Commentarii de rebus in scientia naturali et medicina gestis

51쪽

ex quo proprie papilio exoriri debebat, egrediebatur ichneumon, qui scilicet papilionem necauerat eiusque loeum occupauerat; reiterata vero obseruatione papilionem prodire vidit. Quae omnia imaginibus egregie illustrantur.

obseruat masticationem et coitum Gry si migratorii et describit methodum eum capiendi.

de origine et classibus astroitarum commentatio.

I ii olim absoluunt. Harum, quae a modo Commemoratis quam maxime differunt, neque REAV-ΜVRIVS, neque D EGE ERIVS mentionem fecerunt. Curvatum earum corpus efficit, ut etiam earum

viae sint curuae. Describit atque imaginibus illustrat erucam et papilionem, cuius erucam iapyro et malo inuenit.

. . . . . . . . . . . . t. inuenisi' ' ''

mortua clauoriam, cuius semen ex muscis, in quibus recondebatur eruca, in ipsam illapsum proger

minauerat.

6. GMELIN de plantis in agris Meuiae sponte p. 7 6 nascentibus. Commentatio quarta. Polyandriam et Syngenesiam sollicite considerat. 7. scHROR TER de Patellis regni lapidei. Tota P. Ioa. earum historia diligenter pertractatur, cognitae ad classes rediguntur, et imaginibus illustrantur. Tom. XXLIV. Pars L. DS ) DE

52쪽

p. I s. 8.) DR A RHNS ALD siforis petrefactorum Pommeranorum et negayolitanorum. Pars prima. Quae petrelicta plerumque sub silicum rotundata figura apparent atque ab inundationibus originem duxisse videntur, describuntur, et quidem primum ea, qu e in pyrite reperiuntur, ex quibus duo in

primis commemorationem merentur, nimirum C

put piscis in pyrite et eruca in pyrite, de quo vero petrefacto lubenter dubitauinalis; deinde ea, quae in lapide calcareo et margaceo deprehenduntur. p. 16'. 9- 1. Q. METNECNE Obseruata mineralogica. Pars prima. Continent, praeter Considerationem terrarum argillacearum, quae prope , chers ebenes Alien- Meddi reperiuntur, et achatis stalassitici descriptiones nonnullorum Petreiactorum. P. I 8 Versiones:

melionis.

Cui versioni Cl. BECKΜANNUS animaduersiones quasdam adiecit.

ex Opere E1. de insectis. P. VI. Sextae parti praemittitur praefatio, in qua

narratur, Auctores diarii iconum numerum imposterum aucturos atque decimae cuique parti indicem semper adiuncturos esse. Caeterum continet: I. S.

53쪽

i. γ q. A. DK nor TAMAVRa animataemonN P ad H v FNAGELII tabular papilionum. Ediderat HvPNAGELivs in diario Berliner Magnetiu dicto tabulas papilionum, quibus descriptiones deerant, sed aliis negotiis impeditus RoTTRΜBVRGIo suum demandauit ossicium, descriptionesque suas illi e hibuit, qui quoque illud mandatum opus bene praestitit, imo suas adnotationes interdum adiecit.

polyphemi Descripto hoc monoculo aliae deseruptiones et imagines huius animalis recensentur.

ima cum animaduersonibus super cicadae genere iuvniuersum. Omnes et singulae huius insechi partes quam accuratissime describuntur et iconibus illustrantur; nonnulla quoque ex DEGEERII Obseruationibus derivantur.

Pars quarta. Suadet nonnulla remedia pro lagandis Chrysomelis fastatoriis et Forsculis s describie Sphingem, quae similis est Sph. Fili pendulae; P pilio paphia deuorat violam, neque urticas; μα- laena pur Aurea alitur foliis Grossulariae. Depingi

tur eruca pilosa, quae conuenit cum eruca malaenae Gamma L. et commemoratur chrysalis, in qua recondebantur muscae.

rum infectorum. Describuntur sedulo cis a grosso, C. bipusulata, Phalaena Geometra annulata, m. Geom. centumuolatu, Si*4s speciosa et Curculio gem

matur; quorum Omnium leones quoque exhibentur.

54쪽

nullorum insectorum; iconibus et descriptionibus illustrat Phalaenam noctuam spirilinguem dorso laeuem, quam Lemuris nomine insignit, papilionem et duas alias phalaenas haud vulgares; mentionem facit erucae Phalaenae versicoloris, quibus denique historiam Phalaenae Tau adnectit. P. I 2 3. 7- WAI CN affuersaria ad infectorum his D. riam. Pars prima. POlli Cetur Cl. V Ar Cis, se descriptiones et imagines insectorum exoticorum, quaΘin Merianeis, Boeselianis, Knorrianis et aliis eeleberrimis collectionibus non deprehenduntur, editurum esse atque inchoat suum propositum cum

descriptione Pu ilionis Danai Obrini, Equitis Cu-purini et Danai simplicis. P. I 32. 8. a MEON de Plantis in nWir euine Donte

crescentibus. Pars quinta. Diligentissimo huic tractatui, considerans leguminosas, cruciataS et cryptogamicas herbas, finem imponit. P. 16S- 9.) WALCH obseruationum sithologicarum pars quinta. Continet descriptiones Neritae singularis, Orthoceratitae Mastricensis, Pholaditae circa Petropolin reperti, Encrini Langiani, petrefactae sine dubio Testudinis imbricatae, et denique Be- lemnitae singularis magnitudinis. P. I9O. Io. ESPstre de pr0t0 P0 g bosiorum coryorum in schisto vitriolito. Fortasse pilae marinae hisce globosis corporibus originem praebent, quae in praefectura Baruthina Lobens diis reperiuntur,quoad

colorem cum ardesia conueniunt, manus tingunt atque

55쪽

atque vix non semper accuratam rotundam figuram reserunt II. I. C. MEI NE OKE observatilanum minera- p. 2OS

logicorum Petri faecunda. Refutatur primum opinio eorum, qui autumans, lapides quosdam pluuia mollescere. Obseruat calculos equinos vesicales, ponderis unius et dimidiae librae, qui in medio nucleum rubrum habent. Petreiacta iri varia mytrice inueniuntur, partim quia ipsa Corpora, quae incrustantur, matricem mutant, partim quia aliae particulae sensim accedunt. Versiones : ' P. II 6. I 2. IO. BAPT. DE COVo Lo de nynnussorum florum irritabilitate: ex Ital. sermone tranStata.

Mercure de France.

turalis obiectis: ex Melanges d'hi'. natur.

56쪽

Chymie experimentale et raisonnee par MLAAvΜE , Mailre Apothicaire de Paris cet. T. I. a Paris, cheZ Franc. Didot te jeune.

i. e.

Chemia experimentalis et rationalis. Auctore

Cl. BA E . Vol. I. Institutis quibusdam circa optimam docendae dipcendaeque chemiae methodum disquisitionibus, et generatim adumbrata huius libri ratione, Cl. Auctor de instrumentis furnisque inprimis chemicis nonnulla praefatur, quae quidem latius recensere nostri instituti ratio vetat. Non possumus tamen p. 8S. sacere, quin memoriam iniiciamus surni, a Cl. BAv-Μκ reperti, quem eo, quod Cainino multo ampliore, quam plurimi sirni, instructus sit, his quoque multo praestantiorem esse testatur. In p., tractatione de vasis, quanti errores ex eorum perverso delethia oriri possint, egregie monet, et simul multa lectu dignissima de vasorum generibus et finibus, de materiis, ex quibus, et de opificibus, a qui- P. II 8. bus fabrefiant, proponit. Nonnulla quoque noua lutorum genera suppellectilis chemicae enumer tioni adiungit, eorumque vim diuersam in conglu- P. I 47. tinandis vasis expertus ipse docet. Omnibus istis circa sinense protegomenorum breue chemicorum vocabulorum promptuarium additur, non quidem omnes, vulgatissimos tamen artis illius terminos complectens Librum

57쪽

Librum ipsum Cl. Auctor a generali chemiae p- r.eiusque obiectorum contemplatione orditur. Se- Ρ, α cundum eius sententiam soli regno animali et vegetabili inflammabilis natura contigit, cuiuS Omne corpus minerale plane expers est, quamdiu partes alienae nondum accesserunt. Ignis itaque materiam nota nisi ex animalibus vel plantis haurire potest quodcunque minerale corpus, cum sola corpora organica illud asseruandi munus nacta sint. Ρr eterea etiam, quae inest mineralibus particula inflammabilis, illa oleolam exuit indolem qua pridem utebatur, et sicca euadit. Analyseos chemi- p. s.cae duas species cum reliquis Auctoribus assum alteram, quae per ignem, alteram, quae per men' strua fiat; compositionem vero affinitati corporum P. I I maxime inniti perhibet. Assinitatem vero omnem in octo genera dispescit. Ex his primum compre, p. 23-hendit affinitatem cohaesionis, alterum aggregatio' p. 28-nem, tertium mixtionem inter duo corpora, quar' p. 3Q- tum commixtionem trium corporum sibi aequali p. 3 a. modo assinium, quintum coniunctionem corpDrum P. SS- duorum fertii cuiusdam auxilio procreatam s. or tam), sextum affinitatem trium corporum, qua de p. 3

structio simul et noua compositio efficitur, septi- p.

mum reciprocam et octauum denique eam assini- p. 36. tatem complectitur, qua inter quatuor corpora commixta duae decompositiones totidemque novae miscetae contingunt. Repudiatis, quae PAR Ac ELSUS et BE OCHE- p. 39. Rus in chemiam introduxerunt, elementis, Cl. Auctor physicis elementis aeri, aquae, terrae et

igni iura sua in chemiam vindicat, STAH1.11 hac p- 43 in re vestigia secutus.

58쪽

p. 7. Ignis secundum illius sententiam non modo

caloris, Verum etiam saporis, odoris et lucis ipsius prima causa est, quamuis multa corpora sine calore Ρ- S luceant. Dilatatio, cuius causa ignis est, orditur quasi particularum separationem vehementiori igne absoluendam. Fluida proinde Corpora, in perpe tua quasi fusione constituta sunt. Attamen, cui I Scapacia sunt, calor non in grauitatis specificae, sed p. 17. in si itatis ratione est. Ignis non minus grauitate gaudet, quam alia Corpora, licet ea, quibus sese insinuat corpora non tam attingere, quam eorum

infers itiis liber inhaerere Cl. Auctori videatur. Quodsi vero intimius cum particulis corporum

iungitur, tunc augetur eorum pondus, testante p. 8. metalloriam Calcinatorum exemplo. Mocus ignis tam rapidus est atque velox, ut radii, speculo ardente in focum collecti, ne vehementissimo quidem vento disturbari vel intercipi sese patiantur. Quamvis autem, metallis in calcem abeuntibus, pondus absolutum insigniter saepe augeatur, paria tamen volumina calces metallicae et metalli eiusdem generis non ita se habendi Cum enim calces metalibcae distendantur simul ignis virtute, et metallum contra in minori spatio plus massae contineat, causa intelligitur, cur metallum calcis metallicae par volumen pondere supereti P. u. Aer, quo minuS ignearum particularum habet, eo purior censendus est. Inde cognoscitur,

Cur tempore hiberno, et post pluuias purissimus

sit. Quod vero corpora, multo grauioribus subdis peruia e. g. chartam, corium ete. non penetret, hoc ideo ita contingit, quoniam poros humectare nequit, sicuti et aqua per chartam, oleo p. 67. illinitam, percolari recusat. Corpora varia non

aliter forsan ingreditur, nisi peregrinis particulis

inuolutus; hoc autem munus, ut alia elementa,

59쪽

sic aerem quoque immutandi solis organicis comporibus delatum fuit. Ignis aeris Volumen auget, imminuta eius p 68. densitate. Vehementissimo tamen ignis ardore si in spatium terdecies vel quaterdecies naturali amplius effusus fuit, ulterius se extendi non patitur. Aeris contra in purum ignem efficacia l. potestas

nulla est, quandoquidem corpora in vacuo Constituta aeque, ac in aere libero, ab igne funduntur et

in vitrum vertuntur. Ignis v ro, qui materie com-

bustibili alitur, aeris adiumento carere nequit. An Vero unqUarn aer cum igne puro ita coniungatur,

ut secundarium quasi inde principium nascatur, adhuc ignoramus. Aqua pura triplicem form m p. 7o induere consueuit. Sive enim liquida est, siue solida, siue denique in vapores resoluta. Eam comprimi non poste apparuit luculentissime experimento in Academia Florentina instituto. Globos aureo S aqua intus repletos, torcul strique subiectos, qu3 penetrabat potius, quam ut comprimi sese

pateretur. Aeris id temperamentum experta, quod decem gradibus a congelatione distet, minimum spatium aqua replet. Dum feruet, Volumen eiusdem una parte tricesima et secunda augetur, et calore suo octogenos vel binos et octogen OS p. 72. thermo metri Reaiamuriani gradus aequat. Papiniana machina conclusa longe vehementioris CalO-ns capax est, rutilat adeo atque candet, in vasis ex metallo sat crasso cusis igni exposita. Quo rariore contrario aer est aquam ambiens, eo celerius illa feruet.

Quod aqua fluida non vltra definitum quen' p 7 dam gradum, qui dimidius est a congelatione ,

algeat, sequenti tentamine essicitur. Glaciei diasto parteS cum Vna salis communis parte mixtae, friugus duodeuiginti aut viginti gradibus, conglacia'

60쪽

tionis gradu maius producunt. Ueruntamen si liuic miscetae aqua pura vitro contenta immergitur, atque dein tum glaciei salsae, tum aquae ther- mometrum immittitur, in illo quidem frigoris antea Commemoratus gradus, in hoc vero, dimidius sub congelationis puncto gradus constanter indicatur, donec aqua in glaciem prorsus abierit. Fluida au-P. 76 tem congelationis nescia statim ab initio mixtam cum sale glaciem frigore suo imitantur. Glacies perinde ac salia certas crystallorum formas ostendit. Spicula nempe illius sub angulo semper sexaginta vel centum et viginti graduum sese decussant, dummodo frigus modum non excesserit. Sub ipsa congelatione aqua intumescit, atque adeo durissima corpora, quibus coercetur, diseplodit. Videtur Cl Au itori haec voluminis eglensio fusionis initium esse; quapropter etiam frigore

sat graui, siquidem illud arte posset produci, hoc

euenturum esse suspicatur, ut durisiima omnino corpora, quasi ignis ardore fusa, colliquarentur. Ferri exemplo hanc opinionem ornare studet, quod vehementi frigore tentatum, volumine sensim a

getur, fragileque redditur. Cuncta autem, quibus congelata aqua a liquida differt, leuitatem maiorem et alia, soli mutatae particularum connexioni tribuit. P 8O- Aqua pluuia ex vaporibus collecta, semper aliquam selenitis particulam continet. Ipsi aquae vapores per paruum Aeoli pilae orificium prorumpentes, si mediam flammam penetrant, mox in aere dissoluuntur, unde fit, quod applicata eiusmodi machina, lampadis fusoriae vim, aucta aeriselasticitate, nurum in modum intendat. Spatium, quod vapores Occupant, omni in eos resoluta aqua,

quatuordecies millies eo maius est, quod aqua antea