장음표시 사용
141쪽
ee se est, domesticum S suum Consulem potissimam avellere. Silius Italicus lib. XIII. Dis 364 J fingit
Milonem quemdam militem Lanuvinum a Fulvio corona murali donatum , respiciens nimirum ad T. Annium Milonem civem Lanuvinum , qui P. Clodium civem seditiosum interemit. Sed ex vicinitate vocum menda irrepsit in carmen Silii. pro Lanuvio enim Lavino nunc legitur. Sic ergo scribendum:
Lanuvio generale inquit quem sospita Funo
Dat nobis Milo, Gradivi cape victor honorem. Ciceronis locus, qui subjungitur, corruptus non, nullis videtur, qui tamen vitio fortasse caret. Ve
ha sunt ex s. O c. cap. 7. J Sed quoniam utpraeclare scriptum est a Platone) non solum nobis nati sumus, ortusque nostri partem patria, partem parentes, partem amici sbi vindicant, atque ut placet Stoicis) quae in terris gignuntur, ad usum hominum omnia creari, homines autem hominum cassa sise genitos, ut uis inter se alius alii prodesse pospit, in hoc naturam debemus j qui ducem, In his Ciceronis verbis ex L O f. duo sunt observatu & scitu digna. prius conjunctionem illam , que, in illis verbis: Ortusque nostri partem patria , partem parentes Uc. non copulativam esse, sed adversativam , ut dicunt Grammatici: positamque esse pro sed. Quam eΣpositionem. satis aperte indieant Platonis verba ex epistola ad Archytam D 9.J unde sumpsit Tullius , esse veram ct ne
leguntur. Sed emendat eos Rusterus hunc in modum:
Qui tamen fallitur , cum ad Aristoph. Nub. Q. 239. alterum
142쪽
quos scribere, Sed ortus nostri, Sc. sed prior scriptura mutanda haud suit, non duce di auctore aliquo antiquo manuscripto libro. praesertim cum eodem modo S in eadem sententia particula eadem usus
sit Virg. lib. vi. J, 735.J cum inquit:
Quin Usupremo cum lumine uita reliquit , Non tamen omne malum miseris, nec funditus omnes Corporeae excedunt pestes. penitusque necesse es Multa diu concreta modis inolescere miris. Ibi enim, penitusque necessse est, interpretor, sed necesse est. quam interpretationem aequus aestimator admittet libentius sat scio , si longam ibi eorum versuum expositionem Servii Honorati diligentius attenderit. Alterum vero in Cicerone, quod dixi advertendum esse, sunt verba illa, creari, S genitos esse, per infinitum modum prolata, quae pro indicativis 'POnuntur, creantur S gignuntur. In prooemio quoque libri de Amicitia vocem illam , Hemi clus, eXponunt male , qui sellam putant significare: est enim Hemicyclus non cassi dra , non sedes , sed locus multarum sellarum ca-. pax. Id . ex Diodoro Siculo , & Suetonio in libro de Claris Grammaticis didicimus. Suetonii verba sunt in Verrio Flacco. eap. 17.J Statuam habet Praeneste in inferiore fori parte contra Hemi clum ἰin quo Eastos a se ordinatos, marmoreo parieti incisos publicarat. Diodori vero lib. II. cap. S. Adpantibus judicibus amplius quadraginta numero , Iedentia .husque in praeparato ultra stagnum Hemi clo , tra- hitur nauis ad id composta ab iis, quibus ea cura in
juncta es , regente magistro, quem sua lingua Aegy- lptii Charontem vocant. , l
143쪽
CAPUT XXXV. Cornelii Nepotis locus emendatus. In vita Pomponii Attici, quam Cornelius Nepos
scripsit, leguntur haec Verba. cap. 2.J Nam universosfrumento donavit; ita ut gulis Vra modii triticidarentur. qui modius mensurae Medimnus Athenis appe latur. al. qui modius Medimnus Athenis appellatur. Utraque haec lectio corrupta falsaque est. Neque enimΜodius,Μedimnus est. immo qui curiosius haec observant, Modium sextam esse Medimni partem tradunt. praeterea non satis congruenter dicitur, qui Modius mensurae Medimnus appellatur. Itaque fatem dum est, maculam esse in notis numerorum, S praeterea etiam in verbo Modius: quae macula non dubito , quin sit hoc pacto eluenda, pro Modius, modus legendo. Ita ut singulis n. Modii tritici darentur. qui modus mensurae Medimnus Athenis appellatur. Sic Latina mensura Graecae mensurae respondet. quod ut
dixi sex Modit Romana haec est mensura) Medi
mnum faciunt. Medimnus autemGraeca mensura est.
Cum haec scripsissemus, allatus est nobis Ρaulli Manutii libellus Annot. in Vitam hanc Attici qui idem , ut fuit vir non hebetis judicii, nobiscum Vidit. itaque gaudeo sensus meos cum sententia hominis doctissimi congruere.
CAPUT XXXVI. Loca duo A. Gellii restituta. A Cellii, quem nune Agellium scribunt, Verba
sunt haec cap. xv. lib. I. Linguam autem δε-bere Hunt non esse liberam , nec vagam: sed vinculis de
144쪽
de pectore imo ac corde apertis moveri, F quas gubemnari. pro apertis, lege aptis: eo sensu, quo extat apophthegma sapientis illius, qui dixit. Nihil morari se fortunas de rudentibus aptas. Idem lib. m. cap. 9. de equo Sejani. Mox eumdem equum , qui Dolabellae fuerat, C. Cassium , qui Dolabellam obsederat, adduxisse. quem Cassium postea satis notum est, victis Parthis , fusoque exercitu suo miseram mortem oppetiisse. pro victis Pamthis , lege omnino victis partibus. Bruti scilicet& Cassii ipsius. Non me quidem praeterit, hunc eumdem C. Cassium Μ. Crassi Quaestorem post Crassianam cladem egregie Parthos ab Antiochia repulisse, quo tempore Cicero Proconsule Provinciam Ciliciam administrabat. Sed ea hic nunc historia nihil ad rem. Tum si Parthos vicit, quomodo ejus esst fusus exercitus Τ Ρraeterea non post obsessum Dolabellam Parthi a C. Cassio sunt victi : sed contra. Itaque dubitandum non est, quin victis partibus sit legendum.
CAPUT XXXVII. Rex a Virgilio cur opaca F frondens. F Deus Licii explicatuS.
Ilex , ut tradit Plin. lib. XVI. cap. XXI. & auctor Graecus Collectaneorum de re rustica lib. XII. p. I. & alii, qui de stirpibus scripsere, arbor est
EX genere earum, quibus numquam folia excidunt. haec ergo caussa est , propter quam Virg. eam interdum opacam, interdum frondentem appellat. lib.
V. L . 129.JHic viridem AEneas frondenti ex ilice metam Consiluit.
145쪽
Lib. VI. G. 2o8.J Talis erat species auri frondentis opaca,
Apud Livium est lib. XXIII. circa finem scap. 49.Jelegans figura dicendi, quam semel atque iterum usurpat. Quorum duo fuerunt postulata. unum, ne alii triennio eo pullicaηi essent. alterum, ut quae in naves imposuissent, ab hostium tempesatisque vi, publico periculo essent. & lib. XXV. cap. 3.J Hi, quia publicum periculum erat a vi tempestatis, in iis, portarentur ad exercitus. Sc. quibus in locis, esse periculo p hlico , vel sise periculum publicum nam utrumque idem significat) nihil aliud est, quam navigare ea conditione, ut si quod damnum acceptum fuisset, vel ab hostibus, vel a tempestate, publica pecunia id detrimentum sarciretur. Sueton. in Claudio
cap. 18.J dixit: Suscepto in se damno , s cui per tempe ter damni accidisset.
CAPUT XXXVIII. Ciceronis locus expositus.
Destituere apud antiquos pro Rere, seu defigere,
quod idem est, positum reperitur. C. Gracis chus in oratione de legibus promulgatis, ut est apud Gellium lib. X. cap. 3. Idcirco palus destitutus es in foro: eoque adductus suae civitatis nobilissimus homo M. Marius: vesimenta detractasunt: virgis caesus est Et paullo post: Gracchus autem yrser non querentIs, neque implorantis, sed nunciantis vice: palus inquit in fore desitutus es: vesimenta detracta sunt: virgis caesus est. Haec idcirco a me annotata sunt, ut sciant stu
diosi epistolarum Ciceronis, quid significent verba
146쪽
ex epistola illa ad Paetum lib. IX. cujus initium est. Amo verecundiam. D. 22J Ita me desiluit nudum. totus es sermo uerbis tectus, re impudentior. Desiluere namque verbum quidem honestum est. rem autem intelligi malo , quam a me declarari, quae obscoena est. Non me fugit P. Victorium Virum doctissimum & optimum, in suis annotationibus in Varronem de re Rustica L lib. I. cap. 2.num. 2. si recte nemini) putavisse hic positum esse desituit, pro resituit. Sed quid tum y
CAPUT XXXIX. Virgilii locus exposituS.
In Virgilio non sat tutum est a crimine insaniae, audere aliquid contra eonsensum fere saeculorum omnium. Sed tanti non sint criminationes, etiamsi publicae. audeantur Vera. ne semper studiosi ejus poetae vestigia sequentes male interprotantium , posteris etiam ipsi ac secuturis errorem confirment. Poetae igitur versus sunt lib. vn. LV.
Protinus hinc fustis trisis Dea tollitur alis Audacis Rutuli ad muros. quam dicitur urbem Acrisoneis Danne fundase colonis, Praecipiti delata Noto. Locus Ardea quondam
Dictus avis. nunc magnum tenet Ardea nomen.
Duo postremi versus male intellecti sunt. credoque occasionem perverse eos accipiendi ortam esse ex fabula ficta ab ovidio lib. XIV. O Metam. V. S73. seqqd de Urbe Ardea post incendium in avem Verinsa. Sed quaenam tanta oculis omnium hactenus Versa est caligo , ut nullus adverterit, hic Virgitam nihil ae nutu quidem aut significatione ostem
147쪽
dere de volucri Ardea 7 Nam vocem illam, avis, qui vel prima rudimenta ponunt, fatebuntur admoniti ab posteriore syllaba, casum esse tertium ab eo, quod est, avus: non autem casum primum ab nomine, auis , volucrem significante. Ρraeterea ex vetustis . scriptis codicibus , & ex Servii interpretatione in penultimo versu Ardua, non Ardea legendum est. Quae cum ita sunt, longe alius sensus sit, necesse est, quam vulgo putatur. qui quidem hic est. Locus, qui quondam ab avis, id est antiquis, Ardua dictus est, nunc Ardea dicitur: facta allusione ut ait Servius ad vocabulum hoc, Ardua. Res est adeo illustris , ut mirer , tamdiu
allucinatas esse tot interpretum manUs.
Quod autem Virgilius Alledito triferi Deam dixit,
Protinus hinc fuscis Tristis Dea tollitur alis. Respexit ad Graecorum vocem, qui furias Σεμνὰς Vocant, ut capite XLIII. dicetur. Itaque Trisis Dea
perinde est ac furia. CAΡUT XL.
Licii locus defensus S expositus
Secundo lib. Livii cap. 37.J initium orationi Tulli Attii hoc est: invitus inquit) quod sequi jus At, de meis civibus loquor. Quidam pro sequi jus,
sequius tradunt legendum , inculcantes Sosipatrum Charisium docere,sequius significare minus bene aut mimis bonum. Sed id est lacum facere, non eXpon re, aut emendare. Neque enim Charisius hoc tr
dit. Namque scribit ille sLIns. Gramm. lih 2.pa. 193. EL Pulfhii. J , sequius solummodo significare, minus: non autem minus bene , aut minus bonum. Itaque probo ego lectionem, quae citra
148쪽
ullam omnino mutationem aut transpositiqnem litaterae ullius est in meo manuscripto vetere libro sic:
Invitus inquit quos sequi jus si, de meis civibus
loquor. VOX emin illa relatiVa , quos , ad cives est referenda, ut sit sententia. Invitus loquor de meis civibus, quos & quorum consilia & faeta si sequar, jure faciam: nedum ut eos criminari debeam. Sie III. Ossciorum scap. Io. J loquitur Cicero: Sic invita sbi quemque petere quod pertineat ad usum , non iniquum se sumipere alteri jus non est. . :
CAPUT XLI. Ora, Ostia, Capita in fluminibus.
Fluminum ora sunt S sia. Ora, cum proprie Io-quimur, sunt fontes & capita, unde Oriuntur. Osia vero exitus fluviorum : ubi nomen amittunt. in mare, vel in alia flumina eXeuntes : εκβολα Graeci vocant. Pomponius Μela lib. ΙΙ. cap. Intersuit Timavus , nouem capitibus easurgens, uno Uio emissus. Virg. I. Aeneidos. OU. 248.J de eindem Timavo.
Un per ora novem vaso cum gurgite montis It mare proruptum, S pelago premit arva sonanti. Ut non careant reprehensione, qui apud Virg. n vem ora pro novem ostiis & exitibus acceperunt. Ut sileam, satis potuisse a Μela admoneri illos quoque alteros, qui novem sta eXponunt, multa, non autem praecise , novem. Caput autem commune n men est tam ori, quam sto. Ac quod pro ore accipiatur , superius exemplum Ρomponii ostendit. pro ostio vero liquet ex Caesaris lib. I v. fB. G. cap. Io. in de Rheno loquentis: Multisque capit
149쪽
hus in OTeanum insuit. Ora etiam pro ostiis ab op. timis scriptoribus usurpantur. Virg. Iv. Georg. fa ad de Nilo. Et diversa ruens septem discurrit in ora. Plin. lib. vi. cap. 37. de Tigri. Infertur mari Perissct decumo sal. duplici) ore. Idem IV. cap. 3. de Danubio. Singula autem ora tanta sunt, ut prodatur in XL. M. phsuum longitudine vinci mare. Δ temque intelligi hausum. Idem m. cap. 4. de Rhodano. Librca appellantur duo ejus ora modica. Polybius quoque lib. III. Hist. cap. 41.J de hoe eodem Rhodano loquens Hμα diXit, ostium intelligens. Livius L fcap. 33.J In ore Tiberis Osia
. . Creta Hecatompolis. L mm mordere.
Virgilii versus est lib. m. O . Io6.J Aeneid. de
Creta. Centum urbes habitant magnas, uberrima regna.
Homerus quoque in Boeotia III. β. G 156.J
θ', οι Κήτην ἐκατομπολιν ἀμφινεμοντο.
Idem tamen in Odus. OOLT. G174.J ωνηκοντα vocat. sed Scholiastes Homeri in carmen supra allatum caussas reddit utriusque appellationis his ve bis : Cur hic Cretam dixit, centum urbium ' in O-- ea autem nonaginta Τ Dicendum igitur es, quod centum dixit non praeciso certoque numero. sed finitum numerum pro infinito accipiens, centum dixit pro multis. vel quod verius es) Aut ex historia accepimus. Leucus enim Creta potitus, decem urbes in ce-urarum errorem vastavit. Itaque probabiliter . in
150쪽
Odus dixit Creta m nonaginta urbes habere. Apud Platonem videor nonnihil in hanc sententiam legisse. Sed praestiterit Strabonis verba ex lib. X.L 735.J apponere: quae haec sunt: Cumque dicat Poeta, infulam nunc quidem centum , nunc autem nonaginta urbeS conpinere, Ephorus sane posterius decem conditas eqse asserit, secundum Trojana sempora, ab Althaemene Argivo comitantibus Dorieotibus. Cretam sane a C. continentem urbes ab MUR nominatam dicit. Hic profecto probabilior essemo. Alii autem ab Idomenei inimicis urstes eversas fuissa memorant. Ceterum poeta non Trojanis temporibus, sed potius aetate sua Cretam --ομπολιν, id est centum urbium vocat, ipse enim e sua persona loquitur. 9uod si quis ejus temporibus loquens introduceretur, sicut in Odassea cum urbes XC. refert, sic recte ac cipienda esset elocutio. N sequens servaretur oratio. Neque enim durante militia, nelue post Idomenei reditum ex Troja ejus inimici probabiliter decem umhes destruetere. Nam ejus rei testis est poδta hoc modo
Hujus enim jacturae mentionem fecisset. Haud enim asses earum urbium eversionem noverat, cujus mι Ium convenisse Graecum neque cum erraret, neque postea contigerat. Ille autem in expeditione socius Idomenei,' ut incolumis evadens minime sciebat, quid illi domi evenisset , dum militaret. nec in suo ahello. reditu, sed neque post suum e bello reditum. Nams eunctis cum sociis N amicis evast incolumis, potens
utique reversur es. quo circa inimici non tantum invalescere debuerunt, ut decem illius Whes interciperent