장음표시 사용
491쪽
satis enucleatorum Camum Conscientiae Decisio autore Samuele Schelvvigio S. Th. D.
Francoserti alpsiae apud Iohannem Adamum 'Me ci
. Um e Cassium conscientiae , annis duobus proxime elapsis, non sine egregio Auditorum suorum commodo , instituta decisione, fructum aliquem in alios quoque redundaturum esse haud temere sibi persuasum haberet insigne Ecclesiae Danti iastanae columen, D n. Schelvvigius typis eandem vulgare, non inconsultum judicavit. Quandoquidem autem nimis prolixum foret, singulorum cassium conscientiae a celeberrimo Viro propositorum& perspicue discusiorum enarrationem instituere rium saltim resolutionem eum benevoIo Lectore speciminis Ioco communicaturi
p Circa quaestionem sextamis declaram, in qua disiquiritur,
quιd de externa apparitionibus Angelorum molnsu Iesu, bodisse cendum sis, an Christianu itas a Deo expetere ac em iit to adhibere possit postquam monui et sibi non de internis ap-Paritionibus, quae ut plurimum insem ni hominibus obtingunt, sed de externis, quae semper vigilantibus obveniunt, sermonem esse observat non infrequentes tempore V. T. fuisse ejusmodi revelationes, nec sub initium N T. eas plane desiicte, variis testimoniis e sacro codice petitis confirmat; conceditque hodienum fieri posse, ut non solum Christus in his terris sese videndum exhibear, cum in iis invisibiI modo, etiam quoad humanam naturam, jamjam praesens
Matthis adsit; sed angeli, utpote Spiritus administratorii, emissi in mini-XXII a .sterium eorum qui haeredes erunt salutis, ad nutum Dei in assumta Hebr. Ill4 forma visibili fidelibus appareant; imprimi cum in singulis a nato Christo seculis apparuippum Angeliearum occurrant exemplas quamvis ab eo tempore, quo Scripturae S. canon absolutus est, lange rariora fuerint. Prortus autem nepit, Christiano licere ejusmodi revelationes a supremo mimine expetere, cum mandatum ρο- viter atque t missio in Scripturis stipe reare deficiat lac in supremi Nummiscontumesiarre vergat, ab eo quicquam rogare, quo cum ιι. sanctissu Diuilias by Orale
492쪽
sanctissima ejus voluntate haud congruit, aut de quo non satis constat, utrum cum illa conveniat. Quod si tamen citra nostras preces Angelus, vel ipse Christus, nobis forte fortuna appareret, prudentia quadam, ne hic excedamus vel deficiamus, opus esse judicat, statuitque signa, Doctoribus Scholasticis hactenus tradita, e quibus divina a diaboluris dignosci debent, ita comparata esse, ut ne unum
.dem plene satistaciat. Ex illis ad summum quandoque cognosti posse , aliquid a Deo non esse profectum; neutiquam autem ex iisdem indubitato constare , hoc vel illud Deo originem debere, propter summam Satanae versutiam, qui non selum de facili Angelum lueis induat, sed se ipsum Christum esse venditet quod olim , cpientissimo Turonensium Episcopo Martino accidisse, ex ipsius vita 'a Sulpitio Severo descripta satis appareat. Qualem fraudem meis
tuens quidam Eremita, cum illi appareret non nemo dicens: Egssum Graiiuιi tepersonaliter vi tans, quia dignu es vultum suum
confestim texerit, responderitque nolo hie ridere Christum se is est, in gloria si idero. Ejusmodi itaque apparitiones valde perie losas esse, ut ne eultus religiosus ei, qui se Christum simulat, ne lais
me revera est, hac ratione dereratur, adeoque idololatriae crime committatur, non immerito censet Auto oster, adjiciens, quandoque personatum Christum verbis suis, dum vero contradicit, semet prodere, ut ex Brigittae ac Mariae deascoba apparitionibus satis superque elucescat Progreditur hinc ad revelationes Angelo' rum, ostenditque easdem, ceu fraudis plenas, non modo R. Luthe In Cap. rum deprecatum esse, sed& inter Pontificios magni nominis virum, XXII.Gen. Philippum Nerium, ab omni visione abhorruisse Pae censet, circa T.X.Wit- Angeli apparitionem maxime attendendum esse e rerum divina Ieb Germ. rum an humanarum numero sint, quae ab ipso proponuntur. Quod si suggerat divina, ad doctrinam legis aut evangelii spectantia, si e Scripturae S. sint consona, sive ab illa abeant, non esse audiendum.
Nam si verbo divino ditana tradat, eundem Apostoli Pauli judicio condemnari si vero consona doceat, uti quandoque fieri Gal.I. g. solet, tunc decere, ut prius suam vocationem demonstret, quandoquidem in Scripturis non ad Angelos, sed homines, ceu legatos, - 2 Cor. εluntatem Dei nobis an nunciatiles,remittamur; insupervi in S. Lite I9.n omnia, quae ad fidim&mores cognitu sint necessagia, sufficien-
493쪽
tissime jam sint proposita. Quod si autem de rebus humanis agat,aecidere posse, ut benignissimum Numen quendam hominem vel integram provinciam de imminente malo evitando per Angelum admoneat, vel per eundem in visibili specie apparentem defendat;
ae tum licitum esse, praemonitionem ac propugnationem gratamen te agnoscere, ita tamen ,ne in idololatriae crimen incorramus. Praeter adducta, non parum ad Spirituum apparentium scrutinium fae re monet, si attendamus, an sibimet aut manifestae veritati contradicant Zutrum iis, quae praedicta sint, eventus respondeat utrum ea
finem honestum intendant Tandem dubiis, quae pro apparitionibus Angelorum aut ipsius Christi a Deo expectandis moveri possint, satisfacit, ae huic quaestioni jucundissimam quandam de allacibus uisionibus relationem ex celeberrimi Burneti Hodepor partia a L.
ixae sua Quaestione XXV, de anonymus seudoum is seriptu, strum s tianda licitum se Mere, racstat. me novmi tres distinctae positiones ab ipso ei formantur. Quarum prima asserit,in se non esse laude dignum vel consultum scripta an onyma edere, eum nec U. nee N. T. si riptores omnes, qui impulsu Spiritus S scripserunt,
nomina sua reticuerint, ac praeterea occultatio nominis muIta saepe incommoda secum vehat id quod ibidem illustratur, ac insupernotatur, B Lutherum, etsi contra aliquot potentissimos Principes scri- -Iς pserit,nunquam nomentia um musimulasse, eamque ob rem publice
nen.Germ. Iotiatum fuisse: in variis item Recessibus Imperii ut Augustae is s. MN oc Spirae nee non in Concilio Tridentino sess. . ejusmoδοῦ, no-TOm, nymorum scriptorum ecfitionem improbari. Secunda docet in selen Germ. non esse prohibitum, scripta nonyma typis vulgare, quandoqui-fso8 dem clibri quidam divini sine nominibus eorum, quorum opera Spirit S. in scribendo usius fuit, lucem hane adspexerint, nec noti Vi vim praeclara alia scripta, de quibus integri catalogi exstent, hae ratione
centii Plae edita fuerint; praeterea circumstantiae personarumaoci temporiscii Tracae interdum non admittant, ut autoris nomen libris praefigatur Tertia descriptor. asseverat, ob conditiones cerras nonnunquam i Ili citum esse scripta Occultus anonyma pubi icare. si nempe nomini occultatio cum amore Dei aut
proxiini pugnet. De Pseudonymo scriptis, cum dupIicis sint generis, ac vel sub nomine quod alterius est proprium, prodirem
494쪽
MENSIS SEPTEMBRIS A. MDC XCJ n
quoque positionibus mentem suam exponit. Jarum rimi definis dit, sua natura illicitum esse, sub alterius, si non consenserit, nomine libros publicae luci exponere, eum hac ratione in octavum Decalogi praeceptum impingatur, falsum testimonium de proximo datur, ae lector i ple decipiatur, ut nonnunquam magno suo damno 3ppro Viduae nabet, quae alias improbasset ceu suo exemplo nos edoceat optimus; sehaea
AEgyptiorum Rex Ptolomaeus Philadelphus, cui veterum sapientum illi inscripta magnis sumtibus comparanti, multa recentiora sub veterum s f ph: L scriptorum nominibus oblata sint, ita ut in Bibliotheca Ale andrinae . s. Crii quinquaginta libri Analyticorum Aristotelis numerati fuerint eum ea,Th. ii vix quinque hujns generis ipse reliquerit. Altera demonstrat, non simpliciterinjuthim esse, nomen aliquod alii personae haud competens assumere, ac libris editis pri figere, cum jura civilia, secundum
quae Christianum, dummodo uri divino non tradant contraria, vitam suam componere decet, ein liber, si in fraudem aut damnum a Nierius non verPr, nomen suum mutandi facultatem faciant insuper o in Scripturari hujus rei exempla occurrant, siquidem in V. T. G, rii Salomon a Nathane edidia, Daniel a B.ibulon macissi Zer vocatus fuerit, de in Na Simon a Christo nomen Kephae seu Petri acceperit. Concedit tamen Autor noster pseudonyma scripta non minu quam anonyma multis saepe incommodis occasionem dare, hoc nomina nigrum theta mereri Tandem dubio cuidam satisfacit, ostenditque, morem praefigendi nomina libris frustra accusari ambi. rionis, cum eundem Deus ipse in verbo suo approbaverit. In appendice huic quaestioni subjuncta ad B. Ger hardum Loe de Ministis ira de anonymi scriptis pluribus genrem remittit, ac praeterea notat ex pseudonymi scrip is, quae sub nomine aliculus Antagonistae evulgantur, ac sententiam a mente ejus prorsus alienam, quasi ipsius foret, proponunt, omnium esse periculosissima, 4b id mat rime atro carbone noranda, ejusque farinae scriptum superiori se. Io sub nomine B D. Tilem anni Heshusii prodi1M ck hoe nostros. D. Abraham Glovio oppositum fuisse.
extremo necessitaris casiu steri, in quem non habe imperium, fine ex
495쪽
tum committat Responsurus Aulo oster,quaedam praemonet. licet, sibi sermonem non esse de Magistratu, quid ille vi domini in pereminentis facere possit: nec de necessitate gravi, ubi quis mordinariis haud utitur, sed extrema, ubi omnia orinnaria mediaulant, dubium esse intelligendum: ejusmodi necessitatis casum cile existere posse, inprimis in iis regionibus, quae a paucissimis hominibus inhabitantur,ubi viator interdum aliquot dierum iter conficiat, antequam ullae ab eodem conspiciantur aedes e Gentilibus1.3 Omς ipsum Ciceronem ab ablatione tali abhorrere,scribentem: Nonne sapient si fame ipse conficiatur, abstuserit cibum aiseri, homini ad nu iam rem utilia minime vero. Non enim mihi est vita mea utilior,quam animi talis assectio, neminem ut violem commodi meigratia Theologis illis, qui judicant potius moriendum, quam in extremo necessitatis casu aliquid auferendum esse, ab hominibus in tali necessitatis casu constitutis oggeri forsan posse νουhic essetu, aliter sentiretis. Quibus praemissis luam mentem exponit, statuens primo posse Christianum in extremo necessitatis casu, suo proximo, in quem nullum ipsi competit imperium, sine ejus expreta consensu, aliquid aurerre. Posito enim, non concesta factum ejusmodi peccaminosum esse, duo in ejusmodi casu concurrere peccata, unum contra quintum praeceptum, si quis fame mortem sibi attrahat, cui media contra iulam suppetano alterum contra septimum, si juxta mentem suam fitrium faciat. Iam extra omnem controversiam, peccatum contra quintum praeceptum majus esse peccato contra septimum admita, adeoque hic obtinere notissimam illam regulam e duobus malis minimum esse eligendum; quae non solum in malis poenae, sed & in vid.seheret.maus culpae, si utrumque evitari haud possit, locum inveniat Mais Syit. Loc. imum autem robur suae sententiae accedere judicat,quod Deo ipse in αι. s. a. p. ς ipxur.5 tritum proverbium,necessitatem legis esse nesciam,quoadiato secundam Decalogi tabulam, suo calculo approbaverit. Id quod ipsum ex Matth. XII,3. . probat, inserens, si David ob necessitatem panes ipsi Deo sacros, sine ejusdem expressis mandato, auferre, iisdemque vesci licuit,multo magis alium necessitate adactum quaedam proximo, illo non consentiente, surripere, & in usum suum convertere posse. Idem adhuc clarius ex eo elucescere censet,quod nullus homo, si ad supremum Numen rςseratur, bonorum suorum.
496쪽
do minus, sed tantum oeconomus sit, ac juxta monitum Petri r Epist. eap. IV. suis donis, quae a Domino accepit, aliis inservire teneatur.
Unde colligit, benignissimum Numen, cum eum in finem dona sua homini concesserit, ut eadem cum aliis indigentibus communicaret, usum quoque talium donorum omnibus indigis certo modo communem esse voluisse, adeoque homini in angustus summis constituto jus competere ea, si ab aliis suppeditari nequeant, libere usurpandi. Ea de causa meum in V. T. Iegem sancivisse, atque indulsisse homini jus comedendi de uvis e vinea proximi, evellendi manu aristas e segete ejusdem, ne praetereuntibus ad resectionem n Deut.1xuticientia deessent. Licet autem haec lex una cum Politia Iudaica in Φ.χydesuetudinem venerit, moralitatem tamen ejusdem in N. T. adhuc superesse atque ex illa colIigi posse, Deo non displicere,si extrema necessitati etiam citra proximi consensum occurratur, cum Iim cuilisbe exivis aut spicis proximi inscii, vel citra extremam necessitatem, se resecillandi potestatem dederit. Secundo docet, proprie dictum ac in septimo praecepto prohibitum furtum non committi, si urgente extrema necessitate quis proximo suo quaepiam surri
piat Deum namque, cum expresse mandaverit, non occides, UIL.
polle inter furta referre, si proximo quis auferat ea, sine quorum
usu usuram vitae necessario interverteret ordinatam charitatem a Matth XXILipsa incipere, is philautiam esse mensuram amoris proximo debi 39.
ti abesse quidem in tali casia consensum formalem innitamen viris Levit. Alia rualem posse rem, hominum opinione talem, si interrogaretur S. forsan cnn sensurum,aut si d non faceret, juxta veri ac supremi pose setaris mentem ad consentiendum obligatum esse omne quidem furtum esse ablationem rei alienae, sed non omnem ablationem rei Hienae fumam esse, uti ex Exodanaa. ILys. 3α satis superque constet. Corroborata sie sua sententia, ad dubium, quod maximam veritatis sipeciem ipsi prae se ferre videtur, respondet, neutiquam pert hane sententiam furtis ipsis latam aperiri portam, nec fures ex ea pa trocinium sibi petere posse, cum in extrema saltim necessitate eaque vera, non ficta , aliorum bona surripiendi concessa fuerit facultas. Alierum lubium B. Lutheri verbis e Tom. VI mitteb. Germ. I. 2AO a petitis proponit, ac resolvit. Tandem huic quaestions VPendicem ex En nuele Gonrales Commentar. in decreta ira . sive gDiuilias by Orale
497쪽
super L. 1 Tit. I 8. c. subjungit. Sed haec ex libro isto longe usimo, qui sub finem quadruplici indice, quaestionum, locorum Epturae S. autorum4 rerum exornatur,adduxisse sufficiati
eis obri III. Accesserunt Excerpta Annotationum variorum mirorum insignium in totum 's, edeme M. christoph. Becmano. Franeolarii ad Uiadrum, impensis Ier schrey 6yi ii . Constant Alphabet Q. Dudum quidem nova haecGrotiani operis editio nostratibus innotuit, plurimorumque teritur manibus, ut silentio a nobis videatur posse praeteriri. Ἀst in exterorum gratiam, ad quo forte non multa adhuc ejus exemplaria pervenerunt, indicanda paucis fuit. Nimirum cum doctissimo illi Hugonis Grotii de jure Bel li ac Pacis operi illustrando a multis annis certatim velut Viri Eruditi incubuissent, editis in illud stricturis aut justis commenta istbene se de juventute Academica, quam tot scriptis aliis haerenus erudiverat, meriturum censuit celeberrimus Becmanus, si dum nova Groriani operis editio pararetur, doctorum illorum virorum ann lationes textui Grotiano subjunctas in compendio exhiberet. Id enim gratum futurum videbatur scillis, quibus commentarii ipsi ad manus non sunt, iis etiam qui eos possident quidem, sed evolvete singulos gravantur,&malunt quae in iis praeclara sunt,uno obtutu comprehendere. Itaque Excerpta ex clarissimoriam virorum Iob. Adami nisi Cassari Zeglen, Ioh. Hortii Baecori, Joh. Didaerici Grononii, Job Georgis Simons, dc Henrici Hennges, i Grotium Annotatis exhibuit quino, in quo ves maximum op rae tulit pretium, ex illustris Viri, Samuelis Uenrimi Iure Naturaeoli Gentium doctissimis libris,selestiora loca,4 quae prae aliis Iucem rotianis sententii adferre visa sunt, attexuit: ς umetiam praecipuarum noyo eoque accurata luuia
498쪽
calendis Octobris Anno M DC XCVΗIS IRE DES CONCILES GENER AVX commensam par o premis concio de Niceri hoc est
Historia Conciliorum generalium, incipiens a pri. mo Consilio Nicaeno.
Parisiis apud Danielem Hortemeli, anno Iεμ in η. Constat Alphab. 2.
PRim p tibvlv operis anno superiori 6ρi Parisiis in octa.
va forma editi, & nunc juxta Parisiens exemplar Amsteis Iodami, ut videtur, recusi, eontinet historiam Concilii Ni- taeni ex Eusebio Athanasio Epiphanio, Socrate, Gelasio aliisque Patribus δc Scriptoribus ecclesiastieis in margine alia legatis concinnatam. Neque tamen his allegationibus lectores tuto fidere semper poterunt.Name.g. pag. g. refert Autor tanquam e Sozomeno ad marginem allegato quod Eusebius Nicomediensis Aria patronus obtenderit, sacras Scripturas in controversia, quae tum inter Arium alios agitabatur, unice consulendas, nee traditionum in certarum rationem aliquam habendam esse orthodoxi autem Epiri scopi responderint, traditionem Apostolicam esse alterum religionis fundamentum,& haereticorum morem omni tempore fuisse, quod ad Scripturas provocaverint, cum tamen Scripturae sensus absque traditionum subsidio dijudicari non possit ideoque in praesenti negotio duplieem illam Seripturae traditionis regulam spectari oportere. Verum qui Soromenum evolvet,nihil tale ab eo referri deprehendet. Sic pag. a. prolixe narrat Autor inuidiosius Cordubens post suum ab Λlexandria reditum Imperatori suggesserit,dcin margin
499쪽
iphanii haeresin 69. adscribit Ast verendum, ne quaesturi operam suam perdant. Nonnunquiror tam verecundus est, in quae in terebro suo fingat. Eadem enim pag. narrat Hosium, priusqdiscederet, statim ad Sylvestrum Papam Rom. acra retuliae; cujus rei nulliam testem in margine adduxit. autem huic historiae concilii Nicaeni notas, quibus dam, dissicilia ejus lora illustrat. Cum enim inars Achillam Petri Alexandrini successbrem per octo annos nae cathedrae praefuisse , quod plerisque scriptoribus episcopi Achillae tempus longe brevius assignantibus repugnat, in noti ne suae assertionnaffert, quas tamen varias dissicultatibus pris is ut dissimulat. Dixerat porro in historia Flosium Cordubensitati a. exandrino Concilio Sylves ta legatam fuisse; quod eum a pluribus Negetur, in notis conni mare nititur; quamvis ingenue fatea e Maro antiquitatis testimonio probari id non posse. Dixerata Elam riae , Concilium Nieamum non solum ab Imperatore Constratino, sedae a Sylvestro convocatum in notis autem uerumdiu antiquitatis silentium quoad convocationem a Sylvestro agnoscit cujus silentii hanc rationem reddit, quod indictior, peratorem facta magis publicain solendis fuer . Misi notis primae parti adjectis progredimur ad secundam. Complectitur illa varia monumenta, caenum spectant, in sermonem Gallicum eonversa nemtim Alexandri Alexandrini ad Episcopos Ecclesiae eatholi Eulebium Nicomediensem , Eusebii Nicomediensis ad PΤyrium, Arii ad Alexandrum Alexandrinum, Alexandrini ad Λlexandrum Byzantinum. Constantini M. ad Alexa Arium, item ad Arium arianos, Eusebii ad Eeclesiam suriensem, Constantini ad Nicomedientes, aliasque epistolas amon Cillum Nicaenum perlanenter, nec non orationes ali Eustasti Mistiocheno Episcopo Constantino Imp. in Concilio lubitas iubet-lum ab Eusebio Nicomedie in si Theognide oblatum Imperat inris edictum contra Arianos, nomina Episcoporum qui Concilio Nicaeno subscripserunt,4 confirmationem Concilii quae a Sylvella facta dicitur. Sequuntu iterum notae, quarum nonnullas indica-
500쪽
MENSIS OCTOBRIS A. M DCXCII. D
indicabimus. In notis ad epistolam Alexandri Alexandrini Episcopo Coustantinopolitano cognomini inscriptam observat, quod Ba luetius hanc epistolam non ad Alexandrum Constantinopolitanum, sed ad Alexandrum Thessalonicensem scriptam fuisse putet. Cum enim hanc epistolam ante concilium Nicaenum scriptam esse inter plerosque conveniat, Gelasius vero Cyeticenus aliique non Λl xandrum, sed ejus decessorem Metrophanem Constantinopolitanae Ecclesiae Episcopum Nicaeni concilii tempore fuisse dicant, non idubitavit Vir doctissimus, quin titulus huius epistolae apud Theodoratum a librariis corruptus sit. Confirmavit hanc sententiam ex eo, quod in duobus codicibus,sS. Τheodoret antiquis, quaeri Regia bibliotheca extant,nec non in editione Grica Roberti Stephainnii: in Basileensi quadam Latina titulus ille non compareat. Cum
vero id ex Theodoret constet i quod haec Alexandri epistola ad alium quendam Alexandrum scripta sit, persuasum fuit Baiurio, quod haec epistola ad Alexandrum Thessalonicensem eo tempore haud incelebrem directa fuerit, cum praesertim Episcopi in gravioribus negotiis ecclesias Apostolicas, qualis etiam Thessalonicensis erat, consulere consueverint. Verum etsi h ne Balvetii sentemiam non omni veri specie carere Autor noster agnostat', eorum tamen rationes, qui hanc epistolam ad Alexandrum Constantinopolita- nummissam dicunt, haud minoris roboris esse censet. Dicit enim eos notare, quod Gelasio asserenti Metrophanem Coneitu Nicaeni tempore Constaminopolitanum Episcopum fuisse, aliisque recenti tabus scriptoribus, qui Gelasium sequuntur, fides adhibenda non sit, cum alii fide digniores aliud testentur neque probari possit Eusebium ex Gelasio corrigi debere. Interim non disitetur,vel Theodoretum vel librarios in eo titulum epistolae mutasse, quod Alexandrum Constantinopolitanum Episcopum appellaverint, cum sua
aetate Constantinopolis diceretur, quae ante Concilium Nicaenurria,
Byrantium dicta fuerat; neque negari posse putat, quod vel Nec pinepistola, ad Alexandrum Byzantinum mussa, etiam ad Alexandrum Thessaloniceasem misi fuerit, vel saltem una ex reliquis Alexandri literis circularibus, quarum plures fuerunt, ad Alexandrum Salonicensem directa fuerit Epistolam Constantini ad MLum: Λrianos, quam Gelaseu L 3. de Cone Nic. c. I. retulit, genu,