Pauli Ernesti Iablonskii opuscula, quibus lingua et antiquitas Aegyptiorum, difficilia librorum sacrorum loca ... Edidit atque animadversiones adiecit Iona Guilielms te Water. Tomus primus quartus 2

발행: 1806년

분량: 503페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

201쪽

errore manifesto, Καισὰν et Κεσπαν pro duabus di. versis urbibus reputasse. - Εrroris origo inveniri potest i in Ra es et Ramasse, quorum prius vocatur etiam Gosen, posterius non item. Artapanum de Goseno loqui, monere vin operae pretium est, cum res ipsa id clarissime loquatur, etsi veris salsa ex lutulentis traditionibus admisceat, GosenDe non regionem , sed urbem nuncupet. Alio modo denique, si coniectura mea vana non est, nomen hoc scriptum reperii in Manethonis Dynastiis. Nam ex prima eius Dynastia haec conservavit Africanus apud Θncesium p. 54:Ουενέφηρ ' ἔφ' ού λιμὸς κατεσχεν την Mγυπτον μάγας. Ουτος παρα-ἡγειρε Πυραριίδας. Eusebius apud eumdem p. 5s Manethonis verba sic retulit e Οὐε φης, εφ' ου ὁ λιμιὸς κατεσχερ την χωραν , καὶ Κὰς ΓΒοαμίδας τοις περὶ Κανχωνην ἡγειρεν. observa haec referri ad Dynastiam primam, quae utique Israelitarum adventu est multo antiquior. Lubens igitur Concedo, antiquiorem esse Iosepho et Israelitis. Sed quae de Pyramidibus adduntur , manifesto respiciunt tempora Israelitarum et Gosen, sive regionem supra Memphim, ubi sunt Pyramides et Nomustia Heracleopolites. Itaque Africanus forte haec addidit Manethoni. aliunde desumta, deceptus nominum similitudine. Quae nempe in Aegyptiorum libris de temporibus Cenephris tradita sunt, Africanus, δε- nephn rettulit. Similis error, etiam alio in loco cuimVenephe commissus, observa uir a ven. Vignotio ch). Locum Manethonis de temporibus Iacobi et Iosephi Patriarcharum etiam accipit Fourmontius ci). Ρost quam ν) Apud Eusebium Praepar. Lib. I x p. asI 43OJ.

o Tom. II Chronot. Sacr. p. Ista. Adde e Incestam p. 17o, et conser iterum Vignosium l. C. p. 797. .' Reflexions fur les histoires des auctens Peuples

202쪽

quam Marshamus monuisset, a SFncem comm morari Cochomen, addebat: Vox Coctome , vel , Eusebius I), Κω siet, rix alibi legitur , neque liquet, quisnam sit se Aerapti locus. Mihi vero ceditum est, Κωχω, ν esse Gosen, penes quam auctor illo antiquus, cuius verba exscripsit Manetho, Pyramidas Iocat, non secus ac Plinius , qui inter Mem- .phim, inquit, et Arsinoiten momon , in Librco , tum res, quae 'ramides vocantur. Sed de egregio illo historiae Aegyptiae fragmento plura posthaec addemus.

' Nomen Gosen significat vi imaρόπολιν. Ex his igitur patescit. nomen illius in Aegypto re

gionis, quam Moses vocat, ab aliis efferri Γεσὲμ, Καισάν, Κεσσαν, Κωχ A, vel Κωχὸν, quas postrema lectio, uti iamiam videbimus, non est spe nenda, aut aliis postponenda. Haec diversitas potuit oriri ex diversa, in ipsa Aegypto , prohunctandi 'tione. Nam uti duplicem sutia in Aegypto dialectum, non parum a se invicem discrepantem, dialectum Thebaidis et dialectum Aegypti, novimus, Ra duplex quoque suit sine dubio pronunciatio. Praeterea, id non modo olim in Graecia, sed hodie etiam in omnibus sere Gentibus, aut regnis paulo amplioribus, is cile observamus, in diversis regionum partibus nota bilem quoque in pronuncianda eadem lingua differe tiam obtinere. Exemplum in Aegypto notatu inpriv

st In Canone Chronico p. 46. . co In Chronico Graeco, a Maligero eduo, P. I cm 'Lib. v cap. Ix sta

203쪽

mis dignum ostendit nobis Osiris, nomen Dicinitatis

coleberrimae et sanctissimae. Nomen illud non tan . tum a c,raecis effertur 'Oσιρις, sed in hunc sonuit communiter etiam ab Aegyptiis pronunciatum suisse, sidem facit ipsa eorum nominis huius interpretatio apud Plutar um cn . Nomen hoc quidain inter pretabantur: πολιυόφθαλμον , multisculum, hancque rationem addebant, coe τὶ του)-ΟΣ, τὸ σμρού-IPI, τον οφθαλμὸν Αἰγυπτια γλωτ'

Z.αντδες lege φραζοντο e), rudem in emptiorum tingua multum, atque Iri oculum signisicei Quod

ad priorem syllabam ossi attinet, veritas huius in te pretationis ex Coptorum libris, qui hodie supersunt, sexcentis exemplis potest confirmari Τὸ πολὐ enim ab interpretibus his semper videmus reddi Ettampn Hellanicus, apud eumdem Plutarehum restatur, se audiviste idem nomen a sacerdotibus pronunciatum suille 'Υσιριο. plura dixi tam in Pantheo Aegyptiorum Lib. 1 I cap. i, quam in Collectione IUSS. vocum Aegyptiacarum stom. I opuscul. pag. Ib7-- , 9 s. n. I. Quodsi iam varias illas lectiones et scriptiones nominis teri considero, atque ex nostra teras Aegyptiacas pronunciandi ratione diiudico, lais xeor, mihi illam maxime placere, quam ex Fragmento Maneshonis nobis conservavit Eusebius, nempe Κs, vel ΚΩXΩΝ, cui deinde terminatio Graeca -accedit, vel Κωνωνη. Id vero interpretor.' φακλεόπολιν, regionem Herculi sacram ei dicatam.

De Isid. et Osir. p. 63a Vel 3ss. ο) Iii eodem libro p. 649 vel 364.

204쪽

Interpretatio illa illustratur.

Paneis iam explicationem' hanc nominis Aegyptiae illustrabo, atque ex linguae Aegyptiorum monumelltta residuis, uti et veterum testimoniis, confirmabo. Dixi ΚΩXΩM, vel ΚΩXΩΝ, Aegyptiis idem significare. quod Graecis Prima syllaba ΚΩ est, ut ego puto, vox Aegyptia valde communis hi, vel, uti dialecto Thebaidis effertur, Cassic line sine dubio est, quod vocem istam in Arrepant Iudaicis, Κασαν scribi, supra iam deprehenderimus Similem compositionis rationem in pluribus aliis Aegyptiorum Vocibus, ac speciatim in urbe, Graecorum scriptis celebratissima, Canobo, ex ipsorum Aegyptiorum indicio observare possumus. Audiamus Arissidem, oratorem, ex ore sacerdotum Aegyptiorum id nobis ita referentem: εγωγε ἔκουσα αυτρ Κανωβ

τέρα φωνὴ λλουν χρυσουν ἔ,cpae, Ego sane in lya Canobo audivi ea de re disserenum facerdotem , qui erat non ex insimis Dixit mHi autem, Cano-ibum nostra lingua significare tellus aureum. Quam

interpretationem veritati prorsus consentaneam esse. lam dudum docuit vir linguae et antiquitatis Aegyptiae

longe peritissimus , Mati mensiere La Croetae cq .

Nam p D Aegyptio p. 96 a, edit. Graec. Florent. sta rap. 359 edit iebbii J.

In Disseriat. ad mamheri nium, quae inserta esthmus Collectioni orationis Dominicae p. Ias. 136. Plumligi post Ut in Pantheo Aegypt. Lib. V cap. IV, et in Coueetione vocum Aegyptiacarum MSS. v. st. 1 Upuleui. p. Io6, Io , ubi et alia, huc pertinentia, in Qua vivensem d.

205쪽

Nam κἄ s Aegyptiis terram, solum,

designat. Possum quoque addere, Nin et παantiquioribus Aegyptiis dictam fuisse terram, quippdi . quod ex analogia linguae, et ex compositionibus vo cum Aegyptiaearum , satis bene iam olim Salm Fus r probavit. Inveni postea, hanc Salmam o servationem. etiam ex Coptorum libris, qui ad nos pervenerunt, stabiliri posse. Etenim cs Iesaiae v. 6, interpretes Aegyptii vocem Graecam reddiderunt xΔ ΠΡ tus, quasi dicas terram desertam et asperam. Hoc magis ad scriptionem Hebraicam

accedit.

Superest aItera in illo Gosenis nomine syllaba , ΣΩM, vel XΩΝ, quae, si recte suspicor , exhibernobis nomen vetustissimi cuiusdam Aegyptiorum Numinis, quod Graeci scriptores Herculem interpretari consueverunt. Egregie hoc confirmat auctor Elym logici Magni a Salburgio editus 'Hρακλεν φασὶ κατα ῶν Αἰγυπτίων διαλεκτον Xωνα λέγεσθα, dicunt Herculem lingua Aeraptiorum Chonem Mocari Id ipsum tangit sne dubio Hefchius, licet nominis huius scriptio apud illum cu) occurrat multo corruptior: Γιγνει, inquit, OI δε Γιγων, LIατακος, Ἐπι- παταικος , Τραπέζιος, οἱ θε Αἰγυπτιων id interprete MMeno ν , G on nonnullis Gigon,

De lin ua Helleniae p. 397. . s Versionem Aegyptiacam lasalae integram hactenus oculis usurpare nondum licuit. Sed Frgmenta aliqua 'idi in L6ctionario Coptorum , quod Lutetiae Parisiorum in illustri benedictinorum Coenobio San -Germanensi asserv-tψr, ex quo et illud descripsi, quod hic laudavi. ci In voce Xωνες.

De Diis Syris syntagm. II cap. xi v -

206쪽

Pataecus, Epipataecus p Trapezius. Aliqui Herm Om Aeetaptium intelligunt. In Dynastia xxiii Man raonis, quae est: Τanitaruin, apud in Cnronico Graeco p. I 6 ita legitur: B. -οσόρθων θ, DNρακλέα Αἰγυπτιοι ἐκαλεισαν. Apud SIncellum P. Is scribitur 'Oσορθωκ Id vero ita explico , cost omina tum illum fuisse Semum, vel Somum, vel momum. Curax. Aliam huius nominis Aegyptiaci pronunci pionem et scriptionem reperio in praestantissimo Cat logo regum Thebaeorum Eratosthenis in quo auctor

ille vetus et eeleberrimus vocabula Aegyptiaca sere semper Graece interpretarur. In illo enim legitur: Σεμαφρουκρατης, o ἐοῦν 'Αρποκρατημ Ex hac igitur interpretatione Eratosthenis discimus, nomen Aegyptiacum Σεμφρουκρατηρ compossitum esse ex duobu8, nempe ex quod Herculem Cat, et Φρουκράτης, quod Harpocratem, aliud Aegyptiorum Numen, designat. In eodem Catalogo et

'phos. quod vertitur Herculis silius. Ex . ante dictis per se unusquisque perspicit, levi mutatione legenodum esse Σωμψως, vel potius Σεμ τψωe, sed quod per euphoniam scribitur , cuius rei in illo ipso Catalogo alia exempla habemus ; idque re ipsa significat Sobolem Sem, seu Herculis, Pluri. bu , quae possent videri longius petita, congerendis nunc libenter supersedeo. Intelligi satis ex hisce portuit, quod demonstrandum nobis erat, fuisse Aegyptiis Numen aliquod, quod modo X a, modo X., modo etiam essertur, quodque Graeci Herculem interpretantur. Ratio autem discrepantis scriptionis haec est, quod Aegyptii in hoc nomine literam adhibue'

207쪽

huerint, quam Graeci accurate exprimere non possunt, quamque modo per literam modo per Σ, modo per X, modo etiam denique per Θ, reddere laborantis Est illa litera γ', quae eumdem sere sonum habet, quem G, Gallorum, ante e vel i pronunciata. Nem Pe vox Aegyptia scribenda mihi videtur XDLι sivo turax, quod Aegyptiis virtutem, robur et Iotentiam significat, quam in hoc Numine venerabantur Aegy- Ptii , non secus atque in Hercule suo Graeci. His smilia repetere veritus non sum in Pantheo Aeoptio-Tum Lib. II cap. III ga et 4, in notis ad Erato Menem in Vignosii Chronologia Tom. II p. 739s74o, iterumque in Collectione vocum Aegyptiac rum JUSS. v. Xων fio I opusc. P. 415, ει 6. cum potis 2.

Interpretatio nostra confirmarun Ideo eamdem quoque nominis istius expIicationem In mentem venisse reverendo plurimum et doctissimo viro . D idi Wil insio, cui editionem N. Testamenti et Pentateuchi Coptici debemus, cuique, ut reliqua huius linguae monumenta, quae ex variis Bibliothecis descripta possidet, bono publico in lucem edat, viis tam et secundam valetudinem precamur, etsi tamen cum aliqua cunctatione et addubitatione. Hunc in

modum enim car) scribit: Xωι, Nomen Herculis aeuo et Itali mones dicti. Post adducta mox Elymo-

. logici

cx Io Dissertatione de Lingua Coptica, in Collectione Drationis Domnicae Chamberlarniana P. m. '

208쪽

RIogici verba, ita pergit: Unde autem vox kaxo deriri vetur, an a din, fortitudo, robur, an a x, H, δε- liciae, benignus, ana iubere praecipere, incertum est. Mihi vero, postquam et eg, quie hae Mnus in medium allata suerunt, et testimoni ,3 preruni de Hercule Aegyptiorum mecum expendi, dubium amplius esse non potuit, quin illa, quam dedimus sit vera nominis eius explicatio. Testem idoneum api pello Macrobium is), qui non leve iis, quae dixi, pondus addit: Sacrati sima, inquit, et augumssima captii Herculem religione venerantur. Ipse credi-rur et gigantes interem e , cum coelo propugnaret, quasi Virtus Deorum. Paulo ante idem de Hercule Graecorum dixerat, eum bac appellatione caentiquiore

nempe Numinis Aegyptii J dignatum fuisse, honoratumque hoc nomine c Herculis b, quia nimia fortitudine

meruit nomen Dei Virtutem Regentis. itaque nomen Herculis Aegyptiacum, teste IlIscrobio, significat Deum Virtutem regentem, vel Virtutem Deorum. observa, Pythagρram, qui diu in Aegypto institutus erat, et ah Aegyptiis longe maximam ac praecipuam Theologiae suae partem acceperat, Herculem dixisse, δύναμ ιν τῆς φύσεως, virtutem naturae cet). Existimo igitur, plenum Herculis huius nomen Aegyptiis- sonuisis, πulata virtus Deorum, ipsos vero, sommunia sermope nomen id contraxisse et abbreviatet Ludin, virtutem, appetitas. Plenioris illius, quφd dixi, nominis vestigia videor mihi invenisse in Nomo Sebenn tuo, inferioris Λegypti. Τestantur enim Iti

eb Ita Iamblictus in vita vi agorae p.

209쪽

DISSERTATIONES

neraria, quae apud erussitos in pretio simi, urbem illam, quondam clarissimam, quam veteres Sebenn tum dicunt, ab incolis hodieque nuncupari, et ab Arabibus efferri, Sammanud. Hoc primum mihi huius rei indicium dedit. Vehementer vero in suspieiono illa postea me confirmavit Scala Coptico- Arabica, a edita , in qua legimus Semanutha Hoc est nomen antiquum Herculis in Aegypto. Idem nomen fuit antiquae illius et celeber rimae civitatis, quod Graeci, corrupte prorsus, scri pserunt et extulerunt Σεβέννυτον.

s VII.

Cones P. Ab hoc igitur Numine Aegyptiorum antiquissimo, nomen accepit Provincia Aegypti, quae supra Memphim sita est, bonis omnibus abundantissima, ideoque

maximis encomtis cum veterum, tum auctorum recentiorum percelebrata. Nomen ipsum Provinciae huius Aegyptiacum, nemo, quantum scio disertis et

ca Vide TDefieri Linguam Aegyptiacam restatutam

Nisi sorte nomen Aegyptiacum urbis Heracleopoleos occurrat in Itinerario Antonini, ubi p. 156, 17S, Enni haec leguntur: Memphi Μ. P. TXa .

ne M. P. XX. Tacma M. P. XX. Oxyryncho M. P. XXiv.

Apparet ex situ Taeonam ibi sere poni, ubi sita erat Her inopalis. Et vero Taeon Aegyptus sonae

210쪽

stonceptis verbis posteritatis memoriae ita commisit, ut veram eius rationem exposuerit. Sed Graeci tamen, ex quibus omnem fere Aegypti veteris notitiari unice hausimus, quique nomina, ab Aegyptiis urbibus et regionibus suis imposita, in Graecum transferentes sermonem, eo ipso plerisque regionis illius nominibus patriis ac avitis oblivionem in xere, Provinciae huic nomen indiderunt 'Hρακλεοπολεως. Ηum enim Aegyptioriam morem suisse scimus, ut plerisque regni sui Provinciis, et urbibus praestantioribus, nomina tribuerent alicuras Numinis, illic prae aliis culti, cuius' que tutelam incolae in primis sibi expetebant. Id non. tantum docet Geographia veteris Aegypti, in qua ubi

modi sed illius etiam rei vestigia et indicia, non obscura, in S Scriptura nobis exhibentur. Quid .

enim aliud est pnN urbs c. da Prophetis mem rata , quod LXX Seniores, ipsam sermonis Aegyptiaci

vim expressuri, accurate verterunt μερίδα Ἀμμων, Nahum. III. 8, quam Graecorum Διοσπολις Τ Vrbem On Graeci interpretes reddunt 'Hλιουπολιν, quo nomine Vel 'Hρακλει πολις. An forte eamdem nominis originem habet , vicus prope Heracleopolin minorem, apud Sozomenum Lib. I Hist. Eccl. cap. x Iix P. m. 343. A. Videndum porro, an hue pertineat Σ Η Νος, urbs Aegypti, cuius ex meat o mgminit Mephanus By

zantinus.

ce id aliquo modo proprium fuit et peculiare Aegypto. Diodorus certe Lib. I p. la scap. 12J mondit, eX Omnibus orbis Provinciis in sola Aegypto multas esse urbes, ab antiquis Diis, ut Iove, Sole, Herme, Apolline, Pane, Eilithyia aliisque plurib a conditas.

Plura de hoc nomine observavi in Remphab I vet supra P. a1, 2ad P. 23, 24

SEARCH

MENU NAVIGATION