장음표시 사용
391쪽
i c Da s Ecv N. NupTII sd LImperator.patrem plus iuris habuisse in Mucta pecunia vel bonis quam hodie, inquit, in bonis aduentitiis liberoru habent. quia habebat dominium, antequam filium emanciparet.& tamen proptet dissipationem etiam reipsa sine dolo scilicet priuatur administratione,ωvs fructu,alimentis solis ei in casum indigetiae pstadis.Qui mirifico cu d. mperolcratIDe pugnant. de quo pluribus dixi in libro de Bonis maternis liberorum,cap.XIII. Nunc ad matre vel auiam tutrieem redeam'. Mater si filio suo impuberi tutorem non petierit. isit; etiam impubes sit mortu' ei no succedit;L3.l o. OdSC. Tertulrimant. C.delegit.hreed Sed si id e pubes
factus moriatur ci mater succedit & excusatur. quod tutorem ei antea no petierit,ael. 3. ut eti1 aliis quibusdam casibus excutitur, qui referu-tur in L 2. D. eod. tit. & Adcursus in a. s. Ind. Lomnem. o. amplius dicitur,matre scilicet, quae
legitimam liberorum suori. tutela sustepi
si postea ad secundas nuptias transeat, non pe litis prius vel ordinatis sua vice tutoribus, ii reditate liberoru priuari,siue ea ab intestato ei deferat' ex SC.Tertulliano, siue iure substitutionis,& ex testamento paterno,in quo maleffinapillariter fuit filio suo substituta. Quod autu legitima matris tutela dicitur, no id intelli gendu est,quasi lege XII. tabul. sit inducta. ut
alias legitimae tutelae dicuntur,na Lege XII.t bul. mater filio est cognata, no agnata vellegi tima;vno tantu casu olim etiam erat agnata, si videlicet in manu mariti conuenisi et,quo iure εc sua heres marito fiebat, teste Cicer. in To-
392쪽
pie.&Vlpiano intitui. sed alia lege, vel Tertia I.
SC. quo mater in ordine legitimorum venit. Idq; apertius sanxit iustitit anus in Nou. de hs red ab intest j. ex hu aute. nam legitima tutela, penes eum esse debet, ad que proxime spectat hereditas siue successio 'st.delegit.patron. tui. Hodie autem succestro ad matrem etiam & ad auia legitima pertinet. Ergo & legitima tutela, sed ita tamen ii voluerit, no aliter, cu alias legitima tutela deferatur,inuitis is *.ex humete. Ex qua Nou. mater etiam in tutela prςfertur legitimiso dativis tutoribus, no etiam testamentariis. Additur autem in ael. 6. debere matrem quoq, rationes tutelae prius reddere e nubat. Imo inquies, nubere iteru non potest,quia an tequam tutelam liberorum suscipiat,debet i rare se non nuptura &renim clare SC. Velleiano.Hodie remittitur quide hoc iusiuraduci ex Plou. 9 .' uthsacramentum. C. quand. mul., uteLM .m . Sed tamen promittere , &testari publicε id debet. Respondeo, non pro pterea nubere eam prohiberi. sed iterum nubenti poena costituta est, nimiru quod & ipsitis,& noui mariti bona omnia hypothecae sint obligata pro tutela ri & mater successione liberoru tam legitima qua testameraria priuetur, Hil. 2 ι. x mater. C. in quib. ea C. ρ'n tacite. 2.C.quand.mulier. quod primum constitutione Seueri inductum est. f. 2. D.qui petantia tutor.
Sed quid si mater non sit legitim tutrix ; sestestamento patris papillo data , an huius d L constitutio locum habeatὶ sit enim negant; alii assiimant. Sed primo conlideTandum
393쪽
deri. nam mater tutrix testamento dori non potuit. Liure nossero. D de te F.tui. Sed inspecto iure nouo dicemus, matrem testamento data,
desinere tutricem esse; si ad secundas nuptias transierit,ut desineret etiam, si legitima esset, ut recte Iohanes,& Oldradus sensere, cum eadem sit ratio in testamentaria tutela matris , nimirum , ne pupillo fraus fiat a matre , quae nouo marito vel liberis eius magis fauere censetur,qua liberis prioris matrimonii. Mex qua.c sis admin.tui. Sed an privabitur etiam testanaentaria tutrix mater jbccessione filii, ut pri- uari legitimam diximus ciuxta d. l. omnem.& La. g. I. D. quιρα. tutor. Et omnino dicendumast. priuari eam. hoc enim consequitur ex priori illo,quod tutrix esse desinat, isciant. C. delegit. hered. Nec obstat, quod poenae non sint extendendae, Icum quidam.D.ae liber. Spsh.
Nam bene Salicetus respondet; quod in his
d. dicitur de matre legitima tutrice, ut priu tur,id non dici ad disterentiam testamentariae, quasi testamentaria tutrix, puniri non debeat, nam hoc iure testamento dari tutrix mater non potuit. Et leges poenales imo extendendae sunt ad casus nouos, ut hic noua species tu. teis, id est,testamentaria matri concessa est i
re nouo , in quibus casibus eadem plane ratio sit , ut notatur in L si quisseruo. C. defurn praesertim cum haec lex, & similes aliae magis in fauorem pupillorum scriptς esse,quam in o dium matris, aut vitrici videantur.Postremb, quod in d.L omnem.ta in d. ciant,scriptu est.
394쪽
. C: α ν V T XIX. I 'matrem priuari etiam successione testamen taria , puta quae substitutione pupillari iure ei delata est , contrarium ei videtur quod scriptum est in l. M. F. t c autem. D. qui pserant tutor. nimirum a successione tantum
intestatorum filiorum matrem repelli ', non ab aliis commodis testamento mariti delatis. Sed respodeo, priuari matrem omni comm - do, quod ex bonis filii ad eam peruenire potuit, quocunque iure, d. l. s. Tale est alitem quod ex substitutione pupillari capitur, in ea enim succeditur filio, non patri. ccohereri. S. silia. D. de vulgar. Upvisi. Fubstit. at non etiam prictatur eo, quod ex bonis ipsius mariti, eiusque iudicio consecuta est; quamuis maritus fideicommissuma filio ipso reliquerit matri . veluti , si sine liberis decesserit , vel si intestatus moinuis erit. Ita loquitur disertE di. Onal. 9. hac autem. Et haec solutio verissima est ;vt mirer Aetonem,& Adcursium alias conquisiuisse. Neque huic solutioni obstat L propter veneni. , I. D.ad SC. Silan. Nam dolus malus in ea L. punitur, in non ulciscenda necedefuncti admissus: quod est grauissimum. Notandum etiam in d. l. omnem. 9 d. l.siciant. est in verbo; ab intestato illud verbum de pupillo usurpari, cum tamen pupillus intestatus pro prie dici nequeat, qua L. ad hanc rem pulchre utitur Phil. Decius in arduo casu consit. 66. Is enim dicitur proprie intestatus deces sisse qui testamentum facere potuit. Caeterum, fi filius pubes factus decessit, cessat h. ecpC2
395쪽
na Lmatres. C. HS C. Ter.ratio est, a si impube mortuus sit suspicio magna est, negligentia vel fraude eorum id acciditie, ad quos hereditas legitima pertinet.vel heredum testamento p terno pupillo datorum per substitutionem scialicet pupillarem,quq tostamen turr filii dicitur.
I 64.t.Sic etiam Persius Satyr. t ε. Pupillum utinam, quem proximin heres Impetu, expungam. Quare cautionem aduersus hasce
insidias exposuit Iustinianus in, . autGn. sibi Iob. Faber Ast de pupil*bstit. Cornutus vetus Interprcs ad illum Pcrsii locum sic notat: utiqae cutus spupilli)tutor sit ped tamen a
huc inter pupiliarον annos constιtutum, G no seu a tutela: cuι- secundus hares siubstitutus. Sea quid volunt sibi illa verba; Non erim tuto a legendum om nino est; Non cuius tutor legiss-mGM; agnatus scilicet, qui ab intestato ei succedat, quique legitimus tutor ipsi cst, nullo a patre testamento facto. Sed substitutus heres pupillariter test metopatris. Et illud expono, id est,non solu, quasi dicat, non solum agnatus de legitimus heres idemq; tutor ab intestato; sed etiam qui testamento paterno ei substitutus est, impellere ἐκ expungere pupiussum optat. Itaque & illa verba, curus seecundita restitui debent. Sed & cui secundus. Res certa est: de scriptura vel iecitentia Cornuti non i laboro.
396쪽
.. . . si. De indicta viduitate
inantopere Romani matrimoniis faue.
rint,& qua cotra in coelibes,orbosq; gra-Mes poenas sanxerint,notum est. Sed eminent Leges Iuliae & Papiat, partim de maritandis ordinibus , partim incitandis coelibum poenis latae, Augusto aut hore Eas leges secuta est Lex Iulia Milcella quae dicitur. de qua appellationa extant doctissimorum viroru concertationes, Iacobi Culacii, & Roberti Aurelianensis, qui ex nomine auth oris ita dictam putat. arg meto Nou. XXV. denupt. Haec lex. quod ad virgines attinet coelibesque nihil immutauit ex iura veteri r sed de viduis ita finxit, ut si maritus v-xori vel alius quispiam legauit sub conditione, si non nupsei it ea conditio non reiiciatur, nec remittatur, nisi mulier iuret se liberorum procreandorum caussa iterum nubere, praestetq; cautionem Mutianam se legatum heredib.,re. Mitimaram una cum fructibus medii teporis, si nupserit.sed iusiurandum illud priet stare debet, si intra annum a morte mariti legatum petat: Cautionem vero Mutianam, si post annum petar legatum & nondum nupserit. nam si nupsit nihil co sequetur post annum,mutiana.l her&.9. I. D.de cond. V demonstr. l. cu bi .ῆ. Lucian.dem quae de uxore diximus,eada
397쪽
que ad Iustin. tempora, qui primui eam L.sQ-stulit,l. 2. Ch t remisitque cautionem,&iusiurandum,de quo locuti sumus,inprimis ne periuriis via aperiatur.reuocauit ergo veterem L. Iuliam. Periurii hac in re extat insigne exemplum apud Zonaram lib.II I. Annal.ubi de Imper. Eudocia, quar marito Constantino Ducae
iureiurando confirmauerat,se iterum non nu
Ituram. syngraphamq, ea de re conscriptam dc uo chirographo subscriptam Patriarchae C stanti no politano tradiderat . a quo eam postea fraude & pollicitationibus recepit, Patriarcha colludente,& rationem aliam ex legibus prae
& eam legem postea Iustinianus abrogauit, iterumq Miscella fere reuocauit. Nou.denupt. .g. y ἀ υers. Ex qua Nou.desumta est. rith. cui retictum. Ch.e. Igitur.ut quidna hodie obtineat,quidq; ex veteri iure abrogatum vel mutatum sit, quidq; non sit, ut clare intelligatur, distincte dicam, primo de virgine de coelibe; deinde de vidua & viro. Et quod ad Virginem
attinet, omni iure & veteri & nouo ea coditioe s non nupinis ei remissa est; sicut & viro: si ux rem non duxerit. Sed haec sententia suas habet limitationes quasila. Prima est: Si ipsi met virgini legatum relictum sit, non autem si alii,puta, L.Titio centum do lego, si Sempronia non nupserit. Haec conditio Titio ascripta ei no re
398쪽
. . C A U T XX. Is κmittitur: neque est illicita, quia per eam non prohibetur Sempronia nuberς ; neq; enim legati perdendi metu abstinebit a nuptiis i cum non ei quidquam sit legatum, sed Titio. idemque ius etiam hac in parte,in uxore & vidua,ut est in LI.h. t. Titius igitur legatum amittet, Si sempronia nupserit, utpote defectus condi. tione ; quod tamen ita rursus intelligendu est. si hic Titius si extraneus. nam contrarium est, si sit pater vel filius, veluti: Titio cetum lego, si Sempronia eius filia non nupserit. nam haec conditio hic reiicitur, & remittitur, non secus ac si ipsi filiae legatum relictum esset sub ea co ditione. Et ratio est, quia oblique Sempronia
vetatur nubere. nam pater ipsius metu amittEdi legati sibi relicti dabit operam ne ea nubat' quam in potestate sua habet. Idemq; ius est, si
filiosam .ita relinquatur: Si pater eius uxorem non duxerit. nam pater quia per filium ei ad quiritur legatum. no id amittat non ducet uxorem.placet igitur his quoq; casibusi conditione illam pro non scripta haberi.lurem mem.*. vlt. D. de cond. es dem. eademq; ratio valet si sub ea conditione legatum rellistum sitTitio quidem extraneo, sed is rogatus sit hoc legatum rest tuere mulieri virginiue, in cuius personam ea conditio concepta est. hoc enim perinde est,acs ipsi mulieri hoc legatum datum esset, conditioque viduitatis iniuncta. l. auia. F. . D.eod. Et in summa, ubi fit fraus Legi Iuliae, quae hodieq; in hac parte valet, conditio pro non scripta habetur, ut bene Aosciirsius ad d. l. I. h. iascribit. Secunda limitatio est ; si legatum virgia
399쪽
ni relinquatur sub coditione,Ne nubat in perpetuum, nam si ne nubat ad tempus, idq; tem rus non sit admodum longum, quod arbitria iudicis aestimabitur, tunc coditio illa valet nec
remittitur,lsivis uxori re cum lati. D. de conadit.&dem. Eodem pertinet si non veteruro mnino nubere sed certis tantum persenis, vel alicui ex tota illa familia, valet coditio, Leu ita. lseq.D.eod quibus in il . vi&int. 7 1. 6. r.es in i cum tale. eod. tit. similes multae species tractantur, in quibus conditio illa nunc reficiat ur,nunc non reiicitur, prout fraus legi fit, vesno inquam L. utilem Reipublicae procreanda scilicet sobolis caussa latam adiuuadam inter pretatione Ferentius Clemens ait in d. L hos
modo F . Ergb idem dicendum est, si talis cciditio asseribatur, si monasterium ingressata rit. nam perinde hoc est, ac si nubere vetita eL sec. Et ita rectissime Bariolus licet temere Bal dus & Paul. Castrensis dissentiant futili ratione, quia, inquiunt, vita conleplativa sit maior speriectionis, quam matrimonium contrahere. Tertia limitatio est,ut conditio non reiiciatur,
sed valeat, si virgini vel etia mulieri legatus sit
seruus;vel etiam ususfructus eius sub ea condi tione, si no nupserit, & si nupserit,seruos liberesse iussus est. nam si nupserit, perdet legatum,& seruus fiet liber ratio est, quia legato poti
est libertas I. Titio misi'. D.de covd. demostri auaratrone idem ius extendunt Bariolus& alii DD. ad omnes caussas piasivi nimirum hara fauore ea conditio minime reiiciatur,sed si co-tra eam factum sit,ut locus caussae piae fi t. Ha-
400쪽
CA, v T XX. xu enus de virgine & primis nuptiis dictum
in quibus ea conditio hierumq; reiicitur, ac re mittitur. Nunc cognoscendum est de uxore siue vidua &secudis nuptiis. Igitur Nou.de nupta conditio illa in secundis nuptiis non reiicitur nec in uxore nec in viro, nec istum si uxori vir, di viceversa, sed etiam si extraneus testator ea conditionem iniunxerit. Legatum ergo petero non pollunt, nisi praestiterint cautionem M tianam, quae regulariter ab omnibus exigituri quibus aliquid reli istum est sub conditione, ne aliquid faciant,ut in nostro proposito; NevXOvem ducat, ne nubat LMulsans. D.de condit. sisem. Nec vero sola cautio Mutiana, quavis ni sit nuda .sed satisdatio diisti M. exigitur. sed etiam uisiurandum legatarii vel hypotheca ei adiici iubetur quodn talis sit persona, cui nihil tuto committatur vel reperire fideiussores nqpossit, tunc ipsum legatum ei prastari debet sed eius legati usurae trientes, arg. Lhac edictali. g. llud lup desecun . nup.8c explicatur in Noug. qua vero denupt. XXII. Distinctio etiam Legis Miscellae a Iustin. obseruatur, de tempore nimirum. nam si intra annum petat legatum vel hereditatem, non aliter id consequetur, quam si conditioni paruerit,puta, si Monasterium ingressius ingressaue sit,uel decesserit Quod si ex Monasterio exiret & nuptias contraheret ; legato priuari deberet, ut recte Paul. Castrensi & alii tradunt, hac conditio silia. D. de condit. Udemonstr. intra annum autem mulier si pubati etiam aliae poenae sunt ei costitutae ob immaturas nuptias, atque etiamsi nulli liberi ex priori