장음표시 사용
51쪽
Explicatur lactis Ulpiani longe aliter quam vulgo intelligatur in L qui vas 48. g. si ancilla s. T de furtis.
Ulpiani haec verba sunt, sub titulo de furtis. Iancilla surripiatur praegnans, vel a d furem conceperit , partus furtinus es: sive apud furem edatur, sive apud bonae mei pose rem. ., Sed in hoc posteriore essu furti actio cessat, Irii δε concepit apud bonas i. pose orem, ibique peperit , eueniet , ut partus furtivus
non si, verum Uucapi possit. . Haec ille. . t t ' Rixantur inter se Doctores in excogitanda rati ne praecedentium Verborum. Qui fiat ut quum paratus conceptus apud furem, & editus apud bonae se dei possessorem res se furtiva neque usucapi possit, pro eo tamen non detur actio furti. Jacobus Raevennas, ct Bartholus, egregii Interpretes, censuerunt propterea partum eo casu usucapi non posse, quutpartus in utero existens habetur pro jam nata, quantum pertinet ad ea, quae spectant ad ipsius commu- dum. Sed interest Cusdem partus remanere apud - priorem dor*num, neque transire ad alium per us : capionem: ergo habebitur pro jam nato, tempore conceptionis; quo tempore si natus esset non posset usucapi, quia natus apud furem. At detur necne actio -furti, nihil ad partum; sed unius domini sive damnum sive incommodum est: ideo partus conceptiqrus teΠΡ pore in hoc casu non habebityr pro iam nato. Hanc Bartholi rationem 4mprobat Raphaelgosius, quia sinquit fortasse pluris intererit partus transire ad alium, si frugi sit & minime malus, quam remanere apud priorem dominum improbissimum forsan hominem. Ille igitur aliam rationem confin
xit. Partus inquid furtivus est, quia vitium furtib est
52쪽
est reale assiciens rem; quocunqu2 Vadat. Ideo separatis partibus integralibus vitium semper adhaereis bit: sicut lepra leprosum semper comitatur. Ergo partus separatus a ventre ancillae non liberatur ublio semel contracto. Sed actio furti non est realis , sicut ipsum vitium , imo est personalis competens contra furem non quidem ad rem ipsam, scilicet ad ancillam, sed ad pecuniam, respectu tamen valoris ancillae. At regula est in actionibus personalibus nos excludi&submoveri a persequutione partium, quam do sumus consequuti totum integrale. Itaque quunt dominus agendo actione furti ad ancillam consequutus sit totum integrale, id est, aestimationem amcillae cum ejus partu, ad ipsum partum manifestum est non amplius superesse actionem.
Haec Raphaelis interpretatio est ineptissima, quia si verum sit, quod ille scribit, quare pro matre &partu disjunctim datur actio furti, si is fuerit editus
apud furem y Nonne intentando actionem furti pro matre, debuit dominus aestimationem quoque partus consequi Τ Quod autem pro matre S pro partu edisto apud furem dentur duae actiones furti, locupletissimi testes sunt Imperatores Diocletianus & Maximianus. I 2. C. eod. J Ancillae inquiunt subtracta partus apud furem editi, priusquam a domino possideantur vocapi nequeunt: matris furem etiam horum causa furti actione teneri convenit. . 'Ego igitur miror tantam lucem non incurrisse in oculos Doctorum juris. . Tu sic habeto. non dari actionem furti pro partu edito apud bonae fidei posisessorem, quia fur partum ipsum non contrectavit: ergo aequum est eum non teneri actione surti, quae
Unde falsissima apparet theoria communis, censeri contrectatum ruisse partum ubi primum materfuit
53쪽
in PETR. AVELL. LOC. RESTIT. e. XXVIII.
fuit contrectata. Nam si partus sit adhue portio viscerum matris, ut omnes satis agnoscunt, quomodo dici fingive potest duplex & diversa contrectatio 2 Itaque si partus editus sit apud furem, dabitur duplex actio furti, propter duplicem contrectationem matris scilicet, & ipsius partus. In relia quis non admodum dissentio ab aliis. -,
CAPUT XXVIII. Definitionem Iustitiae perperam vulgo intelligi.
Perpauci sunt ex Interpretibus juris , qui recto intelligant definitionem Iustitiae, quae hoc modo definitur. Finitia es perpetua S consam voluntas, jus suum unicuique tribuens. omissis portentosis eorum interpretationibus, rem paucis evolvam. Haec definitio seu potius-constat ex genere ει ossicio. Genus est. Perpetua'consam Doluntas. Perpetua autem S constans voluntas, sive vitae ris,
tio, idem omnino quod virtus. Id enim Cicero hisice verbis declarat libro I. de Legibus. cap. II.J Consans inquit N perpetua ratio vitae quae es virtus , itemque inconsantia quod es vitium, sua natura probatur. Adhibe simile. . Temperantia est perpetua Sconstans voluntas in cupiditatibus moderandis regendisque animi motibus. Fortitudo est perpetua ct constans voluntas in superandis dissicultatibus. Patientia est perpetua & constans voluntas in perinferendis atque tolerandis periculis. Quum igitur perpetua & constans voluntas aliud non lit quam vi tus, quis non rideat bardos istos & stupidos docto-Tes, qui infarciunt multas paginas hoc loco de comstantia divinae ct humanae jumtiae.
54쪽
56쪽
ILLUSTRI N REVERENDISSC. CAESARI GAM BARAE,
S. P. D. Dolaus Siscus V. C. quo eum vivo mihilumma suis V jucunda familiaritas , suscepta ex communibus studiis , posteaquam ille abdicatis Regum publicis negociis , F maximarum rerum tractarionibus se ad mansuetiores mulas retulerati Ioemiuis de te , F de suavitate morum , ,uma. nitatis tuae solitus es narrare: non quod putaret ignotam esse mihi communi etsi ullam virtutem tuam , sed qui amant, de amico etiam praedicant G canunt. I ite enim ac vere dictum est ab quodam docto homine graeco, Amorem musicam docere. Faciebat ille libenter, ut diligeret, laudaret; ρο, δε quo optime sentiret acerrimi judicii vir , frequenter etiam praedicaret; F meritis virtutum, sensus testimonium diceret verissimum S gravi simum: praesertim quod intelligebat, non minus iis audire , ipse libenter loquebatur. ro alloqui hominem eontigit θ' eo ste. ens) ut non haberet omni sermoni nostroparatam
iniquam novam accessionem laudum tuarum. Itaque crebra commemoratione liberali marum tuarum virtutum incredibile in animo meo aecenaeerat jam
sum cognoscendi tui desiderium. nec quidquamposteaiardentius umquam concupivi, quam dari mihi ali D quanis'
57쪽
quando facultatem, praesens 'idium meae in te propensissimae voluntatis declararem, coramque te venerarer Pontifex Amplissime , quem fama S praedicatione cum multorum aliorum , in primis graui mi eiri cognitum singulari obsiervatione coleis ham. Atque ecce posteaquam Siccus Romam fuerat profectus , credo satis eo hominem vocantibus , ut Dir clarissimus in urbe orbis clarissima vitam iret, haud ita multo post ego ad te accessi propius, demigrans Alexandriam arcersitu Hieron*mi Gallarati
s m tunc urbis Episcopi. non quod felici mam patriam nostram mihi Iusti mii F publicis N prioa-
iis de causes clarissimam Statiellensibus anteponerem. sed vel invitabat Genius loci, ubi antea fuisfm, F quem semper amavi, vel rationes meae via De sunt ita postulare. Ecce cinquam o fors obtulit mihi commoditatem opportum mam consequendi, quod antea tantopere expetiolis m. ut quoniam essem Alexandriae, in urbe tuae Dertonae siniιima, pose sem interdum propter locorum propinquitatem ad telisendum F seeterandam transire. Et si autem incredibili laetitia a ciebar, consectuum prope esse me his novis sedibus meis tantam Iam pue mihi antea saepius exosἔatiam facustatem, tamen hactenus ab animo meo impetrare non potui, ut te adire, convenire, Ostnsfari auderem. Non esi restinctus ardor ille priWAnus. imetuo instammatus N accensus est magis accesesione testimonii cum plurimorum provincialium, tum maxime Gabrielis Frassati communis civis N amici. qui mihi non ea modo confirmat, quaa de Sicco eram solitus audire , sed multarum praeterea praeclarissiamarum laudum S uirinum tuarum praestantiam insigni atque benevolenti a praedicatione o ius esi prosecutus , ea narrans de te, quae de eo viro praedicari postiunt, qui omnes numeros habeat opti
mi atque sapientissimi principis. sed deterruit me pu
dor meus hominem natura E moribus ad verecun diam
58쪽
diam natum N institutum , non verentem quidem difflcultatem adeundi aurer enim ruus congressumque ruum, quae tua est suavitas S mansuetudo ab animi generosa altitudine profecta, omnibussemper parere audio) sed tamen cupientem adjutorem aliquem, F quasi interpretem, qui mihi aditum ad tuam fm miliaritatem patefaceret. Quem nunc F quidem si- deum atque amicum reperisse videor, fortuna hone stati uesiderii mei favente. Namque peropportune
Muper Annotmionum quarumdam mearum in diverinyis auctores Latinos G Graecos librum absolvi. cmius ope ad cognitionem tuam conciliandam mihi utendum statui. Cum esset edendus liber, non est diu consultatum, eui labores ho3 industriae nostrae, qua ustumque illi sunt, mitteremus, statim de te Neo gitatum es simul F constitutum. Venit igitur liber ad te Caesar Pontifex amplissime, simul ut auctori- rate nominis tui commendarior prodeat in lucem ,s mul domino operam navaturus, uι ipso duce, adju- rore , interprete , F iauctore quasi flores amiciliae aperiantur nobis pridem nominis ivi studiosissimis. Neque uera hic mihi suciendum censeo, quod plerique in hoc genere conquevrrunt, ut dicam de te, F π paratu asiquo orationis laudes tuas per censeam. primum non est id instituti hujus mei. deinde epistolam esse hanc non panenricum volo. tum haud ita in ob scuro positus est fortunae F virtutis tuae splendor, ει gentis tuae nobili simae, ut meo aut cujusque praeeonio ad clarstatem indigeatis. Gens vestra illusi sit
haud ita pridem ipsase artibus belli spacis, sic ut fixtilla familia non Dium in patria nostra, sed etiam in
ora reliquaItalia , plures nobilissimarumfacultatum cognitione F tractatione insignes viros tulerit. Tuque 'majorum vestigia secutus non fuisti nobilitate contentus, quam a patribus accepisti. sed a plendorem generis splendorem etiam chrissianarum, civiliumque,&siberalissimarum aliarum artium adjunxim quae te D E esa -
59쪽
elarissimum θ' notum omnibus sine cujusque externi laudatoris praeconio faciunt, quaeque in hunc amplissimum Ponti Datum extulerunt, vestrae familiae prope hereditarium propter merita tirtutum , Npropter egregie navatam saepistae Maximis Pontificibus G Reipub. Christianae, operam. Itaque ut dixi) non mea aut cujusquam praedicatione. infirmis N per se vix stantibus haec adjumenta soris parantur. recta, solida, valens, F vera virtus siribus ipsa suis nititur. nec aliunde suspensas habet rationes celebritatis ad gloriam. laudat tollitque ipsa β. nee societatem atque opem externae commenis dationis ad comparandam famam expectat, commendatio plerumque in hoc praesertim genere epistolarum assentatio potius est F fucus, ini-iatis G meritorum testimatio. dum astuti laudatores blando laudationum pruritu aures titillant, iιt quod circulatores post cantilenas N praestigias solent abeant aliqua mercede munerati. mea me S patriae natura ab omni assentatione semper voluit esse alienum. verecundiamque hanc institutione F moribus studiose etiam semper alui I auxi. Quamquam, si hic de te aliquid loquar, non sim adulator, sed veritati meritum testimonium dicam. Verumtamen quod feci in eo libro , superioribus annis ad mero-vmum Galliaratum Pontificem Alexandriae misi paullo ante quam e vita vir ille summus . excederet, issem hic mei memor ingenii F constantiae servabo.
Ergo de te vibid. de me hoc tantum. Matius pate
factum sibi aditum ad amicitiam tuam per hunc librum maxime cupit, se a tonim tibi fidem F
60쪽
CAPUT I. Emendatus S expositus Virgilii versus. Belli portae. Ianus Geminus.
uspicor mendum esse in versu Virgilii ex lib. 7. G. 6o7.J recte ne, an secussim suspicatus , doctis judicandum relinquo. Sunt geminae belli portae. sic nomine dicunt. Relligione sacrae. Ego pro geminae, Gemini legendum puto. ut sit Iani Gemini. Non solum enim inter reliqUa cognomi- .na Iani, etiam Geminus fuit, sed ejus Iani, cujus templum pacis erat & belli argumentum, de quo Virgilius intelligit. Praeterea Belliportae conjuncte lego: ut prope unica dictio sit. Sic, Gemini, &Belliportae duo erunt propria nomina. Ergo lego hoc pacto. . D Sunt