Pauli Ernesti Iablonskii opuscula, quibus lingua et antiquitas Aegyptiorum, difficilia librorum sacrorum loca ... Edidit atque animadversiones adiecit Iona Guilielms te Water. Tomus primus quartus 2

발행: 1806년

분량: 503페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

31쪽

Caronitarum, interpretantur Βααλ Maaν, Baal muscam,R Reg. I. I, et quae .his similia alia adduci possenta

Non alienum est ab instituto meo, quoniam Rem aθRegyptium Numen esse ostendetur, observare, LXX interpretes, qui in Α-pto scribebant, quique rerumat antiqui tum illius regni se non imperitos ostendunt, in explicandis et transferendis nominibus Aegyptiacis solito fuisse diligentiores. Vide Commercium Literarium Lud. Picines, etc. a Mincklero editum, P. 3II. Itaque taram, quomodo ab Hebraeis constanter Aegyptiorum regio appellatur, Graeci interpretes semper ertunt Αἴγυπτον. In historia Iosephi mentio occurrit

urbis pN, cuius sacerdos fuit Potiphera, Iosephi socer, Gen. XLI. s. versione autem LXX, eadem urbs dicitur Ηλιουπολις, ex quo satis intelligi- mus, quod alioquin nos lateret, urbem istam, sacris Aegyptiorum celeberrimam, Heliopolin vulgo dictam. ipsa Aegyptiorum lingua antiquitus Onnuncupatam fulsis. Confirmat hoc Copticus Pentateuchi interpres, typis a. I73 I descriptus, qui ,- etsi versionem suam, non adtextum Hebraicum, cuius plane ignarus erat, sed ad interpretationem τι 1ν LXX adornarit, hoc tamen loco nomen vere Aegyptiacum illius urbis, sibi notum, et, uti par est credere, tum adhuc usitatum, urit, rest

tuit. Cons Pantheon Aegypt. pari. I pag. I 38 et Collectio MS. vocum Aegypt. v. ON O t. I opusc. p. I 8 , I 85, eum notis J. Regiam Pharaonis, in cuius conspectu tot miracula edidit Moses, discimus suisse tris Tuan, Psalm. Lxxv III. ra. EX Versione autem LXX interpretum constat, hanc esse urbem, quam Graeci communiter vocant Τανιν. Sic enim vertunt. Vide eamdem Collectionem ΜS. v. TA NID

Opusc. tom. ι pag. 339, 34OJ. Thebaidis, sive Aegyinu superioris , urbs fuit pi Aec ua, quain Mori Scri-

32쪽

ptores NI No Ammon appellant, Ierem. XLVI. 2s Ezech. XXX. I s. Nahum. III. 8. Mirari fatis non possum, Hieroumum quondam, et post eum,' interpretes recentiores haud paucos, qui No Ammon xandriam esse putant, in explicando hoc nomine adeo potuisse aberrare, cum compositio voeis ex Ha et pudeipsos ad perspiciendam veram interpretationem certo

dirigeret. enim, Ammor vel Hammor, sive, ut scriptores Graeci efferre solent, g 9 nomeneta Divinitatis in Aegypto religiosissime quondam cultae, quam Graeci et Romani ch 9 Iovem interpretari solent, omnes illico facile intelligunt. h Ienim Aegyptiorum sermone sortem et possessionem designat, quod vel sola coniectura ex compositionis ratione quivis, paulo sagacior, assequi potest Erit igituri m, Iovis possessio, vel Ioris urbs, Διοσπολις , cuius etiam, Diodorus L . I p. I 6, 4a, c. ls et 45Juti Graecos interpretatos esse hoc nomen deprehendimus. Namque Nahum. III. 8. Vertum 'Aμμων etymologice , id enim iuxta literam Noh Ammon Aegyptiis

fgnificat. in loco autem Ezech. xxx. Is adhibent nomen, quo Graeci communiter tum urbem illam so- e in Herodotus L. Ir e. a. Hutaresus de Is. et Osirip. 35ι. Origener contra Plium Lib. v p. asu, 26 I, 263. H Ichius

F. et alii.

h Diodorus Sie. tamen L. I scap. a5J p. sta , edit. Wechel. ait, Ammonem eumdem etiam haberi cum Osiride. Ex quo ratio reddi posset, quare Aegyptii, cui Achines Tatius, infra 9 x adducendus Planetam Iovis lingua sua dixerint Stellam Osiridis. ι Pleraeque enim Aegypti urbes celebriores tale quid

sonant, 'Ερμουπρεις. Ἀφροδιτόπολις . Διόσπολις minor. Πανο πολις, 'HλAυ πόλις. Ex quibus de compositionerlDN coniicere pronum est.

33쪽

labant nuucupare, Διοσπο λεως. Eadem nempe est urbs.

quam scriptores frequentius Thebas Aeraptias vocam consuererunt. Strabo Lib. xv II p. m. 56I DIIs4J, ετα- Απόλλωνος πόλιν Η Θῆβαι, καλεῖται δε νύν Διόσπολe. Ptolemaeus in Geographia Aegypti, Θηβων νομος, και ριητρόπολις Δ, ὸς πόλια Sed disputant tamen eruditi , utrum hic intelligi queat Diospolis magna , an vero cogitandum sit de Diospoli minori, sita in Delta magno. Vide meaist Colleetionem vocum antiquarum Aegyptiacarum MS. in No - Ammon p. I 8s f tom. Iopuscul. p. I 63 ac seqq. J Tot exemplis itaque ostensum est, τοῖu LXX nomina peregrina, si eorum significatio ipsis esset perspecta, et quoties res ipsa id permitteret, in Graecum sermonem transtulisse, aut per vocabula notiora omnibus declarasse. Cumque certisi,mum sit, eos in nominibus Idolorum peregrinis idem secisse, quis dubitabit,' hoc ipsum in loco Amosi contingere- pariter potuisse Τ Subruto itaque fundamento hoc, LXX interpretes nomina propria transferre non solere, quicquid illi superstruit Hiringa, tanti non est, ut, morari nos debeat. Demus iam, quod tamen omnibus non placet, esse nomen proprium idoli. Quid vetae; quominus illud in versione sua, alio voca. bulo, in Aegypto, ubi scribebant, notiori, declara rint, aut potius nomen antiquissimum illius idoli, recens ex Aegypto ab Israelitis in desertum advecti, sed Postea obliterati, restituerint interpretes Alexaodrini Forte autem Amosus nomen proprium illius idoli plano reticet . indicans tantum suisse regem ipsorum et Numen, quod ab iisdem interpretibus demum explicationis gratia additum est. Nec magis causam viri eruditi

iuvat, quod illico addit, genuinam signisipationem vocis omne; priscos fugere. Unde enim hoc colligit vir magnus Τ An ex fluctuatione et haesitatione hodiernorum interprecum Sed quam multa hodie nos latent, post

34쪽

deperdita tot nobilissima vetustatis monumenta, post interceptas et oblivioni commissas tot gentium antiquas traditiones, quae τοι e LXX recte cognita atque perspecta erant Τ Quis hodie sciret, urbem cuius memoriam in commentariis suis Moses reliquit, esse urbem Aegypti quondam clarissimam Heliopolin, nisi interpretes Graeci, rei huius probe gnari, id nos edocuissenti Et iam, postquam ex illorum versione id didicimus,

aliis indiciis et argumentis, rem certo ita se habere, sic probare possumus, ut dubio locus nullus supersit. Conservabantur certe illo tempore, quo LXX interpretes scribebant, nec minus postea, traditiones etiam illarum rerum, quae in Aegypto, et in deserto, Israelitis evenerant, et quas tamen Moses praetermisit, non adeo obscurae aut spernendae, quin ipsi quoquo scriptores Θεοσπευςοι illis nonnumquam uti dignarentur. In Stephani Protomartyris oratione ad Iudaeos, net, cap. VII, talia Occurrere, ipse . qua erat sagacitate, Vitringa observavit, citata Dissert: I xv I. Et quis igno, rat, Paulum Apostolum nomina Magorum, quibushum Mosi res fuit in Aegypto, Iannis et Iambris, etsi is ipse in historia sua eorum nomina tacuerit, adserte a Tim. III. 3. Unde illa hausit Paulus, nisi ex traditione vetusta Τ ex qua eadem nomina referunt script

res Iudaei et cl) Gentiles.s VII.

k Tanehuma fol. 4o col. I, ubi vocantur Lonos et Lom-hros. Gemara Babyl. in Codice Menachoth sol. 8s col. I, ubi vocantur Lachane et Mamre. , Locum adsert et explicat Burior sin Lexico Talmudico' in col. asIS. Targum Ionathan in Exod. VI. II, ubi vocantur Ianis Lambres. Vide Drusium in a Tim III, 8, Gratium si id. et in Lib. I de V

rit. Relig. Christ. S I 6 in notis. Conferatur hic Prideaux Histoire des Julis. to m. v pag. 23. 24. tare Ludorici de Dieu dissertationem de Lanne, et Iambre, didici e Syllo-ga Epistolarum Lae. merit, edita a R. Parris P. 465. o Vtriusque meminit, sub nomine tinnisi Iambris,

35쪽

mei interpretes nonnumquam confuderunt I cum mu pero in loco Amosi factum etiam fuisse. certiori-hus argumentis probandum est, et concipi di cu rer potest. Denique et hoc pro causa Drusi, quam suam secit eruditissimus Vitringa, adferre aequum putat, L interpretes, qui pro nomine sibi ignoto per negligentiam facile condonandam, legerint pra

Pan, aberrare facile potuisse, cum etiam alias , IDuras hasce n-I in radice suo aut non recte discre sar, aut ab imperita manu immutatas pro iisdem a ceperint, observ. L. II c. I S Certe LXx inter Pretes, literam unam cum alia saepe confudisse, post Hieronymum Critici plurimi observarunt, et rationibus invictis probarunt. Quin imo literas has I et de quibus nunc agitur, eamdem subiisse sortem, ut una Pro . altera acciperetur, luculenter demonstravit meritissimus ille de Philologia S. Glassius Philol. S. L. I Q Trael. III, cuius observatione satis opportune hoc loco utitur Vitringa. Namque ubi Nahum. I. 6 in Hebraico legitur UNI Ina in ri, Graeci verterunt ό-αυτου τήκει unde

cuivis manifestum est, Graecos pro Irita, ut ignis,

Numenius Porthagoraeus apud Eusebium Praeparata L. IX a P. z4I, edit. Graec. R. Steph. , itemque apud Bionem contra Celf. L. Iv p. I99. Anis mentionem facit Plinius Lib. xxx c. I, Apulatus Apol. p. 33I. Vide G tium l. c. et Spencerum in Orig. contra Cels. p. 5s, 56 ss43J. Vid. et Fabricii Codicem Apocryphum N. Testamenti tom. T. p. 249, et o in notis. AFemani Biblioth. Orient. tom. III DRrt. I p. 3IS. scomparentur dicta toia. I Opuscul. Loblom mi P. 433,

36쪽

MIegisse , quare vocem hanc reddiderunt Verum lithoc argumento id tantum conficitur, τοὐe LXX tales nonnumquam errores commissse; quod in hoc loco similiter contigisse. aliis rationibus probandum esset. Praeterea, etiamsi cum I non dissiculter commutari posse largiar, quomodo tamen

quae est lectio constans Codicis Hebraici, argumentis non usque quaque firmis sollicitata, in 'risacpla, ve 'Ρομφα. quae est genuina huius loci in versione τι, LXX scriptura, transformari potuerit, dictu an longe difficilius est. Sed dubium omne tollit accuratiotvocabuli 'Ρεμψα indagatio, quod cum sit Aegyptiacum , cumque illud et verbis Amissi probe sit accommodatum , et in universum Israelitarum in deserto curutum 'dololatricum i insigniter illustret, cui in mentem posthaec venire poterit, Rempha Graecorum ex Mum Hebraeorum corruptum et immutatum suisse

praecipue hanc Dissertationem conscripsi , agendum mihi restat, ut Remphae vocabulum explicem, et han meam explicationem , si possim, idoneis argumentis confirmem Aliquoties iam. in superioribus monere debui, vocabulum hoc non Miunde, quam ex antiquitate et lingua Aegyptiaca. duci relie possu. Quare, qui aut eius parum memores fuere, aut, cum linguae Aegyptiacae rudes essent, de vocabulo tamen Aegyptiaco pronuntiare conati sunt, operam et oleum perdidere. Esse autem hoc vocabulum Aegyptiacum, argumentis ostendi potest, nec paucis , nec levibus. Nam ex aliis Orienralium linguis frustra eius explicationem tentari, vani hactenus doctissimoxum virorum

B s in

37쪽

hi hoc argumento conatus satis testatum iaciunt. Qaa propter, ut temporis aliquod compendium faciam, et mologias omnes, aut ex Hebraica, aut Arabica, aut alia orientalium lingua petitas, utpote quae in censum venire nequeunt, silentio praetermittam. Certe Amosum, et post eum Stephanum, loqui de cultu Numinis alicuius Aegyptiaci, res ipsa, seria aestimatione pensi lata, per se unumquemque docere potest. In dese tum Israelitae transierant ex Aegypto, quae ipsos in lucem , ediderat ac nutriverat. Cum Aegyptiis vix rant , eorum cultum quotidie viderant, et eorum moris hus erant adsueti. Illorum de cultu summi Numinis, per imagines, symbolico, ideas imbiberant. Haec omnia, quae aliquam sapientiae speciem prae se ser bant, quaeque hominibus nondum regenitis, nondum spiritualibus . facile placent, non ita cito dedidicerant. Quando versabantur adhuc in Λegypto Israelitae, Rb , omni idololatriae contagione liberi non fuerant. Inhynia eam in rem sunt verba Ezechielis c. xx. 6. et seq. ,

Die illo, quo sublata manu mea fur eram illis, me deducturum illos e terra Aera i - edixeram eis , quisque res detestandas oculis Ruis abiicite , et stercoreis diis Aenpii ne poliuatis νυ - Rebellantes contra monoluerunt auscultare miai, et stercoreos Deos Aenpii

non abiecerunt. Cons. IOL XXIV. I 4 et Ezech. xxIII.

s, 8. Quis autem non libenter credat, Israelitas, eum, spreto unius veri Dei Praescripto, εθελοθρησκειαν, animo concepissent, ad illum potissimum rediisse cultum, cui a teneris in Λegypto adsueverant; etsi non negem, illos, praeter Aegyptiorum superstitiones, ali rum quoque gentium, quarum commercio utebantur, Numina et cerimonias adscivisse. Et sane in deserto Israelitas eosdem deos flercoreos, quorum cultum in Aegypto Deus ipsis interdixerat, veneratos tamen suis. se, Ezechiel disertis verbis tepiatur cit. cap. com. I 6 et et . Et quid aliis testimoniis opus est, cum vitulus

38쪽

timens, aer populo hoc solemnibus ritibus. in deserto cultus, testimonium nobis osserat, omni exceptio maius. Mihi vero dubium nullum est, quin Remphali ipse ille vitulus aureus fuerit, aut, quin cultus Rem .phae idem fuerit cum vituli aurei cultu. Id profecto Stephanus Martyr satis aperte indicat, in oratione ad Iudaeos, Aet. VII, 39 ac seq. , dicens: Mosi notu runt auscultare patres nostri, sed repulerunt eum, et σνersi seunt cordibus suis in aeraptum; direntes Aha roni: Fac nobis deos, qui praeeunt nobis - Et vitutam fecerunt per illos dies - Rursus autem Deus e tradidit, ad colendum exercitum coeli. Sicut scriptum ess - baiulastis tabernaculum Molochi, et sidus dei sestri Rempha. Quae adeo luculenta sunt, ut iamdudum viri eruditissimi iudicaverint, Rempham videri esse vocabulum Aegyptiacum. Quam vero iudicium illud veritati consentaneum sit, sequentia. ut pero, docebunta

Remphah non est Remphis, Aerasti rex, Diodor,

memoratuS.

Non defuerunt itaque eruditi, qui scinas Remphari, ex antiquitate et lingua Aegyptiaca, ut putant, expositionem nobis offerrent. Lud. Canesius, ad Aet. vii 43. nec cura aliquam speciem, eXistimat, se Numinis huius 'estigia Aqgyptiaca reperiisse in Diodoro Siculo'.

qui Plistor. Lib. i p. 39 Γ cap. 62 J regis cuiusdam

m) Lud. Canellus in Aet. VII. Lud. de Dies in eumd. loc. rari erus Dub. Vexat. in Amos. V 26. et in Ret. VII 43. stom. I Op. Philol. p. 439, 496J. Salmastus . de Annis Climaist. p. 597. Hortingerus in Exercit. Auti. Morin. p. 57. Brauriri in Seleetia Sacris palliae, etc.

39쪽

hq . ' it E M P Η Α Η, 'Aegyptiorum, Remphis nomine, mentionem inllelapCum enim ille colligendis pecuniis unice deditus suisset, ita ut, teste Diodoro, moriens XL. myriades talentorum reliquerit, hinc verosimile sit Cappello, Rem in illum esse Pharaonem , qui Iosephum Aegypto Praefecit, atque , ex annonae divenditae copia, et Aegypti et vicinarum regionum pecuniam corrast. Eumdem coniicit, ab Aegyptiis ob conservatam Aegyptum, ab Istadlitis vero ob beneficia in se collata. honoribus divinis mactatum suisse. Quae viri eruditi coniectura adeo placuit Iohanni Braunio, Seles. Sacr. Lib. Iv c. Ix 3 132, ut assensum suum his testaretur

verbis: Rectius existimare videntur eruditi alii, Semores, cum in Aegasto Biblia νerterint, in gratiam Ptolemaei regis Aempti, maluisse adhibere νocem -- Dptiacam , quae idem signifiearet, ac apud Amosum miraeorum Chiun. Id eo facilius crederem, eum, teste Diodoro Lib. I, Aeraptus antiqui simis temporibus habuerit regem 'ειμεν, qui procul

dubio fuit ipsi mus Chiun. Sed hanc sententiam

non uno nomine mihi displicere fateor. Nam Aegy- .ptios eo insaniae processisse, ut mortuos homines in deorum numerum referrent, et ab iis beneficia exspectarent, quae Osiridi, Isidi, reliquisque Numinibus suis in acceptis serebant, id quidem mihi nemo persuadebit. Sub involucris fabularum, quas de Osiride et Iside, aliisque Numinibus, ex Aegyptiorum traditione, commemorant Herodotus, Diodorus, Plutarchus, et alii, latere arcana Astrologiae et Physiologiae Aegyptiacae, agnovere multi, cum veteres, tum recentio

res, et si res tanti esset, demonstrari facillime posset, et abunde comprobasse mihi videor in Pantheo Aegyptiorum , ac Protegomenis parti III eiusdem operis a me praefixis. Quodsi autem mortales quosdam coelo intulissent Aegyptii, causa nulla est, cur id Remphi

40쪽

huic contigisse suspicemur. Diodorus enim, qui illum

in serie regum Aegypti recenset, non modo non me minit, eum singularibus, nedum divinis, honoribus ab Aegyptiis ornatum fuisse; sed nec quidquam in eo lau- dabile commemorat, quod nomen eius posteritati comin mendare potuerit. Exprobrat ipsi μιικροψυχιιω, pusi Ianimitatem , et φιλαργυρία/-, quod interpres vertit sordidam in ensi avaritiem , quae impediebanteum , quominus quidquam ex pecuniis amplissimis , undique congestis, vel in sacra Deorum munera, vel in publicam hominum utilitatem erogaret. Quare hocide eo iudicium tandem' seri, fuisse non regem bonum, sed bonum oeeonomum. Si ad nomen Aegyptiacum at-etendas, non incommode negotiatorem so- num interpretari possis, quam tamen veram esse nominis huius interpretationem, assirmare non ausim Quis autem credat, Aegyptios in eum, quem ne boni quidem regis nomen mereri putabant, honores omni. forte humana multo augustiores conferre voluita Si. in nomine huius regis latet aliquod Divinitatis nomen , quod vero dissimile non est, dicendum potius fuerit; rmem hunc, more Aegyptiorum pervulgato, nomen ah aliqua Divinitate tractum adscivisse, qua de re qua dam in sequentibus monebo. Cui vero persuadebunt viri eruditi, Arabes et Syros eumdem regem Aegy-iptium Remphin, sub nomine p)I, honoribus divinis

Prosecutos esse, aut, quod multo creditu est dissicilius, istaesitas adorasse homines et quidem demortuos, et cultu publico veneratos fuisse

SEARCH

MENU NAVIGATION