Jus ecclesiasticum universum antiquae et recentiori disciplinae praesertim Belgii, Galliae, Germaniae et vicinarum provinciarum accommodatum ... auctore Zegero Bernardo VanEspen presbytero, J.U.D.SS. canonum professore in Academia Lovaniensi. Tomus p

발행: 1766년

분량: 571페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

391쪽

,, lemnietare pnaesumat se . Et cap. 6. pr seribit iuvenum quorumdam insolentias , quae etiam in ipso templo circa novos Desponsos contingere solebant.

Synodus Audomarensis, tit. IO. cap. II.

ait: Sancta igitur eum sit res Matriis monium ) non contrahatur nisi in Eeis clesia , nequaquam in privatis aedibus is quantumvis honestis se. V. Advertit Zypaeus titulo De Sponsalibus , num. iv. 'uod Concilium Tri- dentinum benedictionem quidem in temo plo suscipi mandet , non aeque Matriri monium ibi contrahi : adeo ut Sacrari Congregatio censuerit, Ordinarium nonis posse prohibere, quin Matrimonia domiis celebrentur, servat 1 Concilii forma, reis serente Sanchea, lib. 3. dio. I . uum. 2o.

aliisque ἰ sed id quidem pro iis regioni- ,, bus non improbo ait Zypaeus; ubi vi

is gines raro in publicum prodeunt , sedis in liberioribus gentibus, ut sunt noli is Belgicae, probare non possum; ubi quiri dem usus hastenus obtinuit, ut non ex- , , tra templi parietes Matrimonia solemni- ,, Zentur is . Haec ille , qui ibidem ostendit, hune usum in his regionibus esse laudabilem atque reserendum inter laudabiles consuetud mes, quas Synodus Tridentina retineri voluit. VI. Sponsis Ecclesiam ingressis , atque utroque per Parochum specialiter , & sigillatim interrogato , utrum venerint huc libera sua voluntate, & a nullo eoacti ad contrahendum inter se Matrimonium , &utroque respondente ab irmative , tune Sacerdos iuxta Rituale Mech liniense , coniunctis dextris amborum , & stola involutis , eum signo crucis, invocata SS. Trinitate dicat: In nomine Patris, Filii, 5piritus Sancti s inchoetur urium. Ex Isdoro refert Gratianus , cavs. ῖ . quaes. 3. Can. 7. quod nubentes pM -- nedictionem vitta invicem quasi uno vinis culo copulantur , videlicet ideo fit , ne is compagem conjugalis linitatis disrumis pant ,, .

De Dansalibus, oe Matrimonio. 383

Uittam hane suisse candido purpureoque colore variegatam testatur ibidem Isidorux; mysticam horum colorum rationem subjiciens: Candor ait) ad munditiam viis tae , purpura ad pol irritatem sanguini cis designandam adhibetur : ut hoc signo &is continentiae lex tenenda ab utrisque ad D tem yus admoneatur , & post haee relo dendum debitum non negetur VII. Post haec praemissa monitione de indissolubili Matrimonii vinculo , monet primo Sponsum , ut secum & intelligibiliter pronuntiet semam contractus Matrimonialis ; sive verba distincte consensum Matrimonialem exprimentia : quibus prinnuntiatis, eadem proponit Sponsae pronuntianda ; ac dein data se utrinque fide, dicit Sacerdos : Et ego tamquam Dei Minia Iler, vos in Matrimonium coniungo: In nomine Patris, me.

Ita Rituale Mechliniense ; quibus sere

consonat Rituale Romanum . Et quamvis nec verba a Contrahentibus , nec formula a Sacerdote pronuntianda, sint de substantia Matrimonii a) ; suificiatque & hodie

consensum Matrimonialem, etiam sine ver bis Gram Paracho nulla verba proferente, neque Matrimonium confirmante, imo p

stive improbante, praeitari, ut validum sit Matrimonium : tamen nec Parocho licet his omissis , aut alia serma Matrimonium solemnitare , aut ei consensum praebere , alias graviter puniendus ; uti & Contrahentes praescriptos ritus contemnentes.

VIII. Sequitur ex praescripto Ritualium , henedietio anutili secundum se amin Rituali cuiusque Dioecesis praescriptam. Rituale Romanum praescribit, ut Sponsus annulum benedictum de manu Sacerdotis acceptum imponat digito annulari snistrae

manus Sponsae, Sacerdote dicente e In no

more Patris, o Filii, Spiritus Sancti. Ex praescripto Pastoralis Mech liniensis .

Sacerdotes postquam annulum aspersit aquὶ benedicta, infert illum digito annulari dextrae manus Sp-nsae, aut alteri secundum morem loci, dicendo : Actape annulum 5-

ab His sane reiiciuntur a Theolo3is, qui S

ter dotem Ministrum Sacramenti Matrimonii nun

cupant , quique hujus taci emi formam esseu-tialem constituunt in his , vel similibui verbis ;ego vox, M. a Sacerdote prolatia.

392쪽

g. Ius Ecclesias cum Universim.

dei Matr monialis , In nomine Sanctissimae Trinitatis , ut illum portans , H armata viriti te caelestis benedietionis , O princiat

ibi ad salutem aeternam. IX. Antiquissimus est anutili usus apud Veteres . Et quidem tam apud Romanos, quam apud Hebraeos moris fuisse , ut in omni pastione loco arrhae annulus daretur,

ex Plinio , & Hillaria Sacra Genesis 38.

observat Baronius ad anuum 37. atque ex huiusmodi usu fluxisse videtur pergit Baronius i ut cum spondentur nuptiae, Synsus loco arrhae Sponsae det annulum. Annuli Sponsalitii meminit quoque Te tullianus in Apologetico cap. 6. ubi exponens pristinam mulierum Christianarum odestiam , ait: Cum aurum nulla n rat praeter unico digito , quem Sponsus,, oppignorasset pronubo annulo M. Meminit quoque hujus annuli Clemens Alexandrinus in Paedagogo suo Christiano lib. 3. cap. ii. asseritque , quod dareturtixor; non ornatus gratia , sed ut obsignaretqtιae domi erant. In signum nimirum cura rei domesticae: in quem quoque finem claves novae nuptae tradi solitas tellatur Festus. Obsignari enim solitas penarias arcas, ne surriperentur a servis, ex Plinio notat Baronius loco eitato : Observans insuper ,

annulos sponsalitios olim apud Romanos sui sis plerumque ex ferro ; unde & Te tullianus de habitu mulierum cap. II. generatim dicit: Nam oe annuli ferro 'nt. X. Apud antiquos Christianos annulis sponsalitiis insculptum fuisse signum fidei, quod eli Hieroglyphicum amoris , & concordiae, monet ibidem Baronius. Hane annuli sgnificationem non obscure insinuat Nicolaus I. in responsis ad Bulgaros apud Gratianum Cares. Ro. quo. I.

n. 3. Postquam arrhis Sponsam sibiis Sponsus per d:gitum fidei annulo lasis gnitum desponderit Et apertius Isidorus, apud Gratianum ibidem Gn. 7. Quod in primis nuptiis is annulus a Sponso Sponsae datur, fit hocis nimirum , vel propter mutuae fidei si-

,, gnum, vel propter id magis, ut eodem ,, pignore eorum corda iungantur . Unde

is & quarto digito annulus idem interitur, o quod in eo vena quaedam ut sertur sanguinis ad cor usque perveniat M. Eamdem mysticam annuli signisseationem indicat formula traditionis annuli ex Pallorali Mech liniensi supra relata. Et in ejus beneuietione dicitur iuxta Rituale

Romanum e Benedic , Domine , annu- , , tum hune, quem nos in tuo nomine Minis nedicimus, ut quae eum gestaverit, βδε- , , litatem integram suo Sponso tenens , in is pace, & voluntate tua permaneat ; at- is que in mutua charitate semper vivat is .

ditionem, sequitur Sacerdotalis Benedictio; uam flexis genibus ante Altare a Sace ote noviter coniuncti suscipere debent. Quamuis formulae Benedictionis nuptialis , quae hodie exstant in Ritualibus sint recentioris aevi ; atque in variis Ecesesis diversae , ipsa tamen Sacerdotalis Benedictio antiqua est , & apud Christianos jampridem ut lata.

Huius Benedictionis meminit Clemens Alexandrinus loco citato loquens de comis fictitiis mulierum quasi benedictionem impedientibus , ait : Cui autem manumis imponit Presbyter , cui autem Benediis est ' Non mulieri, quae est ornata , sedis alienis eapillis, & per hoc alii capiti,,. Sunodus Carthaginensis IV. Cau. II. apud Gratianum Caus 3 o. quaest. 3. C . . ait: Sponsus & Sponsa cum benedicendiis sunt a Sacerdote , a parentibus suis Scis paranymphis offerantur ,, .

Plures ibidem Canones , qui huius henedictionis meminerunt, recitat Gratianus licet sorsan non tam antiqui sint , quam

sunt Auctores, quorum nomina reserunt.

pto Pastoralis Mech liniensis , novi con-- juges honestiori loco collocati , audiunt ,, Missam, orantes Deum pro Matrimonii si iam initi prospero successu M. Rituale Romanum indicat, Missam duntaxat celebrandam , si nuptiae sint henedicendae ; atque ita ipsam Missae eelebratimnem esse vice benedictionis . Post benedictionem enim annuli immediate subjicit ris His expletis, si benedicendae sint nuptiae, si Parochus Missam pro Sponso, & Sponis sa , ut in Missali Romano , eelebret , se servatis omnibus , quae ibi praescribunis turis. Neque alterius benedictionis mominit. Er

393쪽

PAR II. sne T. I. Tr T. XII. De

Et sane pridem benedictio nuptiarum intra Missarum solemnia fiebat post Ora-

,, tionem Dominicam , & omnia alia quae is intra Missarum solemnia olim benediceis bantur, uti elarum est ex nostris Sacra- mentariis is inquit Hugo Menardus in notis ad Sacrament. pag. 4 q. qui primus edidit ex Codice Remensi exarato ei in annum milles mum, Aetionem seu Misisam propriam nuptialem, in qua inter alia dieitur r Et dicis orationem Dominiis cam , & se eam Sponsam benedicis , ,, his verbis r Deus qui mundi crescentis is exordium ,, &c. Hujus veteris ritus vestigium est, quod in Pastorali Meehliniensi praescribitur: Di-- cto Pater noster, Sacerdos antequam di- Cat, Libera nos quaesumus Domine, stansis in cornu Epistolae verius Sponsum &D Sponsam ante Altare genuflexos, dieit su- ,, per eos sequentes orationes,,: Hae enim orationes locum pristinae benedictionis sudiplent. Ad benedictionem Sacerdotalem, seu p tius benedictionem Eeelesiae mini ferio Sacerdotis impertiendam, nee non ipsum Mi Lia Sacrifieium in nuptiarum benedictione celebrari consuetum , non obscure alludit Tertullianus lib. 2. ad Uxorem cap. 8. dicens. ,, Unde sumetamus ad enarrandam selicita- ,, tem eius Matrimonii, quod Ecclesia conis ciliat, & eonfirmat oblatio, & obsignatri benedictio is .

Ad haee verba , eonfirmat oblatio, reflectens Uir eruditus Nicolaus Rigaltius, ait:

se Cum ab Ecclesiae Praepositis coniugium, is ut Septimius dixit, conciliatum solemniis die Eeclesae sistitur , eommunibus fideri lium votis inter Sacrificiorum orationesis benedicendum is . XIII. Addit praeterea Pastorale Mechliniense r Minister eelebrantis, osculum pari eis a sacrificante acceptum desert primum se Sponso, ae deinde Sponsae cum gratia-

is rum actione, ae mutuae charitatis desiis derio illud aeeipient in sgnum charitari iis, ac perpetuae pacis Christi cum Sponis sa sua Eeelesia , & postea ordinate ce-

is teris in honorem nuptiarum praesenti- ,, bus M .

osculi nuptialis meminit Tertullianus libro de Velandis Virginibus cap. II. Nec Ham pen Tom. II.

spissolἰlus, oe Matrimonis. 383 dubium quin sibi mutuo olim Sponsi osculum darent .

XIV. Fideles enim in ipsa Saera Syn xi se mutuo osculo Diutasse , seu pacem dedisse , multis ostendit Cardinalis Bona lib. 2. Rerum Lituet. cap. I 6. & eoncludi tris Signum igitur mutuae dilectionis , &is pacis , erat osculum inter Christianos , is a quo procul aberat omnis suspieio imo puri effectus,, . Deinde paucis interpostis , subiungit e,, Veteri tandem simplieitate in malitiam ,, degenerante , subtractum paulatim estis osculum , & eius vice mos introductus,, porrigenisi tabellam cum Crueis , vel ,, Chri lii imagine , quam superioris seeuti,, Scriptores oscularium vocant , de quo is vocabulo agit Spei mannus in Glossario,,. XU. Absoluti Missa postquam novis Conjugibus, ae toti populo communis suerit impensa Missae benedictio , priusquam Sacerdos incipiat Evangelium Sancti Ioannis, adducendi sunt novi Coniuges ad Altare ex praescripto Pastoralis Mech liniensi ad quos conversus Sacerdos dieit : Deus,, Abraham , Deus Ilaae, & Deus Iacob,, sit vobiscum, Sc ipse impleat benedictio-

is nem suam in vobis , ut videatis filiosis filiorum vestrorum usque ad tertiam, &,, quartam generationem , 8c postea vitam is aetemam habeatis sine fine. &e. Ex eiusdem Pastoralis praescripto Sacer dos legere debet E Wangelium S.Ioannis In Principio erat Verbum, super novos coniuges ; atque lectum Evangelium Crucis impressione signatum exhibere utrique osculandum a

XUI. Pleraeque hae sacrae taeremoniae ν& iteratae Benedictiones desiderantur in Rituali Romano; ibi brevis admodum so mula solemni randi Matrimonium habetur, subiiciens propterea hane cautionem Syn di Tridentinae : Ceterum , si quae pro- is vinciae aliis, ultra praedictas, laudabili is bus consuetudinibus , & caeremoniis iciis celebrando Matrimonio utuntur , easis Sancta Tridentina Synodus optat retineri ,1 .

XVII. Parochi igitur in hisce praesertinpta Ritualium suorum sequi debent ; aefrequenter ostendere populo salutarem usum harum caeremoviarum ; ae signanter essica-

394쪽

ciam precum, & Benedictionum, quae no- is habet , sed mulier

mine Ecclesiae super novos conjuges sunduntur; quodque merito timeant , qui iis contemptis contra Ecclesae prescriptum Matrimonia ineunt, ne maledictionem pro benedictione in se , & proles suas accer- sint . Deinde Me notandum, Benedictiones iaRitualibus praescriptas duntaxat primas nu- Ptias concernere, uti insta ubi de seeundis nuptiis agetur, latius dieetur; ratioque illius diversitatis assignabitur. XVIII. Matrimonii solemnietatione a soluta monet Pallorale Mech liniense Par Chum , ut novos conjuges egregie etiam B coram populo hortetur, ut ad exemplum ,, Tobiae , & sacrorum Canonum conmis itum, propter reverentiam Sacramenti , ,, & Benedictionis biduo, vel triduo ora- D tionibus vacent, & callitatem servent , ut se tamquam filii Sanctorum coniugium Chri ilianum eum Dei timore com summantes, setant uterque υas suum posse sed re in sanctificatione , π honore, ποπm autem tu pasione desiderit , sicut gentesti quae ignorant Deum. I. The J. e. q. v. 3. Ex Concilio Carthaginensi I U. Co. I 3. resert Gratianus ea . ῖα quot. I. Gn. . ,, Qui Sponsus & Sponsa cum accep ,, rint Benedietionem , eadem nocte pro se reverentia ipsius benedictionis in virgi- ,, nitate permaneant Glossographus reflectens ad haee verba e

catum si aliter fato quod concidit cum eo, quod Pasorale dixit , ad sanctorum Cano

novos coniuges inll ruant, ubi res postuis lat, verecunde & modeste , ut non exi- ,, stiment, sibi quidvis inter se licere, necis se habere mutuam corporum potellatem, o ita ut quidvis alteri liceat , cum altem rius corpore ; nec enim aliud eo origis nomine Apollatum intelligere r. Cor. B ca'. 7. v. g. ubi ait: MαIter οἱ cor risis potestatem non habet , sed vir et semiliter ,, autem σ vis fui corporis 'restatem no quam membra ad generationem a natura deputata, quibus,, utantur eo modo , quo ex naturae inlliinis tutione generationi serviunr, non alior, , Nam si alio , non conjuges , sed virum is quidem uxoris adulterum, mulierem a is rem mariti meretricem etse , quod quo-- dam loco ait D. Augustinus,, . Poterit hie servire Parocho quod habet S. Franciscus Salesius in Introductione ad vitam devotam part. 3. cost. 39. ubi pie ,& easte expGnit, quomodo conjuges se ei ea actum conjugalem gerere debeant. XX. Ut contracti Matrimonii certa semper fides haberi queat , mandat Syn dus Tridentina Se f. 2 . cap. t. De Refremat. ut habeat Panachus librum, in quo se coniugum, & rellium nomina, )iemque is & locum contracti Matrimonii deseriis bat; quem apud se diligenter custodiat se.

Hoe Decretum renovans Synodas P. II. Mech liniensis rit. lo. ωρ. 7. add:t : Et is quotannis in visitatione Archi- presbyte

exhibeant. Qui quidem liber ubi iamo completus fuerit , servabitur in archivisis Ecclesiae, , . XXI. Ed cto perpetuo Principum n

strorum anni i6ri. arr. 2O. mandiatur Mais

gistratibus quorumcumque locorum, ut quotannis accipiant exemplum sive copiam ut vocant ) authenti ratam cum registro Par chiali in quo notantur Baptismata, Matrimonia . &Sepulturae, omnium eorum, quae hoc toto anno occurrunt quod exemplum

Pallor ipsi Magistratui dare tenebitur, ut in sua quisque Magiitratus respective a chiva referat, diligenterque culladar. In suis per ut Magiitratus pagorum confici iubeant

duo exempla , quorum alterum mittant ad superiorem sui territorii iudicem, ut ibidem reservetur; idque sub poena arbitraria ianegligentes . Volentes dictis regis fris eo rumque exemplis plenam fidem adhiberi absque ulteriore probatione: cum nimirum de aetate, coniugio, morre, promotione ad Ordines, provisione beneficiaria, seu secularis ossicii collatione, Ec restitutione agmtur ; de quibus in ipso articulo mentio

c Id in Galliis sinetrem est Edicto . quod i XU. renovavit in sua Declaratione s. Aptilia Luta XIV. dedit - . 14. . quod quidem Ludov. l an.

395쪽

PARs II. SEc T. I. T in XII. De Sponsalibus, Cr Matrimonis. 38 Ad hoe Edictum reflectens Zypaeus titulo De Parochiis nun1. 6. ait. quod valis de exsudiret, omnes Episcopi su 1 saltem is auctoritate Palloribus m/ndarent , &is eXequerentur, ut in archivis Epistopa- ,, libus huiusmodi exemplaria reservaren-

,1 tur M.

XXII. Mandat denique Synodus Tridentina Seg. 24. cap. Io. De Reformat. -- primonii , eurent Episcopi, ut nuptiae ex is qu1 decet modestia fle honestate fiant tis sancta enim res eli Matrimonium , dcis sancte tractandum ,, Nuptias solemnibus conviviis, saltibus, ,, s enis i dare potius quam ornare , estis abusus antiquus a Gentilibus devolutus is in Eccletiam ,, , ait Christianus Lupus in Seholiis ad can. 24. Trullanum p quo Canone cavetur, si quis Clericus ad nu- D ptias vocetur , quando ad deceptionem se comparata ludicra ingressa suerint , suris sat & discedat , Patrum nostrorum sese iubente doctrina, , . Et antiquior Synodus LaodicamaCan. 33. statuit, quod non oportet Christianos ad nuptias venientes se turpiter & indecore terere, vel saltare , sed modeste cinnare , Oc prandere, ut decet Christianos. Rursus Synodus Agathenss anno so6. n. 39. iniunxit sacratis hominibus, ut

is nuptiarum evitent convivia, nec his coe- ,, tibus admisceantur , ubi amatoria can- , , tantur dc turpia , aut obscoeni motus,, corporum choreis , & saltationibus em M Tuntur , ne audi us aut obtutu saerisse mylleriis deputati turpium spectaculorumis atoue uerborum contagione polluantur,se

Apud Gratianum Dis. 3 . Can. 19. Synodus Gyaeensis in Dioecesi metensi anno Io 3 o. eelebrata, sub Ferdinando Rege primo Castellae , qui cognominatus est Pius, praesentibus omnibus Episcopis, &Optimatibus eiusdem Regni can. 3. ait r,, Presbyteri ad nuptias causa edendi noci,, eant, nisi ad benedicendum , . Cum nee in hodiernis conviviis nuptialibus leges sobrietatis, & honestatis Christianae per omnia servati soleant , et itannum Canonum ratio manet ; atque singulariter haee eonvivia a Parochis , & Sacerdctibus evitanda sunt; ut nec rogati accedanι. XXIII. Quia in hisce conviviis instrue dis magnus excessus , pr.esertim in pagis , committi solet , per nimiam ad ea convivia solitam personarum invitationem; Caresat V. Edicto . Octobris IIII. art. 28. cavit, ut si qui eonvivium nuptiale instrueiare velint , non poterunt ad illud vocare nisi proximiores eonsanguineos utriusque

coniugatorum neque numerus personarum excidere queat numerum viginti; nee eon

vivium illud protrahi possit ultra ipsum

diem nuptiarum & sequentem usque ad tempus pomeridianum . Habetur pari. I. Edict. Flandriae lib. 3. Rkόrita I. Hoe Edictum renovatum est Io. Decem bris i 611. sed extensum ad quadraginta paria, sub prena, quod tam sponsi, quam eonvivae mulctam Zo. florenorum incurrante eum declaratione, quod Magii ratibus, aut clariis facultas desuper dispensandi tributa non sit , & dispensantes ipsi ad aue. florenos mulctentur . Iterum Edicto ulta Decemb. 613. Principes idem vetuerunt restricto numero ad 32. paria cum pror gatione ad secundum diem , sub poena χαflorenorum, quam sponsi incurreat pro numero, aut tempore excedente.

396쪽

TITULUS XIII.

De Impedimentis Matrimonii

CAPUT I.

Penes quem sit auctoritas indueendi Impedimenta Matrimonii. a. Quid nomine Impia ment; his isteli Emtur ἰ quoluptlicis gemeris sit 'a. Impedimenta Matrimonii etiam apud Gentiles nota fuere . 3. M Uiratuum e ilium est leges Matriamoniis inrandis praescribere . . Qua ratione hodie competat Ecclesia M

trimonia ordinare.

I. Haec compendios expressi S. Thomas. o. Ex sententia S. Thoma juxta diυersos fnes, diversorum iurisdictioni DLiacet Matrimonium . . Sequitur . quaedam esse , qua iure natura impediant, O dirimant miri

monium.

S. Confectaritim es , Mas Ibatum Politicum posse saluere impedimenta Matrimonii.

9. Certum est , PνIncipes Gentilis quoad suos subditos Gentiles, possie induc

νe impedimenta etiam dirimentia. ro. Pνincipibus etiam Catholicis competit auctoritas flatuendi impedimenta impedientia .ri. An etiam dirimentia quoad subditos Catholicas ' opinio Sancheae.12. Quid sentiat Petrus Soto ρ13. Principum auctoritatem in statuendis impedimentis Matrimonii , ad mitG ilesius Dockν Sorbonicus.14. Hae aut&ritate a multis seculis usi non sunt Principes Catholiti . II. Non tamen potestas ipsis Principibus absolute eLmpta videt&r.r6. A mtillis seculis iisvoluit, ut Ma Ecclesia inter Catholicos Ilatueriis im- pea meuta dirimentia . I7. Hae potessare a primis seculis usa fuit Geusa. I 8. Hane potesatem habuit Delesia ind pendenter a eoncessone Principum fo

cularium.

ς. Potestas Ecclesiae corrigendi Ieses civiles. ao. De initio Dodi Tridentina eirca auis Horitatem EccIesia patuendi impedia

menta .

ar. Consuetudine induet possunt impedimenta Matrimonii. I. TMPEDIMENTORUM nomine hὶe inteLI ligitur, quidquid Matrimonium iure reddit nullum, aut illicitum. Nonnulla enim sunt , quae ipsum contractum Matrimonialem non tantum redis dunt illicitum , sed & intalidum ac nuia Ium ς vocanturque impedimenta dirimentis, eo quod dirimant , seu irritent Matrim nia eum similibus impedimentis contracta. Alia sunt , quae Matrimonia quidem eontrahi prohibent ; sed contracta non dirimunt , vel irritant , dicunturque impe&menta impedientia. II. Similia impedimenta non tantum apud Christianos sed etiam apud Insideles, & Gentiles nota semper fuerunt. Ut enim eontractus Matrimonialis finem, ad quem a natura ordinatus est, obtineret,

sollieitae suere Gentes etiam lumine fidei destitutae, suis legibus contractum hune siecircumscribere, ne extra finem a natura praescriptum exorbitaret. Hi ne tot Romanorum Principum circa aetatem , qualitatem, ceteraque ad Matrimonium spectantia

leges ; quae etiam hodie in Corpore Iuris

adhue leguntur. III. Ulterius , quia Matrimonium ad bonum politicum quoque ordinatur: atque ex Matrimoniis conuenienter , aut incon venienter initis multum dependet honum

politicum, seu Reipublicae tranquillitas aut turbatio, in dubie Magistratus Civiles pro- spieere debent, ut Matrimonia sic eaniatur, ut bonum politicum & regimen Reipublieae inde non satiatur, nee tranquillitas familiarum turbetur.

397쪽

PARs II. fge T. I. T 1 T. XIII. De Impia mentIs M.tνιmonii. IV. Denique, quia Matrimonium Chri-

uianorum per Christum ad Saeramenti di Mitatem & efficaciam fuit elevatum ; ac Iam etiam ordinatur ad sinctificationem Fidelium, quidni ad Ecclesiam spectet πω videre, ut per Matrimonium hune finem Fideles assequantur rV. Hae omnia brevi compendio comprehendens Sanctus Thomas , ait : Inti quantum igitur ordinatur ad bonum naiari tur , quod est perpetuitaς speciei , diri rigitur in finem a natura inclinante in se hunc finem , & se dicitur esse naturaris Offictum : in quantum vero ordinatur , is ad bonum politicum, subiacet ordinatio. ,, ni legis ei vilis ; in quantum igitur adis bonum Ecclesiae ordinatur, oportet, quod se subiaceat regimini Ecclesiastico,,. Lib. 4.

contra Gentes cap. 78.

VI. Et rursuς ibidem : Consideran- dum est, quod quando aliquid ad divero sos fines ordinatur , indiget habere diis versa dirigentia in finem , quia finis esto proportionatus agenti di generatio autem

is humana ad multa ordinatur , etiam adis perpetuitatem Ecclesiae, quae in fidelium, , collectione consistit; unde op rtet, quod ,, huiusnacidi generatio a diversis dirigatu :D in qu 3ntum igitur ordinatur ad bonum, , naturae , qu Dd est perpetuitas laeet et , o dirigitur Jn finem a nὰ tura inclinante se in hunc finem , & se dicitur ecth natuis rae osticium: in quantum vero ordinatur ,, ad bonum politi eum , subiaeet Oiama - ,, tioni legis ei vilis : in quantum igitur ordinatur ad bonum Ecclesiae. Oportet, is quod subiaceat regimini Ecelesia 'imUII. Hoc principio praesupposito , evidenter sequitur, iure naturae quaedΑm pos-

'equiri , sire quibus Matrimonium vel , vel iuvalide ineatur; eo quod sine

hi ς finist a natura intentus haberi nequeat: quapropter nemo dubitat quin quaedam sint, quae iure naturae Matrimonia impediant& annuli est . , Hl. Similiter si iuxta s. Thomam , M trimonii , in quantum ord natur ad

bonum politicum , subiaceat Ordinationi legis civilis; cinsequenς et , posse per civilem legem seu Magistratum statui quaedam impedimenta, quae sunt necess ri aut convenientia, ut Matrimoniam hunc Enrmamquatur ; unde etiam verbis supra relatis lubile it hane e clusionem : Ideo ex is qualibet dictarum legum naturae, hum

, , nae, & divinae, pote It persona emei adis Matrimonium illegitima ,, . IX. Atque in primis Prinei pes insistis potuisse, dc hodie adhuc posse itatuere imis pedimenta non tantum impedientia ; sed etiam dirimentia inter subditos suos infidelis , omnes agnoscunt: eo quod hujusmodi

Matrimonia maneant etiam hodie contractus mere civiles.

X. Ad haec, Printi pes seculares Cath lieog & quoad subditos suos Catholi eos possie statuere impedimenta impedientia ita ut ob has Principum ordinationes inlicite eum hisce impedimentis Matrimoniaeontrahantur; quin & contra venientes puniri, atque enectibus civilibus, Matrim nio alioquin annexis privari queant, indubitatum est; & praxis hodierna circa nuptias filiorum-familias sne consensu parentum initas evincit. XI. Quinimo uti rediete notat Sanehre De Matrimonio lib. 7. Disputat. 3. num. 2. absque dubio dicendum est , posse Prinis cipem secularem ex genere G natura suae se potestatis , Matrimonii impedimenta dia, , rimentia fidclibus libi subditi x ex iulla o eausa suis legibus indicere Ratio- is que potissima eli , cum potestas Regia se ad tranquillitatem & bonum Reipublieaeis tuenda pol illimum sit instituta: esus est, se id quod ad hune finem obtinendum desiis deratur, providere: quale est circa Ma- se trimonia ineunda sancire, illa impedienis do vel irritanda : unde enim maxime, , pendent tranquillitas & recta Reipubli

se secularis potestati , Matrimonium esseis Sacramentum : quia ejus materia est co se tractus civilis , qui ratione perinde pinis test ex eausa iusta illud irritare . ae si se Sacramen riim non esset : reddendo per- ,, sonas inhabiles ad contrahendum. & sicis illestitimum & invalidum contractum XII. Petrus Soto leel. 4. De Matrim nIo, eodem landamento ex S. Thoma aD sumpto, hane auctoritatem Principibus f

eularibus asserit : Nee debent ait is Praelati Ecclesiae gravate suscipere, sin quia

398쪽

is quod temporali paci viderint necessarium, se seculares Principes statuant. Nec est curis se illis opponant: sed permittant potius,, Matrimon: um lesibus humanis ordinanis dum , cum ossicium humanum si i &

ri addant postea ipsi , si videbitur , quod

is ad bonum Religionis pertinet se .

Deinde subjicit hane clausulam Quamis quam ei viles leges in his omnibus ex , , pietate certe & voluntate Principum sa-M eile cesserint Ecclesiae , ut iam nullum se censeatur Matrimonium illegitimum,quod is Ecclesia tale non iudicat se. XIII. Hanc positionem Petri Soto nuperrime latius exposuit atque adstruere ituduit Gelbesus Doctor Sorboni eus in Tractatu De Potosate Ecclesiae Principum super impedimentis Matrimonii ς in cuius

seeunda parte duo praecipue evincere co

natur.

Primo, Principibus etiam Catholicis inter subditos suos Catholicos competere potestatem statuendi impedimenta dirimentia;& Principes ea potestate per aliquot secula usos fuisse. Secundo, neque hanc potestatem ullatenus repugnare potestati, quam

Eeelesia semper habuit similia impedimenta statuendi. XIV. In tertia parte sui trauatus adstruit secundam partem assertionis Petri Soto; nimirum, quod ex pietate, & voluntate Principum , exercitium ponendi impedimenta dirimentia jam si penes solam Eeclesiam ; sive quod iam nullum censeatur Natrimonium illegitimum , quod Ecelesia

tale non iudicat et creditque circa seculum

sextum coepisse causas matrimoniales, praesertim quae vinculum matrimoniale ex ratione Sacramenti resultans e cernebant, adtribunal Ecclesiae coepisse remitti ; quod tempore Caroli M. & sequent Ium Imperatorum frequentius factum I donee tandem ad modernam discipimam, quae ei rea seculum xii. stabilita fuisse videtur, deventum

fuit ; ut ipsi Principes nihil amplius ei rea vinculum Matrimonii sua auctoritate statuerent ; sed integrum illius usum Eccle-sae permitterent; ipsique pro impedimento dirimente susciperent , quod ipsa ut tale

deelarasset. XU. Hane esse modernam a seculis aliquot stabilitam disciplinim , non unci argumento evineti ; ae dein cap. q. docet, eam diiciplinam ex pietate , & voluntate Principum descendentem nullum in serre praeiudieium Principum auctoritati inducendi impedimenta Matrimonii : quantumvis a potestatiς huius exercitio quoad subditos tuos Catholicos alistineant ; idque rursus conformiter ad doctrinam Petri Soto . qui verbis mox relatis imme3iate subiicit ris Non tamen propterea vel lesti, vel eonis suetud: ni Reipublieae hoe auserendum est, se ut illegitimos aliquos reddere, si velint, is possint : sed potius, si opus foret, conis firmandum esset ab Ecclesia.

XVI. Quidquid sit , hoc constat , iam a pluribus seculis Ecclesiam , & quiὸem

privative , & eum exclusione Prineipum secular. um , a lmpedimenta dirimentia i

ter Catholi eos ordinata ; eaque pro tem porum , & locorum circumstantiis , nonnumquam extendisse , vel limitata , aut etiam relaxasse ; ae per consequens neeari

non potest , quin Ecelesa hae potestate a primis seculis paeifice usa fuerit. XVII. Quod iam pridem hac potestate Ecclesia usa fuerit , sat aperte innuit Ca- nou 26. vulgo Apostolorum : Ex iis ait is qui non ducta uxore ad Clerum prora moti

. Illud in Galliis non accurate diceretur.

Constat enim plurimis ultimorum Regum Edictis ius apponendi impedimenta dirimentia a Mona chis Hancorum decimo septimo seculo fuisse evercitum. Unum Iaudabo Edictum quod Lud XIV. n. aris . dedit Ante illud tempus in quibusdam

Gilliarum Dioeces bus , quatuor menses habitatio. nis in eadem paloecia requirebantur; in carieris vero sex menses , ut quis coram Parocho eiu id domi

cilii posset validum contrahere Matrimonium . At Lud. XIV. Edicto anni t 6ς . declaravit ad ecinistrahendum valide Matrimonium, domicilium non esse sufficiens'. n s per sex menses in eadem . vel diversa Parochia contrahentes habitaverint . si e

Parrier.

399쪽

PAlls II. fg c T. I. Tr T. XIII. De Impedimentis Matrimonit. 39ris moti sunt, iubemus, si velint, uxoremo ducere, Lectores , & Cantores solos se et sive ut legit Dionysius Exiguus e Seu L

Hores Cantoresque tantummodo.

Et licet Canones hi tribui nequeant Apostolis tamquam eorum auctoribus, eos tamen admodum antiquos, & primis seeu lis collectos fuisse , negari non posse videtur ; uti pluribus ostendi in dissertatione in Canones Apostolorum ; huncque Can

nem tamquam Apostolorum non tantum citant, sed & tamquam fundamentum sui Decreti assum plerunt seculo VII. Patres Concilii Trullani; signum . quod tune tem- oris indubitata Canonis huius auctoritas aberetur : Quoniam in Apistolicis Ca- se nonibus dictum eit inquiunt Can. 6. M eurum, qui non ducta uxore in Clerumis pro Oventur. solos Cantores & Leito. res posse uxorem dueere ; & nos hocis servantes decernimus ., Sc.

Siri eius Papa Epistola ad Himerium Tam conensem cap. 6 se libens de nonnullis Monachis , qui abiecto sanctitatis proposito nuptias ambibant, ait : Quia . σ publieae leges, o EccLEst AsTic A IURA condemnant . Ergo supponit Siricius jam tum feeulo IV. dum haee scribebat, Maejia16- ea jura huiusmodi sacrilegas nuptias condemnantia, suisse stabilita. Similiter eodem secula scribens ad Diodorum S. Basilius de viduo , qui sororern mortuae suae uxoris duxerat, atque huiusmodi Matrimonium re bans, ait: Prinis cipio igitur , quod in eiusmodi rebus is maximi momenti est, morem, qui apud ,, nos est, obiicere possumus , quod is te is gis vim habeat ; propterea quod sin- , , Micnes istae a sanctis viriς nubis sunt

is traditae ,,

XVIII. Plura alia antiquitatis testimonia, & exempla, quae Ecclesiae poteitatem ponendi impeὸimenta Matrimonii evincunt, per omnia secula deducit Gerbesius in eitato tractatu pari. I. cap. 4. ostenditque hanc austoritatem non accepisse Ecclesiam

a Principibus seeularibus , sed a Chri lio, eamque Jure proprio a primis seculis usque ad hate tempora semper hae auctoritate usam fuisse ; eamque quodammodo necessariam esse , ut Ecclesiae Pallores providere queant , quo Fideles Matrimonium ita in dant , ut Nacramenti effiatum, & finem ejus spiritualem assequantur ; quod argu mentum d. cte, & solide proponit, & explicat east. 2. una tamen ollendens , quod haec Ecclesia: auitoritas , nee non auctoritatis exercitium nullatenus elidant aut diminuant auctoritatem Principum in decemnendis eirca Matrimonia suorum subitorum iis, quae ad honum politieum, & tranquillitatem Reipublieae eonvenire, iudicaverint; sed has duas potestates optime convenire, modo utraque ad finem suum unice collimet, , intra ea, quae ad finem illum eo ducunt, se contineat.

xl X. Illud tamen fatetur pluribusque exemplis dem litat , penes Ecclesiam esse auEloritatem , leges civiles eorrigendi , si forsan quidquam contra ius divinum , aut naturale in illas irrepserit; quemadmodum circa leges permittentes divortium , quoad vinculum , ob eoniugis diuturniorem a sentiam , contigisse infra ostendemus. XX. Initur filum traditionis insecuta Synodus Tridentina re te anathema dixit in eum, qui dixerit : Ecclesiam non po

se tuisse eonili tuere impedimenta clirime , , tia, vel in iis coniti tuendis errasse.

XXI. Porro si iure Eeesesiallico postia

vo impedimenta dirimentia contii tui quean nihil etiam obstat , quominus longa consuetudine , quae vim legis habet . similia induci possint ; illudque non obscure ianuit Ponti sex in cap. r. ia De Comationeo rituali, rei pondens, filios, & filias ante vel post compaternitatem genitos simul posse coniungi ; nisi consuetudo Ecclesiae , quae scandalum generet , aliter se habere nos iuν a . Ex quo ulterius consequitur , quod se-

eundum diversas Ecesesarum consuetudine pollini quoque esse varia impedimenta Matrimonii . Sed tamen , quia in, n facile inducuntur impedimenta dirimentia ob multa incommoda, quae ex distatutione contra

ca Anno x634. Clerus Gallieanus in Comitiis bolis prineipes, praesertim viciniores eoronae haere E cI. lavit Ueterem esse conluetudinem in Galliis, des non possint hae Regis consensu MatrimonIum cc legitima praetcriptione stabilitam , ut Regiae si, contraheIe .

400쪽

Ius Erete filium Unmessum. cti Matrimonii , vel eius nullitate nata

sunt oriri, etiam impedimenta per consuetudinem inducta potius impedimita , quam di imolia iudicanda sunt: ni manifeste appareat , ea pro dirimentibus esse recepta,& ut talia vulgo haberi.

CAPUT II.

An impedimentum, quod Matrimonio iam contracto supervenit, illud dirimat. Iterum exponitur ius Principum in apponendis impedimentis. r. Statuitur quId de eiusmodi impedimem

ii, sit lentiendum.

a. Sententia Gregorii II. vel III. exponitur circa impotentiam, qua uni e eonjugatir supervenit. 3. A Dersatur Euangelicae , UOI ea doctrinae, ut Gratianus docet. . Gratiani doctrinam amplexi sunt The leti oe Canoniliae. 3. Gregorii II. responsum conforme es menti Bonifacit Iummum Pontificem cou- fultantis . 6. Locutum fuisse ex Cathedra Gregorium probabile est. . Principes seculares declarare non possunt dirimi Matrimonium per impedimenium subsequens. 8. Quaesioni de iure principum in προ- nendis impedimentis adduntur quadam non superflua. 9. An olim , an hodie si auctorisas p nes principes inducendi impedimenta Matrimonium diriment a. xo. Sententia Petri Soto hac de re expo

nitur .

it. In Gallia d cuntur Reges semper habui se auctoritatem apponenvi impe

dimenta .

ret. Paucis controvertitur origo juris , quod Melesa habet apponendi νmpedimenta.

I. Uod dictum est superiori capi- ί te, Matrimonium contralium

eum impedimento dirimente, esse nullum, sue impedimenta dirimentia Matrimonium

dirimere, id intelligi debet de impedimento , quod erat inter desponsos tempore initi

Matrimonii : non autem de impedimento post eontractum intrimonium superve

niente

Indubitatum enim est , impedimentum quantumvis dirimens , post eontractum Μ trimonium superveniens , nequaquam Μatrimonium contractum dirimere. II. Legitur quidem Gregorium II. r

seripsisse Bonifacio Episcopo Moguntinoris Quod proposuisti ; si mulier infirmitateis correpta non valuerit viro debitum redisse dere, quid ejus faciat iugalis ὶ Bonum is effet si se permaneret , ut abstinentiaeri vacaret I sed quia hoc magnorum est, si ille qui se non poterit continere , nu- bat magis: non tamen subsidii opem sub- ,, trahat ab illa , quam infirmitas praepe-- dit , non detestabilis culpa excludit ,,r Integra epistola extat tom. 6. Concit. G nerat. talum. I 448. , & citata verba apud Gratianum cauta 32. quaest. 7. Can. I S. sub nomine Gregorii III. sed Iacobus Sirmu dus in nota hute Epitholae subiecta obse vat, eam non esse Gregorio III. sed Gregorio II. adscribendam . Fatendum est, Gregorium , sive II. sive

tum impotentiae, quod mulieri, stante Matrimonio , infirmitate correptae supervene rat, eatenus Matrimonium diffolvi , ut si vir eius se non possit continere, alteri nubere queat. III. Idipsum iam pridem notavit Gratianus , qui & propterea ad hune Can nem monere non dubitav t: Illud G ego,ii sacris Canonibus , imo π Eυangeliea, σApostolieae doctrina penitus inυenitur ad-

Et antiquus Glossographus ad eitatum Canonem Gratiani , verbo adversum sibi objiciens , quod Leo IV. die a Geemrii mianoris id est II. vel III. sine exceptione maudaUit tenenda, respondet : sed illiad in aliis, in quibus heue aixit: Evidenter supponens Gregorium in hoc responso non bene dixisse.

IV. Hane Gratiani, atque Glo graphi sententiam uno consensu amplexi sunt The losti & Canon istae sullinentes Matrim nium legitime contractum , nequaquam dissolvi ob alterius conIugis impotentiam su

SEARCH

MENU NAVIGATION