Sylloge opuscolorum selectorum ad praxim praecipue medicam spectantium ... civis Valerianus Aloysius Brera ... In Ticinensi Archigymnasio therapiae specialis, & clinices professor ... Vol. 1. 4.. Cum tabula aenea

131쪽

ta4 RAMMeelum abibant. In auxilium a medico statim Vocatus experientissimus chirurgus, integumenta Sphaceto corrupta Cum pauxillo panniculo adi-Poso dc subiacente emortua omenti portione asa uis cultro separavit , quo facto nuda sese Tepraesentabat magna intestini coli , coeci dillei pars. In testinum colon adeo sphaceiosum iam erat, ut vel minima vi digitus cavitatem eius penetraret. Cortex peruvianus interne &externe magna copia adhibitus corruptionem hanc gangraenosam ita corrigebat eiusque ut teriorem progressum caercebat, ut paucos post dies sutura adhiberi posset. Integumentorum

abdominis panniculi adiposi & subiacentis omenti sphaceiosae partes, benigna suppurarione se Parabantur, sed adeo aucta ulceris peripheria, ut pars ipsius mesenterii nunc in conspectum Veniret. In aliis quoque tumoris locis hinc

inde maculae gangraenosae oriebantur , ad in testina usque penetrantes, quae tamen eodem exoptatissimo modo a circumiacentibus partibus sese separabant: ita ut appetitus cum aliquis semper adesset , excretiones alvi Sc uri-uae bene semper procedebant, spes esset re-

convalescentiae. Sed nihilominus viribus in dies magis exhaustis, sub siti vehemente caeterisque febris hecticae symptomatibus mors aCce debat quarta inde qua morbum suum detexe rat hebdomada. Secabatur cadaver. Abdomen

132쪽

erat parvum collapsum . Annulus umbilici ovalis aequabat longitudine s' latitudine 3 . In

hoc annulo peritonaei nulla aderant vestigia . Omentum in prolapsu contentum usque ad eius cum ventriculo cohaerentiam sphacelo- sum. Ρrolapsus ipse autem continebat totum intestinum coecum cum processu vermi formi , omne intestinum colon ad recti usque initium , totum intestinum iteum & maximam ieiuni partem, mesocolon & Partem maximam me senterii . Mesocolon autem Ze mesenterium una cum pancreate steatomatosae duritiei erant, quo tumore scirrhoso ex mesenterii mesocoli pancreatis substantia compacto tum hepar tum ventriculus ex fitu suo movebantur & deor 3um & antrorsum Versus umbilicum preme bantur , Ρaucorum caeterum viscerum situ M

iubstantia illaesis videatur Tabula II. a .

sa Hisce omnibus observationibus , quae apud

RIVERIUM , BARTHOLINUM, FABRICIUM HILDANUM, MURGAGNIUM &e. leguntur, addi

possunt. Mea in praxi duos tantummodo pancreatis scirinthosi easus habui, & constanter praeter relata sympi mala obsersavi singultum pertinacissimum post ciborum assumptionem , qui vomitu spontaneo compescebatur. Utroque in casu eadaveris sectio me docuit, panerealem praegrandem, d*rissimum ventriculi capacitatem coarrictasse. eo praecipue in loco , quem pilorum dicunt Anatomes cultores Ediιον .

133쪽

DIAGNOSIS MORBI.

g. I, Non ergo ad ratiores affectus hic , de quo

loquimur morbus , referendus est a ; sed tum ex modo enarratis observationibus, tum exscriptis veterum lc recentiorum observatorum patet, eius ad reliquos dissiciliores chronicos morbos haud parvam , & quod nostrates attinet , se Ie eandem esse rationem, quae est scirrhorum pylori ad reliquos chronicos mor'

Quare Operae pretium esse videtur , huius morbi diagno situ accuratius rimari , & omnia eius signa diligenter colligere, quae de prae

134쪽

sCIRRH. PANCRE T. DIAGNOSIS. IU

εestia eius nos certiores sacere possint. Situs enim pancreatis in loco quam maxime abscondito, ubi digitis explorari non potest , di arctissima eius cum vicinis partibus connexio, quae faciunt, ut re reliqui pancreatis morbidissicile dignoscantur, eaedem caussae id scirrhi diagnosin dissicilem reddunt ipsis acutissiluis 8c peritissimis medicis α . Hinc saepe inflammatis , dolor , tumor , scirrhus pancreatis cum alio morbo confunditur, quia saepe nec laesaesunctiones, nec alia symptoma indicant, quod ipsum hoc viscus affectum sit. II. Ex Ρhysiologia autem patet, quanta sit pancreatis in oeconomia animali dignitas, quanta succi in eo secreti & ad intellinum duodenum delati utilitas, quae eo maxime redire videtur. ut chymum dissolvat , maxime siquid in ventriculo iniquius digestum fuerit , ut bilem diluat quo melius de latius per in

tes ina cum ciborum massa misceatur, eiusque , DE HAEN prael. in H. BOERHAAUE instit pathol. T. IV. p. iaci. EIEREL Comment. in STOLLIl aphor. T. II. p. 4 3. Frid. ΗΟFFMANNI Diff.

135쪽

acrimoniam temperet, qua ciborum per Intestina transitus nimis acceleraretur , illorumque iusta concoctio impediretur , in uni Versum autem eam pultem magis magisque inquilinae humorum naturae assimilet de ad chylificationem aptiorem reddat ca . Qui veram hanc sumi Pancreatici destinationem considerat , iam a priori intelliget , quot & quanta damna in hominis sanitatem redundare debeant , si illius secretio & excretio perversa , imminuta , vel omnino impedita est , pancreate propter scit rhum impervio &. ad munera sua inhabili. Id& a posteriori confirmant Observationes a no- his allatae, de magnus exemplorum numerus , qui in collectionibus sectionum pathologiearum exstat, de aegrotis quibus talis scirrhus mortis

caussa suit. . III. Quod si vero plures huius morbi , se dilonibus cadaverum detecti, hiitorias invicem

I ER Elem. Physiol. T. VI. L. XX. Cl. BLUMEN-BACH instit. physiol. 3. 368.

136쪽

comparamus , haec fere erit, morbi simplicis nec cum aliis vicinarum partium affectibus complicati essigies. Sentit, aeger Per plures menses, quin adeo an uos , varias in abdomine molestias , non fugaces, nec assumtis his vel illis diget ivis, laxantibus, stomachicis cedea res , sed pertinaciter perdurantes , vel Paulu tum mitigati, constanter redeuntes; ita ut ex hac ipsa dolorum constantia Sc perti uacia , visceris alicuius obi fructi suspicio oriatur, Cum apud aegrotum ipsum, tum apud medicum iaauxilium vocatum, ut ut nulla certiora huius vel illius visceris laesi signa appareant, cum

8ppetitus secretiones & excretiones abdominales , respiratio , somnus, reliqua omnia ha-ehenus rite procedunt. Sensim vero abdominis molestiae augentur , appetitus hucusque satis bonus imminui incipit, cum nausea, Pe ctoris quadam angustia de anxietate, obtust circa ventriculi regionem dolore , ardore stO- machi , abdominis inflatione, alvi tarditate, membrorum lassitudine . Sensim vero, de mense in mensem , de hebdomade in hebdomadem graviora redduntur allata symptomata , Vires in dies franguntur, de ipsum corpus manifeste emacia tar; nullum amplius ciborum deside rium adest, ventriculi ardor augetur, ita ut

irequenter acidum e ventriculo cum ardore per gula in ascendat, magna etiam salivae aqua

137쪽

Iῖo RAuusae copia praeter consuetudinem ab aegro exspuatur. Nunc vomitiones Subinde urgent,

quae adhibitis remediis per longiora vel breviora intervalla cessant , sed proximis periodis frequentiores evadunt , ut ingesta qualiacunque per unum alterumve diem in stomacho Tetenta , tandem indige ista reiiciantur , una cuin materia pituitosa ardore insigni satis molesta . Τandem vomitus illi adeo frequentes redduntur, ut quaecunque & qualicunque sub forma aegri assumserint, vix amplius ad tri horti spatium retineantur , Sed Vomitu Saepe non adeo dissicili nec molesto sed levante potius reiiciantur. Ad haec alvus hactenus sicca Sc tarda nunc fere perpetuo clausa est , nisi medicamentis internis, vel clysmatibus, vel aliis artibus sollicitata laxatur . Dolor hucusque nou adeo molethus , regionem epi gastricam occupans, . per illam & vicinas in conitanti modo vagans, aristioribus nunc cidi cum scribitur limitibus, de valde gravativus, inter mucronatam cartilaginem se umbilicum

Versus regiorem hypochondriacam dextram vel finistram se extendit, praesertim autem Pria

funde ad vertebras dorsi fixus, ibi continuam lumbaginem excitat . Idem dolor post pastum

exacerbatur, vacuo cibis ventriculo, vel redditis per vomitum ingestis; lenior 8c obtusior, εubinde cum sensu ponderis iunctus , dum

138쪽

aeger stat erectus vel ambulat. Flatulenta illa abdominis 4utumescentia per intervalla subsidente , tactus ope sentitur tumor durus ad magnitudinem pugni accedens , veI etiam ex cedens , supra umbilicum positus , mox ad epigastrium, mox ad hypochondrium dextrum, mox ad sinistrum potius tendens , si tangas magis minusve dolorificus , manifesto ut ut par vo spatio ab hepatis, lienis, ventriculi regi nibus iis remotus ubi similes indurationes scirrhosae apparere solent , quae ipsa etiam vii scera quatenus tactu explorare licet, sanaei conditionis esse videntur . Cum a tem adi ipsum hoc stadium pervenerit morbus, . nunci celeriore, nunc tardiore cursu ad finem suum properat. Continuantibus illis & quotidie auctis , ex vomitu continuo , tumore & dolore

circa dicha loca fixo , moles iis , denique accedit febris lenta hectica & quae illam comitantur tussis, inquietudo, anxietas, Vigiliae, habitus corporis quam maxime emaciatus Scexsiccatus vel tumor oedematosus, cum siti intensa, tandem vel viribus leute consumptis

placida , vel auctis internis doloribus 8c spasticis tumultibus accedentibus dissicillima mors vitae miserae finem imponit a) .

a Accuratam huius morbi minime eomplicati historiam narrat cl. L INGER. E. N. C. Cent. FH. vus

139쪽

ν. IV.

j Inter haec dicta symptomata , quibus

miseri tisic morbo laborantes Vexantur , Pri maria quaedam de essentialia esse videntur , quae , cum fere semper morbum comitantur , vix fallacia signa diagnostica praebent. Quo pertinent. Dolor inter mucro natam cartilaginem dc umbilicum mox mediam abdominis regionem tenens & ad vertebras dorsi usque Sese extendens, mox εc regionem hypochondriacam dextram vel sinistram occupans .s Tumor in eadem regione, digito explo ranti facile palpabilis. durus , cum ali qua mobilitate, sensum ponderis excitans , dum stat aegrotus vel ambulat, praecipue molestum supra lumborum vertebxas , una cum magna praecordiorum

anxietate inprimis post assumtos cibos

3 Ardor ventriculi non fugax quidem, sed constans, molestam aciditatis & fervoris sensationem in ventriculo excitans, Per totum oesophagum e diffundens , Cum frequente salivae , vel potius humoris quosi , mox insipidi, mox acidi screatu .

140쪽

4 Alvus tarda & sicca.s Cibi fastidium , nausea , & 6 Temporis progressu vomitus , quo in

terpositis intervallis maioribus minoribusve, ingesta qualiacunque cumi tenacis ut plurimum pituitae copia redduntur.

ι Τabes denique & hectica febris cum

omnibus, quae comites habet symptoma tibus s

Caussae horum symptomatum ex ipsa pan-ereatis structura , functione , si tu , connexione cum ceteris visceribus facile derivati possunt , uti etiam ex iisdem sontibus patet, cur sub inde unum alterumve horum symptomatum prae ceteris urgeat , subinde constantissimi alias morbi comites, usque ad finem morbi ad certiorem diagnosin desiderentur . Raro . enim primario & idiopathice pancreas assicitur, raro simplicem nec cum aliis vicinorum remoto tumve viscerum vitiis complicatum morbum si it , sed tum arctissimum quod reliqua ab. dominis viscera intercedit commercium , tum labes quam variae caussae huic viscerii imμimunt , per alia sinino saepe plurima corporis viscera simul disseminata , mali essectus, quos brevi tempore in omne systema chylopoleti cum M sangui serum dispergit, omnia facium,