장음표시 사용
491쪽
Dum bibitur, nil clarius est dum mingitur, unde Constat, quod multas ceco in Ventre relinquat. Sentiebat ille cum Anglis , quorum phantasma est
Scorbutum olim in Britannia nunquam visum, Ce- revisae Anglicae, quam Alam vocant, unice ortum debere, quod an veritati consentaneum sit,
non est locus hic disputandi. Non sapuit Cerevi saluidoni Patino Universitatis Parisinae Profestari quondam celeberrimo, unde quid de illa sentiat Om. 3. Epist sa9. sequenti discursu satis prodit Dominus Delouvibus abit in Flandriam ad urbes nostras visitandas. Fama est nos intra biennium in illis amisisse bis mille viros ex morbis penuria pravi alimenti,
inprimis malae cerevisae, quae crepare facit nostros milites maledicto huic potui non assuetos Amarem potius bibere aquam bene puram Vesriatam ex Senna fluvio, quam universis Septentrionis erevi sam. In ejus vituperium D. Gfetus oriundus d An-gex Epigramma Latinum composuit, quod incipit: Triticii latices mensis borealibus apta
Munera, sed Celtis tetra Penena meis. Lubentissime ei assentior , quippe non amo cere visam , neque vinum ei neticum hymicorum, neque vinum apud Hospites, neque vinum valde bonum, parum inde bibo. Ita Guid Patinus Pateri
Nee aliud ejus filio Carolo sui palatum. Hic
in Relationibus Historicis Itinerariis Relat a. in descriptione Bavariae, dum ejus ad res necessarias memorat abundantiam , in mensis tamen desiderat vinum. erevisa inquit, quae cibo sortassis est
492쪽
est melior, quam in alio mundi loco, hunc des ehum, non resarcit. Potus hic ad summum non est nisi pasta liquida nutriens ventrem inom chum, non attingens vero istam partem seperiorem, in qua spiritus capit suam alimenti porti nem. Non habet illa divinas istas atomos , quae calefaciunt imaginationem , Qtollunt Melancholiam, taedia Ratio quidem per illam perditur, sed sine gaudio cin animo se demergit elanguestem. Sic Patris ad exemplum discurrit Filius.
Uterque sorte melioris recti cerevisam non de , gustavit. Fuerit Cerevis Flandrica non ex censu meliorum, ut ad militares morbos cum alimenti penuria contribuerit, quid hoc ad universe septentrionis erevisam , ut maledictionem mereatur mon erit Celtis , nisi se a natura humana alienos astant, magis quam Germanis venenum. Est vino sua gloria est descerevisiae eius succedaneo, sed utrimque bonis, frugaliter potatis. Etiam utriusque intemperantia minus facit longaevos.
Interim licet in estphalia plurimisque Gemmaniae locis non prematur torculari uva, non tamen deficit vini gerosioris copia, qtiamvis multis impensis sit ad vehendum. Exemplo sit vel una Mimigardi , in qua ultra triginta reperias Baccho destinata hospitia cibi apud melioris sortis inc las Bacchus in quovis convivio mens imperitat, ibi inter Causidicos fluit vinum sententiae plenis
Crateribus. Ibi mulieri non uni micat secies, qualis vento rubet aurea Phoebe. Non uni Civi, rubet baccata renidet frons papulis, Bacchi reger minantis gemmis i
493쪽
Repono Patinis Hugonis Grotii ab ipsi, laudati Poema, ab eodem peotum Cerevisae prae vino Gallie rursum in Gallia anhelante compostum, quod ob elegantiam hic meretur apponi rHumor dulcis aquae , sed gae cocta. tuam Succo Ceres imbuit salubri,
ut corpus vegetat, nec impotente Commotam furiat vapore mentem,
suo potu fruitur Batava tellus, Neptuni domus , horreumque mundii Et quotquot populos mares ab alto Coeli culmine conspiciatur Arctos. Ipsa tessitiunt novem Sorores. Ne Permessida proliciuntur unda, Ex quo Graecia barbaro sub se est. Nec Bacchi cyathos amant puella, Sed beni Vahalisque temperatos Almis pastibus hauriunt liquores. e. At me sentio arga eum sequatur Uini copia frigidique fontes. Heu mus fugiunt Venit quondam
Dilecti latices , nec esse crudum Nec decet contra ebrium octam. Favent Germani Patinis eorumque conterraneis Aquam fluenti Seinense. Non ita desipiunt ut banc cerevisae praeponant. Quis demens ad p. tum aquae hominem sanum damnet, si Cerevisia ex salubri aqua , maturisque granis rite praeparatis bene cocta , sermentata aetatis substantiae mediocris ad manus sit. Biberint Hydrophili Patricus& Nautius Thesidem
494쪽
Hydrophus Teuto est, morbum hunc ex ubere Q. duxit, . Ad lymphae nomen, pallet, sudat, tremit, alget. Ut canit P. Iacobus Balde. Sanisin robustis non insalubris est cerevisi . . ri ad liquidos fontes
vel etiam coctam mittantur undam Cerevita
sive a cereris vi, sive quod juxta ocum Iani Douis cerebrum visat, sive iuxta animattericii i
AEquo si pluris bibitur, Cere- dividitur-Brum.
Elymon ducat, Germanorum nectar est is verum vinum arvisum, ex frugibus in arvo natis
eductum , ut Cives Rustici illud Maronis usu pare possint: Ante focum si frigus erit, y messis, in umbra
Vina novum fundunt Calathis arvipia nectar. Si modo pro Calathis Cantharosis Teutos a Te tone seu Thuis cone Germanorum protin parentes appellatas supposueris. Non enim amant pi-tillare Germani aut poculis osculum figere. Ce- revisam bibunt non more Paulino sed Palatino. Unde equidem evenit, ut sicut Patinus ingeniose dixit, in Septentrione saepius aegrotent ex morbo potari , quod est nimium bibere. Fallitur admodum Carolus Patinμs. Etiam revisi partem istam corporis superiorem , in qua resident spiritus, attingit. Potest namque de Germano potu hoc utente dici illud Platonis L. I de Lege Plenus omni confidentia atque audacia , ut quodvis strenue atque impigre de dicat& pariter agat. Etiam atomos habet, quibus cateia
495쪽
calefaciat imaginationem tollat melancholiam. Quis enim nescit, quod etiam instar vini inebriam do spem reducat mentibus anxiis viresque .addat cornua pauperi. Etiam erevisi non raro in praelia trudit inermem, ut canit Horatius, facisque quod de vino dixit Diphilus cimicus apud
Ahenaeum , ignavum ut audeat, ct timidum ut
fortis sie Praesertim si non bibatur sed potetur, quod nostri Saufeivocant. Et Bacchus Saphus
ejusque Sacerdotes Saphi vocantur. Et Iuvenalis Satyras Sacerdoti bonae Deae mulierculae biba..culae nomen Saulfe apte dedit, quae adhuc hodie videtur habere suas neptes. Apud Osorium CajiSaufei, apud Eutropium Lucii Saufei i apud Cominelium Nepotemis Ciceronem ad Atticum Ep. D. Decii Saul et fit mentio. Etiam tales in Germania reperita. Furionum, Sentiorum familia apud Romanos habebat cognomina sibaculorum. Mmilia Calpurniorum Publiciorum gaudebat cognomentis bibulorum, 'as similias venies. Lex olim dabatur Saufeia teste Gellio L. I s. c. IO
saee nondum videtur apud Germanos abrogata Adhue hic unus est refellendus erevisiae estphalicae osor, utut ex Vehphalorum gentesimiliam suam procedere glorietur Lipsius ille est , qui estphaliam peragrans sorte in hospitium , quale superius descripsimus, Rusticis compotantibus obsellum inciderat, inde postea Vest-phalos Pisces profecto non satis ingeniose appellavit DPiscens Pisces inquit r. Epist. ao non hac aqua, in qua vos natetis , ct magis vobis faciat ille a citharane liquor, quam hic ab Helicone.
496쪽
Sedra Lini, certe nunquam in vino aut revisa videas natare pisces, aut in aqua estphalos quaerere delicias, qui noverunt illud i
Vina bibunt homines, animalia caetera lymphas.
Voluit eos stupidos indicare de quasi liquore, Heliconis penitus indignos Sed novisse debebat etiam in antiqua Saxonia dari sente Aganippidos ebrios, qui noverint vino aut cerevisi miscere aonias undas um bene poto Ennio proselire ad arma anserina. Etiam Cestphali ex cellis Bacchatis ad sacra Pindi culmina ascendunt cum mero mutant latices Pierios. Tales pisces ipse ait Vestphalis, etiam synceri e vite liquoris amatores , qui non tantum dum adhuc Sophus ante oculos . turgida vena lyceo. Poeticis corripiuntur enthusasmis, sed .aptismigravissimis negotiis , consiliis, legationibus expediendis Picendum nunc aliquid de Keuto urbis Monasteriensis cerevisia, de qua exilis apud Exteros opinio. Refertur enim pridem inter cerevisias minus salubres, unde Simon Pauli in Quadripari. Bolanici classis. p. 379 hos recitat versus: Linia dat Rastrum, Cucufi Witeberga celebris, Halla Pus, ct Mutam me Ubala terra coquit. Hi tenues stomachum poterunt torquere liquores, Mentis at exitium gignere vix poterunt. Nolo hic disputare de salubritate hujus potus.
Docet tamen experientia etiam saepius a Keuto non minori concentu cani hymnos, quam a Bacchi ne- s ctare.
497쪽
ctare. Etiam hic tollit vim sermandi imagines, ut loquitur Helmontius, nemo namque ebrius pauper est. Infelix sane ore Vestphalia si tot praeclari in
ea Viri cerevisam tenuem bibere cogerentur, nam quantum talis nocet, Henricus inibomius sequenti versu exprimere voluit rNoxius est tenuis labens in viscera potus. Corporis is vires, roburis omne clepit. Bine olidi ructus flavescentia membra, Turgidus bine udrops auis omne genus. Verum hic coi troverti posset. An cerevilia justo pinguior ex granorum copia cinebrians ad sania tutis conservationem, vitae prolongationem tam salutaris si, poste tum quidem subire vices vini, ut Will Brito'. a Philipp. de Flandrensibus ait: Indigenis potus: Vidi miscetur avena, Ut vice sit vini multo confecta labore.
Memorabile tandem est, quod cerevisiarum bonitas&diversitas potissimum a qualitate aquae dependeat, ubi mirari licet, etiam ex eadem aqua tolenta per eundem braxatorem diversis in locis ea nolam non coqui ccrevisiam, quod certo acris aetherisque influxui deberi videtur. De variis cerevisurum differentiis conseratur Lexicon Artis Scientiarum
Io Theodori ablons it a. Et haec dicta sufficiant de cerevisa, cujus Bibi in salutem tuam scyphulum , cura, ut brevi respondeas de valeas.
Medenae Nonis Octobris DCCXLV.
498쪽
Poculum Cermisiae estphalicae in salvi
tem ab Oreste propinatum acceptat, eique respondet Pylades.
Uistolae tuae estphalorum erevisiam contra Pati s dc Lipsum defendentis lectio singulari
me voluptate affecit, argute namque' erudite horum cavillos resutasti, conceptus igitur quoque hoc de potu meos accipe pro responso dcc. Humanum corpus uti ceterorum animalium ex solidis, fluidis componitur Necesse igitur est , donec ad justam staturam perveniat , solidis ac fluidis seu siccis, humidis, quae in substantiam ejus abeant, enutriri, quia illa postquam in statu suo est, indies consumitur, & dissipatur, iisdem refici, restaurari conservarici quam ob causam homini fames , quas cibum, ratis, qua potum appetat, concessa est, o ventriculo donata pol stas alimenta digerendiis concoquendi seu liquore suo menstruo sermentali distatuendi, ipsi autem massae sanguineae indita vis chylum ex cibis paratum in sitam naturam convertendi, cui praesertim potus ipse inservit, seu chyli vehiculum dc fluidit iis materia, quem proin supremus rerum conditor jam ab initio homini dedit saluberrimum, qui neque ad ebrietatem saceret, neque ad repletionem, nempe aqua a Deo ordinata est, universalis omnium animalium potus, ad sitim restringuendam ω fluida corporis animalis restituenda de sustentanda susticiens. Sane in pximaevo mundi statu solus quoque
499쪽
que inicus fuit, munc est plurium adhuc gentium ordinarius potus, in eo quod magis est, eo hodie progrest aquae sinplicis vel rigidae excellentia , ut moderni etiam celeberrimi Medici eandem medicinam vere universa latra esle audacter pronuncient, insignibus observationibus confirment, sicut D. Fridericum Schwertne plurimos de illa Tractatus in tribus Tomis collectos publicasse novisti, posteaquam vero finito Cataclysmo Patriarcha Noe plantaverat vitem, mundus degustare coepit, nectareum ejus liquorem qui tamen universalis omnium populorum potus esse non poterat, meditati sunt, quomodo aquam palato grati rem corpori nutriendo magis accommodam δέ salubriorem per artificium redderent.
Hoc invento AEgyptii primum sese reddideret
celebres , qui reserente Herodoto L. a. in Catarpe deficientibus in ea regione vitibus hordeo aquam
meditati sunt, quam vinum factum hordeo pra fatus Author appellat, quod compositum quo speciali nomine indisitarint nullibi tradit. Interea Strabo L. 17 de Egyptiis perhibet, Cerevsi qua quam proprie apud illo sar, tamen communis est, apud quemque diverso modo conficitur. Nomen igitur Celevisae huic potui a multis seculis jam a haesit, licet d alii Cervisa, Cervesa, Ceravisa denominarint , a quibus e Galli suum Cerio femutuare placuit. aeibnitius Glois Celtico Ceremisi, inquit, quibusdam apud Plinium ceria ce- revisiarum a Leereris derivare hominum est nescientium larina plurima a Celtico esse petenda ,-xλὸ in rebus, quae erant apud Celtas. mine ridiacula sunt plurimae Varronis, pidori similium Et3
500쪽
mologia dcc Scribit autem Diodorus Siculus primum apud Egyptios authorem uille aut Dyonisium Hammonis filium , aut syridem , quem ille sibi in filium adoptavit. Quare a loco prima inventionis Polus Pelusianus a Pelusii Nyli AEgyptiaci ostio nominatur teste Columelia egi Pelusiaci potabit pocula Dibi.
Galenui ibum quoque MDioscorides L. a C. LI. appellant. Ἀristoteles Pinum vocat vinum, quod ex hordeo sit, ut Suidas hoc ipsum Sophocles &Ascylus ερυτον vocarunt. Inde ad alias nationes vini nativi penuria laborantes potus hic delatus, pro- pagatus de pro varia variorum locorum natura, usu, consuetudine variis nominibus appellatus est, ut pene dicere possim, iamosissima ubique domitur , celebratur , propinaturin ingurgitatur cere- visi , Necta Deorum, de quo insignem textum ex Plinio L. 4. Ceta hue adscribere ullubescit:
Em occidentis populis sua ebrietas fruge madida, pluribusque modis per Gallias, Hispaniasque nomibus aliis ferὸ ratione eadem Hispaniae jam 4etustatem ea sere genera docuerunt. AEgyptus qu
que earuge similes sibi potus excogitavit, nullaque in mundi parte cessat eb ietas Meros quippe tales
hauriunt succos, nec diluendo, ut vinum mitigant. At hercle tellus illic fruges parere videbatur. Heu mira vitiorum insolentia. Inventum est quoque , quomodo aqua inebriaret, haec scitissimus Plinius. Tandem quoque ad Germanos Brittannos, Austriacos, Pannonas aliosque septentriones incolas potus hic delatus est, qui illum die vocarunt, a quo