장음표시 사용
281쪽
sam adpellare. Ergo ego crediderim Virgilium secutum morem ceterorum Latinorum in versu supra citato Georg. 1. G. Io2.J Moesiam scripsisse: S de Moesia Europae, non cie Asiana intellexisse, quidquid aliter tradant Virgilii eo loco interpretes. Est namque vero propius, poetam voluisse rem augere exemplo feracitatis duarum provinciarum potius , quam unius. praesertim, cum prope τοάειο sit Mam ct Gargara. Etenim Gargara Troadis sunt: cui Mysia adeo conjuncta est, ut termini antiquis fuerint ambigui. Unde proverbium a Strabone libro XII. pag. 847.J relatum, locum atque originem habet. Σωρὶς τα Mυσων, καὶ τα Φρυγωνορίσματα χαλεποὶ . I forum, S Ph gum terminos certos consitaere diracile. Sic enim malim vertere, quam quomodo Erasmus fecit. qui existimans Trimetron Jambicum esse cum hemistichio, ipse addens ex ingenio verba aliquot, sic interpretatur. 'Sunt separati Masorum termini. Pbi gumque: sed finire per quani est ardqum. Certe locus apud Strabonem sic ut a me est relatus , diserte scribitur sine ulla mensura Trimetri. Felix porro praedicatur a feracitate utraque Europea atque Asana Provincia. Itaque Philostratus in Heroicis scap. a. f. I4.J Mysos Asiae praedi
siis Europeis duplex enim est Moesia Europae, ut etiam Mysa Asiae) sic scribit. cap. I.J Mox
Mosa: quas majores nostri jure Cereris horreum nominabant. Mysi praeterea Asiae fuere coloni Moesorum Europae, auctore Strabone, cum alibi, tum IU vi I. Opag. 433.J his verbis. 'οι τοουν Ελληνες τουτ
282쪽
ΟΡINIONES. LIB. I. CAP. III. 27s
καὶ οι νυν-Λυδων καὶ Φουγων, και Τρώων οιγιοι,τες Mυσοί. Sed haec hactenus.
In eo versu Ι39.J Tum laqueis captareferas, Sollere visco. Ibi viscum pro me ponitur. Ad id probandum nihil de meo addam. Tantum adponam Nonii verba pag. 498. inter Gothoqiredi Auctor. L. L. J : ne decipi nos sinamus a Servio , atque ab aliis inte pretibus de aucupio hic, non de Venatione male accipientibus. Viscum potum pro rete a tenacitate Var. Parm. Lepusculi timentes hoc quadrangulum Dedit Diana, rete nezile, αρκυας, Viscum, sagenam, lineam
Libro ejusdem Virgilii operis n9 'Nam neque erat coriis usus. nec viscera quisquam t undis abolere potes, vincere samma. Interpretes' exponunt secundum versum , AN l vari , nec coqui poterant. Quid p si nos intelligae mus & explanemus viscera exstinctarum ea lue pecudum neque coqui ferventibus in alieno aquis elixa vocant neque flammis assari, & in verihus torreri poterant. Inde carnes asiae. Quorsum enim laves viscera, si non esui pares 2 Cer- te etiam legumina madescere dicuntur, quae fac,
In tenui labor: at tenuis non gloria: s quem Numina laeva nunt. Quem , ibi paretcon est: ut non semel apud eum .dem poetam legere est, qua.. Eodem libro. f. 277.J -- - . Tonsis in vallibus illum . Pastores, S curva legunt prope flumina Mellari 'Εxponunt interpretes alii: Tonss, apricis. alii : Non sivss. unde econtra es, Intons montes. Ego S a Vero
283쪽
vero interpretor densis, herbosis, vestitis, virent, bus. Ipseque sibi est interpres Virgilius eo versu lib. I. Aeneidis f G. 7o6 J- Tonilisque ferunt mantilia villis. Ubi sine dubitatione vox haec Tonss accipienda est pro novis S pexis, id est, quibus villi usu non
sunt detriti. Contra togae, quibusl Vetustate, usu , atque habendo pili sunt detriti, Decotes ad- pellantur, auctore Festo sin voc. Decoles.JHoc, quod additurus sum, parergon quidem est: praeterire tamen non debeo. Florem, de quo loquitur Virgilius f Georg. Iv. G. 27I.J , S cui a Me, ita flumine agri nostri Brixiani agricolae nomen fecere Amellum vocantes, existimari ab auctore Glossarii veteris sinter Glossaria Vulcaniip. IS.J esse,.quem Graeco vocabulo Melissophilan dicimus. Sic enim scrib t: Amellum, λλον. Ego, cum inteli
gam, Melthphilon, sive Melissophyllon sive Meliti nam, esse Latinis Apiastram, quod apibus sit gratum, Videamque hoc nostrum Melissophyllum nihil habere adfine descriptioni Virgilianae est autem
liortense olus, quam Melisiam pharmacopolae vulgo vocant) statuo hic nihil, neque litem meam faciam. Ceterum de bono malove auctore ego emerim, cum Glossarium citavi, judicent alii. Lib. III. ad illum versum 39.JImmanemque rotam, S non exsuperabile saxum. Servius sentit recte, qui active positam vocem hanc
exsuperabile scribit. Q. quoque Claudius apud
Agellium lib. XvH. cap. 2. in eodem sensu utitur.
Virum fortem S exsuperabilem Respublica sensit. Sila Terentius Phormione. Ol. . 9.J Iustam S vim cibilem caussam active dixit. c A.
284쪽
OPINIONES. LIB. I. CAP. IV. 27r CAPUT IV. Aeneidis Virgilii Actio una. De Poesi F Dο- poeta. Virgilii gravis error. Horatium falli. Historiam esse fundamentum Epopoeiae F Tragoediae. Horatii versum male a Serυio explicatum. At, S Ast. Quae caussae moverint Varium & Tuccam ad tollendum primos quattuor versus: principii Aeneidis. & rectene
s ' id fecerint. Inchoaverat Virgilius Aeneidem suam his vero
bis ζ : Ille ego, qui quondam gracili modulatus avena Carmen, egressus silvis, vicina coui, Ut quamuis avido parerent arva colono: Gratum opus agricolis. At nunc horrentia Martis
Arma, Virumque cano: Trojae qui primus ab oris Italiam, fato profugus, Lavinaque venit, Litora: multum ille S terris jactatus S alto, Vi superam, θ' saeuae memorem Junonis ob iram. i Multa quoque S bello passus, dum conderet urbem, . Inferretque Deos Latio: genus unde Latinum, i Albanique patres, osque altae moenia Romae. ii Duo hic mihi quaerenda proposui. Quae sit Actio Aeneidis; &unane sit, an duae. Deinde rectene Varius & Tucca primos quattuor principii versus de Virgilii principio amoverint. Obiterque inse- , Iemus quaedam a re non aliena. Temperare ta- ε 3 men
285쪽
men mihi non possum, quin prius Vehementer admirer: neminem hactenus animadvertisse insignem errorem Virgilii: cui habenda erat in propositi, ne ratio non armorum S belli, sed viri tantum. praesertim cum admonitorem haberet Homerum, initium Odysseae, quod hic exprimit, sic ordien
enim argumentum Operis incumbit mirum: nam ridiculi sunt, qui hoc vocabulo, Virum, errores exponunt. Quod enim jus adfinitatis, aut vicinitatis est verbo Virum cum erroribus 7 Deinde Actiones duas Aeneidi tribuerent Bella & Errores; quae duo incommoda Aeneae quaerenti S adepto Italiam sunt exantiata : cum Ρoesis & Εpopoeia unius tantum Aetionis sit Narratio. Actionis quidem verbum nusquam isti nominant: quod faciendum fuit. Nec obliteratione primorum IV. Versuum remedium ullum est adlatum peccato huic. remanet enim τὸ Arma: quae vox omnino superat
hic , ut dicetur. altiusque quiddam spectaverunt Varius & Tucca, animum ad Actionem intendentes. Cujus virtus nisi sit cognita, totus hic impensus labor est inanis. Est autem Actio quasi anima poematis. eaque unicuique poemati una. ut ridiculi sint, qui, cum Aeneis sit Narratio adventus. Aeneae a Troja in Italiam per imitationem , duas Actiones Aeneidi adplicent, quando Arma Bella, ct Virum Errores interpretantur. cum Epopoeia sit unius ut dictum est tantum Actionis Narratio per Imitationem. Nec intelligunt isti, hoc facto se duplici crimine Virgilium poetam eminentissimum onerare, Desertoris scilicet,& Contemptoris. Dese φoris, quod ab exemplo Homeri discederet, qui est Helice, F clari Septemtriones. . - uossint ducν Omnes
286쪽
OPINIONES. LIB. I. CAP. IV. 279
omnes prudentes poetae: S a cujus poematis Plato & Aristoteles conscribendae , atque adeo constituendae artis poeticae praecepta hauserunt. cuin jusque ipse Virgilius toto suo poemate est sedulus imitator & aemulus. Contemptoris vero doctrinae utriusque Platonis & Aristotelis: qui unius tantum Actionis cantorem esse volunt Epicum poetam. Aquo utroque crimine Virgilium pro viribus vindicare in animo est. Sed operae pretium est prius praefari paucula de Ρoesi & Epopoeia: in qua prin-.cipem inter Latinos poetas locum Virgilio omnes tribuimus meritissimo. Ita hoc jacto tamquam fundamento, fidentius & certius inaedificari poterunt, quae intendimus reliqua. Definimus autem primum Poesim esse Narrationem unius Actionis per Imitationem cum suavi oratione.
. Epopoeiam vero, heroico carmine A ctionis unius Narrationem per imitationem cum delectatione. a)Quae definitiones si verae sunt, ut certe sunt, quemadmodum demonstrabimus, sequitur , bono Epico poetae quamquam tamen Tragicus S Comicus idem sequuntur unam tantum , ct quidem unius Actionem in uno Poemate esse tractandam. Praeter exemplum Homeri in utroque Opere , ut ostendemus paullo post, praecipit etiam Aristot les id esse faciendum in his, quae sola eX moltis, quae edidit de Poetis S de Poetica, nunc supersunt sive seorsum scripta interrupte praecepta: sive fragmenta libri amplioris: qui perierit, sive commentarii provisi ad confectionem plenioris &consideratioris operis: sive ex pluribus scriptoribus
sa Hie in margine primae editionis habebatur. Poterat smitti, cum delectatione.
287쪽
hus adnotati loci: sive liber est dicendus: qui nunc studiosorum manibus teritur, doctissimorum aetatis nostrae virorum acutissimis expositionibus inlustratus. Ibi ille philosophus ut ex pluribus libri illius conlatis locis conligitur) sentit, Poesim' esse unius Actionis imitationem. Quam doctrinam secuti sunt ex antiquis Strabo lib. I. p. 29 ct Plutarchus de Audienda Poetica Tom. II. p. 17 ex novis universi quos quidem meminerim legere) qui materiam hanc tractaverunt. Ρlato lib. III: de Republ. p. 298. EL Stephani. J id ante illos senserat, praedicans fieri non posse , ut quisquam multa, sicut unum recte imitetur: excidereque universis, qui multa sit conatus. scripserat , inquam , Plato idem, sed cum additamento vocabuli Narrationis prorsus necessario, tradens : Epi-Cos poetas Narrationem per imitationem facere. Quam sententiam cur Aristoteles S reliqui non sint secuti, justae causae sunt, cur mirentur docti. Primum Homerus, quem cum uniVersi, tum uterque Plato & Aristoteles meritis laudibus saepe eX- tollunt , exemplo suo docet, Narrationis Verbum
in definitione Poesis esse necessarium: S sane quid aliud est in Odyssea μεατε, & ἐιπε, nisi Narra Quid in Iliade i a, nisi cane & narra γ Quid aliud idem in Odyssea, nisi historiam reditus Ulyssis a Troja in Ithacam 8 In Iliade historiam irae Achi lis ad Trojam per Imitationem narrat Τ Omnino Epopoeius quod & Tragico propositum est argumentum sumit ex veritate, ipso Aristotele idem Ocente. Strabo quoque lib. I. p. 38.J cum pluribus verbis in hanc sententiam disputavit, tandem
sic concludit. 'Eκ μηδενος δε ἀληθους οἰνάHειν καινῆν τερατολογίαν Ουκ ' ρικον. Tum si Epopoeius habet
historiam sui poematis fundamentum, ut diximus,
288쪽
OPINIONES. LIB. I. CAP. IV. 28 Ict alibi etiam dicetur cum aliquo utili corollario , illi etiam propositum esse debet sequi quantum artis ct fabulae ratio patitur naturam historiae. Historia
autem , ut Verbum ipsum Θορεω, unde nomen habet, declarat, Narratio est rerum gestarum. It que egregie Suidas Epopoeiam eXponit esse metro heroico scriptam historiam. Quia Τ Εpopoeius est ne totus semper in imitando occupatus, ut Trag, cus & Comicus 7 Minime vero. immo frequenter ille ipse ex se ipso loquitur, sicut est omnibus manifestum. .Ut non fuerit statuendum, in Imit tione tantum versari debere Epicum poetam. Tanta autem est vis veritatis, ut ea Aristotelem ipsum adigat non semel Poesim λήγησιν & ἐπαγγελώιν adpellare. Ubi etiam agit de differentia Epopoeiae atque Tragoediae s de Poet. cap. 24. J sic scribit: 'Εν δὲ τῆ εποποήφ , λα το διηγησιν EX lais igitur universis, quae diximus, satis adparet, Narrationis verbum in definienda Ρoesi esse necessarium. Sed ad ea, quae de Actione Aeneidis inchoaveramus, aliquid amplius addamus omnino non omitatendum. Unde scilicet historiae narrationem ordiatur Virgilius, cum aliquot aliis scitu dignis rebus. Si igitur Ρoesis & Epopoeia est unius Actionis narratio, ut dicebamus , ergo pariter unum tantum argumentum in Aeneide ., S unam historiam agnoscere debemus: quae est Narratio , 'ut diximus , adventus Aeneae a Troja in Italiam per Imitationem. Cujus tamen propositio non pauculis illis verbis : Arma, Virumque cano , sed universis XI.
prooemii versibus primis continetur, & significatur. Quod ab Homero in Odyssea factum viam Virgilio sedulo imitatori ad sequendum monstravit. 9uamquam autem uterque Homerus, S Virgilius
in exordio promittit initium Actionis, ille Odys-S s seae,
289쪽
seae, hic Aeneidis statim ab exscidio Trojae hoe
enim interposuisis confert non parum tamen nem ter Narrationem incipit ilico ab abitu a Troja: sed ille a discessu ab Ogygia Calypsonis insula Glyssis : hic exemplo Homeri, & arte Epopoeiae magistra, quae non ab ultimis initiis, verum prope ab extrema historia docet Actionis principium poemati dare, a Sicilia Aeneae, ultimo scilicet
utriusque errorum anno fabulam inchoat. Ut vero nota esset reliquarum ingentium aerumnarum historia, quas aerumnas per tam longum tot annorum spatium post discessiam a .Troja uterque heros hactenus pertulisset, commodam amplamque narrandi occasionem dederunt adcensi desiderio noscendi reliqua universa Alcinous Corcyrae Ulys si: Dido Aeneae Carthagine. Ita tum demum ad initium rediens sic orditur Ulysses. lib.' Ix. Odus
Aeneas quoque lib. m. ins 9. seqq. JEt pater Anchises dare fatis vela jubebat.
Litora tum patriae lacrimans, portusque relinquo, Et campos , ubi Troja fuit: feror exsul in altum Cum sociis, natoque, Penatibus, θ' Magnis Dis. Haec pluscula interposui: quia non satis mihi prohat sententiam suam Castelvetrus acutissimus Arbstotelis Ρoeticae interpres. qui conatur demonstr re, Actionem Odysseae non a Troja, sed ab Ogygia : & Aeneidis non a Troja, sed a Sicilia inchoare. Quod cum facit, ut alia incommoda mleantur, contraria prorsus propositioni utriusque poetae tradit: qui diserte a Troja inchoare se testantur. Nos, ne cum Castelvetro dicamur ina, ues acuminis S doctrinae rumusculos aucupari: &velle
290쪽
OPINIONES. LIB. I. CAP. IV. 283 velle videri vidisse plus in negotio alieno, quam principes poetae viderint in suo, conservemus Homero reditum Ulyssis a Troja in Ithacam, Virgilio discessiim Aeneae a Troja in Italiam: historiam
apertissime ab utroque poeta in suis prooemiis promissam, S in narrando per totum opus egregia cum fide persolutam. De Actione diximus. Nunc caussas perquir mus & expendamus: quae Varium S Tuccam moverunt ad tollendum de principio prima quattuor prooemii carmina. Magnas gravesque fuisse caussas eas necesse est, quae tantos viros ad id audendum compulerunt; quasque hactenus vidit nullus : certe protulit S explicavit nemo. Arduum etiam est, ct fortasse temerarium, de sensu& judicio cujusquam, eX tanto intervallo, nullis praesertim exstantibus facti judiciis judicare. Magnas, inquam, & graves oportet fuisse caussas, quae viros illos moverint ad suscipiendam illam mentem S voluntatem : cujus impulsu uterentur adeo severa ratione curandi, ut statim in ipso limine Virgiliani libri, S in ipso initio operae atque animadversionis suae expedienda sibi judicaverint horrenda S dira ferramentorum ministeria: & quemadmodum οι των ἰάτρων πο δες in desperatis membrorum morbis consueverunt sibi ad sacram chirudigiae anchoram adcurrendum statuerint: hoc fasto judicantes, nulla alia ope, nisi resecto capite laboranti principio succurri posse. Haec quidem ita. se . habent, tamen mihi videor excogitasse pulchram , gravem, S fortasse germanam ct certam facti causiam , quam ego diu tectam S tacitam occultare amplius S silere non debeo. estque haec. Non probaverunt in principio operis, periti ar-φis poeticae, eXcellentea ipsi poetae L. Varius, S