장음표시 사용
331쪽
PAas II. SEc T. I. TIT. X. De Irregularitate, eiusque Speeiebus. a functionibus posse, ut hara conciliarentur , adhibita fuit haee distinctio , ut lapsi qui
dem publiee seu palam in crimen perpetuo exeluli censerentur ; at lapsi. occulte sive cum post peractam eondignam poenitentiam , & obtentam a Sacerdote eriminis remissionem, ad ordinum suorum functiones redire possent. XI. Gratianus alios Canonum Collectores sequutus varios Canones , & Patrum sententias, quae lapsos indistinete a sancti nibus orὸinum excludebant , retuli ; una referens quoque fictilias illas Epi stolas,
quas more suo ad eoncordiam revocare
lens hane diminctionem assumpsit, eamque his verbis expressi : Potant sie distin -- gui praemi auctoritates. Quorum enim ,, crimina manifesta sunt , ante vel postri ordinationem, a saeris ordinibus dejicienis di sunt: quorum autem peccata occulta is sunt , & satis actione secreta secundumis Sacerdotis edictum purgata, in propriis si ordinibus remanere possunt se. Ohi. Io. ρυι Can. 13. XII. Praeeunte autem Gratiano, haee distinctio passim a Canonistis recepta & tradita suit ; atque ita sensim in Ecclesiae quodammodo disciplinam transiit. Itaque iuxta modernam distiplinam, erimina publica sive manifesta , pristinae irregularitati obnoxia manent; ut qui ante vel post Ordinationem ea commiserint, a sanctiς Ordinibus deiiciendi sint; hoc est , a
functioni si ordinum suspendendi, neque ad ordines susci tendos admittendi . Rationem, ineunte xit. seculo, dedit S. Ivo, qui etiam pmbam dictam distinctionem, atque consormiter ad illam eensens, Cleri- eum lapium posse restitui, addit hanc cautionem : - Si tamen publicam non egerit ,, poenitentiam. Talibus enim ideo Cleri- , , catus denegatur, quia ab insidis toribut, , divinis Sacramentis pro huiusmodi derois gatur, & simplicium animus aut scanis datietatur, aut infirmatur ,, .Xli I. Ipsa e go publiea , & manifesta erimina ipsum criminosum irregularem sa-ciunt , eo quod sine scandalo , multorumque offensone , ob infamiam ex crimine contractam saeris ministrare nequeat.
Unde tametsi juxta modernam disti plinam , non nisi quaedam speciatim in iure Van-Eoen Tom. II. expressa erimina proprie irregularitatem. inducant ; tamen publica ae manifesa trimina ratione infamiae , qua ipsum reum aspergunt, speciem irregulae itatis eausant; iuxta eam 87. De Regulis Iuris in Gis Infamibus portae non pateant Dignit
XIV. Hane regulam non tantum de i
simia iuris, sed etiam facti intelligendam
esse notant Canonistae, sequuti Glossiam addictam Regulam, Verbo, Dignitarum, ubi eam de utraque infamia interpretatur eis Cum dignitatibus partiei pare non debeantis infames quacumque infamiari; citansque antiquiorem Glossam marginalem addit ris Et ut dieit, non solum impia it praemis ei: sed etiam facit removeri a Dignit se tibus habitis, . Et in cap. M. ia De Testibus, dieitur, quod is aecusati de erimine , nisi prius seis probaverint innocentes , a susceptioneri ordinum repellantur se. Quod non est , nis qui a pen8ente accusatione sunt infames infami 1 facti . inquit Avila De Gusuris , para. 7. mo. q. dub. I. XV. Ulterius quoad prolapsos in erimm
occultum , tametsi ex moderna disciplina, roprie non sint irregulares , tamen neo
odierna disti plina eos ad ordines admitti, aut ordinibus restitui permittit, nisi posteactam tanto crimine dignam paenitentiam ;sve postquam per poenitentiam erimen elu rint ; quemadmodum pluribus ostendi iaallegata Dissertatione g. 8. ubi dein g. q. probavi, non uno titulo crimina a Sacer dotibus commita esse graviora , & Meris biore poenitentia eluenda , quam eadem alateis perpetrata : ac deinde subsequentiq. Io. prolapsorum Sacerdotum suantumis vis occulte, restitutionem, etiam iuxta hodiernam disciplinam , de re esse tardam ;eo quod ipsorum eonversio soleat esse tarda. XVI. In praecitato responso Urbani II. verbis allegatis subnectitur: Si quem v is m, quod abst, aut post aeceptum ossi-- cium contigerit , peremptorio quolibetis eorum, quae in teste morte mulmntur, is sive palam , sive clam , occupatum cri- is mine inveniri, eos maxime, qui adhue is mundo vivunt, ab omni eos Altarismi is nillerio sequestramus M.
Licet ergo Vrbanus permitteret secum S s dum
332쪽
dum indauentiam nonnullos in erimen Ham a de Cohabiti Cleris. σ mulieνum: sed
prolapsos, necessitate Ecclesiae urgente, & eum ex pro sesso resutare conatur Du-Casi ipsorum sancta eonversatione promerente, se in Praxi sua Iurisdictionali tom. i. east Saeris ordinibus restitui; id tamen in gra- ro. f. a. sustinens, crimen etiam posse eiavioribus quibusdam eriminibus non admit- se recultum, licet commissum in praesentia tendum declarat ; quod modernae disciplime duorum vel trium tellium, quorum testi- non parum consorme est . monio in iudicio probari posset; modo non Tametsi enim moderna disciplina per- sit publicum, notorium ἰ asseritque eam
mittat nonnullos in crimen occultιm pro- esse opinionem communem , quam in eo
Iapsos post actam mmitentiam , & absolu- praeetipue sundat, quod Concilii Tridentitionem obtentam ad ordines ascendere, aut ni intentio fuerit, restringere auctoritatem ordinum iunctionibus restitui ; nonnulla ta- dispensandi ad crimina oectilia r quod inde-men erimina sunt, quae quantumvis clam, cens , & scandalosum crederet, ut Sacer- occulte sint commissa , irregularitatem dos, qui publice, o notorie in grave eri- nihilominus inducunt ; ipsosque eriminum men esset prolapsus , permitteretur sacris reos constituunt irreflulares etiam post per- ministrare e quod scandalum non aeque ti- actam poenitentiam, oc obtentam a Sacer- mendum est , dum erimen est occultum , dote absolutionem. tametsi duobus , aut tribus notum esset,
XVII. Hoe evidenter supponit Synodus qui de eo in iudicio depromere possent. Tridentina , Sef. 24. cap. 6. ubi declarat, Fatetur quidem dictus Auctor, esse quas- quod liceat Episcopis in irregularitatibus dam saerae Congregationis declarationes Fam omnibus, & suspensionibus ex delicto Oe- gnani opinioni faventes; sed notat, has dem culto provenientibus , excepta ea , quae clarationes in Gallia vim legis non ha - oritur ex homicidio voluntario , & ex- re, nee ejus esse ponderis, ut in praxi sese eeptis aliis deductis ad forum contentio- illis Episcopi consormare ὀebeant. ,, sum, dispensare,, . Quod de non reeeptis his Cardinalium XVIII. Quod dieatur delimam Oeeultum, declarationibus in Regno Galliae notavit ut super irregularitate ex illo proveniente hie Auctor , id & de Belgio diei potest tEpiscopus dispensare queat, aliquando du- uti enim non semel ex Zypaeo, Consulta-hitatum fuit, nec eadem est Doctorum tione r. de Elect. num. 6. notavimus, Cnn-
opinio; uti videre est apud Barbosam De ei lium Tridentinum in Belgio suit rec Oscis Episcopi parte a. Allegat ac . n. ai. plum sne respectu ad has declarationes , Verius apparet , quod occultum hie dica- praesertim quae ipsam auctoritatem orditur, quod probari non potest, sive quod nariorum magis restringere videntur, quam Plane latet, nec periculum est, ne id fa- textus Concilii Tridentini exposcit. cile in publicum prodeat : atque ita post Et sane re penitius ponderata , verisi- alios resolvit Gareias De Beneficiis par. 7. milior apparet opinio , quam contra Fa- cap. I . n. Q. asseritque n. 47. id saepiuς gnanum propugnat Du-Cata , praesertima S. Congregatione resolutum , atque si- quod Episcopis non sit neganda ὸispensan-gnanter responsum esse . Absolutus uel di auctoritas, nis plene probetur eam ipsisse dispensatus a proprio Episeopo in mate- esse ademptam. ria delicti perpetrati coram duobus vel XIX. Si factum, ex quo orta est irreis tribus testibus, quod tamen non fuit no- gularitas materialiteν quidem notum sit , D rorium , non est tutus in conscientia; sed Metillum formaliter, sive in quantum ,, quia Concilium utitur termino occulti, est delictum, tune Episcopum vi hujus de- ω quod proprie loquendo dicitur, quod pro- ereti posse dispensare communi consensuis bari non Potest, cap. V EsTRA v De C tradunt Doctores apud Barbosam in Colleis habitat . Clericor. Mulierum ; at per duos ctaneis ad eitatum cap. 6. Concilii Triis testes probari potest , & verba Coneilii in- dentini n. 3o. & n. 3 i. exemplificat in is telligi debent secundum proprietatem ,, . se irregularit te proveniente ab excommu-ζI' Eamdem opinionem sequitur, & aj- si nicato celebrante, quando eXcommuni struere nititur Fagninus ad cap. VEs IRA, is eatio est oeculta , licet celebratio sit
333쪽
PARs II. Sec T. I. TIT. X. De Irregularitate, eis que Deciebus. staris manifesta is . Plura exempla resert De Ofeiis Episcopi parte a. Alleg. 39. n. 37.& sequenti,
XX. Si delictum fuerit deductum ad sorum contentiosum , sed hactenus probari non potuit , atque eatenus adhue maneat occultum ; si tamen iudicium nondum stabidiutum, neque sententia absolutoria pronuntiata , non poterit Episcopus in vim huius Decreti super irregularitate ex smili delisto proveniente dispensare , ob clausulam in Deereto additam ; exceptis aliis . eductis ad forum contentiosum ς & ita a Sacra Congregatione responsum esse testatur Gareias loco et raro num. ψ7.
At vero si iudicium sit finitum. &sententia abistutoria desectu probationis sequuta, Episcopum posse dispensare, ibidem
tradit Garcias n. 48. quia manet Occultum; & quia non fuit deduruim ad forum
contentiosum eum sectu, ex quo non fuit
probatum . Quare aliud esset , si judicium quidem sit absolutum , sed reus per sententiam punitus, quia revera, & cum effectu suit deduc rem ad forum contentiosum: uti recte notat Garcias ni m. 9. Excepit Synodus irregularitatem proVenientem ex homicidio υοIuv:ario; de qua exceptione tractabimus ea pite sequenti. Praeeipua hodie ae spequentius occurrentia delista, quibus irregularita annexa eli,
sunt Simonia , homi ei dium , & haeress . De irregularitate ex priore resultante agetur sub titulo De Simimia elua Beneficia; de secunda parte 3. aliquid dicetur ; de te tia vero speeie, capite sequenti. XXI. Interim observandum i quod licet Eeelesia juxta modernam disciplinam , non omnibus criminibus , praesertim occuuis , irregularitatem anneEtit , nequaquam tamen Ecclesiae mentem esse , Episcopos debere criminosos , licet occultos , hoc est , quos ut tales probare iudiei aliter non pos. sunt , ad Sacros Ordines admittere ; quod ipsa Synodus Tridentina sat elare ex pretiit. XXII. Sessione i a. de Reformatione, in prooemio doeet: Cum proprie Episcop, is rum munus sit, subditorum omnium viis tia redarguere: hoe illis praecipue ea. is vendum erit , ne Clerici praesertim adis animarum curam eonitituti , eriminosiis sint, neve inhonestam vitam , ipsis conis niventibus, durant. Nam si eos pravis. - torruptis moribus esse permittant, is inquit Synodus , quo pacto laicos deis i plorum 'vitiis redarguent , qui uno abo eis sermone convinci possent, quod Cl is rieos ipsis patiantur elle deteriores duxis etiam libertate laicos eorripere poterunsis Sacerdotes; cum taei te sibi ipsi respou- deant , eadem se admisisse , quae eorri- is piunt ,, Ut autem Episcopi id facilius exequa tur, declarat Synodus east. I. Cum horiis ne litu Si ac tutius sit subiecto, debitam is Praepositis obedientiam impendendo , iasi inferiori ministerio deservire, quam cum se Praepositorum scandalo, graduum alti is rum appetere dignitatem, ei, cui ascet si sus ad sacros Ordines a suo Praelato , is ex quacumque causa etiam, ob occultumis crimen quomodolibet, etiam ex trajudi- ei aliter , fuerit interdictus : aut qui ais suis ordinibus, seu gradibus, vel digni-- tatibus Ecesesiasti eis suerit suspensus , si nulla contra ipsius Praelati voluntatem A eoncessa licentia de se promoveri facien-- do; aut ad priores ordines, gradus, &is dignitates , live honores restitutio suia
XXIII. Uigore huius deereti, est Episcopo attributa auctoritas prohibendi suis subditis assensum ad sacros Ordines quom dolibet, extraiudicialiter ex quacumque causa , etiam ob occultum crimen. M Unde ex se sententia sacrae Congregationis corrigi-- tur dispositio eap. Ex TENORE ia Deis Temporis. Ordinat. in ea parte , in quasi decernitur , criminosum occultum rad-- tummodo commonendum , sed non pr se hibendum ascendere ad super orem oriasi dinem A. Ita Fagnanus ad citatum Capitulum n. I 2. qui deinde n. 6. refert east. AD AURES A eod. Quod permittitis Superioribus Regularibus prohibere suta is ditos 1am promotos, ne ascendant ad altiori res gradus, ex lamentia S. Congr ati is nis sui ise ampliatum a Concilio ad Cle.
XXIV. Notat quoque Fagnanus ad dictum east. AD AURES uum. . In dictori east. I. Sess. q. fuisse toneessim Epiis scopis auEtori ratem etiam suspendendiis criminos occultos ab Ordinibus , seu S s a is gra
334쪽
3a Ius Ecelesiasticum fum .dibus, vel dignitatibus : nam etsi ver-
illa , Ex quacumque causa , etiam se ob occultum crimen, &c., non sint apti posita, nisi in priori parte dicti eap. r. M ubi agitur de interdustione; tamen cen- ,, seri debent repetita etiam in sequenti, ,, ubi agitur de suspensione, , . XXV. Ne autem Episcopi aliique Prae-
Iati hae auctoritate abutantur, atque sine iusta eausa pro suo arbitrio , praetextu Occulti eriminis a Sacris Ordinibus impediant. aut suspendant, Sacra Coneregatio re adis Gregorium XIII. delat edidit deeisi
s, nem , quae postea perpetuo obtinuit in ,, Dataria, videlicet: Quotiescumque Or-M dinarius recusaverit quemquam Ordinare, ,, committendum esse Metropolitano, velis viciniori Episcopo , ut ab eodem ordi-m nario prius exquirat , cur recusaverit; , , quo causam legitimam non allegante, li- ω ceat illi eumdem recusatum ordinare,, .Haee Fagnanus ibid. num. 22.
XXVI. Verum Synodus Tridentina susruienter insnuat, huiusmodi recursum non Deile esse admittendum , nee ordinarium facile in similibus turbandum ', quandoquidem ad faeiliorem sui Decreti executionem expressie addat: Nulla eontra ipsius Prae, lati voluntatem eoneessa licentia de se es promoveri faciendo; aut ad priores Or- ω dines, gradus, & dignitates, sive hono- ,, res, relli tutio suffrageturis.
Aecedit ipsus Deereti ratio in principio expressat Cum honellius ae tutius sit ,, subiecto, debitam Praepositis obedientiam se impendendo in inferiori ministerio deser-B Vire, quam eum Pnepositorum scandalo se graduum altiorum appetere dignitatem se. XXVII. Quae num. 2δ. 24. O 23. ex Fagnano relata sunt, ea historice dum
Iaxat exposuimus, non ea mente ut apprinhentur. Ae primo quidem quod retulit Fa- Manus num. 23. θ 24. lcilicet per sacram Congregationem Cardinalium declaratum fuisse, Episcopum posse in vim decreti Concilii Tridentini, Seg. I 4. cap. I. de Reformat. suspendere Clericum ab ora dinibus susceptis, aut dignitatibus adeptis;
eorumve functionibus, ob erimen occultum soli Practato notum , idque etiam extrajudicialiter; nee Decreto Concilii, nec sanctis Canonibus consorme est. In primis evidens est, ex eontextu east. r. Ses . t 4. Concilii Tridentini, quod Co ei lium non intenderit determinare , qu1 forma esse procedendum in suspensione ab ordinibus fuseeptis , aut ab ordinum s seeptorum iunctionibus , vel muniis Bendificio, aut Dignitati annexis r sed duntaxat declarare , quod dum alicui ascensus ad ,, sacras Oriuines a suo Praelato fuia inter- ,, dictus, aut a suis ordinibus , seu gra-
dibus, vel dignitatibus Eeelesiasti eis tuit ,, suspensus , nulla contra ipsus Praelatiis voluntatem concessa licentia de se pro- is moveri faciendo ἔ aut ad priores ordio nes, gradus, & dignitates, sive honores, ,, restitutio suffragetur is . Supponitur hac in eausa Praelatus iuxta Canones procesissse.
Cum itaque admissio ad saeros ordines frequenter sit gratiosa , sive dependeat a mero beneplaeito ipsius Praelati , non mirum, quod Concilium in priori parte di- eat . dispositionem sui Deereti etiam ha re locum , dum ascensus ad saeros ordi
nes, guacumque ex causa , etiam ob secutis tum crimen, quomodolibet, etiam extrajudiis
eialiter alicui interdictus fuit, nimirum eo casu , quo admissio ad sacros ordines a solo beneplacito Praelati dependet. In secunda vero parte , ubi Coneilium loquitur de suspensione ab ordinibus δε- sceptis , aut dignitatibus adeptis , vel earum iunctionibus , ex professo videtur Concilium omisisse praedictas clausulas ,
etiam ob occultum cirimen , quomodolibet
etiam extra iudicialiter: eo quod suspendere aliquem ab Ordinibus iam susceptis , aut dignitatibus adeptis, vel sanctionibus hisce
annexis, requirat ordinem iudiciarium , non secus atque omnis alia censura , Meonsequenter serri non potest ob erimen mere occultum ς utpote quod in iudicio probari non potest. XXVIII. Seeundo, nee approbari debet sacrae Congregationis deeisio, quam ex Fa-gnano num. 23. retulimus : non diffitemurio Curia Romana stilum invaluisse , quodsi Episcopus aliquem ordinare recusaverit, hie possit querelam de hac recusatione ad Ponti fieem instituere quodque ex stilo
Curiae Romanae committatur Metropolitano, vel viciniori Episcopo , ut ab eodem Ordi
335쪽
Ordinario exqurat rationem re sationis , quo eausam legitimam non allegante , liceat Metropolitano, aut viciniori Episcopo eumdem meusatum ordinare. Uerum an haee sacrae Congregationis r
Blutio, & ei innixa Curiae Romanae praxis textui , & menti Synodi Tridentinae sat sit conformis, non sine fundamento ambigi potest. Ae in primis eertum est, quod tempore S nodi Tridentinae a nullo nisi a Romano Pontifice, & in Curia Romana dari possit tirentia de se premoveri faciendo contra νpsius
Igitur eum Synodus simplieiter , & indefinite decreverit , ut nulla licentia contra ipsus Praelati uoluntatem de se promoveri faetendo suffragetur , dubitari merito potest, num Synodus hane licentiam
in Curia Romana obtentam, aut obtinendam excludere non voluerit, sive non suffragari.
Ad haee experientia d et , quod vigilantiores Episcopi frequentius per illas li-eentias de se promoveri faciendo, & recursus ad Datariam Romanam, non raro vexentur , & quodammodo eogantur admi tere ad Ordines sacros, quos indignos probe noverunt , eo quod desectus non sint quidem adeo notorii , ut probari in iudicio possint, vel adeo enormes, ut impedimentum canonicum pariant, sed tamen sat graves, ut ob bos merito a sacris ordin, bus repellantur. Unde optandum esset, ut Curia Romana smiles recursus non admitteret; neque similes lieentias expediret; potiusque Episcoporum conscientiae ordinationem su rum subditorum consideret, prout Synodus Tridentina optasse videtur : notanter cum
certum si , melioribus seculis huiusmodi recursus suisse ignotos. M
De Irregularitate ex homicidio.
a. Homicidium semper iuduxit irregularia
. Notissima fuit Lee kregularitas.
. Etiam ex homicidio ex quadam quasi nee state commisso. s. m defensionem vita etiam pereetrato 46. Ex Paenitentiati Romano Presbter o eidens in defensionem vita irregula ris esse tur. 7. Coepit disciplina ebea hane ἐνregulariatatem paulatim relaxari ; sed quam do, incertum est. 8. Clemens V. excepit homicidiam ob n resariam υita defensionem. q. Ex decimne illa Clementis non con*citur , tali homicidium esse omninotieitum. Io. Decisio Clement f non remprehendis h mietatum ob defensionem honoris ,
II. Neque commissum in assensionem libe
ia. Quid de homieidis in defensionem patria II. Omne Homicidium causat irregularit rem , nisi expresse excipiatuν. 14. Homicidium indueιι irregularitatem mo G sit istuntarium , saltem indirecte, o quandonam sit talestis. Ut de hae istantarietate statuatur, re pendendum , num actio ob homicidium fuisset omittenda. I 6. Ostendittie exemplo Clerici Venatoris , o Chirursi. 7. Hae retula flabilitur auctoritata Mni-
IS. Ex Me principio plures casus refilia possunt. I9. Quomodo homicidium inlin; connexum esse debeat, ut actio ideo esset omittenda , generaliter determinari nequit .ao. Non requisit - , ut homicidium sit --
tum faetius I equi, quam non sequi. ar. Nom suscit etiam quod natum si se quentius sequἡ .
21. In dubio an homicidium fuerit voluntarium, debet se gerere pro irregular .an Fundamentum huius regula , CT qu modo hoc fundamenrum plures πίπτfat attendant.
336쪽
26. S Uus optat , ut eum homicua -- luntario non dioensetur ἰ nec Discopus dioensare potes. 7. Pontifex in homicidio istuntario ad obtinen a Beneficis , aut Ordines diffιulier dispensat . 23. Quomodo expediatur di pensatio quoad Beneficia iam obtenta , aut Ordines susceptos . 29. Modernae dispensationis Stilus videtuν primitus respexiisse homicidium invo
3o. Quomodo hodie expediatur di ρὸ otio super homicidio casuali , O perpetrato in defensionem vita 83 I. Episcopus potes dispensare in homieidis non voluntario , σ occulta , σquod si non voluntarium 32. QMid Concilium Tridentinum, quid GLIi sentiant de eo, qui ab irregularitate haereseos dispensare debet. I. TNter gravissima crimina reputatum I fuisse homicidium sat conliat , &quidem e tribus illis fuisse , ob quae in aliquibus Eesesiis, etiam in fine vitae a lalutio negata fuerit, scitur. Juxta S. Basilium Epise. Core. 3. ad Amphis. Can. 36. Qui sua sponte interfecit , & polleari poenitentia ductus est , 2 o. annis Sacra- mento non communicabit . Viginti au-- tem anni ait ) se in eo dispensabunis tur. Debet quatuor annis deflere stansis extra fores Oratorii , & fideles ingre-- dientes rogans, ut pro eo precentur , se suam iniquitatem pronuntians. Post qua-
is tuor autem annos inter auditores reciis pietur, & quinque annis cum ipsis egre-- dietur: septem autem annis cum iis quiis in subli ratione orant , e redietur . In is quatuor annis solum stabit eum fideli si bus , sed non erit oblationis particeps.se Iis autem expletis, erit Sacramentorum se particeps is. Et Cou. 37. Qui non voluntarie interfecit, undecim annis Sacramentis non vi communicabit. Undecim autem anni sieis in eo dii pentibuntur. Duos quidem an- is nos deflebit, tres autem annos γ, inter
,, auditores perseverabit , in quatuor se is stratus , & anno solum consstet , &is deinceps ad Sacramenta admittetur ,, .
II. Cum itaque hom: cidii crimen adeo enorme , tantique temporis pcimitentia eluendum iam pridem vitum fuerit, etiam laicis, quis miretur, si ob hoc erimen lai et a saeris Ordinibus exesus , & Clerici ab eorum executione suspens, imo & depositi fuerintὶ Idque ad normam praecepit divini ol:m populo Iuda leo in s nuati, Ex di eam et t. Si quis 'er indultriam occiderit proximum fuiιm, o per insidias: ab aliari
meo melles eum; quae reseruntur. & quasi canoniZantur in eap. r. ia De Homicidio.
in & Can. 33. Saneii Basilii deeernitur : Qui se latronibus adversos obji-- eiunt , s sint quidem extra Ecclesiam ,
is ab omni communione arcentur e Si sintis autem Clerici , a gradu deponuntur is . III. Adeo nota atque vulgata fuit irregularitas ex hoe crimine resultans , ut euidam Episcopo scribere non dubitet Ioannes VIII. apud Gratianum Din. Io. Can. Miror minus doctam scientiam tuam Sa- is cerdotem putare post perpetratum homiis eidium posse in Sacerdotio ministrare ἔ,, imo quod est ineptius nobis suadereis velle , ut ipsi tali praesumptioni praeberi remus assensum . Quis enim tam deis mens, tamque perversi sensus, tale quidis aestimaret, vel post quantamcumque poe- ,, nitentiam concedendum, eum omnino sitis Canonicae disciplinae contrariumὶ Debetis ergo Sacerdotio privatus , lacrymarum ,, sonte flagitium tam immane diluere, ut is talibus saltem remediis curatus , salutis si possit invenire suismetium , . IV. Nee tantum homicidium per insidias, & industriam seu animo plane deliberato , ac voluntario , doloque malo pe petratum hane irregularitatem iam pridem
induxit : sed & illud quod ex quadam quasi
necessitate , ik in voluntarietate perpetra
Iam enim vidimu . quod iuxta Canones a S. Basilio editos Clericus, qui se latroni obiiciens , sive se defendendo occidit , agradu deponatur.
ca In textu Graeco editionis rτ3o. Iestitur ;jin quo legitur ἔ- ἐν ἔτη ἱ id est , irra su et Ia δἰ ἡ , melius quam in editionibus vel ullis, derra annos.
337쪽
PARs II. SECT. I. TIT. X. De Irregularitate, ejusque Speciebu . 327 V. Et ex Nicolao I. aput Gratianum Dis. o. Core. 6. De his Cleri eis , pro is quibus consuluisti, scilicet qui se defen-ri dendo , paganum occiderunt , si postea
is per prenitentiam emendati possint adis gradum pristinum redire , aut ad alti ,, rem conicendere ; scito nos nullam oc- casionem dare , nec ullam tribuere eis is licentiam quemlibet hominem quolibetis modo occidendi . Uerum si contigerit , se ut Clericus Sacerdotalis Ordinis saltem is paganum occiderit , multum sibi consu-- lit, si ab osse in Sacerdotali recesserit ris satiusque eis illi in hae vita Dominois sub interiori habitu irreprehensibiliteris famulari, quam alta indebite appetendo, ,, damnabiliter in pri sundum demergi, , . Ad hune Canonem reflectens Ioannes Dariis SS. Canonum in Academia Parisiensi Prosessor in commentario ad distinctionem quinquagesimam Decreti Gratiani, ait: 'Clericus homicida non restitubis batur, ne quidem si se defendendo, P, o Ranum occidi Tet se. Consultus quoque seculo undecimo exeunte Hildebertus Episeopus Metenss a Sancto Ivone Carnutens , de Sacerdote , qui aliquem pro vitae suae defensione occiderat; an Sacerdotio in posterum sungi permittendus esset , respondit Hildebertuς i. 6. Non videtur Sacerdotem reum sanguinis is oportere deinceps ministrare , quamvis, , tuendae salutis uecessitate homicidium in- , , currerit ,, . Concluditque, quod si smilis rasus in sua Dioeces contigimet , ipse reum ad Ap Iiolti am misisset audient am.
VI. Ex Poenitentiali Romano legitur in cap. r. v De Homicidior Si sne odiiis meditatione , te tuaque liberando , hu- , , tuis odi diaboli membra iurem aut la- ,, tronem interfecisti seeundum indul- ,, gentiam dico , propter imaginem Dei se ii aliquid ieiunare volueris, bonum estis tibi , & eleemosynam De largiter . Sio Presbyter eadem fecerit , non deponari tur z tamen, quamdiu vivit , poenitenis tiam agat ν,.
Presbyter , qui ob vitae suae defensionem alium occidit ; quia tin ea vit 1 sua du
rante poenitentiam agere tenetur, apparet
quod ab exelutione Oidinis Sacerdotalis toti sua vit 1, tamquam poenitens abstinere debuerit; atque ita juxta pristinam disciplinam ex tali homicidio irregularitatem incurrerit; quamvis satis quoque constet , aliquid fecundum indulgentiam iam coepisse ei rea hane disciplinam relaxari .
Quando autem haec relaxatio coeperit , eerto statui nequit : quia ut recte monet
Ludovicus Thomassinus De disciplina E
clinia tart. q. lib. 2. cap. 23. num. IO. hu
iusmodi libri poenitentiales quotidie novas recipiunt pro temporum varietate , & disciplinae mutatione additiones ; a de que certo sciri nequit , quo tempore hie arti culus Poenitentiali Romano fuerit insertus.
UI H. Deinde subiungit Thomassinus rItaque diei potest, Papam Clementem U. fuisse primum , qui claris terminis decidit, hujusmodi occisorem non eme irregularem, in Clon. ira De Homicidio e Nullamis ait ) ex hoe irregularitatem incurrit , ,, qui mortem aliter vitare non valens , se suum occidit, vel mutilat invasorem se. IX. Quidquid sit , hoc sat constat , ex hae declaratione , seu Constitutione Clementis V. nullum praejudicium generari opinioni Theologorum , contendentium , licitum non esse privata auctoritate occidere vitae invaserem, iusta illud Augustini lib. i. De Civitate Dei cap. 21. Hiς exce- is piis , quos vel lex iu .la generaliter , ,, vel ipse fons iustitiae Deus specialiter se occidi iubet , quisquis hominem , velis seipsum, vel quemlibet occiderit, homi-- eidii erimine innectitur M. Et obi. 47. De occidendis hominibus, ne ab eis quisis que occidatur , non mihi placet consi-- lium ; nisi sorte sit miles , aut publiea, , iunctione teneatur , ut non pro se hoe si faciat , sed pro aliis , vel pro civitateis ubi etiam ipse est, aecepta legitima po-
,, testate, si eius congruit personae, , .X. Id quoque expeditum est, hanc Clementis decisi mem ultra casum expressum minime extendendum ; idenque homicidium non pro desensione vitae. sed famae. hon ris, aut rerum temporalium hac Constitutione non comprehendi; neque homicidam vi huius meretali et immunem esse ab ira regular: tate, uti satis bene probat Fagnanus e natatque omnes passim epnsentire , occidentem pro defensione rerum temporalium
338쪽
α18 Ius neclesiasti m Universum.
lium non evadere irregularitatem. Ad eam INTERFECisTI a De Homicidio. XI. Gloffographus ad citatam Clemenistinam ad verbum , suum, ait: Haee litis tera innuit, secus in illo, qui oecideritis volentem occidere patrem, filium, conis iusem, vel personam coniunctam, quam is aliter iuvare non poterat. Quod uerum is puto : quasi casus ille non ineludatur se sub necessitate inevitabili, sed evitabili ,- Hare ille . Quae quidem Glossa sere ab omnibus recipitur , uti ex Navarro refert Fagnanus ad cap. 2 . ia De Homicidio
XII. Quin eis ipsa patriae , imo & fidei defensio eoneurreret, nequaquam tamen Clerieum arma sumentem, & aliquem interfieientem , ab irregularitate similis deo sensio eximeret; quemadmodum sat aperte deciditur in eap. 14. a De Homicidio . ubi Honorius III. rescribit Pelagio Presbytero, his verbis: Petitio tua nobis exhi- is bita continebat, quod eum inimici d is minicae Crueis , ae blasphemi nominisse Christiani , castrum quoddam in quo
D morabaris, graviter invasissent e exeun- is tibus inde habitatoribus, tam Clericis , is quam laicis eontra eos , ae vicem con-- fligentibus, hine inde occisi quam plu- ,, rimi extiterunt . Unde tum pro eo , is quod aliquos pereulsisti, irregularitatem is metuas incurri me: Manὸamus, quatenus is si de interfectione euiusquam in illo conis flictu tua conscientia te remordet , a se ministerio altaris abstineas reverenter :is eum si consultius in hujusmodi dubio is abstinere, quam temere celebrare,, . Hle enim agebatur de necessaria patria defensione, eum hostes eastrum graviter invasMnt ; & tamen deciditur , Pelagium Presbyterum esse irregularem, si eum conscientia remordeat , quod in eonflictu aliquem occiderit. Ita Fagnanus ad eitatum Capitulum num. I. ubi late ostendit, irregularitatem contris hi ex occisione in bello etiam justo , & defensvo ; modo tamen non tanta concurrat inevitabilis necessitas, ut eone urrat necessaria defenso propria υμ tae, atque ita sit casus expressus in citata
XIII. Cum enim regula sit ait quod irregularis efficiatur , qui aliquem
interfieit aut mutilat , nee ab hae reguis la reperiantur excepti, nisi ea sus furi se si, infantis, seu dormientis , & illius, is qui mortem aliter vitare non valensis suum ocedit , vel mutilat invasorem , is ut in dicta Clementina, stabimus regulae, is quamdiu non probatur exmptio,, . Hae de eausa Synodus Budensis eelebrata per Philippum Episcopum Firmanum Sedis Apostoli ear Legatum de assensu plurimorum Archiepiscoporum, Episcoporum, aliorumque Praelatorum anno I 179. decreis vit Can. 7. ne Clerici belli eis actibus se se involvant vel implieent , nisi forteis pro Ecclesiarum suarum , & patriae d is fensione, non ad impugnandum, vel pr ,, pulsandum , sed ad defensionem tantum, si si necessitas eos eompellat e & tune in is propriis personis non pugnent ,, . XIV. Nee tantum homicidium voluntarium directe, id est , animo deliberato, &animo di recto eommissum indueit irregul ritatem ; sed etiam voluntarium inὸirecte sive in causa, ut aiunt, si ve quod non est quidem directe & ex proposito intentum , seu rolitum , sed indirecte, seu tu causa , ut aiunt, quia posuit eius causam. quam oportuisset omittere, ne homicidium illud
sequeretur. Ut enim homicidium sit voluntarium in causa requiritur , ut eausam illam hie &nunc e currentibus praesentibus ei reumstantiis debuisset omittere, ne homicidium sequeretur. XV. Hine ulterius eone luditur , homi-eidium non semper esse voluntarium in ea a , quandocumque sequitur ex causa sive actione illicita : neque semper esse mere casuale, aut plane in voluntarium, etsi praeter intentionem directam sequatur exactione ex se licita. Potest enim eontingere , actionem quidem aliquam esse de se illieitam, adeoque absolute suisse omittendam, sed tamen non ideo omitti debuisse , ne ex ea sequeretur homicidium ; ipsumque homieidium hule actioni adeo remote aut infrequenter esse connexum , ut nullatenus ob eius perieulum omitti debuerit; homicidiumque ex ea sequutum mere casuale respectu ipsius agentis , si reputλndum.
XVI. Exemplum obvium est in Cleri
339쪽
eo venatore. Si enim inter venandum cogitans oecidere seram, occidat hominem ;idque omnino praeter intentionem, ac nihil simile praevidens , aut praevidere valens , homicidium non censetur ei voluntarium in ea a s nec consequeliter incurrit irrenularitatem . Licet enim venatio Cleri eo
Di illicita, eamque omittere debuisset; ne . quaquam tamen ei interdicta est ob peri tam homicidii ; nee ob perieulum homicidii eam omittere debuit potius Clericus,
quam laicus. Clericus vero ehirurgiam contra Canonum interdicta exercens, si inde mors alicuius sequatur , tametsi praeter intentionem, irregularis iudicatur , atque homicidium iis voluntarium in causa esse ; eo quod chirurgia Clericis ob periculum mutilationis, & occisionis specialiter sit interdi Eta , atque consequenter ob id omitti debui stet .
XVII. Huie sundamento innititur res lutio Pontificis in cap. 3. a De Homicidio in VI. Quod is , qui mandat aliquem se verberari , licet expresse inhibeat , ne
is oecidatur ullatenus, vel membro aliquo is mutiletur, irregularis emciatur, si man- ,, datarius fines mandati exeedens mutileto vel occidat: quia mandatum hoc omitis tere debuisset, ne hoc sequeretur: e mo hoc evenire posse debuerit cogitare , aitis Pontifex ,, . Si tamen in primo casu tales essent ei reum stantiae, ut salus proximi, ipsaque Christiana charitas requirerent hie & nune Clerici operam, indubie fieri possiet, quod Clericus ob periculum illud, operam suam nequaquam deberet omittere; ipsaque proinde mors inde praeter intentionem sequuta ipsi ne quidem emet voluntaria in causa , nec per consequens irregularis effeteensendus.
XVIII. Ex eodem prinei pio iudieandum
erit de varias casibus, de quibus a Cano- nillis ae Theologis quaeritur , an homicidium ex actione aliqua sequutum si voluntarium in causa, inducatque irregularitatem. Expendendum enim erit, a n. altio,
sive ex se fuerit lieita , sve illicita , in hisce eircum tantiis fuerit omittenda ob perieulum homicidii; adeo ut , qui in talibus circumitantiis actionem illam ob hoc Van-Eoen Tom. II. periculum non omittit, eenseatur indirecte velle ipsum homieidium, quod ex sua actione sequuturum praevidebat, aut praevidere debebat. XIX. Quomodo autem homicidium prae ei se debeat esse eoniunctum alicui actioni; aut quoties ex aliqua altione natum sit sequi, ut propterea iatio illa debeat omitti; aut si ponatur & homicidium sequatur ,
hoe eenseatur esse voluntarium in causa , generaliter & pro omnibus casibus dete minari nequit.
XX. Hoc in primis tertum est ullate nus requiri, ut homicidium si voluntarium in causa, quod illud natum si frequentius sequi ex illa actione , quam non sequi . Fieri enim potest , quod act: o aliqua deberet omitti ob periculum homicidii , tametsi ex centum, & amplius vicibus homi-eidium illud non semel ex illa actione natum esset sequi: eo quod actio nullam aut exi quam habens utilitatem, atque sine difficultate omissibilis , etiam ob minimum homicidii periculum esset omittenda.
Exemplum sit. Ponatur conclave capax continere ducentcs homines; sciaturque autem de LEto unicum duntaxat ibidem eme; sed quo loco consistat , ne stitur ; s quis
sciens hie unum esse, sed nescius quo lo- eo; atque eo non obstante sne eausa, sed petulanter proiiciat grandem . lapidem exsornice , nesciens quo loeo si ea surus , si in ei dat in hominem ibi consistentem, eum que occidat , erit ipsi haee occiso voluntaria in cauo; eo quod ille latius lapidis in his ei reumstantiis su sset omittendus ob
XXI. E eontrario fieri potest, ut actio
aliqua in eertis eircumstantiis ad o necessaria sit, tantique momenti , ut licet homicidium frequentius ex ea sequi soleat , quam non sequi , nihilominus ob perieulum illud omitti non debent, imo nec pos-st; ac per eonsequens nee homicidium sequutum censeri debeat voluntarium in cau-D ; quemadmodum recte observat exim us D. Huygens in suis observationibus brevibus De Actibus humanis cap. q. ubi docte ae solide observat ea , quae notari debeant, ut aliquid dicatur voluntarium incissa; Zc unde illa voluntarietas potissimum desumenda sit; quae si rite expenda i t tur,
340쪽
-- Ius Ecclesiosilium inmersum. et tur, facilem ostendent methodum resolven- is bilis, & alia probabilior, eontendunt lidi dissicultates, quae in hac materia a Ca- se eere unicuique eligere quamcumque Opi- non i stis moventur. - nionem etiam omissa probabiliore, oc t XXII. Hoc hie interim notandum, quod licet iuxta didua caρ. t. irregularitas non incurratur , nisi in easibus a iure expresess, nihilominus tamen, si dubium sit, numuis reus suerit homicidii aut mutilationis, ebeii se pro irregulari gerere, & ut talis ab executione SS. Ordinum ala inere ;quemadmodum decidit Pontifex m east. a. v De Homicidiis, huic innixus principio, quod in dubiis semitam debeamus eligere tutiorem; & in cap. I. ia De Clerico excomm minist. eod zm addulto principio :Quia in dubiis via es Migenda tutior. XXIII. Ratio hujus decisionis esse videtur , qu d regula cap. r. assignata proincedat in foro externo ; hoc est , quod in foro illo nullus debeat censeri irregularis, nisi ob factum, eui de iure annexa eis i regularitis : neque ut talis haberi, nisi factum illud intervenisse probetur : at ipse, cui sua nota esse debet conscientia, atque seipsum iuxta eam iudicare , tenetur iadubio semitam tutiorem eligere ; id est , eam dubii partem , quae periculo peccandi
minus est obnoxia; quemadmodum exponit Fagnanus ad eitatum Capitulum i a. ibid. num. 7. deplorans, quod insignem hane,, sacrorum. Canonum regulam de electio- is ne tutioris partis , complures ex recenis tioribus Theologis ita extenuent, ut is sere ad nihilum redigere videantur. Qui- is dam enim affirmant electionem tutioristi partis non esse in praecepto, sed in con- ,, silio tantum : quidam di eunt eam habeis re locum tantummodo in dubio secti , is vel personae, non autem in dubio iuris: si quidam in dubio iuris practico non autem is i peculativo: alii vero opinantur eam reis sulam esse restringendam ad limites huis ius Decretalis, ita ut non procedat nisiis in materia irregularitatis : alii demum
is putant eam non habere locum in opiis ni ibus: nam eum utrimque sunt Opiis Diones aeque probabiles, aut una proba-- tiori. Sed has omnes opiniones uti imis
is probabiles, & minime consonas disposi- tione sacrorum Canonum, lati s si me eo se futavimus in tractatu nolim De opinio- is ne probabili, quem posuimus in cap. Neis innitaris , supra de Gnsit. praesertim ara num. 44. ,,. Haec ille a . Merito contra pemieiosam hanc Prob bili istarum doctrinam citatus Fagnani COm.
Synodus Tridentina duobus locis hujus
irregularitatis meminit, atque enormitatem criminis, & dispensationis super irregularitate ex crimine hoc proveniente dissiculi tem proponit .
XXIV. Primo Sessi. 34. ωρ. 7. De Re format. ait: M Cum etiam , qui per in- ,, dustriam occiderit proximum suum , &is per insidias , ab altari avelli debeat ;is qui sua voluntate homicidium perpetr is verit , etiamsi crimen id , nee ordineis iudiciario probatum , nee alia rationeis publicum , sed occultum suerit , nullo is tempore ad sacros Ordines promoveriis possit nec illi aliqua Ecclesiasti ea Be-
is neficia, etiamsi curam non habeant aniis marum, conferri liceat: sed omni ordiis ne, ac Beneficio, & Ossicio Eeesesias iis eo perpetuo careat ,, .
Deinde Ses. 24. ωρ. 6. De Reformat. declarans , licere Episcopis dispensare in irregularitatibus omnibus, & suspensionibus ex deli Elo occulto provenientibus , addit hane elausulam: Exc tu es, quae oritur ex homicidio voluntario, oe exceptis aliis deductis ad forum contentiosum aes elis. XXV. Iuxta prius Decretum , qui sudvolantale homicidium perpetravit , tametsi illud occulitim fuerit , inhabilis declaratur ad ordines ciems suscipiendos , aut Ben fieta quaecumque obtinenda ἔ utque omni Ordine, ae Beneficio, & Ossicio Ecclesiastico careat, decernitur. Homicidium voluntarium , de quo hieloquiu