장음표시 사용
131쪽
i hoc est, Amice da mihi mutuo tres panes Hact in
eriristant Et hoc ponit Ioco antecedentis o bu
Institur deinde, quia isti res functionem recisosunt tam persolutionem, quam per speciem, L hoc Ioco consequentis. Inseri deinde,quod
3-eririri sunt in quibus in creditum aroe
: tau non este sistere mutuum. Hoc
potium V β m a deuis a Consequenti do
1 C nuncupandum a destructo Antecedente-C A rimis i istis, nos habemus argumentum
ne.cesset etiam dispositio Ex quo Vos rem melius nercipitis. Habetis de hoc tex. in l. Quod di
e a sua esse magistra: Eam diuido in tres parte Irizima allegat Accurs.lex .concordanter ad
it reg'ubdinui tot creditori, aliud pro
Tm p rria Donit generalem solutionemo
Ex parte: colligitis tex. pro regu Ia Gm2 inii sed isti
132쪽
ad L. ij. T. Si certum pet. Ioa
gula quemadmodu tex. noster, & ideo dicebat Αng.qubdad istam probandam non esset clarior rex. in iure nostro: Nam isti,qui in gi. citatur, probant sol uni modo a simili. Dominus Zac diaci t eandem reg.probari per t. Pati l us. ff.d e solata .
Sed certe nec iste tam forti ter probat, quam n ster: Loquitur enim in casu, quando soluitur a- Iiud in forma. Odofriat legat magis concordantem in I.Cum a quo.C.de solui.Sed certo noster hic textus omnium clarissimus est.
In secunda parte habetis limitationes ad Dreg. Ad quarum explicationem priusquam pem ueniamus, scire debetis,apud antiquos rigidam hane fuisse inter Brocarda. Sunt autem t Brocarda,quae in utranq; partem possunt ventilari. Sic Arostri'sit librum Bro- cardorum, qui non est editus; sed scripsit ad me amicus quidam, parari iterum editionem summae Aeton is, & eidem iungi istum librum Br
cardorum. Caeterum solemus Brocarda ista sie explicare, ut ponamus primu quod regulare est; ει caetera deinde exponamus per Limitationes. In hoc igitur Brocardo primum Accur. praemi
tit,' inuitoCreditori aliud pro alio soluere nis Possumus.Hoc dcinde limitat peroppositiones. Prima limitatio desumpta est exl. Si domus. 6.qui confitetur, is de leg. j. ubi affectione sanguinis taliud pro alio solui potest. Circa hanc soDD. nihil addunt. Sed ad pleni prem huius rei
declarationem,quaero,utrum eadem affectio e
iam locum habeat in alijs rebus E.G . Legatum tibi fuit in testamento poculum, Ego haeres V Io tibi dare aestimationem tuam: Dico enim tu Iud fuisse Maiorum meorum; an ratione istius affectionis, tu cogaris accipere aestimationem
133쪽
I. C.in d.g.Qui confitetur, lecidit,qubd non. Et sic in rebus ista affectio iio efficit hoc, qu bd possim dare aestimationem pro re. Hoc tamen DD. limitani in libris schcilarium, per doctrina Baldi in l.Macedoniani. C. Ad S. C. Maced. Lud. Rom.dicebat hanc limitationem non proced Te,per te . l. .f. Iubet.veri sed etsi tantum. fide Collat bon.Sed haec Lud. opinio communiter
reiecta,& videbitis quae dixi in l.Dotis. C.
Collat. α. Secunda limitatio ' communiter est recepta. Bart.circa hanc tradi t elegantem regulam in hac
Τertia limitatio dςsumpta est ex si vexo l . cundum praedictu,in Auth.de alien .& Emphyta coli. q. de habetur in Auth. Hoc ius porre u C.deSLEcci Hanc limitationem Bart. in fi. hic - sequitur: sed DD.alij oςs reijciunt eam.Dns Zal
dicit posse hanc gl.s luari, ga iste saltu fauor es
Ecclesiae,qubd po test offerre rem deteriore; priuatus enim tenetur dare moliorem, ut in Limit. seq.dicemus.Sed per istam ratione non tollitur, quod DD.dicunt. Bene.n. est in qualitate fauor Ecclesiae, sed tame tam Ecclesia, quam priuatuS,xem aliam soluere non potest. Et quanqua loleemus in Iure nostro,sauore Reip.Ecclesiς &c.p lurima concedere; tamen habemus regulam qu048r quando texpresse quid in fauore earum non est introductum,qubd tunc cesseantur etia Vti Iuro communi,ut est gl. in l.Item 'eniunt.g.In priua' torum .supr.Depet. haered.Videtur tamen ad ijςi
posse casus,in quo fauore ecclesς,aliud pro alio' . dari potest.Habemus enim in l.si cui.sLde Ser Qubd si habere seruitutem cudi per agrum iuue
134쪽
ad L. ij. T. Si certum pet. IO3
viam,per qua possem ad sylvam venire mea, n5 cogor per istam via ambulare, sed possem uti seruitu te mea. Nunc in I. 2.f. cum .supr. de relig.& sump. filia dicitur,Si habeo seruitutem eundi per agrum tuum, Tu aut vis in isto agro aedficare Ecclesiam, & ostendis mihi alia viam, per quam possum venire ad sylvam mea, quod tunc cogar per ista viam ambulare,&hoc fauore ecclesiae. Et hunc casum not.etiam Ias. Quarta limitatio; quq habetur etiam in Auth. Hoc nisi debitor C.de sol ut comuniter DD. nostris probata est, videlicet,quod debitor pos- si re aliam , p alia dare,si alias soluere nequeat. Circa hunc casum sunt qu da ad ijcienda, nempe quod debitor etiamsi alias soluere no posset, n5 tu potest dare alia rem pro alia, nisi det meliore. Deinde etia, nisi pecunia no habeat. Tertio, nisi caueret de euictione, & nisi alia faciat, q ponit latius Lud. Ro. in cons. i Q.&Praetic.Papie n. informa respons libelli. in actione Hypothecar.in verb.exceptionem solutionis nu.3. Circa praedictum casum est scrupulus,qui me torsit: Nam videtur,qubd imo debitor i non te- 83 neatur rem meliorem dare; uitia quado ipse debitor non haberet pecuniam, &esset conde natus,& Iudex lcederet ad venditione bonorum, tunc primit non meliores, sed viliores res&m biles venduntur, ut in t .a D. Pio. g. In veditione. fide re iud. Quod si igitur hoc casu no res meliores, sed viliores distra hutur, puto, multo magis videt id ipsum fieri debere in isto casu. Iite no videtur esse leuis scrupulus; que tamen puto a Io. Imola ind.l. AD.Pio,solui, Cum n.debitore,aut bonis cedere ut in Carcere trahi necesse sit, per
135쪽
durum est,&calamitosum, debitoribus per hoc iubuenisse, tii soluant rem meliorem, cog tur xunc creditor istam accipere. Circa V.limit.DD. communiter rationem gi reijciunt, & dant clariorem, quod scilicet id fiat propter necessitatem, quiλ res amplius non extat, ita Alex. Alb.&Ias.dicunt,distinguentes hoc modo, Aut res,quam a te Rei vendicatione repeto, eXtat,& tunc tu teneris eam restituere: aut non extat, &tunc,aut dolo desjsie eam h bere, & teneris ad grauissimam aestimationem: aut sine dolo, & teneris ad leuiorem aestimati
Notabitis autem, qubd ex isto tex. l.qui restia tuero, in glailleg.in princ. nostra reg.etiam prinbatur.
Sexta Limitatio sumpta est ex l. Si quis argentum. C. de donat. quae l. in duobus , videtur obstare, Primo enim in s. Sin autem donatur. qui casus est clarus. Secundo statim in princ.qui casus est difficilis. Gl dicit quod hoc fiat, quia pro pondere argenti, d/ta est pecunia aere non
contaminata, Vnde non censetur aliud pro alio datu . Hic gl. ratio vera esset,si intelligeretur pecuniam non contaminatam datam esse adpon- dus: secus autem, si ad numerum datam esset
telligeremus,de quo sit pr. late: Nos dicemus id sinit iter in casu isto speciale esse, fauore ex e centis liberalitatem. facit l, Ne liberalitate F de re iud Neq; enim ut prouerbio dicitur equi donati dentes t sunt inspiciςndi Dices autem,atqui tu supr. admisisti quod pro argento dari possit pecunia. Verum est, sed ibi locuti sumus in Con
136쪽
ad L. ij. ff. Si certum pet. Ios
vltima limitatio communiter est probata, FIac. tamen Butrig. & post eum Alex. dant aliam 'rationem ad istam limitationem , videlicet id esse propter obligationem t facti, qua quis non 8 ς praecise obligatur, sed liberatur praeliado in te esse. per I. stipulationes non diti id tantur. Vers. Celsus,&declarat ibid. latissme Bar. in8. q.F. de verbo.obligat. Et haec ratio generalis est, Se in hac materia notanda Venio nunc ad tertium S .vit. partem glossi in qua ponitur generalis quaeda solutio ad omnes praecedentes oppositiones. Circa quam scire d petis, istam generalem solutionem' communi- Fleresse a DD. reprobatam. Primum, quod dixit Ioan .aliud pro alio solui posse,quando debetur quantitaes, id no est verum: Neque enim si tu multi debes pecuniam, &sic qnantitatem, poteris soluere aliam rem. Bal. tame saluat Ioan. Et credo hoc ipsum Ioan .voluisse,& dieit,qubd quando debetur quantitas, tunc potest solui alia qualitas, non autem alia res. Secundo, quod dicit Ioan, quod quando debetur species, non posse solui aliam speciem sine iust a causa, in isto rectς dicit. inae autem sint istae iustae causae, eas pol xis colligere'ex limitationibus praemissis. Porrbfidei commissa. de leg. 3. in glosalleg. non loquitur in terminis nostris, sed ini casu contrario: Ibi enim debitor inuit' aliquid soluerec situr Vnde quaero, an sit reg. in cotrarium,qubdquemadmodum inuito creditore aliud solui nopotest, ita etiam aliud pro alio inuito debitore ςxigi non possit Ex dicendum est, quod sic Et haec regi fundari potest prim hargumento a correlativis, do quo in texti l .j. de cupress ex luc. Papb iiii .c.ω per Pgri tui f. inst. de Ascepti l .
137쪽
Et facit ad illam res.tex. in l. Domini praediom. C. de Agric. &cens. lib. ri. Ista regula fallit, nisi id fieret ex iusta causa, ut in d. l. fideicomissa, cui
addite l. filiusfam .g. si quid alicui. De leg j. & l. Titia Seio. de leg. ij .Sic igitur habotis hanc gloc
explicatam. Bar. circa eius explicationem sequiatur alium ordine, qui tamen recidit in eundem,
sum glo. Mihi clarior & ςxpeditior vise m it vi
glo. quam etiam secuti sunt dominus Ias & Zaciis Ioan. Fab. solet i dicere, quod quando varij v rie rem explicant, & t men in idom recidunt,id si leuare sinapi, g. Appellata.
In hoc g. I. C. Paul . pergit explicare materiam mutui, subijcitq, etymologiam mutui. Est auteg etymologiae t declaratio ad modii utilis, cum in iijs artibus, tum etia in iure nostro: Ex ea enim propria cuiuslibet verbi significatio sumitur, ut late prosequitur Bar. in l. oes populi. col. ij. ff. dolust. & tu. in isto g. qua uis breui, I C.duo tradit. Primo tradit etymologiam mutui,deinde istius Vsum Contra etymologiam videntur duo posse εῖ obijci. Primo dicit Alc. hic t ex Varrone, lib. via delicet quarto de origi iur. quod mutuum dica
tur a Sicula voce μουναν. Sed mihi videtur nihil ex isto loco Varronis colligi posse: Est
nim corruptissimus, & videtur mihi dominus Alc. diuinare. Secundo mihi videtur obijci posese, quod imis mutuum non ex eo, quod ex me tuum fiat, si dictum, sed potius a mutando: enim in mutuo quaedam quasi permutatio. Et quς madmodus tuus t a fando, Ite a diuido, diuiduus, sic ecia muto mutuus. Et videtur Pr bari,quia mutuum primam habet longam,quoci
138쪽
rettuli. Nec reseri, qubd ista etymologia vid tur esse bona, propter adiectionem illam,tuum. . Possum enim respodere,quemadmodii nihil f cit ad etymologiam testamenti, ista adiectio, etiam in mutuo nihil faciat, inuin.Sed quicquid sit,ista I.C. etymologia satis concinna di rotunda ob authoritate diu. I.C. est sequeda. Secundo in hoc g.I. C. Paul. tradit usu ni istius etymologiae,dicitq;,q iod si rem inteno tranf-
feram,quod tunc non nascatur mutuum, cum in mutuo debeat ex meo aliquid fieri tuum. Gl.Verb. Circa hanc gl. Bart.opponit contra tex.videlicet,qubd non sequatur,ex meost tuum,ergo contrahatur mutuit. Ideoq; tradit
ipse doctrina circa argumetum ab etymologia, dicens non valere illud, si definitio vel authoritas repugnet. DD. hunc locu admodum coplexe tractauerunt,&scripsi ego quoque nonnulla ea de re in princip.I.de testa.sed quonia,ut dicitur, posterioribus,melioribus,idcirco tradam vobis doctrinam, qua possitis rem omne intelligere. Primis volumus tractare de vocabulis. Etymologiam 'gl .passim &Bart.etiam Vocat soallusionem, quidam derivatione, Cic. in Topic.
vocat notatione, Zas. post Boet. vocat interpretationem Sane etymologis verbum est receptissimum:&quana uis alijs etiam nominibus voce-xur,de his tamen cotrouersiacst, An scilicet etymologia, llusio&deriuatio idem significent3Ang. hic dicit O idem significet: sed primus d
minus Zacrepugnauit,dicens,aliud esse etymologiam, aliud derivationς, aliud etiam allusi
Zasium sequitur Clar. Cant. in Topic. suis,
139쪽
praeceptor meus Fran.Curtius. in I.quominus.K defium .Ego nunquam reperi, etvmologiam v
cari allusionem, & in hoc consentio praedictis DD, Nam S ipsum verbum etymologiae id non pati lux: Nam, ut Cic, interpretatus est,etymol si gia i veriloquium dicitur. Allusio autem,quoddam fictum senati An autem allusione recte v cet ipsi παρωνοι crio, certe non reperio, benEvocabuli vis magis conuenit, sed non habeo ameliorem. Et dato, si ita dicatur,tamen videntur mihi toto caelo errare, dum attribuant Exempla allusioni, quae tamen reuera sunt etymologiae: Dant enim exepiade possessione,de testamento dic In quibus certu est, non est eallusionem, sed Potius etymologia. Et si vera esset eoru doctrina, tunc non esset certum argumentu ab ely m
logia,cu semper eludi posset; quando enim argumentum procedit, tunc dicunt ipsi,id esse argumentu ab etymologia: quando vero non proc dit, tunc ipsi inquiunt, esse argum, ab allusione. Idem Za stomachatur contra Ang. &DD. dices derivatione&etymologia non esse eadem. Ego diu quηsiui, quid sibi vellet Zac tandem reperi l. In l .couenticula. C.de episc&cle. ubi disti guit locum ab etymologia,a loco aderiuatione: . ego credo istam differentia no valere.Deriuatio
enim nihil aliud est, si clymologia. Fab. tialibi etymologiam vocat originatione; sed quid est originatio aliud, qua derivatio λBal.dum distin .suit, ut diximus, inter etymologia&derivati nem, tradit exepla derivationis,quae tamen assi- gnada erant etymologiae. Vnde expsse reprobatur per diim Nic. Euculi. in loco ab etymologia. Dicamus nunc de usu argumenti, an sci licet
140쪽
dis inguut inter ipsa vocabula,circa usum ipsius argumenti similiter distinguut: Uerum quia ipsorum distinctio, ut superius dixi,mihi non placet, id ed nec distinctio etiam illa. Circa hanc q.
' varis sunt DD.opiniones, ego duas tantum rectis e tabo:vna est Bart. Altera Salyceti &Raph. Cum. Dec. quoque dat nouam doctrina, quam ego relati εbaui I.detesta. Bar. igitur dicit, argumentu ab ira etymologia valere, nisi repugnet definitio, vel iis aut horitas,&haec Bart. opinio est 'communis. Mesa Con tra hanc ipse in comenti meis I. De testi tale obieci argumentit, propter quod ab ea discessi: bra si enim ad validitate argumenti ab etymologia, mi recurrenduesset ad definitiones, tunc quia rarae 'bis sunt definitiones ideoq; raru etiam esset eorumi r arguinentu.Ad haec conliillius,ut ab ipsa definiatiar tione potius, v ab etymo Iogia sumeretur argusta mentu,cu hoc sit fortius.Quamobre ibi transiuia I ad secunda opinione,quae est Salo&Raph. inl.jo s de acq. pos qui dicut, no valere argumentii ab etymologia affirmative, sed bene negatiue,& id hanc tuc secutus sum: Nunc verbi hanc rem ple- .uis nius perpendedo, et edo istas duas opiniones c0,ibi ciliari posse. Et videtur, e Bart. opinio sit vera, j::s α ab ea tanil a ratione dependeat opinio Sal. MRaph. argumentu.n.ab etymologia affirmative, et ideo no vaset, quia repugnat definitio; valet aue ba negati ue,quia definitio no repugna imo obstat, , quod dicebam contra Bart.Quia responderi polita test, quod Barto non dicit, definitionem deberei si conuenire etymologiae, sed no debere replignare .Ex hac igitur opinione Bart. Sal. S Raph. do oles vobis regula, quod valet arg. ab etymoIogia. Ees ii qui habet argu . istud,habet fundata intentione,