장음표시 사용
91쪽
DE TERRΛ. GOSEN. εχ reliqui Aegyptii castigarentur. Reete Bochartus, post quam in aliis, quas modo memoravimus, plagis discri- men Aegyptios inter et Israelitas in Grasen observasset, haec subiungit ca): Quod ipsum de reliquis Aegasti plagis supplendum est, quamvis non expresse ricatur.
igitur, quemadmodum ex dictis luculenter perspicitur, Terra fuit, quam Deus populo Israelitico in antecessum habitandam dedit, in qua eos voluit augeri, inque tam numerosum et potentem populum excresce - .re, Qui exercitus robustos adversus Cananaeos ducere, vi armoni in terram, a Deo promissam, sibi subiicere, et populum Canaanis maledictum internecione detore posset.
Situs perrae Gosen, hactenus ab eruditis ei assin
tus , dubio non caret. Quae cum ita sint, et Deus ipse Terram hanc tot illustribus notis ac characteribus insigniverit, et in hiis horia populi sui nobilem esse voluerit, quis vitio nobis vertet, aut quis vanae cuiusdam curiositatis nos. accusabit, ubi in verum situm regionis adeo memorabilis paulo attentius inquirere in animum induximus Nequctenim obscurum est, situ huius regionis certo et accuram te constituto, historiam c b commorationis Israelitarum in Aegypto, et eorumdem excessus ex Aegypto , hinc inde novam accipere eamque non contemnendam
Hierogoic. Part. II L. Iv cap. XVI col. sv. h) Monuit vir doctus in Bibliotheca Germanica, rem. XXXVIII pag. I97, hic negligi non oportuisse animadve sonem Lahemacteri Part. 1 Oblervat. p. ρ97 et seqq. Quam igitur consulas, velivi.
92쪽
/ucen et Neque etiam ceteroquin opera haec nostra. tirgumento tam nobili otiosa et fructu omni vacua censeri poterit , eo praesertim, quod nomen Terrae G , uni tantum Mosi memoratum, scripto - ribus autem eloticis omnibus ac Geograplais Aegypti pariter ignoratum, scrupulos movere postet. Equidem fateor, . si viros eruditissimos audimus, negotium hoc omne Idudum consectum, situm Terrae Gosen certo assignatum et.demonstratum es . Ita enim scribit vir
non est incertus: racebat in ora Nili orientali, etc. Ierum hac Exercitationes, nisi fallor, palam facient, situm huius regionis nondum ita certo fuiste descriptum, quin certiora ostendi et idoneis argumentis comprobari queanti Et ipse prosecto eruditorum', in assignandis et desiniendis terminis Terrae Gosen, inter se dissensus, ῆndicio luculomo ost, ea, quae hucusque de hoc argu mento dispurata fuere, omnibus haudquaquam ab omni parte satisfacere. Etenim si Iudaeos quosdam excipia
vel Aegyp 'superiori, collocant, reliqui, quantum meminisse nunc possum, in eo conscntiunt, situm Ter me nonni si in magno Delta, sive Aegypto inferiori i maerendum esse ; si autem quaeras, quasnam intiet toris partes vel Praefeeturas Gosen com- plexa it, 'inud huic, alitui illi placere deprehendes. Non abs re erit, varias eruditorum sententias hic di- timctius proponere, ne quid videamur dissimulasse, et ut, collam diversis inter se opinionibus, et sngularum da mentis et rationibus, lectori optionis liberum arbitrium relinquamuS.
In Ceogr. Sacra, opere posthumo, eap. VIII I a. de re prolixius vjiputabitur tu Exercitationibus
93쪽
Phrique Terram Gosen ponunt in extremis Aerapti inferioris sinibus , qui Arabiam et SIrium contringunt. I
Quando sturn Terrae accuratius definire aggredimur, praemonendum atque supponendum est, totum Aegypti regnum dividi solere in duas partes, in Aegyptum inferiorem, quam Nilus, postquam Memphim. vel traetum illum regionis, in 4uo hodie Cairo, urbs ambitu longe maxima, aedificata est, transit, duobus alveis, quorum alter prope Canopum , hodie Roset- tum, alter penes Pelusium, hodie Damiatam, sese in mare exonerat, alluit et circumfluit, et superiorem, quae a Memphi usque ad Cataractas Nili, id est, confinia Aegyptiorum et Aethiopum, porrigitur. Haec Aegypti divisio, quam ex Geographis multi sequuntur, ad institutum nostrum nunc susticere nobis potest; est eadem divisio quoque antiquissima, et temporibus, de quibus hic sermo est, inprimis accommodata Qui de Gosen disputare solent, tantum non omnes, fines eius in Aegypto inferiori ponunt, sed tamen non eodem modo. Plerique autem in orientali insertoris Aegypti parte , quae Arabiae et Syriae finestima est, sedes Israelitarum quaerendas esse, certo sibi persuadent. Non pauci ex vetustis Iudaeorum magistris,' Gosen in extremis Aegypti inferioris finibus, circa Pelusium, quae nunc Damiata nuncupatur, si tam esse, memoriae tradiderunt. Targumissae Ionatisan et Hieroseolymitanus Gen. x LVII. II, ubi in Hebraico est
Drem Terra Raa es, quae eadem est cum
εῖ Vid. Euhani Phaleg. Lib. IV cap. 24. . Fa
94쪽
Terra Gosen, et cuius nomen suo loco explicabimus, vertunt Pelusium, vel Terram M. Iuliaeam. Similiter Exod. I. II, ubi mentio est ur- his D tam, iidem Targumistae, hanc urbem putantes eamdem esse cum Terra Rhamses, eam in Paraphrasi sua
Hi itaque Gosen collocant in insula, quam Nilus efficit supra Praefecturam, quam Ptolemaeus vocat Arabiae, inter ostium Pelusiacum et Taniticum. In eadem sententia videntur fuisse, qui expeditiones Christianorum, pro recuperanda Terra Sancta , in Syriam et Aegyptum. seculis XII et XIlI susceptas, commemorarent. .
Ita milhelmus larius Lib. xix cap. 23 g J: Nam Terra Gessen, Iquae fratribus Iosepis data fuisse legitur, in ea parse AN pii est, quae Θriam respicit, Hul ex lectione libri Geneseos esse deprehenditur.
Quamvis verba illa latius accipi possint de toto illo Aegypti tractu, qui a mari mediterraneo usque ad Aegyptum superiorem porrectus, littus Nili Orientale reis spicit. Disertius ad sententiam illam Targumiliarum accedit Iacobus de Vitriaco , Acconensis Episcopus, Histor. Orient. L. D I, ubi de Damiata Urbe in haec verba scribit Civitas haec inter Ramesse et campum Taneos sita, in terra , ut coniicere possumus, Ges
sen i , quae pascualis es, quam petierunt filii Israri.
Confer Drusium in Gen. xLvrr. II , Fagium in Exod. I. II, Lighroni Chorographiam Marco praemissam P. I S a. . e in Collectione, P m Bovar sedlidat, inscriptam, Gesa Dei per Arancor , Tom. I P. 969. h In eadem Collaetione Tom. I p. II4I. Vide et P. II 3. fin. et seq ιθ Apud O erium de captione Damiatae, qui sua totidem verbis deseripsit ex Iacobo da miri eo, in eadem Co laeti
95쪽
Similia habet Marinus Sanutus, Patricius Venetus; ut alios praeteream. Horum sententiam probavit Chrissoph. Furerus qui secuto xv I Aegyptum perl stravit, et in Commentario de Itinere suo haec annotavit cl): Superius paulo , ad dextram Nili, Taphnis, sive Tanis, et Bubassus urbes sunt. Atque haec terra illa Gosen est, quam Lacobus Patriarcha a Pharaone dari sibi petiit. Verum ille, ut alii ante ipsum quoque fecerunt, cum Taponi, seu Daphnis Pelusiacis, confundit, adeoque eam extra magnum Delta ad lacum Serbonidem collocat. Haec denique sententia arrisit etiam viro rerum Aegyptiacarum peritissimo, D. Marshamo m), qui ad hanc quaestionem, δε-rum ubi terrarum fuit Ghinen p ita respondet: Certe in inferiore Aenpio, et habitatis Uraelitarum, Syriae et Arabias sinitima. Et quibusdam interiectis r que est perisimile, illos unquam ad interiora Aegγ-pti persus creaseum, aut Austrum enetrasse. Ut n balios iam praetermittam.
Alii Gosen in tractu Nomi Heliopolitani quaerunt.
Video, rationes eorum, qui Gosen in extremis Aegypti inferioris sinibus, qui mare mediterraneum a Septentrione, et ab oriente Arabiam et Syriam respiciunt,
Iectione p. II I, legitur quia, ut nempe Indicetur ratio et
ch) In eadem Collectione Tom. II p. III. I In Itinerario Aegypti etc. p. as. m In CanoM Chronico ad sec. vII p. 9o. edit. Franea.
96쪽
collocandam esse putant, displicuisse, nec immerito, Christophoro Cellario, viro doctissimo, cui Geographia vetus plurimum debet Negat enim . cum hoc -situ I errae Gosen conciliari posse, quod Moses commemorat Gen. XL v I. 28, 29, Iosepsium Patri suo obνiam processisse in Gosen , ubi Graeci interpretes, explicandi causa, addiderunt, 'φωων eli γῆν iuxta Heroopolim in terram Ramesse , quos Iosephus Antiq. L. O c. vis 3 5, 'Hρω 'ν πόλιν Ητόν συνέβαM, iuxta Hero 'lim ipsi obpiam iactus est His itaque perpensis, vir erudituS Putat,
a mari altius progrediendum et adscendendum esse, atque veram sedem Terrae Gosen , nos circa Heliopolin , quae a Mose p On vocatur, quaerere iubet: ubi illud tantum observamus, Praefecturam Heliopolitigam positam quidem esse extra alveum Nili, et extra illud. .quod vocatur magnum Delta, sed omnium tamen coni sensu, Aegypto inferiori accenseri. Idem, iam ante Cellarium, ut ipse observat, in mentem venerat eruditissimes Constantino PEmpereur, qui q) pariter cen-. σο'.Notit. Orbis antiqui Tom. I p HS i . p Genes. XLI. 45, fio, XLVI. sto, in quibus locis LXX interpretes urbem pis interpretati sunt Ηλιουπολιν. Memorabile est, interpretem Aegyptium Pentateuchi , Lo dini ante quatuor annos f173 a Reverendo et o 'IVisinsio editum, quique versionem suam, non ex texIu Inem braico, sed ex interpretatione Graeca LXXvirali adornavit, locis illis vetus huius urbis nomen Aegyptium QN rellis co) In notis ad Beniaminis Tudelensis Itinerar. pag. 224, et ante Constantinum hunc, eadem opinio placuit Tremessio ad Genes, XLV. Io, qui, ego potius, num et Aphroditopolitanum mum exputaverim. Sic et Spanhemius in Geographia Tom. I pp. p. Ist, ubi notandum, eius et similium alioruia tentiam a mea non ita remotam esse. -
97쪽
set in trami Heliopolitano tutissime poni teream Piguum Israelitae inhabitarunt in Aest ypto. Eaque in sementinsuit ipse Beniamin Tudele is, quem erudito ebriamen, tario vir ille doctissimus illustravit, ut qui terram, ab Israelitis in Aegypto posses iam , vocet nu' fontem Iolis, i. c. 'Hλιουπολιν. Ita et ian8. P J0ophus , nobilissimus Antiquitatum Iudaicarum scriptor,
χ ον. Quin imo generatim ludaeortina hanc esse opinionem , innuit Petrus VPIIonsis in Itinerario cr : Iudaei potant, inquit ille, Vivam Bilbeis, quae supra Ocribendum erat infra 9 nataream et Chiamicam ,
versus Septentrionem, sita es, illam ipsum Gosen 6sq, quae fratribus Iosephi quondam conceda fui . In illo
autem tractu, quem describit Petrus Viali sis, olim Nomum vel Praefecturam Heliopoliten, ne isso ex cruditis dubitat. Addi his potest, istam virorum doctorum sententiam, ex ipsis vetuitis Aegyptiorum traditionibus confirmari aliquo modo polle Apion certe , Aegyptius gente, rerum Aeg tiaciarum Lib. I ii de Mole scripserat: Mωυτηρ, ιίς ἡκουσα παρὰ τίοῦν
r Itiner. Part. I p. Isa. version. Germanicae, vel Tom. I p. 293 edit. et veri . Gallicae. Urhis Bimeis mentionem iam facit secuto x Ili Gussielmus Jub XIX, eamque ait finitimam esse Caberi, cap. 7 p. 9M , 9 q, Ceu set autem eaP. II p. 963 eam esse vetustam Petulium, in sic quoque Lib. XX cap. s p. 978. Nec aliter Lucosus a Vitriata Histor. Hierosolyni tr. cap. s0 p. IO7o. coii L s. Chevalier Muns dans PHistoire generale de iei Gilem, Tom. I p. 577. Meminit eiusdem urbis, a Pe lusio distinguit Marinus Sanutus Lib. III. prie tamen Geomphiae Aegyptiorum antiquae' ob ita Imperitus, quod ubique Prodit. ι
98쪽
Sententiae Camp. Vitringae et Herm. ab Hardia Istae sunt praecipuae virorum eruditorum de situ Terrae Gosen lementiae. Ab his parum discedit vir illo doctissimus, cuius iudicio multum tribuo, Camp. Viarringa, nisi quod utriusque partis sententias, nonnihilrscrepantes , conciliaverit et coniunxerit. Ita ipse senten clam sitam concepit O . Constat , Ipraelitateonsedisse in Terra Gosen. Situs ejus non est incertus riacebat in ora Nili orientali. Totus tractus a Daphnis Pelusiacis ad Memphim, Gosen νocatur. Petrus Mialensi , qui iter fecit in hoc tractu, describit eum, dici que esse agrum pascuum, gramininum, latum. Favent ei omnia alia. De rationibus et fundamentis harum sententiarum postea videbimus. Antequam vero Dissertationi huic finem imponam, operae pretium esse duxi, uno adhuc verbo monere, me haud ita pridem incidisse in opinionem plane singularem viri et erv. ditione et ingenio florentisinii , Hermanni van deruari cu , qui non modo Terram, sed et nomen s) Apud Iosephum eontra Apio. L. II S a, opp.
Tom. II p. 469. edit. novis . t Geogr. Sac. cap. v III S a. In eadem sententia. dyprehenm, etiam Richardum Cumberlandium in Observationis bus ad Sanehoniathonis Historiam Phoenicicam p. 4.3 sqq. , et 418 edit. Germanicae. u) In plagno Hallel, seu Commentario in Ps.c XXXVI, ex quo tamen excerpta tantum vidi, collecta in actu Eras Gemanicis Part. XIὲI nuin. I.
99쪽
hiae, et quidem in urbe Phacusa , sive maccusa, quam Strabo f lib. xv II p. II 68, ubi Hra κωμηρ Φακκουσης J et Stephanus letantius κωμιην vicum appellant. Doctissimo viro hoc primarium argumentum fuisse putem, quamvis ipsius huius: libri inmieiendi coῶpia non fuerit, quod LXX interpretes ut in Hebraico legitur, transtulerint γει 'Αραβία Vide Chris. Mulier Saturam observat. p. IOI, I 8. Iam vero Phacusa est in Nomo Arabiae. Et praeterea Phacusa quaedam vestigia servat nominis Gosen. Nempe Cusa non multum abludit a Gosen, et a potest suisse praefixum, uti re vera in Α gyptiorum sermone praefixum aliquod est, quod sese habet instar articuli, aut pronominis masculini. Tacere tamen non possum, sententiae huic viri eruditi, quantumvis ingeniosae, plurima obstare. Namque i. quando LXX interpretes Gosen nuncupant non sequitur, Nomum Arabiae exiguum intelligendum est , cum gens illa. quae, in Aegypto superiori, loca ueserta, inter Nilum fluvium et mare rubrum insermedia, incoluit, pariter nomine Arabum apud Geographos veteres veniat. SIncelius Chor graph. p. IIo: Ἱακωβ δὲ κατελθων πρὸς τὸν eleΑγγυπτον - κατωκησεν εν γρ Γεσεμ, ε δεν ἡ πρὸς τὸ Αἰγυπτη Ἀραβία. Vbi tamen intelligit Arabiam Aegypto superiori conterminam, id est, inter Aegyptum superiorem cultam et mare rubrum sitam. Et certe ibidem apud Mephanum videas locari Cassan tas gentem. Verba Stephani sunt: Κασσανιτα ιν τὸ παραλια, ἐρυθρας θαλασσης. Sed ex Ptolemaei Geographia constat, Cassanitas hos collocandos esse ab altero latere maris rubri in Arabia Felice. a. Nomen Phacusa, vel, uti Gr*epe scribitur, ναιού rus, est
non Aegyptiacum, sed Graecum, multis post Mo-
100쪽
sint seculis, a Graecis urbi huic impositum. απὸ τούφακου, i. e. lente qua tractus ille abundabat, quaeque incolis in deliciis erat cyb, ut viri in his rebus exercitatissimi probatum dederunt. Ex hac Aegypti Provincia diffundebantur lentes magna copia per totam Aegyptum, in qua incolis cibum praebebant communem valde' et gratum. Palladius Hist. Laus. de Antonio refert, quod Macario praeceperit ποινήσον αυ- τοις. φακὸν , καὶ αυτοῖς φαγεῖν, c. XXVI, p. 939 in Biblioth. Patrum Magna T. xus. . Lentem Vero Aegyptii, sermone suo patrio, longe aliter, nempe, nuncuparunt. Nisi id sciremus ex antiquorum testimonis, posset quis suspicari Φακούσαν esse vocabulum Aegyptiacum, a Graecis ad indolem sermonis. sui detortum et inclinatum. In Scala Coptico
Arabica Lircheri p. i94 legitur, Aegyptiis dies Sesamum, uti nec minus oleum Sesaminum; ubi . tamen' posteriori loco malim legere ΙΙΔ ΔΚs. Nam si
significat Sesamum . significabie Se intim, subintellige oleum. 3. Gosen fuit nomen, non urbis, sed regionis, quod ubique Historia Mosaica docet. Φακουσα vicissim non fuit regio , sed urbs . eaque , ut , videtur , non admodum celebris. Neque uspiam mentio reperitur Terrae aut regionis
Phacusae. Et 4. denique. suo loco ostendemus, Gosen revera procul a Phacusa dissitam fuisse. Quare non firmiori talo niti facile intelligitur, quae vir eruditus ibidem de via, qua Israelitae egressi sunt ex Aegypto, non per mare rubrum, sed per lacum Ser-himidem, disseruit. Sed de his iam satis.
ν) Boehartur Geogr. Sae. Part. I Lib. Iv c. 3. Besetilius in Steph. letanti voce Φάκουσσα.