Isaaci Casavboni Epistolæ, quotquot reperiri potuerunt, nunc primum junctim editæ

171쪽

jura, quae nemo tamen germanus civis & cordatus Gallusi aut potest

aut debet ignorare. Nescit quid Papae Bonifacio VIII. Rex Philip pus P Philippi Audacis F. Pulcher, rescr j p Iehit. Neicit qii id ei iisdem

Regis magnanimi ali spiciis Sarra Cohamna S Nogaretus Narbonensis fecerim. Adiret igitur Sorbonam , & celeberrimae illius scholae Doctores consisseret. Doceret eum Sorbona, quam fuerit tracti nus in

Gestiis periculosum hoc nescire ; narrai et quoties ipsa Ordini amplis

sino allensium prebuerit, severe in eos animadverteti,qui mitiora longe quam Scribanius dixissent. Commemoraret eorum exempla, qui' vel prioribus seculis vel hoc nostro, ut Ioannes Tanquatellus, Floren thius Jacobus, & Thomas Blanetius , quod de temporali potestate Papae sui Erit mutith, poenas meritissimas luerurit.'Omitto recens exqmplum in thesibus de Iure Canonico editiun , a viro docto de alias optimo , utrique nostrum notis limo , bonarum literarum Prosessori

Regio publicatis. Sed nihil agimus. Negat enim Apologista de Gallorum Regibus loqui pseudonymum Bonarscium, verum de immani bus tyrannis, quales olim fuisse accepimus Dionysios Syracusis,& alibi, alios '.Negat i hoc vero mirum de portenti simile mihi videtur: vitum

gravem, genere vitae Theologum, adeo sine ullo pudore esse, ut quae V verissi ima letat esse, & omnium' legentium Mulis exposita, negare su ,1 stineat: quae norit esse falsissima. ea assumare non vereatur. At quid

igitur sibi vult, o te appello quisquis es Apologiae hujus auctor, te appello conscientiam tuam convenio, quid sinquam sibi vult lemmano e capiti illi ab auctore praefixum Z Societas, inquit Culi tui Ia, evertit Vassiae Regnum, cum docet Pontificiam excommunicationem in gane Reges esse validam. Haec est thesis adversus quam totius illius capitis disputatio est initituta. En Galliae Regnum: en Galliae Reges. quorsum autem si de Galliae Regibus non agitur ; ubi Apologistae candor λ ubi sincetitas 3 ubi conscientiat Res ita habet. Scopust Bonarscii eo ca. pite est, disertissimum virum Arnaidum' Advocatum Parisiensem refellere, plures alios, qui scripse iussit, Jesultas contraria dogmata legibus Regni Gallici tueri; cum docerent illam Paparum cxcommu-

uicationem Regum nostrorum debere esse validam; quae non Lacris arcere, Verum regno , non emendare vitam Regum , sed tollere, ni si cedant imperio, propositum habet. Adversius naec majorum nostrorum indubitata axiomata pertendit Bbnar scius , Romanum Pontificem habere potestate na, liquis legitimus, verus, certus Rex Galliaraim, jure suo abutatur, subditos vexet, denique Regni sormam in tyrannidis speciem mutare videatur ; hunc ut posui, non dico Ecclesiae communione pri

172쪽

rummis B o L I63vare, quodolim Leit Ambrosus in Theodosio ; nam de eo genere excommunicationis litem Ari Alus nullamimoverat: sed deponere, dejicere, & in illius locum Regem alium instituere sinde ista verba in ejus capitis contextu et Nwὰ tumen Pontifex in V Itie Regem Audin t Raegem. Et paulo post: Vestigia P. Tregata, in Collatinι iselasarnsium G un d erunte nundinae es Venis Armori s Deinde; γλ et mmmem retra VactramiRegetis matbemate percussam. Quid Apertiust quid clarius E ecquid Apologistam pudet opto nugis quam spero.

gere: ira, hiatitante a ream licet habere , cor involutum αmultiplex, Notum: Vero jam omnibus , quam lubrica vox sit apud doctrinae Istitis ainstores TYR AkNus i neque jam hoc. verbo aliud aptius ad uis distinctionum & aequivocationum praestigias. Apologista igitur cum dicit Bonaiscium non de Regibus Gallorum, sed de tyrannis loqui ; etsi manifestissime, ut probavimus, falso loquitur : non tamen mentiti, sed aequivocationis beneficio uti dicendus. numius enim publica notione in Schola Sorbonae dc aliis antiquae

simplicitatis lenitimo principi opponitur , ct eum signiticat , qui

imperium non suum , per vim aut malas artes invasit. Iu doctrina veto Tyramuax a1IAir qtramvis legitimux illex - qui Poririfice suerit racommunicatus.-In hac ambiguitate ludere Apolor stam . & omnPs linius doctriri r nirn r . caeci Graiar qui non vitara , Principum si riam hostes serar prinς sm . qiai vi erit Z Degatotam Citni 1 r. Paromutino & similis P pologistae ingenuitas , cum aliquanto post negare non reformidat , cundem Bonustium omiscapite libri primi Gili ardum desgnasse . cum totis ingenii viribus quendam ordinis Iesiuitici depraedicat, & in coetuum resert numerum , vir propter scripta tediuosa ,: Hrore illorum temporum hic quoque abreptus, jus equidem' doleo vicem Isncere loquor, e .nde contra Regum nostrorum lura, supplicio fuit Lutetiae affectus. Minnus miror Apologista ingenio heiciuti suo. Nam Scribanius cum illa tibebat, ordinem amplissimum, cujus decreto supplicium illud fuerat exactati, reveritus, nomen ejus quem coelo. donabat non in ausus enuntiare. Voluisse illum. sed magno aliquo metu suilla impeditum, declarant haec ex illius capitis indigitamentisaeverba ,τTenebris ego te nunc cenaum amica lxx parem fors dato te alipiando claris, imum si a libetiore cumpo. Ι-teti Reclada te Husim area Hur simi fidem fida rusadia. Apparet voluisse,& vehementissime quide voluisse nominare, nec sum tame: alio tepore costituisse nonaE sileris novi effari, dc quide, sicut olim Pindarus iecit, .- in M, PH sens sicitus ore lueuieto velle pelareu Metus

173쪽

Metus autem mussiat sicilia hiscincino ambigita ne sorte ea res societati vestrae ante paucos inna menses Lutetiam admista fraudi esset.& hoe Bonarscium ipsum significare voluisse, non ausim quidem pro certo affirmare, qui ciraculorum interpretem non petofiteor: suspicor tamen ex istis verbis e Tegu illa mensinura dignitatis. Et statim Sesti m tuam camisi iam tenue velamentum tuis. Quicquid hujus sit, Guignardum certe sequens di l putatio de eausia supplicii, ita perspicue demonstrar, ut ne sol quidem metidie elam sit clarior. Nam luaugudius est Apologista, ciIm argumentatur, non sentare auctore illo capite de Gmma do , quia illum de quo sentiebat,'appellet nitimum nihiI amplias desiturae domus innocuam piamentam. Non enim posse nominari ubi um, qui s liis ex illoaordine poenas in Gallia literit. Ο argutias t Iam primum utita falsum est: nam Sc alii sententiam passi, ut Alexander Hatur, qui Derpetui exilii damnauta, deinde quam inigatorium est , exaetam ve horum proprietatem ab eo scriptore exigere, eui nihil placet nisi novum Sc insolens Sed injuriam facit Bomiscio Apologista, ignoraris

cum Iurisconsultis ipsum esse sic locutum; qui ultimum posse diei

non abnuunt cum quem sequitur nemo, etiamsi praecedat nemo. Si per graviora tua studia licet tibi, inpice sodes duo illa Amphitheare lia capita: non dubitabis hoc sentire auctoron , hoc doceret: nostros Reger, Francorum inquam Christianissimos Reges, non minoris duntaxat excommimicationis telo peti posse a Papa, verum etiam majoris illius fulmine aissari; quae Principes aut mente aut viribus detstitu- tox, sam his solis metuitur id suimen: ) Regnis vere suis exuit, det subditos impia audacia armat in Christos Domini, Dominos suos αquod si propter doctrinae hujus assertionem, legibus antiquis de pii lli mis poenae a quoquam fuerint exacta; hunc in beatorum Christi Mae tyrum, to novam de doctrinae Christi contrariam doctetinam to num rum esse reserendum,pro martyre colendum. Haec tibi cognoveris,nore peto a te ut facias, quod ante paucos annos Johannesde Ga fecit in Hispania; qui Iesulta quum ei set, professione mutavit. dc faetiis Augustinianus librum scriptit, meluribus principalibus defendendu ωmode etiadis Dite. quem librum ait Baronius Annaliu Tomo isto, Romae se exspectare incredibili cupiditate, ut statim publice cremandu curet. Hoc No a te non pero ; illud te vehementer rogo , ut de Apologistae fide detincet hare erga Reges Christianissimos quid sentire nos oporteat, ipὶ

statuas. Nam equidem inter postiI ntis an ran H--, Meiusdem defensore quid n logiam inursit m vir o Sedo resinamus

Amphitheatrale illum scriptorem,

174쪽

ra E v I axe o Lin kr I l6rbro repetita defensione vellem Apologilia, quam aetem se seorsi sum μminarum, de nominatim hujus propugnatore ostendit: quod in cauilapiti l uile in eo reprehendere nemo posset: tam civem bonum & mgnitatis securitatisque Regum nota rum, ac Principum etiam aliorum a Deo institutoriim Hidiosum, probesset. quod pietas, quod fides lubriditi, quod imitatio J E s u , quod recens Regis nostri caedes, exigebant ab illo, ut serio faceret. Nunc quis Principum suorum amans, Sc de sa lute eorum sollicitus, patienter ferat, eum sine ema invia tam Liadi de laudari, idqiae Patisiis, cujua doctrinae ceu Principibus ini trucis , exitiabilis de ianinae. Ordinisamplissimi Patres nigrumiliata diri r adeo praefixcntiar Quid Z An illi,Senatus Parisiensis inane nomen sinere videtur r de nihilne tibi metuit, qui min manifesto Patrum amplissimoriun auctoritatem aspernatur 3 At vir mamis est Cardina lis Belluminus, & de Romana Ecclesia bene meritus. Non iam dispa ici bene an secus de Ecclesia Romana esse meritus dici queat, is culas scripta tantum iustissimae invidiae Sedi illi Sc Pontifici, nihil tam insolens sibi fortassi: vindicanti, eonfiarunt. potexat ccxta victi Minradia ρ R. E. Ar M universorio indi Christiano mereri haut paullo nublici ri ingenium quo excellirru doctrinam , picishmqtaris lex re sura

aliis , ad tollendam portlia qrannm oris indam Ecclosim ι ut iram con

. si quanto studio de diligentia non jam , ατ υσμικης ἐquem Patres Ephesini Concilii olim fugiendum in Eccletia monebant. in Ie Patres Cartilagitienses typhum seculit ita Principibus terribileta

ν ' impera illo. rata Ecclesiae, per aliquat jam secula, siduQc-

Se ad puluinae disciplinam revocari gestis M aliqllsu pr . s. in . rei abdix Ruocarasset. Tunc vere magnus Bellarminus abii, etsi Orbis Critis aitiis audiret: tunc unanimi concentu, Princ Ipra pariter Sc Principum subditi, laudes eius nomenque celebrarent. Nunc in

quo sine perfidiae nota fideles Principum subditi laudabunt, quae

ratione hoc loco silersedebo. Quare desinat, moneo Apologista, piisic prii dotibus hominibus, quos salus Rr securitas Resis Christianissimi Ee Ludovici X III. & augustissimae Principis, Reginae matris

habet sollicitos: quorum oculis mentis obversantur quotidie, tot hor retida bell i, jam inde a temporibus Hildebradi ex hac caulla in Europa exorta de crudelissime gesta ', tot rebelliones,proditiones, caedes Sc par

ricidia nocti o seculo ab hoc fonte profecta ; qui desiiq, Gallici imperia

175쪽

iss Is A REI CAs Ru BONI maj estatem illibatam & Artamiteistam conservari Sc ad po steros trans mitti cupiunt; dclinat, inquam , nomitati Bellatae in seni Milum termulameurum obiicere. Ad populum phaleras , i ad pueros hanc Viri gravossint, qui se huic doctrinae opponunt , pietate erga Deum, fide erga se Principes, constantia indictis factisque ad mirabiles. Hi doctrinam G tegorii VII. de Boniticii VIII. gravissimis Edictis saepe olim&niiper admodum a se damnatam semper ex sectantur, seinper exsecrabuntur. Neque vero indignari debet Cardina Iix desurminus, hanc in Gallia prodigiosam doetriirim improbari, rq μci, explodi 'quam constat neque fuisse hachenus unquam in regno Francorum probatam, neque antiquis Ecclesiae Patribus, per longam plurium seculorum feriem , si ille cognitam , d cum disciplina atquc exemplo Domini J E s u e .diametro manifestissime pugnare. At ρος Deum immortalem l quid illis venerat in mentem. cpii tibi tibique, mi Dume, persuaserant, Apologiam istam, quae tot locis Bellarmitu scri pia adversus Serenissimum magnae Britanniae Regem tuetur, dc quMG amet tum Minyrem toties dilaudat, eidem Regi prudentissimo I ritione ulla p0sse probari Existimaruns illi videlicet, Regem I Aeo M. multorum aliorum Pi incipum limitem , iusque deque illa habere , ne que ad ipsius cognitionem libros ejus argumenti pervertire. Itaqueῖ

cile esse Maiestati illius persuadere quicquid luberet. Qui si. Regem

nossent, tantae temeritatis nunquam fele obligaissent. Nihil enim illii in

fugit eorum, qui e a vestris hominibus aut quibusvis aliis de hac Ponti ficis temporali potestate scriptii tur: adeo e Majestitem ejus iij iistorum latcie patiuntur sui ministri, quos habet ubique fidi sti mos idyxhans ipsam Apologiam ante plurci menses, vix dum absoluta epra iustiis editiove k α nactus se , percurrerit , si quam sorte inges0

mclitis & silacerae notam observaret. ac minu costra in librii g mi O, C

hoc illagitarcj ait:ius hiares meos defendunt, inquiens, MiIer me se cui proditionis manifesta compertos ac voluntate saltem punicidas la arit σν Ma rer faciunt, pro communi m ommum Pri,ipum odis in xl μὴ ψα ν baberi di visunt. Recte sane hoc & prudenter, ut omnia, Rex maximus nam quid aliud de eo libro majestatem ipsius par erat judicare, cujM pars magna Belluminum hostem ipsius manifestam , de novos cocti Gamettum atque Oidcomum tuetur de beatos praedicat 3 Ac de Mi lar mino quidem plura nunc non addemus , qtii suum illiun libra con

dic dc a pluribus aliis videbit brevi soricina naenia confossiorem red datum. Porro pergamus. Cardinalem Cardinalis excipit, Bel tarminum latus ἱ Societatis quidem ejusdem, at mentis, ut vere assirmare pollς

176쪽

videor, ion ejusilem. Multa enim Toletus seripta edidit, sillos an sacras literas eximios Commentarios conscripsit; in quibus nullii, quod sciam, doctrinae Hildebrandicae vestrgium, nisi forte leviter imprestum, apparet. Memini cum ante annos viginti de quod excurrit Toleti m Euangelium Iohannis Commentarii ad Theodori Bezae manus primum pemenissent, qui tum forte eundem divinum Euangelistam in publicis lectionibus exponebat; virum illum, ut erat doctissimus pariter & doctorum dandidissimus aestimator , impense Toleti illud opus mihi in privato colloquio laudasse. de merito. Nam in ejus scriptis, quae legi, cum excellente rerum Philosophicarum αTheologicarum notitia par certat modestia et quae judicio meo tum di alio quovis scriptore.tum in Theologo potissimi . latis ais praeci- a. Ac licet non negaverim Toletum in ornando Romano Pontifice admodum liberaliter aliquando agere: nova tamen portenta sententia inni , qualia Bellarminus e foecundo suo pectore multa promiit, apud illum non invenies. Nihil dicam de libro contra Barciatum, qui quantus quantita est, totus est, non verum ἀρ- δ portentiam novi generis : sed vel unicus Recognitionum pusillus libellus, in quo Bellar- minus α. αι - τὸ scilicet scripta'Iba reeensuit, quam scelus est novarum de mirabilium sententiarum Unam aut alteram exempli gratia asseram. Pasie oves mμ ,hoc est, ais BesIarminus, io more

pera Et hae sunt Cardinalis Illustrissimi δεή,Τ δει, quibus nihil melius ab eo possumus exspectare. Tale de illud: Polus de iure C siris ἁ-

sectici non fuit .nec ad eum appellavit tanquam adseversoremfuum .h e istiud ex eo dem libro : Pontifx olim de jure Imperatorisubiecti non fiat. Et id genus aliamuha ad Romani Pontificis in terris degentis λ, FHis novo audaciae exemplo ocogitata: quae aliquis fortasse credat Jutans Apella: at nemo credet gnarus veteris fidei, veteris disciplinae historiae. Dolabunt potius veli Christiani omnium novitatum aspernatores, per istiusmodi novas inventiunculas ad priscam fidem abolendam' Deus omen avertat viam muniri. Enimvero Cardinalis Toletus et ii eruditissimus, dc Bellarm inoniti diccbamus, longe moderatior, homo tamen erat,& Llsas opiniones cum suscipere ipse, tum aliis tradere poterat: quum prae sertim m ea civitate Jc inter eos verseretur, qui dissentientes a se in iis maxime capitibus, quae ad potentiam Pontificis amplificanda faciunt, haut sicile sicut accepi,essent laturi. Quae igitur ex illo afferri sinent, de vi majoris excommunicationis hi millanda Principibus jurisdictionis exercendae facultate ; vae item Aetau 2 mquirutaIiunn re r-ntione

meri ali. ea quocunque tandem anctoreo intutia plodienda. Ne cum

Christianista tribus censeo despuenda et de eo quidem

177쪽

i 63 Is As , c. ,A LA M BD N IVehementius , quo Naiore probitaris.opinione fuerit, qui illa dueet. Quare Toletum nos quidem hic non defendimus t quod iblito cando re tacere A pologista conatur: miramur magis. Virum alias Probum adeo abominandis dogmatis de nomen tuu in de scripta maculalle. N1m es Ietiuitas nominare possum, quibus illa perfidiae aiagina qui Vocatio, hum diu socierati peraciadae inve a, non Prodi1int,m uitam in ea diis utarionc Tolcri explicatur. Sed non sine caussa dubitare hisaari in verti viros graVς i fueritne illa vere Toleti seirtentia, quae ho-

die in illius inmuctione, sive Summa suum. legitur. Liber enim illς

post mollem demum auctoris , nisi fallor, cst editus: de quidem sine ulla praef. tione , quae fidem faceret omnia esse Toleti genuina.LTum autem ea itiun S illiuS circumseruntur ita variae, dc invicem discrepatites, ut suspicio si multa γ-- adiecta elle, quae auctor fortasse si vivoret, obelo transfoderet: atque inter illa haec duo forsitan loca suerunt, de quo tamen nihil affirmamus. Sane etiam tu Maldonati sessita: stri-l - Llli Q pQ stquam in te diem clausit supremum , sunt civitat inonnuli puctoritate qtra clam ceu loria fuit te mluata Sc tempψris prxsentis opistinioniblia accommodata, Musivi qui affirmarent, viros fide dignos. Transit deinde ait Marianam Apologista i cujus Instumio non I 'l inci- puni occidendorum lic lure appello eam Marianae disputationem ἱ cum damnat, facit quod virum probum decet. Sed an serio damnati. - νη μ' μὰ , ut ait Euripides, aniextremis labiis, de eum aliqu subtili tale λ non abs re dubito. Video enim non esse vestrae Societatis hunc morem . ut quod alii laudant, alii vituperent. Marianam autem partim aperte laudant, partim hanc ipsam illius displuationem descia dunt P Riba enetra, Scribanius, qui se mentitur Bonar scitim, Gretsi Iu S, Ma tinus I canus, Sc plures fortasse alii, quos non vidi. Ciu hoc Vehementer magis magisque indies sulpicer, accide. Allarus cst nonam.

eidem ad sereuissimum Regem liber Anglicus, hic deprehensus, ne

clau9de e regionibus transmarinis in hanc Italiam ad eos missus, qiii Romano Pontifici adhaerent. Sulpa cari licet ex Epistola auctoris, scriptum esse librum io Italia ; quem etiam ibidem suille editum nonnullai 'adent; non minime autem illa verba, PERMIssu SuPERI O MIN, quae ima pagina prima habemur. Ejus libelli duae partes simi pilor epillo iam continet P. Cottonas decimatoriam ad Reginam in sermoi em Anglicum versam: posterior dissertationem advertiis eos, post i sui Magiβ aedem accusem doctrianin vestiam stat arastem. In hac parte, ubi primo doctrinam de occideridis Principibus ordini vestro non probari testatus eli: ubi etiam multa narravit sed

ficta omnia dc filii de praemiis a Llidovico XIII. Rege Christia-

οῦ- uissimo,

178쪽

nissimo,& augustissima Regina in vos collatis, pensan is injuris quam ab osoribus vestris accepistis; mox ad Marianae seriam defensionem Anonymus ille scriptot se accingit: praefatus, propterea id a se fieri, quia P. Cotton in epistola sua, sive modestiae, sive brevitatis causta, vel potius tempori serviens, Marianam reliquerit indefensum ; velle ita que se quod epistolae illi deest supplere; & opera eadem cum Jesultas, tum Ecclesiam Catholicam 1 suspicione pravae doctrinae liberare. ARfirmat igitur, Marianam tota illa disputatione non de Regibus loqui, sed de tyrannis. Quod diabolicum esse mendacium affirmamus nos rnam de Henrico III. Rege legitimo, non de aliquo invasere Maria na loquitur , tum addit, traetari eo loci quaestionem a plurimis agitatam e quos omnes quum moderatione superaverit Mariana, non ausus

liquido affirmare, quod alii certo definiunt: satis ex eo posIe intelligi, illos qui Marianae librum eiusmodi doctrinae obtentu Lutetiae Con demnanuat,non Marianam sed Jesultas, immo non lesilitas, sed ipsum Jrsu Christi sanctiis muni nomen, io blasphenuim os odisse. Ipsa Auctoris verba hic subiiciam, ut per eos qui isthic Anglice norunt, intestigas nihil me comminisci: Theyarem ies of thatho lynameos I E s u s , that condemned Mariana sor any such doetitiae. Hoc est ad verbum: Izi sint inimici fracti nominis I ES V, qai condemnarunt Maria num ster talem doctrimam. En tibi, mi Fronto,untiis 1 eluitae, aut e magnis Iesu itarum patronis unius, sed non solitis, judicium de prudenti Dcmis Senatus Parisiciasis Patribus, qui illam, Institutionem Marianae ultricibus flammis meritissime addixerunt. Quod si huie scriptori Ddem habemus, ne P. quidem Cotton aliter sentiebat, quando epistolam illam ad Reginam matrem scribebat: ted animum dissimulans,

Phocylidae praeceptum usurpabat, a tali , mri' α,οῦσι εσuo malo credere magnam istum terrae filium Z Cottoni iniuriani sacere: vides tamen, mi Fronto, quam longe absuir ab eo multi hodie, ut Mariana illam ditissimam diatribam detinentur. Et qnare. Obsecrodpam 1Aarum magistrum os crarcntur. quibus parricidia placent parricita laudanturri δοῦ beatitudine mariyrum digni censentur Plane: talem hominis est, Marianae probare judicium,S pruditores ac par-, Midas consectione dignos iudicare. Nam Sitati V. orationem, ut puto,non ignoras circumserri vere an fallo , in i Consistorio Romano post Henrici III. caedem habitam. Neque te fugi d Romano, Ce lotum indisium, qui alia quaedi Marianae scrima nuper notarunt, ii hidnon notavit, in quam pariem a rerum peritis sit acceptum. Nam in hac

re , si unquam in alia, iure licet de illis Aristarchis regulam Iuris civilis usi pare: stra tarer, minthe Uurtur. Excusat tamen illos Apologista ali

179쪽

t o I s A AC I o CAs Aullo Nacubi, Ac nihil pronuntiatum Romae adversus parricidialem Mariane Instructionem ait, propterea quod nemo fuerit, qui eo nomine auctorem deferrer Sc accusaret. Mirum vero, quum de Marianae libris insti. tuta semes esset cogiti bio, nemini Censorum illorum venisse in mentem

hujus disputationis , illa quam notabant, millies imo millies remitiosioris. At latebat eos liber ille Marianae'. Hoe vero quis credat quis non videat dictu este ridiculum initi quod aliti utuntur oculisciam res Papae agitur, aliis cum res Priticipum : in illis Argo oculatiores sunt; in his talpa caeciores. Marianae igitur disputationem, quae lectores ad Principum suorum parricidia initituebat, non viderunt: sanctillimum Senatus Parisiensis decretum contra parricidam Castellum, quia in eo pauca verba erant Papae ingrata, viderunt, dc aeternum detestando exemplo, Censurae suae illud subjicere non dubitarunt: invi ---φ -νω-. π γ -- Mnc. Sed neglectis r tionibus omnibus, quae suadere conuvium valerent, agamus cum Α-

pologista benigne, dc credamus ipsum vere μωκ --. sine fuco Se fallaciis, limplicitate Gallica, non levem aliquem hiantis Sc male parati calami errorem in Mariana damnare; sed totam illam eius dissertationem detestat i, sicut locis aliquot profitetur: adhuc tamen haeret in luto P nec qui se expediat, honestam satis rationem video. Nam quare

aliorum caulsam tuetur, qui adversus Protestantes Germanos Mari

nam magno studio defenderunt i Ego non capio, quomodo possit Α- pologiste constare facti ratio ; cum defendi aliis probat eum scriptorem,quem ipse non semel gravissimis .vcibis detestari se ostendit. Iam quod in illo sermone pronuntiat, libros alios reperiri, de quibus omnes, sileant, millies Mariatia periculosiores : quos libros intelligat, aut quorum accuset silentium, multi, opinor, juxtas mecum ignorabunt. qui

bus autem periculosioresti non sane Principibus, quorum rua estas inj4nuitur, dominatio destruitur , vita petitur per Marianae doctrmama De animarum fortasse periculo dicet se locutum & haeresi sed db eo nunc quaestio non est: neque vero si id ageretur , dissicile esset qua rationibus quai Patrum testimoniis probare, pestilentissimam haeresut esse docti inatri Hildebrandicam. Fallor vero aut non delaturi sunt, qui, ex illis Apologiis verbis conjecturam faciant, necdum satis intellige et re eum magnitudinem criminis a Mariana, admissi; quando parricidam Henrici III. Regis Christianissimi, non secus ac λεβῆ aliquem Heroem, laudibus in coelam tulit, de alios ut similia susciperent patricidia diligenter instituit. Vide vero ingenium hominis dc candorem. Nec tali heredes gravissime accusat, quorum: sumptibus posteriorem Marianae editionem curatam dicit : eos non accusat Jesultas, qui V Veche

180쪽

ii hane libus ejus confilii fuerunt aucto res, qui Moguntiae Typographo Baltharari Lippio potestatem imprimendi secerunt ; qui singula colla cum ederentur videre potuerunt , c& silentio saltein suo faetiti probarunt. At quae haec est iniquitas i quae 3 aut quid est nocentem absolvere, innocentem premere, si hoc non est V Vecheli haeredes mercatores sunt, neque literarum ullam peritiam profitentur : & Francosiirti ad Moenum degunt. Significatum est illis a Jesu. ita non vulgaris existimationis , allatum cilc ex Hispania Marianae librum , semel iam Toleti editum cum approbatione luperiorum Societatis Iesu iticae . N Regis Catholici privilegio: eum nova lima perpolitum bono publico in Germania editum iri. ab illis nihil amplius petitum, nisi ut sumptus facerent: de caetero ne solliciti essent: MO- untiae enim cura Patrum S. I. librum iri editum. Ita dictitra, ita famim est. μοῦ - . . in Uecheliani pecunias, ut quidem ille ait, dederunt: caetera omnia sese itae administrarunt, idque Mopuntiq.

tres Archiepiscopalis Collegii, Christianus orbis iam novit. Et non pudebit Apologistam ejus editionis culpam omnem in V Vecheli

haeredes transferre i non pudebit palam, ut Poeta ait, is His Parricidam Henrici IV. lectione Marianae ad scesus concipiendum fuisse stimulatum, alios astirmare scio , alios negare. Literarum nullam eum habuisse cognitionem a pluribus accepi: quare concedamus Apologista quid scribit; nihil parricidae illi cum Mariana fit ille

commercii. Sed quod addit idem auctor Apologiae; non soluin falsiana suille eum rumorem; verum etiam quodammodo es Ie optandum, ut ille Alastor Marianam legi llet: nos ejus voti gratiam illi facimus, ct mecum , scio, omnes lubditi fideles. Est enim salsissimum , eos, qui caedes Principum sitorum cogitant, lectione Marianae ullo pacto ad ad mutandum propositima polle adduci. Nam quid invenient quod eo ducat Z Videbunt Theologum e Societate' Esu certo consilio hanc quaestioneni tractare, An si at Regem legitimum , puta, Henricum I I I. Regem Gassiarim Gris ansimum, RAuam aparuisse itisi, sed Ao- nam h s arbitrium permittit Mariana , ut de capite Prin i pis sui statuant in caeperit Tyrannus appestari, oecidere Z Videbunt concludi ad

lum Iacobiligi Clementem, o aliatam pauic id iii m magnificis er- his Haec scilicet prodigium hominis, Ravilli actim dico. adduxissent, ut scelus detestaretur. Velim igitur doceat me Apologitta, quibus verbis Maiiana utendum suerit, quibus argumen-

tia , ut in