장음표시 사용
101쪽
DISSERTATIO II, IN RATIONES INQUIRITUR, QUIBUS ALIORUM OPINIONES NITUNTUR.
o, qui Gosen in Aecapto inferiori eoEoeant.
uae sit plurimorum eruditorum de situ Terrae G sen sententia, superiori Disputatione ostendimus. Illi autem, quos nominavimus, omnes atque singuli, situm illius risionis intra fines Aegypti inserioris collocandum esse, contendunt. Et fatendum omnino est, rationes ab illis proferri, quae non exigua speis cie sese commendent, quasque hanc ob causam tacitus praeterire non possum. Quaedam desumtae sunt a natura et indole Terrae Gosen , qualem Moses d pingit: aliae a fetu Terrae Gosen , respectu cum Palaestinae, tum etiam aliarum Aegypti regionum: alsasi denique a discessii Israelitarum ex Aegypto, et via, quam in exitu tenuerunt. Rationes has aut omnes,
102쪽
aut certe praecipuas, sic in medium adserre animus est, ut simul, quid responderi posse putemus, singu lis subiiciamus.
Raspondetur ad primam rationem, petitam a : soli fertilitate.
Primo ratio nobis nunc illa erit, quam viri eruditi ab indole et natura Terrae GHen desumunt. Constat namque testimonio Μosis, Terram Gosen, ubertate soli, rerum omnium abundantia, ac cumprimis pascuis herbosis laetissimam fuisse, ita quidem, ut aliis Aegypti regionibus non immerito praeserretur, Gen XL vi. 18, 34, XLVII. 6, II. Hoc vero
tractui illi, qui in Aegypto in seriori ad orientem Nili situ est, finesque Arabiae et Syriae respicit, egregie prorsus convenire, viri illi eruditi urgent. Ita magnus Vitringa Totus Tractus a Daphnis Pelusiacis, ad . Memphim, Gosen vocatur. Petrus Vallensis, qui iter fecit in hoc iractu, describit eum dicitque esse agrum pascuum, gramin sum, latum. Quod ipsum a Iacobo de Vitriaco iam antehac animadversum fuisse, supra monuimus Disput. I S iv. Accedant ad testimonium Petri Vati ensis antiquiorum observationes, quos inter est Dio-
rus biculur, Lib. I scap. 34J p. 3o scribens: 'H δὲ
νῆσος -τη πρMαις χειροποιητο ς καὶ fa Geogr. Ge. cap. Vm IVidetur respicere locum, qui legitur Τom. Ip. Iaa fin. vers. German. Itinerarii. Conferri possunti noctii et Bonfrarii notae in Genes. xuv. Io, in Posi opsi Critieorum. Adde omnino Itinerarium Cornelii de Brinn I P. I ω - 182.
103쪽
καὶ π ιέχει καλλιςην Αἰγυπτου. Ποτα - χιουτος γαρ obcra καὶ καταρρυτος πολλοῖς παντοδαποῖς εκφέρει καρποῖς , τού μεν ποταροου δια τὸν κατ' ἔτος αναβρατιν νεαραν ιλῖν, ita lege θ αεὶ καπα-χεοντος, των δ' ανθραπτων ραδίως αποψ - αρδευόντωνδα τινος επενοητε μὰν Ἀρχιμήις o. ρακουσιος, ονομάζεται δε απὸ του σχε τος κοχMata Equidem uti hoc negare non possiim,' ita tamen ex veterum et recentiorum Omnium relationibus non minus certum est, hanc non esse praerogativam Aegypti inscrioris, aut illius tantum tractus, qui Memphim inter et Daphnas Pelusiacas iacet, sed privilegium hoc toti Aegypto concessum esse, quam Nilus alluit, quamque inundatione sua fertilissimam omnium orbis regionum esscit. Quod non tantum de agris frugum feracissimis, sed et de pascuis, graminis et herbarum plenissimis, verum est. Plinius igitur hunc in modum de Aegypto iudicat Lib. xx I cap. IS: Aeraptus --
gum quidem fertili ima, sed, ut prope sola iis carere possit, tanta est ciborum ex herbis abundantia.
Nullo vero hactenus argumento comperire potui, tractum illum Aegypti inferioris, de quo nunc loqui. mur, aliis Aegypti partibus iure praeferendum esse; quinimo rationes non desunt, quibus probari posse
videtur, tractum istum, bonitate et praestantia terrae,
aliis Aegypti regionibus aliquanto inferiorem fuisse. Notum est, lentem Pelusiacam olim in magna existimatione fuisse. Uid. Martialis Lib. x III Epigr. o, cuius haec verba: Accipe Niliacam. Pelusia munera, Ientem: Hlior est alica, carior illa faba. Iungatur hoc Auli Gellii Lib. xii I cap. 8: eius coenae fundus et fundamentum omne erat aula collab una n. iis AEnptiae, et cucurbitae inibi minutim caesaa. Vnde Virgilius L. I Georg. 228 et Nec Pelusiazae cti. ram a pernabere lentis, ad quae verba Servius ita
cominentatur: Peliasium unum es de septem ostiis Ni
104쪽
n, ubi primum lens insenta dicitur, vel ubi optima
nascitur. Equidem alio modo Hieroumus ista Poetae verba interpretatus est e): Vnde et Poeta P is eam appellat lentem : non quos ibi genus hoe Dominis glanatur NI maxime: sed quod e Theba are-eν omni Aerapto, per risum Nili, illuc plurima stratur. Verum profecto mihi dubium non est, Hieroumus hic quidem sibi imposuerit. Lenistem enim in illo traima tam copiose provenisse scimus, ut urbs quemadmodum d alio loco iam monuimus, indθ nomen suum traxerit. Hoc vero, si Plinium audimus, indicium est agri tenuioris. Ita enim ille ce): Lens amat solum renue magis, quam pingue, corium utique siccum. Sed missis nis,
' Examinatur ratio secunda, desumta a vicinia Terrae Gosen et Canaanis. Videndum iam porro est . utrum ex situ Terrae Gosen, tum respectu Syriae et Arabiae, tum reis spectu aliarum Aegypti regionum, quem ex Historia Mosaica eruunt viri eruditi, sententiae suae certius firmiusque praesidium conciliare possint. Censent nempe, quae secunda nobis erit ratio, supponi in Historia Mosaica, Terram Gosen, inter ceteras Aegypti provincias, Canaani fuisse maxime propinquam, et veluti vicinam, quod tractui illi, quem pro Gosen haberi volunt, omnium optime conveniat. Ita G- . ce In Ezreh. Lib. I x col. 9Ia. vel In cap. XXX.
105쪽
Guillelmum TFrium collegisse, iam vidimus: Terra Gessen, quae fratribus Lostpis data fisi fe
gitur . in ea parte aegrati est, quae Syriam reo eit, sicut ex temone libri Geneseos esse deprehenditur, quod diligens facile sector inveniet. Et hoe Guillelmi PFrii argumentum g aliis etiam bene
multis maiorem in modum placuisse video, ut in eo non minimum sententiae suae robur ponerent. Sed
profecto nuspiam in Historia Mosis sacra legitur, Gosen Arabiae et Syriae, adeoque Canaani, vicinatu
extitisse ac veluti conterminam. Moses tantum' re
fert, Gosen fuisse regionem totius Aegypti fertilissi. mam, et Iosephum hac ratione pellexisse Iacobum
Patrem suum, ut Terram adeo abundantem habit tum veniret. Si vero perpendimus viam, quam in exitu suo ex Aegypto tenuerunt Israelitae, aperte satis illa convellit eorum opinionem, qui Gysen Syriae et Arabiae adeo vicinam fuisse, sibi persuadent. Sunt tamen quqedam, quae viri eruditi ex
Historia Mosis sibi eruisse viti sunt, quibus vicinia illa Terrae Gosem cum Syria et Arabia adltrui possit. Hanc enim viciniam vel ex eo colligi posse putant. quod Iosephus patri suo in Aegyptum adventanti ob viam processerit usque ad Terram Gosen. Ex quo sequr videtur, regionem Gosen Syriae propinquiorem utique fuisse, quam urbem Aegypti regiam, in qua habitabat Iosephus , quamque volunt fuisse Tanis,
celebrem in Aegypto minori urbem, non ita procul a mari mediterras eo dissitam, a qua ostium Nili niticum nomen habet. Nam cum Moses, Gen. XLVI. u8, narrasset, Iacobum in Terram advenisse, haec 1b Lib. xlx c. sta. In Gestis Dei per Francos T. I
p. 969. Ita Henr. Ainsiporth Annot. In Genes. ALVO M. VBringa l. c. Marshamus Canon. Chron. Pag. 9Q.
106쪽
, Iunxitque Iosepis currum suum, et asicendit obviam Uraeli, patri suo, Gosenam.
Poterimus autem dissicultati huic nobis obieAae s Cile satis sacere, s observemus I viros eruditos hic supponere, Iosephum habitasse Tani, atque ex illa urbe obviam ivisse Iacobo, quod nondum liquido demonstratum est, quodque mihi probabile non videtur. Sed ea de re in sequentibus plura. ab Pro. Prie loquendo, Iosephus non obviam venit Iacobo, ut eum deduceret in Terram promissam. Nam Iacobus in Terram Gosen iam appulerat. Nihil aliud ita, que significat scriptor sacer, quam, Iosephum, Poll- quam de adventu Iacobi certior factus esset, festionata ad ipsum. salutandum, et in eius amplexus ruisse, ubicumque terrarum Iacobus fuerit. Qui imo Chrsoph. Cellarius ex illo ipso argumento conis iecit, Gosen non in finibus Aegypti, quae Syriae et Arabiae sinitima est, sitam esse, sed in partibus Aegypti australioribus, versus Aegyptum superiorem. quaerendam omnino esse. Ita autem ille Sixero iter Patriarchae et Iosephi occursum secundum eosdem septuaginta interpretes consideremus , alia nobis via, alia regio ofundetur. Iosephus patri obviam ivis in Gosen, Gen. XI. v I. st 8, 29, quod Graeci interpretes Iranstulerant, 'Hρωων πολιν λς γῆν Ῥαμεσσῆ, iuxta Heroopolin in Ierram Ramesse; et Iosephus quoque historicus Lib. II Antiq. C. IU,
Iin ipsi obviam factus est, quod oppidum ad intimum Arabici simul est positum: quo concesso, oportet re ram Gosen multo austratiorem fuisse, quam regio ,
107쪽
ylaniticae. urbi apposita ι et quibusdam interpositis irae ita tenemus , quia non appares , cur necesses fuisset, patriarcham Sinum Arabicum adire , nisi ititiiseriora ille, ex iromisso filii Genes. x . Io, destinasset progredi. Haec eo tantum attuli, ut intelligatur, quam diversa sint eruditorum de hoc argu mento iudicia. Quia vero Cellarii haec argumentatio, uti B. Butaeum ob iam monuisse video, aucto- ,ritate LXX interpretum et Iosephi unice nititur, nimium illi tribuere nolim. Forsitan tamen attentionem in verbis sacri scriptoris paulo ante adductis merebitur, quod ibi legamus, et adscendit Iosephus, ut in. amplexus Iacobi rueret. Heis braei enim vocem nis, uti Graeci αναβαίνειν, asscendere se adhibere solent, ubi sermo est de itinere, quod a mari in interiora alicuius regionis procedit, quemadmodum vicissim utuntur voce 'm', sicut Graeci καταβαινειν , descendere, quando iter describitur versus mare instituendum. Et certe, qui ex Aegypto superiori in inferiorem contendit, recte dicitur descendere, sicut, qui in partes superiores progrediditur, dieetur a cendere Ex quo sequi videtur, Iosephum, ut patri suo obviam iret, in superiores Aegypti partes prosectum suisse.
Exdmeis secundre kationis regitimatust. Alio argumento M. viri eruditi. viciniam Terrae Gosen eum Syria et Arabia eliciunt, ex eo nimiis
Sed vide tamen eiusdem capitis XLv eomma si quod videtur argumentum illud, quo hic usus eram. unervare. Consule vero in utrumque locum notas magistro
108쪽
Gosen. 'Sic enim ipse sosephus fratres subs' patri hunciare iubet, Gen. XLV Io, ut habites in Terra Goschenis, et sis νDinus rami, tu et silii tui. Ηoetamen argumhnto parum probari, nemini obscurum est. Nam xyrursus hic suppbnitur, Iosephum habrutasse Tani. ut in vicinia' hulus urbis Gosen quaeratur , quod mininie concedendum esse putamus. a ve ba illa Patriarchae sunt generaliora, et hoc comin osses in significare possunt, Iacobum, cum hactenus ih canaane habitisset, et regionum intervallis a se separatus fuisset, nune in Aegypto eamdem patriam, eamdem civitatem, habitaturum, sibi. que propinquum futurum esse.
Terita ratio, fundata in interpretatione LXX
Tertiam Argumentum, pro illo, quem eruditi viri, etiam Chrisi. Mullarus in Satura observatio. num P. IOZ, mente sua conceperunt, Terrae Gosech nis situ, depromtum est ex testimonio LXX inter pretum . illi enim verba Mosis Gen. XLv. IO,l IRI mῖν' , ei habitabis in Terra Gosen ,
ita reddiderunt, κάι κατοικεσεκ ἐν Γεσὲμ Ἀραβίαe, et habitabis in Terra sem Arabiae. Vid. et XLvI. 34 C. Existimarunt itaque LXX interpretes, Gosen inam esse iii gnifus Arabiae. Et sane reperitur in Aegypto inferiori Praefectura Arabiae, inter Pelusium et Heliopolin intermedia, cui Gosen I Viri et hie Rieh. ci heris1 du observationes ad Sanctoriathonis Hist. Phoenic. p. 4 sqq.
109쪽
ediaterminam fuisse, putant viri eruditi. In illa Praefeci ura urbs occurrit Phacus, quam Veram et propriam fuisse Israelitarum in Aegypto sederi, vir quidam . doctus adstruere annisus est, ut cm alio loco monuimus. Sed nec hoc argumentuni quemquam merito potest morari. Nam Ia ex illa LXX interpretum versione aut additione potius, qua verbae textus Hebraici interpolarunt , sd quidem perspicitur, eos in hac fuisse sententia. Terram Gosen non procul a finibus Arabiae remotam esse, verum illa LXX seniorum opinio aliis praeiudicare non potest, qui ob rationes idoneas aliter sentire coguntur. ab Neque etiam illa ipsa LXX seniorum interpretatio, aut aliorum opinioni valde patrocinatur, aut nostrae vehementer adversatur. Etenim praeter Pra
secturam Arabiae, in Aegypto inferiori, Arabes' etiam vocantur, quicunque eXtra ilIam Aegypti partem, in quam Nilus sese effundit ad Orientale Nili latus, sedes suas habebant, praecipue in Aegypto superiori. Quod, quia a cna Cellario animadversum iam video, pluribus non persequar. Res ex veterum Geographorum monumentis dilucide probari
potest. Strabo Lib. I p. z9 fri J de Troglodytis
scribit: ομοι.n ε ιν 'Aραβων οἱ επὶ θατερον μέροe του Ἀραβύου κολπου κεκλμένοι, τὸ πρὸe Αἰγυπτω καὶ Αιθιοπια. Coptum, Thebaicam alibi dictam L lib. xvi p. IIa 8J, appellat Strabo p. 56o flib. xvii p. II 69J communem Aegyptiorum et Arabum urisbem. De Pelusio haec ille monet p. set a. lib. xvii p: 'Aιαβίας δε τες Nαβαταίου, ἡτισί in Cod. ivlediceo IsrερJ τούτων ἐπὶ τὴν Mγυπτον ὀδός. 'H-του Nείλου καὶ του Ἀραβιου κόλπου, Ἀραβία λαν καὶ λε
110쪽
v των ακρων αυτῆς Πρυτάι τὸ Πηλουσιον' αλλ' - α ατα ἐςὶ , καὶ αβαπος evaποπέδω. Heliopolin et Praesecturam Heliopolitanam scribit stam esse in 'Arabia, nempe Aegyptiaca, p. 53s ei 556 lib. xvir p. II 6o J. Hinc illustrandus Plinius Lib. vi c. 29:
Iuba accolas Nili a Saenon lage Saene non Aethiopum populos , sed . Arabam esse dicit usque ad
Meroen. Solis quoque oppidum -- Arabas conditores habere. Conser hic omnino de Heliopoli Ar-ispanum apud Eusebium Lib. Ix de Praepar. Euang. c. 27, ubi sorte Abraham idae, qui illic Arabes dicuntur, consuηduntur cum Arabibus antiquioribus ;qui Aegyptum occupaverant, Heliopolinque condiderant. Aristides in Aegyptio fol. 93. b. ait, apud Elephantinein concurrere fines Aegypti, Arabiae, Libyae et Aethiopiae; atque fol. 94. a. mentionem facit 'Aσσορου-Ἀραβικῆe. Ita lege. Intellugit autem Arabiam Aegyptiacam. Ptolemaeus Lib. I vGeogr. c. s p. 32I edit. Lertii scribit: Τὴν παρατὸν Ἀραβιον κολπον θολην παραλιαν κατεχουσιν Ἀρα- αγο ς , ιχθυ φαγοι, εν Oli ορειναὶ ραχεις; et p. istar Tithra Syenen απ' ανατολων εἰσὶ, 'Aραβες, καλούριενὸι Ἀδεοι. Comparentur haec Marciani Horactioris verba in Periplo, in Geographis Minori. Bus Hudsoni Uol. I, p. IIr ἰτούτ*r, Sinui nempe Arabico P παροικουσιν Ἀραβαν πτιοι, ' ιχευόφοποι 'Meτὶι 'δε ταυτην' 11 Τρωγλοδυτικὴ hetes rari ον εκ-νωέμμη Recte igitur in Apophthegmatibus Patrum memoratur Ἀραβία τῆς Αλγύπτου. Nec omittas m oram Siculum collocare Antaeopolin εν πρ κατἁ rhν Ἀραβιαν μέρει, p. 38 DLib. I c. 2I, c. I
vinelingit J. De hisce. Arabibus loqui mihi videtur Diodorus p. 49 et .sI f I. sa ac 63J. An hue
forte referendae lapidicinae montis Arabici Meminit earum Herodotus Lib. .i I c. I 24. Tantum muneaddam testimonium Plinii Lib. xlx eap. Ir Superior