장음표시 사용
361쪽
PARs II. SEc T. I. TIT. XII. x s. Menendi Desponsi, ne si I habitent paui familiarius simul conversentur . I. CPorvs ALIORUM sive Sponsalium n cy men, tametsi diversimode praesertim apud Iurisconsultos sumatur; atque subinde Sponsalia de praesenti , etiam veniant nomine Sponsalium, & ante consummati nem Matrimonii , vir & uxor dicantur Sponsus , & Sponsa , nihilominus magis proprie ae frequentius in Legibus, & Canonibus accipitur pro Sponsalibus ias futu-νο ς neque hodie alia eii Sponsalium fgnificatio. Sponsalia enim de presenti sunt
ipsum Matrimonium ratum non consum inmatum nee hodie nomine Sponsalium significari solet , nisi expresse addatur , de praesenti ,' censeturque quasi particula ali nans , quasi nomen D n alium , ad ali
nam significationem transferens.
II. Sponsalia proprie dicta , sive de futura dicuntur in Cauoue I. cain. 7O. g. s. Futurarum nuptiarum promissio, & in l. D. Sponsalibus: arantio m repromisso nuptiarum futurarum p quae quidem definitio ostendit, tanto Spontalia differre a nuptiis, quanto spes di stat a re ipsa. ut notat Cu-jacius in recitationibus ad titulum CodicisDὸ Sponsalibus. III. Olim apud Romanos sere semper Sponsalia nuptias praecedebant, uti testatur
Iurisconsultus in I. r. ff. De Sponsalitus ris Sponsalia ait) dicta sunt a spondendo: Nam moris suit Ueteribus stipulari, &- spondere sibi uxores suturas, , . Nec tantum apud Romanos Gentileς ,
sed & Christianos, & Catholi eos haec fuit olim consuetudo, ut nuptiis Sponsalia praemitterentur ; quare in libris Iuris Canonici Sponsalia Matrimonio praemitti ubique videmus ; ac si supponeretur , haec tamquam praeambula ipsum Matrimonium praecedere debere. Unde & ipsum Pastorale Μeehliniense, ubi de Sacramento Matrimonii Parochos instruere intendit , antea de Sponsalibus agere voluit, monetque: Matrimonii Sa-Van- pen Tom. II. De Sponsulibus, o Matrimonis. is cramentum , iustas ob causas ex Dei si se consuetudine, praecedere debent Spo is salia ,3 . IV. Sponsalia haec tamquam praeambula, ae quas initialia Matrimonii , iuxta mentem Ecclesiae etiam publice, non clandestine eoram Sacerdote ineunda sunt. εEt quidem juxta Manuale Cameraee se, Sponsalia a nemine , praeterquam ais Parocho alterutrius Delponsandorum , velis eius Vicario, seu alio de ipsius vel O ,, dinarii licentia , sunt e elebranda a Idipsum passim omnia Ritualia insinuant; Parochum ubique legitimum ae ordinarium Sponsalium Ministrum, coram quo Sponis salia ineunda sint, supponentia. V. Notat insuper Rituale Mech linienisse , quod dum Desponsandi sunt diversarum parochiarum coram Pastore Sponsae Sponsalia iniri consuevi M. Merito , tum ob honestatem quamdam ; honestius squidem est, ut Sponsus videatur Sponsam in
sua Parochia quaerere , quam econtra : tum ad vitandas aemulationes inter Parochos.
Quapropter sve in Sponsalibus , sire in
Matrimonio haee eonsuetudo mutari non debet : Neque taman Parochus Sponsae nimis era difficili; debet ad alium ob rationes permittendum . UI. Synodus P. I. Cameraeensis titulo De Matrimonio , csρ. 6. vult, ut Sponis salia loco ac tempore fiant commodo, ,, id est, non in oenopoliis , aut tabernisse potatoriis; sed in loco sacro et non postis dissolutas compotationes , curet urque,
se ut & Sponsus , & Spansa sobrii, nomo ebrii , neque alias mente capti Spons si lia ineant, is Illius Ecelesiae Manuale magis specifieo locum Sponsalium designans, ait r Non ,, aliter quam publice , aut alibi quam iari Ecclesia , vel saera Capella , vel Coe- ,, meterio fiant is . Addit Mech linienser Aut alio loco publico seu honesto loco mi
Deinde monet Parochum : Videat numdeoo andi sobrii sint , ae animo bene deis
c. Sunt plurimae Dioeeeses, in quibus non vi- Quapropter in Rituali Romano nulla fit menticitet mos ineundi sponsalia eoram Parochri in faeie de sponsalibus in saeie Ecclesiae ineundis et unus- acclesiae , V. G. in Italia , in incitania , die. quisque ritum suae Dioecestos tequatur.
362쪽
Meraio . Nequaquam igitur recentes a potitatione , & nugis procatoriis ad Sponsalia admittendi . Ul I. Requirunt insuper Ritualia , ut adsint ad minus duo testes; imo vult Mechii mense , videat Sacerdos , an adsntis utriusque partis parentes , aut alii eois rum nomine , sine quibus temere pr is celere non debet ,, . VIII. Inquirat praeterea, an eo tracturi
Catholi ei sint, selerites nostrae fidei rudimenta , & an eonfirmati snt , an sciantini desse aliquod impedimetitum Canoni
uia Sponsalia ob eonnexionem cum Matrimonio res quali Sacra centetur , &ad Saeramentum proxime di ponens , aequodammodo ipsus Sacramenti inchoativa ab Eecles a reputantur ; volunt Ritualia, ut Sacerdos illa celebraturus , licia seu
ornamento Osticii sit indutus , uti loquitur Ritu de Mech liniensi. Add t deinde idem Rituale , ut ubi de omnibus iam diffis eertior factus est, suturum Sponsum interroget r Venit huertia libers istantate , a nullo coactus , nec alii alii alligatus , ut premittas te ducturum in legitimam uxorem N. quam Ne m nti tenes P Sub eadem verborum formula dein Sponsam interrogare debet. Hoc merito notandum , ut hae aliaeve interrogationes non instituantur aut pr Ponamur , modo plane perfunctorio , &tamquam caeremoniales quaedam sormulae,
ad quas vix attendi solet: sed ita, ut desponsandi ad cmnia attenti reddantur, ju-heanturque serio singula expendere ; praesertim ii Parocho suspieio aliqua non infundata sit, quod aliqua subsint, quae ipsa Spontalia, aut futurum Matrimonium impedire , aut etiam invalidum reddere ρομὶent. IX. Ad interrogata affirmative respondentes desponsandi , fidem sibi mutuo faciunt hae formul idiomare vulgari expressa . Ego tu praesentia a fantium premittomo daturum Mem meam tibi N. quam De manu teneo , o te dactiartim in legitimam star rem meam , s non obliterit aliquod
Simili premissione a Sponsa ficta , su iungit Sacerdus: Et ego tamquam Niniser Ecclesia Dei eius nomise , bane vestram
mutuam promissonem accepto , o approbo. X. Haec sunt publiea ac legitima Sponsalia , quae Matrimonio ob iustas causas ex consuetudine Ecclesiae praemitti debere censet Rituale Mech Iiniense ; de quibus tamen nihil Rituale Romanum ; ut satverisimile sit , consuetudinem praemittendi Sponsalia eum his caeremoniis non esse universalem. XI. Interim iustae ea ae istius consue- tu danis esse possunt hae , & similes . Uteonjugandi tempore aliquo antequam sint in trimonium contracturi , nomen suum dent Ecclesae seu eius Ministris ς quo interea de eorum qualitatibus , atque de his, quae in contractu Matrimoniali requiruntur inquiri possit: uti olim pro Baptismo nomen suum d tant Catechumeni , pro abs tutione obtinenda poenitentes ; & pro Ordinibus adhue hodie vult Ecclesia, ut antea nomen suum dent Candidati . Deinde ut de eorum consensu eonllet , ante quam procedatur ad proclamationes . Deis ni qua ut obvietur Sponsalibus seu promi D tubus elandellinis, unde plurima oriuntur incommoda quaeque propterea multum diffuaderi debent utriusque sexus juventuti .
XII. Porro quamvis Ritualia Sponsalia publice eelebrari exoptent, atque clan destina improbent , nequaquam tamen ea invalida , aut non obligatoria existimant. Imo Manuale Cameraeense postquam dixit Sponsalia a nemine praeterquam a Parocho alterutrius Desponsandorum vel ejus
Vieario, seu alio de ipsus, vel Ordinarii litentia esse celebranda , immediate subii, eiti Ei s alito 1acta irrita non sunt. Cumque nonnulli erederent ex Sponsalibus clandestinis nullam oriri obligatio. nem; sed ea ex Decreto Coneilii Tridentini esse irrita, nullamque obligationem inducere, Synodus Dioeteiana mech liniensis huic errori occurrere volens Decretum seu declarationem edidit his verbis : Cumis Sponsalia de futuro a sacro Coneilio sintis relicta intacta, atque ita relicta in teris mihis & dispositione Iuris communis,
, , praeterquam quod per copulam carnari lem non transeant in Matrimonium.
D certum est , ea esse valida , di servariis de
363쪽
,, debere, etiamsi coram Parocho, & T is ilibus contracta non fuerint,, . Ut ergo de validitate , & obligatione Sponsalium statuatur , inspiciendum elietiam hodie ius commune. Hoe jure autem Sponsalia eontractibus, qui solo consensu ineuntur , annumerauda sunt, utpote quae ad actuς validitatem solum consensum externe sufficienter expressum requirunt. Unde iuxta ius commune Sponsalia nihil aliud sunt , quam suturarum nuptiarum promi illo. Sicuti autem in contractibus civilibus solo tonsensu constantibus requiritur , ut de eoti sensu illo externe susticienter constet : iosorumque validitas ab illo unice
dependet, neque attenditur consensus mere internus nullo signo exteriore expressus ita quoque circa Sponsalium validitatem unice attendi debet consensus externe mainniseilatus , insuper habito consensu mere interno soli Deo cognito , quique hominibus innotescere nequit e ae per cGnsequens non permittit humana societas , ut ab illo dependeant contractus , qui inter
XIII. Si ius eommune spectemus, impuberum Sponsalia valida sunt, toto titulo Decretalium De Des notione impuberum ἰ atque ad eorum validitatem susti ei tartas septem annorum ; imo & miror , si malcitia suppleat aetatem ; id est , si usus
rationis aetatem illam praeveniat , ut multis probat Thomas Sancheet loco citato, Diis. I 6 XIV. Uerum hodie Sponsalia saltem publica , quae coram Parocho ritu praescripto contrahuntur inter impuberes sine Superiorum auctoritate , non sunt admittenda , atque aetatem in Desponsandis, quae pioxime ad Matrimonium sufficit, sat aperte requirunt Ritualia, & Synodi. XV. Manuale enim Cameracense expresse vult moneri Desponsatos , ut infra quadraginta dies ad Matrimonium promissum procedant, alioquin deserendi ad Osficialem , nempe postquam adhuc moniti
Similiter synodus Audomarensis tit. I . cap. 4. Praecipiant Parochi eis , quos adis Sponsalia contrahenda admittunt , ut is intra quadraginta dies proximos nisiis Canonicum impedimentum obveniat λis Matrimonium ipsum contrahant , neci se diutius illius solemnigationem differant, is absque nolira, aut Curiae nostrae licen is tia . Synodus Dioecesana Mech liniensis tit. q. cap. I. praecipit , ut Parochi Sponsalix , , coram se contrahentes admoneant ; ut is ad per: culum incontinentiae, aliaque i is convenientia evitanda , intra fere septia is manas post factas proclamationes , si ,, Canonicum impedimentum d muntiatum is non faerit, ad Matrimonii solemni rati , , nem procedant ,, . Idem habet Synodue Businducensis sub Malio tit. Io. cap. 6. insuper addenς .' Et si praescripto tem is pore non processerint , eos Curiae no-
is sirae insinuent a . Haee manifeste indicant, supponi Desponiandos in ea esse aetate , ut insta tempus illud ad Matrimonium procedere possint et quamvis Sponsalia ab impuberibus inita
non irritent, aut absolute reprobent; qu re nec ea, quae de iure communi circa deis spoasationem impuberum decreta sunt, hodie abrogata sunt ; sel quia huiusmodi
Sponsalium usus rarior est, sussiciet, eata aliquo occurrente , consulere Comment tores Decretalium titulum De Desponsa
sos conformiter ad Synodum Tridentinam aeg. a 4. cap. De Reformatione Morrim nil , ne ante contractum Matrimonium
is sub eodem tecto simul habitent , aut
,, camale commercium mutuo habeant ,, ruti loquitur Rituale Mech liniense : vel ut di tertius Manuale Cameraeense: Hon ,, ste se gerant, nec in eadem domo coha ,, bitent ; aut simul maneant se e vel quemadmodum ait Synodus Audomarensis titia . eap. Ne ita cum altera alter ver
se setur , ut fornicationis periculum aur, , suspicio esse possit,, . Merito sane inhibemur Desponss ea, quae aliis vetita non sunt i eo quod haec
Od Rituale Paris ense hortatur , ut quam pri- l ineant, si sint puberes . nee iatra anaum disse inum poterunt sponsi di spontae mattimonium t rant.
364쪽
iam tanto ipsis perieulosiora sint, quo magis erestit affectus 3c spes propediem Μatrimonio potiendi , & seeuritas a dedec re, quod nondum desponsati timent. Itaque serio a Parochis dehortandi sunt Desponsi ab omni eo quod ipsis hactenus non licuit, nec proinde adhuc licet. Nee tantum timor inferni , arnorque puritatis ipsis inculcandus ; sed etiam infamiae metus , nec non periculum infausti Matrimonii, quod saepe accidit ob impuritates illas
Praecedentes . Ceterum notum eli , has etiam in Belgio , praesertim inter homines tenuiores, esse non parum frequentes; quapropter seriam admodum oportet esse hane monitionem. 13. Quid praejue attendendum ut sciatur, an ob Iape enientem aut detectam
circumjfantiam dissoluta sint θοα- falia Ris. Nonnulla sunt quae impediυissent eon. trahi Sponsalia , non disso tint
I . Attendenda conditio personarum. i8. Attendendus modus initorum Ipons lium
r9. Spon Aa sibinde dissoluuntur duntaxat
ex parte unius. ao. Interdum tiantum essectus ad tempus
suspenditur. ar. Per absentiam unius dissolutivitiν βλinde. 22. Quid circa dissolutionem Don alium hodie in Belgio requiratur P
De Vinculo Sponsalium , eorumque Di lutione. I. Sponsalia sis consensu eontracta pariunt obligationem ad contrahendum
a. An Desponsi absolute snt euendi ad
contrahendum Matrimonitim '3. An per censuram cogi deleant ρο. Aliquando ob scandala, aliaque incommoda desissendum a eoactione.
5. Quomodo de his itidici consere debeat Po. Judeis in his prudenter procedere δε-
. In Gallia Judex Ecclesiasicus cogere
non potes per censuras vel condemnare ad dotandum . 3. Nequidem incidenter de dote cuι alimentatione cognoscere potes.
mnare alternative Due vel dota.
Io. Quid eirca haec in Belgio obtineat Par. Sponsalia solo consensu inita , mutuo consensu dissolvuntur. aa. Fallit regula in Donsalibus impub rum ς ο quare a 3. Sponsatia solus etiam sine mutuo com msu dissolυuntur. a soluendiam Sponsalia non f
cit Iuperveniens causa , qua retra
xisset a Sponsalibus contrahendis.
I. Ieuti ea est omnium contractuum, o qui solo eonsensu perficiuntur, na tura & conditio, ut mox a praellito consensu obligationem pariant , ipsostue eo trahentes ad contractuum adimpletionem adstringant ; ita quoque Sponsalia mox ut vel solo consensu , sive verbis, sive nutibus , sive signis externis suffieienter exterius expresso, contracta sunt, obligationem pariunt, ipsosque contrahentes obligant , ut tempore debito, quod promissum est, impleant , id est , nuptias promissas contrahant .
Unde in cap. a. a De Sponsalibus, seribit Pontifex: Praeterea hi, qui de Μa- ,, trimonio contrahendo puὲe, & sine omni,, conditione fidem dederunt , common n- , , di sunt , & omnibus modis inducendi, is ut fidem praestitam observent is . II. Post haee tamen subjungit Pontifex: ,, Si autem se ad invicem adaeittere no- ,, luerint : ne forte deterius inde eontinis gat, ut talem scilicet ducat, quam odiose habet; videtur, quod ad initar eorum, is qui societatem interpositione fidei eonis trahunt , & postea tandem sibi remit- ,, tunt, hoc possit in patientia tolerari ,, . Ex hoc textu nonnulli credunt, vi promissionum Matrimonialium seu Sponsalium obligari quidem promittentem etiam exi titia ad contrahendum Matrimonium,& promissionem adimplendam ; sed tamea abstate renitentem per censuras non effe
365쪽
gendum , ne invitus ad Matrimonium cogatur . Quod Marius indicare videtur Pontifex in cam 17. ia eod. Interrogatus enim, qua censura mulier compelli deisis beat , quae jurisiurandi religione negleis Ela nubere renuit, eui se nupturam interpolito iuramento firmavit: respondit: ,, Quod cum libera debeant esse Matriis munia , moneuda est potius , quam c geuda , cum coactiones dissielles soleantri exitus frequenter habere,, .
cap. IO. - eod. respondisse , quod si is, qui iureiurando aliquam in uxorem duce re promist, mouitis Episcopi non acquieverit , Ecelestesica censura eum compellat, ut iplam in uxorem recipiat , & maritalia mitione pertractet; sed tamen addit hanc parenthesim : Nis rationabilis causa οὐ mureiι .
Ad hane parenthesim reflectens Cuia- eius in expositione huius Decretalis , ait: Exempli gratia , rationabilis causa est, si si illo eoacto ad peragendas nuptiasti prosp:ciatur periculum aliquod grande ,, discordiae & odii acerbioris is . Itaque aliud non videtur hu velle Pontifex , quam iudicem omni modo anniti debere , ut promissionem suam , praesertim iuramento firmatam , partes adimpleant idque etiam per censuram; nisi perspiciat, quod haee eoactio difficiles exitus sit habitura ut propterea merito ab illa absoluta
coactione abi lineatur, & contra veniens suae promissioni l . . patientia toleretur s uti linquitur Pontifex in cap. 2. ia eod.
tionem textuum probat quoque Thomas SaneheZ De Matrimonis Γυ. I. disputat. 29. rationem ulteriorem assignans cur eo casu merito a coactione iudex abstineat quia
is iudicis est ait compellere ubi fini Ma-
,, trimonia expediret ex fine enim desuis menda est necessitas in sed in eo casu nonis expedit fini Matrimonii cogere, sed p tius mutuum obsequium , quod ipsius is finis est, impedietur . . . Item quia tuncis iudex coactionem denegans , actori sa-
is vel ἔ vitat enim ipsus grave damnum , is ut si petendi proprium gladium ad seri necandum judex denegaret . Tandem , is quia expedit , Eeelesam minus malumis permittere, ut majus vitet ῆ majus au- tem malum est scandala , & perpetuaso inimicitias oriri , quam fidem Sponsa- ,, lium frangere; iuste igitur Ecelesia hoe is permittet, gratia illud vitandi
v. Haec ille, qui deinde num. 6. n ta necesse non esse, ut judici constet iuridiee de scandalo, ob quod a eoactione des stat ;sed sumeere ut judex ex circumstantiis ,
quas prae oeulis habet , prudenter arbitretur ea scandala secutura esse: totum enim
id negotium arbitrio , & prudentiae iudi-
eis videtur esse commissum. VI. Insuper num. 7. monet, id esse concedendum primae sententiae id est illi ,
quae ait non eme eogendum , sed si monitis non acquieverit , relinquendum, cuius Auctores citat num. a. . Iudicem pru is denter debere proeedere absque strictio,, sima coactione , ne consensus requisitusis ad Matrimonium deficiat: quare si spon- ,, sum ita oblimatum esse videat, ut libe-
,, re Matrimonio consentire repugnet, πο- is nitione potius, quam eoactione utatur ,,.
VII. Cum autem vix sperari queat prosper successus Matrimonii , dum alterutra pars percensuras, similesque poenas ad eo trahendum plane invita, & eoacta aecedit, hodie receptum esse in Gallia testatur Claudius De Bion deau in Bibliotheea C non iea, verbo Mariages pag. 87. edit. I 68
Quod si de initis Sponsalibus , sive fa-- cta premissione constet , judicem Eceleri siasti eum pronuntiare posse , fidem effeis exsolvendam , & Matrimonium contra
is hendum ; quod si Sponsus recuset , ipsi
is esse imponendam poenitentiam, aut er is gationem eleemosynae ob fidem violatamris sed ad dotandam, vel intertinendam spon- ,, sam cogere sponsum non posse , etiarnsi se id olim fieret per excommunieationem.
M Dissolvit autem Desponsos ait ) &is permittit , ut ad damnum , & interesseis agant coram iudice seculari σ)is.
Extat consultum Supremi Senatus Pari senis tam Couditer ad solvendam fidem, quam de metu datum au. Iε s. quo tescissa luit sententiamttim ici eontrahendo dederat , poena censularum
sciatis Andes ventis, qui damnaverat Margari. Ecelesiasticarum interposita.
366쪽
Ias Delesilassicum in versam. VIII. Observat quoque Choppinus De
Sacra Politia lib. 2. tit. I. num i . usuri receptum non esse in Gallicis Tribuna-- libus Rescriptum Clementis III. in Cap. o De PRUDENTIA u De Donat. inter et LM rum, . uxorem , Pontificiae notionis ense se iura dotium , perinde ae nuptialisis sponsionis, iudicioque terminata Matriri monii controversia , λι is cognitionem se in Praetorio Episcopi supersere. Ast mo- ribus nostris ait) vinculo tenus connu-- biali Praesulum eli profanis ius reddere, ,, tamquam de Ecclesiastico Sacramento . Eo autem sunctis nullum supere si de do-M te iudicium , nec de nuptialis quidem is muneris restitutione , tametsi conjuga- lium pactionum arrhabonis, de appendis, eis cuiusdam
mnaret non simpliciter ad contrahendum Matrimonium; sed alternative due, vel Ata, censeretur abuti sua iurisdictione , atque per appellationem tamquam ab abusu sententia eam retur , uti tradit Carolus F vretius tractatu De Abusu lib. s. cap. I. rum. 16. quia in Gallia nullo modo potest iudex Eeclesiasticus, ne quidem accesονie , de dote eognoscere refertque anno I 6O solemni Arretio Partamenti Divionensis cassatam sententiam ossicialis Cabilonensis,u 1 condemnatus fuerat sponsus ad dueenam sponsam , aut aflignandam competentem dotem , prout intra octi duum elegi Lset, dictumque fuit per Curiam , Omeialem tantum posse cognoscere de validitate,& observ.mtia promissionis nuptialis ; non autem de dote: unde & eitationes in eausa dot s, deflorationis, susceptionis partus, alimentorum , & similes declarantur abusivae ; uti ibidem notat Fevretius.
N. Episcopum Leodiensem potest judex Ecclesiasticus incidenter de dote, vel donati
ne propter nuptias cognoscere; cum aditus
super divortio , actor in libello principaliter concluserit ad divortium propter adulterium , & consecutive ad lucrandam , vel perdendam dotem, vel donationem propter nuptias . Similiter & de alimentis , quae per virum, aut mulierem peti contigerit, pendente divortii causa, vel de tractamento alterius eorumdem cognoscere poterit iudex Ecclesiasticus, si haee eoram eo incidant, vel iudicialiter petantur. Ita praedicta Concordata tit. a. g. 3. . Habentur pari. i. Edictorum Brabantiae lib. i.
Notat praeterea Zypaeus in Iure Novo
titulo De Foro competenti num. 8. quod licet iuxta citata Concordata, cum sine praevio contractu astitur de dote eonstituenda
inter laicos, sol is iudex secularis cognoscat, separatim tamen super emenda Amen-de ou satisfaelion tantum deflorationis in Brabantia coram Ecclesiastico actio instituissit; atque ita non semel a Senatu Brantiae fuisse iudicatum testatur, etsi secus in Gallia iuxta Paponium lib. I. tit. 3. arti M. Quod ad Sacramentum Matrim nil eatenus spectat ait Zypaeus quatenus alternative deflorang dueere , aut dotare cogitur, &semper sere quaeritur quod ex his debeat. Notat quoque Thomas Sanchra loco supra citato num. Io. quod si non disputetur de validitate Sponsalium, sed Sponsalia ce ta snt, atque de iis constet, potest iudex
secularis ad ea compellere , quamvis iuramento confirmata non sint di sicut cogit ad aliorum contractuum fidem non violandam.
XI. Sponsalia , quae solo consensu inita sunt , & hactenus solo partium consensu subsiliunt , etiam solo utriusque eonsensu solvi possunt, iuxta illud vulgatum : nihil tam naturale, quam unumquodque diffolvi eo modo , quo colligatum est , L. 33. F. De Regulis Iuris; quod & procedit, tametsi iuramento firmata sint i quia iura
mentum ipsam naturam contractus non im
mutat , Cap. 2. - De Sponsalibus i ubi id exemplo societatis iuramento firmatae de-eidit Ponti sex. XII. Fallit nihilominus haee regula in Sponsalibus impuberum , quae ex positiva Iuris dispositione dissolvi , etiam mutuo consensu , non possunt , nisi postquam ad annos pubertatis pervenerint Cast. 8. M De Di pensat. INAberum, idque statutum est, ob inconstantiam, & levitatem puerorum, ne quotidie nova contrahant sponsalia , &rursus ab iis resiliant.
XIII. Ulterius sponsalia puberum licet
ab initio valida , frequenter ex causa superveniente , etiam Praeveniendo mutuum
367쪽
PARs II. SEc T. I. Tin XII. De Sponsalibus, Ur Matrimonis. 339eonsensum solvuntur ; tametsi iuramento fuerunt firmata , quemadmodum Januensi Archiepiscopo respondit Innocentius III. in Cap. H. de Iureiurando, solvi huiusmodi Sponsalia , si Sponsa fuerit semitata r,, quoniam ait in illo iuramento talisis debet conditio subintelli ui , s videlicet
,, illa contra regulam desponsationis non v se nerit A. Idem esse si mulier post contracta Sponsalia fieret non tantum leprosa, sed etiam paralytica, vel oculos, aut nasum amitteret, seu quidquam ei turpius eveniret, maniselle supponit ibidem Pontifex. XIV. Pro quo tamen notandum , non sufficere ad diffolutionem Sponsalium, quod superveniat , aut detegatur talis circumstantia , quae si praescita suisset , Sponsalia
inita non suissent: quia certum ei l , multa posse sufficere , ut contract us nondum initus , in hi non deberet , nee iniri conveniret quae nullatenus tamen sufficiunt, ut contralium dissolvant: eo quod contractu nondum inito plena sit libertas non contrahendi: quaelibertas non subest, poll- quam contractus suit perse ius. XU. Itaque ut iudicetur, an ob supe venientem , aut detectam aliquam circumstantiam , Spensalia censeantur esse soluta ;ipsique Deiponsi , aut alteruter eorum ab obligatio ae soluti , expendendum, an tales personae secundum prudens iudicium talibus verbis, & in talibus circumitantiis consensum ante datum oenseantur extendisse ad casum, quo talia super seniunt. Si censeantur extendisse ad casum , quo talia superveniunt, Sponsalla non soluuntur . Si non censeantur extendisse ad istum casum , dicendum est, quod solvantur .
XVI. Hine non difficile est colligere ,
multa posse etiam sine ulla culpa alter trius supervenire, quae Sponsalia dissolvant,sve ex parte spansae, sive sponsi : item quaedam etiam esse , quae quidem praescita impedivissent Sponsalia contrahi , quae tamen supervenientia iam inita Sponsalia non dissolvant.
XVII. Ad haee , non dissiculter intelligitur , quod dum de dissi latione Spons
lium agitur ob supervenientem , aut dete- Elam aliquam circumstantiam, expendendas esse conditiones, & qualitates personarum:
quandoquidem dubitari nequeat , quin eά
diversia te personarum natum sit continge re , ut consensus in Sponsalia censeatur, vel non censeatur extensus ad easum, quo
similia supervenissent, aut detecta suissent. XVIII. Illud quoque expendendum , quibus verbis, & quo modo Sponsalia in
ta sint . Quo enim verba sortius exprimunt voluntatis firmitatem atque constantiam ; ut si iuramentum quoque accedat ;quo insuper magis praemeditate mal iraque cum solemnitate , eo dissicilius ordinarie dissolvuntur , & consensus ad plura postea supervenientia suisse extensus merito praesumitur.
Haee omnia secum expendere , & prudenti iudieio expendenda committere debet , ut quis a Sponsalium obligatione se in conicientia coram Deo solutum exi sti in mei . Si autem eoram iudice in soro ext riore agatur , haec iudici expendenda, &ponderanda erunt, uti late deducit Zypaeus Confuse. i. de Donsalibus , ubi ostendit , admodum disticulter ex parte sponsi dissolvi Sponsalia , ii ultra promissionem desto- ratio sponsae secuta sit. XIX. Uerum & hoc notandum , quod etsi ratione alicuius supervenientis circumstantiae solvantur Sponsalia ex p3rte uniuS, non propterea semper Livi ex parte alterius. Ita fornicatio sponsi tollit obligati nem ex parte sponsae, non tamen eam tot lit ex parte sponsi : sed bie Sponsalia adi plere tenetur, si ipsa velit. Idem in pa pertate , lepra , infamia , & similibus super .enientibus locum habere potet . XX. Sponsalia de futuro solvi, licet iulicite , per Matrimonium eum secunda , tamquam per sortius vinculum , deciditur in Cap. 32. ia De SmWalibus ς eatenus nimirum , quot Matrimonium , non o stantibus Sponsalibus prius initis, subsistat, dc secundam hane uxorem habere debeat. Sed licet ipsa sponsa mox a contracto Matrimonio per Sponium a Sponsa ibus liberetur, possitque libere cum alio e trahere ; nequaquam tamen ex phrte Sponsi
Sponsalia plane soluta sunt ; sed duntaxat pro tempore durantis huius Matrimonii effectus ipsorum suspenditur e atque ideo
Matrimonio per mortem uxoris soluto,
rursus reviviicunt , & si Sponsa velit , Sponsua in vim Sponsalium eam ducere te
368쪽
-so . . Iur Ecclesias cum russom. netur : uti post Baslium Pontium adve tit Zypaeus in Jure Novo titulo De Spon-Losibia, num. 8. Similiter , si alteruter Desponsatorum ingrediatur Religionem , mox ab ingressu, qtiam ante professonem , solvuntur Sponsalia ex parte non ingredientis ut nimirum liberum ei sit eum alio contrahere ;sed ex parte ingredientis tantummodo suspenduntur , quamdiu in Religione pe manserit ; sed s eam deseruerit, reviviscit ex parte ipsus obligatio : ut recte notavit Andreas Uallensis ad hune titulum tr.
XXI. sponsalia quoque ex parte solius Sponsae solvuntur , si Sponsus patriam deserat , & se ad alias partes transferat, ita respondit Pontifex in Cap. 3. a De Donsalibus . Quanti temporis autem absentia Tequiratur , ut hoc titulo Sponsa libera censeatur a promissione sua, nulli bi de te minatur; sed arbitrio judicis relinquitur ;nisi certum tempus, intra quod Matrimonium contrahi debeat , Sponsalibus adjectum si : eo enim elapso , certum est , Sponsalia ulterius non obligare . Cap. 22.ti De Spousatibus. XXII. Inspecto iure eommuni , ad H, Iutionem Sponsalium non requiritur sententia iudicis, aut solemnitas aliqua, praeter utriusque Desponsatorum consensum. Ritualia Belgica autem nolunt Sponsalia propria Desponsatorum auctoritate solvi. Non eos sentiant Parochi ait Ritua- ,, te Mech liniense ut illi , qui in aetate M legitima eonstituti Sponsalia contraxem runt, se mutuo ab eiusmodi promissio- is ne futurarum nuptiarum propria auctois ritate absolvant; sed illos spiritualis Cu- is riae Promotori denuntient: ut causa peris Episcopum eiusve ometalem discussa, si ,, ea secundum iuris dispostionem legitiis ma sit, ab ejusmodi promissione absolis Vantur M.
Idem habet Manuale Cameracense. Et Synodus Cameracensis anno Iso . tit. Ir.ev. q. ait : Sponsalia contracta non di-M rimant Parochi, sed rei cognitionem adri ossicialem nostrum remittant ,,. Idipsum habent Synodi Au domarensis tit. Io. cap. 18. Haee vero intelligi oportet de Sponsalibus publicis , & coram Ecclesiae Ministro ritu solemni contractis : quibus dum Ee lesia semel manum a posuit, nihil, se in-
conlulta, fieri permittit. Impeditur etiam hoe paeto levitas , quae aliter in re tam gravi, & frequenter non sine scandalo , aliisque incommodis interveniret.
De Proclamationibus, seu Bannis Matrimonialibus. r. Quid signfeet vix Bannum. a. Bannum iam pridem in Ecclesia Galliaeana sumptum fuit pro Proclamarione Matrimoniali. 3. Proclamationes illae in aliquibus vel si is recepte , extensae funt ad omnes per Concilium Lateranense. q. Earum usum probavit Synodus Tridenis
3. Proclamationes faciendae post contracta Smo alia ante contractum Matrim
6. Sustus Proclamationum requἰrit , ut faut in Parachiis utriusque contrahentis .
. Quid ex praescripto Θnodorum , cr RLtualium observandum, dum Desponsi funt diversorum Parachiarum , Dein
8. Quod fer nisum, quando Despons domicilium mutarunt , aut plura habent domicilia. q. Quibus diebus feri debeant stio. Debent fieri quando populus est maxime attentus , Doce intelligibili .
I i. Populus monendus ut impedimenta etiam occulta revelet.
ra. Idque etiamsi iudiei aliter probari nequeaut ς interdum tamen revelatio omittenda .r3. Desponsi in confessione de impedimentis
interrogandi , eaυenda tamen revel
tis eo obsonis. I . Sinnodus Tradentina non irritavit Ma trimonium, omisses Praesamationibus,
13. Neque in Gallia huiusmodi Matrimonium es invalidum . 1 6. y
369쪽
PARs II. SEc T. I. TIT. XII. I 6. Synodus Tridentina permittit Discopis dispensare oper P raetimationibus. II. inicam tausam dii pensandi expressi υ-
nodus I ridentina. IS. Duplicem erutienem addit Synodus ς quartim tina Me in Belgio nen obse
9. Synodus . identina desiderat , ut Discopi in concedenda dispensatione sint
ao. Quae μεν ι in his concedendis moderatis x Cartui. ai. An ad evitanda maleficia eoncedenda
di pensatio Par. Qiaid tu Gallia eirta hane diapensationem habeant Etacta Regia, o quast praxis
23. Optandum ut raro dispensaretur; idque innuti ut 5 Fnodi Belsi. . a . Qua cautione Parochi resimonium dare debeant pro obtinenda dissim atione.
23. Perniciosus es abusus, dispensare indifferenter me gravi causa stiper omissione ProcI amationum .
26. Hunc ab iam abcleri posse ostend t ρν xis plurium Dioecesivm s nec non praxis Haereticorum in Proesociis itis. a . Quid circa hae Parochi fecere debeant I. T TU ius vocabuli Bannum non una,
I sed multiplex apud Scriptores ,& in antiquis tabulis eli notio, ait D. Du-Cange in Glossiario, verbo Rannnm ; sed potissimum muniam trino significatu ut plurimum accipitur . Ac primo quidem pro Edicto publico; rursum pro multa judiciaria ; tertio pro districtu ae iurisdietione. Quas notionus ibidem Litus expendit,& ex veteribus Scriptoribus, δι monumentis deducit citatus Auctor. II. Itaque Bannum jam pridem, praesertim in Ecelasia Gallieana , acceptum fuit pro Proclamat one seu Εd flo , qua Matrimonium proclamatur , sive edicitur, ut
si quis saturo Matrimonio , qued pussice
Proclamat ut , aliquid opponendum sciat , edicat sve opponat, quemadmodum manifeste insinuat Innoccntius III. in cap. 27.
u De Sm olibus , reseribens Episcopo Beluaeensi, presertim si legatur Decretalis, ut extat in veteri collectione apud Ant Han. Eoen Tom. II. . De Sponsalitas, er Mair monio. 3s . nium Augustinum , ubi ha e leguntur ris Sane quia contingit interdum , quod ali-
,, quibus volentibus contrahere Matrim is nium , Bannis, ut tuis verbis utamur , is in Ecclesis , fecundum eo uetudinem Ε is elisae Gallicanae editis is &e. Quae minstrema verba omisit Raymundus, e quibuo interim post Cujacium elieit Fijesaeus libro De Origine Parochiarum eap. fm Pr elamationum seu Bannorum matrimonialium institutum ab Ecclesia Galli eam ad ceteris
III. Quidquid sit , illud e stat , quod
tempore Concilii Lateranensis sub Innoeen tio III. eelebrati, usus Proes amationum , seu Bannorum matrimonialium tantum in quibusdam Eeeles is esset notus: ae demum ad omnes Eeclesias per Decretum huiua Concilii in cap. I. v De elandesina D sponsatione, si extensus . Intelligens enim Concilium , frequenteFeontingere, ut contrahendo Handestino , oboce ultum dirimens impedimentum, Matria monia nulli ter eontraherentur: Moeria mis quorumdam locorum mn siuetudinem c ait se ad alia generaliter prorogando, statuimus, is ut cum Matrimonia suerint contrahenda, si in Ecclesia per Presbyteros proponantuTri competenti termino praefinito , ut intra se illum, qui voluerit, & valuerit, legiti- mum impedimentum opponat, , . IU. Synodus Tridentina similiter desiis derans occurrere multiplicibus incommodi quae ex Matrimoniis es andes in is quotidio oriebantur, disti saeri Concilii Lateranen sis vestigiis inhaerendo praecipit , ut iuri posterum antequam Matrimonium conis,, trahatur , ter a proprio contrahentium o Parocho tribus continuis diebus festivi cis in Ecclesia inter Missarum solemnia pu-o blice denuntietur, inter quos Matriae se nium sit contrahendum M. U. Vult Synodus, Proclamationes fieri antequam Matrimc nium contrahatur , id ell, postquam Sponsalia iam publice Ece ram Parocho contracta sunt ἔ aut si ela de: ine inita sint, saltem Parocho de eonsensu in Matrimonium sufficienter eonstet., ndo aliter quam e ram proprio is Parocho Sponsalia contracta sunt , Ma se trimonii denuntiationes non ante ab eo
is fiant , quam ipsimet sponsus, & sponsi
Z et se id Disiligod by Corale
370쪽
Ius Eeclesiasticum inisessum. ,, id exigant, aut eoram 2ffensum praebeant. ,, Qui quidem amnsus , si non eiusdem Parochiae sint, a proprio cujusque Par ω eho cognosci, atque alteri ab altero te-- stimonii litteris fgnifieari debet , . Haec Synodus Dioecesana Mech liniensis tit. ν.
VI. Cum scopus harum Pisamati aeum, seu Bannorum si detegere impedimenta Matrimonii contrahendi , merito Tequirit Synodus, ut non tantum illae fiant ab alterutrius contrahentis Parocho, sed a Contrahent iam , id est . utrausique proprio
Parocho, s Desponsi diversae Parochiae fuerint ; quod expresse notauit Rituale R manum , & nostra Ritualia Belgica, nec non Synodi fieri precipiunt a . VII. Uult Synodus P. II. Mechliniensistit. lo. cap. uandocumque Matrimois nium contrahere volentes sunt diversa- ,, rum Dioecesium, Decanatuum , vel Pa- ,, rochiarum. Parochus unius ad Matrimois nii solemnizationem non proeedat, nisi &m Omnes proclamationes in Ecclesia sua se-M cerit, nullumque intellexerit Canonicumis impedimentum & similiter Parochum
is alterius Desponsorum omnes tres procla-M mationes secisse, nullum Canonicum imis pedimentum denuntiatum esse ex testiis monio ejusdem Palloris certo cognove-
ω rit , vel de dispensitione ordinarii ipsi is constiterit. Et si forte signaturam illius es Pastoris non noverit, & testimonialesse sibi exhibitas de falso suspectas habeat , se exigat testimonium saltem unius personae,, fide dignae , quod testimoniales illae sintis seriptae vel Iubsignatae manu eius , a ,, quo scriptae , vel subsignatae esse dicunis tur e vel si huiusmodi testimonium ha--, beri non polst , exigat iuramentum ab se altero Desponsorum, quem testimoniales se illae concernunt , quod eas a Parochori suo acceperit , vel ab eo scriptas esse ,, seiat . Et si quem hic periurum esse , se aut crimen falli committere contigerit , si is gravissime puniatur ,, . Similia habet Rituale ; addit tamen:
si Si vero Desponsi sint diversorum Episco-
is patuum , aut Decana tuum, eorroboran- , , dae erunt litterae Parochi illius, qui Ma- trimonium m n solemnietabit , Episcopiis aut Deeani Christianitatis testimonio se . VIII. Ut uero finis pro lamationum Ob tineatur, merito monet Synodus Dioecesina Mechliniensis tit. 9. eap. 8. Si Matriis monium contracturi in Parochia, in qua is est moderna eorum habitatio , brevem is moram traxerint, ita ut ibidem non sint
,, satis noli; et si ibidem Matrimonio junis gi pollini, nihilominus in Parochia, in ua prius habitarunt, ubi verisimilius estis fore ut impedimenta seiantur, denuntia-- tiones Omnes fieri volumus,, .Haee Synodus, ubi & in margine not tur, Congrenationem Concilii Tridentini ita respondisse. Sane menti Coneilii Tridentiai consorme esse, ut si quis plura habeat domicilia in diversis Parochiis, fiant denuntiationes in ea , in qua diutius habitat, & principaliorem habet larem , vel potius in ea, in qua verisimilius est stiri impedimenta , pluribus ei talis auctoribus resolvit Barbosa De oscio er potestate Epi-β i , pari. 2. Allegar. 22. Num. II. IX. Denuntiationes seu proclamationem
Synodus Tridentina fieri vult diebus sestia vis; idque in E esia inter Missarum s
lemnia ; quando nimirum solet esse maior populi concursus ; ut ita Matrimonium contrahendum magis innotescat , & imp dimenta facilius detegantur, qui est huius Decreti scopus. Unde eas fieri posse alio die, quam se- sto, si ob aliquam solemnitatem in Eeelesia celebrandam , quamvis sine festo in populo, ma nur ad Ecelesiam fiat populi concursus, resolvit Barbosa, aliique ab eo eitati dicta Allegar. 32. num. l . & sat patenter lay ponit Synodus P. II. Mech liniensis tit. I . cap. a. praecipiens, proclamationes fieri Domini eis , vel Felli vis diebus sub summo Sacro, vel concione, aut sub frequenti po
X. Debent ergo ad mentem Synodi fieri sub eone ione , aut in Milia , quando ipse populus solet esse frequentior ; idque voce& idi
cc Vide quid hae de te Gallis praescripserit Ludovicus XIV. iii suo Edicto m. n.