Pauli Ernesti Iablonskii opuscula, quibus lingua et antiquitas Aegyptiorum, difficilia librorum sacrorum loca ... Edidit atque animadversiones adiecit Iona Guilielms te Water. Tomus primus quartus 2

151쪽

. LST DE VERO EIUS SITU TERTIA.

stuar supra de Melisphi dicta erant, confirmantur.

ranseundem nunc esset ad indiciae illa, in historia 'sia obvia, ex civibus verum sit uiu et limites Τς π epolse putamus. Ante i men, quam id fiat,s,ex,q pretium duxi, Lect0rem monere, me, postquam ea, quae de Mempbi, dis Iertatione superiori edisserui, et scripta et typothetae commissa iam essent, beneficio docti stimi cuiuinam amici, cui plurimum debeo, incidisse in Epitiolas Sicardi, Iesu itae et Missio. narii in Aegypto, ubr diu vixit, et haud ita pridem die .sumn rabiis, i sola lectio: historiae S cine inmmdem perpulit se ut tiam, qiram disertati me me, morata e sposui. Npna et is ita censet, Memphim eo mpore, quo Israelit . in Aegypto peregrinati sunt, gnj illius caput et Metropolin suisse, idque rationi, bus, pensitaiy dignis cmurmat. Verba eius, quia ad institutum nostrum magnopere speium, adscribere abs te non suerit. Ita autem ex Gallico sermone conversa

152쪽

mistnt a): In M sum sententia, Pharaonem ilium, reg8m , quo regnanto Ornytuae ex Aeopto ierunt, duce 'Mosae, sedem suam hisbuisse MemphLin textu certe Sacro eonceptis verbis legimus hue in cunis se isentem δε i fluentis eo simu

expositum fuisse ce . ubi regis filia deambuisse,' M

eo pur abluere aqua e uexerat, cura etiam virginis rogiae nutrisum. postoa et educatum fuisse. ALI 'bido Binc a cinere arbitror, quod locus nativitatis

a sede regum Aerapti mon ita procul remotus que regia tua, Aegisti, ad listus Nili fluminis posita-ἄrit. Duo hase criteria, non Tani, nosi aliis imbibiis, quae δων sit aetatibus domicilia regum Aea inpia l1.ina . s Isoli Memphi conveniunt. Suppono , Aeliopolin , quam ho is nataream vocant , qua usprapiamqua- . Uras et vico Gizι, umem 'illam esse, in qua lucem ridit Moses. Apion certo, tesse ae Iosepho, asse erat, hanc fuisse Aenptiorum opimc nem et traditionem . antiqui am. Memphim vero Herodottis, Antoninus, Strabo, Plinius, Diodorus, et in universum omnes, ad littus Nili incideiuvistis, e regione Babγlonis, quas Nilo a latere Orientali adiacet, collocant. ce9 Strabo adhaec 'ramides qua-

- ginta stadiis a Memphi ab sui .. testatur; si γ'

minium audimus, inter Memphim re oramides nonis Ais passuum Vi millia intereram. i g) Diodorus

153쪽

refert, Memphim paulo supra Delta sitam esse. stra, dissantiam exprimit, quae fuit chb trium Moenorans. Addit idem auctor i , Memphim ab Occidente mapolitam. e regione Babunis esse. Stephanus Byganti . ubi de Laiopoli loquitur, ait, eam fui esubumbium aliquod Mempheos, quod prope contigerit oramides. Ex omnibus hisce secum invicem coliatis, seqquitur necessario. Me ista illis fuissee, ubi hodiosicus Gizd conspicitur, La Ionem vero eo loco. ubi hiate. hira vetus: utramque ad ripas Nili, Mem, phim ab Occidente, Labrionem ab Oriente. Idem auctor ille deinceps probat, ex miraculo in locustis edito' quas venius Occidentalis in sinum Maris Arabisi proiecit, uti nec minus ex via, quam Israelitae, ex Aegypto egredientes, servarunt; ted quae nunc omit io, quia de illis plura dicendi infra locus commodior sese offeret.

. Transitur ad argumenta, suas: petuntur ex i

Sed ut iam ad ipsum stum Jerrae Gosen, ex historis Mosaica indagandum, et suis quasi limitibus circum scribendum, accedinus, arguineola pro sententia nostri clabilienda, pauca quidem, sed satis, ut opinor, evidentia, depromemus ab ex consilio Dei, volentis, ut Israelitae in Aegypto a reliqui4 regni illius inuo is seorsim habitarent. ab Lx miraculo locustarum, ventus australia incredibili copia in Aegyptum adurate.

ch Loc. cit. Tres autem schoent 7 circiter Leucis Gallicas conficiunt.

154쪽

DB TERRA UOS E N. 14sventus vero occidentalis in mare rubrum deturbavit. . a b Ex via , qua Deus Israelitas ex Aegypto per mare rubrum proficisci voluit. Quae . omnia, si stria aestimatione pensitemus egregie confirmabunt, quod . hactenus adstruere conati sumus, Gosen nonnisi in tractu Heracleotico Aegypti superioris tuto quaeri posse.

Pr um argumentum a consilio Dei, Oraelitas in a . captum introducentis, quod exponituri

Quodsi iam primo ad consilium Dei, qui populum

Israeliticum peregrinantem in Aegypto , uno aliquo regni illius angulo, Terra nempe Gosen, inclusos. Vi vere voluit, cogitationes consero, videtur. illi tractus esus regionis, quae veteribus Heracleotica, vel Hera icleopolis audit, hodie Fioum, quam optime respon dere. voluit namque Deus, ut Israelitae, non inter Aegyptios. dispersi, sed inter se coniuncti, in loco aliquo, a communione cum ceteris Aegyptiis seposito seorsim habitarent, ne forsitan Aegyptiis permixti. iblorum indolem paulatim adsciscerent, ac vitia imbiberent, sicque a moribus, institutis, et religione Patrum suorum degenerarent. Hanc suisse causam, qb quam Iosephus Patriarcha optaverit, ut gens 1acbbidarum, in Gosem potius, quam in alia Aegypti, Provincia, domicilium figeret, non obscure in textu S. indicatur. Namque Genesi xti v I. 3a, s , ita Iosephum audimus loquentem: Erit autem, cum vos poe erit pharao . et dixerit: quaenam vestra sunt ops p tune dicetis,

homines pecuarii fuerunt femi tui, tib adolestantia nostra, tum Bos, tum Majores nostri; ut habitetis in I 'erra Goschen, quia abominationi est Aerapto pastor gregis. Quia nempe Israelitae Aegyptiis futuri erant abominationi, conveniem utique. erat, ut dithun*o inis. II. Κ com-

155쪽

ris Rcomnemo Aegyptiorum loco vitam agerent. Respe risis eo videtur ipse Philosophus , quando, in alios Ioco iam observavimus, Iudaeis obiecit, lyses seorsim , advenarum instar, habitare, et in locissessioribus pre ora pascere iusses fuisse. Inter Iudaeorum magistios id ipsum videmus observasse R. Levi, qui quatuor afferens rationes, quare Iosephus fratribus sitis habitandam selegerit atque concesserit Terram Gosen, hanc reliquis addere non dubitavit I): Quia pericurum erat, si sparsim habitassent inter Aeraptios, naipsorum mores corrumperentur. Agnoscit idem Mars-namus, etsi argumento hoc minus feliciter, ad pro . hundam sententiam suam, iisus sit c m): Eo, inquit, consilio Uraelitae, in extremis Aerapti sinibus, a Patriareha Pollaeati videntur, tit illi, cum essent passores, et extranei, ab Aeraptiis semoti, non n minus detestabiles ἡδssent, quam si in eorum medio versarentur; sed etiam, ut, tum habitatione, tum moribus segregati, in cultu veri Dei, constanter perseverarent. Eamdem rationem amplectetur nobisque suggerit C. V Winga co) ut ne plures alios commemorem.

Umenitim ex eo deismium proponitur.

. Quodsi autem illam Virbium doctorum observati nem admittimus et probamus, uti profecto ipso Scripturae testimonio haud mediocriter confirmatur, non

: Drusii notas maior. In Genes. XLVI. M. ἰ in J Canone Chron. P. 9 cn) Ita lego in editione Franequer. , qua utor, sed videtulexcidisse vocula modo. Eam certe sensus postulata Geograph. Sac. cap. vII1 S 2.

156쪽

puto, ostendi posse aliquam Aegypti regionem, quae, ad exequendum in Aegypto hoc Dei consilium, tam 'portuna suerit et idonea, quam Provincia Her eotica. Audiamus, quae de illa refert cpa Paulas Lucas, partim a se visa, partim ex scriptoribus Arabicis haustar Fuum regis est plana. ab omni parte, aut monribus , aut desertis arenosis circumvallata. Campi, quos Nilus prope contingis . cum agris Flaumdnon cohaerent, nisi intemeniensibus montium faucibus, quas incolae dicunt arte factas esse. Hi rici Arabum memoriae prodiderunt , Houm regionem eo modo separatam esse ab AE et to , quo Argutussu reu quo terrarum orbe dissus es, desertis aut mari, quae ipsam rotam circumcingunt q, AN erant etiam, A πιο ab Arabibus iam devicta et occupata, Pr vinciam is Dum Ipsis per Mugrtim bimisium manu prorsω inoognitam. Alia, i quae ibide m sequuntur, nunc brevitatis studio praetermitto. Rem hanc tangie etiam Milae nus Tyris , etsi . paucis r): tamen quaedam alia regio. ad eandem peratnens in raptum, a Cahere distans itinere unius diei per term inhabitabilem. . . . Hanc Aeg ptii lingua sua appellarit

Phium. In sequentibus pariter solitudinum et desertorum, quae Provinciam hanc ambiunt, meminit. Sed haec sussicere puto, utpote quibus ea, quae depositione Nomi Heracleopolitici dixeram, abundae

consirmantur.

In descriptione itineris secundi in Orientem Galliea

ex scriptoribus Arabicis observat Herbelatus in Biblioth. Oriental. artic. MDum p. aso. Vide et Murraudium de Admirandis AegUti P. 2C9. r In Gestis Dei per Francos Tom. I p. O6o.

157쪽

Secundum . argumentum ex miraculo Dei in locustis, edito, uri miraculum ipsum excusitur. - Aliud idque iam secundum argumentum, quo nostram de situ Terrae sententiam communimus, capere licet ex plaga octava, Aegyptiis eum in finem a Deo, immissa, ut Israelitae, tetra, qua pressi ermit, servitute liberati, secuti ex Aegypto egredi possent, Exod. IX. I - llo. . Refert enim Scriptor Sacer vs. 3, Umn rim, proprie cab Eurum, seu ventum flantem ab oriente, iubente Deo, horrendam locustarum co-Piam , quae Omnes agrorum herbas, omnes arborum et, fructus et frondes demessuerint, in Aegyptum intutisse. Ubi illud uno verbo monemus, LXX interpretes, qui h. l. ci' P mn verterunt ανεμον νοτον, --βrum, ventum ex meridie impulsum, culpandos haudquaquam esse. Etsi enim ventus n)V riri proprie ventus Orientalis, sive Eurus, ponitur tamen etiam saepe Pro vento urente, sive Austro, et in genere etiam' pro quocunque vento vehementiore , quemadmodum

B chartas ct et Clericus cu satis probarunt. Et Austrum quidem hic a Mose intelligi, ex eo perspicuum esse, ostendit, quod Aethiopia, regio

r, Apud Calmuchox ipse ille ventus I ullas adducere communiter solet. Vide puri a m n Itinerarium Russi

ct Hierogoic. Parr. i I col. I I -Io3, 3 , et 463. u ) - 1 illortat. de Maris Idumaei traiectione, quae sub nexa est Commentario iii .Pentatelicitum, I V p. 6I6i, 617. Idem tamen vir eruditus , in notis ad gxolue X. 13, illo. Ioco intelligi vult ventum Orientalem. Nos reri hanc suγ loco relinquimus.

158쪽

Umeridionalis . locustarum feracissima sit, ex qua ventus eas in Aegyptum protruserit. Cum igitur ventus ille ex Aethiopia in Aegyptum feratur, sintque in Aethiopia fere continuo innumerabiles locustarum greges, optime et commodissime a Mose dici potuit. Austrum illum urentem locustas in Aegyptum detulisse. Addit vero historiae S. Scriptor us. I9, Deum precibus Μωsis annuentem, ut calamitati huic Aegyptiorum modum poneret, immisisse'n' ventum maris, qui locu stas omnes coniecerit xl in mare auinum, vel iunceum,' l. e. sinum Arabicum, qui vulgo nomine Maris rubri designari consuevit. Vento maris significari Favonium, seu ventum Occidentalem, stantem ab occidente, censent probatissimi quique interpretes, quibus ex Hebraeorum gente praeiverunt ad h. I. Ou- . heus, Ionathan, Abenezra, aliique. Vulgatus interis pres vertit, Hare fecit ventum ab Occidenta. Sie etiam Tremellius, Lutherus, Versiones sica et longe plurimis, idque a doctissi inis commentatoribus, additiis in medium rationibus , adstruitur et confirmatur. Hic vero obiiciat quis post I aeuna

Volsium c ν J, Quomodo pentus ab occasu, qui locustas in sinum Arabicum, aut mare rubrum repulit Ramari potuit oriri, cum Aeraptus ab occasu nullum

habeat mare Τ Et prosecto mare magnum, Mediterra neum, Aegypto a Septentrione obversum esse omnes norunt, quare ventus is, qui a mari adflavit Aegypto, alius quam Boreas esse omnino non potuit. Verum hic non adeo ad rem ipsam, quam ad usum et indolem sermonis Hebraici attendendum nobis est. Hebraei ventum illum, quia a mari mediterraneo in Palaestinam torquetur et impellitur, hac de causa ven- .s Translatione LXX interpretum cap. XIV P. 44. Rationeia hanc probat Clericus Comi utar. in L d. K.

159쪽

um maris appellant, ut prolixo Abenezra cs ex pilicat. 1s vero est Favonius, vel ventus occidenta. Iis. Est idem ille ventus, qui hodieque Abyssinios li- herat a Iocustis , et has in mare rubrum coniicit. Videle Volage du P. Lobo p. Ioa. Non poenitebit verba Iocharti cx etiam hic legerer Ventum occidentalem Hebraei vocant z' ventum maris , quia muro habent ad occasum. Et illo vento, magna vi flanto, in mare rubrum proiectae sunt locussae omnes, ne una

quidem relicta in cunctis Aerapti sinibus. Cum enim ad Orientem Aerapti sit mare rubrum, has occidem tali vento eo propelli oportuit. Ad obiectiones alias, ab Harobergio motas, respondet uc. Notatur, leuchteten Hiob Paria II p. 4o6.

Illi miraculo argumentum superstruitur.

Postrema haec Bocharii verba argumentum, quo nunc stum Terrae Gosen a me subindicatum adstruere laboro, lectori Geographiae perito, et, naris non obesae, per se iam suppeditant. Si enim haec, quae disputavimus, admittantur, uti ab omnibus Scripturae interpretibus, quos, dum haec scripsi, consulere potui, admittuntur, fieri non potest, quin Moses, nomine et virtute Dei, miraculum hocce edens, extite

rit in Aegypto superiori. Soli enim huic parti Aegypti , versus Orientem, obiectum est' mare , quod vocatur rubrum. Si regiam Aegypti, et Mosen cum

c. In Exod. x. 19. Conser Cariu righii, et virus notas in eumdem locum. Adde Bochartum Hieror. Part. 11

160쪽

Aarone coram rege causam popultastaetrici tuentem, in Aegypto inferiori tibi singas, eo ipsb mare rubrum concipiendum erit situm versias Meridiem, ventusque ille, qui locustarum agmen in mare hoc prbiecit, nullus alius, quam Boreas cogitari poterit, quod tamen, uti Drusius cra adversus Meuehum Equinam recte monuit, cum Verbis textus aperte pugnat. Non dissimulabo, Petrum Vallensem iam pritim, dum dive sas Aegypti regiones oculis suis contemplaretur, in easdem cogitationes incidisse. Sed praestat eius verba, ex Germanico translata. apponere cet): S. Scriptura liquido testatur, Uraelitas in Aerapto 'periori

domicilium habuisse, et ex hoe tractu vemus mare Uubrum iter insiliuisse. Ubi enim plagas, qvibus, tempore Pharaonis, Aenptii percus knt , commemorat , disertis verbis refert, Detim precibus Mosispermotrum , ventum occidentalem vehementissimum Lxei usse, qui Iocustas omnes in mare Hibrum demerserit, quod ει- dicio est, mare illud, uti nec minus habitacula Israelitarum, et palatium Pharaonis, quod ultricem Dei manum fuerat expertum. ad Orientem Ipectasse. Quodsi autem Israelitae Aegaptum inferiorem incoluissent, quibus mare rubrum a meridie oppositum fuisset, ventus occidentalis utique stragem illam loca'

parum edere non potuisset. Nolo praetormittere iudi cium, quod in hac causa tulit Sicardus Iesulta, quem constat Aegyptum totam saepius emetitum esse, ad spectatim oram maris rubri magna cura sollicite indagasse, ut sedem Israelitarum in Aegypto, eorumque ex Aegypto exitum, tanto certius indicare et desinire posset. Is igitur, postquam miraculum Divinum iu