monet, existimandum tamen non esse, fundamentales &omni tempore quam exactissime servandas leges hie praescribi: htist rias proponi ait, atque exempla , e quibus quisque seligat, quae cum pres dentia imitetur. Quin haud illi mulat Autori etiam ipsi se non omnino aditipulari, ubi eum ex Antiquitate vuleat avidius arripere, quae eumHierarchia e&Liturgi Anglicana utcunq; conveniunt. Deni.
que falli potuisse, veteres illos, vel unius Paulini Episcopi Nolani exemplo docet, qui, si Gregorio Magno fides, ut ex captivitate alium liberaret, se ipsum loco ejus deserta Ecclesia sita, captivum stiterit: quod utique factum a prudentia aut charitate aliis imitanda conlamen Mi non possit. D. VAL ALBERTI, P. P. LIPS EXAMEN PRO. fessionis Fidei Tridentina , nec non Exposersonas doctrιna catholica Dc. Benen. Bossueti, in XXUDisputatisnibus pia De institurum Lipsiae apud Maurit Georg. eideman A. I692 in II. Constat Alphab. .vi plag. 8.INter alia scripta celeberrimi Autoris,quae quidemTheologiei sunt
argumenti proxime antecessit Augustana Confesso, theticeae apologetice ab eo pertractata, δὲ Idyo in lucem publicam missa. Hujus mentio, tametsi jam a nobis delineata est mense Ian.Anno spopag. 26, hic injicienda fuit, cum eadem methodo, qua praesens libellus, conscripta sit, imo decenti ordine hunc quasi comitem sibi junxerit. Quemadmodum enim in priori illo Scripto sententiam Eeesesiae nostrae e primario ejus Symbolo,quod Augustanam Confessionem merito suo esse, sponte ratemur, clare deduxit firmissimeque probavit ita in hoc posteriori doctrinam Pontificiorum e Professione fidei Tridentinae, quam una eum Concilio ejusdem nominis pro Conressione totius Ecclesiae suae habent,siquido deprompsit clarissimeque refellit. Praeterea, cum in illo, Iesultae Galli Ioannis Der,inionem qui est titulus libelli, iccissae Protestantu Argento- rarensis cum Romana, totam simul excusseries in hoc Episcopi GalliiJacobi Benigni Bossueti, Opinion doctrina Giholica, ea- dem
506쪽
MENSIS OCTOBRIS A. MDC XCII. 46s
dem opera modeste examinavit,non tantum ut gratiam novitatis,quae
duobus hisce Papisticis Scriptis haud deest prudenter aucuparetur, sed&sophismata, quae circa Augustanam Confessionem Derius,&in Tridentinis decretis Bossuetus commisit, aperte detegeret soli deque refutaret, praesertim cum e Nostri hactenus, quantum quidem Nobis innotuit, Bossueti libellum nemo aggressiis sit totum. meis nobis non minus quam Reformatis aperte adversetur.Tandem in eo quoque harmonia inter utrumque illudfiutorisScriptum observata est, quod singula eorum capita in disputationes nervos redacta, inque cathedra publice defensa sint, antequam in unum corpus colligerentur, collectaque luci publicae exponerentur. Numerus disisertationum illarum excrevit praesente in libello ad XXV, e quibus priores quatuor sunt generales,earumque prima Pontificiorumsymbola universe, secunda&tertia Professionem fidei Tridentinae sigillatim, sicut quarta Expositionem doctrinae Catholicae Bosueti describit sequentes sunt speciales , examinantes Articulos fidei a pistica eo,quo in Prosessione fidei Tridentinae proponuntur, Ordine, ac inspersis, quae Botaetus in medium attulit, ain seorsim in peculiaribus, jam conjunctim in iisdem disputationibus, prout oecas tulit, donec in XXV, quae est ultima, Clausula etiamtum inPr fessione fidei Tridentinae,tum in Expositione Bossueti sub incudem revocari potuit. Praeterea praemisit Autor non tantum ipsam fidei Tridentinae Professionem & Programma suum,quo hasDisputationes simul indixit, simul Lectiones Anti. Calvinianas superiori anno i timavit; sed adjecit etiam Indicem rerum notabilium,in Program ma quoddam n. D. Simonis, Prontaris Francos ad Viadr quod hic illi opposuerat, negans inprimi quod ibi assertum viderat, Rationem ne principium primum dogmaticum Ecclesiae Reformatae,
Speramus autem fore, ut Autor, si Deus, quod optamus, vires ei vi- eamque concesserit, ita pergat in describendisin examinandis etiam Calvinianorum, Arminianorum, Socinianorum c. doctrinis, ex
ipsis uniuscujusque Sectae Symbolis; cum hic labor non tantum oppido sit utilis, sed & ipsis Adversariis non possit non probari, quippe
quod monuerint non raro, id faciendum esse, si toti eorum
Ecclesiae nonnihil sit imputandum. Imo moe vieissim ab iis rem sustinus ipsi, non nescientes, quod in has hcologiae par- Nn tibus,
507쪽
tibus, tam Thetica quam Polemica, purius ex ipso fonte bibant uet
Veterum atque Hodiernomam Cogitata ingeniost, a P. Bohursio collecta.
Parisiis apud viduam Cramoisyanam 1692.inis. Continent plagula Io. Appenc haec est aut Continuatio alterius libri, ab eleganter docto e Societate Jesu viro P. Robursio pridem editi,&a nobis in Actis A. 689, p. io & seqq. recensiti La Maniere desiensenser dans te Ouprages a' urit Enimvero uti artem bene cogitandi in priore illo libro Bobursus tradiderat sub forma Dialogi,4 adhibito connexionis artificio ita in hoc ingent sarum cogitationum exempla, qtue in justo illo Dialogorum contextu comis modum locum non invenerant, digna tamen ab industrio eo rum Collectore habita fuere, quae non perirent, promiscue nulloque servato ordine exhibentur. Nee dissimulat in praefatione Bohursius, immixta his esse nonnulla, quae non omnibus ingenium sapere videantur; sed id consulto aitu actum, ut Lectori occasio praeberetur recurrendi ad priorem librum, quae hic producuntur exempla, ad Lydium velut praeceptorum illic propositorum lapidem exam, nandi.
MARCI TVLLII cICERONIS DE OFFICIIS LL
hi tres, ου Paradoxasex. Accesserum Cato Major , Lalius, re Somnium Scipionis a vera re stadio M. Asieruchristiani Rotthar. Lipsiae apud Haeredes Lanchisianos in i 6 2. Constant Alphabetis tribus d plaPI .
EA utique Philosophia, quae est de moribus , nemadmodum
hominibus maxime necessaria est, ita praeclare incruet ut de a
508쪽
MENSIS OCTOBRIS A. MDCXCII. 46
humano genere, qui eam in hominum coetus primi introduxere. Quid attinet enim cogitationes omnes a recta vivendi ratione abductas in coelum usque attollere, defixasque in siderum motu semper tenere, Vel totam etiam naturam perquirere, ac interim Apsiam rati tantasque luendi turpiter ignorares Et tamen viguit olim iste philosophandi modus, usque dum princeps Socrates formare hominum mores institueret; quem paulo post plurimi, quibus praestantissimum a natura ingenium tributum fuerat, in excolenda nobilissima disciplina secuti sun Neque in Graecia tantum eontinuit se Philosophia elegantissima sed statim fere ac Sapientia Latine loqui didicit, Latinis literis consignari apsi tradique cepit. Nec, ut puto, vallimur, si Ciceroni, uti in multis aliis, sic hoc quoque in negotio praecipuam gloriam asseramus. Ipse enim fuit, qui scriptis dei iis
hominum libris triba primus omnium cives suos ad honestatis studium, in quo sunt omnia, traduxit. Sed nec in universum negandum est, totam Philosophiam moralem Romanorum oratorum principi debere plurimum, utpote quam ipse & sermonibus emendauissimis conscripsit,& methodo exquisitiore disponere studuit. Factum inde est, ut plerumque juventati proponerentur isti libri, tum ut styli elegantias&orationis Latinae genium cognosceret, tum ut virtutis sensu tam tenerae adhue mentes mature imbutae, quae ipsis ex usu essent,perciperent.Unum modo obstare videbatur, quod juven intuli utilissimum librum aliquanto dissiciliorem redderet obscuritas. qua laborare ipsum multis in locis manifestum est. Quod obscuritatis tamen obstaculum ut tollerent utcunque viri doctissimi,eo mentationes quasdem erucitas in Omia ista concinnarunt, sed quae viris perspicatioribus non omni ex parte satisfecerunt, cum Omnissere ipsorum opera, si unius Rachelii Viri celeberrimi excipiamus labores, in oratione elucidanda, in textu ipso. ubi deficit, restituendo, aliisque.quae ad Craticorum alias munus pertinent, adjiciendis ocem petur; dimcultates vero,quae circa ipsa dogmata & historiam philosophicam penitiorem exurgunt, intactas ut plurimum relinquatiui igitur nec hac in parte aliquid disideretur amplius, effecit non ita pri-Vir perquam reverenda dignitate keruditione solida eonspicuus,AL erra Christiantu Ro/ιh- , hactenus Hallensium,in vicinia nostra
509쪽
juventuti adhuc operaretur, oc istis etiam libris explicandis nauaret operam, facile pro sui perspicientia ingenii,&in rebus politioribus notitia, pervidit, multum adhuc curis superiorum Commentatorum addi oc posse Gebere, si Ciceronis de rebus tam necessariis disserentis mentem recte quispiam percipere velit. Itaque istam solli citudinem dc curam Commentario istoc, quem cum orbe erudito
nunc communicat, sedulo praestitit, ut non textus tantum quam
emendatissime prodiret; sed & circa rem ipsam nulla amplius obisscuritas superesset. Quapropter in consilium adhibuit accuratissimas Schrevelli Gratuitque editiones , textumque ab Hildebrando in capita dissectum ulterius in paragraphos descripsit, annotationes. que Historicas, Philologicas Philosophicas, eidem subjecit, non alias tamen, quam quas ad sensum eruendum idoneas judicaret, ubi quidem aliorum Auctorum opera , quando fieri potuit, usum se esse gratus profitetur; sed ut tamen in longe pluribus iisque dissicillimis locis propria industria sibi fuerit adhibenda ut vero tota operis facies statim uno quasi obtutu comprehendi a Lectore posset, li-hrorum summam in accuratas tabulas redegit Lutilissimasque dissereariones, in quibus Philosophia tum Stoicorum, quos sequutus hic ipse Cicero, tum Peripateticorum in moralibus capita exhibentur,pra misit. Quo sane labore ita perfunctus ubique est Vir eruditis mus, ut animi doctrinae elegantioris copia exculti non contemnenis chim specimen ediderit, Ac juventutem non tantum, sed & omnes Philosophia moralis studiosos sibi obstrinxerit,
LES OFFICES DE ICERON, TRADUIT EM
Tranistis, sur o nouvesie edition de Graevius, aveo des notes sommatres de uapures. hoc est r
ossicia Ciceronis Gallice reddita, uxta Craevi edi
tionem novam, cum notis uiimmariis capitum.
510쪽
MENSIS OCTOBRIS A. M DC XCII. 6s
illustrata percensueramus, praesto nobis est e Belgio alia ipserum, sed
in Gallicam linguam translatorum editio, quae idem omnino postulare a nobis officium videtur, cum simili fere instituto eum orthis inst heri Auctor ejus, quisquis est, politus ubique atque eruditus. Eo enim curam admovit ut suae gentis hominibus, aut quicunque alias Gallie legere amant, versione isthae non tantum ad frequentiorem lectionem commendaret ossicia haec; sed & additis praeterea animadversionibus, intellectu haud paulo faciliora redderet, id nimirum in Notis praecipue agens, ut lucem affunderet dogmatibus gentilium, eaque genuino sensui assereret, cum veritatis quiadem aliquam habeant speciem, sed ubi tamen adhuc opus sit, ut ad principia religionis Christianae revocentur. In reliquis vero dili gentem praestitit operam, ut leetores in personarum, locorum actio in numque, quorum saepe in Cicerone fit mentio, notitiam intromitisteret; persuasus de caetero, quae criticas illas minutias sapiunt, insuper habere atque praetermittere jure suo potuisse. oti tamen ope. ri elegantem Praefationem anteposuit in qua prolixius occasionem&tempus enarrat, quo Cicero ad librum hunc conscribendum se accinxerit; quem auctorem imprimis sectatus quod argumentum qu G ordine persecutus sit quo sensu vocabula hones atquem in opere frequentaverit, quamque feliciter toto negotio perfunctus sit. Ubi imprimis tamen observatione dignissima esse putamus, quae in commendationem hujus libri, sanioris omnis Philo phiae egregia affert. Eo enim, ais, majorem lectorum attentionem Fcia ista mereri, quod Romanorum ille oratorum maximus mores hominum ad summum, quam fieri potuit a Viro salutari scientia destituto, puritatis atque innoeentiae fastigium deduxerit. Quodsi enim operis ejusmodi Auctor nobis esset incognitus , quid existi. mare possemus de homine, cujus haec summa est doctrinae usum rationis nostrae consistere in inquisitione veritatis corporis eam habendam esse curam, quousque ad sustentationem ipsius est necessa ria ex duobus agendi principiis, quae in nobismetipsis sentire da tur, appetitu ratione, uni res stendum, altero vero, veluti perpetuo & unico vitae duce utendum esseri curae ante omnia nobis esse debere, ut liberi simus, non ab omni tantum animi passione,sed a mnimo etiam motu,quivgitantillum tranqiuilitatem illam animi,